DE STEM
'Honderd procent zeker ben ik nooit'
M
Publiek mag kijken naar wat de staat koopt aan kunst
TOM EGBERS, DE JONGSTE PRESENTATOR VAN 'STUDIO SPORT'
Grote vraag naar
Beatclub-beelden
DINSDAG 8 DECEMBER 1Sj
AANVANKELIJK het
broekje van Studio
Sport. Voor veel vrou
wen is hij eindelijk een
reden om naar een
sportprogramma te
kijken. Tom Egbers (28)
staat niet graag in de
belangstelling.
Koos Postema
Liefdesbrieven
TiE STEM GIDS 2
ARD EN ZDF SAMEN OP TV-BEURS
21.30
DUITSLAND 2
ÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ
DUITSLAND 3
Catalogus
yervangstuk
20.45
Folklore
Worsteling
„Dankzij de vredesbeweging is het besef
gegroeid, dat er iets moet gebeuren aan het
automatisme van de kernbewapening"
Hana van Mierlo, D66
12
Door Jo Cortenraedt
en Ray Simoen
De wind waait voor hem
uit de goede richting. De
moeilijke periode is voor
bij. Maar in het begin, zijn
eerste maanden bij Studio
Sport, was het ploeteren.
Tom Egbers komt uit een voet
balgeslacht Zijn vader speelde
bij Heracles in Almelo, en zelf
schopte hij het tot de betaalde
amateurs. Een onwillige knie
zette een streep door een car
rière op de groene mat In die
tijd had hij zijn studie Engels
stopgezet, hoewel hij die taal
bijna perfect spreekt, compleet
met bekakt accent Zijn moeder
is Engelse. Zijn accent is zó
perfect, dat de KLM hem in
huurde om op de internationale
vluchten een begeleidend
filmpje in te spreken. Maar, dat
mag nu niet meer van de NOS.
Voetballen en gitaar spelen
interesseerden hem meer dan
studeren. De School voor de
Journalistiek liep hij ook al
niet met groot enthousiasme
binnen. Zijn beeld van de jour
nalistiek was voornamelijk ro
mantisch gekleurd. „Dat rei
zen, als je in de journalistiek
zit, dat leek me wel wat Jack
Kerouac. On the road, the
Beat-generation, dat sfeertje."
Politiek engagement was voor
hem niet de drijfveer om jour
nalist te worden.
Na verloop van tijd kreeg hij
de smaak te pakken op de
Journalistenschool. Hij stu
deerde af met een werkstuk
over het verdwijnen van de
pisbakken in veel steden.
„Op de school hoorde ik niet tot
de beteren, maar mijn stage bij
Tom Egbers: „Ik kijk het liefst naar Ajax, maar Feijenoord vind ik sympathieker.
FOTO PETER SCHOLS
het NOS-journaal verliep goed.
Ik had het geluk dat ik Koos
Postema als examinator had".
Postema zag wel wat in hem en
had een voorgevoel dat de goed
ogende Achterhoeker 'het' had
om een goed presentator te
worden.
„Postema vroeg of ik geen
zin had in 'Langs de Lijn' op de
radio. Op zich een mooi aanbod,
maar ik deed liever televisie,
en bij het journaal kon ik ook
free-lance terecht. Twee weken
later belde Studio Sport op. Of
ik de presentatie wilde doen. In
tien minuten was het geregeld.
Ik stond er zelf ook van te kij
ken. Ik vond me niet hét super
talent, waar Hilversum op zat
te wachten".
Tom Egbers heeft een tijd
lang twee dingen gecombi
neerd. Als freelancer werkte
hij zowel op de redactie bin
nenland van het NOS-journaal
en bij Studio Sport. Vooral op
die laatste stek werd hij voor
de leeuwen geworpen. „Ik wist
niets bij de eerste presentatie.
Een regisseur, waar zat zo'n
man ergens. Ik wist niet eens
wanneer ik moest beginnen. Ik
zag een rood lampje branden
en hoorde wat stemmen. Dat
was eigenlijk onverantwoord."
