I
K
s
Privécoll
Grammo
Smalfilm en dia op video overzetten
Nederlandse garantie van
bij aanschaf elektronica
O
digitale re
DE STEM
Grootste muziekbeurs
van Nederland opent vandaag
v
OMZET REPARATIEBRANCHE LOOPT GESTAAG TERUG
Er wordt jaarlijks steeds minder geld uitgegeven aan reparaties van tv's, vi
deo's hifi-apparatuur en witgoed. Werd er in 1980 nog voor circa 480 miljoen
gerepareerd, vorig jaar was dat nog slechts 410 miljoen gulden. Die daling
zal verder doorzetten. Zo zal er naar verwachting in 1990 voor nog maar 360
miljoen gulden worden gesleuteld. Toch wordt er nog volop gerepareerd.
■HHBI
VRIJDAG 18 SEPTEMBER
WÊ&
'De prutsers
vallen af'
Intra
Het
reparatiebedrijf
Martens-de
Kriek.
FOTO DE
STEM /DICK
DE BOER
Door Ton Boender
De daling van de lande
lijke bestedingen aan re
paraties wordt veroor
zaakt doordat de elektronische ap
paratuur steeds beter wordt. Een en
ander zegt het Economisch Instituut
voor het Midden- en Kleinbedrijf in
het rapport 'Reparatieservice in de
elektrobranche'.
Met name door de toepassing van
moderne elektronica is de kans op
storing aanzienlijk kleiner geworden,
aldus het instituut. „Dit heeft echter
wel tot gevolg gehad dat de gemid
delde prijs per reparatie is gestegen,
omdat steeds vaker hele modulen
moeten worden vervangen en de ge
middelde zoektijd van een storing
langer is geworden".
Verder concludeert het rapport
dat de reparaties steeds minder wor
den uitgevoerd door detaillisten.
„Met name het marktaandeel van ge
specialiseerde reparatiebedrijven is
de laatste jaren omhoog gegaan. Dit
is vooral het gevolg van stijgende in
vesteringskosten in meetapparatuur
en in technische kennis van de repa
rateur. Daardoor is uit economische
overwegingen schaalvergroting van
reparatiewerkplaatsen noodzakelijk
geworden".
De bevindingen van het eerder dit
jaar uitgebrachte rapport van het
Economisch Instituut voor het Mid
den- en Kleinbedrijf worden bij de re
parerende detaillist met enigszins
gefronste wenkbrauwen ontvangen.
„Je kunt hier bijna niet meer binnen
komen, zo druk is het. Het staat afge
laden vol met apparatuur die hier ter
reparatie wordt aangeboden. Iedere
keer als er een auto voor de deur
stopt schrikken we. Weer meer spul
te repareren, denken we dan", aldus
mevrouw Martens-de Kriek. Samen
met haar echtgenoot drijft ze een re
paratiewerkplaats annex winkeltje in
Breda.
PRUTSERS
„We repareren vooral voor de han
del. Dan gaat het om apparaten die
ze zelf niet gerepareerd krijgen. Die
brengen ze dan naar ons. Daar heeft
de consument, die zijn apparaat naar
die handelaar heeft gebracht, geen
weet van. Maar dat geeft ook niet.
Als de reparatie maar goed wordt uit
gevoerd. Verder komen de mensen
van heinde en verre hierheen. Arn
hem, Antwerpen, noem maar op".
Toch ziet ze ook wel om haar heen
dat het aantal ouderwetse repara
teurs terugloopt. „De mensen die het
behoorlijk doen blijven over. De
beunhazen, de prutsers, die vallen
af. Die rommelen maar wat, vernielen
de boel nog verder en dan kunnen
wij het hier opknappen. Maar ook
gebeurt het dat mensen eerst elders
zijn geweest en dat ze daar bij voor
beeld te horen hebben gekregen dat
de beeldbuis van hun kleuren-tv stuk
is. Dan bekijken wij de zaak en dan.
blijkt dat die beeldbuis helemaal niet
stuk is. Kijk, zulke types vallen vroeg
of laat toch af".
KLEIN SPUL
Volgens mevrouw Martens-de Kriek
komen er ook veel mensen in hun
zaak terecht die geschrokken zijn
van de prijzen bij de grote elektroni-
cawerkplaatsen. „Daar wordt gerust
75 gulden per uur arbeidsloon ge
vraagd. Ja, dan zeggen mensen
'daarvoor laat ik het niet meer repa
reren'. Begrijpelijk, vooral als het om
klein spul gaat. Hier laten de mensen
ook kleinere apparatuur repareren".
