s
c
Haagse asperges
Imago jenever opkrikken
DESTEM
BO NEEMT MAATREGELEN TEGEN OVERVALLEN
In een brief aan de cliënten kondigt de directie van de Rabobank
maatregelen aan die de veiligheid van klanten en werknemers van de
bank moeten verzekeren. Uiteraard onder druk van de vele overvallen
van de laatste tijd. De bank wordt er echter niet klantvriendelijker op.
AAN TAFEL: BROCCOLI
GROOTSLIJTERS:
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1987
p
Niet behulpzaam
beleefd zijn'
Door Edo Sauren
'W
ij zijn ons ervan
bewust dat de
maatregelen
cliënt-onvriendelijk kunnen overko
men. Wij vragen daarvoor begrip.
Reeds nu vragen wij u om de deuren
niet voor anderen te openen of open
te houden', zo staat in de brief van
de Rabo-directie aan de klanten. Het
gaat om een aantal beveiligingen in
de toegangsdeuren, of met een elek
tronisch slot of met een metaaldetec
tor. De beveiligde deuren worden
door de medewerksters van de bank
geopend. „Dus s.v.p. daar niet be
hulpzaam of beleefd zijn!".
De Rabobank heeft in Breda zes
bijkantoren uitgerust met een elek
tronisch voordeurslot en bij de in
gang van het kantoor in het winkel
centrum Moerwijk is zelfs een me
taaldetector geplaatst.
Het aantal bankovervallen in Ne
derland neemt de laatste jaren hand
over hand toe. Breda alleen al telde
vorig jaar acht bankovervallen en dit
jaar al zeven. Tot nu toe werden er
dit jaar vier overvallen opgelost, het
zelfde aantal van het gehele vorige
jaar.
Het zijn vooral de bijkantoren die
het doelwit zijn van de overvallers.
Binnen het gestructureerde overleg
orgaan van de Nederlandse banken
wordt bekeken wat de banken te
doen staat. Deze samenwerking
heeft inmiddels al geleid tot een
voorlichtingsfilm voor het bankper
soneel. Op de film is het verloop van
een bankoverval uitvoerig vastge
legd. Het bankpersoneel kan daar
door enig indruk krijgen, hoe het
toegaat bij een bankoverval en hoe
te reageren.
Bij banken wordt niet graag ge
sproken over de beveiligingsmetho
den. Zonder uitvoerig in te gaan op
alle interne beveiligingen spraken wij
met bankdirecteur C. Ruijs van de
Bredase vestiging van de Rabobank
over mogelijke beveiligingen. De Ra
bobank kent verreweg de meeste bij
kantoren (2400, ook in afgelegen ge
bieden). Dat is drie keer zoveel als
de twee andere grote banken.
BUNKER
Hoe is de veiligheid van zowel klan
ten als personeel van de banken te
verbeteren. Moeten alle bankkanto
ren langzamerhand een soort bun
ker worden?
„De methode van beveiliging
hangt nauw samen met de ligging
van een bankkantoor. Als je weet dat
er zo'n 400 cliënten per dag binnen
komen, dan kun je niet met een ge
sloten deur werken. Bij kleinere kan
toren kan dat wel, zodat het perso
neel meestal precies weet wie er bin
nen wordt gelaten. Elk kantoor is zo
in te richten dat het dan wel niet di
rect een onneembare vesting wordt,
maar dat het in elk geval dermate on
aantrekkelijk is om daar een overval
te plegen, dat andere gelegenheden
eerder aan bod komen. Deze me
daille heeft echter een keerzijde.
Naarmate je de kantoren beter bevei
ligt, vergroot je tegelijkertijd de druk
op het personeel. De mens blijft altijd
de zwakste schakel in de keten van
het geldverkeer. Maak je van de kan
toren zelf een soort bunker, dan
wordt juist die zwakke schakel
kwestbaarder", aldus Ruijs.
Van de bijkantoren bunkers ma
ken is dus geen oplossing. Wat heeft
het personeel ter beschikking om
zich enigermate veilig te voelen?
ledereen kent natuurlijk de bekende
'knoppen', die ergens onder de balie
zitten en waarmee het personeel stil
alarm kan slaan. Wordt daar veel ge
bruik van gemaakt?
