B;
even..p^*
UITBLAZEN
Wetgever maakt bescherming privacy heel moeilijk
sssssrrsrs S-ssfïïSfS:
6A
Emancipatiebeleid blijft nog teveel bij mooie plannen
'Overheidsbeleid naïef en irreëel'
[nternatu
ist
transplan
iekenhuizen
Hotel
kamer
:A
teet voorjaar
ONGEBREIDELD OPSLAAN VAN GEGEVENS NIET AFDOENDE HALT TOEGEROEPEN
DIRECTEUREN VAN BEJAARDENTEHUIZEN:
DE STEM ACHTERGROND WOENSDAG 18 NOVEMBER 1987
JDESTEM.
„pnriaM BINNENLAND
ONDï
HAAG - De besturen var
luis in Breda en het Cani
ekenhuis in Nijmegen krijge
)ze brief van staatssecretari
ïdheid).
I UITEN ons eigen
thuis voel ik me ner
gens zo op m'n ge
mak, geloof ik, als in ho
telkamers. Ik bewaar nog
de aangenaamste herinne
ringen aan twee dagen
werken in een Londense
hotelkamer. Het was een
éénpersoonskamer. Klein dus
en weggedrukt in een uithoek
van het hotel. Het uitzicht was
een raamloze muur. Het voor
deel daarvan was dat ik niet
werd afgeleid. In het hartje van
een wereldstad, in een hotel
van 350 bedden zat ik volko
men afgesloten van de buiten
wereld en toch met een gevoel
zo vrij te zijn als een vogeltje in
de lucht.
Grote hotels hebben mijn
voorkeur als ik alleen op reis
ben. Zijn we met vakantie dan
zoeken we het liever in kleinere
herbergen. Liefst buiten de
stad. Als het kan in een eeu
wenoud pand dat nog als post
koetshalte heeft dienst gedaan
of ooit een beroemdheid heeft
behaagd als buitenhuis. Je
raakt er gemakkelijk aan de
praat met andere gasten en na
een dag al weet de gastheer
waar je voorkeuren naar uit
gaan.
Volkomen in tegenstelling
daarmee is het genoegen dat ik,
alleen op reis, beleef aan de
anonimiteit van het grote stads
hotel, al moet het ook niet te
gek worden. Veertien dagen ge
leden sliep ik nog een nacht in
een Londens hotel dat ik ooit
als ongeveer het toppunt van
luxe beschouwde. Zevenhon
derd bedden, of zoiets. Dat is
echt te veel. Dan sta je 's mor
gens in de rij voor je ontbijt en
vervolgens voor de liften om je
bagage te gaan ophalen en ten
slotte nogeens voor de receptie
om af te rekenen.
De spulletjes om thee te zet
ten op de kamer ontbraken,
maar de broekenpers en de
haardroger waren er wel. Zo'n
broekenpers op de kamer vind
ik prachtig al heb ik nog nooit
uitgeprobeerd hoe zo'n ding
werkt. Als hij er maar staat. Er
zijn mensen die verpakte hotel-
zeep sparen. Ik doe dat niet.
Wat ik wel vaak meeneem is
het flaconnetje shampoo. Die
kleine porties zijn handig wan
neer je voor langere tijd op reis
bent. Ik steel ze niet onbeperkt,
maar bepaal me tot het aan
houden van een voorraadje van
een stuk of drie.
's Avonds laat zit ik graag
op mijn kamer. Aantekeningen
maken of zomaar wat aanrom
melen met brochures, folders
en bladen. Een boek lezen of
televisie kijken. Mensen die in
de veilige beslotenheid van hun
afgesloten hotelkamer nóg
bang zijn gestoord te worden,
vinden m een van de ladenkast-
jes een kaart waarmee ze hun
privacy nogeens extra kunnen
beveiligen door hem aan de
deurknop op de gang te han
gen: 'S.v.p. niet sloren'.