Ze onderschrijft de uitkomst van
het rapport dat de gemiddelde zoek
tijd naar een storing langer is gewor
den. „Reparaties zijn door de verbe
terde elektronica met chips en print
platen wel ingewikkelder geworden,
waardoor het langer duurt eer dat je
het defect hebt gevonden. Ook kun
je nooit alle onderdelen van alle fa
brikanten zelf op voorraad hebben.
Dan zouden we magazijn nodig heb
ben dat groter is dan dat van Philips.
Dus moeten we die onderdelen be
stellen en dat kost ook nogal wat tijd.
Je moet de apparatuur dan proviso
risch dichtmaken en weer openma
ken als het onderdeel is gearri
veerd".
NIET DEFECT
Een andere uitkomst van het rapport
'Reparatieservice in de elektrobran
che' is dat veel apparaten worden
aangeboden die niet defect blijken te
zijn. „Bij het oplossen van deze pro
blemen - vaak veroorzaakt door on
juiste afstelling of onoordeelkundig
gebruik- kan de detailhandel een
nuttige rol vervullen", aldus het rap
port.
„Klopt", zegt mevrouw Martens.
„Je staat er van te kijken hoe men
sen soms met hun apparatuur om
gaan. Dan zetten ze hun tuner-ver
sterker aan zonder dat de luidspre
kers zijn aangesloten. Dan blazen ze
wel een onderdeel op. Of ze breken
de arm van de platenspeler af, ge
woon door er ruw mee om te gaan".
Volgens het rapport is er op kleine
schaal in de reparatieservice nauwe
lijks meer iets te verdienen. Volgens
Martens bewijst zij het tegendeel,
echter wel door zich helemaal te
specialiseren in die reparatie. „De
verkoop die we er vroeger nog bij
hadden is helemaal weggevallen.
Vroeger was dat anders, toen kon
den we nog iets verkopen. Tegen
woordig kunnen we niet meer tegen
die grote jongens op. Die kopen con
tainers vol apparatuur op, die vervol
gens voor dumpprijzen op de markt
komt. Die groten verkopen appara
tuur voor prijzen waarvoor wij het
niet eens in kunnen kopen".
Het rapport constateert voorts dat
de reparatie van consumentenelek
tronica 'een voortdurende bron van
zorg is'. Eerder dit jaar bleek dat ook
tijdens een actie van de Consumen
tenbond, die consumenten vroeg
hoe hun ervaringen waren met het
laten repareren van elektronica. Een
zootje lijkt een goede omschrijving
van de uitkomsten van die actie. Als
gevolg daarvan heeft de Consumen
tenbond een reparatiecontract opge
steld, dat volgens voorlichter C. van
Halen van de Consumentenbond
gretig aftrek vindt.
ONDERHANDELINGEN
„Dat contract wordt vooral gehan
teerd door de kleinere zaken. Met de
grote jongens, de grote fabrikanten
en importeurs, zijn de onderhande
lingen over standaardvoorwaarden
nog gaande. Dat is niet iets dat in
een paar weken kan worden afge
rond. Dat kan nog wel een jaar du
ren".
Een en ander strookt met een aan
beveling in het rapport van het Eco
nomisch Instituut voor het Midden-
en Kleinbedrijf: „Het is in het belang
van zowel de industrie, de consu
ment als de detailhandel dat het kwa
liteitsbeeld van de reparatieservice
op een hoog niveau komt en blijft.
Daartoe zou het wenselijk zijn als de
marktpartijen in onderling overleg
kunnen besluiten tot toepassing van
standaardreparatievoorwaarden
door aangeslotenen".
Kortom, het wachten is nog op de
goede wil bij de 'grote jongens'.
Door Raoul van
De intr
stred<
gaat
onzekerheden.
De geavanceerd)
recorder, die de
ten moet gaan v
onlangs zijn Eui
dens de Funkai
Berlijn, een bels
tronica-beurs. Da
verwachtingen v£
tam omgeven D,
Taperecord ing)
hoog gespannen.
De DAT is al s
omstreden. Het z
punten van het
gloedvolle opmar
Met de DAT kan r
maar via een s
worden opgenorr
uistekende gelui<
als bij de compi
voorlopig niet ka
men).
Door Jan Koesen
Wat te doen in dit elektronische vi
deo-tijdperk met oude smalfilms en
dia's? Antwoord: overzetten op vi
deo. Smalfilm en dia leveren een
prachtig beeld waar de video voorlo
pig niet aan kan tippen.
