de kleine STEM
Hoe word j e het pispaaltj e
ramenpudding
leen cent teveel
'oor j ongeren
kers: een
dkend st
ving
idealisme
le Cottenjé
De branden van de Duivelsbrug
epmaker als
oei bereikt
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
ZATERDAG
ZONDAG
Zie zaterdag.
sfceen Wiske: „De Jolige Joffer'
Even Piekeren
mbone
K—
Woollet: Tweelingen'.
aktische adviezen voor oudf
-weelingen en meerlingen
lomas: 'De maan van het
en Warendorf, prijs 29,90.
in de oertijd. Een mengsel
;r is antropologe), magie en
erlijk universum'. Uitg. Conta'
erden miljarden brokjes ia
rsenen, verwerken en weer
litgelegd aan de hand van
iSTEM GIDS 3 ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1987
redactie: Muriel Boll brieven naar: SDinveld 55 - 4815 HV Brerla
brieven naar: Spinvetd 55 - 4815 HV Breda
besc
t
t
t
nge weg naar wat wij 'l
lijkheden moeten overwii
en ontdekken die nu tot de g
d behoren.
materiaal dat uit andere be
schavingen afkomstig is. Chi
nese bronnen zijn nog u
enigszins onderzocht, maar bij
voorbeeld de Indiase, Arab!
sche, Egyptische en Indiaan
beschavingen zijn goeddet'
buiten beschouwing gelaten
Dat levert een enigszins va
tekend wereldbeeld op, ma;
dat neemt niet weg dat 'De onl
dekkers' bij vlagen een
drukwekkend stuk geschil
schrijving is.
Ruime aandacht is er in
ontdekkers' voor de remmi
werking die de katholieke ka
op de ontwikkeling van
mens heeft gehad. Boorsl
gaat daar terecht uitgebreid
in en in veel gevallen leidt di
tot de conclusie dat de mi
eerder ondanks dan dai
zijn geloof zo 'beschaafd'
kunnen worden. Wi
Daniel Boorstin: 'De
dekkers'. Uitg. Els
prijs 49,50.
t je het meest in haar bewom
[voor haar idealen vecht of
onlijke ervaringen onder woor
zullen sommigen haar
et altijd waar de autobiografi
In ieder geval is haar boek '0c
olg op 'Muren doorbreken'.
it beroepspraktijk (in haar geva
een poging tot reclassering) on
derscheiden dient te blijve,
van al te persoonlijke emoties
Zorgt dat uitgangspunt nogal
eens voor schizofrene houdin
gen, bij Cottenjé sloeg de taj
lans helemaal door.
Octopus is het 'verslag' vat
een wanhopige poging om V!
weer te integreren in datgen)
wat zij als 'het normale leven
ziet. Ze wil zich niet aan he
bramen kun je jam maken, maar ook pudding,
jarvoor heb je nodig: te liter bramensap, Va liter
lagroom, 2 eieren, 3 eetlepels suiker, 4 blaadjes gelati-
maakt sap van ongeveer
j gram bramen. Een halve
ja is genoeg, van de rest
je wat prut. Als je de
tarnen met een beetje water
i tijdje laat koken, wordt
et vanzelf pap.
Splits de eieren in dooiers
jwit. Klop de dooiers met de
liker tot crème. Laat de ge-
itine 10 minuten in koud wa-
r weken, roer dat dan door
■thete sap en de*prut en laat
iet afkoelen. Als het lauw is,
ier je de eiercrème erdoor,
ut het zaakje in de koelkast
der koud worden tot het
dikker maar niet hele-
al stijf is. Klop de slag
room stijf en vetvrij (anders
kun je kloppen tot je een ons
weegt).
Meng de slagroom en het
eiwit door de bramencrème
en laat het helemaal stijf
worden. Je kunt er ook vlier
bessen voor gebruiken.
ELKAAR pesten komt op
elke school voor, maar vaak
zijri het steeds dezelfde kin
deren die gepest worden. Hoe
komt dat, vroegen we aan
Angélique, Patrick, Hans en
Patty. Ze zitten in de 7e en 8e
groep van de Christus Ko-
ningschool in Breda, maar we
hadden net zo goed naar een
kleuterschool of middelbare
school kunnen gaan. Naar
Zeeland, Friesland of het bui
tenland, want pesten lijkt er
overal bij te horen.