Het eerste wat ik met een
hotelkamer doe is er mijn ka
mer van maken. Er mijn stem
pel op drukken. Toiletspulletjes
op het planchet in de badka
mer. Stapeltje boeken en een
notitieblok op het schrijfta
feltje. Eén boek op het nacht
kastje. Tas of koffertje met we-
WIMKOCK
genkaarten, gidsen en andere
reisdocumentatie binnen hand
bereik naast stoel of bed. Het
zijn kleinigheden, op heel korte
reizen minder dan ik hier heb
opgesomd, maar ze veranderen
een neutrale hotelkamer in
mijn privévertrek.
Ik heb eens in een luxe hotel
in Egypte gelogeerd. We ver
bleven daar tón nacht. We
moesten nog een laat avond
maal in de palmentuin gebrui
ken en we moesten de volgende
morgen om zes uur op de lucht
haven zijn. Ik hecht zeer aan
mijn vaste portie slaap van mi
nimaal zeven uren. We hadden
er nog vier voor de boeg eer we
eindelijk van tafel konden op
staan. Toch trok ik nog bijna
een uur uit om die kamer even
te bezitten.
Het vreemde is dat ik, on
danks dat toeëigeningsgedrag,
meestal niet in staat ben om me
na een paar dagen zo'n kamer
nog helemaal voor de geest te
halen. Al die kamers hebben
hetzelfde basiscomfort. Bedden
met leeslampjes, een of twee ge
makkelijke stoelen en een ta
feltje waarop het management
wat brochures heeft weggelegd,
een televisie, een staande lamp,
iets om je koffer op te leggen,
kleerkasten, een schrijf- annex
toilettafel, een leeslamp, een te
levisie, nachtkastje met inge
bouwde radio en wekker, iets
tegen de muur, soms een koel
kastje dat in internationaal ho-
reca-jargon private bar heet en
de badkamer. Het is verba
zingwekkend hoezeer al die ka
mers, ondanks die vaste formu
le, van elkaar kunnen verschil
len.
Je kunt dat basis-comfort,
dat drie of vier sterren oplevert,
ook op uiterst eenvoudige wijze
improviserenzo hebben mijn
vrouw en ik eens ondervonden
in een hotel in het zuid-westen
van Schotland. Het was er alle
maal, maar waag niet hoe. Het
schrijftafeltje was een plank die
aan de vensterbank bevestigd
was. De televisie zat tegen de
muur omdat er anders geen
plaats voor was. De deur naar
de badkamer kon maar half
open omdat zij tegen het voe
teneinde van een van de bed
den stootte. Het rook er de hele
dag naar in de schil gekookte
aardappelen. Maar wel drie
sterren op de lichtbak.
We hadden voor twee nach
ten geboekt en overwogen even
een verhuizing. En hoewel de
keuken er ook niet geweldig
was, kwam het daar met meer
van. Toen we de volgende dag
na een lange rit in het hotel te
rugkeerden, kwamen we toch
een beetje thuis en was die ka
mer, ondanks z'n haveloze le
lijkheid onze kamer. Morgen
vertel ik u hoe ik eigenlijk op
dit onderwerp kwam.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans- hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
"i'orneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Jan van de Ven
INBREUKEN op iemands
persoonlijke levenssfeer
tasten de privacy aan. De
benadeelde krijgt welis
waar het recht om schen
dingen ongedaan te ma
ken, maar wie zal de kat de
bel aanbinden? Wie heeft
er veel geld voor over, kan
het geld missen, om een
dure, langlopende civiele
procedure aan te spannen
tegen een instantie die on
nodig veel informatie over
iemand in de computer
heeft opgeslagen?
De wetgever heeft een rege
ling ontworpen ter bescher
ming van de persoonlijke le
venssfeer. De vraag is nu of
die Wet Persoonsregistratie
per 1 januari 1988, de ge
plande datum van inwerking
treding, niet een te hoge inge
bouwde drempel heeft om de
enkeling afdoende te bescher
men tegen een fanatieke ver
zamelaar van persoonlijke
gegevens.
In het algemeen zal de
rechter moeten uitmaken of
een klager in zijn persoonlijke
vrijheid is aangetast. Daar
aan voorafgaand behoort een
klager een advocaat in de arm
te nemen. De wet verplicht
hem dat voor het aanspannen
van een civiele procedure.
