[iljoenen werknemers worden electronisch bespioneerd
luding: geen gouden standaard
tok in Nederland azen beleggers op goedkope bedrijven
MENSEN HELPEN ZICHZELF TE HELPEN
MERIKAANSE SUGGESTIE OVER HERINVOERING VERBAAST IEDEREEN
>r m/v
in
SOCIAAL BEKEKEN
Onvoldoende motivering
BNS LUIDSPREKERS
ISTEM FINANCIËN/ECONOMIE ZATERDAG 3 OKTOBER 1987
\N JE
ENRIJK
F, ALL-IN v.a. ,n hun baas een precies
E REIZEN
1SHINGTON (ANP) - Minister Ruding van fi-
iciën weet nog niet wat hij aanmoet met de
door de Verenigde Staten gedane sug-
tie om goud een rol te geven bij de coördinatie
het wisselkoersbeleid.
die
/oor:
relaties
,n offertes,
•erkoopleiding
passing
Wisselkoersen
sen,
nakket
3 routes
en golf
Regels
Constructies
Nedlloyd
Fokker
Audet
daar kun je niet omheen!
T11
M
OSTENDE - WESTENDEI
- gratis kat. - ook per
Middeikerke. 09-32.593(
RBUS
nje (57 bestemmingen) i
Inf.: 020-241010/010-413I
jdgs. ski-pas, 6 dgs. ski-i cht in wat ze doen.
aantal handelingen van
lid gar.fonds" Tel' ü7ö-SBières in sommige super-
Icten en warenhuizen
jt op die manier nauwkeu-
|0Me correspondent
SHINGTON - Miljoe-
Amerikanen worden
lelijks met behulp van
jtronische apparatuur
bioneerd door hun werk
os, Werknemers in vele
derden bedrijven hoe-
[maar een toets van hun
(trische schrijfmachine,
[computer of hun kasre-
in de drukken, of ze
rig gevolgd. Er kan precies
worden nagegaan hoe lang een
telefonisch verkoopgesprek
duurt en hoeveel tijd een ty
piste nodig heeft om een brief
te tikken
Door de 'gewone' kantoorap
paratuur van kleine mecha
niekjes te voorzien, wordt bo
vendien precies geregisteerd
hoe laat en door wie al die
schrijfmachines, computers,
kopieermachines en kassa's
worden in- en uitgeschakeld.
Bovendien is precies na te gaan
hoe lang die machines op ge
wone werkdagen niet worden
gebruikt.
Op die manier worden de
gangen en werkzaamheden
van 7 miljoen Amerikaanse
werknemers van minuut tot
minuut gevolgd en vervolgens
tot in details geregisteerd. Ge
vreesd wordt dat het aantal
van de aldus bespioneerde
Amerikanen de komende jaren
hand over hand toeneemt.
Een en ander staat in een
rapport dat op verzoek van het
Californische congresldid Don
Edwards is opgesteld door een
onderzoeksafdeling van het
Amerikaanse Congres. Ed
wards wilde weten of het in
derdaad juist is dat de gangen
en werkzaamheden van veel
Amerikanen vrijwel voortdu
rend worden gevolgd met be
hulp van computers.
Deze vormen van persoon
lijke bedrijfsspionage legt, al
dus het rapport, een zware psy
chische druk op honderddui
zenden werknemers, waardoor
het ziekteverzuim sterk toe
neemt.
Afgevaardigde Edwards zegt
nu dat er 'in toenemede mate
inbreuk wordt gemaakt op de
privacy van steeds meer men
sen'.
Personeelsafdelingen zijn in
staat met behulp van compu
ters de productiviteit en de ij
ver van ieder personeelslid tot
in details na te gaan. Boven
dien wordt steeds meer gebruik
gemaakt van afluisterappara
tuur om verkoopgesprekken te
volgen.
Het Congresrapport maakt
melding van het feit dat de
werkprestaties van de meeste
mensen die weten dat hun gan
gen, handelingen en gesprek
ken electronisch worden ge
volgd, hard achteruit gaan.
Het rapport geeft een voor
beeld van een postorderbedrijf
dat de aard en de hoeveelheid
van de gesprekken van de tele
fonistes op de bestelafdeling
electronisch registreerde. De
telefonistes kwamen onder toe
nemende spanningen te staan
en handelden hun gesprekken
steeds sneller af.
