even..L
UITBLAZEN
De Gorbatsjovs veroverden
Brokx moet nog even wachten op nieuwe baan
Schaduwboksen in Londerzeel
COC vei
Afdingen
in de souk
Van Dijk: n
bestuurders
Het succes v
ZTEKENFON
Verrekening
spaar- en
hypotheek
rente vervalt
PE STEM CC
DE STEM ACHTERGROND VRIJDAG 11 DECEMBER 1987
WIM KOCK
iiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiniiiiiiiiiiiiii
-DESTEM-
OOK BINNEN HET CDA WILDEN STEEDS MEER MENSEN BROKX NIET IN EINDHOVEN
BELGISCHE VERKIEZINGSSTRIJD OP STRAAT UITGEVOCHTEN
Zondag worden in België
voor de vijfde keer in tien
jaar verkiezingen gehouden,
nadat op donderdag 15 ok
tober het zesde kabinet-Mar-
tens struikelde over de Voer-
kwestie.
Terwijl opiniepeilingen een
titanengevecht beloven met
als inzet de vraag of de
Vlaamse en Waalse liberalen
en christen-democraten hun
meerderheid zullen houden,
stropen leidende politici de
markten en kermissen af.
Omdat in deze dagen èlk
stemmetje telt.
TjE STEM BINNg
MINISTER HA7
ZONDAGAVOND.
De cocktail van de
dag heet Weng-Weng
Montana del Fuego. De be
denker ervan heeft zich la
ten inspireren door de
driehonderd vulkanen van
Lanzarote, het dichtst bij
Afrika gelegen eiland van
de Canarische archipel, dat nu
langzaam wegzakt achter de
horizon. De Black Prince is op
weg naar Agadir.
In de Neptune Lounge
speelt het scheepsorkest kalme
evergreens terwijl de in crème
witte uniformen gestoken cruise
commodore en kapitein de pas
sagiers onthalen op cocktails.
Het kleding-advies luidt: 'for
meel'. De meeste passagiers
zijn in avondkleding. Veel witte
smokings, wat eigenlijk niet
kan, behalve dan in Ameri
kaanse films over naar Zuid-
Amerika uitgeweken gangsters
en spionnen. Na de party be
geeft de feestelijk geklede me
nigte zich naar de beide ster
ren-restaurants Royal Garter en
Fleur de Lys.
Cruise commodore Thor
Fleten komt bij ons aan tafel
zitten in de Fleur de Lys. Fleten
was jarenlang de kapitein van
de Black Prince. Totdat het
schip onder Filipijnse vlag
werd gebracht. Toen nam een
Filipijn het gezag op de brug
van hem over. Cruise commo
dore is .pok een hoge positie.
De hodgste vertegenwoordiger
van de rederij aan boord. Maar
de kapitein is op een schip de
baas; niet de reder. „Het was
wel even wennen, maar ik heb
er mee leren leven", zegt Fleten
ontspannen.
In de Neptune Lounge
komt het nachtleven op gang.
De muziek van The Cruizers
wordt pittiger, speelser, al is het
nog lang geen Disco Time. Die
begint pas om middernacht. De
Filipijnse band schuwt de mu
zikale parodie niet. De trom
pettist is een clown. De vier vo
calisten - mooie meisjes,
knappe jongens stralen een
plezier uit dat niet gespeeld kan
zijn. Op het programma staan
ook 'onze' blonde danseressen
Daphne en Debora, hier onder
de naam 'Marquet Twins and
Company'. Top of the bill, maar
de meeste sympathie gaat toch
uit naar de hevig zwoegende,
maar mooi zingende Belgische
'charme-zanger' Salvador Diaz,
die het internationale levens
lied brengt a la Frank Sinatra.
Het niet helemaal serieus be
doelde 'encore! encore!' aan het
eind van zijn optreden doet
hem zichtbaar deugd en ba
dend in zijn zweet gooit hij er
nog een 'New York, New
York!' tegenaan.
Als de mooie Filipijnse die
onze hoek 'doet' me weer een
glas komt aanreiken geef ik te
genover mezelf stilletjes toe dat
cruisen een machtig mooie
tijdsbesteding is. Alles wat niet
onmiddellijk bij de hand is
wordt je met verbazingwek
kende stiptheid achterna ge
bracht.
