In het
luseum
Zuylen
oeding
de kleine
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
De schooltas
Popcultuur als geschiedenis les
Zielige foto's deden
het niet zo goed
I
I
in Zaand;
OPLOSSING
au.
1STEM GIDS 3 ZATERDAG 28 NOVEMBER 1987
De Beugel
Fraude, delic
van deze tijd
Flower-power
Punk
ZATERDAG
ZONDAG
IIJIHIIIIU
Zie zaterdag.
uskeen Wiske: „De Woeste Wespen
- Even Piekert en
SCHENEN
'ambone
Boes-
I r mjm
G3Z
tie van zijn boekje 'Zaar,
|ien je die schilder?
jat is Pieter Bruegel.
|jieje die vogel?
lijn aan zijn vleugel.
[[ie je die paarden?
Irak aan de teugel.
Wil je een kauwgum?
■ik heb een beugel'.
Dominee De Jonge was n
in de leer, maar had kenne
ook gevoel voor humor: „V;
moest meestal lachen als
iets hadden uitgespookt",
wil Freek ook dominee won
maar als hij een persoonl
ontmoeting heeft met schi
Karei Appel, besluit hij k
stenaar te worden. Met li<
spijt, dat wel, want hjj had
een soort Luther willen
„Als ik dominee was gewon
had ik zeker een paar herv
mingen doorgevoerd".
Naast domineeskinderen
Zaankanters komen ook
liefhebbers van jeugdsei
ment aan hun trekken. Fr
de Jonge beschrijft de voeth
velden en belandt dan bij
(later opgegaan in AZ), de e
die betaald voetbal speel
„Dat had al vele grote cli
naar Zaandam gebracht:
ko, De Baronie, Tubantia, R
tersbleek en Zwartemeer".
'Zaansch Veem' is een
tentieloos boekje, dat je 5
een glimlach in een uur
kunt lezen.
de schooltas zaten vier stuikjes van basisschool De
Westhoek uit Oosterhout. Onderwerpen waren kinder
postzegels, armoede, beugel en vandalisme. We kozen
het stukje over de beugel, dat geschreven werd door
Evelien en Elles.
Freek de Jonge: 'Zaansch Vet
Uitg. De Harmonie, prijs 19,91
D.V.
Walter Finch aan zijn zoo
de originele Franse uitga
an Walter Finch aan zijn m
^oeding'.
hij een dagboek bij, gericht a
de zoon, met de bedoeling
deze een en ander op zijn act
tiende jaar zal lezen.
De 'Brief van Walter Firn
geeft een aardig tijdsbeeld v
het sociale leven van de hoge
kringen in Engeland en Fran
rijk aan het eind van de
eeuw, en biedt tevens
staalkaart van alle geijkte bi
gerdeugden waaraan een me
van die tijd diende te voldoen
Belle van Zuylen: 'Briet van ffi
ter Finch aan zijn zoon', bi
Nijgh Van Ditmar, prijs f 1M
tegenstelling met vroeger
iie je veel kinderen met een
heugel lopen. Als je met een
spleet van een millimeter
loopt, of als een tand maar
een beetje afwijkt, dan lijkt
het al of je meteen een beugel
nodig hebt.
Beugels heb je in alle soor
ten en maten: sterretjes, bin-
nenbeugels, buitenbeugels
enz. Als je een beugel moet,
ga je naar de orthodontist. En
dan begint alles: eerst elas
tiekjes om je achterste twee
kiezen om plaats te maken.
Daarna komen er haakjes,
maar dat hoeft niet altijd.
Haakjes zijn er voor omje
beugel(s) aan vast te maken.
Na een paar weken krijg je
een beugel en soms meerdere.
Om de vier tot zes weken
moet je terugkomen om de
heugel bij te laten stellen of
na te laten kijken.
Sommige kinderen krijgen
blaren. Dat komt doordat
bijv. de beugel te scherp is
geslepen of verkeerd is bijge
steld.
H.R.
Fraude is het delict van
jaren tachtig, vindt Pet
Hoefnagels in 'Mense
fraude en de staat'. Fraui
van de grote man en fraai
van de kleine man, het laa
ste tot uiting komend
steunfraude en zwart klui
sen.
