5r
Er zijn niet veel taboe's meer'
Mijn Idee slaat aan bij kinderen
lK (DE MORGEN) VERKENT GRENZEN VAN DE CARTOON
Gouden Ganzeveer
voor Armando
door
Man, vrouw, afstand
IC
VT«et o
Balletmeester Hans van
Manen wordt hoogleraar
ZATERDAG
>KTOBER 1987
ZATERDAG 3 OKTOBER 1987
r>ï
IUSSEL - Het zijn maar onopvallende, kleine
entjes; soms niet meer dan een paar potlood
den, maar met een enorme zeggingskracht.
foto w*/ tekening walt DisNEY sTu* .j^rald of free enterprise', net weer rechtgetrokken
jr Smit-Tak en de Tijdelijke Vereniging Bergingswer-
met aan het roer de kapitein van Townsend Thore-
I i, die vanaf de brug opgewekt roept: "Bon, dan varen
damentele keus
beltie waar valt z>dan kan de
168 tussen de 10 en 15
ANONIMITEIT VERDACHT^
£)Na>El\IK
w0R Ir
NCRV BEGINT MET NIEUWE REEKS VAN ZEVEN AFLEVERINGEN
„Angst voor de dood is niet bevor
derlijk voor de kwaliteit van het
leven".
Herman van Veen
M
Er is een groot verschil tussen grappen maken
aan de bar en grappen maken in de krant. Aan de
bar mag iedereen alles, in de krant verwijt men je
al snel dat j e cynisch bent."
Sinds 1984 is Jacques Moeraert, in België beter be-
jend als ZAK, de huistekenaar van het Vlaamse
dagblad De Morgen.
Op een geëigende plek, in café des Arts in de Brus
selse Zavel, twee potloodstrepen van het hoofdste
delijk bijkantoor van zijn krant, licht de inmiddels
acht jaar professioneel werkende tekenaar zijn
techniek en vaak verrassende ideeën toe: "Ik vind
dat er meer moet gelachen worden."
jr Frans Boogaard
U gnu weer verder! Sorry voor het korte oponthoud!"
alistische heilsverwachtingen,
vertalen: 'Een autootje voor elk en zomer hem aanleiding tot
tekenen van plankzeilers
e oliecrisis in 1973 slaagde Ni
er door de sterke economisch e Woord voor surfers), die
arlijks 5 tot 6 procent) in èn
cht van de werknemers sterk
ii èn de uitgaven van de rijk! risten als surfplank gebrui-
te verdubbelen èn de inkomet l
terings trekkers en ambtenareni in vloeide -illustratie bij
yartsgroei te laten delen.
hadden regering en sociale pait
fundamentele keus moeten na
;en de door velen gewenste i
an de collectieve sector en
door vrijwel iedereen bepleit ipend aan een wit wijntje, en
n de koopkracht van werkenden t pp» pp7jpht wssrvonr dp
de fors gedaalde economise! on-
i beide doelstellingen niet met uld' zou worden uitgevon-
n zonder de belastingen en pit i als die al niet bestond: „De
nerking dat mijn tekenin-
verhogen
am wijst op de steeds duidelijk! i hard zijn, hoor ik vaker,
licht tredende tegenstelling I
ar of dat zo is, kan ik eigen-
rzijds ondernemers en wèrkiK zelf niet beoordelen. Je
ïderzijds de overheid en de me» niet vergeten dat ik over
tekening die de lezer in
ziet, al uren heb
en nadenken. De gewenning
mij is groot."
«gt vervolgens bereidwillig
hat rond het rampschip van
wnsend Thoresen en zijn
tientallen grappen te
enken waren -„Je weet
i, als je problemen hebt, dat
tltijd naar Smit-Tak kan
en? Die trekken alles
van een uitkering afhankeli
wel Den Uyl als Van Agt hebbel
instelling zeker ook aan eigen b«
lanken, want juist onder hun bt
irgde de koppeling van uitkerin-
de lonen in de vrije markt e
at de werkenden netto steel
in het handje kregen, de uitkt
kkers steeds meer.
oonlocomotief dondert door 1
inen en sleept de gekoppelde*'
n ambtenarensalarissen en uitkt ht!" - maar dat de vrij mak-
Ijke manier waarop de
tee reder over de Zeebrugse
en heenstapte, het volgens
i zonder meer verdiende te
'den aangepakt.