„Een moeilijke en kostbare
weg", constateert mr. F. de
Graaf in zijn boek Privacy en
Persoonsgegevens (uitgave
Koninklijke Vermande, Lely
stad).
En dat allemaal om een
rechterlijke uitspraak te ver
krijgen over: schadevergoe
ding; een verbod op voortzet
ting of herhaling van on
rechtmatig gedrag of een be
vel tot herstel van de gevol
gen; bevel tot voldoening aan
een verzoek om kennisneming
of verbetering, aldus De
Graaf. Zelfs een verbeten
rechtszoeker bedenkt zich wel
twee maal, voordat hij naar
de rechter stapt. Bij verlies
van het proces draait hij im
mers voor de kosten op.
De Graaf heeft grote be
zwaren tegen de dure weg, die
de wetgever heeft uitgestip
peld. Maar, zo citeert hij de
indieners van het onderha
vige wetsontwerp, „Er moet
op worden gelet dat de hand
having van een wettelijke re
geling niet zoveel inspanning
vergt, dat de maatschappe
lijke kosten daarvan te om
vangrijk worden". Het nobele
bewaken van de algemene
middelen heeft wel tot gevolg,
dat iedereen met een grote
boog om de rechter loopt en
uit kostenbesparing de ogen
sluit voor onrechtmatige regi
stratie.
Optimistischer zijn de uit
latingen van de Nijmeegse
hoogleraar economisch recht
Verkade. Volgens De Graaf
juicht Verkade de openge
stelde gang naar de rechter
toe. De dreiging van dwang
som of schadevergoeding
weerhoudt beheerders van
persoonsarchieven ervan over
de schreef te gaan. Van die
dreiging gaat preventieve
werking uit.
De stok achter de deur ver
dwijnt echter als tuchtraden,
raden van discipline of com
missies van toezicht met
Nationale Ombudsman mr. drs. M. Oosting heeft een
belangrijke rol gekregen bij de bescherming van ieders
privacy. - fotoanp
gang naar de raad van disci
pline open. Commissies van
toezicht hebben onder andere
een rol toebedeeld gekregen
bij geschillen in arbeidsver
houdingen.
Laat men in deze drie ge
vallen de advocaat thuis, zij
eisen geen procesvertegen
woordiging, dan kan de kla
ger veel geld besparen. Toch
zullen de emoties al heel hoog
zijn opgelopen als de in zijn
vrijheid aangetaste enkeling
klachten over onterechte re
gistratie worden belast. Niet-
rechterlijke beslechters van
geschillen beschikken niet
over (financiële) dwangmid
delen.
Als een arts weigert een
dossier aan te vullen, te ver
beteren of ter inzage te geven
mag zijn patiënt het medisch
tuchtcollege om een uitspraak
vragen. Raakt een advocaat
over registratie in conflict
met een cliënt dan staat de
de stap naar een van de drie
colleges zet Ook deze proce
dures vragen veel tijd en nog
meer van de zenuwen.
„Alles bij elkaar zal", zo
schrijft De Graaf, „het zo'n
vaart niet lopen met het aan
tal door de geregistreerde of
zijn belangenorganisaties aan
te spannen procedures". Hij
laat bovendien geen spaan
heel van Verkades optimisme.
Het zou voor een verzamelaar
van persoonsgegevens wel
eens voordelig kunnen zijn
een rechterlijk vonnis af te
wachten, getuige de praktijk
met allerlei milieuwetten.
Heeft hij toch een tijd lang
met onregelmatigheden zijn
voordeel kunnen doen.
Van de overheid is een an
dere opstelling te verwachten.
Zij heeft van de wetgever de
opdracht meegekregen het
goede voorbeeld te geven:
zwaardere reglementering,
streng toezicht. Ontevredenen
mogen hun nood klagen bij de
Registratiekamer, als die er
geen brood inziet bij de Natio
nale Ombudsman en uitein
delijk bij het parlement. Voor
zover er te klagen valt, want
een groot deel van het over-
heidswerk valt buiten de con
trole van de burger. Hij staat
buitenspel als de veiligheid
van de staat in het geding is,
bij opsporing en vervolging
van strafbare feiten en bij in
spectie, controle en toezicht
door de overheid.
