s
p
C
F
E
K
Regeling 'klein grensverkeer' veelal onbekend
Eigen huis
kiezen en kopen
DE STEM
Kan ik de kosten van een receptie of feestje van de
fiscus aftrekken als ik met pensioen ga of mijn zo-
veeljarig dienstjubileum vier? Die vraag zal me
nige jubilaris lange tijd bezig houden. Dat pro
bleem duikt ook op bij mensen die een lintje van
de koningin of de paus of een andere onderschei
ding gekregen hebben.
VRIJDAG 30 OKTOBER 1987
E
I
i
Door Peter Munnix
Over de op handen zijnde
verruiming van de ren
tevrijstelling doen de
gekste verhalen de ronde. Met name
sinds bekend is geworden dat de
banken de fiscus over 1987 en vol
gende jaren informatie moeten ver
strekken over de rente die zij hun
klanten betalen.
Het is bekend dat veel mensen de
rente over hun appeltje voor de
dorst, variërend van spaartegoeden
tot obligaties en pandbrieven, niet
aan de fiscus opgeven. Een onder
zoek heeft uitgewezen dat maar liefst
60 procent van de spaarders het niet
al te nauw neemt met de fiscale ver
plichtingen. Vandaar dat de minister
van Financiën de banken nu ver
plicht heeft de belastingdienst volle
dig inzage van èlle rentes te geven.
Toen deze maatregel medio dit
jaar afgekondigd werd, hebben de
nodige spaarders het zekere voor
het onzekere genomen. Ze stapten
naar de bank en haalden hun spaar
centjes weg. De een bracht het geld
naar een bank in het buitenland en
de ander stopte de centjes in de be
kende oude sok. Hoe het ook zij: veel
spaarrekeningen zijn geplukt en de
banken hebben met lede ogen het
nakijken. Het bankwezen heeft al be
cijferd dat op die manier zo'n dikke
twee miljard gulden aan spaargeld is
verdwenen. De minister van Finan
ciën wil nog geen bedragen noemen
omdat hem nog geen cijfers bekend
zijn.
Toch wil ook de bewindsman de
centjes liever in eigen land houden.
Vandaar dat het ministerie met een
uitgebreide voorlichtingscampagne
gestart is, compleet met folder, met
als doel de mensen duidelijk te ma
ken dat ze niet bang hoeven te zijn
voor de fiscus. Allereerst omdat de
rentevrijstelling met ingang van 1 ja
nuari 1988 (het wetsvoorstel ligt al
op tafel) verruimd wordt en verder
omdat de fiscus een soepel navorde-
ringsbeleid zal hanteren. Daarover
straks meer. Als de nieuwe wet wordt
aangenomen, kunnen ook de men
sen met een hypotheek op hun eigen
huis van de rentevrijstelling profite
ren. De hypotheekrente hoeft dan
niet meer in mindering te worden ge
bracht op de genoten spaarrente.
Voor alle duidelijkheid: dat zal pas
over het belastingjaar 1988 gelden
en niet over het jaar 1987 zoals
velen abusievelijk menen.
Hoe zit het nu met die verho
ging? Wel, bij ongehuwden is
700 en bij gehuwde 1.400
rente vrij per jaar. Die bedragen
worden volgend jaar resp.
1.000 en 2.000. Voor de rente
van kinderen geldt nu nog geen
vrijstelling, maar die wordt 500
per kind. Het gaat om rente van
spaartegoeden van kinderen, die
aan de ouder worden toegere
kend en bij diens inkomen moe
ten worden geteld. Het gaat hier
bij om minderjarige kinderen, die
niet zelfstandig in de belasting
heffing worden betrokken. Stel
dat een kind 1.600 rente heeft
en de ouders 800. Het kind
heeft 500 vrij en de ouder mag
het restant van 1.100 naar de
eigen vrijstelling overhevelen. De
ouders mogen immers 2.000
hebben, maar genieten slechts
800. Met het bedrag van het
kind blijven de ouders nog onder
de nieuwe grens van 2.000. Als
de ouders 2.800 hebben en
hun twee kinderen elk 50 rente
mag niets overgeheveld worden.