ALARMKNOP
„Het is niet direct onze plicht het
geld te bewaken. Wij zijn er om te
bankieren. Het safe opbergen van
geld vormt slechts een onderdeeltje
van dat bankieren. Het heeft geen
enkele zin om de held uit te gaan
hangen bij een overval. Ook niet
voor de kassier, die wellicht achter
kogelvrij glas zit. Op het moment dat
hij iets doet, of ook zelfs maar een
poging in die richting onderneemt,
kan hij anderen, die zich in een meer
onbeschermende positie binnen het
bankgebouw bevinden, in gevaar
brengen. Wat kan de bankemployé
doen als een cliënt de loop van een
revolver op zich gericht ziet. Niets.
De alarmknop is dan niet het eerste
waaraan men moet denken, de vei
ligheid van klanten en personeel
staat voorop", zegt directeur Ruijs.
De bankovervaller gaat meestal
niet impulsief te werk. Hij of zij is niet
te vergelijken met iemand die in een
opwelling een greep in een kas bij de
kruidenier op de hoek doet.
NERVEUS
„Echt amateuristisch is de bankover
valler niet. Hij moet eerst een be
hoorlijk aantal drempels overwonnen
hebben, voordat hij een bankoverval
gaat plegen. Allereerst moet hij zich
toch een wapen of een daarop gelij
kend voorwerp aanschaffen. Hij
moet zich toch op z'n minst enigs
zins op de hoogte stellen van de
gang van zaken bij een bankkantoor.
Van echt amateurisme kun je dus
vrijwel nooit spreken. Wat er nog aan
amateurisme overblijft zit 'm wellicht
meer in het optreden van de overval
ler. Vaak zeer nerveus en gespannen
tot en met. Hij of zij kan bij het minste
Door Emile van Kessel
November is de maand waarin weer
volop schorseneren in de groente
winkels worden aangeboden. Lief
hebbers noemen deze lange dunne
zwarte wortels ook wel winterasper-
ges maar de meest in het oog sprin
gende benaming is wel 'Haagse as
perges'.
in klaargemaakte toestand is er in
derdaad enige gelijkenis tussen
schorseneer en asperges te ontdek
ken, al moet men dan wel over een
levendige fantasie beschikken. De
kwaliteit van eerstgenoemde groente
is echter beduidend minder, wat on
der meer tot uitdrukking komt in een
flink lagere prijs dan voor het 'witte
goud' moet worden betaald. Voor
een kilo schorseneer betaalt u rond
de twee gulden.
Schorseneer wordt veel in België
en Duitsland gegeten, terwijl het pro-
dukt in ons land weinig bekendheid
geniet. Het is een smakelijke groente,
die zich evenwel niet gemakkelijk laat
schoonmaken. De wortels moeten
namelijk worden geschrapt, waarbij
een tamelijk kleverig melksap vrij
komt. In stukjes gesneden schorse
neer worden in ongeveer twintig mi
nuten gaargekookt in water met een
scheutje citroensap en vervolgens af
gegoten. Hierna kunnen ze in boter
of olie worden gebakken en met fijn
gewreven knoflook en peterselie op
smaak worden gebracht.
Selderij wordt als groente en als
aromatisch kruid gebruikt. In de
herfst- en wintermaanden is er elk
jaar een ruime aanvoer van zowel de
knol- als de bleekselderij. Beide wor
den als groente genuttigd, terwijl de
knolselderij ook gebruikt wordt als
smaakmaker in de soep. Harde,
zware knollen garanderen een goede
kwaliteit. Knolselderij is bovendien
een gezonde groente vanwege de
bloedzuiverende werking van de aan
wezige etherische olie. In blokjes ge
sneden, in boter gaargebakken en
met geraspte oude kaas bestrooid
heeft u een smakelijk groentegerecht
op tafel. Als aanvulling bij een brood
maaltijd kunt u gebakken plakken
knolselderij serveren, bestrooid met
peper en zout. Daarnaast is er de
klassieke bereiding waarbij de in
blokjes of reepjes gesneden knol
wordt gesmoord en opgediend met
een melksausje.
Bleekselderij is nauw verwant aan
de knolselderij maar is een fijnere
groente. Deze groente dankt haar
naam aan de bleke kleur van de blad
stelen. Frisse bleekgekleurde blad
stelen, een knapperige steel en bla
deren die geen bruine kleur hebben
zijn bij de inkoop aanwijzingen voor
verse produkten. Bij het schoonma
ken worden de wortels en de buiten
ste lelijke bladeren verwijderd.