Als gevolg daarvan werden
meer fouten gemaakt en nam
het ziekteverzuim op de bestel
afdeling hand over hand toe.
De personeelsafdeling van het
bedrijf lette er alleen nog maar
op hoe snel en hoeveel orders
werden geboekt. De kwaliteit
van de gesprekken werd even
wel niet beoordeeld.
Uiteindelijk leidde het elec
tronisch beoordelingssysteem
niet alleen tot meer ziektever
zuim en tot een verlaagde ser
vice, maar begon het aantal
klachten van de klanten toe te
nemen en daalde de omzet van
het bedrijf. Pas op dat moment
besloot het postorderbedrijf
met de electronische beoorde
ling van de telefonistes te stop
pen.
IARA ONTDEKKl
Ivak adventures 030-792541.!
PECIALIST BIEDT AAN:
lis met 4 dgs. Nijl-cruise
hardigheden voor 2390,- p.p.
I- info bel: 070-451302.
Itijdig, want vol vol.
TIE REKREATIE" verscl
gelijk en heeft een oplage van]
info., bel dan 077-551221 of 551
heeft voorlopig de indruk dat het zeker niet de bedoe-
;van de VS is om goud weer een belangrijke functie te
'en in het internationale monetaire stelsel.
it aUeen al het noemen van begin van de jaren zeventig af-
i trekt natuurlijk wel de geschafte 'gouden standaard'
aldus de minister na
aarvergadering van het In-
itionale Monetaire Fonds
en de Wereldbank..
Amerikaanse minister
financiën, James Baker,
le in zijn toespraak op de
vergadering voor, een indi-
ir in het leven te roepen 'die
■houding aangeeft tussen
iselkoersen en de prijzen
een aantal grondstoffen,
ider goud'. Deze indica-
zou moeten dienen om in
vroeg stadium inflatoire
:dingen te signaleren,
idex zou een plaats moeten
Igen naast andere maatsta-
voor de economische ont-
:eling (economische groei,
nsposities, wis-
die dienen als
itstaven voor de coördinatie
het economische beleid in
idustrielanden.
rif
(geus minister Ruding
n het voorstel als een vol
ken verrassing en weet nie-
pd er goed raad mee. Hij zei
1 zo'n keer of vijf te heb-
overgelezen, maar nog
Is niet te begrijpen wat het
|ttait Vooralsnog houdt de
ter het erop, dat het niet
r inhoudt dan het creëren
teen indicator voor het me-
van inflatie in afzonder-
i aan de hand van
istoffenprijzen. Het zou
een extra hulpmiddel zijn
|<te economische analyse in
rielanden.
htde VS terug zouden wil-
naar zoiets als de aan het
'gouden
(koppeling tussen dollarkoers
en de goudprijs), lijkt Ruding
zeer onwaarschijnlijk. „Ik
dacht dat goud als bijdrage aan
het internationale monetaire
systeem begraven was", zei hij.
Hij vroeg zich trouwens ook af
of goud wel geschikt is om de
inflatie aan af te meten. De
goudprijs wordt nu eenmaal
beïnvloed door bijzondere fac
toren, zoals speculatie, aldus
Ruding.
In de VS is een niet te ver
waarlozen stroming die wel de
gelijk terug wil naar de gouden
standaard. Daartoe behoort de
rechtse republikeinse presi
dentskandidaat Jack Kemp.
Beze toonde zich zeer ingeno
men met het voorstel van Ba
ker. „Als het de bedoeling was
deze kandidaat een plezier te
doen, dan was het een voltref
fer", aldus Ruding.
De minister verklaarde in een
terugblik op de jaarvergade
ring dat er onder de industrie
landen een coöperatieve sfeer
was, ook al konden de VS het
niet laten in toespraken van
president Reagan en minister
Baker bij Japan en de Bonds
republiek weer eens aan te
dringen op stimulering van de
economie. Ook tussen de indus
trielanden enerzijds en de ont
wikkelingslanden anderzijds
was er geen sprake van con
frontatie of blokvorming.
