s
E
C
F
E
K
SPORU
(ezoekt
•denburg
DE STEM
Istburg
lofdplaat
roede
hfl'i V
ioen Snelvliegers
ampioenendai
Biervliet
Hoewel Nederlanders, in tegenstelling tot Duitsers of Engelsen, niet bekend staan als spelletjesmen
sen is men de laatste jaren meer spel-minded geworden. De teruglopende verkoop van de van vroe
ger zo bekende spellen als Monopoly en Mens Erger Je Niet is een halt toegeroepen. De markt van de
gezins- of gezelschapsspellen trekt weer flink aan.
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1987
'ewerking aan
st
JE - De Oostbia
geclub hield in hotel
merce een wedstrijd
ompetitie. Er namen
Jan aan deel. Uitsla»
;p: 1. mevrouw De bL
teer Van Wanrooy, 2 et
r Brugge, 3. mevm
tdriksen-de heer Van
pft- B-groep: 1. damesj
sonnier, 2. dames
él-De Zeeuw, 3. mevm
Wanrooy-de heer
lts.
MPIOENENAVOND
ïgelsportvereniging
telde houdt morgen
10 uur de kampioen
>nd in Het Wapen van 7
d. Tijdens deze avi
rdt het eindklassett
T bekend gemaakt, er n
r bekers uitgereikt en
truikelijke naturaprijj
h verloting en enkele b
onden luisteren de av<
:der op.
üTING - Muziekvert
Breskens-Groede he
tnavond vanaf 19.30 uur
tarting in café de Wulj
'ek. Morgenmiddag om 11
zal deze muziekveit
j ook de Sint in Breskt
alen.
ENBURB - st'
31 schutters, gemeeni.
en buurgemeenten: f.
H. de Rljcke en R. dti,
laere; zijvogels: niet ai
'en; grootste aantal: M. V
trofee St.-Se bas tiaar,
trofee gemeente:
ere; trofee dames:
Vogelaere; trofee v
Lasoen; vliegende
ert
ENBURG - St-Set»'
20 schutters: hoi
de Wispelaere en P
■rt; zijvogels: J. van Iwas
J. Geernaert; grootste aai
J. Cattoor; puntenvogel
de Vriend; tyrofee P. BI'
si: J. Cattoor: trofee W.
de Muynck.
luysse. Fond vluchten: 1. J.
met, 2. L. Verheije, 3. G.
Invluchten: 1. J. van de Ni
v. Prenen, 3. J. de Smet
htvluchten: 1. G. Tas, l
euw sr, 3. J. Hisseeuw.
eduide kampioenscaiil
Itesse oude duiven: 1. R
fee, 2. J. de Lijzer, 3. J. de
'Itesse jonge duiven: 1. J.
■met, 2. R. van Hee, 3. T. PooA
Vedvluchten vanuit Etampa
Orleans oude duiven: 1. M. I"
2. G. Tas, 3. J. de Smet
1 jonge duiven: 1. M. Buj
c J. de Krijger, 3. R. van 1
"ond oude duiven: 1. G. Taai'
ie Smet, 3. L, Verheije. Navlud
n: 1. W. Prenen, 2. J. de Smet"
van Hee. OvernaehtvlucM
G. Tas, 2. A. Risseeuw sr, 3»
lansen.
komt morgen om 14.00 uuj
[burg. Daar wordt hij vt£
Infare, het bestuur van
en kinderschare,
infare zal het bezoek op
ale wijze begeleiden
Zondag 29 november bezoej"
t Sint Hoofdplaat per
kwart voor twee word'.
laatselijke schooljeugd
aald door muziekvererug»
efening Baart Kunst om
int aan de Zuidlangeweg
iegroeten Dan volgt eennjj
ang door het dorp. Hij
kele woorden tot de tonde»
het Dorpshuisplein.
ert toneelvereniging
iwijt voor iedereen het ton
"d 'Hoe het komt dat zwa«
fiet soms zo streperig is °P
Jet dorpshuis. De kind
rijgen ook nog een surpn*
*en stand van vier dui*
lanwezig is.
Iet evenement wordt
len in café Willem Beu*
:oon aan de Weststraat m
'liet. In de middaguren
imstreeks twee uur eeni
ïenverkoop, recht geven
een jonge duif broed
le organisatie geschonK®»
ie onkosten van deze
dekken.
p
I
I
l
Nederland speelt weer
Door Huub Jansen
Ben de Boer, voorzitter van
de stichting Goed Speel
goed, signaleert het als
trend: de toenemende interesse van
mensen voor gezelschapsspellen.