MAANDAG. Hoog boven de
haven van Agadir, tegen de hel
ling van de steile heuvel
waarop de ruïne van de in 1960
verwoeste kasbah ligt, zijn in
het Arabisch de woorden Allah,
koning en vaderland aange
bracht. Iemand moet er om
grinniken. Ik kan m'n lachen
best houden. Hoe lang is het
geleden dat wij onder de titel
van onze krant de regel Voor
God, Koningin en Vaderland
voerden? Twintig jaar? Korter
denk ik. De koning wordt in
Agadir zichtbaar geëerd, onder
meer met kleurige lichtbakken
met zijn beeltenis aan de lan
taarnpalen in het centrum.
De bede op de heuvelhelling
wordt voor ons vertaald door
A li Chiguer, onze gids. Ali heeft
zes jaar in Nederland gewoond
-„bij de Tukkers"- en zijn
Nederlands geleerd op de
markten van Hengelo en En
schede. Hij is blij dat hij van
het in Nederland geleerde in
zijn eigen land kan leven.
„Soms", zegt hij, „heb ik nog
heimwee naar een koele, mis
tige dag in Nederland."
Kadim is de plaatselijke
man van Neckermann. Hij wil
ons hotels laten zien. Agadir
heeft schitterende hotels en uit
gestrekte stranden aan een
mooie sikkelvormige baai. Wij
gaan liever naar een souk om
wat inkopen te doen voor
Kerstmis. Een compromis is-
gauw gevonden en zo dolen we,
na een paar bliksembezoeken
aan hotels, een uur over de
naar exotische kruiden en spe
cerijen geurende markt van het
stadje Imezgane. Agadir zelf
heeft zo'n typisch oriëntaalse
souk niet meer.
Agadir is een nieuwe, goed
ogende stad, opgetrokken naast
de plek waar het oude, door de
aardbeving van 1960 verwoeste
Agadir heeft gelegen. Om epi
demieën te voorkomen moesten
toen tienduizenden slachtoffers
met puin en al worden bedol
ven. Uit piëteit heeft men
sindsdien dit gigantische mas
sagraf onaangeroerd gelaten.
De natuur heeft er zich over
ontfermd en het graf gestof
feerd met palmbomen en
struikgewas.
Omdat de Marokkaanse
autoriteiten moeilijk doen met
deviezen hebben we geen dir-
hams opgenomen. Kadim
speelt voor bankier en schiet
voor. Zijn aanwezigheid heeft
ook bij het afdingen een gun
stig effect. Een tegenbod met
de helft van de gevraagde prijs
is een toeristentruc die de Ma
rokkaanse kooplui al lang ken
nen. Je zit er veel te hoog mee.
Kadim toont het moeiteloos
aan. Ik ben er wat verlegen mee
want ik had mijn bod al uitge
bracht en naar goed koopmans-
gebruik dien je je daar dan aan
te houden.
De Marokkaanse koopman
zit er gelukkig niet mee. Hij
wuift me vriendelijk na als ik
wegloop met een kleinood,
waarvoor ik niet de gevraagde
350, noch de aanvankelijk ge
boden 175, doch slechts 120
dirhams heb betaald. (Wordt
vervolgd)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Jo Wijnen
OVER ÉÉN ding zijn na
genoeg alle Amerikanen
het na het vierdaagse ver
blijf van de Gorbatsjovs
eens: Michail zowel als
Raisa zijn virtuosen als
het om de persoonlijke
presentatie, het bespelen
van mensen en het verove
ren van de media gaat.
Het echtpaar Gorbatsjov
heeft Washington de afgelo
pen dagen stormenderhand
veroverd. Nog sterker: ze
hebben nagenoeg iedere ge
sprek, alle maaltijden en alle
officiële gebeurtenissen ge
bruikt om er zelf een stukje
beter van te worden, een tak-
tiek waarin het tweetal won
derwel is geslaagd.