De groente kan gekookt of rauw
worden gebruikt. De dunne uiteinden
van de steel met de malse blaadjes
worden rauw gegeten. Opgediend in
een glas ijskoud water (dit maakt de
groente knappend bros) worden sel
derijstengels opgediend aan het
einde van een maaltijd of als garni
tuur geserveerd bij een glas bier of
een borreltje. De prijs van knol- en
bleekselderij schommelt momenteel
tussen de 1,25 en 1,45.
Andere groenten die momenteel ruim
worden aangeboden met een goede
kwaliteit zijn bloemkool (nog steeds!)
en winterwortelen. De prijs van de
of geringste in paniek raken. Het is
daaróm belangrijk dat het personeel
heel koel blijft en elke verwarring
vermijdt, zodat de overvaller niet in
paniek wordt gebracht, waardoor hij
mogelijk zijn wapen gaat gebruiken".
Wat kan er dan gebeuren om toch
het gevoel voor veiligheid binnen de
bankkantoren te verhogen? Filosofe
rend over mogelijke beveiligingen
komt de heer Ruijs op het volgende
beeld.
„Het zou wel eens kunnen dat we bij
de toegang tot de bank steeds meer
sluizen in moeten gaan bouwen. Wij
hebben daar nu de eerste stappen
toe gezet. Je komt onze kantoren nu
via een halletje binnen. Via de bui-
tendeurkomt men in een soort hal
letje. De volgende deur kan daarna
pas geopend worden als de buiten
deur weer dicht is. Andersom werkt
het ook zo, de twee deuren kunnen
nooit tegelijk open. In het bijkantoor
in het winkelcentrum Moerwijk is
daarbij nog een metaaldetector ge
plaatst. Deze is vrij precies en rea
geert bijvoorbeeld niet op sleutels".
Het bankpersoneel heeft via een
monitor zicht op de mensen die zich
in het voorportaal bevinden. Gaat
het metaaldetector-alarm over, dan
kan het bankpersoneel zien of het
bijvoorbeeld gaat om een kinderwa
gen of wellicht om andere metalen
voorwerpen. Via een intercom kan
het personeel dan vragen of de per
soon in het voorportaal het metalen
voorwerp even uit zijn zak wil leggen
en nog eens door de detectorstraal
wil lopen.
GEWAPENDE WACHT
„Honderd procent waterdicht is dat
systeem nooit, maar je bouwt weer
een drempel in die een potentiële
overvaller toch weer moet overwin
nen eer hij in de buurt van de kassa's
kan komen", zegt Ruijs.
De nieuwe aanpak van de Rabo
bank heeft inmiddels al een eerste
succes afgeworpen. In de Haagse
Beemden bleef het bij een poging tot
overval toen de binnenstormende
overvallers tegen een gesloten deur
oprenden. De overvallers in spé zijn
op dezelfde dag nog door de politie
in de kraag gegrepen.
Een gewapende wacht in elk
bankgebouw neerzetten, zoals je dat
op Amerikaanse films wel eens ziet,
vindt Ruijs beslist geen oplossing.
„Met gewapende mensen lok je al
leen maar wapengeweld uit en daar
bij is dit financieel onmogelijk te ver
wezenlijk. De Nederlandse banken
tellen zo'n 24.000 bijkantoren. Stel
dat je zo'n 70.000 per security-
guard betaalt, dan komt dat op een
bedrag van 1,2 miljard per jaar".
Maar zijn al die maatregelen wel no
dig. In de toekomst is er toch nauwe
lijks nog sprake van geldverkeer.
Niemand hoeft meer geld te halen bij
een bank. Je stopt een ponskaartje
in een apparaat en automatisch
wordt het verschuldigde bedrag van
je rekening afgeschreven. Heeft er
dan nog iemand behoefte aan geld?
„Dat is,nog verre .toekomst. Onge
twijfeld zalidat wel een keer komen
en dan ontstaan er weer nieuwe vor
men van criminaliteit. Maar zolang
we die situatie nog niet bereikt heb
ben, moet je je met de hedendaagse
praktijk bezighouden en de proble
men van nu zoveel mogelijk probe
ren optelossen".
winterwortelen ligt rond de gulden
per kilo. Ze worden ongewassen en
gewassen aangeboden wat uiteraard
ook in de prijs tot uitdrukking komt.
Wanneer u trek heeft in een lekkere
hutspot, dan kunt u deze groente
evenals de uien niet laten liggen. Bo
vendien zorgt het hoge gehalte caro-
teen dat deze wortelen bevatten er
voor, dat ons lichaam aangesterkt
wordt met vitamine A. Verse winter
wortelen voelen stevig aan en heb
ben geen uitgelopen nieuw blad.
