WERELDKAMPIOEN ROCHE NUCHTER ONDER AANBIDDING
T (M/V)
Te
IBLIN - Het hamergeklop was al vroeg die
itend begonnen. Noeste timmerlieden bouw-
in recordtijd een groot podium voor het ge-
ïw van de Bank of Ireland in het hart van Du
it, Ze deden extra hun best, want hun Stephen
Dhe zou op het verhoog tot ereburger van Du
it worden gekroond. En als iemand die onder-
eiding verdiende, was het die sympathieke
iphen wel.
Demonstratie
Aanbidding
Zwaaiend
Emigratie
Anarchie
enige kans op een toekomst
met perspectief. Tegen die ach
tergrond is het succes van
vooral Roche een geschenk uit
de hemel. De beminnelijke Du-
bliner heeft de grauwheid van
alledag naar de achtergrond
gedrongen. Eindelijk hebben
de Ieren weer iets te vieren.
Onze verslaggever verbleef af
gelopen week in Ierland, waar
hij zag hoe Roche en Kelly als
ware volkshelden werden toe
gejuicht door hondderdduizen-
den mensen. De Ronde van Ier
land bleek niets anders dan een
gigantische ereronde voor Ro
che en Kelly. Een sfeer-im
pressie.
eel wielerliefhebbers
hebben zich de jongste
tijd afgevraagd hoe het
gelijk is geweest, dat twee
'n zijn opgeklommen tot de
ite profs van de wereld. Ier
een land met een wieler-
ditie die te verwaarlozen is.
iper drie miljoen inwoners
;och in het bezit van de
eke talenten Stephen Roche
Sean Kelly.
ly is sinds maart 1984 num-
r 1 volgens de computer-
ïglijst van de FICP, Roche is
mmer 2. Stephen Roche eve-
arde dit seizoen in twaalf
ren tijd de legendarische
dy Merckx door op rij Giro,
ij
Tour en wereldtitel te winnen
en ontvangt over enkele weken
de Super Prestige Trofee als
beste renner van het seizoen.
Kelly is tweede in dit gezag
hebbende regelmatigheids
klassement.
Hoe kan deze welhaast absurde
Ierse overmacht worden ver
klaard? Niet door een gerichte
opleiding van de Ierse wieler-
unie. De bond was tot voor kort
zielsgelukkig met elke licentie
die ze kon uitschrijven. Door de
prachtige wegen? Ierland kent
alleen bochtige wegen van
slechte kwaliteit vol kuilen en
gaten. Koersen is vooral uitkij
ken om je materiaal niet stuk
te vallen. Een prachtig f ietskli
maat dan? Het regent er veel
en er staat vrijwel altijd een
harde wind. Niet prettig om te
koersen dus.
Wat is het dan? Er is geen ra
tionele verklaring. Roche en
Kelly zijn er gewoon en de
Ieren glimmen van trots. De
wielrenners bieden hen een
kans om het sombere leven van
alledag te ontvluchten. Ierland
heeft grote economische pro
blemen. De werkloosheid is
enorm, de nationale schuld gi
gantisch, de levensstandaard
neemt snel af en de armoede
rukt op. Emigreren is vaak de
Ruud
IY1 l/L I i Michels
omdat - het - goedkoper - kan
VLOERBEDEKKING NODIG
de sollicitatieprocedure
[tig schaal 8 B.B.R.A. af-
opgave van referenties vfl
|n de Diocesane Kathol»
3.C.M. Dekkers, tel.
Heil koning Stephen'
r John Hoofs
werd een gedenkwaardige
id op de hoek van College
in en Westmoreland. Def-
mannen en vrouwen in
roe, met groen afgebiesde
's, samen verantwoordelij k
het besturen van Dublin,
eden op de tonen van de
ly no. 1 Band zwijgend
het podium en namen
ts op stoelen, die waren ge
schikt rond een met zwart
beklede troon en een met
beslagen tafel. Twee oude
lien droegen een gouden
ird en een fraaie scepter,
laid met edelstenen, de
ipen op. Achter hen een ze-
ichtige Roche, in modieus
kostuum met paarse
aan de zijde van me-
iw Carmencita Hederman,
ieester van Dublia
it drukke verkeerspunt in
ilin City was voor de gele-
L iid afgezet en autovrij ge
it Souvenirventers deden
zaken. Roche-petten, -
-posters, -foto's en -
;en werden aangeboden
woekerprijzen, maar
jen desondanks grif van de
De handel stopte, toen
ouw Hederman begon met
'fficiele handelingen voor
"itallatie van Roche tot
'ger, bezegeld met de
tekening van de wielren-
>P een grote oorkonde van
int, het bewijs van zijn
nieuw verworven hoogst denk
bare status in de stad.