De opdracht om het goede
voorbeeld te geven garan
deert echter niet, dat er ook
vlekkeloos wordt gewerkt De
Nationale Ombudsman heeft
onlangs de politie van Hooge-
zand-Sappemeer op de vin
gers moeten tikken, omdat zij
^verslaggever
MOp grond van de
".itaten van het onder-
y en het gevoerde over-
ben ik tot de slotsom ge-
een ingezetene als 'zenuwjifcen da*
der' had geregistreerd. 0n)» «rval geen sprake ïs van
hoorlijk gedrag, zo oonta e misdrijf of overtre-
de ombudsman. Qok in meer algemene
Wat te denken van de ffi len sprekend is thans
meegse politie, die na»*,,. jirmk rinch inri-
'medisch noch juri-
van krakers bij de burger^ h tp concluderen dat de
stand haalde om verdacht, c"jlist verwijtbaar,
is twijfelachtig. In de t» is de patiente neen g
komst mag een politieregio tideld."
met een andere persoonsieg.
stratie worden gekoppeld, y
daarvoor in het reglement eg
voorziening is getroffen. NUI
geldt de regel, dat
rechtmatig verkregen p,.
soonsgegevens mogen woi
opgeslagen.
Datsch
mr. J.T
zoek r
vrouw
april j.l
huis te
leed tij
op een
ziekenh
een be
met de
De Graaf ziet in zijn
clusie betreffende de aa
mende Wet Persoonsregistrjl
tie (De politie is daarin ij J
begrepen. Voor haar ligt hl
ontwerp Wet Politieregister!
klaar) de zonzijde: het onJ
werp is geschikt als basis vaJ
toekomstige wetgeving «I
persoonsregistraties. In zj)J
ogen is nog veel onduidelijtl
niet of slecht geregeld. KorJ
om, de wet, die per 1 januaiil
1988 van kracht behoort til
zijn, verdient in de praktijk(J
worden verbeterd.
Aan het onbehoorlijk vetJ
garen van gegevens over «I
ander kan voorlopig niet duif
delijk en afdoende een eindi|
worden gemaakt Het al!
ziende oog van de compute
blijft ons schaamteloos indi|
gaten houden.
•Privacy en PersoonsgegtJ
vens, mr. F. de Graaf, Kol
ninklijke Vermande BV lg|
Lelystad.
ees
Door Thom Meens
AL zijn de plannen nog zo
mooi, als het niet tot uit
voering komt koop je er
niets voor. Die boodschap
heeft minister De Koning
(Sociale Zaken) deze week
in allerlei varianten te ho
ren gekregen in de Tweede
Kamer. Die besprak 't
emancipatieprogramma
waarmee De Koning ko
mend jaar aan de slag
gaat.
De minister van Sociale Za
ken is in dit kabinet de coör
dinator van het emancipatie
beleid. De uitvoering van
emancipatieprogramma's ligt
bij de vakministers. Deetman
(Onderwijs) houdt zich bezig
met de positie van vrouwen in
het onderwijs, Van Dijk (Bin
nenlandse Zaken) met vrou
wen bij de overheid en Kort
hals Altes (Justitie) met de
bestrijding van seksueel ge
weld.
Met dat laatste wil het nog
niet zo vlotten, getuige het
lange wachten op de wet die
verkrachting binnen het hu
welijk strafbaar stelt. De Ka
mer begrijpt dan ook niet
waarom De Koning de aan
dacht in de toekomst meer wil
laten uitgaan naar de opvang
en begeleiding van plegers
van seksueel geweld, dan
naar slachtoffers. „De aan
dacht voor de mannen komt
doorgaans wel vanzelf, zo
leert de ervaring", vatte me
vrouw Groenman (D66) de
kritiek samen.
De gedeelde ministeriële
verantwoordelijkheid blijkt
in de praktijk niet te werken,
constateert de Kamer. De
plannen zijn er wel, maar er
gebeurt niets mee.
Bij Sociale Zaken met zijn
grote emancipatie-afdeling
gaat het allemaal nog wel.