Dat is volgens Ruding ook
niet zo vreemd, want er zijn
binnen de groepen grote belan-
genverschülen. Zo zijn de VS in
de rijke wereld een groot
schuldenland. In de Derde We
reld liggen de kaarten voor
Ruding
landen die ver zijn gevorderd
met economische aanpassing
(Aziatische landen, Colombia
en Turkije) heel anders dan
voor de arme landen in Afrika
of schuldengiganten als Brazi
lië en Argentinië.
Over de mogelijke uitkomst
van de vorige week begonnen
onderhandelingen tussen Bra
zilië en de banken over een
schuldenregeling, heeft Ruding
op de jaarvergadering geen
uitsluitsel gegeven. Kernvraag
is volgens hem of een akkoord
met de banken wordt gekop
peld aan een overeenkomst met
het IMF. Brazilië voelt daar
niet voor.
Het land wil eventueel wel
met het fonds praten als er
FOTO ANP
eenmaal een regeling met de
banken is, maar Ruding vraagt
zich af of dat een realistisch
standpunt is. Een akkoord met
de banken zou in elk geval
moeten inhouden dat Brazilië
de in februari stopgezette ren
tebetalingen hervat. „Het is
toch wel wat vreemd dat het
land dank zij handelsover
schotten forse monetaire reser
ves opbouwt, maar geen rente
betaalt", aldus Ruding.
Het door minister Baker opge
laten goudballonnetje vormde
het meest spectaculaire
nieuwsfeit van de jaarvergade-
ring, maar er gebeurde wel de
gelijk meer.
Baker
Op het terrein van de stabili
sering van de wisselkoersen
werden op de jaarvergadering
opnieuw kleine stapjes vooruit
gezet. Het begon vorige week
zaterdag met de bevestiging
van het Louvre-akkoord door
de zeven grootste industrielan
den.
In de loop van deze week viel
uit toespraken van verschil
lende ministers te destilleren
dat de behoefte groeit om toe te
werken naar een systeem van
beheerste koersen, waarbinnen
slechts beperkte fluctuaties
zijn toegestaan. Frankrijk is
daar al geruime tijd voorstan
der van en woensdag bleek ook
de Britse minister van finan-
FOTO AP
ciëri; Nigel Lawson, in die rich
ting te denken. De suggestie
van Baker inzake de grond-
stoffenindicator past in het pa
troon.
Minister Ruding wees er wel
op dat een stelsel voor beper
king van de wisselkoersfluc
tuaties, vergelijkbaar met het
Europese Monetaire Stelsel
(EMS), eisen stelt ten aanzien
van onderlinge afstemming
van het economische beleid.
Vooral grote landen moeten re
kening houden met de gevolgen
van hun beleid voor het buiten
land. Gebeurt dat niet, dan is
valutastabiliteit niet mogelijk,
tenzij via kostbare interventies
door centrale banken, aldus de
minister.
ftPieter-Jan Dekkers
eind juli en begin
1 stijgt de koers van
®oyd van 150 naar 200 gul-
i Niet goede financiële re
pten - die boekt het scheep-
rtconcern de laatste jaren
gelijks - zijn daar de oor-
v®, maar op de Beurs
«erende geruchten over
<jP handen zijnde overna-
lu ®rectie van niets te
n september stijgt plot
's ook de koers van de aan
ban het uitgeversconcern
Aanleiding is het be
ll t beleggersblad over
■«Handelingen tussen Else-
Audet over overname
I "et Nijmeegse concern.
F directie van Audet zegt
Netste weten.
*ee voorbeelden van con-
■S™. aldus FEM, de ko-
fbaanden wel meer in
f trum van de belangstel-
zullen komen te staan,
f samen met Gist-Broca-
™*k-Loos, Akzo, Medic-
lïï?' Fo^er en Samas (ig-
■Se concerns als het ware
1*1» aPPelen te wachten op
Igers met het grote geld.
te»I? ver om nu al te con-
i nn er een golf vijan-
,v'ernemingen voor de
1>n ze' Beurs voorzitter
kiuZan Bterson nadat de
K van de Kluwer/
^tnl°°r waren opge-
nog niet in 'Ame-
Etfeii "oestanden, waarbij
L -J^btige beleggers
speculanten) bedrijven
opkopen om ze vervolgens met
forse winst weer van de hand
te doen. Of met het opkopen
van bedrijven de concurrentie
de nek willen omdraaien. Of,
zoals vorig jaar Naarden BV
dreigde te overkomen, kennis
van concurrenten te verwerven
via het veroveren van de meer
derheid van de aandelen.
