DE STEM= Irootmoeder-detective bluft moorden oplossen as Miss Marple maar jong geweest' Breskt Veronica hield RUR van scherm J KTEN Breskens IOOCASII vandeBMl Garage VeH 4538 AG Te Telefoon0115 |N W OOSTBURG JE s» STRALIE li DENK!' linuut. DONDERDAG 8 OKTOBER 1987 Uniek Krachtiger PROBLEMEN ROND MIEP BRONS Argwaan 'N DAGJE FEMINA, 'N FEESTDAG Konder titel Allochtoon Van de Oog op de muur Het fenomeen Van Hoek Het natuurlijke Verstilde Schoonheid Textielsculpturen 150, 3. J. van Lanasct,m Varin 78,5. C. de Smit 5 FILM-Inde Soos v,, dag 9 oktober een toond met als titel: J Verlorenen Seelen begint om 20.30 uur t- respectievelijk dertien, [id tien of vijftien wonini plannetje met de U ningen heeft de voork het college. Volgens het ger stuur is dit plan finam trekkelijk. Mevrouw VI had echter twijfels. Zij J van uit dat het plan b' kele jaren uitverkocht^ ►n en vroeg zich af of er ni lt- ruimte voor woning!» tl- creëerd kon worden' bn der De Feijter antwooü In 'het net de bedoeling ij V- college om kleine, bestemmingsplannen I ken'. T2 Tuinbouwveiling: Gi«, man, 1800 kg: kl. 1 5Q/k 55/60 1,19-125, 60/70 lï 2 45/50 0,46-0,47. SainttL kg: kl. 1 60/70 0,70,70/861 50/60 0,36. Doyenne H»l 78.700 kg: kl. 1 65/701 70/80 0,97-0,98, 80/90 60/65 0,36, 65/70 04 0,57-0,83, 80/90 0,57. E.. ander Lucas, 1600 ko l 020-0,30, 65/70 02- 0,37-0,56, 80/90 021. Vienne, 600 kg: kl. V» 70/80 0,39. Beurre kg: kl. 1 60/65 0,37,1 70/80 0,71-0,92. Kl.Ti Beurre Lebrun, 2400 i 60/70 020. Totaal J 26.360. Elstar 1160 kg v« 1 75/80 1,77, 80/85 1711 Ind. 3.500 kg: 2,75. Col Pippin, 100.600 kg: It] i J 60/65 0,47-0,63, 65/701 70/75 1,55-1,64, 75/80 i I,31. Kl. 2 55/60 020 8_ 0,55,85/70 0,62-0,99,70/ftl 75/80 120-1,47, 80/85T 85/90 0,84-1,00. Ingrid 'J kg: kl. 2 60/70 0,47 Odin, 9.600 kg: kl. 160/lï 70/80 0,80-0,94. Kl. 2 I 0,59, 70/80 0,64-0,80. Eli kg: kl. 1 60/65 0,70 i 70/75 1,55-1,63, 75/801 80/85 1,53, 85/90 121. Hl 0,58, 65/70 120, 70/751 75/75 1,19-126, 75/80 f 80/85 124-126. Golden! 3600 kg: kl. 1 70/80 1,05.1 70/80 0,92, 80/90 0,76. Gt, te, 3400 kg: kl. 1 65/7011 120, 75/85 123, 85/95 ol Kl. 2 75/85 0,95. Rodl II.300 kg: kl. 1 70/75 1 75/85 1,30-1,73, 85/95 li 0,97. Kl. 2 60/65 0,51,8 70/75 1,16, 75/85 12»] 1,08-1,14. Karmijn deS 7.800 kg: kl. 1 80/90 0,7} 70/80 0,61, 80/90 0,58-0, gold, 6.800 kg: kl. 1 70/BÓ1 80/85 1,51-1,74, 85/90 llf 1,16-1,31, 96 0,97-124 S 1.34. 85/90 1,16. 90 1,00 AMSTERDAM, 7 Aardappeltermijnmart bintje 50mm werden 20ll ten verhandeld voor f april tegen bij een ƒ1920 tot ƒ18,60 per 1»] stemming was nauwe'., houdend. (AD VERTEN [üeleenCrul Christie (1890-1976) bijna zeventig boe ten is de meest vertaalde jjfster aller tijden. Veel haar boeken zijn ook ad. Onlangs werd de BBC een TV-serie aalct over de Christie- hen waarin de vrouwe- i detective Miss Marple ofdrol speelt, avond (Nederland 1, 21 fjendt de KRO de tweede «ring uit: 'Het lijk in de ek'. Voorlopig zal er vrijdagavond een Miss -gespeeld door de de Joan Hickson- te zien Marple -een slimme, athieke bejaarde dame- ongetwijfeld Agatha he's dierbaarste en nderste schepping, een in de mannelijke lid van de misdaad. Ze is 1 begiftigd met een eeu- argwaan en lijkt een (e op de grootmoeder van i Christie. |j haar geboorte was Miss ple zo tussen de vijfenzes- en zeventig jaar, hetgeen Christie achteraf als [jammer' beschouwde. „Als ilderziende was geweest [bad ik een jonge vrouw als I eerste detective gekozen, ad dan samen met mij oud en worden". t draait morgen weer alle- I om het echtpaar Bantry. stert naar