Daarna barstte een orkaan los
van geluid. 'Stephen, Stephen',
schalde het onophoudelijk door
die koele septemberavond. Ge
joel, geschreeuw, gefluit. De
duizenden Dubliners maakten
er een grote demonstratie van
genegenheid van voor hun
grote idool. Aan de voet van het
podium pinkte moeder Bonnie
Roche een traantje wieg en
stond vader Laurence te glim
men van trots. De hele familie
was present. Naast Roche's
ouders volgde ook grootvader
Ned de ceremonie, zijn zusters
Pamela en Carol en zijn broers
Jude en Laurence, intussen ook
als amateur koersend in
Frankrijk. Zijn schoonouders
Marie Louise en André Arnaud
waren speciaal voor de gele
genheid overgekomen uit Pa
rijs, met Stephen's vrouw Ly-
dia en Roche's twee kinderen
Nicholas en Crystel. De hoog
tijdag deed vader Laurence
verzuchten: „In onze mooiste
dromen hebben we dit nooit
voorzien. Ik bid elke dag dat we
met beide benen op de grond
mogen blijven staan".
Roche en zijn familie zijn
nuchter. Nuchter genoeg om de
Stephen Roche-(links, met gele trui in zijn hand) en echt
genote Lydia (rechts van hem) tijdens de triomfantelijke
rondrit door de straten van Dublin, kort na zijn overwin
ning in de Tour de France.
haast goddelijke aanbidding
van de Ieren op hun juiste
waarde te schattea Sinds de
Ronde van Ierland afgelopen
woensdag in Dublin van start
ging, zijn honderdduizenden
mensen langs de route geteld.
Onvoorstelbare mensenmassa's
verzamelden zich dagelijks in
de aankomstplaatsen Water
ford, Cork en Tralee. De tafere
len zijn soms beangstigend. Al
lemaal willen ze een glimp van
Roche opvangen. Slechts mans
hoge dranghekken en potige
ordebewakers konden voorko-.
men dat er mensen onder de
voet werden gelopen.
Het begon al bij de start in
Dublin. Charles Haughey, de
Ierse premier, kwam de ren
ners uitwuiven in gezelschap
van vele duizenden Dubliners.
Ter hoogte van Dundrum, een
rustige buitenwijk zeven kilo
meter ten zuiden van Dublin
waar Stephen Roche opgroeide,
wachtten duizenden mensen
om hun voormalige buurtge
noot persoonlijk toe te juichen.
Leerlingen van Roche's oude
lagere school Holycross Dun
drum ontrolden een spandoek
met de tekst: 'Eens een leerling,
nu een meester'. Een tweede
tekst luidde: 'Heil koning Ste
phen, onze held'. Na een kusje
voor vrouw Lydia en de familie
ging het zuidwaarts, naar de
streek van Sean Kelly. Voor
Waterford wordt de bezoeker
verwelkomd door een bord met
de mededeling: 'U rijdt nu de
stad van Sean Kelly binnen'.
Het gejuich voor Kelly was
enorm, maar de toejuichingen
voor Roche in het gebied van de
vijand zo mogelijk nog in
drukwekkender. Aan het einde
van de etappe die eindigde in
Waterford, kreeg hij zelfs zon
der reden (hij finishte anoniem
in het peloton) een staande
ovatie.
Op de veelal verlaten kronkel
wegen door het groene binnen-'
- foto billy st1cklan0
land van Ierland staat ineens
plompverloren 'Come on Ste
phen' of 'Sean Kelly' in slordige
witte verfletters gekalkt op het
wegdek. Alleen koeien zijn in
de buurt. Ook verkeersborden
dragen vaak aanmoedigingen
voor beide Ieren, die zelfs in de
kleinste dorpen hartstochtelijk
werden toegejuicht. Ierland, in
oppervlak zo groot als de Bene
lux, telt iets meer dan drie mil
joen inwoners. Het leek alsof ze
allemaal langs de route ston
den. Landbouwers verlieten
hun tractoren als de renners in
aantocht waren, vrachtwagen
chauffeurs zetten hun trucks
voor lange tijd aan de kant om
de koers in een minuut te zien
voorbijflitsen, arbeiders ont
vluchtten hun fabrieken al
uren voor de koers zou passe
ren en onderwijzers gaven hun
schoolkinderen vrijaf om ze
naar hun helden Roche en
Kelly te laten kijken. In elke
plaats juichten honderden
schoolkinderen in hun kleur
rijke schooluniformen en
zwaaiden met vlaggen. Som
mige scholen hadden de hand-
vaardigheidlessen in de voor
liggende weken benut voor het
maken van spandoeken. Vooral
Roche genoot van de kinderen,
zat vaak zwaaiend en lachend
op de fiets.
