749 SOLDATEN WORDEN OP 15 NOVEMBER HERDACHT
MIL-TUG!
IlOMBO (AFP/UPI) - In Je
bfdstad van het gelijknj
[jereiland van Sri Lanka,
ji voedsel.
MSTERPAMSE
DE STEM EXTRA VRIJDAG 16 OKTOBER 1987
LONDEN - Nabij Slapton, een kleine gemeente in
Zuiddevon op de oostkust van Engeland, vindt de
15e november een merkwaardige ceremonie
plaats. Met de goedkeuring van Amerika's presi
dent Reagan en de Britse premier Thatcher
wordt daar die dag een gedenkplaat onthuld
waarop de namen staan van 749 Amerikaanse
doden.
Ontkenning
Fiasco
Problemen
Bunkers
igTffM BUITENLANt
Tank
Vragen
)amrak grillig nz
igere regionen
agpfe.
vmmm> iriii^wia m
De landing op de Normandische kust. Daaraan vooraf
vond een drama op de Engelse kust plaats. - foto archief de stem
Slachtoffers van Operatie Tij gei
Door Roger Simons
Het zijn allemaal jonge militaire slachtoffers van de des
astreuze landingsoefening Operatie Tijger, een van de
grootste geallieerde debacles uit Wereldoorlog 2.
Operation Tiger was door het
Amerikaanse opperbevel in sa
menwerking met de Britten op
touw gezet om recruten een
realistische voorsmaak van D-
Day te geven. De landingsoefe
ning werd gedaan van 26 tot 28
april 1944. Amerikaanse troe
pen moesten landen op de oost
kust van Zuidwestengeland.
Maar de militaire hoge pie
ten, onder wie in de eerste
plaats opperbevelhebber gene
raal Dwight D. Eisenhower,
zijn adjunct generaal Omar
Bradley en oppermaarschalk
van de Britse luchtmacht Sir
Arthur Tedder, hadden deze
manoeuvres ongelooflijk slecht
doordacht. Ondanks hun hoog
geroemd strategisch vakman
schap werd Operatie Tijger in
de kortste keren een verschrik
kelijk bloedbad.
Sommige GI's die deelnamen
aan de oefening werden onge
wild Elf geslacht door hun eigen
kameraden. Honderden ande
ren Amerikanen verloren het
leven ten gevolge van gewel
dige flaters, begaan door de
hoogste geallieerde comman
danten. De landingsvaartuigen
waarmee werd deelgenomen
aan Operatie Tijger schepten
na verloop van tijd met hun
neergelaten voordeuren mas
sa's lijken uit het water.
Na de oorlog werden deze 749
slachtoffers van verregaande
militaire onkunde ruim 40 jaar
lang willens en wetens officieel
'vergeten'. Hoewel enkele
oudere bewoners van Zuidde
von de plaats menen te kennen
waar na het Tijger-fiasco van
april 1944 de lijken van de
Amerikaanse jongens zouden
zijn verborgen in een of meer
dere geheime massagraven,
weigeren het Pentagon in
Washington en het ministerie
van defensie in Londen nog
steeds hardnekkig te onthullen
wat er met de stoffelijke over
schotten is gebeurd.
Van Amerikaanse militaire
zijde wordt ontkend dat er in
Zuiddevon in ongemerkte en
zorgvuldig verstopte massa
graven liggen. Driehonderd
van de 749 slachtoffers zijn nog
steeds vermist, zegt het Penta
gon. Sedert het Tijger-drama
werden zogezegd geen stoffe
lijke overschotten meer gebor
gen.
Maar in Devon noemt men
dit laatste 'hoogst onwaar
schijnlijk'. Een gepensioneerde
officier van de Britse marine,
die in Dartmouth woont, is van
oordeel dat de meeste doden ze
ker zijn aangespoeld, 'tenzij zij
volledig verhakkeld en prak
tisch kompleet vernietigd wa
ren in explosies'. Dit argument
is bijzonder steekhoudend,
vooral omdat men weet dat de
landingsvaartuigen van Ope
ratie Tijger dichtbij de Engelse
westkust werden aangevallen
door toevallig voorbijkomende
Duitse torpedoboten.