Hoe word je het pispaaltje
van de klas Nou, dat is niet
zo moeilijk.
Hans: „Heel gemakkelijk
als je bijvoorbeeld dik bent
zoals ik. Je kunt niets eten of
er wordt wat van gezegd. Ook
met gymnastiek word ik ge
regeld voor dikke uitgeschl-
den. Gelukkig mag ik altijd
gewoon meedoen."
Patrick: „Je hebt ook kin
deren die nooit mee mogen
doen. Omdat ze klein zijn,
rood haar of een bril hebben.
Nou als ze mij voor brillen-
jood uitschelden, scheld ik ge
woon terug of ik geef ze een
stomp, dat is het beste."
Angélique: „Vorig jaar
werd ik door zesdeklassers
uitgescholden omdat ik klein
ben. Nu niet meer, want ik zit
zelf in de zesde."
Patty: „Meestal zijn het
groteren die de kleineren pes
ten om dingen waar ze niets
aan kunnen doen. Het beste is
om terug te pesten of te vech
ten, als je een bange schijterd
bent, ben je ook het pis
paaltje."
Een schoolbord vol scheldwoorden.
Daar zijn de anderen het
helemaal mee eens.
Patrick: „Je wordt ook ge
pest als je eerst zelf ruzie uit
lokt en dan naar meneer loopt
om te klikken. Die heeft ge
lukkig meestal wel door dat
ze het zelf uitlokken."
„Verraaibakkesen", noemt
Hans ze. Soms verzinnen die
kinderen gewoon dat ze ge
pest worden omdat ze veel
aandacht willen. Om aan
dacht te trekken, zijn er ook
kinderen die steeds zeggen
dat ze iets niet snappen en
dan wordt het aldoor maar
uitgelegd. Ook een goede me
thode om pispaaltje te wor
den is opscheppen. 'Bluffen'
zo noemen ze opscheppen van
- FOTO OE STEM/DICK DE BOER
rijke kakkers met dure kle
ren of dure geluidsinstalla
ties.
Als je het lievelingetje van
de juffrouw of de meester
bent, zit je ook goed. Wedden
dat je gepest wordt
„Maar soms", zegt Hans
eerlijk, Jun je er niets aan
doen als je gepest wordt. Ik
zat eerst bij een club van de
zwaksten. Toen gingen de
meesten naar de sterkere. Ik
ook, terwijl ik het eigenlijk
niet wou. Je doet het omdat je
niet in elkaar geslagen wil
worden. Het is niet eerlijk en
niet leuk voor de zwakke,
maar ik probeer nu te blijven
bij de club waar ik het eerst
bij was."
in
id
ar
de
ig
»ij
r-
i-
of
ï-
e-
en
?-
et
j-
ze
dt
ide gouden koets echt lek-
der zitten dan een luxe-
|«to? Hij is in ieder geval
toner en leuker om naar te
ijken. Dat deden veel men-
i dan ook op Prinsjesdag,
i Haag zat propvol en de
tolieren kregen een dag
in de Ridderzaal las de ko-
de plannetjes van haar
iters voor. Dit jaar was
troonrede tamelijk goed te
ippert. Taalkundigen had-
zich ermee bemoeid, die
:n ellenlange zinnen in
leeën of meer en schrapten
onbegrijpelijke woorden,
wel... 'driesporenbeleid'
iit niets te maken met ver-
irswegen met drie rij kstro-
:n, maar wel met het 'mobi-
jteitsscenario' van minister
it-Kroes. Daarmee wil de
irkeersknopen oprekken',
ils ze eens zei.
ze zelf meer dan genoeg) n»
hem wel in haar gezin en ii
leven
haar persoonlijke
warme bedding bieden v»
zijn rehabilitatie. Speelt zij
hem daarbij toch spelletjes 4.