-ak, serieus nu: „En dan is
15 voor de lezer het onder-
mee naar een onbetaalb»
schrijft De Kam. Waarsch»
vingertjes van topambtenaren t«
under Lubbers-I zijn de uitkerk
ambtenarensalarissen losgel"
laar toen was het kwaad al
lotu luwi wao u&t rk-wMttv» o
De Kam: In 1960 gaven overhe») 'a moeihjk. Men verwijt
- Ta.,« Cvrnsmo V.ZV»-
ile fondsen samen 38 cent uit
Nederland verdiende gulden.
i dat gestegen tot 50 cent en"
Is Lubbers aan zijn karwei begin'
naar liefst 70 cent van elke vtw
pilden door de kassen van
en de sociale fondsen.
n bruto inkomen van 41J
afdracht van belastingen en s»
remies amper 19.000 gulden °v
ds ik ten tijde van het Hei-
ama, de 39 doden hier in
voetbalstadion, een teke-
6 maak met de tekst „Wil-
nu a'le lijken weer even te-
uuu. vantf voort"-wat mij toen
t) verdwijnt een dubbeltje van eu al Wat klachten heef?
ide gulden via sociale fondsen erd- dan hikt Hat aan haai
es in
niet
n de portemonnee van voort» de aanpak. Maar intussen
..-werkenden. In 1973 is dai» g je je best afvragen wie de
en als Den Uyl/Van Agt otste cynicus is: ik of dege-
,an Lubbers moeten overlaten
stegen tot 48 cent. In 1960 <W®
echts 1,3 miljoen mensen een
ïm 3 miljoen. Het tekort van
nis i,j miljoen mensen lonzertv-redactip
een sociale uitkering. In 19" LVER.SI TM i
i 3 miljoen. Het tekort van eeduizenH
id is in 1987 tot 33 miljard ffM Zena
rbt
r de werkende modale burger Iwo L"™"*
dat anno 1987 allemaal dat bf bewijs dat de tv-
ïdee, filmpjes
lr arst van der Meulen
ideeën van jongens en
Kam heeft niet veel hoop dat de ^aanslaat bij de jeugd,
op korte termijn verbetert. Ze
economische groei de komende
igenvalt, ondernemers nauwJ^
investeren en vakbonden
rustif
aan met het binnenhalen
loonsverhogingen. Van de n00?
ke sanering van de overhel'
in kan zo weinig terecht
hij Hewd
ïde voornemens alom, maar ac
de hel is nu eenmaal met 8
imens geplaveid. Of het die
t?
Kim van de schatkist' door Flip de K"0,
Amsterdam, 212 M.
,uguber? Morbide?
!o zeker als wat, maar Zak
t dergelijke grappen niet
de weg. Sterker: lijkt er het
int op te hebben.
een natuurramp afge-
in Vlaanderen meer gang-
het Comomeer de lijken van
Noord-Italië omgekomen
verhaal over mis-boekin-
in de reisindustrie- niet
ig daarvoor een Jood uit zijn
die zich bij het reisbureau
daagt dat zijn koffers naar
verkeerd concentratie-
np zijn gestuurd,
tekenaar van De Morgen,
cynisme, terwijl niet ik het
die cynisch is, maar de si
ne het is.
die besluiten dat moet
worden doorgespeeld nadat er
zoveel doden zijn gevallen."
Jacques Moeraert (39) is intus
sen al zo'n acht, negen jaar
professioneel tekenaar, nadat
hij zich eerder wat tekenen be
treft noodgedwongen tot de
avonduren en weekends be
perkte. Zijn werk verscheen
onregelmatig in verschillende
tijdschriften, tot hij zich vast
verbond aan De Zwijger, het
inmiddels door een faillisse
ment getroffen satirische
weekblad wan Johan Anthie-
rens.
