Kokkerellen met stoom,
onderuit met fruitsap
en met sehapen in bed
Ruimtevaart begon 30 jaar geleden met 'bliep, bliep'
O
©iraa
m v?111
RIE£ U
Dubieuze
dialogen
DE STEM EXTRA MAANDAG 5 OKTOBER 1987
VEERTIGSTE FEMINA TOONT NIEUWSTE SNUFJES
Mevrouw Lubbers liet
er vrijdag bij de ope
ning haar schoenen
poetsen. Zij was de eer
ste die een nieuwe leer-
crème uitprobeerde. De
standhoudster die de
crème uitsmeerde was
verguld.
Modeshows
Leer
Kleurrijk
Terugspoelen
Consumptie-seks
Liegen en
bedriegen
Lekensynode
'ITEM EXTRA
Jenever
teer te hoog
LUC
BELEID ALS
lelijke taal
Geen
T48
Veertig jaar 'Femina'. Vanwege het jubileum is de beurs dit jaar nóg feestelijker opge
zet. Kleding, meubels, cosmetica, groente en fruit, alles wat met het huishouden te ma
ken heeft, is er te vinden. Wat niet wil zeggen dat alleen huisvrouwen watertandend
door de hallen van Ahoy in Rotterdam slenteren. Ook (huis)mannen komen er aan hun
trekken. Femina presenteert tot en met 11 oktober de allerlaatste nieuwtjes voor de
consument: van allesbranders, auto-poetsmiddelen, dubbele tandenborstels tot grind-
stenen als wandbekleding.
Door Marja Klein Obbink
Als de echtgenote van de
minister-president haar
glanzend nieuwe schoenen
eraan durfde wagen, dur
ven er meer. Haar water
bestendige en glanzende
poets vond gulzig aftrek.
Ja, zo'n leercrème is maar een
klein voorbeeld van de nieuw
ste snufjes op Femina. Een aar
dig dingetje is ook de strijkzool:
„Dames, weg met de perslap.
Als je 'm verkeerd op de broek
legt, krijg je vouwen. Boven
dien, met deze strijkzool, die je
om het strijkijzer kunt binden,
is het niet meer nodig om een
tinneroy-broek aan de binnen
kant te strijken. U hoeft niet
meer bang te zijn voor plakken,
schroeien of glimmen".
Handige hebbedingetjes. Maar
het gaat niet alleen om het ko
pen, veel meer om het kijken.
Dé trekpleister is het jubileum-
modetheater waar een paar
keer per dag wervelende mode
shows worden gegeven met als
thema 'mode van toen en
straks'.
Beginjaar is 1947, de start
van de eerste Femina. Dat is
■het jaar waarin de Rotter
damse middenstand de handen
in elkaar slaat voor een geza
menlijke presentatie van haar
aanbod. Het winkelend publiek
dat na de verwoesting van Rot
terdam naar Den Haag trok,
moest teruggehaald worden. In
de loop der jaren is wat ooit een
soort braderie was, uitgegroeid
tot een nationale consumenten
manifestatie.
Femina is geen alleenrecht
meer voor de Rotterdamse
middenstander. Er staan
stands uit alle delen van het
land. Maar wat niet kon uit
blijven is dat een Rotterdams
modehuis het middelpunt van
de modeshows vormt, met ac
tuele modellen. Veel leuker is
de inbreng van creatieve
mode-ontwerpsters die hun vi
sie op het modebeeld vanaf 1947
tonen. Zij doen dat wel met be
hulp van moderne stoffen,
maar de ontwerpen blijven
authentiek.
Kappers geven tussen de
shows door demonstraties van
de wisselende haartrends in de
afgelopen veertig jaar en in het
nieuwe seizoen. Vanaf vandaag
zijn ook de winnende nationale
kappers-equipes op de show,
terug van de Europese kam
pioenschappen in Boedapest.
Is de getoonde kleding te duur,
dan kun je die altijd nog zelf
maken. Ook leren kleding,
waarvan iedereen dacht dat die
niet op een gewone naaima-
De show van een Rotterdams modehuis met actuele modellen.
chine kon liggen. Een (k)leer-
makersbedrijf uit het Bra
bantse Uden laat zien hoe je
door gebruik te maken van
slimme foefjes zelf een leren
rok en dito jas kunt maken. Als
materiaal dient afvalleer, zodat
de kostprijs laag blijft.
Voor ons uiterlijk hebben we
veel geld over. Luxe-artikelen
zijn er in overvloed. Nieuw zijn
de geurtjes van natuurlijke
bloemen- en kruidenextracten.