Gorbatsjov blijkt een be
weeglijk, goedlachs, snel rea
gerend en praatgaag man te
zijn. Hij is bijzonder alert en
als hij een verbaal punt kan
scoren - desnoods ten koste
van zijn gastheer Ronald
Reagan - grijpt hij die kans
met beide handen aan. Gor
batsjov heeft het oude beeld
van de saaie, slecht geklede
en nukkige Russische leiders
- waarvan vooral oud-minis
ter van buitenlandse zaken
Andrei Gromyko het laatste
grote voorbeeld was - in gru
zelementen geslagen.
Michail Gorbatsjov is een
man van de wereld, iemand
die in perfecte costuums is
gestoken (die hij zich overi
gens door een Italiaanse
kleermaker laat aanmeten),
wiens gezichtuitdrukkingen
meer zeggen dan die van alle
Sovjet-leiders te zamen, die
beter dan wie ook weet dat de
camera's op hem gericht zijn
en die er zich van bewust is
dat een goede presentatie
soms veel meer waard is dan
het best verlopen tapgesprek.
Het schijnt eindelijk tot de
Russen te zijn doorgedrongen
dat charme een politiek wa
pen van betekenis is.
De Russische leider heeft
dankbaar gebruik gemaakt
van zijn ontmoetingen met tal
van prominente Amerikanen.
Van de de welkomsceremonie
maandagmorgen op het gazon
van het Witte Huis en de on
dertekening van het INF-ak-
koord later die dag, maakte
hij een show waarvoor zelfs
Ronald Reagan hem benijdde.
Zijn ontmoeting met de acht
leiders van het Amerikaanse
Congres maakte een grote in
druk op iedereen die in de
Gouden Kamer van de Sov
jet-ambassade in Washington
aanwezig was. De gasten die
tijdens de lunches en banket
ten met hem spraken, waren
overrompeld door de charme
en welbespraaktheid van de
Rus. Hooguit kan van Gor
batsjov worden gezegd dat hij
net iets te veel praat, dat hij
de indruk maakt zichzelf lie
ver dan wie ook te horen en
dat hij niets meer schuwt dan
het ongelijk.
Toch hebben de Amerika
nen op hun beurt eveneens
handig gebruik gemaakt van
Gorbatsjovs optreden. Presi
dent Reagan is daarin voorop
gegaan. Naast zijn Russische
gast kon hij zich eindelijk
weer eens presenteren als de
wereldleider, de man die de
zaken volledig in handen had
en die - na maanden van te
genslagen - weer eens opti
maal gebruik kon maken van
zijn niet geringe verbale be
gaafdheden. De tweede die
Gorbatsjov voor zijn kar
spande was vice-president
Bush die met een indrukwek
kende ijver naar het Ameri
kaanse presidentschap dingt.
Bush had gisteren (donder
dag) een ontbijt met Gorbats
jov en hij greep die gelegen
heid aan om zichzelf als een
wijze, doorgewinterde en
charmante staatsman te affi
cheren. Ook de acht congres-
Met grote ogen kijkt
Nancy Reagan naar Raisa
Gorbatsjov. - fotoanp
leiders lieten zich niet volle
dig door Gorbatsjov in de lu
ren leggen. Toen ze uit de
Gouden Kamer tevoorschijn
kwamen, slaagden ze erin
van zichzelf het beeld te ge
ven van harde, vastbesloten
mannen die hun Sovjet-gast
het hemd van het lijf hadden
gevraagd, die hem hadden
onderworpen aan de voor een
Rus hoogst ongemakkelijke
regels van het parlementaire
spel en die hem zonder meer
hadden verteld hoe de zaken
ervoor stonden.
Alleen de ontmoeting tus
sen Raisa Gorbatsjov en
Nancy Reagan lijkt een vol
komen flop te zijn geworden.
De frêle ex-filmster was niet
opgewassen tegen de doortas
tende, enigszins bazige voor
malige professor in de mar-
xistisch-leninistische theorie.
Raisa Gorbatsjov wil graag
overkomen als een vrouw die
haar huiswerk heeft ge
maakt, die volkomen op de
hoogte is van wat er in de we
reld van de kunst- en cultuur
omgaat en die - op grond
daarvan - de zaken graag
naar haar hand zet. In feite
was Nancy Reagan geen par
tij voor Raisa Gorbatsjov.
Wat dat betreft bracht He
lena Shultz - de vrouw van de
Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken - het er
heel wat beter vanaf. Helena
liet Raisa voor wat ze was,
zonder ook maar een ogenblik
haar gevoel voor eigen
waarde prijs te geven.