De Amerikanen hebben al
tijd beweerd dat 99 lijken wer
den begraven in Cambridge; de
overige stoffelijke overschotten
zouden 'op verzoek van bloed
verwanten' gerepatriëerd zijn.
Men weigert te onthullen wat
de militaire autoriteiten heb
ben gedaan met zo'n 150 lijken
van Tijger-slachtoffers 'die
nooit werden geïdentificeerd'.
Geen enkele Amerikaanse
hoge officier werd voor het Tij
ger-fiasco voor de krijgsraad
gedaagd. Britse historici ne
men aan, dat generaal Eisen
hower onmiddellijk na het
drama opdracht heeft gegeven
de serie blunders die de kom-
plete mislukking van Operatie
Tijger had veroorzaakt zorg
vuldig in de doofpot te stoppen.
Niemand mocht het fijne ervan
weten. 'Operation Tiger' werd
een angstvallig bewaard Brits-
Amerikaans staatsgeheim.
Eisenhower bracht het in
1952 tot president van de Ver
enigde Staten. Ook tijdens zijn
ambtsperiode werd geen rucht
baarheid gegeven aan het Tij
ger-drama. Later nam Eisen
hower het geheim van Operatie
Tijger mee in het graf. De mis
lukte landingsoefeningen lek
ten pas uit rond de 40ste ver
jaardag van D-Day. Maar de
kwestie van de berging en de
begraving van de slachtoffers
is officieel, onopgehelderd ge
bleven.
Op 15 november van dit jaar
krijgen de 749 slachtoffers dus
eindelijk enige erkenning. De
gedenkplaat met al hun namen
zal worden onthuld in aanwe
zigheid van politici, hoge offi
cieren en een indrukwekkende
erewacht. Op de plaat staat te
lezen:
'Door de Verenigde Staten
van Amerika opgedragen ter
ere van de 749 manschappen
van de 4de Infanteriedivisie, de
279ste Gevechtsgenie en het
70ste Tankbataljon van het
Amerikaanse leger, die zijn
omgekomen ter hoogte van de
kust van Slapton Sands, Tor-
Ken Small op de tank, die hij uit zee heeft laten opvissen.
cross, terwijl zij van 26 tot 28
april 1944 deelnamen aan Ope
ration Tiger'.
Hierna volgen de 749 namen
en een verzoek om het offer
van hun leven dat zij hebben
gebracht niet te vergeten. On
deraan staat dan nog deze be
kentenis van het Amerikaanse
leger: 'Aangezien de veilig
heidsmaatregelen die toen van
kracht waren geen kennisge
ving van dit voorval toelieten,
is het offer van deze gestorven
soldaten nooit volledig erkend
geworden'.
Onmiddellijk na het Tijger
drama hadden familieleden
van de slachtoffers uit Wash
ington een militair telegram
ontvangen waarin hen werd
meegedeeld dat hun beminde
bloedverwant 'gesneuveld' was
'in het Engelse Kanaal'. Het
Amerikaanse leger gaf toen -
en later evenmin - geen ver
dere uitleg. Duizenden jonge
soldaten en zelfs hoge officie
ren kregen het bevel onder
geen enkele voorwendsel ook
maar iets te verklappen over
Operation Tiger. De media
kwamen niets aan de weet.
Geen enkel officieel document
maakte gewag van het drama.
De goede reputatie van gene
raal Eisenhower bleef onge
schonden.
De driedaagse Operatie Tij
ger was nochtans vanaf het be
gin een verschrikkelijke mis
lukking. Om groentjes realis
tisch te kunnen trainen, werd
besloten met scherp te schieten,
over de hoofden en vóór de in
vasietroepen. Praktisch alle
hoge officieren wisten dat dit
ging gebeuren maar sommige
soldaten dachten dat het alle
maal losse flodder was.
Vooraf werd instructie gege
ven over zeemij nen. Een de
monstratiemijn ontplofte,
waarbij 36 GI's om het leven
kwamen. Tijdens de eigenlijke
landingsoefening deden zich
talrijke problemen voor met de
toegekende radiofrekwenties,
met het gevolg dat verschil
lende eenheden niet met elkaar
in verbinding konden treden.