Een logische overstap naar
De Morgen volgde, hoewel de
krant in die tijd (1984) nog
ouderwets-links was, en een
slaafs volgen van oude dogma's
er hoger stond aangeschreven
dan de speelse formule die nu
wordt gehanteerd. „Zonder
mijn eigen rol te overdrijven,
denk ik dat De Morgen ook
door mij een beetje veranderd
is. Ik bracht er de relativerende
noot aan, liet zien dat je ook
met principes, zelfs met die van
het socialisme of die van jezelf,
moet kunnen lachen. Er is
sprake geweest van een weder
zijdse beïnvloeding, van mij
naar de redactie en omgekeerd.
Dat vind ik heel mooi, want
vaak is de tekenaar niet veel
meer dan een vertolker van
wat de rest van de redactie
vindt; zoals Opland in de
Volkskrant, die in zijn tekenin
gen alleen maar nog eens mag
herhalen wat in éen of meer
artikelen al is gezegd.
In het begin is dat bij De
Morgen ook wel moeilijk ge
weest, want er waren altijd wel
socialisten van de oude stempel
en maatschappelijk werkers
die ervan overtuigd waren dat
links-zijn een zó serieuze be
zigheid is, dat je er niet mocht
mee lachen. Maar nu ben ik
heel vrij. Ik hoef niet op de lijn
van de krant te blijven, ik mag
eigenlijk doen wat ik wil. Voor
een tekenaar een riante posi
tie."
Volgens Zak, wiens tekenoplei
ding zich beperkt tot één jaar
avondschool model-tekenen
- „voor cartoons tekenen be
staat tóch geen opleiding"- is
er veel verschil tussen zijn
werk voor De Zwijger en zijn
huidige werk bij De Morgen,
zoals in het algemeen tussen de
week- en dagbladjournalistiek.
„Bij De Zwijger waren alle
onderwerpen bekend; bekend
„Men verwijt mij cynisme, terwijl niet ik het ben die cynisch is, maar de situatie het is."
S7/W.DMO
De Mcxgcn - Woensdag 20 mei 1987
Een cartoon van Zak.
aan mijmaar ook aan de lezer,
want je mocht bij hem - omdat
hij natuurlijk óók dagbladlezer
was- veel voorkennis veron
derstellen. Bij een krant is dat
anders, want de man of vrouw
die daarin je tekening ziet,
heeft misschien alléén maar
die krant.
Daarnaast moet ik oppassen,
met zoveel tekeningen in alleen
maar De Morgen, dat ik niet te
voorspelbaar word. Ik moet
zorgen de lezer steeds een slag
voor te blijven."
Zak heeft daar naar eigen
zeggen niet vreselijk veel
moeite mee, omdat hij er in zijn
tekeningen - anders dan menig
collega-tekenaar- geen vaste
politieke voorkeur op nahoudt:
„Ik relativeer niet alleen de
macht, maar ook de oppositie,
en daardoor feitelijk het héle
politieke gebeuren. Ik stel me
naïef op, of ik de politiek alleen
kan snappen door ermee te la
chen, de houding van: als je dat
gewoon al snapt, dan scheelt er
iets. jn verwondering kijken
naar wat er gebeurt, hier aan
de Wetstraat, zeggen van: tja,
dat is allemaal heel belangrijk,
maar 't is ook weer niet al,
want de Belg blijft toch in de
eerste plaats aan zijn biefstuk
met patatten denken. Zelf pro
beer ik dan daarbij steeds
nieuwe invalshoeken te vinden,
en - zeker bij ernstige situaties
- net die vonk humor die in elk
onderwerp zit. Want de rest
leest men dan toch wel in het
artikel."
Voor zijn onderwerp-keuze
heeft Zak geen vast stramien.
„Soms pik ik iets op van de ra
dio, dan weer ga ik bij de
schrijvende collega's kijken
waar ze mee bezig zijn, en ik let
altijd op waar de Focus (de the
mapagina's van De Morgen -
red.) over gaat. Gemiddeld kom
ik zo'n drie keer in de week op
de krant, ik kijk dan in het sys
teem -De Morgen heeft mo
derne tekstverwerkers- en 's
avonds lever ik dan mijn werk
af. Alleen worden zeker de po
litieke onderwerpen steeds
moeilijker. De politici in dit
land maken zelf van de politiek
al zo'n karikatuur, dat er voor
tekenaars niks meer over blijft.