de naam Dolly, aar de titel van 'kolonel'. eerste aflevering bracht i mevrouw Bantry thee op In plaats van geruststel- te rinkelen met theekop- de krteet van de jd: „O mevrouw, er en lijk in de bibliotheek i kwart voor acht rinkelde olgens de telefoon bij Miss ple, die vredig en vreugde- voont in het kleine dorpje nond West, vol borders overblijvende planten van buren elkaar stekjes i en vrouwen die bridgen azars voor liefdadige doel- Joan Hickson als Miss Marple: menselijke natuur". Victoriaanse mensen hadden een hele goede kijk op de - FOTO ANP einden organiseren. Dolly deelde haar vriendin Miss Marple mee dat haar komst dringend is gewenst, want ze heeft immers zoveel verstand van lijken. Dat com pliment wuifde Miss Marple met typisch vrouwelijke be scheidenheid weg. „O nee, Dol ly, mijn kleine succesjes waren hoofdzakelijk theoretisch van aard." In de wereld van de misdaad is Miss Marple een unieke ver schijning, ze is de enige vrou welijke detective van wereld faam. De laatste jaren heeft ze een moderne evenknie gekre gen in de vorm van Jessica Fletcher, de speurende heldin uit de TV-serie 'Murder she wrote'. Beide dames hebben opvallend veel gemeen. Miss Marple stamt uit het Victoriaanse tijdperk en ze werd door Agatha Christie nog ongegeneerd een 'oude vrijster' genoemd. Haar wederwaardig heden spelen zich af binnen de feodale verhoudingen van een Engeland dat toen nog echt, on bekommerd 'Great' Britain was. De Miss Marple-avonturen zijn al eerder verfilmd en voor mij is Margareth Rutherford -die haar toen speelde- Miss Marple ten voeten uit Zij bracht Miss Marple met haar misleidende hulpeloosheid meer tot leven dan de actrice Joan Hicksoa Deze mist de aandoenlijke Marple-min- zaamheid een beelje. Miss Marple heeft zo haar eigen methoden. Ze is eigenwijs en niet van haar stuk te bren gen. Maar ze maakt ook dank baar gebruik van de weten schap dat vriend en vijand haar als oude, oerdegelijke dame niet echt serieus nemen. Ze schept er een bijna wellustig genoegen in om de schijn van vergeetachtige, onnozele tante Bet op te houden. Jessica Fletcher is een soort derde generatie Marple, ver nieuwd, verbeterd, krachtiger. Ze leeft ook alleen, maar dat doet er niet toe. Belangrijker is dat ze opgewekt, fris en met een verpletterende dosis ener gie uit de overgang te voor schijn is gekomen. Maar ook zij krijgt voortdurend te maken met een circuit van inspecteurs die 'haar methoden' maar 'vrouwekul' vinden en mensen die denken dat zij van haar be moeienissen niets te duchten hebben. In de boeken en films waarin Fletcher en Marple bemidde len, spat het bloed nooit oever loos rond en is de moord een ondergeschikt gegeven. Ook dat vind ik een opvallende overeenkomst die kennelijk een vrouwelijke benaderings wijze onthult: niet de kick van een moord of andere geweld staat centraal, maar de gevoe lens van het slachtoffer, het vinden van de dader en het achterhalen van zijn of haar motieven. Fletcher en Marple hebben daarbij een aanpak die zeer af wijkt van de mannen die mis daad bestrijden. Ze laten de he ren in de waan van hun analy ses, knikken begrijpend en glimlachend bij het beluisteren er van, maar hun ogen blijven koud en waakzaam, die kijken ondertussen bliksemsnel naar iets anders. Ongecompliceerde mensen be staan niet in de boeken van Agatha Christie. Ze laat ons kennismaken met weinig op vallende mensen die in hun streven gewoon te leven wor den gedwarsboomd door een speling van het (nood)lot. Zij kiezen al die opwinding niet zelf, het komt hun huis