Er wordt naar verhouding meer ge
speeld dan vroeger en dat is een uit
stekende ontwikkeling. Het bevor
dert het contact tussen ouders en
kind. Gezinnen zijn tegenwoordig
bereid om met Sinterklaas of Kerst
een gezinscadeau te kopen. Lekker
samen spelen is ook ideaal voor de
koude winterdagen".
Eigenlijk is iedereen in de speel
goedbranche lovend over deze ont
wikkeling. Ook al nemen de een- en
tweepersoonshuishoudens toe, in
Nederland wordt weer driftig Risk,
Reis om de Wereld in 80 dagen,
Scotland Yard en Monopoly ge
speeld.
De heer Tanke, rayonleider speel
goed van het V D-concern: „De
verkoop van spelletjes vertoont dui
delijk een opgaande lijn, die vorig
jaar is ingezet. Ik verwacht naar aan
leiding van ervaringen dit voorjaar
dat steeds meer kinderen onderling
of met hun ouders spelletjes zullen
spelen. Kinderen zijn duidelijk uitge
keken geraakt op dat computer
speelgoed. Bij dat soort speelgoed is
een enorme verzadiging opgetreden.
Die videospelletjes hebben ook altijd
hetzelfde uitgangspunt: je drukt en
hengelt aan de joystick. Je hebt als
speler verder geen enkel contact".
J. Berns van Jumbo, een gere
nommeerd merk van degelijk speel
goed: „Het sociale gedrag van kin
deren is in een spelsituatie veel gro
ter. Je moet de aantrekkingskracht
van de beeldbuis natuurlijk niet on
derschatten, maar een groter wor
dende groep mensen wil voortaan 's
avonds rond de tafel een spel spe
len. Kijk maar eens naar Rummikub,
dat vertoont een geweldige groei. En
ik zeg dat zeker niet alleen omdat wij
ook gezelschapsspelen verkopen".
Getallen noemt hij niet, 'omdat de
concurrentie dat ook niet doet'.
KNUFFELEN
Tanke van V D: „Het hele spelge-
beuren van vroeger komt weer terug.
We gaan terug naar de oude tijd, zeg
maar. Ook het knuffelen is weer he
lemaal in. Kinderen die normaal al
lergisch zijn, zijn dat niet voor de
knuffelbeesten van vandaag de dag
omdat die van beter materiaal wor
den gemaakt. De speelgoedbranche
heeft heel veel last gehad van die
computerspelletjes, maar dat is nu
echt voorbij".
„We moeten niettemin niet al te
optimistisch zijn, want speelgoed is
een echt modeartikel geworden. Als
er een leuke serie op tv is, worden er
snel wat poppen van gemaakt. Dat
speelgoed is van voorbijgaande
aard. Gezelschapsspelen blijven al
tijd bestaan. We zijn de consumen
ten over dat soort ontwikkelingen
ook beter gaan voorlichten. Vroeger
besteedde men in het najaar al het
geld aan speelgoed. Nu vertellen we
consumenten dat het beter is dat be
drag over het hele jaar te spreiden
omdat het de spelmogelijkheden ver
groot".
RAGES
Dorine Huybregts, studente bedrijfs
kunde en onlangs werkzaam voor de
Ravensburger-stand op de Speel-
goed-RAI: „Als iets er mooi en groot
uitziet en het beweegt daarbij ook
nog eens, dan zijn kinderen verloren.
Zulke dingen trekken nu eenmaal
hun aandacht. Dat is echter nooit
blijvend. Die nieuwe artikelen zijn
vaak rages en een rage gaat voorbij.
Een gezelschapsspel is een blijvend
iets".
„Die nieuwe hijskraan van Fisher-
price of die schminktent, dat ziet er
spektaculair uit en springt in het oog.
Onze spellen zien er niet zo spekta
culair uit. Toch zitten mensen hier
rustig te spelen en kopen het spel. Ik
veronderstel dat de aandacht voor
echte gezelligheidsspelen is toege
nomen. Mensen zien in dat de tv wel
erg overheersend kan zijn en dat er
andere manieren van ontspanning
bestaan. Je moet het belang van bij
voorbeeld het spel Scotland Yard
FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
MET MEDEWERKING VAN JUMBO INTERNATIONAL AMSTERDAM
niet onderschatten. Kijk, een tv zetje
aan en dat is een makkelijke manier
van ontspannen. Bij spellen wordt
een actieve houding van de deelne
mers verwacht. Het huidige tijds
beeld is dat mensen erg individualis
tisch zijn ingesteld. Ik denk dan ook
dat het heel goed is dat mensen va
ker spelletjes spelen omdat ze dan
gezamenlijk bezig zijn. Ouders die
hier met hun kinderen komen bea
men ook dat de interesse voor de
hele doos van 'hebbedingetjes' voor
bij is, maar dat kinderen liever een
echt spel willen spelen".