Maar de problemen zijn bekend: ge
hannes met de projector en het
scherm, gedoe met snoeren en het
licht uit. Toen we niet beter wisten,
was dit geen enkel probleem. Maar
de video heeft ons verwend en een
weg terug schijnt er niet te zijn.
Het overzetten kan op twee manie
ren en het resultaat is redelijk tot ma
tig. We kunnen het werk uitbesteden
en dat is prijzig. Het resultaat houdt
niet over. Het beeld is twee klassen
gedegradeerd en het geluid is hele
maal hommeles. De andere manier,
zelf overzetten, heeft ongeveer het
zelfde resultaat, vergt een investe
ring van een kleine 200 tot 500 of
meer (al naar gelang de accessoires)
maar biedt enkele interessante mo
gelijkheden met montage.
Zo brengt Van Doornen Innovision
in Zoetermeer glasscreen in de han
del. Dit is een doorzichtprojectie-
scherm, dat gemaakt is van twee
dunne glasplaten met een projectie-
laag ertussen gesmolten.
De gang van zaken is als volgt: we
vullen de filmprojector met de ge
wenste film. Dit beeld wordt gepro
jecteerd op een omkeerspiegel, die
het beeld weer op het glasscreen
werpt. Achter dit scherm staat de vi
deocamera opgesteld. De omkeer
spiegel is nodig omdat de videoca
mera achter de glasscreen staat en
je zonder spiegel spiegelverkeerde
beelden krijgt. Willen we dia's over
zetten, dan plaatsen we die gewoon
met de verkeerde kant naar voren in
de projector en dan kunnen we de
omkeerspiegel vergeten.
LEUKE DINGEN
Uiteindelijk neemt dus de videoca
mera het op het glasscreen gepro
jecteerde beeld op. Dit gaat natuur
lijk met kwaliteitsverlies gepaard.
Toch kunnen we er leuke dingen
mee doen. We hoeven de moeder
(smal)film niet helemaal over te ne
men, maar kunnen een totaal nieuwe
film maken. We kunnen de volgorde
veranderen, slechte stukken wegla
ten, inzoomen op bepaalde delen en
inlassen maken van ander materiaal
(foto's, dia's).
We kunnen dia-overvloeiers ma
ken en glasscreen ook gebruiken
met een titelapparaat. Bij het sys
teem horen transparante folies waar
mee trucs mogelijk zijn. Het geheel
heeft behalve het kwaliteitsverlies
nog een grote 'maar' en dat is het
geluid.
Op deze manier raken we het origi
nele geluid kwijt, tenzij we de micro
foon van de videocamera mee laten
draaien. Dat nieuwe geluid is vaak
niet om aan te horen, maar de met
smalfilm zo moeizaam verkregen
synchronisatie (smalfilmers weten
dat goed synchroom geluid een van
de zwaarste klussen is), gaat tenmin
ste niet verloren. Natuurlijk kunnen
we met videocamera en -recorder
nieuw geluid toevoegen en achter
grondmuziek en voor velen is dit vol
doende.
Glasscreen voldoet aan speciale
eisen. Het is natuurlijk wel van we
zenlijk belang dat het licht (het op
glasscreen geprojecteerde beeld
dus) maximaal wordt doorgelaten en
zeer gelijkmatig verdeeld wordt. An
ders krijgen we de zogeheten hot
spots.
Van onze versla
In het Limbu
vorige maan
dio- en Gr
geopend. Dit mus
unieke verzamelin
muziekdozen, gra
en ook enkele tele
De tentoonstellini
van de ontwikkel
grammofoonappai
begin van deze er
diotoestellen uit di
Nederlandse radic
november 1919.
Daarnaast bied
overzicht van de i
ZELFDENKENDE
AFSTANDSBEDIEi
-
1-1
.illlis 2
r
I
-------
Van onze verslaggever
Door Ad Bijlevetd
Het gaat weer beter met de
elektronische industrie. Ha
jaren van afzien loopt het,
mede dankzij de compact
disc, weer alleszins rede*
lijk.