Toch zijn er aanwijzingen
dat de gezapige rust op het fu
siefront dreigt te worden ver
stoord. De beursgeruchten rond
Nedlloyd en Audet zijn van die
aanwijzingen, dat Nederland in
het internationaal fusiegeweld
geen rustgevende enclave meer
is.
DE WEKENLANGE strijd tussen Elsevier en Wol
ter s/Samsom om de uitgeverij Kluwer heeft het
Nederlandse bedrijfsleven wakker geschud. Plot
seling blijken de meest ingenieuze constructies om
bedrijven te beschermen tegen ongewilde overna
mes niet helemaal te werken.
De uitgeversoorlog roept ook de vraag op of er op
korte termijn nog meer vijandige overnames via
de Amsterdamse Effectenbeurs zijn te verwachten.
Het Financieel-Economisch Magazine (FEM) ging
op zoek en vond acht bedrijven die 'rijp' zijn voor
overname. Daaronder ook Audet, het concern waar
Uitgeversmaatschappij De Stem deel van uit
maakt.
Het ontbreken in Nederland
van strenge regels zou vijan
dige overnames een stuk mak
kelijker moeten maken dan in
de ons omringende landea De
Nederlander wordt van de
wieg tot het graf verzorgd en er
is vrijwel geen enkele publieke
activiteit die niet aan regels en
regeltjes is gebondea
Behalve dan regels om onge
wenste fusies tegen te gaan. Er
is wel een fusiecode van de So
ciaal-Economische Raad maar
die kent slechts gedragsregels
waar geen enkele sanctie op
staat
In Groot-Brittannië krijgt
een fusie pas haar beslag als de
'Merger and Monopolies Com
mission' haar fiat geeft. In
West-Duitsland moet het 'Kar-
telamt' vooraf toestemming
verlenen en in Frankrijk de
Trésor'. In al die landen moe
ten beleggers bovendien mel
den wanneer ze meer dan 15 tot
20 procent van de aandelen van
een bedrijf in handen hebben.
In Nederland niets van dat al
les. Dat zou de Nederlandse
'markt aantrekkelijk moeten
maken voor buitenlandse be
leggers, ware het niet dat de
bedrijven de meest ingewik
kelde constructies hebben be
dacht om zich daartegen te be
schermen.
Zeer tot ergernis van het be
stuur van de Amsterdamse Ef
fectenbeurs, dat het een slechte
zaak vindt dat door dergelijke
constructies de positie van de
aandeelhouders steeds verder
wordt uitgehold.
Een commissie van de Beurs
is al een tijdje bezig met de
vraag of beschermingscon
structies wel zo nodig zijn. En
hoewel die commissie nog wel
een tijdje bezig is, lijkt het erop
dat de meerderheid zal advise
ren vergaande constructies in
te dammen.
Dat neemt niet weg dat ook
in de huidige situatie een vij
andige overname niet meer
denkbeeldig is, zeker als goed
draaiende bedrijven in feite
voor een prikje te koop liggen.
Zoals Nedlloyd. Hoewel dit
concern amper winst maakt
ligt de koers van de aandelen
volgens beurskenners nog ver
onder eigen vermogenswaarde.
Bovendien heeft het concern
door spreiding van activiteiten
een goede toekomst.
Wie Nedlloyd nu in handen
krijgt plukt over twee, drie
jaar de vruchten. Er is de laat
ste maanden dan ook meer be
langstelling van buitenlandse
beleggers voor Nedlloyd-aan-
delen. Via de uitgifte van prio
riteitsaandelen heeft het con
cern zich tegen 'overvallers'
beschermd.