Ook Raisa weet de aanwe
zigheid van televisiecamera's
op de juiste waarde te schat
ten. En net zoals in Reykjavik
voegde ze, zowel in de och
tend- als de middaguren, de
toegestroomde pers een har
telijk „good morning" toe.
Toen een verslaggever
Nancy Reagan vroeg of
goed met Raisa kon opschie-
ten, viel de First Lady zelfs
even uit haar rol en ant
woordde met een zucht: „Dat
heb ik jullie vandaag al vijf
keer verteld".
Kortom, de Gorbatsjovs
hebben het gemaakt in Ame
rika. Zelfs de politici die het
tapgesprek met angst en be.
ven en vooral met grote poli-
tieke reserves tegemoetzagen,
moesten toegeven dat Gor
batsjov niet alleen een vrien
delijk en benaderbaar man
was, maar ook iemand waar
mee te praten viel, vooral ook
omdat hij zonder reserves
de problemen in zijn eigen
land inging.
De historische vraag blijft
wat Michail Gorbatsjov in
zijn schild voert, hoe voor
hem de relaties tussen oosten
west er op een veel langere
termijn er uitzien. De bijko
mende vraag blijft wat al dal
vertoon van charme, vriende
lijkheid en ogenschijnlijke
oprechtheid nu echt te bete
kenen heeft.
Ronald Reagan en zijn op-
volgers weten meer dan ooit
dat ze het te doen hebben met
een man die zelfs Amerika
naar zijn hand kan zeten.
En dat moet voor menij
Amerikaan een niet geheel
geruststellende gedachte zijn.
Door Pieter Eggen
„JA, hoor eens. Het gedon
der is natuurlijk in Eind
hoven zelf begonnen. Als
de vertrouwenscommissie
uit de gemeenteraad toen
gezegd had: het zal en het
moet een PvdA'er worden,
dan was er niets gebeurd.
Toen was ruimte voor een
andere oplossing en Brokx
kon ineens".
Het is maar wie je de schuld
wil geven. De opmerking van
de CDA'er, die de perikelen
rond de benoeming van een
nieuwe burgemeester in
Eindhoven van nabij heeft
meegemaakt, spreekt boekde
len. Al bijna een jaar nu zit
het CDA in zijn maag met mr.
G. Ph. Brokx. Op een onge
lukkige wijze viel deze be
kwame bestuurder buiten de
bestuurlijke boot. Een per
soonlijke vete tussen fractie
voorzitter Bert de Vries en
'Onze Gerrit' koste deze laat
ste zijn plekje in het kabinet.
Met een parlementaire en-
quete naar bouwfraude in het
verschiet zou staatssecretaris
Brokx verlamd zijn. Hij moest
weg, zodat het werk in de
volkshuisvesting gewoon door
kon gaan. En aldus geschied
de; zelfs ondanks heftig weer
werk van premier Lubbers,
die Brokx helemaal niet kwijt
wilde.
Brokx is - met de van hem
bekende verbetenheid - vanaf
de eerste dag van zijn 'oneer
vol' ontslag op zoek gegaan
naar eerherstel. Een hoge be
stuurlijke functie zou het
moeten worden. Commissaris
van de Koningin in Brabant,
na het vertrek van de flam
boyante Van Agt - dat leek
hem wel wat, maar hoge
CDA'ers in Den Haag voor
kwamen Brokx' benoeming.
Wat immers, zou Brokx' aan
zien zijn (en dat van het CDA)
als nauwelijks een half jaar
na zijn benoeming in Den
Bosch uit de parlementaire
enquete zou blijken dat Brokx
de ene fraude na de andere
had toegestaan?
Om dezelfde reden zag
Brokx ook de burgemeesters
post van Nijmegen aan zijn
neus voorbij gaan. Bovendien
moest Nijmegen eindelijk
eens een PvdA-post worden.
Daar zit nu dus Ien Dales
(eens nog een half jaartje
staats secretaris Sociale Za
ken).
