ft
•ie
UWELS
Zestig sneeuwdagen
in België
F
E
Frankrijk hoeft niet
extreem duur te zijn
rstoffen
en
lectie
-Sluis
772
AREN
Wintersport in de Harz
(SSLUISSU
DE STEM
iVIGNET MOET DE HOGE VENNEN BESCHERMEN
lELDORADO VOOR ALPINE-SKIËRS
SLUIS!
LUIK-De laatste jaren heeft België niet te klagen gehad over sneeuwval.
In de Ardennen was het daardoor mogelijk om gemiddeld 60 dagen te
langlaufen en in de hoogste delen konden ook vrij lang de alpine ski's
onder gedaan worden.
bik
llestraat 34
Tel.
01178-1589
VALMOREL - Oostenrijk, Zwitserland en het noor
delijk deel van Italië (Zuid Tirol) mogen dan de
naam hebben echte wintersportlanden te zijn, de
echte ski-fanaat komt pas werkelijk aan zijn/haar
trekken wanneer de reis naar Frankrijk gaat.
2-2905
,S4
000.- aan waardebonnen.
m 20.30 uur-
VRIJDAG 11 DECEMBER 1987
c
e
"i
Januari en februari zijn de
maanden waarin de sneeuw
het langst blijft liggen, maar
ook in december en maart zijn in
Burgenbach/Nidrum, Baraque de
Fraiture, Ovivat/Robertville (met ski
pisten die allemaal boven de 600 me
ter liggen) vaak de liften in gebruik
om de skiërs naar leuke, niet al te in
spannende afdalingen te brengen.
België heeft de laatste jaren ge
leerd dat men aan het wintertoerisme
een behoorlijke boterham kan ver
dienen en dat heeft er toe geleid dat
- meer dan vroeger - tijdens de
sneeuwmaanden steeds meer hotels
en restaurants geopend zijn. Het ge
volg: niet alleen tijdens de weekein
den is het nu behoorlijk druk op de
pisten en de loipen, maar ook in de
loop van de week zijn er voldoende
ski-gasten in de provincies Luik, Lu
xemburg, Namen en Henegouwen,
waardoor ook dichtbij huis de win
tersportsfeer duidelijk te proeven is.
PISTEN
In totaal bieden de Belgische Arden
nen een keuze uit 11 ski-pisten
(waarvan er enkele 's avonds verlicht
zijn) in de volgende plaatsen: But-
genbach/Nidrum, Eupen, Francor-
champs/La Gleize, Lierneux-Hau-
mont, Malmedy-Beverce, Mander-
feld, Ovifat/Robertville, Spa, Trois-
Points, Viroinval en Baraque de Frai
ture.
De afdalingen hebben een maxi
male lengte van iets meer dan 1.000
meter, terwijl de skibaan „Mont des
Brumes" in Francorchamps zelfs
over een afdaling beschikt met het
hoogste hellingspercentage: tussen
10 en 64 Op deze skibaan be
schikt men tevens over een sneeuw
kanon, die te hulp kan worden ge
roepen wanneer de natuurlijke
sneeuwlaag niet meer toereikend is
voor skiën. Vanuit België is ook een
landentocht te maken. In de provin
cie Namen is de skibaan „La Croix
Scaille" namelijk rechtstreeks ver
bonden met „Les Vieux Moulings de
Thilay" in Frankrijk.
VIGNET
Voor het gebied van de Hoge Ven
nen, met de omgeving van Malmedy
en Weywertz als centrale punten,
zijn voor de komende winter speciale
maatregelen getroffen om dit natuur
reservaat een betere bescherming te
geven tegen de 25.000 tot 30.000
skiërs die hier tijdens drukke ski-
weekeinden neerstrijken. Wanneer
men gebruik wil maken van de pisten
in de Hoge Vennen, zal men een vig
net moeten kopen dat 50 Belgische
Frank per dag kost of 300 Franken
voor het hele winterseizoen.
Niet alleen denkt men door de
speciale heffing na afloop van de
winter, het natuurgebied weer in
goede staat te brengen, maar tevens
verwacht men dat het invoeren van
het vignet (op de pisten zal vaak ge
controleerd worden) er toe zal leiden
dat het ski-legioen zich wat beter zal
gedragen.
LANGLAUF
Net als de Harz en het Sauerland zijn
ook de Belgische Ardennen een uit
stekend langlaufgebied. Was het een
tiental jaren geleden nog een uitzon
dering dat men een gespoorde loipe
tegenkwam, tegenwoordig heeft men
een groot aantal machines die de loi
pen kunnen prepareren. Daardoor is
deze winter het aantal gespoorde loi
pen opgelopen tot 73.