Wie iets van de grond wil til
len, kan daar aankloppen
voor steun; in ieder geval mo
reel en soms ook geldelijk.
Ziet men wat in het plan
dan volgt een startsubsidie
die meestal voor drie tot vijf
jaar wordt gegarandeerd.
Daarna rnoet een project op
eigen benen kunnen staan.
Het Hengelose steunpunt
thuiswerk (veel vrouwen
werken als thuiswerkster) is
zo'n project En uiterst succes
vol.
Het Groningse opvanghuis
voor vrouwelijke slachtoffers
van incest is er ook een. Uit
het hele land kloppen vrou
wen en meisjes aan bij het
Groningse huis. De subsidie is
in ieder geval nog een jaar ge
garandeerd.
De problemen komen pas
zodra een project in de ogen
van Sociale Zaken uit het
proefstadium is en de verant
woordelijkheid voor zo'n pro
ject wordt overgedragen op
een ander ministerie. Van
voortzetten van beleid is dan
vaak geen sprake meer.
De Koning heeft dat nu ook
toegegeven. „Het is geen
kwestie van onwil, alle minis
ters zijn overtuigd van het
nut van emancipatie, het is
een kwestie van gebrek aan
ambtelijke deskundigheid.
Daar zullen we iets aan moe
ten doen".
Dat gebrek aan deskundig
heid is voor een deel ook een
mentaliteitskwestie. Mannen
Minister De Koning
(want die zitten nog het meest
op departementen) moeten
nog wennen aan de gedachte
dat vrouwen ook een partijtje
meeblazea „Psychologische,
sociale en politieke barrières",
noemt De Koning dat. „Ze
willen geen plaats maken
voor vrouwen", zegt Van
Nieuwenhoven (PvdA en
vrouw).
Een mooi voorbeeld van
zo'n barrière vormt de gang
van zaken rond de vrouwen
hulpverlening. Die werd dit
jaar van Sociale Zaken over
geheveld naar WVC (Welzijn,
Volksgezondheid en Cultuur).
Sociale Zaken spendeerde
- foto oe stem/johan van gurp
jaarlijks 500.000 gulden aan
dat project. WVC 'vergat' het
op de begroting te zetten. De
zaak is inmiddels rechtgezet.
Er is meer. Het regerings
standpunt over de kinderop
vang blijft maar uit. Het komt
nu medio 1988. De 125 miljoen
gulden die de Kamer alvast
opzij heeft gelegd voor de kin
deropvang moeten maar tot
dan in de kast blijven, vindt
De Koning. „Doet u er dan
straks ook wat mee?", wilde
Van Nieuwenhoven weten.
„Ja hoor. Dat geld betrek ik in
de overwegingen", luidde het
veel- en toch nietszeggende
antwoord.
De wet gelijke behandeling
is tot grote woede van de Ka
mer niet voor advies naar de
emancipatieraad gezonden.
Volgens De Koning is dat ge
daan om de snelheid waarmee
wordt gewerkt, te vergroten.
„Dan kunnen we eerder tot
invoering overgaan", zei hij
maandag. Een leugentje om
bestwil. Die wet ligt zo gevoe
lig dat een rondje langs de ad
viesorganen waarschijnlijk
een geheel nieuWe wet zou be
tekenen.
Beleid ter verbetering van
de rechtspositie van deeltijd
werkers (vaak vrouwen) blijft
overigens ook nog steeds uit,
net als de bestrijding van het
sekstoerisme en de verbete
ring van de werkomstandig
heden van prostituées.
Aan De Koning ligt die
trage gang van zaken niet,
zegt hij. „Ik wil wel, maar
soms lukt het niet. We slagen
er ook niet in evenveel man
nen als vrouwen in de eman
cipatieraad te krijgen. Man
nen missen de deskundigheid.
Ik overweeg serieus om na
mijn aftreden als minister in
1990 te solliciteren naar een
vacture in de raad. Ik ben be
nieuwd of ik wèl deskundig
genoeg ben en zo niet op wat
voor gronden men mij dan af
wijst".