binnen of ze worden er in gezet Miss Marple is daar nooit van onder de indruk. Zij kent het verschijnsel mens. Zet een willekeurige mannelijke detec tive tegenover Miss Marple en je begrijpt opeens hoe de we reld zou veranderen als vrou wen het in de misdaadbestrij ding meer voor het zeggen zou den krijgea Minder bloedver gieten, minder whisky, minder bankbiljetten. In woelige tijden grijpt Miss Marple naar een borduurwerk je, haar mannelijke collega naar een revolver. Maar zij be schikt dan ook over ijzersterke wapens die haar mannelijke collega's moeten ontberen, na melijk een trefzekere mensen kennis, een feilloze intuïtie, een nuchtere handelingsvaardig heid en een praktische intelli gentie. tijd van koningin Victoria dat hebben. Alles wat ik ervan kan zeggen is dat de Victoriaanse mensen een hele goede kijk hadden op de menselijke na tuur." En wat voelt Miss Marple als ze -blozend, verlegen, maar uiterst doeltreffend- weer een moord heeft opgelost? Ach, dan is ze geen vrouw van veel woorden, dan slaat ze zich niet op de borst, dan bazuint ze het niet rond, maar gaat snel terug naar haar borders vol onkruid. Ze voelt wel emoties, maar vooral de stille triomf van - en nu citeer ik haar zelf- „Een preparateur die met succes een uitgestorven diersoort heeft geconstrueerd uit een stuk van kaakbeen en een paar tanden." Door onze rtv-redactie HILVERSUM - Veronica heeft de eerste uitzen ding van RUR in het nieuwe seizoen geschrapt. De talkshow van Jan Lenferink werd gister avond vervangen door een aflevering van de se rie The Master. Volgens Veronica waren de omstandigheden in de Amsterdamse discotheek Roxy, waar RUR maandag avond voor de eerste keer werd opgenomen, zo belab berd dat de kwaliteit van de uitzending daaronder leed. Een woordvoerster van de omroep zei gisteren dat de temperatuur in Roxy tot boven de veertig gra den opliep, waardoor 'een heel vreemde sfeer' ont stond. Volgens de woordvoerster is de beslissing om RUR te schrappen genomen door Veronica-directeur Rob Out in samenspraak met presentator Jan Lenferink. Volgens een betrokkene bij de opnamen speelde er bij de beslissing van Veronica echter nog iets anders mee. Een van de gasten, (porno-)videohandelaarster Miep Brons, zou de discussie sterk naar zich toe heb ben getrokken en daarbij seksueel getinte opmerkin gen hebben gemaakt die niet door de beugel konden. „Zelfs Jan Lenferink en regisseur Jop Pannekoek zei den achteraf dat zij iets dergelijks nog nooit eerder hadden meegemaakt". De andere gasten, zanger Nol Havens van de pop groep V.O.F. De Kunst en de Belgische komieken Ka- magurka en Herr Seele, zouden door het overheer sende gedrag van Miep Brons nauwelijks aan het woord zijn gekomen, temeer omdat zij niet op haar provocerende opmerkingen wilden ingaan. (ADVERTENTIE) Je kunt haar niet onvriendelijk noemen, maar via haar eeuwig argwaan („O, ja? Zo, zo...", sprak Miss Marple peinzend) krijgt de boodschap van Aga tha Christie gestalte, namelijk dat er altijd wel meer achter de dingen en de mensen zit dan je op het eerste oog zou denken. In het boek 'Moord in de bi bliotheek' zegt Miss Marple: „Mijn neef Raymond zegt altijd tegen me, dat ik een geest heb als een modderpoel. Hij zegt dat de meeste mensen uit de OPEN: 11.00-17.00 UUR EN 19.00-22 30 UUR: ZONDAGS.