Over Gist-Brocades, de
tweede FEM-'kandidaat',
wordt al enkele jaren gespecu
leerd. Het concern heeft in de
biotechnische industrie een
sterke positie veroverd. De
eigen kennis over nieuwe tech
nieken is groot en dus interres-
sant voor concurrenten. Omdat
het rendement nog vrij laag
ligt, is ook Gist-Brocades een
onderneming waarvan de aan
delen op de beurs ondergwaar-
deerd zijn. Het concern heeft
zich beschermd door certifica
ten van aandelen op de Beurs
te brengen, die geen stemrecht
aan de eigenaar geven.
Harnekkige geruchten wil
len dat de Samas-groep ook
'rijp' is voor overname. Deze
nog betrekkelijk jonge onder
neming (kantoorinrichting en -
automatisering) heeft de afge
lopen tijd zelf de, overigens
mislukte, rol van overnemer
gespeeld.
Opvallend is dat in het rijtje
ook Fokker is opgenomea Met
dit bedrijf gaat het de laatste
tijd niet goed. De goedkope dol
lar prijst de Fokkerprodukten
uit de markt, terwijl de concur
rentie in de vliegtuigmarkt
moordend is.
Daarbij komt dat Fokker
wordt achtervolgd door pech
waardoor de levering van
nieuwe vliegtuigen aan klan
ten moest worden uitgesteld,
recentelijk nog vorige week.
Daardoor is niet alleen het in
ternationaal vertrouwen in het
concern aangetast, het kost
Fokker ook geld omdat die
klanten schadeloos moeten
worden gesteld.
Na enkele jaren waarin het
concern een beetje winst
boekte raakt het dit jaar weer
in de rode cijfers. De koers van
de aandelen Fokker liggen der
halve bepaald niet op een hoog
niveau. Omdat ook het rende
ment op wat langere termijn'
niet erg hoog moet worden in
geschat zou Fokker de toe
komst als zelfstandige vlieg
tuigbouwer met gerust hart te
gemoet kunnen zien.
Maar, concludeert FEM, het
bedrijf neemt strategisch ge
zien een belangrijke positie in.
Buitenlandse vliegtuigbouw
concerns die hun activiteiten
op het Europese vasteland wil
len versterken, zouden dat via
Fokker op een betrekkelijk
goedkope manier kunnen doen.
Tenslotte het Audet-concern,
na de uitgeversoorlog rond
Kluwer voortdurend in het
nieuws als het volgende
'slachtoffer'.
In het verleden heeft De Te
legraaf al eens geprobeerd via
een overval Audet over te ne
men. Het concern heeft zich
daar toen met succes tegen ver
zet via het uitgeven van certifi
caten van aandelen.
Audet is een winstgevend
concern, met goede vooruit
zichten, al is het niet spotgoed
koop. Het eigen vermogen be
draagt ruim de helft van de
netto-omzet. Mocht de bescher
ming tegen vijandige beleggers
of concurrenten niet water
dicht blijken te zijn, dan heeft
Audet nog preferente aandelen
op de plank klaarliggen.
Door Wim Verwey
BIJ HET napluizen van de
uitspraken van de Raden
van Beroep blijkt dat de
uitvoeringsorganen van
de sociale zekerheidswet
geving hun beslissingen
nog al eens onvoldoende
toelichten en motiveren.
Iedere uitkeringsgerech
tigde moet precies weten
waarom er zus of zo in zijn
situatie wordt gehandeld.
Tenslotte hebben èn het
uitvoeringsorgaan èn de
betrokkene recht op hoor
en wederhoor.
En als men elkaar niet kan
overtuigen, is daar altijd nog
de Raad van Beroep en als
laatste instantie de Centrale
Raad van Beroep, die over
het verschil van mening over
de toepassing van de sociale
zekerheidswetten een onaf-
hakelijk oordeel kan uitspre
ken.
Zeker als de betrokken
verzekerde in het buitenland
woont, is een uitgebreide
voorlichting ten behoeve van
de uitkeringsgerechtigde
noodzakelijk. Dat ondervond
de heer J. Ottevanger, die in
1977 als voorman-lasser aan
boord van een werkschip
voor off-shore werkzaamhe
den op volle zee een ongeval
overkwam, waardoor hij aan
zijn linkeroog praktisch blind
werd. Op 12 november 1978
werd hem een WAO-uitke-
ring toegekend naar een mate
van arbeidsongeschiktheid
van 80-100%. De heer Otte
vanger vestigt zich met zijn
vrouw daarna in Spanje. Een
Spaans medisch rapport ge-
dateert September 1979 ver
meldt, dat de heer Ottevan
ger volledig en blijvend ar
beidsongeschikt is voor zijn
laatste beroep, maar wel van
tijd tot tijd heronderzocht
moet worden.