Verleden maand werd dan
eindelijk het spook van de
fraude en het bestuurlijke on
vermogen van Brokx' schou
der afgehaald, toen de parle
mentaire enquete de oud-be
windsman klaarblijkelijk
niets kon aanwrijven, dat op
wanbeheer of slecht gedrag
lijkt. Brokx werd schoonge-
Onze Gerrit nog even in de wachtkamer.
wassen, lang voordat de en
quêtecommissie zijn eindrap
port heeft geschreven. Die
wetenschap maakte binnen
het CDA de raderen los voor
een grootscheepse lobby voor
Brokx.
Met name het katholieke/
zuidelijke smaldeel in het
CDA (Kamerleden, Brabantse
bestuurders, partijvoorzitter
Van Velzen en Lubbers) zette
de schouders ondereen benoe
ming van Brokx in Eindho
ven.
Eerverleden week liet mi
nister Van Dijk (Binnen
landse Zaken) zich 'per onge
luk' uit zijn mond vallen dat
Brokx' blazoen weer schoon
was. Hij opperde zelfs dat
Brokx terug in het kabinet
kon komen. Dat meende Van
Dfjk natuurlijk niet; wat hij
wilde zeggen was: Brokx
moet een hoge baan krijgen
en heel snel. En Lubbers op
perde binnenskamers de mo
gelijkheid van een benoeming
van Brokx. Hij wilde eventjes
testen hoeveel tegenwind hij
zou krijgen.
Die kreeg hijAanvankelijk
misschien windkracht 5, maar
allengs zwol de bries aan tot
een storm. Allereerst van de
PvdA, die Eindhoven nu in
handen heeft en dat zo wil
houden. „We zijn zwaar on
dervertegenwoordigd in het
zuiden", luidt een staande uit
drukking in sociaal-democra
tische kring. „Maar wij heb
ben veel te weinig grote ste
den. Alleen Den Haag. Breda
en Nijmegen zijn wel de afge
lopen jaren ook al kwijt ge
raakt", is het vaste antwoord
uit CD A-hoek.
Maar ook uit het CDA
kwam er tegenwind. De prijs
die voor Eindhoven betaald
zou moeten worden, was wel
erg hoog. Tilburg én Den
Bosch (beide de komende
maanden vacant) van kleur
zien veranderen? Dat nooit.
Tilburg en een handvol klei
nere gemeenten? Daarover is
met de PvdA niet te praten.
Trouwens, in PvdA-kring viel
de begrijpelijke redenering te
horen, dat zij het CDA niet
hoeven te helpen de eigen rot
zooi op te ruimen. Een CDA'er
die dicht bij het vuur zit treft
de zaak in de kern, als hij
zegt: „Misschien was er over
een ruil van Eindhoven met
de PvdA wel te praten, maar
nu werd het een stuk lastiger,
juist omdat Brokx de kandi
daat was. Dat heeft zwaar ge
teld".
Wat CDA'ers bovendien
stak, was de ferme toon
waarop Brokx eerherstel voor
zichzelf eiste. „Brokx loopt
wel erg hard te roepen dat hij
een vette baan moet hebben.
Het feit dat hij Tilburg zo
hooghartig heeft afgewezen, I
heeft zeker kwaad bloed ge-1
zet", analyseert een man
zich achter de schermen sterk
heeft gemaakt voor
Gerrit'.
Verschillende lobbyisten I
voor Brokx zijn zich de laatstel
weken bovendien gaan reali-
seren dat een benoeming vai|
Brokx in Eindhoven, de eig
aspiraties voor een burge-l
meesterspost ergens in heil
zuiden zullen bemoeilijken I
De PvdA zou dan nogal wall
middelgrote gemeenten toe-I
geworpen krijgen, als comT
pensatie. En die stoelen zou-l
den dan wegvallen voor car l
rière-bewuste Kamerleden en|
andere bestuurders.
De supportersschare vooil
Brokx dunde op deze wijzi|
langzaam zodanig uit,
Lubbers de oud-bewindsmai|
afgelopen maandag voor
onderhoud ontbood. Lubbeis|
heeft Brokx toen
Eindhoven uit zijn blikveld til
verbannen. En daarna zullen
ze nog wel eventjes hebben
gepraat over die mooie pro-I
vincie Overijssel, waar over|
enkele maanden de baan
Commissaris van de Koningiii|
vrijkomt.