Ze hebben 2.000 vrij (de 100
van de kinderen zijn uiteraard
onbelast) en over het restant van
800 moeten ze belasting beta
len. Bij financiën zeggen ze nu
zonder meer dat een echtpaar
met drie kinderen dan een kapi
taal van 70.000 kan hebben
zonder dat het een cent belasting
betaalt. Men zegt er wijselijk niet
bij dat de ouders dan wel heel
goed moeten rekenen hoe ze er
belasting-technisch het beste
kunnen uitspringen.
GEEN GENERAAL PARDON
En nu het soepele navorderingsbe-
leid. Als u uit eigen beweging de ver
zwegen rente aangeeft en vraagt die
rente ook over vorige jaren na te vor
deren (de fiscus kan tot vijf jaar te
ruggaan), dan krijgt u geen boete.
Aldus minister Ruding in een royale
bui. Komt de fiscus er aan de hand
van de rentegegevens over 1987
achter dat u rente-inkomsten hebt
verzwegen, dan wordt de boete 10
inplaats van de gebruikelijke 50
Die matiging in boetes geldt tot 1 ja
nuari 1990. Zo soepel als de maatre
gel van Ruding klinkt, is hij echter
niet. Een generaal pardon voor alle
mensen die rente niet hebben aan
gegeven, zit er niet in. Zo soepel als
in andere landen, waar meteen een
streep gezet is onder het belasting
verleden, zijn ze niet in Den Haag.
Het is in wezen een halfslachtige ma
Hypotheek-bezitter
profiteert van
rentevrijstelling
nier - vlees noch vis zeggen fiscalis
ten - om van het renteprobleem af te
komen. De eenvoudige burger denkt
dat hem niets kan gebeuren. Zo is
het echter duidelijk niet! Rente is vol
gens de wet een belastbare bate en
iemand die over een aantal jaren
moet bijbetalen wordt wettelijk niet
gepakt, maar zijn eigen nalatigheid
kap in sommige gevallen best in de
papieren gaan lopen!
Een simpel voorbeeld: een ge
huwde man - in het bezit van een
eigen huis met hypotheek - geeft
over 1987 1.900 rente aan. In voor
gaande jaren gaf hij vrijwel niets aan.
Gezien de sussende woorden van
minister Ruding en de zijnen besluit
de man nu schoon schip te maken.
Deze man zal van een koude kermis
thuiskomen. Allereerst geniet hij
over 1987 geen rentevrijstelling, om
dat hij meer dan 1.900 aan hypo
theekrente betaalt. Die 1.900 kos
ten hem, er vanuit gaande dat hij on
der de grens van het premie-inko
men voor de AOW/AWW enz. zit,
pakweg zo'n 1.100. De belasting
dienst zal natuurlijk redeneren: hé,
over 1987 rente? Dan zal hij over
eerdere jaren ook wel rente hebben
genoten. Navraag bij de bank leert
de fiscus dat die rente resp. J 1.700,
1.500, f 1.300 en f 1.100 is ge
weest. Uitgaande van een tarief van
32% plus daarbij de volle mep (werk
nemers- én werkgeversaandeel) van
de premies AOW/AWW kost dat zo'n
dikke 3.300. De 10% boete niet
meegerekend. Deze burger is der
halve van zijn 5.600 meer als de
helft kwijt. Een en ander is wettelijk
volkomen in orde en uiteraard aan
hem zelf te wijten. Maar dat vertelt
hem niemand!
Het mag dan ook geen wonder he
ten dat veel mensen er geen moeite
mee hebben om het risico gesnapt te
worden op de koop toe te nemen.
Hoe groot de kans is om tegen de
lamp te lopen, weet niemand. De fis
cus kan met ingang van het belas
tingjaar 1987 de rentegegevens van
alle klanten bij de banken opvragen.