met machtsverhoudingen
maken hebben? Het is toj
voortdurende vraag en zorg
Maar Vic is een recidivist
Hij dealt en drinkt weer. W
verstikt haar in zijn octopus»
men en Cottenjé kijkt verba»
naar zichzelf: Wat bindt hail
aan deze man? Aan dit geW
ie rechter mag meer alter
natieve straffen geven. Vo-
jaar werden die 1500
uitgedeeld en dat is
joed bevallen. Zo'n straf be
tekent dat je bijv. een tram-
et bushalte moet opknappen
ip v. zitten of betalen;
werkloze jongeren die zelf
standig wonen en nog geen
11 jaar zijn, krijgen net zo-
bijstand als werkloze
ren die thuis wonen.
bovendien wordt de huur
subsidie minder. De rege
ring wil dus dat jongeren
langer bij moeders pappot
blijven;
-als je daardoor meer ruzies
krijgt, moet je die thuis op
lossen. Jongeren kunnen
niet meer voor elk wisse
wasje naar de rechter stap
pen;
-meer meisjes moeten mid
delbaar-technisch onder
wijs gaan volgen. Daarom
wordt de campagne 'Kies
exact' voortgezet;
t-vanaf 1 januari 1988 mogen
jongeren vanaf 18 jaar zelf
bepalen of ze in een inter
naat willen wonen. De
meesten zullen dat wel niet
willen en dat scheelt weer
een paar bedden (geld dus);
-het minimumloon voor vijf
tien- tot zeventienjarigen
wordt afgeschaft. Je baas
mag dus zelf bepalen hoe
veel hij je wil betalen, maar
of dat meer zal zijn? Het
minimumloon werd destijds
ingesteld om onderbetaling
te voorkomen.
-je ouders krijgen meer kin
derbijslag, maar ze krijgen
geen tegemoetkoming in de
studiekosten meer. Nie
mand gaat erop achteruit,
maar ouders die toch al
geen tegemoetkoming kre
gen, gaan ze meer op voor
uit.
Er brandde nogal eens wat af in Breda, de af
gelopen jaren. Meer dan in andere plaatsen?
Johan Diepstraten, die midden tussen wat uit
gebrande panden in het zuiden van Breda
woont - in Ginneken - heeft zich erin verdiept
en er een spannend jeugdboek van gemaakt.
Het stukje Breda, waar het boek zich af
speelt, is niet alleen geheimzinnig door de
branden die er steeds weer oplaaiden, maar
ook door de historie en de legendes die erom
heen geweven zijn.
-m*»
Zo zou er 's nachts nog steeds een duivel
rondwaren in de buurt van de Duivelsbrug en
die zou zelfs een handje in de brandstichtin
gen hebben... Maar daar gelooft Jessica, de
hoofdpersoon uit dit boek, niks van. Die flau
wekul... of toch wel een beetje?
Jessica is de 14-jarige dochter van de eige
nares van een wolwinkel aan het Duivels
brugplein. Op een vroege ochtend, als ze haar
hond uitlaat, vindt ze bij de pomp de oude
Ripzaad liggen, in elkaar geslagen. 'Brand...
bij het paard' is het enige dat hij tegen Jessica
kan uitbrengen, voordat hij in de ambulance
belandt. Weet de oude Ripzaad iets van de
branden?
Als de volgende nacht café De Drie Weesge
groetjes tot de grond toe afbrandt, wordt Jes
sica nieuwsgierig. Ze trommelt haar vriendje
Marco op, die eigenlijk meer geïnteresseerd is
in zijn computer. Maar juist met behulp van
dat apparaat komen ze erachter dat de duivel
niet veel met de branden te maken heeft...
Een lekker spannend boek. Voor kinderen
uit Breda en omgeving extra leuk, omdat je al
die plekjes uit het boek kunt opzoeken. En
Bij de pomp ligt de oude Ripzaad
Illustratie uit''De branden van de Dui
velsbrug'.
misschien de geur van zwavel kunt ruiken bij
de Duivelsbrug...
marijelukAcs
•Johan Diepstraten: 'De branden van de Duivelsbrug'.
Uitg. Bzztoh, prijs 19,50.
GOES
Grand Theater
19 u. The living daylights.
21.30 u. Children of a lesser god.