Hij werkte in het begin hard,
zowel bij Studio Sport als bij
het journaal. „Ik deed teveel, en
daardoor deed ik de dingen niet
écht goed. Op een gegeven mo
ment heb ik de knoop doorge
hakt om me op één zaak te con
centreren."
Dat was ook wel nodig, want
inmiddels had hij van de bazen
van het sportprogramma te ho
ren gekregen dat het beter
moest, wilde hij zich handha
ven. Er kwamen ook allerlei
vervelende stukjes in de kran
ten over hem. „Ik heb toen te
gen mezelf gezegd: godverdom
me, ik kén het. In het begin
maakte ik veel zenuwfouten.
Dat is nu een stuk minder. Je
bent nog wel gespannen, maar
ik sta niet meer te bibberen
voor de camera's. Vooral van
Heinze Bakker heb ik veel
steun gehad. Die heeft me
prima opgevangen. Bakker
houdt van een gedegen aanpak.
Dat spreekt me wel aan. Zoiets
als Mart Smeets doet vind ik
leuk, maar zelf kan ik dat niet.
Ik bén niet grappig".
Egbers is nu niet langer al
leen de de leuke boy, die de
toto-uitslagen mag voorlezen.
Hij wordt hoe langer hoe meer
ook ingeschakeld als verslag
gever. En dat vind hij veel leu
ker. Commentator is hij nog
niet, maar daar aast hij ook
niet op. Het fanatisme van
sommige commentatoren ziet
Tom niet als een strevenswaar-
dig doel. „Ik ben meer bedacht
zaam, weifelend zelfs. Ik hou
niet van holle frasen. Wikken
en wegen. Inderdaad, een
weegschaal. Ben ook nooit hon
derd procent zeker van iets. Ik
stel me bewust kwetsbaar op".
Mocht hij ooit commentator
worden, dan bijvoorbeeld in de
wielrennerij. „Maar voorlopig
is die tak goed bezet. Naar eve
nementen toegaan vind ik leuk,
zoals de TT van Assen. Maar
van motorrijden weet ik even
veel als een ijsbeer van zonne
brandolie."
Over voetbal praat hij afstan
delijk, maar toch geboeid. „Ik
ben een liefhebber van mooi
voetbal, dus kijk ik het liefst
naar Ajax. Maar Feijenoord
vind ik sympathieker. Ajax
straalt de patserigheid uit. Het
bestuur stelt zich soms wat
schofterig op. Bij de laatste
Europacupfinale werd de pers
als snotjongens behandeld. Al
leen Cruyff ziet het belang van
een goede presentatie in. En de
spelers van Ajax zijn heel aar
dig. Hebben meer niveau, zijn
beter gekleed en hebben mooi
ere vriendinnen. In de kleedka
mer van Ajax kom je ook
iedereen tegen. Artiesten en
andere jet-set-achtige figu
ren".
Zelf begint hij ook zo langza
merhand te behoren tot het le
ger der 'bekende Nederlan
ders'. Maar hij wordt nogal
eens verward met een andere
blonde buis-genoot: Hans Cor-
nelissen van de Vara-serie 'Zeg
'ns AAA'. Laatst werd hij in
zijn woonplaats Amsterdam op
straat staande gehouden. Een
wat oudere man zei tegen hem
„Zeg, ben jij niet die goser van
Zegs 'ns AAA. Of nee, je lijkt
anders verdomd veel op die
gast van Studio Sport".
Hans Cornelissen woont
vlakbij hem in de buurt. „Als
we elkaar tegenkomen zeggen
we vaak tegen elkaar: Zeg ben
jij niet die goser van ...eeehh?"
Ook post krijgt hij geregeld.
„Ja, ook wel liefdesbrieven. Ik
schrijf altijd wel iets terug." De
negatieve reacties van som
mige rancuneuze briefschrij
vers doen hem niets meer. En
kel Henk Spaan kan hij wel
vreten. „Die man is wel zó ach
terbaks. Heeft een manier van
humor maken, die beneden elk
niveau is. Het gaat hem alleen
maar erom anderen vreselijk
af te. katten. Ongehoord. Ik
haat Spaan. Witheet word ik
van die man. Maar kom, laat ik
ophouden over die Spaan.