De schuld van dit alles ligt vo
gens Hoefnagels bij de stal
die uitmunt in overvloedige
ondoorzichtige regelgeW
Niemand, behalve het a
lijk apparaat, kan er nog
uit. De oplossing van Ij
kwaad heeft de Rotterdam
criminoloog ook beschrevfl
eenvoudige en heldere regel®
ving en een terughouden**
overheid. Heel wat beter
vertrouwenwekkender dan
overheidsapparaat met
burgers aanjagende ambten*
Een boodschap die met
stemming ontvangen zal
den. Temeer daar Hoefnal
ook een voorstander is van a
lichtere belastingdruk.
Hoefnagels schrijft helder'
eenvoudig. Hij bevestigt
iedereen al weet, maar
toch telkens weer gehoord
worden.
Peter Hoefnagels: 'Mensen,
en de staat'. Uitg. Ambo, V -
f 19.50
Het veterdiploma' van Wiel
lusters, ill. Joep Bertrams.
redactie: Muriel Boll
br ieven naar. Spinveld 55 - 481 5 HV Breda
Als je blaren hebt door je
haakjes, dan krijg je een
soort was mee naar huis. Als
je etïn binnenbeugel hebt, dan
heb je meer last van blaren in
je mond dan met een buiten-
beugel. Het ligt aan je tanden
en kaken hoelang je een beu
gel moet dragen.
Als je je beugel niet regel
matig draagt, dan duurt het
veel langer eer je tanden en
kieze n weer goed staan.
Geen last van hevige pu
berteit, ruzies thuis en zo?
Dat kan want de genera
tiekloof verdwijnt een
beetje. Dat heb ik niet be
dacht, maar de heer Van
Elderen van de Brabantse
Universiteit. Die kwam
een avondje geschiedenis
les geven over jongeren
van toen en de 'lifestyle'
van jongeren van nu.
Jouw ouders hadden wel last
van een generatiekloof. Toen
zij in de jaren vijftig puber
waren, wilden ze absoluut
niets weten van de orde en
het fatsoen van him duffe
ouders. Ze trokken donkere
kleren aan, meisjes deinden
rond in petticoats, jongens
droegen spijkerbroek, zwarte
puntschoenen en plooiden een
vetkuif in hun haar. Het
moest radicaal anders, von
den de nozems, de jongeren
van toen. Elvis Presley zong
erover. Ouderen vonden zijn
manier van optreden schok
kend!
Je kunt je nu niet voorstel
len dat die songs als verzet
bedoeld waren. Een zwaar
ritme en uitdagend sexy met
je heupen zwabberen is niet
schokkend meer, toen wel. Je
hoorde vooral hard te wer
ken, vonden ouders. Dat ge
beurde ook, er kwam meer
geld en dus meer zakgeld
voor jongeren. Dat werd niet
gespaard maar uitgegeven
aan boeken en platen want in
steeds meer huizen kwam een
echte pick-up. Je kon wel van
alles kopen, maar was wer
ken nou echt alles? Dan was
je al voor je jong was en dat
was toch veel interessanter, je
eigen persoonlijkheid was be
langrijker dan de groep waar
je bijhoorde. Provo riep: weg
met rangen, standen en ge-
Elvis Presley: pro tes tmu-
ziek in de jaren vijftig
- fotoarchief dg stem
zag! Iedereen ging mf jer en
meer op elkaar lijken.
Na provo kwam fliov /er-po-
wer, de mini-jurk w< 3rd ge
ruild voor een lang*? sc jepjurk.
De staat zorgde gcied voor je
en dus werd de invl oed van
thuis minder. Ook d* 3 scholen
veranderden, echte klassen,
behalve de brugklas «en, ver
dwenen. De verenig ingen lie
pen leeg, hoe je: c jverkwam
was belangrijker d an wat je
was en zo is hele r iu ook een
beetje. Films en popsterren
geven aan hoe j e zou moeten
zijn en in is. Da' t verandert
wel snel, maar da it geeft niet,
als je haar maarf joedzit!