Ik heb een rijke fantasie, maar
alles wat ik kan bedenken,
hebben ze zelf ook al bedacht
Neem de Voer, dat is niet
meer uit te leggen. Ik teken
daar alleen nog koeien, geen
mensen meer. Koeien met een
burgemeesterssjerp, of koeien
die ruzie maken, over of
'Boeoehhh!' (loeit nadrukke
lijk) nu een Frans of een Ne
derlands woord is."
Bij dat al, benadrukt Zak,
blijft ook het tekenen zelf hem
volop plezier geven, ook zonder
achterliggende 'boodschap'.
„Lezers praten vaak over de
bedoeling achter je tekening,
achter de situatie die je hebt
uitgebeeld. Maar men vergeet
dat het ook gewoon leuk is om
met zwarte inkt over nog hele
maal wit papier te gaan. Of
eerst met een potloodje te pro
beren, dan weer uit te gummen,
en ondertussen verder na te
denken. Als je dat ambachte
lijke plezier niet hebt, is het
niks."
In de loop van de jaren heeft
Zak, die voordien het tekenen
uitsluitend als hobby beoefen
de, in zijn werk de snelheid van
een echte prof ontwikkeld. Ter
wijl de fotograaf zijn werk
doet, krabbelt hij drie vellen
vol, maar niet altijd -relati
veert hij ook hier - gaat het zó
snel.
„Als ik een mannetje moet
Meer dan
kinderen
wden een zelfbedacht
rnaal in naar de NCRV.
fel? V'? aan het feit dat kin-
zii k ,ze^ hebben bedacht
91 oij de uitwerking van het
ar.| ®leus zÜn genomen,
i «n°r voorkom je dat ik als
aJ1® °°m uitmaak wat
fc r moeten vinden",
dj flsseur Van der Meu-
va^ 9en van de weinigen
Nederlandse
iiai-i
led* v,~~"""iuae jeugdfilm
,lan^UWe ""Puken geeft.
Uati4f m?ri and dreigt de
ilanritQ ontstaan dat het bui-
a,- Pr°dukt, met name
Cfkaanse' in a«e op-
'!anril rrang ^'jgt- In Ne-
-af f]g]e een kinderfilm
veel gevechten en
veel kunst- en vliegwerk van
de grond. Maar Nederlandse
kinderen hebben recht op Ne
derlandse films. Tenslotte le
ven we hier niet in een Ameri
kaanse maatschappij", vindt
Van der Meulen.
Vorig seizoen gingen er zes
afleveringen van Mijn Idee,
met elk twee korte verhaaltjes,
de lucht in. Vanaf zaterdag
worden zeven nieuwe produk-
ties uitgezonden, verhalen van
elk 25 minuten lengte.
Maanden lang hebben regis
seur Karst van der Meulen, zijn
assistent Piet Geelhoed en
NCRV-medewerkster Renske
Popken doorgebracht met het
doorlezen van de ingestuurde
verhalen. Vele daarvan waren
niet bruikbaar, om verschil
lende redenen. Science-fiction-
verhaaltjes vielen meteen al af.
Die zijn gewoon te duur om te
maken.
De serie kost de NCRV toch
al veel geld, omdat zij bestaat
uit zeven afleveringen die vol
komen op zichzelf staan. Dat
betekent voor elk filmpje an
dere locaties, een andere rolbe
zetting en lange, voorberei
dende gesprekken met de
schrijver of schrijfster om zijn
of haar ideeën zo professioneel
mogelijk op film te krijgen. In
totaal heeft Van der Meulen
een jaar nodig gehad voor de
opnamen.