CompuMrapal blijkt oandagavllag
Door Ad Bijleveld
Het kon niet op. De computer
spelletjes zouden de mensheid
nog decennia lang blijven
boeien. De ontwerpers van deze
computergames hadden aan drie
tot vier spelletjes per jaar vol
doende voor een levensstan
daard die er niet om loog. Grote
huizen aan het strand, de Merce
des, BMW of Alfa op de oprij
laan, lid van de duurste clubs In
de buurt en regelmatig op vakan
tie onder de palmen van Hawaï.
Anno 1987 is de belangstelling
voor het computerspel geredu
ceerd tot nul. Firma's die spe
ciaal voor de produktle van der
gelijke spelletjes werden opge
richt zijn failliet en de ontwer
pers brengen tweedehands
auto's aan de man.
Zo'n vier jaar geleden was Ho
ward Warshaw een superster. De
24 jaar oude, langharige wijs
neus was een regelmatig terug
kerende gast In de grote week
bladen en werd omringd door
handtekeningenjagers. Toch
was Howard geen popidool of
filmster. Het ontwierp videospel
letjes. Dat is nu allemaal voorbij.
Zijn lange haar is verdwenen, hij
steekt zich iedere morgen netjes
in het pak en hoopt nog dit jaar
zijn makelaarsdiploma te halen.
Wat is er gebeurd
Het videospel bleek een een
dagsvlieg. Tegen ieders ver
wachting in tekende zich al eind
'84 een teruggang af in de markt.
De bakens werden verzet en men
ging er van uit dat de omzet, die
in enkele jaren daarvoor was ge
stegen van niets tot zo'n vijf tot
zes miljard dollar per jaar, niet
veel verder meer zou groeien.
Zelfs die verwachting bleek aan
de optimistische kant. Gedu
rende 1985 kwam vast te staan
dat de omzet sneller in elkaar
zou storten dan hij destijds werd
opgebouwd.
WILDE HANDEL
Alles draaide om de spelletjes- I
automaat, een klein soort com
puter die bijna iedere elektroni-
kafabrikant een blauwe maan
dag in zijn programma heeft ge
had. Zo'n spelletjesautomaat of -
computer werkt alleen op basis
van de speciaal voor dat systeem
ontworpen spelcassettes, kunst
stofkastjes met een stel aansluit-
pennen en wat elektronische
componenten.
In de belangrijkste daarvan, de
geheugen-IC's (veelal was het er
maar een) was het programma
ondergebracht. Een programma
dat naast het spel ook de beel-
dopmaak en de geluidseffecten
bevatte. Er ontstond een wilde
handel In spelautomaten en met
name in dergelijke cassettes.
Philips pakte de zaken zeer
groots aan met het Vldeopac-
systeem. Zo groots dat onder
weg een proces werd verloren
van Atari omdat men ten on
rechte een imitatle-Pac Man op
de markt had gebracht.
GROTE FLOP
Op de spelcomputers zelf werd
niet veel verdiend. Dat hoefde
ook niet omdat de eigenaars van
zo'n ding vanzelf een hoop cas
settes zouden gaan kopen. Die
cassettes hadden een kostprijs
van een gulden of vijf en gingen
voor 60, 70, 80 gulden of meer
over de toonbank. Omdat het
programma was opgeslagen in
een IC, was de mogelijkheid er
illegale kopieën van te vervaardi
gen vrijwel uitgesloten.
Toen de markt op zijn hoogte
punt was, verkocht Steven Splel-
De speelgoedbranche richt zich bij
de verkoop van spelletjes voorname
lijk op volwassenen en oudere kinde
ren. Het is niet zo dat deze markt
slechts groeit omdat Nederlanders
berg voor een flink bedrag de
rechten van ET aan Atari. Die
firma gaf Warshaw de opdracht
er een spel omheen te maken.
Binnen een week of vijf ontwierp
en programmeerde hij zijn 'ET',
een versie waarvoor Atari
200.000 gulden over had plus
een geheel verzorgde vakantie
naar, Inderdaad, Hawaï. Het spel
kwam te laat en werd een grote
flop.
BALLON
Toen de val van het computer
spel zich begon af te tekenen
meende men de spelletjes voor
de oprukkende home-computer
te kunnen ombouwen. In het be
gin verschenen er Inderdaad
spelletjes voor bijvoorbeeld de
Commodore VIC-20 en de Sin
clair ZX-80 en de latere Spec
trum en C-64 van Commodore.