En natuurlijk komen er steeds
meer reukwaters voor mannen
op de markt. Lee Towers him
self heeft zijn naam durven ge
ven aan een nieuwe serie cos
metica 'voor de moderne man'.
Als hij dan ook nog z'n tanden
poetst met een dubbele tanden
borstel van een firma uit Et-
ten-Leur, kan z'n dag niet meer
stuk.
Voor de vrouwen is er cos
metica in overvloed. Ook voor
diegenen met een donkere huid.
Arabische, Aziatische en ne
groïde vrouwen kunnen zich
nu rustig opmaken. Een parfu
merie heeft een assortiment
van maar liefst 120 kleuren
voor de donker getinte vrouw.
In alle hallen zijn rustige zi-
thoekjes. Dat is nodig ook,
want al op de eerste dag, vrij
dag, was het voetje een voetje
schuifelen. Maar misschien
kwam dat door de lage entree
prijs van 1 gulden, die alleen in
het eerste uur van de tentoon
stelling gold.
Als je wilt kun je vele uren in
Ahoy verblijven. Voor drank
jes en hapjes wordt volop ge
zorgd. Of het nu broodjes met
'ham van het been' zijn of vers
geperste sinaasappelsap uit een
superdeluxe apparaat. Voor
wie iets 'sjiekers' wil nuttigen
is er een cocktail..maar dan
wel een fruitcocktail, verkrijg-
- FOTO RUUD PRINS
baar in de 'glazen zaal' waar
een kleurrijke groente- en
fruitshow is ingericht. Neem
dan ook zo'n nieuwe groente
soort als bijvoorbeeld eike-
bladsla mee en garneer die 's
avonds met cocktailtomaten.
Maak iets warms erbij met be
hulp van een stoompan, want
water of vet zijn overbodig ge
worden.
Wie moe van het slenteren
geen zin meer heeft om te ko
ken, 'neemt' een eenvoudige
magnetron mee naar huis,
tovert in een paar minuten een
warme maaltijd op tafel en
zakt vervolgens onderuit met
een fruitcocktail. Om tenslotte
rozig onder de wol van Texelse
schapen te stappen, 'verstopt'
in een vier-jaargetijden-dek-
bed.
Openingstijden: dagelijks van
11.00 tot 17.00 uur' 's Avonds
van 19.00 tot 22.30 uur. Zondag
open van 10.00 tot 17.00 uur.
MOSKOU (AFP/UPI/ANP) - Op 4
oktober 1957 kondigde een 'bliep
bliep' in de ether het begin aan
van de verovering van de ruimte
door de mens. Het signaal was af
komstig van de eerste kunstmaan
die in een baan om de Aarde was
gebracht, de Russische Spoetnik,
een 81 kilo wegende bol ter grootte
van een flinke voetbal.
Ter gelegenheid van dit feit begon
vrijdag in Moskou een groot interna
tionaal forum over de ruimte begon
nen, dat tot en met het weekend duur
de. Drie dagen lang konden zo'n 600
onderzoekers, ruimtevaarders en ver
tegenwoordigers van organisaties op
het gebied van de ruimtevaart uit de
Sovjetunie, de Verenigde Staten, Ja
pan en Europa van gedachten wisselen
over de toekomst van de ruimtevaart
en de samenwerking daarbij.
Spoetnik-1, gelanceerd om weten
schappelijke gegevens over de ruimte
te verzamelen, werd maar drie maan
den oud. Op 4 januari 1958 keerde hij
in de dampkring terug en verbrandde.
Intussen draaide er al weer een
tweede Spoetnik - de naam betekent
reisgenoot - zijn banen. Deze op 3 no
vember gelanceerde kunstmaan had
als eerste kosmonaut de hond Laika
aan boord. Het teefje werd echter ook
het eerste slachtoffer van de ruimte
vaart. Het stierf na een week door
zuurstofgebrek.
Sindsdien ontwikkelde de ruimte
vaart zich steeds sneller en geavan
ceerder. De Spoetniks werden gevolgd
door meer dan 4.000 andere satellieten,
ruimteschepen en interplanetaire son
des. De Verenigde Staten lanceerden
hun eerste kunstmaan, Explorer-1, op
1 februari 1958.
De weg van de bemande ruimte
vaart werd op 12 april 1961 ingeslagen
met 's werelds eerste ruimtevaarder,
de Rus Joeri Gagarin.