Opvallend is dat zes van de
zeven filmpjes door meisjes
werden bedacht. Piet Geel
hoed: „In de leeftijd tussen M
en 15 jaar schrijven meisjes nu
eenmaal meer dan jongens. Zij
houden dagboeken bij en
schrijven gedichten; jongens
niet". Daar komt bij dat jon
gens volgens Karst van der
Meulen veel verhalen instuur
den die voldeden aan het ver
wachtingspatroon dat zij van
televisie hebben: veel actie,
veel achtervolgingen en veel
schietpartijen. „En het was
juist niet mijn bedoeling om in
Mijn Idee een plastic wereld
naar Amerikaans model te
creëren. Het leek mij nu juist
aardig om te laten zien wat er
onder Nederlandse kinderen
leeft, waar zij bang voor en en
thousiast over zijn en hoe zij
tegen bepaalde dingen aankij
ken".
Niet voor niets gaat Henkie,
het enige jongens verhaal' in de
serie, dat komende zaterdag op
het scherm verschijnt, dan ook
over boeven. Verder komt een
groot aantal thema's aan de or
de, variërend van kindermis
handeling tot de onuitroeibaar
heid van vooroordelen. Maar er
zitten ook luchtige afleverin
gen tussen, zoals die over een
jongen die een gedachtenlees-
machine uitvindt, maar ont
dekt dat het ook nadelen heeft
om te weten wat er in de hoof
den van anderen aan gedach
ten rondspookt.
Ontroerend is het laatste
filmpje in de reeks, Een week
om nooit te vergeten getiteld,
waarin een meisje verliefd
wordt op een gehandicapte jon-
doen dat een woord zegt, ben ik
in een halve minuut klaar. Als
je een situatie moet weergeven,
met bijvoorbeeld een hele men
senmenigte, wordt het mis
schien wel een uur. Maar zoals
vroeger een dag besteden aan
het decor, doe ik niet meer. Het
is niet erg praktisch, want al
die tijd kun je aan niks anders
denken, en de krantenlezer kan
dat toch niet schelen. Hij weet
een minuut later toch al niet
meer hóe het getekend was, of
er iets mis was met het per
spectief of niet. Het gaat hem
om het idee, dat blijft hem bij,
en dat teken ik dus. Met een de
cor, dat bijna altijd gesugge
reerd in plaats van werkelijk
aanwezig is."
Voor de rest, vindt Zak, is
zijn publiek méér veranderd
dan hij. „In het begin was na
tuurlijk het verrassingseffect
groter, maar los daarvan maak
ik nu toch tekeningen die twee
jaar geleden niet konden. In
feite kan alles, censuur is er
niet. Behalve censuur op kwa
liteit, maar daar pleit ik zélf
voor, want als een grap niet
overkomt, kun je hem beter
niet publiceren. Of als de situa
tie zelf al zó gek is, dat je er als
tekenaar bijna niet meer over
heen kunt. Dat had ik bijvoor
beeld met de BRT-verslagge-
ving over het rechttrekken van
de 'Herald of free enterprise'.
Een uitzending van een dag
omdat je zeven weken op voor
hand wist wat er stond te ge
beuren, en omdat je de ramp
zelf hebt gemist. Ik geef toe:
wat humor betreft verlies ik
het van de BRT-leiding. Ze
hebben daar natuurtalenten!"
Laatste vraag aan Zak, in
het nu door scholieren steeds
drukker-bevolkte café des
Arts: Zijn er eigenlijk voor de
politiek tekenaar van De Mor
gen, die spot met de dood, met
Joden en met zelfmoord, nog
taboe's?
Zak, na een denkpauze van
nog geen twee seconden: „Ik
denk het niet, want ik kan in de
krant zelfs met de hoofdredac
teur lachen.
Acties, tv-discussies, voor
lichtingsavonden en be-
wustwordings-shows heb
ben de vrouw in de huiska
mer niet bereikt. Ze kijkt
per dag langer naar de tv
dan haar man. Vooral 's
middags voor 5 uur grijpt
ze haar kans. Gek is ze op
series waarin de hoofdper
sonen tobben met relaties
en sukkelen met hun ge
voelsleven.
Het is alsof je een doos cli-
ché's van zolder haalt. De
Nederlandse vrouw houdt
van romantiek, liefst in het
Nederlands. De Neder
landse man moet daar niks
van hebben en zet de zen
derkiezer het liefst op sport.