De Ierse politici zijn blij met
het succes van Stephen Roche.
De laatste jaren zucht het
groene eiland onder het juk
van economische teruggang.
Het land heeft een schuld van
75 miljard gulden, anderhalf
keer het bruto nationaal pro-
dukt. De schuld per hoofd van
de bevolking is drie keer zo
hoog als die van Mexico, dat de
grootste schuldenlast van de
wereld meetorst. Bijna twintig
procent van de Ieren heeft geen
baan, het merendeel jongeren.
De rentevoet is hoog, 13,5 pro
cent, het leven daardoor duur.
Sean Kelly stond dit jaar -
mede door een hoop pech -
in de schaduw van Roche.
Desalniettemin is ook hij
waanzinnig populair in Ier
land. Op de foto een van de
teleurstellingen die Kelly
dit seizoen moest doorstaan.
In de Tour de France moet
hij vanwege een schouder
kwetsuur de strijd staken.
Een Iers glas bier kost 4,50 gul
den, een liter benzine 2,50 gul
den. Bedragen waarvan grote
percentages naar de staat gaan,
die de accijnzen hard nodig
heeft om het land enigszins
draaiend te houden. De voor
uitzichten zijn somber. De in
dustrie is vrijwel weggevaagd.
De landbouw krijgt per jaar
een injectie van 3,5 miljard van
de EG, die bovendien erg mild
is voor de Ierse boeren in ver
gelijking met de door produc
tiebeperkingen geplaagde
Duitse en Nederlandse agra
riërs. Emigratie is voor veel
Ieren de enige kans om een
menswaardig bestaan op te
bouwen. Sinds de Tweede We
reldoorlog verlieten twee mil
joen Ieren hun land. In de laat
ste honderd jaar heeft de helft
van de Ierse bevolking het
eiland vaarwel gezegd, omdat
ze er geen toekomst zagen. In
Amerika werd onlangs een al
gemene amnestie-actie gehou
den voor illegaal in het land
verblijvende vreemdelingen.
Meer dan de helft van de
400.000 aanvragen voor een vi
sum bleek voorzien van een
Ierse handtekening. Officiële
cijfers melden het vertrek van
25.000 Ieren in 1986. De situatie
is alarmerend.
Roche en Kelly leiden de aan
dacht af van de enorme proble
men, waar de regering van
Charles Haughey voor staat.
Merkwaardig genoeg verlieten
ook Roche en Kelly hun land,
omdat ze er hun ambities niet
konden verwezenlijken. Kelly
is de zoon van een boer uit Cur-
raghduffvier kilometer buiten
Carrick-on-Suir in het zuiden
van Ierland. Kelly groeide op in
een harde landbouwerswereld.
Stephen Roche komt uit een
keurig middenklasse-gezin.
Zijn vader ging met melk en
eieren langs de deur in Dun
drum. De familie heeft het al
tijd redelijk goed gehad, al
wenkte ook voor Stephen het
perspectief van werken in een
fabriek. Hij hield van knutse
len aan motoren, en minder
van school, en kwam vroeg als
onderhoudsmonteur terecht in
de melkfabriek die zijn vader
bevoorraadde. Roche moest de
vulmachines repareren, die
waren vastgelopen door ka
potte flessen. Vaak kwam hij
van kop tot teen onder de olie
en de melk thuis en moest lang
in bad om weer enigszins toon
baar te zijn als hij met een
meisje wilde gaan dansen.
Roche en Kelly slaagden in het
buitenland en gelden sindsdien
als dè voorbeelden van hoe het
Ieren óók kan vergaan. In de
euforie rond het succes van Ro
che zei Dublins burgemeester
mevrouw Hederman: „De jon
geren in Ierland zien je als een
inspirerend voorbeeld. Je hebt
je talenten op de best denkbare
manier gebruikt. Je hebt ande
ren gestimuleerd door te zeg
gen: zelfs het onmogelijke is
mogelijk. Sean Kelly heeft ons
ook geïnspireerd. Hij toonde
jong en oud in Ierland, dat met
talent en toewijding de wereld
letterlijk kan worden ver
overd".