Voor het zover is, moet hij
nog eerst de invoering van de
economische zelfstandigheid
van vrouwen begeleidea
Vanaf 1990 worden vrouwen
die na 1971 zijn geboren,
geacht zelfstandig in hun le
vensonderhoud te voorzien.
Op de kleine christelijke par
tijen na (SGP-meneer Van
der Vlies: „U mag niemand
dwingen tegen haar zin het
huis uit te gaan") vindt de
Kamer dat prima, maar ze is
als de dood dat een hele gene
ratie vrouwen straks geheel
onwetend zonder geld zit De
minister doet te weinig aan
voorlichting van deze groep
meisjes, vindt de Kamer.
Van mevrouw Janmaat-
Abee (CDA) moet de minister
zelfs hoogstpersoonhjk in een
Pöstbus-51 televisie-spot j
gaan optreden om de jonge
meisjes tekst en uitleg te ge
ven over hun toekomst.
Ook mevrouw Jorritsma
(WD) vindt dat een goed idee.
„Er is nog steeds een te grote
groep vrouwen die het huwe-1
lijk ingaat met de gedachte
dat het een soort van levens
verzekering is en dat terwijl
de harde werkelijkheid helaas
een andere is".
Meer voorlichting dus. En
meer doen om alle ideeën ook
daadwerkelijk uitgevoerd te
krijgen.
De Koning heeft de bood
schap tot zich genomen, maar
daarbij lijkt het te blijven „Ik
ben blij dat de Kamer de grote
lijnen van mijn beleid steunt
weigert toestemming voor
^we ziekenhuizen te geven, als
appen van him voornemen de bou
ten.
geeft in zijn brief alge-
richtlijnen uit, die er op
arkomen dat aanbestedingen
ziekenhuizen open moeten
'hipden en dat tenminste
[laannemers, of combinaties
aannemers moeten in-
jven.
die regel wil de be-
aan alleen afwijken als
"bouw feitelijk al is begon-
n, als het om kleinere reno-
ties gaat die door de oor-
onkelijke bouwer worden
gevoerd én als de tijd tussen
ïbesteding en bouw minder
ji zes maanden duurt In «lat
itste geval kan er onnodige
rtraging optreden.
Dees wil met de open in-
rij vingen bereiken dat er
er concurrentie wordt toe-
aan tussen bouwonderne-
gen. Dat kan op zichzelf de
de bouwwerken
Bovendien heeft
van
ijs van
kea
WVC J
voorko
gunnen
aanbei
Bij
de ii
Roosen
van h
nieuw)
der of
schied.
derstel
isgewi
De
nieuw"
zieken
pen z
overle
stuur
maakt
het vo«
hands
nieuw
deze
maar
een ha
onderdelen verschillend
wordt gedacht, is helaas
te voorkomen".
jaar herhaald. Van Nieuwen
hoven verwacht in de tussen
tijd weinig veranderingen
„Ik had vandaag hetzelfde
verhaal willen houden als vo
rig jaar. Maar dat vond ik zo
saai voor de ambtenaren, du
heb ik hetzelfde gezegd met
andere woorden. Hopelijk
hoeft dat volgend jaar niet
meer".
Door Norbert Bökkerink
„Door alle negatieve publi
caties in de laatste jaren
lopen al heel wat directeu
ren van bejaardenoorden
met frustraties rond. Je
zou je af en toe haast scha
men om voor een bejaar
denhuis te werken. Er zijn
dan ook heel wat collega's
die opstappen zo gauw ze
de kans krijgen".
De heer C. Boumeester, secre
taris van het directeuren-
overleg van Bredase bejaar
dentehuizen en in het «ïage-
lijks leven directeur van Ha-
gedonk in Prinsenbeek, windt
er geen doekjes om: hij en zijn
collega's zijn de kritiek die re
gelmatig wordt geleverd op
het opnamebeleid en de kwa
liteit van de verzorging in be
jaardenhuizen meer dan beu.
De uitlatingen van voorzitter
Peeters van de Bredase indi
catie-commissie, eind vorige
week in deze krant, zitten hen
- om het voorzichtig uit te
drukken - dan ook niet lek
ker.