Uit een intern arbeidskun
dig rapport van de Gemeen
schappelijke Medische Dienst
(GMD) van October 1981
wordt gesteld, dat de heer Ot
tevanger geschikt geacht
wordt voor een aantal werk
zaamheden zoals hoorder/
monteur/samensteller/rek-
kenbouwer, dit op basis van
een arbeidsongeschiktheids-
percentage van 35 tot 45%.
In een brief van 18 maart
1982 ontvangt de heer Otte
vanger van de bedrijfsvere
niging het bericht dat de
GMD 'naar aanleiding van de
thans in ons bezit zijnde ge
gevens heeft geadviseerd het
arbeidsongeschiktheidsper
centage te herzien en vast te
stellen op 35 tot 45%. Deze
herziening zou pas op 1 juni
1982 ingaan. 'Om u in staat te
stellen de nodige maatregelen
te treffen'.
Verdere toelichting om
trent de redenen van de her
ziening ontbrak geheel. De
heer Ottevanger kon dus niet
weten voor welke f unkties hij
weer geschikt werd geacht.
In september 1982 - dus nadat
de beslissing tot verlaging
van het uitkeringspercentage
werd genomen - volgt nog
een nieuw Spaans medisch
rapport: De heer Ottevanger
wordt geschikt geacht voor
ander werk - maar niet werd
vermeld voor welk soort
werk. De heer Ottevanger te
kent tegen de beslissing van
de bedrijfsvereniging beroep
aan.
Bij de behandeling van de
zaak voor de Centrale Raad
merkt dit College op, dat de
bedrijfsvereniging duidelijk
gehandeld heeft tegen haar
eigen richtlijnen. Daarin
staat heel uitdrukkelijk, dat
bij afschaffing wel degelijk
aangegeven moet worden
waarom voor betrokkene een
lager uitkeringspercentage
van kracht wordt. In zijn
verdediging tegen de klacht
van de heer Ottevanger had
de bedrijfsvereniging name
lijk geschreven, dat het niet
nodig is, dat vooraf de funk-
ties waar hij nog toe in staat
zou zijn, te vermelden.
De Centrale Raad oordeelt
dat hier het zorgvuldigheids
beginsel is overtreden. 'Dat
van een weten of kunnen we
ten welke funkties in over
eenstemming zijn met zijn
beperkingen geen sprake
was'. Ook is er geen of onvol
doende rekening gehouden
met gedaagdes leeftijd (48),
handicap, opleiding, arbeids
verleden en langdurig ver
blijf buiten het arbeidspro
ces. De beslissing van de be
drijfsvereniging om het uit
keringspercentage te verla
gen kan de toetsing, noch aan
het motiveringsbeginsel noch
aan het zorgvuldigheidsbe
ginsel doorstaan.
En zo werd de beslissing
van de bedrijfsvereniging
vernietigd en de BV werd op
gedragen ter zake een nieuwe
beslissing te nemen op betere
gronden voorzien van een be
tere voorlichting. Zover mijn
informaties gaan, heeft de
bedrijfsvereniging nog geen
nieuwe beslissing genomen
en heeft de heer Ottevanger
nog steeds zijn uitkering op
basis van 80 tot 100% arbeids
ongeschiktheid. Wie weet
blijft het wel zo.
(ADVERTENTIES)
Door de sublieme ontwikkeling en hoge kwaliteit in
combinatie met een relatief lage prijs is BNS een be
grip geworden binnen de nationale en internationale
hifi-wereld.
leder type luidspreker heeft
5 jaar garantie en laat muziek
klinken zoals het werkelijk hoort.
m
v.a. 198.-
luidsprekers van A tot Z belicht in het boekje
„Luidsprekerlogica" van BNS. Dit boekwerkje
met uitgebreide informatie ligt voor u bij ons
klaar.
GINNEKENWEG 41 - 4818 JB BREDA - TEL. 076-139281
V.