Dat Brokx déar terecNl
komt, lijkt inmiddels boven
iedere twijfel verheven. „Hjl
is nu drie keer gepasseerd!
terwijl iedereen vindt dat h||
zo'n goede bestuurder is".
-Oostenrfj^Brugg^
Óiksmu
%jAMSTERDAMs
Turnhout V
r Antwerpen^
oLieï
Mecheten
AmmbAM1
rïffnd
maasek<$ir /"duits-I
=Genk Mr V. LAND!
^MaastnchtJ B. R- J
Door Frans Boogaard
DE markt in Asse, dins
dagmorgen. Een snijdende
kou drukt zichtbaar de
omzet van de weekmarkt.
Alleen de gratis artikelen
van de vertegenwoordi
gers van politieke partijen,
die hier 'militanten' heten,
gaan vlot van de hand:
kaarsen, pennen, ballon
nen, lollies en chocola,
aanstekers zelfs.
Annemie van de Casteele,
derde plaats Kamer, is de
plaatselijke favoriet van de
Volksunie, die haar zonder al
te veel respect als 'Een vrouw
uit één stik' in de aanbieding
gooit.
Chabert, 'Een man van bij
ons', paait zijn kiezers met
kleine notitieblokjes. Hij en
de schepen van Sociale Zaken
van Zemst, Louis van Roost,
die 40 jaar oud is en gehuwd
met Leona van Praet, komen
beiden uit voor de christen
democraten van Martens.
De Vlaamse liberalen van
vice-premier Verhofstadt
doen het hier met ballon
netjes.
En de sociaal-democraten
van de SP, met wier partij
voorzitter Karei van Miert we
deze bijtend-koude dinsdag
morgen op de markt een af
spraak hebben?
"Die is naar Londerzeel,"
weten ze in het plaatselijke
café. De dag tevoor blijkt
Mark Herman, sociaal-demo
cratisch raadslid te Asse.
plotseling te zijn overleden, en
zolang zijn kist boven de
grond staat vindt de SP het
niet betamelijk campagne te
voeren. Volksunie, CVP en
PW hebben minder scrupu
les: zij vullen het gat dank
baar op.
Londerzeel, een half uurtje
later, blijkt niet veel groter
dan Asse, en ook in dit dorpje,
twintig kilometer ten noorden
van Brussel, is het weer
markt.
Drie enorme campagnebus
sen, meer dan levensgrote
portretten van lijsttrekkers
achter de ramen, steken hoog
boven de kraampjes met lek
kernijen, pantoffels en Noorse
sokken uit.
Voor één dag heeft Londer
zeel zijn eigen Wetstraat.
Tussen de op koopjes be
luste marktgangers deelt Pol
de Keersmaeker, CVP-staats-
secretaris van Landbouw en
Europese Zaken, vriend
schappelijke schouderklopjes
uit.
De contacten met de kiezer,
zeker in dit vanouds sterke
CVP-gebied, vindt hij 'zeer
nuttig', maar over de aanlei
ding tot de val van het kabi
net, de affaire-Happart, spre
ken maar weinig kiezers hem
aan. „Die kwestie wordt om
electorale redenen in Wallo
nië hoog opgespeeld, maar in
Vlaanderen maakt men zich
daar niet druk over. Het eco
nomisch herstelbeleid, en de
voortzetting daarvan, vindt
men hier veel belangrijker."
In de bittere kou houdt hij
het op de markt snel voor ge
zien, en dat kan, want de
plaatselijke CVP-af deling
heeft voor hem op een strate
gische plek een salon afge
huurd, waar de marktgangers
gratis champagne wordt ver
strekt. Officieel één glas per
persoon, maar uit de toon van
de gesprekken valt op te ma
ken dat daarmee fors de hand
wordt gelicht. „Het kan ken
nelijk lijden. De CVP besteedt
hier 80.000 frank per dag (4400
gulden - red.)," zegt de chauf-
féur van Van Miert afgunstig.
Hijzelf zit in zijn bus te
vernikkelen, maar vooralsnog
leggen zijn principes het te
gen een slok bij de 'vijand'
niet af: „Dan moet het toch
nog wat kouder worden."
Handen in de zakken, sjaal
stevig om de nek geknoopt,
trotseert ook Karei van Miert
de kou om kiezers te werven.