Nadat het vuur geopend was
met scherp, begon een van de
landingsvaartuigen te schieten DultSGTS
op een andere boot. Zo vielen er
nog meer doden. Jonge solda
ten grepen paniekerig hun ge
weer en schoten terug. Velen
van die jongens wisten niet
eens dat zij echte kogels af
vuurden.
degelijk bekend was - tijdig
onschadelijk te kunnen maken,
namen zij in april 1944 geen
wijze voorzorgen om hun troe
pen en landingsvaartuigen te
beschermen tegen voorbijko
mende Duitse onderzeeërs en
torpedoboten.
Generaal Eisenhower en zijn
collega's wisten nochtans heel
goed dat in dit deel van het Ka
naal vrij geregeld werd gepa
trouilleerd door vijandelijke
eenheden, afkomstig van de
grote marinebasis van Cher
bourg. Oorspronkelijk lag het
wel in de bedoeling de lan
dingsvaartuigen van Operation
Tiger te laten escorteren door
een paar schepen van de Royal
Navy. Een van beide oorlogsbo
dems had echter averij opgelo
pen. Hij werd naar Plymouth
gestuurd en niet vervangen.
En net zoals de Amerikanen
afgelopen zomer hun oorlogs
bodems naar de Golf stuurden
zonder doeltreffende middelen
om de Iraanse zeemij nen -
waarvan de aanwezigheid wel
In de vroege morgen van 28
april kwamen twee flottieljes
Duitse torpedoboten voorbij.
Zij vernietigden prompt drie
Amerikaanse landingsschepen,
die zich nog op korte afstand
van de Engelse kust bevonden.
Honderden soldaten verdron
ken. Er zouden minder slacht
offers zijn geweest als de over
sten hun manschappen hadden
geleerd hun reddingsgordel te
dragen onder de oksels en niet
om de heupen. Bijna alle solda
ten droegen deze gordel op
laatstgenoemde manier om hun
geweer en munitie gemakkelij
ker te kunnen hanteren.
Maar de reddingsgordels van
het Amerikaanse leger waren
gemaakt om onder de oksels te
zitten en hun dragers rechtop
te houden in het water. Red
dingsgordels die om de heupen
werden gedragen, tilden hun
slachtoffers voorover, met hun
gezicht in het water. Honder
den jongens, die niet eens ge
kwetst waren, verdronken in
deze positie.
Grote tanklandingsvaartui
gen, die hun voordeuren had
den neergelaten, schepten na
dageraad de lijken bij bosjes
uit het water. Zij werden aan
land gebracht en in vrachtwa
gens weggevoerd naar kust
plaatsen waar de slachtoffers
'tijdelijk' konden worden be
graven. Enkele Britten waren
hiervan getuige.
Dorothy Seekings, een bak
kersdochter uit Stoke Fleming
die eind april 1944 net meerder-
jarig was, meent te weten dat
de stoffelijke overschotten op
diverse plaatsen in betonnen
bunkers werden gelegd. Nadat
de ingang van deze massagra
ven zorgvuldig waren dichtge
maakt, werden de bunkers ver
borgen onder een dikke laag
aarde, waarop later gras en
struikgewas groeide.
Dorothy vertelt dat zij op
uitnodiging van een Ameri
kaanse soldaat die haar goed
kende een dergelijke operatie
mocht bijwonen zo'n 10 km ten
noorden van Slapton, in de om
geving van de weg tussen Dar-
mouth en Blackawton. Deze
dame is er haast zeker van, dat
de gebalsemde stoffelijke res
ten nooit opnieuw uit die bun
kers verwijderd zijn geworden,
'want dan zouden wij daarvan
wel iets hebben gemerkt. In
onze regio gebeurt er praktisch
niets waarvan niemand geen
weet heeft'.