Volgens Peeters worden
bejaarden die dringend zorg
en hulp nodig hebben soms
niet opgenomen in het bejaar
dentehuis, omdat dit een ex
tra belasting zou zijn voor de
toch al krappe personeelsbe
zetting en ten koste zou gaan
van de verzorging van de al
aanwezige bewoners.
Directeuren van bejaar
dentehuizen bestrijden dit ten
stelligste. Wel onderschrijven
zij de door Peeters gesigna
leerde problemen met betrek
king tot de opnamecapaciteit
en de kwaliteit van de zorg.
„Toen ik indertijd als direc
teur begon werd je alleen
maar opgenomen in een be
jaardenoord, als je zelf nog
kon stoffen, bed opmaken,
wassen en eten. Was je tot één
van die dingen niet meer in
staat, dan was je er te slecht
aan toe en werd je doorver
wezen naar een verpleeghuis.
Nu is de situatie precies
omgekeerd: als je nog min
stens een van die handelingen
zelf kunt doen, kom je niet
eens meer voor opname in het
bejaardenhuis in aanmerking.
Maar men mag de oorzaak
van het feit dat acute gevallen
niet altijd opgenomen worden
in een bejaardentehuis niet
zomaar afwentelen op het op
namebeleid. Het gaat hier na
melijk om een structureel
probleem, dat ontstaan is door
het bezuinigingsbeleid dat de
overheid voert", aldus Bou
meester.
Hij en zijn collega's Van
Pruissen (Ruitersbos) en Voe
ten (Vredenbergh) kenschet
sen «lat beleid als 'naïef en ir
reëel'.
Voeten: „Zeventig procent
van de exploitatiekosten van
bejaardentehuizen gaat op
aan personeelslasten, twintig
procent aan huisvesting, on
derhoud en dergelijke en het
restant aan bij wijze van
spreken potloden en papier.
Als er dan bezuinigd moet
worden, dan kan dat dus
voornamelijk op maar een
post: het personeel. Het is dan
heel naïef om te zeggen, dat de
bezuinigingen niet ten koste
mogen gaan van de kwaliteit
van de zorg".
De drie directeuren geven
onomwonden toe dat de zorg
in de tehuizen de afgelopen
jaren aan kwaliteit heeft in
geboet.
Boumeester: „De bejaar
denoorden mochten niet meer
geld gaan kosten, er zou meer
geld beschikbaar komen om
de ouderen zo lang mogelijk
zelfstandig te laten wonen.
Dat heeft ertoe geleid dat de
ouderen die tegenwoordig op
genomen worden vaak veel
meer hulpbehoevend zijn dan
tien jaar geleden.
Zo zijn in mijn tehuis de af
gelopen drie, vier maanden
alleen nog maar mensen op
genomen, die rechtstreeks uit
het ziekenhuis kwamen en
maken dertig van de ruim
tachtig bewoners gebruik van
een rolstoel. Het is zelfs al
zover dat bewoners je soms
vragen ervoor te zorgen dat
nieuwkomers op z'n minst
kunnen biljarten of kaarten,
omdat anders het bestaande
clubje door gebrek aan leden
opgeheven moet worden.
Door dit alles dreigen be
jaardenoorden steeds meer op
verpleegtehuizen te gaan lij
ken, met alle gevolgen van
dien voor de leefbaarheid
Maar ook de kwaliteit van de
zorg gaat erop achteruit. Zo
wel kwalitatief als kwantita
tief is het personeelsbestand
in bejaardentehuizen niet af
gestemd op taken die eigen
lijk toehoren aan verpleegte
huizen, die trouwens twee
keer zoveel personeel in
dienst hebben".
Volgens de directeuren is
het streven van het rijk om
bejaarden zolang mogelijk
zelfstandig te laten wonen al
bij voorbaat gedoemd te mis
lukken. „Dat betekent name
lijk dat er meer geld beschik
baar moet komen voor het
werk van bijvoorbeeld de
kruisverenigingen en de ge
zinszorg.
Maar staatssecretaris Dees
wil negenenveertig miljoen
bezuinigen op de gezinszorg.
Dat staat toch haaks op die fi
losofie van versterking van de
eerstelijns-zorg.