HULST
De Koning van Engeland
19 en 21.30 u. The living day
lights.
19 en 21.30u. Predator.
19 en 21.30 u. Lethal weapon.
19 en 21.30 u. Na schooltijd.
TERNEUZEN
Luxorl&ll
14 en 21.30 u. Crocodile dundee,
a.l.
19 en 21.30 u. Mannequin, a.l.
14 en 19 u. Tough guys, a.l.
VLISSINGEN
Alhambral
19 en 21.30 u. Beverly Hills Cop
2.
Alhambrall
19 en 21.30 u. Blind date.
BRUGGE
Complex Zwart Huls
Gulden Vlies I
14.30 en 20 u. Extremities.
22.30 u. The name of the rose.
Gulden Vlies II
14.30 en 20 u. Lethal weapon.
22.30 u. Gothic.
Gulden Vlies lil
14.30 en 20 u. Radio days.
22.30 u. Room with a view.
Memling
14.30, 20 en 22.30 u. The living
daylights.
Rembrandt
20 u. A nightmare on Elmstreet.
22.30 u. The dark side of love.
HULST
Houtenkwartier - 22 u.
Braziliaanse gitarist Carioca.
HetBosdorp - 14 u.
Muzikaal evenement met 'The
Hulstonians'.
HULST
Café de Kroon - 14.30 u.
schieting.
DE KLINGE
De Statie - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
Van Steene - 15 u.
schieting.
LAMSWAARDE
Sociëteit de Vrede -
kermisschieting.
14.30 u.
OSSENISSE
Camp.'t Mussenest - 19.30
u. schieting.
ST. JANSTEEN
Café den Ouden Arend - 14
u. vleeskaarting.
Café de Kroon - 20 u. bingo.
WALSOORDEN
RudieenSonja - 14.30 u.
schieting.
ZUIDDORPE
M. de Cock - 14.30 u.
schieting.
AARDENBURG
Gemeentemuseum - Laat
middeleeuwse bodemvondsten
(tot 30 sept.).
AXEL
Streekmuseum - Grafiek van
Jos Tolhoek. Geop. woe. t/m za.
13.30-17 u. (tot 27 sept.).
CLINGE
Galerie Esprit - Urbain Ma
rin, schilderijen en interieurs.
Geop. woe. t/m zo. 13.30-17.30
u. (tot 4 okt).
GOES
Grand Theater
14 en 19 u. The living daylights.
21.30 u. Children of a lesser god.
HULST
De Koning van Engeland
13.45,16.15,19 en 21.30 u. The
living daylights.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Pre
dator.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Na
schooltijd.
16.15,19 en 21.30 u. Lethal wea
pon.
19 en 21.30 u. Na schooltijd.
14.30 u. Exstasy girls.
TERNEUZEN
Luxorl&ll
13.45,19 en 21.15 u. Crocodile
dundee, a.l.
13.45,16 en 21.15 u. Mannequin,
a.l.
16 en 19 u. Tough guys, a.l.
VLISSINGEN
Alhambral
14,19 en 21.30 u. Beverly Hills
Cop 2.
Alhambrall
14 u. Een avontuur met een
staartje.
19 en 21.30 u. Blind date.
BRUGGE
Complex Zwart Huis
Gulden Vlies I
14.30,17.15 en 20 u. Extremities.
22.30 u. The name of the rose.
Gulden Vlies II
14.30,17.15 en 20 u. Lethal wea
pon.
22.30 u. Gothic.
Gulden Vlies III
14.30,17.15 en 20 u. Radio days.
22.30 u. Room with a view.
Memling
14.30,17.15,20 en 22.30 u. The
living daylights.
Rembrandt
14.30,17.15 en 20 u. A night
mare on Elmstreet.
22.30 u. The dark side ot love.
DE KLINGE
Het Gasthof 15u.
schieting.
KOEWACHT
deVliegher - 15 u.
schieting.
LAMSWAARDE
Sociëteit de Vrede - 14.30 u.
kermisschieting.
Café Lamsoren - 14.30 u.
gaai bollen.
WESTDORPE
't Oud Raedhuys - 14.30 u.
schieting.