„Zo'n werk op de markt is na
tuurlijk niet meer dan een
partijtje schaduwboksen, ze
ker als met drieën bent," er
kent hij grif. „Maar eens dat u
er niet bent, gaan de anderen
er met de stemmen vandoor."
Met de sociaal-democraten
gaat het goed, heel goed zelfs,
weet hij uit recente peilingen
die de laatste 30 dagen vóór de
verkiezingen niet meer mogen
worden gepubliceerd. De SP
komt daarin op 26 procent,
drie procent hoger dan in '85.
Maar de liberalen en chris
ten-democraten van PW en
CVP zullen, in tegenstelling
tot hun Waalse tegenhangers,
hun meerderheid houden.
„Ons eerste doel is zetels
bij winnen, ons tweede de be
staande meerderheid te bre
ken. Maar het is klaar dat we
ons eerste doel makkelijker
bereiken dan ons tweede. Er
zit beweging in, want zelfs in
dit CVP-vriendelijke gebied
worden wij nu al veel beter
ontvangen dan twee jaar ge
leden. Maar of wij daarmee de
huidige coalitie kunnen bre
ken, is natuurlijk zeer de
vraag."
Van Miert reageert schou
derophalend op de analyse
van CVP-voorzitter Swaelen
dat de socialisten nog steeds
niet 'regeringsrijp' zijn; voegt
eraan toe dat hij een dergelijk
oordeel liever aan de kiezer
overlaat. En filosofeert desge
vraagd wat over de mogelijk
heden van een 'a-symmetri
sche' regering - met deelname
dus van de Vlaamse, maar
zónder de Waalse socialisten.
Afspraken zijn daarover
niet gemaakt tussen de twee
zusterpartijen, en Van Miert
zou best 'even willen probe
ren', maar echt haalbaar lijkt
de formule hem niet. Voor
zichtiger is hij over de moge
lijkheid van een centrum
links kabinet onder leiding
van Martens, dat hij - „Geen
exclusieven, de situatie is zo
al gecompliceerd genoeg!" -
niet op voorhand wil uitslui
ten.
„Ge zorgt mar dat ge zelf in
de regering komt," moedigt
een wat oudere inwoonster
van Londerzeel hem moeder
lijk aan. „Dan kun-de zorgen
BELGIE
cs\ Hoofdstad en
1.000.000 inw.
+100.000 inw.
-100.000 inw.
Autoweg
S-weg
Spoorweg
4- Vliegveld
- Rivier
Kanaal
iharleroi
*Tl,uin Dinantij
Philippeville
Charleville<
Mézières
^Neufch§teauc|rt
voor ons pensioen, want dat
gebeurt nou niet. 't Is nou al te
makkelijk: Veel beloven, wei
nig doen, doet den zot in vrede
leven."
Van Miert lacht smakelijk,
maar kan toch niet nalaten de
vrouw nog even apart te ne
men: „Als gij nou op mij
stemt, madam, wordt het voor
mij alweer een stuk makkelij
ker om in de regering te ko
men!"
Het is bij twaalven als de
markt in Londerzeel lang
zaam leegloopt, en ook de
campagneteams zich opma
ken naar een volgende halte
uit te wijken. De PW, met als
motto 'Wij zetten door', blijft
nog het langste plakken. In
café 'Bij Joseph', pal tegen
over de kerk, is partijvoorzit
ter Annemie Neyts dan ook
graag bereid nog even wat na
te kaarten.
De verkiezingscampagnes,
geeft ze toe, blijven erg opper
vlakkig; haar gesprekjes op
de markt zijn zelfs hoofdza
kelijk over het weer gegaan.
„Maar aan de andere kant
hebben wij niet veel zin om
door te gaan over Happart.
Voor ons is die ene persoon
niet een ganse regering
waard. Als we daar in
campagne al wat over zeg
dan is het dat ook wij bet
ren dat men er in de chrisfe
democratische familie nietii
is geslaagd voor die zaak i
oplossing te vinden." Popi
lairder thema bij de PVV ziil
het economisch herstelbelf
en de sanering van de rij!
nanciën, waarmee de liberal
kopman Guy Verhofstadt 0]
vliegende start heeft
maakt. En daaraan gekopp
natuurlijk de noodzaak om'
PW sterk te houden. „V"
als er een drie partijen-re
ring van zou komen (liben
len, sociaal- en christen-
mocraten samen - red.),
vliegen wij na vier of z® J
maximum acht maanden I"
ten."