De provincie Luik heeft alleen al
38 verschillende loipen; in de provin
cie Luxemburg zijn er 31, terwijl Na
men en Henegouwen gezamenlijk 4
loipen hebben. In België is het niet
toegestaan om buiten de gespoorde
en bewegwijzerde loipen de lang-
laufsport te beoefenen.
België is de laatste jaren een vrij
compleet wintersportland geworden.
Langlaufers kunnen In de
Belgische Ardennen In de
regel lange tijd aktlef zijn.
Naast de alpine skiërs en de langlau
fers kunnen hier namelijk ook dege
nen terecht die zich aangetrokken
voelen voor het rijden op een
sneeuwscooter. Op 14 plaatsen zijn
er speciale banen uitgezet voor deze
scooters, terwijl men op deze plaat
sen in de regel ook op de slee een
'afdaling' kan maken.
PRIJZEN: De prijzen voor de sklpassen va
riëren sterk: van 50 Belgische Franken
voor een halve dag tot 130 Belgische Fran
ken voor 10 ritten. Voor een volledige ski
uitrusting moet dagelijks een bedrag tus
sen de 250 en 400 Franken (afhankelijk
van de kwaliteit van het te huren materiaal)
worden uitgetrokken.
INFORMATIE over de wintersportmoge
lijkheden in België: Belgisch Verkeersbu
reau te Amsterdam 020 - 25 12 51 of Bel-
sud in Brussel 09 - 32 22 30 57 30. Recht
streekse telefoonnummers over de
sneeuwtoestand: in Luik 09 - 32 41 22 43
87; in La Roche 09-32 84 41 1011;inNa-
men 09-32 812229 98.
)5S
|OoAr/fi
yalmorelishet
I 'Mere morgen
\&n drukte van
'ang
I "toneer de ski
boten
S'nnen.
Door Jack Arentsen
Frankrijk telt 91 wintersport
plaatsen met daarin onge
veer 430 skicentra over vijf
massieven verdeeld.
Liefst 69 plaatsen zijn in de noorde
lijke- en zuidelijke Alpen gelegen; 12
in de Pyreneeën, 3 in het Massif Cen
tral, 2 in de Jura en 5 in de Vogezen.
Gezamenlijk vormen deze bestem
mingen het grootste, volledig inge
richte skigebied ter wereld. Uit meer
dan 1.200 vierkante meter aan piste
(variërend van groen voor de begin
ner tot zwart voor de ervaren skiërs)
kan op de meestal dik besneeuwde
berghellingen gekozen worden.
Frankrijk is dan ook een eldorado
voor alpine skiërs. De Fransen heb
ben ook begrepen, wil men de win
tersporters een compleet sneeuw-
programma bieden dat men niet
meer om de langlaufer heen kan. De
geweldige opkomst van het langlau
fen heeft er toe geleid dat er nu ook
in Frankrijk steeds meer loipen ko
men. Op dit moment is het totale be
wegwijzerde loipennet zelfs al tot
bijna 10.000 km toegenomen.
TAAL
Naast het taalprobleem (maar ook
daarin komt verandering nu steeds
meer skileraren Duits en/of Engels
spreken), is het vaak een 'centen-
kwestie' of wel of niet voor Frankrijk
wordt gekozen. Vergeten wordt dan
echter wel dat door de grote ver
scheidenheid die Frankrijk als win
tersportland te bieden heeft, er voor
elke beurs wel een bestemming is te
vinden.
Frankrijk kent niet alleen super
moderne, mondaine skigebieden. Af
hankelijk van het te besteden geld
kan uit 3 verschillende wintersport
oorden gekozen worden. Om te be
ginnen de goedkoopste mogelijkhe
den: de „Stations villages". Dit zijn
traditionele ski-centra met een eigen
oude dorpskern. Naast de sportieve
prestaties speelt hier ook nog de ge
zelligheid in familiesfeer een belang
rijke rol: dus een mixe tussen het
sfeertje in Oostenrijk en het wat
meer hautaine Zwitserland.
IDEAAL
Daarnaast beschikt Frankrijk ook
over een groot aantal ski-stations die
van de eerste tot de laatste steen op
de tekentafel zijn bedacht en ontwik
keld. Deze stations zijn ideaal als
naar de perfecte ligging in de
sneeuwvelden wordt gekeken, terwijl
bij de ontwikkeling ook alle aandacht
is geschonken aan een sfeertje die
een beetje doet denken aan het
dorpskarakter. De houten buitenbe
timmering is wel tegen stevige be
tonnen muren 'geplakt'.