Dat staat vast, maar de banken en de
fiscus weten nog niet exact hoe dat
in zijn werk gaat. In principe zal de
fiscus van elke Nederlander de
rente-cijfers over 1987 aan de weet
komen en in principe kan de fiscus
ook over voorgaande jaren de rente
gegevens opvragen. Maar niemand
kan zich voorstellen dat de hele fis
cale machine in het werk gezet wordt
om het hebben en houden van ieder
een minitieus door te lichten. Het zal
wel zo zijn, dat mensen die er - ge
zien hun inkomen of leefwijze - van
verdacht worden rente-inkomsten te
verdonkeremanen het eerst de klos
zijn. Zekerheid daaromtrent kan nie
mand verschaffen. Het risico ligt uit
sluitend en alleen bij de belastingbe
taler zélf. U bent dus gewaarschuwd.
Wie de folder van de belastingdienst
wil hebben, kan die gratis afhalen bij
elk belastingkantoor.
Belgische grensplaatsen zijn zeer In trek bil het winkelend publiek.
De belangstelling voor het kopen
van een eigen huis zit weer in de
lift, evenals trouwens de hypo
theekrente.
De Consumentenbond heeft nu
een nieuwe consumentenwijzer,
'Eigen huis kiezen en kopen', uit
gebracht waarin alle informatie
voor de koop van een eigen huis
is bijeengebracht.
De koper van een eigen huis
doet een grote investering en
loopt grote financiële risico's.
Het is daarom van belang goed
geïnformeerd te zijn over aan
koop en financiering van een
nieuwbouw- of bestaande wo
ning.
Het boek levert de huizenkoper
alle kennis die nodig is om tot
een juiste keuze van huis en hy
potheek te komen. Uitgelegd
wordt hoe maandlasten kunnen
worden berekend en hoe het zit
met de gemeentegarantie, pre
mieregelingen en eenmalig bijko
mende kosten. Er staan ook re
kenvoorbeelden in de consu
mentenwijzer over de fiscale ge
volgen van de aankoop van een
eigen huis.
Ook wordt-uitgebreid ingegaan
op de financiering, de hoogte
van de werkelijke rente, vaste en
variabele rente, tussentijdse af
lossingen, boetebepalingen,
overbruggingskredieten en het
meenemen van de hypotheek.
Het zijn stuk voor stuk ingewik
kelde zaken, waar veel geld mee
gemoeid is.
De uitgebreide controlelijsten
in het boek kunnen als checklist
dienen, zodat de koper van een
huis geen enkel belangrijk as
pect over het hoofd hoeft te zien.
De consumentenwijzer infor
meert verder over wonvergunnin
gen, erfpacht, verzekeringen en
de rol van de makelaar.
'Eigen huls kiezen en kopen' De
consumentenbond, Den Haag
Prljs:f 12,50 voor leden van de
Consumentenbond, f 20,00 voor
niet leden door overmaking van
het bedrag op giro 27874 van de
Consumentenbond, Den Haag.
Door Peter Munnix
Nederlanders die in een
straal van 15 kilometer
wonen van de plaats
waar ze de Nederlandse grens pas
seren, mogen minder spullen uit het
aangrenzende buitenland meene
men dan mensen die verder van de
grens wonen. Er is dan sprake van
klein grensverkeer. Het is zelfs zo dat
gemeenten die gedeeltelijk binnen
het grensgebied vallen helemaal tot
dit gebied gerekend worden.
In Brabant en Zeeland zijn nogal wat
plaatsen te vinden die onder deze re
geling vallen. De beperking van het
invoeren van allerlei spullen zoals
drank of rookwaren voor grensbewo
ners is speciaal in het leven geroe
pen om misbruik tegen te gaan.
Iemand die langs de grens woont
kan immers met gemak meerdere
malen per dag de grens over wippen
om goederen in te slaan die in het
buitenland goedkoper zijn.
Op spullen die in het buitenland
gekocht zijn, verdient de Neder
landse staat immers geen cent. De
overheid ziet de (belasting)centjes
liever in de eigen schatkist verdwij
nen dan in die van de zuiderburen.
Bovendien kunnen grensbewoners
met groot gemak een handeltje op
zetten om goedkope buitenlandse
artikelen met een kleine winst hier te
verpatsen. De regeling klein grens
verkeer poogt elke uitwas op dit ge
bied een halt toe te roepen.
