ustertal Italië
een last
an zware regenval
rachen een dorp voor fijnproevers
DESTEM
P
IJZE BOEREN KREGEN GELIJK
Snowbus vanuit België
RUST IN ZWITSERS KANTON WALLIS
DORPS EN MONDAIN TEGELIJK
I
li
VRIJDAG 16 OKTOBER 1987
Door Rein van der Helm
Aan de noordelijke rand
van de Dolomieten (Italië)
heeft de kronkelende ri
vier de Rienz vlijtig meegewerkt aan
het uitschuren en boetseren van een
verrukkelijke vallei, die al in de elfde
eeuw Pustertal werd gedoopt. Sinds
het gebied in 1918 bij Italië werd in
gelijfd spreken de Italianen overi
gens van Val Pusteria.
De ruim 30.000 Duitstalige inwoners
van het dal wonen in een van de ne
gen nog steeds landelijk gelegen
dorpjes of in het gaaf bewaarde mid
deleeuwse stadje Bruneck (Brunico).
's Zomers een gebied waar menig
bergliefhebber zijn hart kan ophalen
en 's winters een keurig uitgerust
wintersportcentrum. In feite biedt het
Pustertal meer mogelijkheden dan
thans voor de wintersporter beschik
baar zijn. Maar de baardige Tiroolse'
boeren in de diverse gemeenteraden
doen eerst een bedachtzame haal
aan hun pijp om vervolgens zonder
commentaar 'neen' te zeggen, als
weer eens een voorstel de raad be
reikt een nieuw skigebied te ontwik
kelen.
Wijze boeren eigenlijk, want
kampte men elders in het bergach
tige Noord-ltalië afgelopen zomer
met complete overstromingen en
aardverschuivingen, de zwaar be
boste hellingen van het Pustertal
toonden zich bestand tegen de over
vloedige regenval.
skiërs die er van december tot eind
april komen opdagen. En die komen
er van heinde en verre. Opmerkelijk
op het eerste gezicht dat na West
duitsers en Italianen de Belgische
gasten als derde staan gerangschikt
in aantal (Nederlanders als achtste).
Niet zo opmerkelijk als men weet dat
de Belgische plaats Tielt al sinds jaar
en dag is verbroederd met het stadje
Bruneck. Een verbroedering die er
onder meer toe leidde dat directeur
Christian Mayrhofer van de toeristi
sche organisatie Crontour - een sa
menwerkingsverband van de tien
Pustertal-gemeenten - zijn Vlaamse
en Nederlandse bezoekers in hun
landstaal te woord kan staan.
Het belangrijkste skigebied van het
Pustertal is natuurlijk de Kronplatz,
die alleen al zo'n kleine 75 kilometer
skipistes biedt. Maar pistes zijn er
ook in de dorpjes Sankt Virgil/Enne-
berg, Olang, Antholz, Welsberg en
Untermoj. In al deze plaatsjes zijn er
ook skischolen en is er gelegenheid
voor 'beginnelingen' het nodige ma
teriaal te huren tegen prijzen die be
duidend onder die van bijvoorbeeld
Zwitserland of Oostenrijk liggen.
De pistes in het Pustertal zelf zijn
ideaal voor beginners, kwalificatie:
blauw en een enkel rood stukje. De
geroutineerde skiër komt volledig
aan zijn trekken op de Kronplatz,
vanuit alle dorpjes op boogscheut
afstand.
Het Pustertal is met de auto ge
makkelijk te bereiken. Men kan de
snelwegen vanuit Nederland berij
den tot zo'n 70 kilometer voorbij de
Brennerpas. Via goed onderhouden
tweebaanswegen is het vanaf de af
slag 'Pustertal' nog maar een peule-
schil.
HELE FAMILIE
Het Pustertal is een oord voor de
hele familie. Naast aipine-ski kan er
uitstekend gelanglaufd worden op
meer dan 100 kilometer goed onder
houden loipen. Er zijn zwemgelegen-
heden, ijsbanen en er kan gerodeld
worden. Hoewel de verblijfskosten
niet zo laag meer zijn als een aantal
jaren geleden, Italiaans Tirol is nog
redelijk betaalbaar. Gaat men in het
naseizoen, vanaf 22 maart, dan zijn
ook de skipassen beduidend goed
koper. Er zijn speciale skiklassen
voor kinderen.
PRIJZEN
Skilessen; 6 dagen: naar gelang seizoen
en lesplaats: 66 tot 110 gulden.
Huur alpine-uitrusting: ski's, schoenen,
stokken: 6 dagen: 90 gulden.
Huur langlauf-uitrusting: zes dagen: 60
gulden.
Skipassen: er zijn z.g. puntenkaarten te
koop voor ongeveer 25 gulden. Aan pistes
zijn puntenaantallen toegekend, die wor
den afgetrokken per keer van het begin-
aantal van 200.
Skipas Kronplatz: zes dagen: voorseizoen
165 gulden: hoogseizoen 220 guldenna
seizoen 180 gulden: na 22 maart 145 gul
den.