BRANDMERKEN
Fireprint is de naam van een ap
paraatje waarmee eenieder zijn
eigendommen kan brandmerken.
Het werkt volgens het principe
van een elektronische aansteker.
Met behulp van de bijgeleverde
roestvrijstalen letters kunnen ini
tialen worden aangebracht op
nagenoeg ieder materiaal, aldus
Falco in Vriezenveen, dat de Fi
reprint op de markt brengt. Prijs
27,50.
SPORTFIETSEN
Wie meer wil weten over race- en
sportfietsen kan daarvoor terecht
in het door Kluwer uitgegeven
boek 'Race- en sportfietsen' van
Bert Alfrink, waarvan onlangs
een geheel bijgewerkte versie is
verschenen. In 200 bladzijden
vertelt oud-wielrenner Alfrink al
les over constructie, werking en
onderhoud van dit soort fietsen.
De prijs is 29,90.
ASBAK MET FILTER
Onder de naam UFO-101 brengt
de firma Gebroeders Smith BV in
Rotterdam een asbak op de
markt die beschikt over een inge
bouwde koolstoffilter en een ven
tilator. Het lijkt een aardige tege
moetkoming aan mensen die 'on
gewenst meeroken'. De ventila
tor treedt in werking als de asbak
40° wordt geopend. De rook ver
dwijnt dan in het filter. De ventila
tor werkt op een batterij. De as
bak, die in verschillende kleuren
verkrijgbaar is, moet wel f65
kosten.
BEKER VOOR IN DE AUTO
Geen geknoei meer met drinkbe
kers, koffiekopjes of blikjes fris in
auto, boot of vrachtwagen, zo
meldt Handelsonderneming Jon
kers in Nieuwleusden enthou
siast. „Met de Calypso bekerhou
der kunt u rustig tijdens het rij
den uw drankje wegzetten zon
der dat u het risico loopt om
meer koffie in uw auto terug te
Een van de manieren om de da
lende omzetten van de dranken
handel een halt toe te roepen is
het verbeteren van het imago van
jenever en andere soorten vader
lands gedistilleerd. Ook zou kun
nen worden overwogen aanslui
ting te zoeken bij buitenlands ge
distilleerd door jenever te slijten
in flessen van 0,7 titer in plaats
van de gangbare één-literflessen.
Voor de handel ontstaat dan de
eenmalige kans een nieuw, mar
ge-gunstig prijsniveau te zetten
aldus voorzitter E. van der List
van de Vereniging van Grootwin
kelbedrijven in Alcoholhoudende
en Alcoholvrije Dranken.
Volgens Van der List worden
vooral de grootslijters getroffen
door de dalende omzet die mede
het gevolg is van gewijzigd alco
holgebruik door de consument.
De geldomzet van de grootslij
ters is in het eerste halfjaar van
1987 met 4,2 procent gedaald in
vergelijking met het jaar daar
voor. Daarentegen behaalden de
kleine slijters volgens hem nog
een 'bescheiden' stijging van 0,3
procent.
Naast het verbeteren van het
imago ziet de VGAAD-voorzitter
nog enkele andere lichtpuntjes.
De voorkeur van de consument
voor 'minder maar beter' biedt de
mogelijkheid het assortiment uit
te breiden met kwalitatief hoog
staande produkten met een ho
gere toegevoegde waarde. Bo
vendien heeft de overheid inge
zien dat verdere verhoging van
de accijns geen zin meer heeft.
vinden dan in uw kopje". Vol
gens Jonkers, importeur van de
beker, past het ding zich volledig
aan aan alle bewegingen van het
voertuig, zelfs een noodstop of
een slalom. De beker kost
39,50. Er wordt vooral gere
kend op belangstelling van be
roepsvervoerders.
DE MUUR
'De Muur van Berlijn' is de naam
van een nieuw gezelschapsspel
dat onlangs op de markt is ge
bracht. Bij dit spionagespel gaat
het er om agenten door de stra
ten van Berlijn te loodsen en ze,
over de Muur, in de vijandelijke
ambassade binnen te brengen.
„De speler met de meeste durf
en stalen zenuwen maakt een
goede kans om winnaar te wor
den", wordt namens fabrikant
Borka BV gemeld. Ja ja. Het spel
is ontworpen voor twee of meer
personen en kost f 49,95.
Automatische
deuren die niet
gelijktijdig
worden
geopend
vormen een
extra drempel
voor
overvallers In
spé.
FOTO
DE STEM/
BEN
STEFFEN