Daarnaast wordt gemikt op
de zogenaamde mantelzorg,
dat kinderen bijvoorbeeld va
ker bijspringen als de oudere
nog zelfstandig woont. Dat is
heel idealistisch maar vooral
irreëel. Kinderen maakt het
tegenwoordig niet uit waar ze
wonen, want 'waar ik mijn
brood verdien, ligt mijn va
derland'. Bovendien gaat men
geheel voorbij aan het gege
ven van de tweeverdieners.
Die kunnen toch niet bijsprin
gen", aldus Voeten.
Volgens hem wordt ook het
aantal ouderen dat zelfstan
dig wil blijven wonen over
schat. „Heel veel ouderen zijn
doodsbang om alleen te zitten.
Ik vraag me ook af hoeveel
bejaarden echt gelukkig zijn
met de situatie, dat zo al en
toe een verpleegkundige, een
gezinsverzorgster of iemand
van de warme maaltijddienst
langs komt en de rest van de
dag alleen moeten zitten
Thuiszorg is zo kunstmatig, je
bestrijdt er alleen de somati
sche verschijnselen mee".
Van Pruissen verwoordt
aan het slot van het gesprek
nog een frustratie waarmee
hij en tal van zijn collega's
zitten, omdat zo vaak hulpbe
hoevende bejaarden op de
wachtlijst (in Breda: 400)
moeten worden geplaatst „Zii
zijn de grondleggers van onze
economie. En jij moet ze ver
tellen dat er geen plaats voor
ze is".
in onze Haagse redactie
iEN HAAG - Staatssecretaris D
i dat er één internationale lijst
irden geregistreerd die een trans
itvoeren.
aen een half jaar komt
itssecretaris Dees met een
ontwerp in de Tweede Ka-
voor garanties rond trans
bewindsman
lantaties. De
Dat er over de invulling op dat dinsdag desgevraagd
leegedeeld in Parijs.
Met zo'n internationale lijst
•n worden voorkomen dat
gaant
bespr,
van d
aange
men
niekei
Dee
winds
gen d
Het debat wordt volgend fcensen zich op meer dan één
st laten inschrijven, om zo-
oende eerder in aanmerking
i komen voor een transplanta-
De wachtlijsten voor or-
aantransplantaties zijn de
tatste jaren schrikbarend ge
roeid
Dat voorstel van Dees staat
'een discussienota over de or-
me'.
voor
naar
nieu1
holpe
op ta
holpe
In
zegt
WVC
ET ZOU een 'hete herfst' worden, v<
e politiebonden een kleine maand gel
fcssaal de straat op gingen om te dei.
en om te korten op de ongemakkentoc
«>9 voordat ze goed en wel begonnen
het voetbalstadion), verklaren de lei<
hete herfst echter al weer voorbij.
leiopen maandag tekenden de polit
en Dijk en Korthals Altes een soort w,
P neer dat de huidige ongemakkent
Lin werkin9 blijft. Tot die tijd hebt
hebben om gezamenlijk een niei
dkopere inconveniëntieregeling te c
iengrijker voor de politiebonden lij)
budget voor de ongemakkentoes
efd blijft op 310 miljoen gulden, 40
Korthals Altes eigenlijk lief is. Het
nsachteruitgang voor sommige gro
tot 200 gulden per maand is tot 1
ar de bonden reilen genoeg om all
«schorten.
r® 9r°te vraag is natuurlijk of hier uitst
Heiden. De bonden zijn redelijk opti
id dat een nieuwe ongemakkentoes
■achteruitgang. Ze baseren zich
ma dat ®®n werkende re>
sard is'. Bovendien vallen de onderh
F®s«g1 samen met besprekingen tuss
«pschefs over de invulling van het g
tn misschien is er binnen dat helt
d gulden nog wel ergens die 40 mi
rdendere po'i,ie"a9ent 66,1 inkonri
is vooral voor de beide ministers t
znnn® de bonden in januari 198
r'nk°mensgarantie voor alle pol
is bijzonder klein.
kans, °P een 'hete herfst' is weli!
riaar zit er altijd nog in.