Bodytalk, ze'lfe xpressie met
je lijf wordt stee ds belangrij
ker en voor een 1 nooi lijf moet
je aan fitness d* jen. Daar ho
ren makkelij I ce. liefst oversi
zed kleren biji. I Jou is het ver
velende dat j< i ouders het
zelfde doen, d ezelfde kleren
dragen. Da t kan, want zo
slank zijn alls j e dochter, niet
waar?
Het is voo r jongeren dus
heel moei) ijk om op te vallen,
de gener atiekloc >f verdwijnt
steeds rpeer. Hf ;t is de tijd
waarin Abba zin gt over gepo
lijst f:n comme jrcieel geluk,
punk. maakt d: aar een eind
aan.
Punk liet nuch iter zien dat de
maatschappij helemaal niet
zo mooi was a ls die leek. Doe
je ogen open, dan zie je het
zelf, vond pur ik. Het nuchtere
gevolg van p iunk is, dat za
kendoen weei r mag. Als je dat
goed kunt, bc »n je yuppie. Jip-
pie!
Ook in d* 3 liefde heeft de
nuchterheid toegeslagen, ho
peloos veri iefd komt bijna
niet meer v -oor. Je moet elk
aar speelru dmte gunnen Die
speelruimt* 3 gebruiken bij
voorbeeld David Bowie en
Boy Georg ;e door onduidelijk
te zijn. Z ijn ze nu man of
vrouw. Ei genlijk is het zoe
ken naar j ezelf.
De poli tiek heeft afgedaan
in popsor ïgs, alleen in reggae
associëre n rijke jongeren zich
met de D erde Wereld. Sla een
poncho 0 m, zet een hoed op en
'Walk lil ce an Egyptian'!
'AnotJ ier brick in the wall'
was in I Zuid-Afrika populair,
maar 0 ok hier. Je zou het
kunnen zien als strijd tegen
het kli eingehouden worden.
Op schi ooi bijv. waar het veel
strakk* 3r en zakelijker toe
gaat. In popmuziek vinden
veel 1* serlingen meer dan in
school de ideeën om een eigen
houdii ïg op te bouwen. Dat is
een zv vare klus, want boven
dien moeten jongeren meer
him b est doen. Ouderen laten
zich de kaas niet van het
brood l eten. Jongeren hebben
dus j geen tijd voor vernieu
wing en. Dat zie je in de kle
ding, ze grijpen terug naar de
jarer 1 vijftig.
Tien leerlingen van tien basisscholen hadden het woensdag
heel moeilijk. Uit een heleboel krantenfoto's die de scholen
zelf hadden gekozen en opgestuurd, moesten zij de beste kie
zen. De gekozen foto's doen mee aan die landelijke fotowed
strijd op 12 december. Kinderen uit alle delen van het land
kiezen daar dan weer de beste uit. Voor De Stem zal Nanda
Ruijters van basisschool De Iepenburoht (Breda) in de jury
zitten.
Daniëlle de Rooij van de Fred. Hendrilkschool (Hooge Zwa-
luwe) vertelde hoe haar school drie weken lang de kranten
bekeek. „Eén middag per week lag ons lokaal bezaaid met
kranten. Daar zochten we de beste foto's van die week uit. De
beste regionale foto vond ik ook het beste. Je ziet een hand die
een sigaret wegduwt. Een goede foto, wanit hij vertelt een ver
haal over roken en gezondheid. Zielige foto's deden het in onze
klas niet zo goed."
Stem-fotograaf Johan van Gurp kwam de foto maken die je
hier ziet. Hij werd bestookt met vragen, want kinderen vin
hen foto's (en koppen) heel belangrijk. Dit» maken dat ze een
Stukje wel of niet gaan lezen.
De kinderjury buigt zich over d< p ersfoto's
foto de stem johan van gurp
films
GOES
Grand Theater
19 en 21.30 u. Hektor.
HULST
De Koning van Engeland
21.30 u. Een maand later.
19 en 21.30 u. Urbanus in Hec
tor.
19 en 21.30 u. Beverly Hills Cop
2.
19 en 21.30 u. La bamba.