Informatie: Crontour, Europastrasze, Bru
neck, Italië, telefoon 09/39 47485722 en
het Italiaans Verkeersbureau, Amsterdam,
telefoon 020-168244.
De reisorganisatie NBBS heeft een nieuwtje in haar pakket dat meer
service betekent voor wintersporters uit de zuidelijke provincies.
Reizigers uit Zeeuwsch-Viaanderen en Brabant behoeven niet eerst
naar verzamelplaatsen elders in Nederland te reizen om vervolgens
over te stappen in de bussen die hen uiteindelijk naar Oostenrijk,
Zwitserland, Italië en Frankrijk vervoeren. NBBS heeft besloten deze
mensen in de gelegenheid te stellen dichter bij huis in de bus te stap
pen. Er zijn halteplaatsen voorzien in onder meer Gent en Antwerpen.
Trans Vakanties Reizen, de reisorganisatie van de Nederlandse
Spoorwegen, heeft haar samenwerking met de Belgische zuster-on-
derneming Railtour voortgezet. Via Trans kan men boeken voor de
Railtour-bestemmingen in de Spaanse Pyreneeën en Andorra. Vanuit
Nederland reist men dan gratis per spoor naar Brussel-Zuid waar
overgestapt wordt in de Pyreneeën Express.
Het Zwitserse kanton Wal
lis is al sinds jaar en dag
een gerenommeerd win
tersportgebied. Immers hier liggen
'wintersport-sterren' als Zermatt,
Sass Fee, Crans Montana en Ver
bier.
In Wallis ligt ook het pittoreske berg
dorpje Grachen, waar de zon gemid
deld 300 dagen per jaar schijnt: een
absoluut record voor de Alpen.
Grachen ligt op zo'n 1620 meter
hoogte en wordt beschut door de
omringende hoge bergtoppen. On
danks het hoge aantal zonne-uren
valt er toch op het gepaste tijdstip de
nodige sneeuw en die staat er borg
voor dat de Hannigalp (2114 m),
Wannehorn (2669 meter), Seetalhorn
(3037 meter) en Gapelhorn (2114
meter) mogelijkheden te over bieden
om van half december tot midden
maart naar hartelust te skiën.
Wie Grachen als wintersportbe
stemming kiest doet wel een be
paalde keus. Het is niet mogelijk van
hieruit ongestoord uit te waaieren
naar andere skigebieden. Grachen
zoekt dit echter ook niet en wil graag
zichzelf blijven en een toeristische
bestorming vermijden. De typische
eigenheid van het dorp, de gezapig
heid en gemoedelijkheid mogen niet
verloren gaan, zo wordt het toeris
tisch beleid geformuleerd.
Wie naar Grachen trekt kiest
eigenlijk voor rust: ver van het mon
daine en de drukte. Wie echter 's
avonds toch een 'stapje in de wereld'
wil zetten komt nog redelijk aan zijn
trekken. Veel mensen doen die
keuze kennelijk want het valt niet al
tijd mee om een van de meer dan
vijfduizend vakantiebedden in hotels
of chalets te bemachtigen.
VERBODEN
Grachen was eeuwenlang een afge
zonderd bergdorp en werd pas in
1953 verrijkt met een (steile en boch
tige) bergweg naar het lager gelegen
Sint-Niklaus. Eindelijk een behoor
lijke verbinding met het dal, al kun je
als toerist met eigen vervoer je auto
daar maar beter laten staan. De klim
naar Grachen is voor de doorsnee
automobilist niet gemakkelijk en bo
vendien kun je met de auto in Gra
chen weinig doen. Sterker nog, be
paalde delen van het dorp zijn voor
de auto verboden.
Wie na dit alles denkt dat het
dorpje als skigebied niets voorstelt
vergist zich. Men telt veertig kilome
ter skipistes in de drie bekende gra
daties: groen, rood en zwart. Er zijn
tien skiliften en de hongerige winter
sporter kan 'boven' terecht bij twee
berg- en panorama-restaurants.
Voor de langlaufers is zestien kilo
meter loipen beschikbaar, terwijl de
wandelaar zich kan uitleven op zo'n
twintig kilometer gebaande wandel
wegen.
SKISCHOOL
Wie zich het skiën of langlaufen nog
eigen moet maken kan terecht bij
een authentieke Zwitserse skischool
met gediplomeerde instructeurs.
Grachen ligt zo'n 1100 kilomter
van zuid-west-Nederland vandaan
en is - met uitzondering van het laat
ste stukje- gemakkelijk bereikbaar
per auto. Er zijn in Nederland - voor
zover op dit moment bekend - geen
reisorganisaties die Grachen als be
stemming in hun pakket hebben. Uit
sluitsel daarover kan het Nationaal
Zwiters Verkeersbureau in Amster
dam (020-222033) geven.