Direct al begon een felle concurren
tie tussen de twee grote mogendheden,
de Verenigde Staten en de Sovjetunie,
die toen midden in hun koude oorlog
zaten. Resultaten bij de ruimtevaart
gaven prestige aan degene die bij de
race de leiding had en dat waren zeker
de eerste vijf jaar de Russen. Zij wa
ren de eersten die in 1959 een raket,
Loena-1, naar de Maan stuurden en zij
waren ook de eersten die een mens,
Joeri Gagarin in zijn Vostok-1 een
vlucht van anderhalf uur in de ruimte
lieten maken.
De Amerikanen moesten tot 29 fe
bruari 1962 wachten voordat John
Glenn hetzelfde presteerde. De Ver
enigde Staten namen echter op grootse
wijze revanche met hun Apollo-pro-
gramma. Twee Amerikanen, Arm
strong en Aldrin, waren op 20 juli 1969
de eerste mensen die op de Maan land
den.
De Amerikanen wisten vanaf 1981
ook een flinke voorsprong te behalen
met him ruimteveren, waarmee 24 ge
slaagde vluchten werden gemaakt.
Hieraan kwam echter een dramatisch
einde met het verongelukken van de
Challenger op 28 januari 1986, waarbij
zeven astronauten het leven verloren.
Sindsdien zit de Amerikaanse ruimte
vaart in een diep dal.
De ruimtevaart van de Sovjetunie
gaat het intussen voor de wind, met
het ene succes na het andere. Het land
beschikt reeds over een permanent
ruimtestation, de Mir. Het koppelen
van bemande of onbemande automa
tisch bestuurde toestellen blijkt geen
problemen op te leveren. Lanceringen
slagen bijna altijd en kosmonauten
breken het ene duurrecord in de
ruimte na het andere. De Sovjetunie
verwacht in de loop van 1988 haar eer
ste ruimteveer te lanceren. Toch heeft
ook de Russische ruimtevaart, met de
dood van vier kosmonauten, haar tol
aan mensenlevens geëist.
Dertig jaar na de eerste Spoetnik is
het ruimtevaartprogramma van de
Sovjetunie nog voornamelijk gericht
op het vergroten van haar prestige.
Westerse deskundigen wijzen erop dat
de Sovjets weliswaar indrukwekkende
prestaties leveren, maar dat die, in te
genstelling tot het Westen, nog weinig
verbetering hebben gebracht in de si
tuatie van de consument en de niet-
militaire industrie van het land. Inte
gendeel, deze hebben een hoge prijs
moeten betalen voor de indrukwek
kende plaats die hun ruimtevaart mo
menteel inneemt. De knapste koppen
en de beste materialen zijn daarvoor
opgeofferd.
Moderne technologie en consument
zijn praktisch geheel van elkaar ge
scheiden zaken. Uiterst moderne
kunstmanen zorgen er voor dat televi
siesignalen overal in het land ontvan
gen kunnen worden. Maar volgens cij
fers van de overheid staat een op elke
drie televisietoestellen binnen een jaar
na aankoop bij de reparateur.
De krijgsmacht heeft in hoge mate
van de ruimtevaarttechnologie gepro
fiteerd. Defensie en ruimtevaart han
gen nauw met elkaar samen, ver
klaarde een westerse diplomaat die de
ontwikkeling van de Russische ruim
tevaart op de voet volgt. „Ik geloof te
mogen zeggen dat 'de wedloop bij de
ruimtevaart in het Westen heeft ge
zorgd voor een snelle technologische
vooruitgang die voordelen heeft ge
bracht voor consument en industrie. Ik
moet zeggen dat zulks hier in de Sov
jetunie niet het geval is", aldus de di
plomaat.
Het onvermogen van de Sovjetunie
om haar wetenschappelijke verwor
venheden in grotere mate dan nu ge
beurt te integreren in het dagelijks le
ven was kennelijk een doorn in het oog
van SSovjetleider Gorbatsjov. Op een
vorig jaar gehouden partijcongres zei
hij daarover dat de wetenschap zich
sterker moet richten op de behoeften
van de nationale economie. „Tal van
wetenschappelijke ontdekkingen en
belangrijke uitvingen zijn jaren, soms
tientallen jaren, ongebruikt gebleven."
Het nieuwe beleid van Gorbatsjov
heeft ook op de ruimtevaart zijn in
vloed doen gelden. Russische en Ame
rikaanse experts zijn reeds begonnen
uitvoering te geven aan het samen
werkingsverdrag, dat in april door de
ministers van buitenlandse zaken van
de twee landen werd ondertekend. De
experts belegden in augustus in de
Sovjetunie hun eerste bijeenkomst.