De belangstelling daarvoor viel
echter al direct tegen en eventu
eel geïnteresseerden wisten al
snel een illegale kopie in handen
te krijgen. Het computerspel
bleek niets anders dan een bal
lon, een ballon die op wrede
wijze werd doorgeprikt.
een toenemende interesse tonen
voor gezelschapsspelen. Misschien
kan deze ontwikkeling eerder ver
klaard worden aan de hand van
maatschappelijke veranderingen. Er
worden steeds minder kinderen ge
boren. Nu zijn er 2,8 miljoen kinde
ren in Nederland van tussen de nul
en veertien jaar. Men verwacht dat
dat aantal de komende jaren met zes
procent zal teruglopen, terwijl er pro
centueel meer volwassenen zullen
zijn. De Nederlandse gezinnen wor
den steeds kleiner en het aantal een-
en tweepersoonshuishoudens neemt
toe. Ondanks dat gegeven komt
deze laatste groep er bij het aanbod
van spelletjes wat karig af. Er lijkt
een gebrek te bestaan aan spelletjes
die speciaal voor twee personen ge
schikt zijn, hoewel de speelgoed
branche daar een oplossing voor
zoekt.
STRATEGIE
Dinant Kraayenbrink is als verkoop
leider verbonden aan speelgoedfa
brikant Ravensburger. Hij zegt dat
het niet zo makkelijk is nieuwe spel
letjes te bedenken die geschikt zijn
voor een of twee mensen. „Bij de
ontwikkeling van nieuwe spelletjes
voor twee mensen word je beperkt
door het aspect strategie. Spelletjes
voor twee mensen gaan er vaak om
dat de een de ander probeert te ver
slaan. Schaken en dammen zijn daar
bekende voorbeelden van. De naam
'gezelschapsspelen' zegt het al, dat
zijn spelen voor meerdere perso
nen".
Dinant Kraayenbrink bevestigt dat
er eigenlijk maar weinig spelen voor
een of twee personen zijn. Hij noemt
Go!, een strategisch spel dat oor
spronkelijk uit China komt. De be
doeling ervan is zoveel mogelijk ste
nen van de tegenstander in te slui
ten. In Japan is het een nationaal
spel, waarvan zelfs op tv wedstrijden
worden uitgezonden. Dat zijn er nog
Reversi (ook met stenen die ingeslo
ten moeten worden), Backgammon
en nog wat dobbelspellen. Je kunt
natuurlijk ook met zijn tweeën gaan
'Risken' maar daar is weinig plezier
aan te beleven.
DISCO
Dinant Kraayenbrink: „Vroeger wer
den de spelen voor het hele gezin
gemaakt, maar die grote gezinnen
bestaan tegenwoordig niet meer.
Toch is er een tendens dat die gezel
schapsspelen juist terugkomen, al
wordt de maatschappij individualisti-
scher. Men nodigt nu gewoon vrien
den en bekenden uit om een spel te
spelen".
„In Duitsland, een echt spelletjes-
land natuurlijk, is het spel Scotland
Yard erg populair onder de jeugd
van 15 tot 22 jaar. Normaal gespro
ken koopt dat publiek geen spelen.
In Nederland zet die ontwikkeling
zich ook door. Vroeger gingen jon
geren naar de disco, tegenwoordig
zoeken ze de gezelligheid bij elkaar
door samen een spel te spelen. Dat
kunnen we signaleren omdat de om
zet van gezelschapsspelen stijgt".
Mensen uit de speelgoedbranche
tonen zich erg verheugd over deze
ontwikkeling. Al neemt het aantal
kinderen af, de markt voor 'volwas
sen' speelgoed is groeiende.
VIDEOGEWELD
Dinant Kraayenbrink: „In elke speel
goedzaak tref je een groter scala van
gezelschapsspelen aan die steeds
doordachter en van een betere kwa
liteit zijn. Men geneert zich dan ook
niet meer om te spelen en zelfs op
scholen wordt tegenwoordig aan
dacht aan het opvoedkundige aspect
van gezelschapsspelen besteed. Ik
heb een duidelijk vermoeden dat
mensen het tv- en videogeweld beu
zijn. En de computerspelen, die heb
ben zulke beperkingen, zodra je het
doorhebt kun je er van winnen. In elk
gezelschapsspel zit veel meer. Je
bent afhankelijk van de tegenstander
en het loopt telkens weer anders. Het
winkelpersoneel in Duitsland krijgt
twee keer per jaar een scholingscur
sus om de consument beter over het
fenomeen gezelschapsspel te infor
meren. En Nederland volgt, ledereen
speelt weer".