■Trouwens, die Harry Vermee-
gen is ook een idioot."
Verslaafd aan zijn werk is Eg
bers niet. „In mijn vrije tijd
speel ik jazz-gitaar. Jarenlang
speelde ik in een 13-mans for
matie, maar die is nu op de fles.
Het liefst ga ik met mijn vrien
din uit eten. Disco's haat ik. Je
kunt niemand verstaan".
Enthousiast vertelt hij over
mooie dingen, vormgeving,
auto's. Vertederd praat hij over
zijn opgeknapte Volvo Amazo
ne; het model, dat in de jaren
vijftig furore maakte omdat
het koninklijk huis erin rond
toerde.
Mooie kleren, daar houdt hij
ook van. „Ik ben er gevoelig
voor. Dat zeg ik eerlijk. Een
jasje van Armani, prachtig. En
als ik weet dat ik zondagavond
moet presenteren, kijk ik wat
ik de vorige week heb aange
daan. Kleren zijn een hobby
van me. Ze moeten lekker zit
ten. Dat had ik vroeger al. Ik
wilde ook meteen zo'n Beatle-
jasje en zeurde net zolang tot
dat mijn moeder er eentje
maakte".
Door Raoul van den Booren
het bureau van Derrick
[glein komt een telefoontje
nnen, waarin een man
DALLAS-ACHTIGE series als Lindenstrasse es eedeelt dat zijn vrouw is
Schwarzwalklinik en nóg meer krimi's. Met dit irrooord- Als de inspecteur
soort programma's proberen de Duitse tv-zen-
nationale televisiemarkt te veroveren.
Tijdens een tv-beurs in Keulen zijn vertegenwoordj.
achtoffer zou hen in paniek
hben opgebeld, dat dj zich
jor baar man bedreigd
iiij.iia o uiuucicii ut jL/uuwt ii» uwe j
ders ARD en ZDF deze week in Keulen de inter.
ihtgenote. Deze beschuldi-
n Engler ervan zijn vrouw
ge'rs van vrijwel alle tv-stations uit de hele wereld hebben vermoord. Het
zoek naar voor hun zender geschikte Duitse program,
ma's.
Ook de Nederlandse omroepen zijn, op de EO na,
lemaal aanwezig in Keulen. De Duitse omroepen etE^de.
tv-producenten leveren regelmatig aan ons land. Vas
de aangekochte series die hier te zien zijn is gemiddek
15 tot 20 procent afkomstig uit Duitsland. Dat ziji
meestal krimi's (Derrick, Derr Alte) en culturele pro
gramma's.
Een oude serie, die het bijzonder goed doet op
beurs, is Beatclub, een reeks popprogramma's uit dl
jaren 60/70 met live-optredens uit die tijd. Beatclul
heeft jarenlang op de planken van de WDR stof vera
NOS-consumentenru-
meld. Met de opkomst van de videoclip blijkt de hon jek "Voor niks gaat de zon
ger naar dit soort programma's niet te stillen. Dt
Duitse omroep noemt de interesse zelfs 'verbluffend'.
j' bekijkt de voor- en nade.
i van 'plastic geld'. Binnen
et al te lange tijd zullen
„We hebben met Beatclub onverwacht een goud or diverse banken electro-
klompje in de hand," juicht een verkoper van de WDB ^he betaalpassen worden
Met name de Amerikaanse stations, die normaal ge
sproken zelden of nooit een buitenlandse serie kopen de houder bij aangeslo-
n winkels, benzinestations
banken betalen of geld op-
«men. Maar hoe staat het
et de beveiliging van het
steem? In 'Voor niks gaat
zon' vertelt presentatrice
soni Jansen er alles over.
hebben veel belangstelling voor de 200 uur Beatclub
beelden.
Andere programma's die grif over de toonbank gaai
zijn de vervolgen op de reeks Heimat, het oudere Ber.
lin Alexanderplatz, de krimi Der Fahnder en veel
j eugdprogramma's.
(ADVERTENTIE)
de voorraad
strekt.