Nederland, Duitsland, Sky
Channel, het doet er niet
toe, als de bal maar rolt en
het publiek brult. De kloof
tussen de seksen is nog
even diep als in de jaren
vijftig.
Deze gegevens zijn terug te
vinden in een rapport van
het Continu Kijk-onder-
zoek van de NOS en de
STER. Hoewel sociologen
beweren dat vrouwen in de
jaren tachtig zelfbewuster
en mannen begrijpender
zijn geworden, deden de on
derzoekers een pijnlijke
ontdekking: de man han
teert in de Nederlandse
huishouding de afstandsbe
diening!
Mannen doen tijdens het
kijken verder niets, slechts-
1 op de 10 mannen ontplooit
anderen activiteiten, maar
mogelijk is dat niet meer
dan spelen met het appa
raatje voor de afstandsbe
diening. Van de 10 vrouwen
die kijken doen 4 ondertus
sen wél even iets anders:
puzzelen, breien en wat
huishoudelijk werk. En
misschien moeten ze ook
nog bier halen voor hun
man die geen seconde van
zijn knokfilm kan missen.
Wat gebeurt er zondag
avond om zeven uur in de
Nederlandse huiskamers?
Gaat automatisch Studio
Sport aan? In de meeste ge
vallen wel, want Studio
haalt wekelijks met gemak
een kijkdichtheid van 30 tot
40% Twee-derde deel van
die kijkers bestaat uit man
nen. N&ar het Australiséhe
tv-feuilleton 'De Carsons',
tegelijkertijd op het andere
net, wordt hoofdzakelijk
gekeken door vrouwen (73
vrouwen waarderen
deze serie met een 7.3 (bo
ven het gemiddelde) en
mannen met een 6.6 (een
onvoldoende). 'De Carsons'
scoren beduidend lager en
moeten het waarschijnlijk
in hoofdaak hebben van
vrouwen die zelf de af
standbediening hebben be
machtigd of gewoon alleen
thuis zijn.
Een onhoudbare situatie.
Kennelijk hebben 25 jaren
emancipatie-strijd niets
veranderd aan de smaak
van mannen en vrouwen.
Dat moeten we dan maar
accepteren. Maar erger is
dat mannen de zenderkeuze
voor zich opeisen. Dat kan
natuurlijk niet zo blijven.
Elke zondagavond zou in
goede verstandhouding be
paald moeten worden naar
welk net gekeken wordt. De
video zou uitkomst kunnen
bieden, maar veel gezinnen
hebben nog niet zo'n vre-
des-apparaat. Er moet echt
gekozen worden. Misschien
de regering een leuk subsi
die-bedrag kunnen geven
aan gezinnen die niet naar
Nederland 2 kijken.
Het wordt vanaf zondag
nog moeilijker. De Carsons
zijn na jaren trouwe dienst
verschoven naar de NCRV-
zaterdag. Nu staat tegen
over Studio Sport de
VARA-serie 'Flying Doc
tors', die op de maandag in
de afgelopen maanden een
grote populariteit heeft be
reikt. Vrouwen zullen mor
gen eisen dat ze hun ge
liefde dokter Tom Callag-
han mogen volgen, terwijl
de mannen hun dosis Eddy
Poelmann wensen.
Ik wens u veel wijsheid toe.
U bent geheel vrij in uw
keuze. Maar zorg er in
godsnaam voor dat de on
derzoekers de volgende
keer met cijfers uit de bus
komen, waarvoor wij ons
niet hoeven te schamen.
Straks schrijven al die bui
tenlandse bladen weer dat
de strijd voor de gelijkbe
rechtiging van de vrouw in
Nederland is gestrand op
een onneembare dijk van
conservatisme. En dat wilt
u toch niet, heren? Kom, leg
die afstandsbediening nou
maar op tafel.
Van onze verslaggever
NIJMEGEN - Hans van Manen, tot voor kort balletmeester
en choreograaf van het Nationaal Ballet, wordt bijzonder
hoogleraar kunst en cultuur aan de Katholieke Universi
teit van Nijmegen.