Voor Zeeuwen en Westbraban
ders is het mogelijk van belang te
weten dat het Belgische Railtour
(dochter van de Belgische Spoorwe
gen) al meer dan een kwart eeuw
Grachen in zijn pakket heeft. Rail-
tour-gidsen zijn bij elk Belgisch reis
bureau verkrijgbaar. Voor doe-het-
zelvers is de VVV in Grachen het
aangewezen adres: Verkehrsbüro
Grachen, CH-3925 Grachen, tele
foon 09/4128561300.
PRIJZEN
Skilessen; 6 halve dagen: 120 gulden, kin
deren 95 gulden. Huur ski-uitrusting: 7 da
gen: 200 gulden. Huur langlauf-uitrusting:
7 dagen: 100 gulden. Ski-pas: 7 dagen:
hoogseizoen 230 gulden; taagseizoen 183
gulden. Kinderen tot 15 jaar half geld.
Mogelijkheden te
over in Gasteinertal
Door Rein van der Helm
Het Oostenrijke Gasteiner
tal in Salzburgerland is
tussen de talloze Euro
pese wintersportbestemmingen een
geval apart. Het biedt nagenoeg alles
wat met wintersport te maken heefl
en afhankelijk van de plaats waar
men verblijft komt er nog het een en
ander bij.
Wat te denken bijvoorbeeld van de
mogelijkheid om na een vermoeiend
dagje skiën bij te komen in een met
warm bronwater gevuld openlucht-
bad Of het buitenissige om zich te
laten masseren in een oude goud
mijn Om niet te spreken van de mo
gelijkheden voor tennis, squash,
schaatsen of comfortabel gezeten
achter twee paarden een sleetocht te
maken.
Maar het voornaamste van een
wintersportvakantie is toch het skiën,
alpine of langlauf. En dat kan men in
het Gasteinertal te kust en te keur.
Het dal herbergt in totaal vijf skige
bieden die borg staan voor talloze
langgerekte en keurig aangelegde
en onderhouden pistes op de di
verse berghellingen. Men kan er
langlaufen op onberispelijk voorge-
spoorde loipen. Voor wie dit alles
nog niet genoeg is bestaat de moge
lijkheid tot bergbeklimmen en ski
bob of te paard een ritje maken.
CASINO
Op het gebied van vertier, tenslotte
hoort de après-ski ook tot de vele
verworvenheden van een winter
sportvakantie, bieden Badgastein,
Bad Hofgastein en Dorfgastein
eigenlijk alles. Van een prestigieus
casino in Badgastein tot een Walde-
alm in Dorfgastein. En alles daar tus
senin.
Het Gasteinertal beschikt over de
meest gevarieerde verblijfsaccom-
modatie van geheel Oostenrijk. Niet
zo verwonderlijk: op jaarbasis wor
den hier bijna twee miljoen over
nachtingen geboekt. De mogelijkhe
den variëren van een vijf-sterrenho
tel tot het eenvoudige vakantiehuisje
of famiiiepension. In geld uitgedrukt:
van 160 tot 16 gulden per persoon
per dag. Het Gasteinertal ligt op een
kleine 1000-1100 kilometer van
West-Brabant en Zeeland. Het is ge
makkelijk bereikbaar, zowel per auto,
bus als trein.
JUWEEL
Voor de skifanaten nog een paar fei
ten en cijfers. Alles opsommen is on
begonnen werk want het gebied is
groot en de mogelijkheden zijn tal
rijk. In het Gasteinertal liggen vijf ski
gebieden met in totaal zo'n 250 kilo
meter pistes voor alpineskiën en dit
tot een hoogte van 2700 meter. Er
zijn 55 kabelbanen, zetel- en sleeplif
ten die allemaal - onder meer door
een goed werkende busdienst - be
reikbaar zijn. In het dal vindt men
ook de langste piste van Oostenrijk:
de Angertal. Elf kilometer in totaal en
geklasseerd als 'rood': de gemid
delde skiër kan hier dus goed uit de
voeten. Scherpe, steile en smalle
stukken komen er niet op voor. Een
juweel van een piste is voorts Sport-
gastein met de Kreuzkogel (2700 me
ter) en dan is er ook nog Dorfgastein
met de pisten van Fulseck (2030 me
ter), die zijn aangesloten op die van
de Grossari aan de andere kant van
de berg. In totaal zo'n 30 kilometer
prima banen.
Voor de langlaufers liggen er over
het dal verspreid ettelijke loipen.
Voor Badgastein in de vallei alleen al
zo'n 110 kilometer en op verschil
lende hoogtes (zelfs op 2000 meter)
55 kilometer. Het Fulseckgebied her
bergt 30 kilometer loipen.
PRIJZEN
Skilessen: 6 dagen (vijf uur per dag): 200
gulden. Skihuur: 7 dagen: 90 gulden.
Schoenenhuur: 7 dagen: 40 gulden. Lang-
laufuitrusting: 7 dagen: 75 gulden. Skipas
sen: 7 dagen: variërend van 215 tot 255
gulden. Informatie: Oostenrijks Verkeers
bureau, Singel 464, Amsterdam, 020-
255933.