19 u. Maximum overdrive.
TERNEUZEN
Luxorl&ll
19 en 21.30 u. Hector, a.l.
19 en 21.30 u. Predator.
VLISSINGEN
Alhambral
19 en 21.30 u. Hektor.
Alhambrall
19 u. Who's that girl.
21.30 u. Een maand later.
BRUGGE
Gulden Vlies I
14.30, 20 en 22.30 u. The secret
of my success.
Gulden Vlies II
14.30 u. Sleeping beauty.
20 en 22.30 u. The witches of
Eastwick.
Gulden Vlies III
14.30 en 20 u. The living day
lights.
22.30 u. De schande van de
jungle.
Memllng
14.30, 20 en 22.30 u. The untou
chables.
Rembrandt
20 u. Het klooster.
22.30 u. The dark side of love.
ANTWERPEN
Rex - 14,16.30,19 en 21.30
u. The believers.
Rex-Club - 12,14.20,16.40,
19 en 21.20 u. Crimes of the
heart.
Odeonl - 14,16.30,19 en
21.30 u. Zwarte ogen.
Odeon 2 - 14,16,18,20 en
22 u. Een maand later.
Odeon 3 - 14,16.30,19 en
21.20 u. A room with a view.
Odeon 4 - 14,16.30,19 en
21.30 u. The name of the rose.
Astrid - 14,16,18 en 20 u.
Sleeping beauty.
Vendome - 14,16,18, 20 en
22 u. Some kind of wonderful.
Rubens - 12.15,15,17.45 en
20.30 u. The untouchables.
Slnjoor - 14,16.30,19 en
21.30 u. Full metal jacket.
Quellln I - 14.20,16.40,19
en 21.20 u. La bamba.
Quellln II - 14,16,18, 20 en
22 u. Revenge of the nerds.
Quellln III - 14,16,18, 20 en
22 u. Outrageous fortune.
Metro I - 14,16.18,20 en 22
u. Eye of the tiger.
Metro II - 14,16.30,19 en
21.30 u. Robocop.
Brabo - 14,16,18, 20 en 22
u. Spaceballs.
TIJI - 14.20,16.40,19 en
21.20 u. Au revoir les enfants.
Wapper - 14,16.30,19 en
21.30 u. The living daylights.
Ambassades - 14,16.30,19
en 21.30 u. The witches of East
wick.
Ambassades Club 1 - 14.20,
16.40,19 en 21.20 u. The secret
of my success.
Ambassades Club 2 - 14,16,
18,20 en 22 u. Club prive.
Ambassades Club 3 - 14,
16.30,19 en 21.30 u. Platoon.
Ambassades Club 4 - 14.20,
16.40,19 en 21.20 u. Beverly hills
cop 2.
KLOOSTERZANDE
Molenhof - 14.30 u.
schieting.
DE KLINGE
Het Gasthof - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
VanSteene - 15u.
schieting.
ST. GILLIS
Caentens toren
schieting.
theater
14.30 u.
Geref. Kerk - 20 u.
orgelconcert.
TERNEUZEN
Zuldlandtheater - 15 u. 'Ali in
wonderland', kindervoorstelling
door Hakim.
20 u. 'Ik Ali' door Tie Drie.
CLINGE
Galerie Esprit - Groepsten
toonstelling. Schilderijen en
beeldhouwwerk. Geop. woe. t/m
zo. 13.30-17.30 u. (tot 11 jan.)
HULST
Galerie van Geyt - 'Feest der
kleine formaatjes'. Schilderijen,
grafiek, beeldhouwwerk en kera
miek. Geop. ma. t/m za. 9-12 en
14-18 u. zo. 14-18 u. di. gesl. (tot
12 jan.)
ANNA TER MUIDEN
Voormalig gemeentehuis -
- Wintertentoontelling. Etsen,
aquarellen en fotografieken. Ge
op. za. en zo. 14-17 u. (tot 4 jan.).
GENT
Museum voor hedendaagse
kunst - De hedendaagse Oos
tenrijkse kunst. Geop. dag. 10-18
u. (tot 20 dec.).
films
GOES
Grand Theater
14,19 en 21.30 u. Hektor.