Een van de opmerkelijkste resulta
ten was een uitnodiging aan Ameri
kaanse onderzoekers om deel te nemen
aan projecten waarbij in 1988 en 1991
tijdens twee onbemande ruimtevluch-
ten de invloed van gewichtloosheid op
planten en dieren bestudeerd zal wor
den. Het verdrag regelde voorts uit
wisseling van wetenschappelijke ge
gevens en zelfs apparatuur.
Voor de Amerikanen is vooral de
kennis van de Sovjets over langdurig
verblijf van mensen in de ruimte van
groot belang. Beide landen overwegen
bemande vluchten naar de planeet
Mars in de verre toekomst. Zo'n reis
duurt minstens twee jaar. De Sovjet
unie hoopt met de nieuwe samenwer
king te profiteren van de superieure
technologie en ervaring van de Ver
enigde Staten op het terrein van de
elektronica.
De Sovjets werken aan een pro
gramma voor het onderzoeken van
Mars met robots die bodemmonsters
moeten verzamelen om die naar de
Aarde terug te brengen. Zij zijn van
plan volgend jaar juli Phobos te lance
ren, een sonde die appatuur op de ge
lijknamige maan van Mars zal neerla
ten. De Amerikanen zullen hun onbe
mande ruimteschip in 1992 naar de
rode planeet sturen.
Tenslotte hebben de twee landen af
gesproken dat zij elkaar zullen laten
delen in de informatie die uit het
Mars-onderzoek komt.
Hierbij een korte reactie op
het stukje 'Terugspoelen'
van Dirk Vellenga (De Stem
van 19 september jl.).
Ik zal verder niet ingaan
op de tendens en de stijl van
zijn denigrerend geschrijf,
die mij doen denken aan
lang vervlogen tijden, na
melijk aan de opstellen van
2e klas HBS-scholieren on
der het motto 'Kijk eens wat
ik durf'. In elk geval slechte
journalistiek, want van de
feitelijkheden blijkt weinig
te kloppen.
Opsporing Verzocht zou
de mensen niet alert, maar
geeuwerig en loom maken,
volgens meneer Vellenga.
Welnu, per uitzending be
wijzen zo'n 500 tips het te
gendeel. Evenals het feit,
dat na een preventie-onder-
werp zo'n 650.000 Neder
landse gezinnen actie on
dernemen in de zin van: be
tere sloten op achterdeuren,
deuren op nachtslot, geen
spullen in de auto laten lig
gen enz. De waardering
voor het programma, waar
van de cijfers nu al vijf jaar
tussen de 7.4 en 7.6 liggen,
duidt ook niet echt op geeu
werig en loom.
De politie heeft niet 'een
steeds grotere greep op het
programma gekregen', zoals
uw recensent opmerkt,
maar het programma Op
sporing Verzocht is van het
begin af, vanaf 1982, een of
ficiële co-produktie geweest
van Justitie, Politie en
Avro.
Tenslotte, er komen geen
duizenden tips binnen per
uitzending, maar enige hon
derden, en de 'oogst' - zoals
uw meneer Vellenga het
noemt - (hij bedoelt het
aantal zwaar criminelen dat
bij voorbeeld kinderen en
vrouwen heeft verkracht,
moorden heeft gepleegd of
gewapende overvallen op
het geweten heeft!) valt niet
tegen!
Gemiddeld wordt zo'n 33%
van de zaken, die in Opspo
ring Verzocht worden ge
bracht, opgelost Dat zijn
dus zaken die door de politie
in eerste instantie niet opge
lost konden wordea Even
ter vergelijking: het gemid
delde oplossingspercentage
van de politie is 23,5%. Ja,
'leuke' stukjes schrijven is
één ding; journalistiek be
drijven kennelijk iets heel
anders!
Will Simon,
Eindredacteur
'Opsporing Verzocht'
Op de voorpagina van De
Stem van woensdag 23 sep
tember: De Stichting SOA
hoopt met 'bepaalde' slag
zinnen en het gratis ver
strekken van condooms in
de vorm van 'vrijkaartjes'
aan onze jongeren, preven
tief op te treden tegen met
name de ziekte Aids. Als
moeder van 4 kinderen (2
adolescenten, 2 pubers), te
ken ik met klem protest aan
tegen de manier waarop
hier aan onze jeugd (die
daar te goed voor is) seks als
consumptie-artikel wordt
aangeboden.