Maar echt bang is de P"
voorzitster daar niet
Met de zekerheid van iei
die de verkiezingen al 1
heeft gewonnen: „Vand:
hebben weer méér mark®
mers dan in '85 tegen mij?
zegd: als jullie liberalen
voor ons zorgen, wie gaa'JJ
dan doen? Als ik dat alle"1"
zo hoor, dan is er helen*
niet het klimaat voor f
verschuivingen."
AMSTERDAM (ANP)
Kardinaal Simonis hoe
zijn omstreden uitlatinge
over homoseksuelen niet
herroepea
Hij heeft zich niet nodekx
grievend uitgelaten, hoew
zijn bewoordingen misschie
minder ongelukkig hadde
kunnen worden gekozea Bij c
DEN HAAG - Kamer en re
gering hebben een compro
mis bereikt over een gelijk
tijdige invoering van ee;
gedeeltelijk verhoogde fis
cale rentevrijstelling o
spaartegoeden en het verre
kenen van rente voor eer
hypotheek op de eigen wo
ning.
Beide maatregelen gaan me
terugwerkende kracht in op
januari 1987. Het compromi
kon worden bereikt door d
aanvankelijk verhoogde rente
vrijstelling voor elk individ'
van 700 naar 1000 gulden e;
voor gehuwden van 1400 naa
2000 gulden te laten vervaller
Die verhogingen gaan pas in o;
1 januari 1988.
Voor elk kind geldt wel me
terugwerkende kracht eei
vrijstelling van 500 gulder
Nieuw is dat de hypotheek
rente niet meer verreken*
hoeft te worden met ontvangei
rente, de zgn. de-saldering.
DEN HAAG - Minister V;
gaat onderzoeken of het
baantjes van openbare ami
de Raad van State, commi
pakken.
Die toezegging deed Van Dij
Daarmee komt de minister eni
punt dat neveninkomsten van
dienen te blijven. De Tweede 1
falikant en unaniem tegen dat
heb ik weinig in te brengen"
zwaai.
Het is overigens nog niet zei
maatregelen komt. Binnen hi
weerstand tegen het beknibbel
van bestuurders en hoge ambte
DE SEREEN geregisseerde v
J nog overheersende euforisch
I week allemaal anders zal zijn i
lv»n hele 9eneraties ontregeld.
I Wie nog opgevoed is met een
in opperste venwarring, want z
peer - lijkt plotseling met zijn i
te zijn.
I ?e warme ontmoetingen tusse
l^erika en Rusland 'Mijn na
I cnaTIantwoordde Gorbatsjov
en tevredenheid opgeroepen,
I ir,e?«,met acties en demonstratie
n West-Europa te kunnen teg
I nun gelegenheidverbonden op
lw.n 9ele9enheidsverbond in c
(ketten Nee (KKN). Het werd
l^dag geschiedenis.
- een c'ub van zeer ui
iw,'en' 's de drijvende krach
Trpan de plaatsing van de rake
aak bol stónd van de spannin
pen het naar zich toehalen om
ué,n en noo't de waardevolle
hr heeft het KKN het vredes
ouden. Dat is een verdienste
jLPre^en kan worden. Binnen
ctivisten - de hekkenknippers
hi in 9ro,e druk op de gematigc
un ogen te zachtmoedige pro
Kanzi?n te Seven. De gems
et benutten van de uiterste ma
k/rfiHLets voor esca|erend gewe
Lpt^hewegingen zou terugsla
Éven ai „i In de Parlementaire
organisator van het
non nuf/1 Goed, het mag
h°p,P'et zoveel betekend hebb
hetKkMPPlreSels gestimuleerd
(de PKN heeft gefungeerd als
kairn<P°^er vrede en veilighei*
wredn m"»6 ,kana|isator van hel
riocfatif Zljn 9ematigde image
dat rif h 660 9ewe|dige dienst
de niLifmocratie slecht uit de
demrfflc09 Van 2ulke afsohta
mocratieeigenlijk niet in dei