HULST
De Koning van Engeland
19 en 21.30 u. Een maand later.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Ur
banus in Hector:
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Be
verly Hills Cop 2.
13.45,16.15 en 19 u. La bamba.
13.45,16.15 en 21.30 u. Maxi
mum overdrive.
TERNEUZEN
Luxorl&ll
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Hec
tor, a.l.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Pre
dator.
VLISSINGEN
Alhambral
14 u. Bambi.
19 en 21.30 u. Hektor.
Alhambrall
14 en 19 u. Who's that girl.
21.30 u. Een maand later.
BRUGGE
Gulden Vlies I
14.30,17.15, 20 en 22.30 u. The
secret of my success.
Gulden Vlies II
14.30 en 17.15 u. Sleeping beau
ty-
20 en 22.30 u. The witches of
Eastwick.
Gulden Vlies III
14.30,17.15 en 20 u. The living
daylights.
22.30 u. De schande van de
jungle.
Memllng
14.30,17.15, 20 en 22.30 u. The
untouchables.
Rembrandt
14.30,17.15 en 20 u. Het kloos
ter.
22.30 u. The dark side of love.
CLINGE
Café de Landbouw - 10.30-
13 u. hoktentoonstelling.
HEIKANT
Th. de Block - 14.30u.
schieting.
DE KLINGE
De Statie - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
deVliegher - 15u.
schieting.
ST. GILLIS
Caentens toren
schieting.
14.30 u.
KLOOSTERZANDE
NH. Kerk - 11.30 u.
koffieconcert.
exposities
Eddie Murphy in 'Beverly Hills Cop 2'. - foto paramount
HI ens materiaal staat tot uw be-
sihl/itiinf. Vdoet maar also/ u Ihuis bent.
HORIZONTAAL: 1. V leer dan van
zelfsprekend (14); 9. Seen en weer
vliegend schip (10); 10. In de grond is
het weer poeder (4); I 12. Op de neus
van het toilet (4); 13 Als vaartuig
minder voortvarend 5); 16. Wel eens
een schaap aan de tl ïee gezien? (4);
17. Hoeveelheid kwa .adheid die tot
blinde ijver leidt (10) 18. Later heeft
men er recht op (10) 20. WAs door
elkaar voor het gebi ruik in de kerk
(4); 22. Groeien van een halm bij de
boom (6); 23. Club va n een militair in
het schip (4); 26. Schu lift in dubbel op
zicht matig (4); 27. In het donker
slaap je bij een vla .mmetje (10); 28.
Invallende muzikan' ten (14).
VERTICAAL: 2. Kt timer op de gol
ven (4); 3. Dieren di' s zich ergens aan
vastklampen (6); 4 Hoop onduide
lijkheid (10); 5. Ga niet verder met
haar! (4); 6. Dat is een schoenmaker
die materiaal nod lig heeft (10); 7.
Kundige volksver tegenwoordigers
(14); 8. Geleerde s] portman? (14); 11.
Die hatelijke schr eeuw is niet van
mij! (4); 14. Als kl" eurig te omschrij
ven drinkgerei (T 0); 15. Vereniging
van dames die zie: h blootgeven? (10);
19. Zes van de zc tekers krijgen een
kleur (4); 21. Twe epersoons-riem (6);
24. Engelsen hebt ten er wat aan (4);
25. Zo te horen een consument in de
lucht (4).
De oplossing staat in de krant
van maandag op pagina 2.
Joker Productions
Ivo de Wijs: 'Vroege vogels-
edichtjes van Ivo en Letty uit
na op de vroege zondagmorgen -
e non in het bad'. Uitg. A.W- 0
ddeleeuwse vertellingen met
dijken, onkuise schelmen en ge
Society'. Uitg. A.W. Bruna
uxe in een verhaal dat inmic'
'oor vrouwen'. Uitg. Kosmos,
foto's.
•jadumq 'jeeq ut qpis
'jnd 'uaAoq uauajs 'auiep jeeq 'a aairtl 'auiep
uaoqos 's^qoaj Mnoui 'pueqo;ne 's^qoai ;uB(d