De nuchtere Roche onder
kende al, snel het gevaar van
dit soort peptalks, die politici
Stephen Roche: „Wat Kelly en ik bereikt hebben, mag niet
verheerlijkt worden". fotode stem/ben steffen
eigen is. „Niemand krijgt iets
cadeau", zei Roche bij zijn in
stallatie tot ereburger. „Je
moet in jezelf geloven en vooral
keihard werken. Tegenslagen
mogen je nooit uit het veld
slaan. Alleen dan is er een kans
om te slagen. Wat Kelly en ik
bereikt hebben, mag niet ver
heerlijkt worden. Kijk ook
naar andere Ierse profs als
Paul Kimmage en Martin Ear-
ley. Het zijn goede renners,
maar ze moeten elke dag kei
hard vechten voor hun bestaan.
Het is niet allemaal rozegeur
en maneschijn in dit vak. Ik
hoop dat de jeugd zich niet zal
blindstaren op ons succes en
dat ze kiest voor een gedegen
schoolopleiding. De werkloos
heid in Ierland is hoog, het land
zit in een crisis, maar de sport
floreert. Daarom zou ik een
pleidooi willen houden om
meer geld te steken in de sport.
Betere materialen, betere orga
nisaties, betere accommodaties,
zodat er een goede basis wordt
gelegd voor de toekomst. Het
moet niet zo zijn dat er pas iets
wordt gedaan als Kelly en ik
gestopt zijn. Nu is het tijd voor
actie".
De cijfers geven Roche gelijk.
De wielerclubs in Ierland bele
ven een stormloop van jongens,
die allemaal dromen van een
carrière als die van Roche en
Kelly. De Ierse wielerbond, die
in 1976 precies 250 licenties uit
schreef, heeft tien jaar later 976
vergunningen uitgegeven en
verwacht binnen nu en twee
jaar een verdubbeling. De Brit
ten is om advies gevraagd om
de bond professioneel te gaan
leiden, met specialisten in vaste
dienst. Pat McQuaid, voorma
lig Iers top-amateur (hij reed
jarenlang met Kelly) en koers-
directeur van de Ronde van
Ierland: „De wielerbond kan
het niet meer aan. De zaak
moet nu serieus worden aange
pakt, anders gaat een unieke
kans verloren. Roche en Kelly
zijn eenmalig. Dat komt nooit
meer voor. Maar waarom zou
Ierland in de toekomst niet ge
woon goede profs kunnen pro
duceren, net zoals Denemarken
doet? Dat is een land met een
vergelijkbare achtergrond. De
Ieren zijn momenteel helemaal
gek van wielrennen. Sean
Kelly is de voorvechter ge
weest, Roche heeft dit jaar de
definitieve stoot gegeven. Met
het organiseren van de Ronde
van Ierland hebben we perfect
ingespeeld op de situatie. De
ronde is in drie jaar uitge
groeid tot het grootste sport
evenement van Ierland. Naar
schatting zullen tussen de
500.000 en 600.000 mensen de
wedstrijd bekijken. Dat bete
kent dat één op de zes Ieren
zijn huis verlaat om de wiel
renners te zien. Waar vind je
dat nog in de wereld?"
De dag dat Roche naar Ierland
vloog na zijn Tour-triomf in
Parijs, was de situatie nog in
drukwekkender. Van de mil
joen inwoners die Dublin telt,
stonden er 250.000 (officiële op
gave van de politie) langs de
route, die de bus met Roche
volgde van het vliegveld naar
het stadhuis. Alan Mayfar van
Sport for Television, verant
woordelijk voor de organisatie
van alle wielerwedstrijden in
Groot-Brittannië en Ierland,
was er bij. Twee maanden na
datum kan hij er nog niet over
uit: „Het was twee dagen aan
één stuk feest. Mensen bleven
twee dagen weg van hun werk.
Ze waren gewoon zoek, gingen
ook niet naar huis. Het leek
alsof de anarchie bezit had ge
nomen van de stad. Die dagen
hebben Ierland een vermogen
gekost. Het maakte niemand
wat uit. Het was heel duidelijk
dat de mensen dachten: nu we
eindelijk iets te vieren hebben,
moeten we het maar meteen
goed doen. En wie geeft ze on
gelijk?"
DE STEM
iü BREDA
ben full-time
saan Onderwijscentrum,
tholieke Schoolraad Bre-
ïlangen van het katholiek
n Zeeland (Bisdom Bre-
ewerker zullen in hoofd-
/iseren van schoolbesturi
tratief-juridisch, organiss
jfdelingen van bonden
organisaties/overheid.
pdemisch niveau of een co
gelijkwaardig niveau;
ling en onderwijspraktijk;
ling;
■ng van het katholiek ondi
se taal;
i werkzaamheden te verrw
(heden je kiest:
srlichtingsdag
zer de studie-
UfHU-Belcruniweg 32-076-711134 Oongm-St.-Josephstrut 92-01623-21241