Binnen de faculteit der lette
ren gaat Van Manen vanaf ja
nuari 1988 colleges geven in
dans, hedendaags ballet en be
weging. De nieuwe leerstoel is
mogelijk gemaakt door de
Stichting Nijmeegs Universi-
teits Fonds (SNUF). Het fonds
biedt de universiteit deze bij
zondere leerstoel aan ter gele
genheid van zijn 25-jarig be
staan. Een benoeming op de
leerstoel kunst en cultuur geldt
voor tenminste één en hooguit
driejaar.
Wanneer het college van be
stuur van de KUN formeel met
de voordracht van de SNUF in
stemt, gaat Van Manens benoe
ming 1 november in. De benoe
ming van een uitvoerend kun
stenaar tot hoogleraar is in ons
land uniek.
Hans van Manen, geboren in
1932, begon zijn loopbaan in
1952 bij het ballet van de Ne
derlandse Opera, waar hij de
techniek van het ballet maken
leerde. Daarna was hij onder
meer danser en choreograaf, en
later artistiek leider bij het Ne
derlands Danstheater. Vooral
zijn jazzballetten trokken sterk
de aandacht.
In 1963 stopte hij met dansen,
om zich volledig te wijden aan
het directeurschap en de cho
reografie. Na 1970 werkte hij
enkele jaren als nietgebonden
choregraaf; in 1973 volgde zijn
aanstelling bij het Nationaal
Ballet. Zijn meest recente bal
let, Wet Desert, ging vorige
maand in première bij de ope
ning van het Haags Muziek
theater.
Op zondag 8 november viert
SNUF het zilveren jubileum.
Dan ook zal Hans van Manen
zijn oratie houden; dat is de
rede waarmee hij zijn ambt
van hoogleraar aanvaardt.
gen en eerst bij haar ouders en
leeftijdgenoten misvattingen
over rolstoelers moet wegne
men, voordat haar prille ro
mance serieus wordt genomen.
Karst van der Meulen heeft
zijn jeugdige, onervaren spe
lers 'geronseld' tijdens bezoe
ken aan scholen. De meesten
komen uit Het Gooi, omdat het
regelmatig naar Hilversum ha
len van kinderen uit Friesland,
Zeeland en Limburg te veel tijd
zou vergen en te duur zou wor
den. Daarnaast heeft hij een
beroep gedaan op bekende Ne
derlandse acteurs en actrices,
onder wie Willeke van Ammel-
rooy, Hugo Metsers, Bernard
Droog en Mieke Verstraete.
De NCRV zendt de serie elke
zaterdag tot 14 november uit
van 19.25 tot 19.50 uur. Mijn
Idee is inmiddels verkocht aan
de Bondsrepubliek Duitsland
en een aantal Scandinavische
landen. De Deense televisie
heeft al een aantal afleverin
gen, van vorig seizoen, uitge-
zonden:,
AMSTERDAM (ANP) - De
auteur en kunstenaar Ar
mando is de Gouden Ganze
veer, de culturele prijs van de
Koninklijke Nederlandse Uit
geversbond (KNUB), toege
kend. Hij krijgt deze onder
scheiding „voor zijn bijdrage
aan het Nederlands cultuurbe
zit en de verspreiding daarvan
tegen de achtergrond van het
Europees perspectief".
De prijs wordt op 9 december
overhandigd tijdens een grote
cultuurmanifestatie in de Am
sterdamse stadsschouwburg.
De 58-jarige Armando debu
teerde in 1954 als dichter in Po
dium. In samenwerking met
onder andere H. Sleutelaar, H.
Verhagen en C.B. Vaandrager
was hij de grondlegger van de
'totale poëzie' en een nieuwe
zakelijkheid. Zowel in zijn lite
raire werk als in zijn schilde
rijen is de betrokkenheid van
Armando met de Tweede We
reldoorlog duidelijk
Armando.
FOTO ANP
Armando woont nu in Ber
lijn. Hij kreeg in 1977 de Her
man Gorterprijs toegekend
voor de poëziebundel 'Het ge
vecht' (1976). Voor 'De macht
hebbers' (1983) kreeg hij de F.
Bordewijkprijs 1984 en de Mul-
tatuliprijs 1984.
I
I