Skoda 130 GL
'Ptl
.ichtmetalen wielen tegen rrn
leerp# I
91
i
De derde mogelijkheid bieden de
supermoderne ski-stations waarin de
allerlaatste snufjes op technologisch
gebied zijn verwerkt. Door de vaak
koele, betonnen (hoge) flat- en ap-
partementenbouw is er buiten weinig
sfeer te herkennen. De „Costa del
Sols in de sneeuw" worden deze ski
stations in de Alpen wel genoemd:
grote appartemetengebouwen in een
kale omgeving, want de centra lig
gen op de boomgrens.
SKI-FANAAT
De skimogelijkheden zijn er echter
onbegrensd. „Wanneer men een
echte ski-fanaat is en tijdens één va
kantie op zoveel mogelijk pisten wil
skiën (en daarbij niet op een dub
beltje hoeft te letten), dan is dit wel
het neusje van de zalm", zegt men
op het Franse Verkeersbureau in
Amsterdam, waar men ook eens
heeft onderzocht waar de Neder
landse wintersporter het liefst in
Frankrijk verblijft. Voorkeur blijft uit
gaan naar een verblijf in een appar
tement (63 met de Franse Alpen
(Haute-Savoie, de Savoie en de Dau-
phiné) als belangrijkste bestemmin
gen.
Willen de Fransen een groter deel
van de een miljoen Nederlanders die
zich jaarlijks met de wintersport be
zighoudt, binnen de landsgrenzen
krijgen (in 1986/87 koos 7 van het
ski-legioen voor Frankrijk), dan be
seft men dat men in ons land geen
echte reclame hoeft te maken met
het feit dat Frankrijk de hoogste ski-
berg van de wereld (de Mont Blanc
bij Chamonix) heeft; dat ook slechts
een klein percentage van ons ski
volk zich aangetrokken voelt tot de
langste zwarte piste ter wereld die
aan de rand van het gigantische ski
gebied van Les Arcs ligt. Op deze
snelste piste ter wereld wordt een
hoogteverschil overwonnen van
maar liefst 2120 meterl
PISTEN
Om nog eens duidelijk te maken op
welke niveau het wintersportgebeu-
ren in Frankrijk staat het volgende:
de ski-mogelijkheden in Les Portes
du Soleil (Haute-Savoie) gaan door
tot in Zwitserland en omvatten meer
dan 600 km piste waarin 8 Franse en
5 Zwitserse skidorpen liggen. Maar
het absolute sneeuwoppervlakte re
cord ligt bij giganten als Tignes, Val
d'lsère, Les Arcs, La Plagna, Val
Thorens, Courchevel, Les Menuires
en Mèribel. Samen goed voor 450 lif
ten en ruim 1000 km aan pisten.
Tussen alle 'nieuwbouw' van de
laatste jaren neemt Valmorel la Belle
nog altijd een heel bijzondere plaatst
in. Aan het uiterlijk van het stadje is
het niet te merken dat het nog niet zo
lang geleden gebouwd is. Valmorel
is het jongste Franse winterspor
toord, maar is op verrassende wijze
in oude stijl opgebouwd en beschikt
over 5 kleine centra die met elkaar
verbonden zijn door wegen en de
Telebourg-gondelbaan.
Het skigebied wordt Le Grand Do-
maine genoemd en is 3650 ha groot
met 46 liften die 162 km pisten be
reikbaar maken. Naar het hoogste
punt van het hele gebied, La Lauziè-
re, gaat een stoeltjeslift die toegang
geeft tot de vallei van Celliers, de Col
de la Madeleine en de vallei van St.
Frangois. Het skigebied heeft een
hoogteverschil van 1.300 meter en
is tot eind april sneeuwzeker. In het
skigebied zijn liefst 8 zwarte pisten
(totaal 18 km), 15 rode pisten (31
km), 38 blauwe pisten (74 km) en 22
groene afdalingen (totaal 39 km).
Voor de langlaufers heeft men ver
schillende loipen met een totale
lengte van 20 km.
BEGINNERS
Valmorel heeft een speciaal deel van
het skigebied gereserveerd voor be
ginnende skiërs: zelfs de liften zijn
aangepast aan de mogelijkheden
van deze wintertoerist. De plaats, die
vorig jaar in een 'veld' van 328 con-
currende Franse winterplaatsen, de
„Flocon d'or" kreeg voor de gebo
den kwaliteit, is niet te vergelijken
met de gigantische ski-dorpen die op
vele andere plaatsen zijn gebouwd.