- 10.00 17.00 UUR. Elf 'buitenlandse' kunste- Stedelijk Museum Schiedam, Hoogstraat 112. pen: dinsdag-zondag 10 12.30)-17.00 uur. Tot t> met 18 oktober. Kunstenaars van niet-Ne- Wandse afkomst en wonend werken in dit land worden faak nog niet opgenomen in lopende circuit van mu- ea> galeries etc. Daarom zijn e gedwongen zich als alloch- Me groep te presenteren. Het probleem is meestal dat de Witte kwaliteitsnormen van ®e Westerse cultuur moei- Ik toepasbaar zijn op hun 'istwerken. Romanina ndricardo en Ahmet Palaz aakten een videofilm, 3ann ze op een heel poëti- manier het werk van wstenaars met wortels in wïr®uriname, Marokko, Li r Antillen, Portu- imA i an' Turkije, Spanje en (Nederland tonen. De Federa ls Educatieve Omroep (Fe- Wuamdeze film 'Zonder PW in zijn programma op. aj werd reeds op tv uigezon- jv "^ar banden ervan zijn fc) verkriigbaar (035- A Rotterdamse Kunst- rif orëaniseert een ten- wnstelUng bij die film. °p is te zien hoe er vaak w»Vmalgaam ontstaat van i^Krse- en niet-westerse Ef'^ormen. Je ziet dat Ivan a 'n de sculpturen Ho?6 Afgaan Nelson Spk °1 bonte symbo len van frin landgenoot An- IWasrrl n' de manier Rin t» Jablo Rueda Lara P frustraties met de r.-k. Verwerkt in chamotte is «s. bpaans. De Tilburgse Lie laat met invlnM ge doeken zien de Schoor va.n 'de Brabantse ben u verwerkt te heb- ichritt v Arabische letter- tZ!>aalt mede de ge brokt^ seulpturen van de jde >Sch!af? Chawki, terwijl ionaal - 0 mterna- ^J«al zijn. Hideko Satori vervaardigt zeer Japanse Sho-Do kalligrafieën, maar de Turk Mustafa Sener maakt op de maten van Turkse muziek een Westers heel invoelbaar 'verhaal' over de schoonheid van het ver gankelijke. Een interessante expositie in een interessant museum, waarheen je vanuit deze regio niet zo gauw gaat. Toch eens doen H.E. Berlijnse kunst uit de jaren '80. Keizersgracht 13A, Eind hoven. Open: dinsdag-zondag 11-18 uur. Tot 31 oktober. In het gebouw waar vorig jaar Van Abbe 2 zijn jubi leumexposities 'Oooghoogte' in dependance bracht heeft nu galerie Van Esch, samen met de Belgische galerie De- weer en het Van Abbe mu seum een hele boeiende (ver- koop)expositie ingericht. De ongeveer tweehonderd wer ken van een twintigtal kun stenaars geven een goed beeld van het Berlijn dat geïdenti ficeerd wordt (werd) met de 'Heftige Malerei', het nieuwe- expressionisme, de Nieuwe Wilden en hoe er de afgelopen tijd ook geëtiketteerd mag zijn. De Duitse ambassadeur had het bij de opening over Berlijn als stad van een onge deelde Duitse Cultuur. Penck, uiteraard ook met zijn werk aanwezig, heeft daarover an dere dingen gezegd. Hoe het ook zij, 750 jaar Berlijn wordt hier herdacht met een vijftal jaren explo sieve schilderkunst. De op vallende rol van die stad in artistiek opzicht lijkt inmid dels overgenomen te worden door Keulen. Deze expositie heeft dan ook iets van een te rugblik, maar wel een hele boeiende. Echt 'Deutsch': het nadrukkelijke-, theatrale ge baar; fel aangezet en met een wat banale symboliek. Ze zijn er bijna allemaal: de mensen van het eerste uur (binnen dit bestek) Fetting, Middendorf, Salomé. Verder de schilders die vooral via Eindhoven ook in Nederland bekend werden: Baselitz, Kiefer, Immendorf etc. Elvira Bach met haar 'Freymoedige' vrouwenbeelden. Sculptuur: de draadachtigen van Dorn- seif; de 'grapjes' van Endart en het degelijke Duitse hout werk van Höckelman. De driftige en bonte taferelen van Koberling naast de hiër ogliefen van Benck of de ra tionale stylering van Thomas Lange maken duidelijk dat Berlijn een stad met veel ge zichten is. Ook de allochtone Armando en Bruce Mclean zijn er om te tonen hoe de Berlijnse beweging en het le ven daar hen inspireerde. Er is een goede catalogus en de inrichting is heel wat aange namer dan vorig