Wie slim iskoopt meteen een lot Wantookdezemaandzijnermeerdanl miljoen prijzen tewinnentegenoverzo'n2miljoen loten. Verdeeldo\
trekkingen. Alles bii elkaar ruim 33 miljoen gulden aan prijzen. Van een tientje tot het half miljoen. Eerste trekking volgende week woens
Derrick
zijn assistent bij Heinz
gevoerd. Met zo'n pasje
Chinezen In
Nederland
tweede aflevering van
hinezen in Nederland' laat
en waarom de Chinezen
assaal hun geboortegrond
■rlieten. Dicht bij de stad
flongkong ligt zo'n emigra-
idorp. Van San Tin is tach-
percent van de beroepsbe-
ilking naar West-Europa
itrokken. Een groot ge-
elte van hen heeft een res-
urant in Nederland. De
lizen in San Tin blijven in
wachting van hun terug-
mist leeg staan, maar of er
it iemand zal terugkeren,
zeer de vraag.
Alles bii elkaar
Drel Manner
In Schnee
.vond nogmaals de ver-
g van Erich Kastners
;ende boek. Geheimraad
iiiter heeft een speciale
ier ontdekt om de dage-
sleur van zijn miljo-
bestaan te doorbreken.
Door Henk Egbers
DELFT - Ook Vadertje
Staat koopt kunst; als goed
'belegger' van de vader
landse kunsthistorie en als
promotor van zijn artis
tieke zonen en dochters.
Volgens het jaarverslag
van de Rijksdienst Beel
dende Kunst zijn er in 1986
355 aankopen gedaan (in
'85 waren dat er 450). In het
Prinsenhof te Delft zijn er
momenteel 140 (tot 31 ja
nuari) uitgestald, want in
een democratie wordt ver
antwoording afgelegd. Bo
vendien is het ook nog een
mooie tentoonstelling.
Toch is er iets met de Dienst
en zijn exposities aan de
hand, zegt directeur Robert de
Haas. Voor het eerst worden
de aankopen niet meer ge
toond in eigen huis te Den
Haag, maar museaal ge
bracht. Volgend jaar in Schie
dam, vervolgens in Enschede
en Den Bosch. Nee dit is geen
reizende expositie. De Haas:
„Je koopt aan om te expose
ren".
Met de aankopen van vorig
jaar worden al reizende expo
sities gemaakt voor binnen-
en buitenland. De andere re
den dat op deze jaarlijkse ver
antwoording nu niet meer al
les wordt getoond is omdat de
Dienst wat geschrokken is
van de kritiek dat het vorige
jaren een kermis of een soort
uitdragerszaak was. In Delft
is selectief een expositie opge
bouwd.
Daarbij heeft De Haas zijn
- wat hij noemt - 'zendings
drang' gericht op de jongere
kunstenaar. Op de expositie
betekent dat, dat die met
name in de benedenzalen te
zien zijn. Boven hangende ge-
renommeerden als Pat An
drea, Hannes Postma, David
van de Kop etc., terwijl je el
ders ook werk tegen komt van
bijvoorbeeld Lucassen, Van
Koningsbruggen, JCJ van der
Heyden, Ger van Elk of de als
'nationale trots' geannon
ceerde Herman de Vries, die
Bas Jan Ader: zelfportret 'I'm too sad to tell you'
(Een Stille Oceaan, Delft).
in Duitsland woont. Van hem
liggen er opgestapeld (onge
veer 30 cm dik) tien vierkante
meters gedroogde Damas-
ceense rozen, die na dertig
jaar nog een intense geur af
geven. Ook in Delft hangt er
een indringende aroma rond
dit natuurbewustmakende
werkstuk.
Behalve Benus, zijn er nog
de Zeeuwse Brabander Ber-
kulin, Jan de Bie (Den Bosch),
Paul van Dijk (Den Bosch),
Guido Lippens (Eindhoven),
Ilse Mater (Den Bosch), Sef
Peeters (Breda), J. Persoon
(Eindhoven), Toon Tullemans
(Tilburg), Jan Dierman (Veg-
hel) en Tine van de Weyer
(Tilburg) die voor Brabant
staan. Behalve Dieleman zijn
het Annelies Plantedt (Bieze-
linge) en Marinus van Dijke
(Burgh-Haamstede), die Zee
land, 'vertegenwoordigen'. Uit
Limburg ontdekten we één
artist (Jan Meijers, Susteren).