Het Amerikaanse leger had
dit deel van Zuiddevon bezet
nadat zo'n 3.000 burgers, die er
woonden, door de Britse over
heid waren geëvacueerd. Ame
rikaanse bommenwerpers en
artillerie oefenden er op leeg
staande woningen die door hun
bommen tot puin werden her
leid. Dorothy Seekings werd in
1944 door de Amerikanen met
nadruk aangespoord aan nie
mand iets te vertellen over de
geheime begrafenis, die zij had
bijgewoond.
Dorothy hield ruim 40 jaar
on
Srilankaanse regeringsfunctii
L enige dagen geen nieuwe vo
Ke stad, waar al bijna een w.
Lts vinden tussen Tamil-Tijger.
haar mond. Maar tauj
geleden haar verhaal!
een verslaggaver vaak
dense dagblad
was het bestaan vaak
sagraf in de
Slapton al onthuld j
door Ken Small,
man afkomstig uithetrJ
van zijn land, die in 11
huisde naar ZuiddevnJ
een gewezen politiem
53. In zijn nieuwe m
Slapton nam hij
betalende logé's over.
Ken Small vond kil
tijd om strandjutter tl
Op de zogeheten i
Sands, een kuststrooli|
zand vóór het
die tijd dozijnen i
kogels, helmen, geldsti
juwelen aan. Vissers val
hem dat niet ver insf
wrak van een i_
mantank lag. Small I*
beide zijden van de Atid
Oceaan een campagnes)
tank aan land te krijgen.
De regering in
stond het wrak voorï|
aan hem af. Daarna t
Small duizenden pondenl
Sherman uit het watall
halen en op het strand']
pen. De tank staat
gedenkteken voor i
fers van Operatie Tijg
Small is geleidelijk aandj
gekomen wat
april 1944 in Zuiddevon'-i
beurd.
Hij sprak erover i»l
selijke bewoners, rei»l
haalde keren naar W»j
en ging in de t
ook praten met nat)
van slachtoffers. „De»
achterhalen werd voor»
echte obsessie, dfe
16.000 pond heeft
hij. „Toch ben ik e
slaagd de huichelacl#J
rikaanse en Britse atf1
die in verband mei
Tijger talrijke
hebben bedrogen,
ontmaskeren".
Want de vraag wa>ê'Èi
delijk is gebeurd met"1
van de jonge Amerika®!
daten, blijft onW
Werden zij over een
van 15 jaar in allestUK-
haald uit Engeland en
begraven in hun
Dat is de versie die wo'»
gestrooid door som#
niets van. „Een
ratie zou men niet on
kunnen uitvoeren',«s
heb gepraat met e®
weet waar de diep»
werd gebouwd en
hem. Vóór zijn dood
hij mij precies waar
graf zich bevindt. IK j
ker van, dat hij de
cnralr
„Ik'heb de plaats!
denk dat de lijken
gen, maar ik ben m #JI
iemand te verte^n
begraafplaats verMLi
Zolang de AmenkawnJ
beslissen dat haar lo°J
baar moet worden 8
zullen de nabestaan
slachtoffers van ,J
ger nooit een echt g
waarop zij over n
kunnen rouwen.
I winkels zijn leeg", aldus de
ctionaris, „als niet binnen
ie dagen vers eten en drin-
fwordt aangevoerd, zal een
L aantal mensen ëen lang-
te hongersdood sterven." Op
schiereiland is inmiddels
r de elektriciteit weggeval-
hetgeen vooral gevolgen
Et voor de operatiezalen van
overvolle ziekenhuizen.
Lmaast is in de deze zieken
den een ernstig gebrek aan
jrstofflessen en aan ver-
he opstandige Tamils heb-
hzich verder in het centrum
- Jaffna teruggetrokken, zo
lemeld. De ongeveer 6.000 In-
fche militairen in het gebied
dien meter voor meter op,
|at zouden ook op hevige
terstand stuiten van in totaal
2.500 Tamil-Tijgers, die
„nsdag zijn opgeroepen zich
verzamelen voor de beslis
te slag. Overigens wordt de
fichtgeving ernstig bemoei-
rt, doordat in het gebied geen
•nalisten worden toegela-
lien hoge Srilankaanse mili-
kheeft gemeld dat de Srilan-
nse inlichtingendienst een
dschap heeft onderschept
de leider van de Bevrij-
fcgstijgers van Tamil Eelam
pTE), Vellipullai Prabhaka-
jn, die zich vermoedelijk op
schiereiland ophoudt.