ZUIDDORPE
St. Sebastiaan - 14.30 u.
schieting.
Radio Days' met Mia Farrow draait in Brugge.
de treerde 'kind'!
- FOTO ORION
r-
en
en
de
'ic
te
!et
i-
an
iid
es,
in
lit
eft
se
en
navrante tonelen af rond te
man, 'die zijn medemei®
voortdurend een laatste MJ
geef-me-nog-een-kans,
dwong tot alle deuren dicht?
trapt waren'.
Mireille Cottenjé deed v»
slag van een noodlottige v»
liefdheid op een even eenvw
dige als indrukwekkende p'
nier. In Octopus lees je
goede bedoelingen en neiw
verontwaardiging alleen
den een goed uitgangspunt»,
voor een sterke levensdrift
Mireille Cottenjé: 'Octof
Uitgeverij H, prijs 1?"
In 'Het rijmt, dat scheelt
Lenstra weer opgevoerd, n
nu als introductie op roc
helden als Piet Keizer en
Cruijff.
De gemeenplaatsen
in Scheepmakers ir
licht een frisse kleur
keer dat hij de ironie v®
bijvoorbeeld in de verzen
de' en 'Verdraagzaam"
verschraalt die kleur o®
middellijk. Dan wordt p
dichten zondagsdichter
zijn uitzonderineea
'Het rijmt, dat scheeltJfjJ
derhoudend, leuk en toe®
lijk voor een groot put"1®'
Bezield Poëet zou je j
beledigen met zo'n kwaUi'^
tdt
w.
>a-
ug
1e-
hij
al.
ïen
x>k
>u-
K>ie
mt,
'ste
hij
een
ge-
ing
/an
an-
en-
em
■en.
ucicuigcu urci dw »»••-
maar Nico Scheepmaker
vermoedelijk zijn doel b®
Nico Scheepmaker
rijmt, dat scheelt'. Uw
Bakker, prijs 19,90.
mBtjm mar Mits ophiahtcn
fflEl
=ruj M li chinlife1
Bcdricjtri/
(en toeÓMloiilt
tier irn th
uit urn mi-
hen, hè
krijF
M7
BETEKEN
v3 C
HORIZONTAAL: 1. Na een poosje be
middeld worden in België (7); 4. Vlucht
weg (7); 8. Per abuis niet geraakt (5); 9.
Kledingstuk van een zwoegende vrouw
(5); 10. Niet-rokers hebben het van rokers
(5); 11. Aldus aan een spruitje gegeven uit
liefde (7); 14. De beste wielrenner maakt
het ook op de beurs (10); 16. Buig eens
voorover met dat geweer! (4); 17. Stoeltje
van een knoeier (4); 18. Te stelen? (10); 21.
Extra gemene subsidie (7); 24. De schilder
kan die zot goed gebruiken (5); 25. Naam
van een typiste (5); 27. Peilen van metaal
(5); 28. Voor een zeeman komt moeder ras
terug (7); 29. Vogel die van kraaien af
stamt (7).
VERTICAAL: 1. Hoofddeel van de leider
(7); 2. Warenhuis van de staat? (7); 3. Een
vaartuig en daarna een vuurmond (4); 4.
Verpleegster met een deeltijdbaan? (10);
5. Jammer dat de plaggen door elkaar lig
gen (5); 6. Afbeelding die gedraaid wordt
(5); 7. Krachtterm ter afsluiting (7); 12.
Rijkaard achter op de slee (5); 13. Min
slim? (10); 15. Ondeugend dier (5); 17.
Flauwte van een huisdier? (7); 19. Bemid
delen zal moeder niet overleven! (7); 20.
Hierop kan men een rondrit maken (7);
22. Precies een vroeger nummer (5); 23.
Lust om het meisje te draaien (5); 26. Ver
langen naar een verhuizing (4).
De oplossing staat in de krant
van maandag op pagina 2.
•)aoA 'paoqiedsrooA 'jiouoj;
uba ijsoq 'oonq jueqjapuo 'ueui uaAoq'iwnoq
-a3 'tapez 'jnnjs 'supaj qnuis 'uaAoqsiiuiq