Uit Gelderland tellen we acht
aankopen. Er waren 355 aan
kopen in totaal. Van de 1500
galeries in Nederland liggen
er relatief meer buiten de
Randstad dan deze aankopen
laten vermoeden.
wikkeling markeert. Piet Die
leman uit Middelburg is ook
heel duidelijk aanwezig met
een oliedoek met boeiende
blauwe vierkanten en een tien
meter lange tekening in krijt
en gouache met ruimte-wek
kende figuren.
De rijksaankoop is geen so
ciale aankoop als een soort
vervangstuk voor de BKR.
Vandaar levert zo'n aankoop
en tentoonstelling óók de be
vestiging van nationale trots-
heden.Maar gelukkig slaat de
verveling niet toe, want er
zijn ook minder bekende
grootheden vertegenwoor
digd. Neem nou Anna Thalia
Benus uit Breda. Gelukkig is
ook in Den Haag ontdekt dat
ze heel goed kan schilderen.
Dat is te zien via haar olieverf
'There is a beautiful orna
ment growing in the city',
waarmee ze niet alleen archi
tectuur en reclame fantas
tisch bij elkaar brengt, maar
ook haar eigen artistieke ont-
Wie de indruk zou krijgen
dat de Rijksaankopen ook
goed geografisch gespreid
zijn, vergist zich. De 'provin
cie' is niet verwaarloosd,
maar anderzijds tegenover de
Randstad niet vertegenwoor
digd op een evenredige ma
nier. Aan de kwaliteitsnor
men kan het niet liggen. Met
één miljoen voor aankopen
door heel Nederland (Brabant
heeft voor beeldende kunst 3,5
miljoen liggen) doe je welis
waar niet zoveel, maar dat is
geen excuses. De verkopen
gebeuren met name via het
galeriewezen, zodat dit circuit
indirect gesubsidieerd wordt
op deze manier. De kunste
naars zelf worden daarvan
niet zoveel beter als je kijkt
naar de percentages die te
genwoordig gevraagd wor
den.
Genoemden tref je niet allen
op deze expositie in Delft,
maar wel in de fraaie catago-
lus, die alle aankopen ver
meldt. Bovendien is dit boek
werk uitgebreid - vergeleken
met de vorige - door van alle
kunstenaars een biografie
(jammer zonder atelier-adres)
te geven, zodat de bruikbaar
heid na de expositie vergroot
is. Ook zal het straks een aar
dig document zijn betreffende
de Nederlandse kunsthistorie:
het pluriforme tijdvak met
een middelmatig zoeken naar
het Grote Onbekende op basis
van het Zekere Verleden.
Zo ongeveer alles wat er na
de oorlog geprobeerd is vind
je er nu terug. Het accent ligt
deze keer op het schilderen en
plastische objecten. In de ca
talogus krijgen twee kunste
naar, die onlangs overleden
en waarvan ter completering
van de Rijkscollectie ruimer
is aangekocht, bijzonder aan
dacht. Het zijn Emmy van
Leersum, die voor de ontwik
keling van het sieraad een
grote betekenis heeft gehad
Het is een expositie die vani
toeschouwer veel vraai
moeilij k. De kunstenaars Bj de serie 'Rückblende' kijkt
Jan Ader, Waldo Bien, Geni IWDF terug op de oprich-
Dekker, Sigurdur Gui 8 van de UFA, ofwel Uni-
mundsson en Reinier Lucas fsum-Fïlm AG. In decern-
sen hebben met de hier bi 1917 werd deze legendari-
eengebrachte objecten gepit *e filmmaatschappij op
beerd hun worsteling met I*
gen.
Rück
blende
tiatief
van de Duitse
leven tot uitdrukking te brei jksregering in het leven
roepen.
iske en Wiske: De l
Piet Tuylen: Zonder titel, 1984; ijzer, karton, aluminium (Rijksaankoop te Delft)
en de waarschijnlijk minder
bekende Harry Verburg in re
latie met de stroming van de
geometrisch abstracte kunst
vlak na de oorlog (hij was van
1956-1979 directeur van de
academie in Arnhem).