Wanneer wij als volwas
senen niet meer in staat
zijn, of is het 'durven', de
seksualiteit in een andere
categorie onder te brengen
dan 'een briefje achter de
tap' of een frietje met, dan
zijn onze jongeren diep te
beklagen met deze ouders
en deze 'so called' volwasse
nen. Wanneer Sonja gezond
weer op wil, zou ze eens
moeten overwegen of het
misschien wel verstandig is
te gaan 'neuken' met Jantje
die ze zonet in de discotheek
heeft ontmoet.
En als Danny zich zo ver
domd alleen voelt kan ie
wellicht beter - onder het
genot van een pilsje - met
een vriend(in) zijn proble
men bepraten. Dit moest me
van het hart.
Halsteren,
Mevr. Martens
Als men op de dag van van
daag de krant leest ergert
men zich ziek aan het liegen
en bedriegen wat er in ons
landje en daar omheen ge
beurt. Op de eerste plaats de
werkloosheid. Als men de
ministers moet geloven, en
vooral Lubbers, daalt de
werkloosheid nog steeds. Ja,
aan m'n hoela. Een paar
voorbeelden waar mensen
ontslagen worden: op de
Rijkswerk 1000 man, Tho
massen 250, Oranjeboom
250, Spoorwegen 1000, Vis
serij 6000 banen in groot
gevaar, AKZO 450, Vrede-
stein 250, Botlek 750 man en
ga zo maar door en zij maar
kletsen het daalt.
Straks staan ze weer te
roepen zoveel minder werk
lozen. Dat dank je de koe
koek, want dan begint de
suikerbietencampagne en
daar kunnen ze wel enkele
duizenden mensen gebrui
ken voor een paar maanden
en dan is het weer voorbij.
Als je leest wat er is ge
beurd rond het ABP-schan-
daal, RSV en BOM. Dat gaat
niet over duizenden gul
dens, maar over miljoenen.
Als hier de desbetreffende
personen over aan de tand
gevoeld worden, dan weten
ze het niet zo goed meer, of
ze hebben er nooit bij stil
gestaan dat het zo'n omvang
zou nemen.
En dan het afschuiven
van de een naar de ander,
net kleine kinderen. Ik zal
dat nooit meer doen en
voortaan beter uitkijken en
afgedaan is de zaak. Maar
dan heeft dit aan onderzoek
en procesvoering ook weer
miljoenen gekost. De kleine
man moet dit allemaal maar
slikken, want geld om hem
te helpen is er niet. Als je De
Stem van woensdag hebt
gelezen en je ziet dat de Ja
panner Yoshiaki Tsutsumi
alleen al 40 miljard rijk is en
de Sultan van Brunei 50
miljard, dat er filmsterren
zijn - Bill Cosby - die tien
tallen miljoenen per jaar
verdienen, dan vraag ik mij
af wat moeten die lui met al
dat geld doen.
Tennissers die in een
week een fortuin bij elkaar
slaan, is het niet om te hui
len en dan kan men wel zeg
gen, die tennissers hebben
er jaren over gedaan voor ze
zo ver waren. Dan zeg ik op
mijn beurt en iemand die
van zijn 14e jaar tot zijn 25e
jaar alle soorten scholen
heeft doorlopen en niet aan
de bak komt en het met een
uitkering moet zien te stel
len. Als alles eerlijk ver
deeld werd dan hadden we
het allemaal heel goed.
Maar als je op de dag van
vandaag eerlijk en oprecht
door het leven gaat, dan
breng je het niet ver. Hoe
harder je liegt en bedriegt,
hoe verder dat je het tegen
woordig in deze currupte
wereld brengt.
Breda,
H. Schouwenaars
De zienswijze van kardinaal
Godfried Danneels betref
fende de bevoegdheden van
de zogenamde leken zou sa
men te vatten zijn met zijn
eigen stelling 'De leek kan
een stuk verantwoordelijk
heid dragen voor een of an
dere gemeenschap, zij het
niet de eindverantwoorde
lijkheid, omdat er geen ka
tholieke gemeenschap be
staat zonder eucharistie. En
eucharistie is voorbehouden
aan het ambt. Ik zie de leek
daaraan niet toekomen, dat
is voor mij duidelijk'.
Het zou onmogelijk zijn
de gehele ambtstheologie
van de r.-k. kerk in een bij
drage als deze te behande
len. Dat geldt eveneens voor
de reformatorische gods
dienst, waar de lijnen wel
niet zo scherp getrokken
worden, maar waar toch
ook uiteindelijk de primeur
opgeëist wordt voor de offi
ciële predikant. Gesteld
moet worden dat de gehele
ambtsopvatting berust op
een fictie. Het is ondenk
baar dat een bepaald soort
mens meer rechten zou heb
ben dan anderen die bij
voorbeeld geen theologische
opleiding hebben genoten.