Een van de gevolgen is dat
het aanbod eveneens toe
neemt en er allerlei onbe
kende merken opduiken
waarvan we nog nimmer
hebben gehoord, Daar
naast keren de dagen van
weleer ook terug ais het
gaat om de parallel-import
Apparatuur van bekende
merken komt langs allerlei
Slinkse wegen ons land
binnen om vooral te zor
gen voor die aanlokkelijke
Het zal, zo zult u zeggen,
mij een zorg zijn waar het
spul vandaan komt Als je
bij die ene leverancier voor
hetzelfde apparaat 50,100,
200 gulden ot meer goed
koper uit bent dan elders,
dan ben je een dief van Je
eigen portemonnee ais je
toch voor het dure adres
kiest. Dat zat In veel geval
len zeker zo zijn, maar het
kond steeds vaker voor dm
er bij sterk afgeprijsde ap
paraten een addertje onder
het gras zit
In dat geval wordt het
stukje elektronica onder
garantie verkocht (door
gaans 1 jaar) doch daarvan
blijkt achteraf In de praktijk
maar weinig terecht te ko
men. tn ons land worden
de garantlebepallngen In
negen van de tien gevallen
nagekomen door de
verstrekt het garantiebe
wijs en heeft de apparatuur
en de mensen om even
tuele problemen In een ta
ter stadium naar behoren
ts er helemaal geen
vaste Importeur of werd de
apparatuur achter diens
rug om het land binnenge
haald dan Is een jaar ga
rantie leuk maar volstrekt
niets waard. Ontstaat er
een defect dan ontbreekt
de kennis oro een en ander
te verhelpen of de be
staande Importeur bedankt
voor de eer en is alleen te
gen contante betaling be
reid de schade te herstel
vóór de aankoop na te
gaan of de apparatuur ver-
landstalig garantiebewijs,
verstrekt door een In Ne
derland gevestigde impor
teur, Doorgaans is dat ga
rantiebewijs voorzien van
een antwoordkaart die aan
die betreflende firma toe
gestuurd dient fis worden
zodat men ook daar op de
hoogte fe win het moment
biedingen met prijzen die
de wenkbrauwen hoog op
drijven zijn alleen Interes
sant als aan deze voor
waarden is voldaan. Ont
breken de papleren dan Is
de aanschaf geheel voor
nder de titel Music '87
begint vandaag wat
de organisatoren
noemen 'de grootste muziek
beurs die ooit in Nederland is ge
houden. De beurs wordt gehou
den in Ahoy in Rotterdam en
duurt tot en met maandag 21
september.
Music '87 biedt een aantrekkelijk
programma voor de consument
met optredens, demonstraties en
de mogelijkheid om zelf te spelen
en apparatuur te testen. Music
'87 is een combinatie van een
aantal kleinere beurzen die voor
heen werden gehouden. Het is
de bedoeling er een jaarlijks te
rugkerend evenement van te ma
ken.
Ook in de muziekindustrie
heeft de digitale hausse toegsla-
gen, zo blijkt op de beurs. Opval
lende noviteiten zijn onder meer
digitale blaasinstrumenten en de
digitale gitaar met ingebouwde
drumcomputer. Voorts is er een
basgitaar te zien en te horen die
klinkt als een contrabas en soft
ware waarmee muziekpartijen via
een computerprinter kunnen
worden geprint.
Vandaag staan de optredens
op de beurs in het teken van de
gitaar. Nationale gitaristen als
Jan Akkerman, Arjan Boogaard
(Helloïse), Dick Kemper (Vanden-
berg) en David Hollestelle (Her
man Brood) zijn vanaf 15.00 uur
in actie te zien.
Zaterdag is het slagwerkdag.
Vanaf 12.00 uur betreden groot
heden als Carl Palmer (Emerson,
Lake and'Palmer), Nippy Noya,
John Engels en Mel Gaynor
(Simple Minds) het podium.
Zondag wordt een voorronde
in het kader van de Grote Prijs
van Nederland gehouden met
onder meer Trockener Kecks,
Longstoryshort en I've got the
Bullets.
Maandag worden er op Music
'87 workshops gehouden over
respectievelijk sound sampling,
elektronica voor drummers, midi
gitaar controllers en analog syn
thesis.
demuilW
die In AM
Achter M
gebouwd
een
firma.
Leuk die mod
maar voor je he
mer vol met alt
dieningen. De tv
nieuwe CD-spel
der, veel moder
den er ook zo'n
wat te denken v,
der? Pogingen
combineren
veelal schipbrei
standsbediening
woud van knopf.
de bus rolden,
zo nu en dan oo
gen tegen. Zo
standsbediening
waarop voor iec
bedienen appa
toetsenbord
knopjes zijn aan
de overzichteh
gaat. Het is jar
standsbediening
verd bij een ui
betrekkelijk dure
sterker, alleen
onder contole wt
HANDYCAMGROi
Sony introduce
naam Handycarr