Het rijkskunstbezit - ons aller
bezit dus en daarom van nie
mand - is op deze expositie
ten dele openbaar gemaakt
voordat het in tentoonstellin
gen, bruiklenen en kamers
van wat heet hoogwaardig
heidsbekleders terecht komt
Dat is met veel overleg en
goede smaak gebeurd, want
het moet een hele klus ge
weest zijn om enige samen
hang bij het uitstallen aan te
brengen. Wat me daarbij op
viel? 'Cuba-design', van wie
weet ik niet meer, want in de
catalogus kon ik het toch niet
ontdekken. Dit soort mislukte
Spielerei met de folklore van
exotische culturen laat me be
seffen dat er niet van echte
allochtone kunstenaars aan
gekocht is. Dat kan niet! Dat
kan niet omdat er onder hen
geen kwaliteit zou zitten. Eer
der zal het zo zijn dat de aan-
kopers met hun westerse toet
singsnormen geen raad weten
met de typische eigen kwali
teiten van op andere culturen
gestoelde expressies.
Het schilderen (met accent
op 'het') wordt vertegenwoor
digd met hele mooie doeken
van onder meer Ramon van
der Werken, Erik Andriesse,
Pieter Stoop en Wim Izaks om
er enkelen te noemen. De oud
Bredanaaar Pieter Laurens
Mol heeft zijn sculptuurach
tige foto van een vogel gecom
bineerd met heuse dakpan
nen. Richard Craig Meitner
heeft een soort Sinterklaasta
fel opgebouwd met 43 objec
ten, die normaal uit marse
pein gemaakt worden maar
het hier met glas, keramiek en
hout moeten doen.
Interessant zijn zeker de in
eitempera uitgevoerde ro-
mantisch-decadente schilde
ringen van Birza. De grote
houtskooltekeningen van
Mari Boeyen hebben iets van
een Graalachtige mythe en
Hannes van Es gaf op Mal-
lorca waar hij woont een in
heemse houtsnijder de op-
dracht om zijn kleimodel on
der de titel 'Lekker ver gaan'
uit te voeren. Dat gaat niet zo
erg ver; integendeel.
Het heeft weinig zin nog meer
te noemen. Ga kijken. Wat
nog wel afzonderlijk vermel
ding verdient, is de uit aanko
pen opgebouwde expositie
'Een stille Oceaan', die in een
afzonderlijke zaal is onderge
bracht en in tegenstelling tot
de grote expositie, zal reizen.
De worsteling met de hai
naar het andere (avontuui
eenzaamheid en de zin
het bestaan wordt tot expres
sie gebracht met gevondü
gefotografeerde, getekend 3* m n/mi ommma m oi tm im mnrn in
verzamelde, bewerkte reliciywi not mas onoennm ot cmmimmtt onseir
van andere culturen en t
Rousseau-achtig spei
naar oergevoelens. Op
eerste gezicht een uitdragf
winkel of een foto-persl
reau. Bij nader inzien en
ditatieve beschouwing
hun wereld wel voor je
al is de concurrerende e:
tieruimte niet zo gel'
daarbij.
Evelyn Beer heeft de
toonstelling met overgave
mengesteld en er vooral
hele mooie catalogus bij
maakt. Daarin (en met
sten op de expositie) staat
gedachtenwisseling met
betreffende kunstenaars
op Lucassen na, allemaal 0*
de wereld gezworven hel
(het met de dood bekocht
als Ader) en als Robi
Crusoë met behulp van de
tuur zichzelf het leven tot
mythe gemaakt te hel
Levi-Strauss, Tournier,
gain en anderen komen ei
te pas om dat te leren
fen. Voor wie het vatten
Een tamelijk elitair gebei
Maar dat is geen probh
Het huis van de kunst k1
vele kamers. Eén moet er
ingericht worden: die van
allochtonen.
N.B. Rijksaankopen
en 'Een stille oceaan'.
Prinsenhof St. Agatbapl
1, Delft. Open di-zo U
13)-I7 uur. Catalogi resp
tievelijk 29,50 en
Toegang 3,50.