Het is nog minder denkbaar
dat de zogenaamde geldig
heid van een sacrament zou
afhangen van de persoon
die zo'n sacrament bedient.
Het is een vorm van geeste
lijk geweld die niet meer ge
tolereerd wordt door de le
den van de kerken.
En terecht. De onmoge
lijke gedachte dat er een
groep mensen zou bestaan,
die op het terrein van de
godsdienst méér bevoegdhe
den hebben dan anderen,
moet zo spoedig als maar
kan de wereld uitgeholpen
worden. Er zal echter nog
heel wat moeten gebeuren
eer de theologen hun afge
bakend terrein prijsgeven.
Klundert,
P. Strootman
iDJ
iifl/Ul
Als net waar is wat de
oude Vlaams-Lim
burgers elkaar hon
derden jaren geleden vertel-^
den, kon je er prima
een kwade maag of
koude koorts mee
bestrijden.
Het hielp tegen
winderigheid en
kortborstigheid, te
gen pijn in de lenden
en rug - hoe je daar
volgens de oude
Vlaams-Limburgers Aan
kwam is weer een ander verhaal
- en al even goed tegen leewater
(vochtophoping in een ge
wricht), tegen klauwzeer, flere-
cijn (jicht) en pips, terwijl je er
dan ook nog vlekken mee uit de
lakens kreeg.
'Het' is de al eeuwenoude, in
dit geval Hasseltse jenever (in
het Frans: genièvre), die -als
het aan een aantal fanatieke ge
schiedenis- en drankliefhebbers
uit de Belgisch-Limburgse
hoofdstad ügt - binnen de kort
ste keren volledig in ere wordt
hersteld.
Want meer nog dan bier is
volgens hen 'nen platte, een dik
kop of een witteke, zoals ze nu
nog zeggen, mits met mate inge
nomen, hèt vloeibare antwoord
op alles wat een mens kan over
komen.
In Hasselt, waar op recepties
van het gemeentebestuur nog al
tijd jenever in plaats van
'schuimwijn' wordt geschonken,
en waar een jeneverstoker op
een os als lokaal symbool in ere
wordt gehouden, weten ze er al
les van, zeker sinds een paar we
ken geleden in de voormalige
stokerij Stellingwerff/Theunis-
sen aan de Witte Nonnekens-
straat, hartje stad, het nationaal
jenevermuseum werd geopend.
Nu al heeft dat museum één
van de rijkste collecties rond de
Europese jeneverindustrie die er
maar zijn, met zowel distillatie-
apparatuur en een technische bi
bliotheek als uitleg over de
grondstoffen en oude merkrecla-
me.
Van ossestal via mouttoren en
kiemzolder tot de glimmende
koperen distillatieketels en de
door het stadsbestuur aange
kochte stoombranderij van de
stokerij H. Servais uit Géro-
mont-Malmédy, die het bestuur
hoopt in de toekomst ook nog in
werking te kunnen stellen, kan
de bezoeker het hele distillatie-
proces volgen. In de voormalige
ükeurfabriek kunnen de eind
producten worden gekeurd, en
wie geluk heeft kan bovendien
op de oude binnenplaats genie
ten van menig loflied op de
sterke drank, ten gehore ge
bracht door De Stoopkes (een
stoop is een jeneverkruik).
Volgens Mia Bonneux, aan
wie niks te ruiken is, maar die
haar gasten door de stokerij en
voormalige boerderij gidst met
een uitbundigheid die normaal
pas na minstens een halve liter
Smeets aan de dag treedt, is het
historisch zeer verklaarbaar dat
van de 75 stokerijen die Lim
burg kort voor het midden van
de negentiende eeuw telde, er 25
in Hasselt stonden.
Uit de Demer kon voldoende,
toen nog schoon water worden
betrokken, en met de mest van
de varkens en ossen, die met het
afval van het gestookte graan
goedkoop werden vetgemest,
kon een steeds groter deel van
de arme Kempische heidegron-
den vruchtbaar
maakt.