jaar bij de Van Abbe-presentatie. H.E. Hans van Hoek, schilderij en. Van Abbemuseum, Eind hoven. Open: dinsdag-zondag 10 (zondag 13)-17 uur. Tot 31 oktober. Het hele museum hangt vol met Hans van Hoek, die als enige Nederlander op de spraakmakende expositie La Grande Parade aandacht trok. Deze uit Deurne stam mende kunstenaar (opleiding in Den Bosch) verbleef lange tijd in Canada als landarbei der en huisschilder, maar bleef inmiddels ook 'schilde ren'. De natuur en zijn christelijke opvoeding bepa len niet alleen de thematiek van zijn doeken en tekenin gen, ook zijn levenshouding en omgaan met het materiaal worden erdoor beïnvloed. Rainer Fetting: Manhat tan Acrobat De houtskoolstreken op het papier wijzen naar de oor sprong van dit materiaal, de studies naar El Greco en Ru bens worden gedragen door de spanning tussen dood en verlossing. Een barokke dra matiek is hem niet vreemd, hetgeen onder meer tot uit drukking gebracht wordt door zeer overdadige 'ge beeldhouwde' houten lijsten (wat fijn om ook enkele doe ken zonder lijsten te zien; een verademing). Michel Denée uit Montreal (de stad waar Van Hoek zes jaar woonde) spreekt over het 'gekladder van een Manda rijn'. Zijn driftige korte pen seelstreek waarmee hij El Greco en Rubens in zich op neemt getuigt van een onrust, een angst mogelijk, die zijn oefeningen in proportioneren, kleurschakeringen en de mo gelijkheden van het vlak ma ken tot allesbehalve interes sante doeken. Mij boeit meer de manier waarop hij met name de natuur, het land schappelijke op een wat fau- vistische manier (zonder vreugde overigens) inpalmt. De dreiging (bv Groot land schap; coll. Becht) in blauw en groen is vaak groot. h.E. Hans van Hoek: Studie naar El Greco Maria Willemen en Paulus v.d. Voren acryl schilderijen. Kunst onder de toren, Toren passage Breda. Open: woens dag, donderdag, vrijdag, za terdag 13-17 uur. Tot en met 24 oktober. Grote monumentale vrou wen van een aardse onverzet telijkheid zijn het onderwerp van de forse doeken van Ma ria Willemen. Hier spreekt een observatieve geest die zo wel door de vorm als door de kleur wordt aangetrokken. Als model nam ze de vrouw uit de tropen. De reden dat ik dit opzettelijk zó formuleer is dat het ongekunstelde, het natuurlijke en niet de huidskleur dominant is in deze zwierige schilderijen. Een donker palet met diepe warme kleuren bepaalt het coloriet. Met een swingende brede kwast gaf Maria dat opval lende stevige karakter aan haar figuren die als kleurige expressionistische monumen ten in de ruimte zijn. Op twee doeken met zittende vrouwen is de schilderachtigheid van de gewaden uitbundig ex pressief, waarbij de overgang nar het non-figuratieve een bijna 'natuurlijke gang' van Abderrahim Verstrengeling Chawki: schilderen is. Het is de vraag of vorm in het toekomstige werk van Maria nog zo evi dent zal zijn De vreugdevolle uitbar stingen van hevige kleuren die zo kenmerkend waren in vroeger werk van Paulus v.d. Voren gloeien in deze exposi tie nog wat na. Felheid en agressie getransporteerd in onvermengde neonkleuren zijn nog wel karakteristiek voor dit zinderende werk maar de druk is van de ketel. Paulus v.d. Voren is duidelijk op zoek. Een schilderij heeft door de sterke vertikale rit miek een grafisch karakter, twee andere doeken met hoofdzakelijk wit als* mengkleur zijn meditatief ge worden. L.R. Jo Heijnen, olieverfschilde rijen. Stalker galerie, Kloos terlaan 138, Breda, Open: donderdag tot en met zondag 13-17 uur. Tot en met 25 okto ber. De beste manier voor een