Grensbewoners zijn dus duidelijk
beperkt in hun doen en laten. Ter il
lustratie twee sprekende voorbeel
den: elke Nederlander mag vanuit
een EG-land 890 per persoon be
lastingvrij invoeren, los van andere
dingen zoals drank en rookwaren.
Vanuit een EG-land mag iedereen
vanaf 17 jaar ook 300 sigaretten
meenemen. En nu de grensbewoner.
Die mag voor 125 belastingvrij aan
goederen meebrengen. Voor sigaret
ten is 100 stuks (vier pakjes) de li
miet, zowel uit België als uit Duits
land. De beperking tekent zich dui
delijk af. In plaats van die 100 siga
retten mag de grensbewoner ook 50
cigarillo's of 25 sigaren of 125 gram
rooktabak meenemen. Ook de alco
holische dranken (eveneens voor
mensen vanaf 17 jaar) zijn beperkt:
een halve liter drank van meer dan
22 procent, een liter drank (inclusief
mousserende wijn) tot 22 procent en
een liter wijn plus acht liter Luxem
burgse wijn.
VOLKSSTAMMEN
Die regel geldt natuurlijk alleen als
de grensbewoner zijn inkopen in het
grensgebied van het andere land
doet. Wie vanuit Strijbeek, Ossen-
drecht of Nieuw-Namen op vakantie
gaat naar Oostende valt niet onder
de bepalingen van het klein grens
verkeer. Elke Nederlander wordt
geacht de wet te kennen, maar de
meeste mensen hebben nog nooit
van de regeling klein grensverkeer
gehoord. Het gevolg is natuurlijk dat
hele volksstammen veel te veel mee
brengen als ze net over de grens
boodschappen hebben gedaan. Als
de mensen te goeder trouw zijn zal
de douane normaal gesproken niet
moeilijk doen en de mensen alleen
attent maken op de regeling. Uiter
aard met het verzoek om zich in het
vervolg aan de regeling te houden.
WAPENS
Hoewel de douane zich doorgaans
soepel opstelt, kan het wel eens
voorkomen dat iemand een boete
krijgt. Een woordvoerder van de
douane verzekert dat ze daar echt
niet op uit is. De controle daarop is
overigens heel lastig, zodat het gros
van de grensbewoners van de
douane niets te duchten heeft. Bij de
Belgisch-Nederlandse grens zijn im
mers geen doorlaatposten meer
waar douanecontrole uitgeoefend
wordt. Automobilisten kunnen door
rijden tenzij de douane een stopte
ken geeft.
Mensen die meer meebrengen
dan de vrijgestelde hoeveelheid wor
den geacht zich te melden bij het
douanekantoor. De enige mogelijk
heid tot controle die de douane heeft
is het van tijd tot tijd nemen van
steekproeven. Dat gebeurt ook. Ech
ter minder om naar de meege
brachte boodschappen van de bur
ger te kijken, maar meer om te con
troleren of mensen wapens in hun
auto hebben. Het is een bekend ge
geven dat vanuit België nogal wat
wapens illegaal ons land binnenko
men. En die smokkel wil de douane
tegengaan.
VOLLE TANK
Als de douane u vraagt of u iets aan
te geven hebt, dan zegt u ja als u bo
ven de vrijstellingsgrens uitkomt. Zit
u onder de grens dan mag u die
vraag met nee beantwoorden. Vol
gens de wet is iedereen verplicht van
alles aangifte te doen, maar tegen
woordig vindt ook de douane dat je
moet handelen naar de geest van de
wet. De wettelijke vrijstelling hoort
daar bij en daar zal geen douanier
overvallen.
Grensarbeiders vallen ook onder
de regeling klein grensverkeer. Ook
als ze werken op een plaats die stuk
ken verder dan 15 kilometer van de
grens ligt. Een hint voor de mensen
die in het grensgebied tanken: ze
mogen zonder invoerrechten te be
talen met een volle tank en een jerry
can van 10 liter weer het land in.
Is receptie aftrekbaar?
Door Peter Munnix
Er vinden op dat gebied de
nodige recepties en bijeen
komsten plaats. Vaak een
waar genoegen voor echte receptie-
gangers. Sowieso denkt menigeen
tien keer na eer hij besluit op eigen
kosten zo'n feestje te bouwen. Als de
baas het gelag betaalt, is er fiscaal
natuurlijk niets aan de hand. Maar
dat is een heel ander hoofdstuk.