Prabl
trjjde
het
vlieg
SrilaiS
taire J
den
gens J
ten, i
foons
roep
In 1
is eel
op
Daarl
taireij
dodelf
sche
zijn i
oostesj
solda|
ger
land
dige
ciële
om hl
De
veraif
dood
Sinhg
strijc
sche i
burgd
woon
zen i
ring i
gers
zwart
richti
zaak
ken.
hij dei
matei
aan
waad
n onze correspondent
1 - De man die de poli-
leke val van Uwe Barschel
minister-president van
i noordelijke Duitse deel-
aat Schleswig-Holstein
sft ingeleid, Reiner Pfeif-
ir, weigert een verklaring
|E te leggen voor een onder-
lekscommissie uit de land-
van de deelstaat. Hij
fenst niets te zeggen zo
ng de officier van justitie
Lübeck de strafvervol-
ng tegen hem handhaaft.
e landdagcommissie moet het
Èhandaal van illegale praktij-
(en tegen oppositiepartijen en
kolitici, opgezet in de staats-
Inselarij en mogelijk in lei-
Jende CDU-kringen, tot de bo-
lem uitzoeken.
[De vroegere persmedewer-
jer van Barschel vreest, dat
Bn mededelingen in de land-
Bgcommissie voor zijn straf-
-DAM (ANP) - Op de Amster-
1 effectenbeurs viel donderdag
peil te trekken. Onder invloed
een erg flauw Wall Street, waar de
taw daling mee-
lant Je niet ^rder was vertoond,
wpien de meeste koersen in de och-
L_ i*1 elkaar, waarna een over-
regena verdere afbrokkeling optrad,
kw"!? er na de grillige sprongen
haal o Amerikaanse beurs hele-
riPAn L meer op de ontwikke
ld* ekken. Uiteindelijk was de
van alle verhandelde
*bben gestoten 268 h°g6r
raaf 411 deze ohaos was
lerenHÓ v opn*euw in geldnood ver-
erRv!i gtuigbouwer teg™ na de
laar w°ensdag opnieuw lager,
let sint ii arna een herstel te zien en
op ƒ3,30 hoger.
B VI r f4'90 °p ƒ163,40, Unile-
SSai i?tp„°.P f126'50 en KLM N.60 op
0,50. moest ƒ2,30 terug naar
lwc,ndl sector liep NMB
N Rrtlo ?n verii«s van ƒ5 op ƒ153.
k»en k°n eerst hand"
Eg naar *\\n maar moest toch ƒ1 te-
F*fonds»n Meer dan ƒ2 moesten
pKNPnr VNTJ, Wolters Kluwer
RH ri ilsgeven-
iagde cvSf8 t3d toch al zwaar
5 vr-r:Vim der Grinten ging
et6 ƒ4 50 ^S.?350' lnternatio-Müller
J-Weim,8fC?Sjoper °P f56 en Borsu-
1 CateLu:M op tUIM Nijverdal-
"«ar slooft .™der de U00-grens,
Ntterd her£ waarmee het ver-
r1 ^rsen^w1?31111 moesten °°h
n ors terug. KBB verloor
hier j
op op
ƒ121.»
die b
ring
ket a<'
geplat
actiev
zevenc
delde
hande
waarv
voora
verwi!
Op
een gr
Street
loop
speeld
optieo
dagorr
EOE.
pantonius
r' antonius
|I' congr.o.l.v
lusthuis
l'<E
j gasthuis
Sasthuis
Bv,
rProtihs
Ff°t.z.hs
'PtoUhs
aeneas
19<
(oostb.)
Iff
(oostb.)
19*
lourdes
19!
(tilburg)
19*
(tilburg)
Iff
(tilburg)
19!
(tilburg)
19J
klokkenberg
19!
liduina
19<
('s-h'bosch)
Iff
('s-h'bosch)
Iff
('s-h'bosch)
Iff