beeldend kunstenaar om be trokkenheid met een onder werp uit te drukken is het op een subjectieve manier af te beelden. Maar zoals foto's uit het binnenste van een zieke mens hun dreiging verliezen en vaak adembenemend mooi worden zo gaat het ook met het werk van Jo Heijnen. Hoe verontrust hij ook mag zijn over de verregaande vorde ringen op gebied van geneti ca, kosmologie en kernener gie, de beelden die hij hieraan ontleent zijn van een ver stilde schoonheid. Met behulp van glaceer technieken schil dert hij als uit een mist op doemende vormen, die be schreven zouden kunnen worden als megavergrotingen van doorsneden van bijvoor beeld celkernen. Het is vooral de vorm die Jo Heijnen boeit, volgens zijn eigen uitspraak en op dit ge bied weet hij door een in we zen simpele ingreep in de op pervlakte van het doek bij zondere resultaten te berei ken; als een inzet behandelt hij een rechthoekig of rond deel in het schilderij met dof medium. De daaraan gren zende glanzend geverniste omgeving krijgt zo een de vorm overstijgende helder heid. De geslaagdheid van het doek wordt er nadrukkelijk door. In kunsthistorische kringen zou dit tot de uit spraak kunnen leiden dat dit verwijst naar het commen taar dat Heijnen op de weten schap heeft; heeft al dit geon- derzoek zin? Achter iedere onderzochte laag biedt zich immers weer een nieuw on bekend gebied aaa Wel moet gezegd worden dat de (zeer) grote schilderijen vanwege het ingehouden donkere colo riet veel overtuigender zijn dan de kleine in helderder kleuren geschilderde doeken. L.R. Brabant aan de meter. NBKS, Markt 1, Oirschot Open: dinsdag-zondag 13-17 uur. Tot en met 15 november. Als een zijlijntje van de Brabant Biënnale (nog tot half oktober in Breda) of de design-expositie-hoos in Ne derland laat deze expositie zien 'ontwerpers van inte rieurtextiel in Noord-Bra bant'. Bovendien blijkt de ex positie een preludium op de tentoonstelling 'Textieldesign van schets tot produkt' die van 19 decembere tot en met 13 maart gehouden wordt in het Tilburgse Textielmu seum. Het is een bescheiden ten toonstelling, maar wel de moeite waard voor iemand die niet overdonderd wil wor den met informatie - een euvel waaraan nogal wat ex posities lijden. De body van deze tentoonstelling wordt geleverd door enkele beken de, in Brabant gevestigde be drijven als Artifort, Van Be- souw, Kendix en De Ploeg. Is er mogelijk en vaak terecht een soort wantrouwen tegen de manier waarop bedrijven op dit moment kunst sponse- ren, in dit geval is het goed te erkennen dat kunst en bedrijf vaak samenvallen, bij heel wat bedrijven werken men sen, die op een kunstacademie hun opleiding kregen. De ta melijk hoogstaande inte rieurinrichting van de Neder landse huizen wordt medebe- paald door kunstenaars in dienst van bedrijven. De tex tiel speelt daarbij een belang rijke rol. Deze tentoonstelling laat op een bescheiden manier zien hoe het proces van stof- ontwerpen gaat. Schetsen, proeflapjes, stalen, afslagen, patroontekeningen, garen- en kleurenstudies van bekende- en goede ontwerpers, voor zien van summiere teksten, maken de bezoeker meer ver trouwd met de achtergrond van zijn overgordijnen, ta felkleden, bedspreien etc. On der de hanebalken van dit ge bouw zijn de diverse stoffen van de onderscheiden firma's gepresenteerd in de vorm van sculpturen. Heel interessant om het artistieke aspect er van te demonstreren, maar vervreemdend met betrek king tot de doelgerichtheid ervan. H.E.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1987 | | pagina 19