Volgens Mia Boi
uitdrukking 'zo zat als|
ken' of 'zo zat als
ook uit Hasselt en oi
komstig, want het st<
de dieren kregen v<
nog zó rijk aan ak
alleen maar op hun ,j
bleven staan omdat
vaak krappe stallen
niet hadden om om te>
Maar niet alleen hct|
val, ook de drank zelf i
weg. Berucht zijn in
verre omstreken nog
Door Frans I
soldaten van het Holl
nizoen, die in 1675 dej
zetten en de accijns
tot het vier- of vijfvo
hoog joegen. Sinds
ook in Hasselt zelf
tenis, van een geboont|
begrafenis, voor het
van een kruik aangeg
"Zegt wat waar is, I
gaar is, drinkt wat
jeneverproducent Rib
geletterde Hasselaren
etiket van zijn flessen t
de arbeiders in zijn stol
een dagelijks rantsoen i
tien gratis borrels op J
zondheid proostten,
beiders, die hun werkl
kelijk verrichtten
loopplanken tussen
en vaste wal, scoorden j
liter per dag, maar ill
voegen ze er al gauwi
kend aan toe dat de je
zij dronken maar 201
was.
De vrouwen heten:
wens evenmin onbetu
vallingen lag de
naast de pasgeborene ill
-jenever hóórde bij
tes - en wie als vrouw ii|
kei om 'een streen
vroeg, kreeg zo onopval
gelijk ook een fles in i
speeld.
Sinds in 1919 de
velde paal en perk
len aan het drinken ino
gelegenheden, en ookl
windslieden tot en tntl|
Demeester een alcoh
digingsbeleid hebben
waarvan verstokte
op zich al naar de flesl
grijpen, is de werkgelt
de jeneverstokerij h"
lopen.
Maar in Hasselt,
Nonnekensstraat 19,
op de dag van vand
houden dat jenever
jong maakt.
Niet altijd met een:
stem, maar dit ligt vaslj
anders.
O'Mill: Ik wou dat ik gek
was.
v.d. M.: O ja, waarom?
O'Mill: Omdat één gek meer
kan vragen dan tien wijzen
kunnen beantwoorden.
v.d. M.: En zou jij dat graag
doen?
O'Mill: Nee, dat zou ik graag
kunnen.
v.d. M.: Waarom?
O'Mill: Omdat ik dan een
brein zou hebben beter dan
dat van tien wijze mannen.
v.d. M.: Wat voor vragen zou
jij dan stellen als je zo'n
brein had?
O'Mill: Nou bijv., hoe we
moeten reageren als op een
dag of nacht die sirenes
gaan loeien waarvan de
goede werking wordt getest
iedere eerste maandag van
de maand. Wat deed God
voordat Hij de wereld
schiep? Waarom hebben
mannen tepels? Waarom
hebben de Engelsen uit hun
alfabet de letter thorn ver
wijderd waarmee ze de
spraakklank aanduidden
aan het eind van het
woordje bath? Waar komt
die tweede g vandaan in de
Brabantse vraag: Gagut?
(=gaat het?). Waarom he
ten mensen vroom en gelo
vig als ze God in staat ach
ten ons kwaad, ziekte en
pijn te berokkenen voor ons
bestwil en bereid ons dat
onheil te besparen als we er
om vragen? Is de mens het
enige zoogdier dat drinkt
onder het eten? Was Adam
ook een jood? Hoe komt het
dat de vijf grote wereld
godsdiensten de opttwfij
het kwaad niet hebben»!
nen stuiten? Is theoWl
wetenschap? Voor une'J
heelal geschapen do'*
99,9% ontoegankelijk
delijk is voor de tnewj
voor zin heeft het
bepalingen uit te v
in een samenleving dtf]
beschikt over een sf
dat toeziet op de n0
ervan? Waarom «xtrtl
grootste keroïnevangsjj
tijden een maand
volgd door een nog I
v.d. M.: Nou zeg, w®]
niet-gek ben jij aariW
in het bedenken tffl"
kenvragen.
O'Mill: Was 't ma#
Had ik die maar bedtt*
die vragen zijn doof
ren bedacht. Ik heb
maar ergens gelezen.
v.d. M.: En geloof l'l
echt dat de wijzen d®"l]
antwoord op hebben.
O'Mill: Dat hoor ik'
zeggen, ja.
v.d. M.: Niks hoor. OF]
wagen hebben ze
tvoord.
O'Mill: Hoe luidt dot'
v.d. M.: Eén gek kjn
vragen in een uur J
wijzen kunnen beun
den in een dag.