Er zijn 1.500 appartementen met
een totale beddencapaciteit van
7.500 stuks. En het fijne van Valmo-
rel-la-Belle is ongetwijfeld dat het
dicht genoeg bij andere smaakma
kende wintersportplaatsen als St.
Francois Longchamp, La Plagna en
b.v. Les Arcs ligt om ook daar eens
die aparte sfeer voor enkele uren te
kunnen proeven.
KINDERDORP
Voor het eerst dit jaar is Valmorel,
samen met Les Arcs, Méribel-Motta-
ret en Flaine, opgenomen in „Ski a la
Frangaise" .„Belangrijk voor Valmo
rel", zegt José Schouten van het
'Nederlandse kantoor voor de
Franse Alpen' in Amsterdam, „is ook
dat hier de z.g. Club Saperlipopette
is te vinden; een echt kinderdorp met
een binnenspeelplaats, een sneeuw-
speeltuin, een crèche en een eigen
skischool.
Valmorel ligt rond 1.000 km van
de Nederlandse grens en is via Ge-
nève of Chambèry bereikbaar.
Daarna de RN richting Moutoers en
dan de afslag Valmorel nemen bij
Aigueblanche.
PRIJZEN: Skipas voor 6 dagen f 202.-;
kinderen tot 12 jaar f 172.-. Skiles 6 dagen
3 uur per dag f 129.- volwassenen; f 107.-
kinderen tot 12 jaar. Vierpersoons apparte
ment per week van f 495.- tot f 1.401.- in
het hoogseizoen (6 t/m 27 februari); 2 per-
soons appartement inclusief abonnement
op skiliften tussen f 375.- en f 720.- per
persoon per week.
INLICHTINGEN: Frans Verkeersbureau
te Amsterdam 020 - 24 75 34 en Tourac-
tion „Ski a la Frangaise" 020-279012.
HAHNENKLEE - Het meest noor
delijkst gelegen wintersportge
bied van Duitsland is de Harz.
Tussen Kassei en Hannover
(dichtbij de grens met Oost
Duitsland) ligt een ongeveer 30
km breed en 100 km lang middel
gebergte met enkele toppen die
rond de 1000 meter zijn. Vaak
kunnen de wintersporters hier tot
maart terecht.
Op verschillende plaatsen
heeft men sneeuwkanonnen in
gebruik, waardoor de ski-pisten
altijd in goede conditie zijn.
In vergelijking met het Sauer
land biedt de Harz langere al
pine-skipisten. Ook voor de lang
laufers zijn meer dan voldoende
mogelijkheden voor handen. St.
Andreasberg (met 30 afdalin
gen), Aitenau, Clausthal-Zeller-
feld, Wildemann en Hahnenklee
(met o.a. een kabinebaan) zijn de
meest bekende wintersportcen
tra in deze omgeving. Ook het
stadje Braunlage (waar men over
een gondelbaan en diverse
sleepliften beschikt) heeft zich de
laatste jaren tot een aantrekke
lijke wintersportplaats
keld.
ontwik-
ENKELE CIJFERS:
0 Aitenau 10 km pisten met 4
sleepliften; 26 km loipen; 15 km
wandelpaden; ijsbaan, rodelbaan
zwembad;
0 Hahnenklee: 5 km pisten; 1 ka
binebaan en 2 sleepliften; 25 km
loipen; 35 km wandelpaden, ski
bob, rodelbanen, zwembad;
0 St. Andreasberg: 13 km pisten;
50 km loipen; 2 stoeltjesliften en
7 sleepliften; 10 km wandelpad,
rodelbanen, zwembad, tennisba
nen;
0 Wildemann: weinig mogelijk
heden voor alpine ski; 20 km loi
pen, ijsbaan, rodelbaan, zwem
bad;
0 Clausthal-Zellerfeld: bijna
geen ski-mogelijkheden; 1 slee
plift; 30 km loipen; 18 km wandel
pad, ijsbaan, rodelbanen, skibob,
zwembad, tennisbanen.
PRIJZEN:
Niet overal zijn de prijzen gelijk maar voor
een skipas (6 dagen) voor de Hanhnenklee
moet f 130,- uitgetrokken worden; kinde
ren f 90.-. Vijf dagen lang 3 uur skiles kost
in St. Andreasberg rond f 100.-; kinderen
van 5 tot 12 jaar ongeveer f 90.