Deze receptiekosten zijn in principe
aftrekbaar. De kosten moeten wel
binnen de grenzen der redelijkheid
liggen, zoals de fiscus het fijntjes
pleegt uit te drukken. Het heeft ook
te maken met iemands positie bin
nen een bedrijf. Dat zal natuurlijk
voor eenieder verschillend zijn. Voor
een vertegenwoordiger, die elke dag
op pad is en zodoende veel contac
ten met zakenrelaties heeft, is een
receptie bij zijn afscheid of jubileum
vanzelfsprekend. Voor de man of
vrouw die 25 jaar in het magazijn ge
werkt heeft en nooit met de buiten
wacht in aanraking komt, is dat wat
anders.
EXTRAATJE
Sommige mensen krijgen bij hun ju
bileum of afscheid een belastingvrije
gratificatie. Daarover straks meer.
Wie denkt dat de kosten van een re
ceptie niet aftrekbaar zijn bij het ont
vangen van een belastingvrije enve
loppe met inhoud van de baas, heeft
het mis. Die gratificatie is gewoon
een extraatje wat geheel los staat
van het feest.
Veelal worden (zaken)relaties, colle
ga's en medewerkers voor zo'n ge
beurtenis uitgenodigd. Voor die kos
ten - uiteraard met officiële rekenin
gen en alles waf daarbij hoort - kunt
u bij de fiscus terecht. Ze zijn onder
het punt beroepskosten aftrekbaar.
Wie alleen met buren, familie, vrien
den en kennissen wil feesten, slaat
de fiscale plank mis. Die kosten ko
men voor eigen rekening en mogen
onder geen voorwaarde afgetrokken
worden.
Wie een receptie voor collega's en
relaties combineert met een ont
vangst voor familie en vrienden mag
slechts een evenredig deel van de
kosten aftrekken. Het gebeurt ook
meer dan eens dat een jubilaris een
receptie in de bedrijfskantine krijgt
aangeboden door de directie van de
zaak. Wie daarna nog eens een
feestje wil bouwen, ook al nodigt hij
alleen collega's en relaties uit, heeft
pech. Daar trapt de fiscus niet in,
want de betreffende ambtenaren zul
len er niet voor schromen hun licht
bij uw baas op te steken. De fiscus
wil gewoon voorkomen dat mensen
dubbel profiteren. Alleen als de kos
ten echt uit uw beurs betaald wor
den, dus zonder dat de firma ook
maar een penning betaalt, heeft u
fiscaal recht van spreken.
Ook de kosten van een huwelijksre
ceptie zijn normaal gesproken niet
aftrekbaar. Al menen veel mensen
dat dit wel het geval is. Volgens de
fiscale rechtspraak is van zo'n re
ceptie het kostendeel aftrekbaar
voor de genodigden buiten de fami
lie-, vrienden- of kennissenkring. Het
gaat dat om collegae, zakenrelaties
en voor een leraar de geinviteerde
leerlingen om maar een voorbeeld te
noemen. Ook bij een huwelijksjubi
leum, waarvoor mensen noodge
dwongen (zaken)relaties uitnodigen,
kan ook een evenredig deel van die
receptie afgetrokken worden. Trac-
taties aan uw collega's bij uw ver
jaardag zijn echter altijd aftrekbaar
evenals tractaties bij de geboorte
van kinderen.
GRATIFICATIES
Mensen die een bepaalde tijd bij een
zaak werken, krijgen vaak een gratifi
catie. Bij een 25- of 40-jarig jubileum
is dat een normale zaak. Al kan geen
enkele baas verplicht worden met
een gratificatie over de brug te ko
men. Er zijn bedrijven die mensen bij
een diensttijd van 10,20,30,40 of 50
jaar iets geven. Geheel belastingvrij
is dan een uitkering in de vorm van
resp. een vierde, een, anderhalf of
twee keer (bij 40 en 50 jaar) het bru
toloon over een maand.