John"
^COW/KATO-
jjjS (ANP) - De
^verontreiniging
Watervervuiling in
In hebben de af ge
in jaren dusdanige
nen aangenomen,
het land „regel-
Jt afstevent op een
logische ramp", zo-
ije Poolse milieube-
jing het uitdrukt.
volksgezondheid heeft
L te lijden onder de
fiivaardbare belasting
[het milieu. De bossen
let cultuurbezit dreigen
[goed verloren te gaan.
en recent rapport van de
e regering en een her-
,,rd overzicht van de onaf-
elijke Poolse milieubewe-
polski Klub Ekologicz
blijkt dat Polen een van
est vervuilde landen ter
ld is.
ezië, het industriële hart
iet land dat zich over een
ad van 60 km uitstrekt
n de steden Krakow en
ace, wordt het zwaarst
jffen. Minister Nijpels van
Iv.beheer, die onlangs een
[ecl bezoek aan Polen
ht, bezocht beide steden
ijc'h van de situatie op de
te stellen.
uitgebreide kolenmijn-
de zware metaalindus-
en de grote chemische be
ien, geconcentreerd in het
blijk deel van het land, be-
h de lucht in sterke mate
allerlei stoffen, vooral
leldioxyde en stikstofoxy-
(De stérk verouderde fa-
ten en installaties bieden
ie mogelijkheid de uitstoot
iassen te zuiveren voordat
|e schoorstenen verlaten.
10 procent van de ruim
^nd grote fabrieken be
over zuiveringsinstalla-
industrie en de bevolking
Dken jaarlijks 60 miljoen
mvelrij ke steenkool van
|al te beste kwaliteit -de
zwavelarme soorten
[voor de export bestemd-
i miljoen ton bruinkool, dat
laid niet minder vervui-
j is. Polen haalt nog steeds
focent van zijn energiebe
en uit steenkool.
[ucht is zo verontreinigd,
de vastgestelde norm van
pn vervviilende- s.toff en per
santé km op verschillende
sen vele- malen..,wordt
schreden. In Katowice
de belasting van de lucht
seer zo hoog als voor de
sgezondheid aanvaardbaar
klachten van de bevol-
over adernhalingsmoei-
fcden blijven dan ook niet
"lygmunt Fura, voorzitter
!de voornamelijk uit we-
Chapsmensen bestaande
pgische beweging in Kra-
o De luc
brieken
kow, be
van de t
triegebie
volg var
ging. „I
schuld b
retten,
dat het
ningeri"!
longkard
de feslaë
allerlei
aldus h<
grootste
Polen,
aantal
giftiging
lingsziek
geving r
47 procei
lijk gemi
De er
lende st
HAAG (ANP) - „Dit
vreemde moeson-re-
p, zo laat in het seizoen,
Jzijn er door verrast",
|ht een overheidsfunc-
l?*ris in het district Rajs-
FBangladesh, na twee
paden van overstromin-
|de rivieren nog steeds
en hun oevers treden,
(ster Moulana Abdul Man-
[van religieuze zaken weet
|°e ernstigste natuurra'mp'
T jaar evenmin veel
Tegenover 14 ambassa-
■S van bevriende islamiti-
kmden verklaarde hij:
(aanvaarden geld..of wat
- dan ook maar aan te bie-
Üebben".
p-vijades'h, een van de
sSte' maar vooral armste
a ter wereld, weet voor-
aiet wat ditmaal de ver-
ptende effecten van het
water zullen zijn.
■™aëte, dagelijks bijge-
statistieken staan vol
|']etallen die ondanks hun
r e nauwgezetheid („34.162
f,R„vee, verloren gegaan,
1; landerijen vernie-
ij hiet verhullen dat de
Inf Pmvang van de ramp
e' laat becijferen.
fttingen over de tot dus-
I* aangerichte schade even
ly TT®? een voorlopige
C duidelijke taal. Meer dan
mensen, ongeveer
I T van de bevolking,
L» regens en overstro-
|Tvan de rivieren Ganges
r -vhmaputra in het noor-
l tLT°,rcioosten van het
llvT i dakloos gewor-
I -er dan drie miljoen ton
KTw,erloren gegaan. De
r - 'G aan gewassen en
dj
gebouw*
dan 3 mi
„Het.
taak om
len", aid
nuchter*
ris, betr
werkzaa
reeds op
Banglad
ernstige
dit ond
hulp, di
Zoals vb
zes milj*
voor enl
dicijnen
sel heeft
In to
land, da
middele:
te bestr
gekregei
volgens
één pro*
in totaa
regering
taak", al
Het ontl
Banglao
geld, ms
Bengaal
een belt
dat geld
te leidei
voorbee
van bi
lingsgel*
1985, toe
jarenplc
de ovei
„herhaa
een gepl
niet wa
terne fa
tastrofe
Jan
landse
lang in
woond
