iean ummels in voetspoor van roald dahl
eronica komt met
Gemene Verhalen'
'Commerciële tv
is poppenkast'
lis DAT BEETJE EXTRA
HERKENBAAR?
DE REISKRANT VOOR ONDERNEMENDE
SENIOREN IS UIT.
WAAR ZOUDEN WE ZIJN ZONDER DE TREIN?
Decadentie in
de literatuur
Kinderboekenweek
met twee
speciale uitgaven
Eenmalig concert Miles Davis in Nederland
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1987
VPRO MET STERKE WINTER
De tweede Seniorenwijzer van dit jaar is net uit.
Dat is de speciale krant van de Nederlandse Spoorwegen
voor senioren
Een krant boordevol interessante informatie,
artikelen, bestemmingen, evenementen en ideeën voor
gezellige dagjes uit.
In de Seniorenwijzer leest u ook alles over de
voordelige 6o+ Seniorenkaart en over de gratis proef 60+
Seniorenkaart voor iedereen die
zestig wordt. U kunt de Senioren
wijzer krijgen op elk station.
En als u 'm nu telefonisch
bestelt, krijgt u 'm voortaan auto
matisch toegestuurd.
Haalde gratis Seniorenwijzer op het station
of bel 020-802802 (ma. t/m za. tussen 8.oo en 2A.00 uur).
Bizarre wereld
Van dattem
Kinderjury-
Prijs
Multatuli
Louche detective
Aan het einde van de ne
gentiende eeuw was de hele
westerse wereld ervan
overtuigd dat het einde van
de beschaving was aange
broken. De burgerij zag de
afbraak van haar cultuur
om zich heen grijpen. En het
proletariaat zag de dage
raad der volksbevrijding
gloren.
Apocalyptische verwachtingen
en lichtende toekomstvisioenen
beheersten het tijdperk. Het
'fin de siècle' droeg zijn naam
niet ten onrechte.
De Eerste Wereldoorlog
markeerde het definitieve
einde van de liberaal/conser
vatieve bourgeois-wereld van
de negentiende eeuw en het be
gin van de moderne massa-de
mocratieën.
Vooral het jaar 1917 is het
grote keerpunt in de geschiede-
RDAS 26 SEPTEMBER
jpiit en Kousencenter
in u graag hun winter-
ctie voor tijdens de
eshow om 14.30 en
0 uur in Koopcentrum
land.
EOUSENCENTER
Van onze RTV-redactie
HILVERSUM - De VPRO noemt de verklaringen van de
omroepen over commerciële televisie een merkwaardige
poppenkast waar zij niet aan wenst mee te doen.
De VPRO, die doorgaans wei
nig van sport moet hebben,
gaat er dit jaar toch tegenaan.
Jeugdsport en topsport worden
met zorg gevolgd.
Adriaan van Dis, Van Koo-
ten en De Bie, de Jonge Helden
en Gouden Bergen, toppers bij
de VPRO, komen terug. Emile
Fallaux, terug uit Nicaragua,
gaat nu 'Post uit de VS' verzor
gen.
Belangrijke aangekochte do
cumentaires zijn een Britse
film over de Falkland-oorlog
en een Russische documentaire
over 'glasnost' en de jeugd.
'Augurkentegels' heeft 9 af
leveringen waarin de theater
groep Alex d'Electrique zon
derlinge humor brengt. Ook
Kamagurka Herr Seele mo
gen blijven. 'Transit' toont bui
tenlandse jongeren die terug
keren naar hun geboortestad.
Het is nog onzeker of 'Spit
ting Image' wordt geconti
nueerd, maar op vervolgen
heeft de VPRO al een optie ge
nomen, evenals op 2 oudere
'Monty Pytons'.
Cultuur is bij de VPRO nooit
een verplichting maar een roe-
ping. Tsjechows tuin wordt op
nieuw bezocht in 'Cerceau', een
toneelstuk van Viktor Slawkin;
'Geluk', een drama over neer
gang van Gerben Hellinga,
'Maurits de Feiten' over een
zaamheid en warmte van Ger-
rit Krol; 'Roverssymfonie', een
speurtocht naar de laatste film
die in de Amsterdamse bio
scoop De Uitkijk draaide; 'De
bruine jurk' waarin een oude
man zijn mislukte leven over
ziet, geschreven door Wim T.
Schippers.
Film is ook een grote liefde
van de omroep die ondermeer
de film 'Abel' zal laten zien.
De VPRO haalt haar kinder
programma met ingang van
het nieuwe seizoen van de
woensdagmiddag en komt te
rug op zondagmorgen, tussen 9
en 11 uur.
De VPRO heeft voor zo'n
kleine omroep een respectabel
winterprogramma met veel
nieuwigheden. Nieuw is 'Gast
hof zur Post Modernen', een
maandelijks binnenland maga
zine dat zich analyserend met
de nieuwe tijdgeest bezig
houdt. Dit geschiedt vanuit een
vaste lokatie - het Gasthof -
dat een mengsel is van een
Beiers café, het redactielokaal
van een arm TV-station en een
museum van het moderne tijd
perk. 'Atlantis' is ook nieuw en
zal kunst journalistiek benade
ren.
Cherry Duyns, winnaar van
de Nipkow-schijf, heeft 2 docu
mentaires in voobereiding: een
speurtocht naar de in Siberië
verdwenen Ir. Dirk Schermer-
horn en een reconstructie van
een misdaad, waarbij slachtof
fer en dader gevolgd worden.
(ADVERTENTIES)
'zijn assurantie-adviseurs die nèt een stapje harder lopen dan
itou ^et z'in de mensen die voldoen aan de hoge eisen van het
va lidmaatschap. Zij zijn in één oogopslag herkenbaar aan het
va vignet en onafhankelijk van welke verzekeringsmaatschappij
ook.Plezierige zekerheid voor een objektief advies! NVA
"toren zijn op ieder terrein van verzekeren goed. Dat totaal
zorgt voor dat beetje extra.
Nederlandse Vereniging van Makelaars in Assurantiën en
Assurantie-adviseurs - listbus 235 - 3800 AE Amersfoort
niana Ross is tegenwoordig net een
fles melk. Er zit geen greintje soul
0eer in"
Boy George, zanger.
gisseur Leo van der Goot na
tuurlijk het zwaarste stempel
heeft gedrukt.
De eerste van de dertien heet
'Arthur' en gaat over een 13-ja-
rig wonderkind dat op zijn
piano de stukken van de hemel
speelt. Zijn ouders drijven Ar
thur naar het concertpodium,
niet uit liefde voor hun kind en
nog minder voor de muziek,
maar uit platburgerlijke ijdel-
heid en zucht naar poen.
Arthur rebelleert. Van zijn
vierde tot zijn veertiende heeft
hij op die rot-piano moeten
studeren, terwijl andere kinde
ren gingen voetballen of
roverij e spelen. Maar met
klappen en schoppen krijgen
zijn ouders hem eerst in de te-
levisie-tudio, waar Arthur
door Tineke wordt onder
vraagd en uit ballorigheid de
Vlooienmars speelt. Dan breekt
het grote geld door en de
ouders kopen een vleugel, een
investering natuurlijk. Als de
vleugel omhoog wordt geta
keld, kijkt Arthur toe. De fi
nale onthul ik uit liefde voor
het genre niet.
Verhaal twee heet 'Op zijn
Frans' en gaat over een weinig
gewetensvolle particuliere de
tective die de strapatzen van de
president-directeur moet na
gaan. Dat brengt hem in een
bizarre wereld van Franse
pruikedragers, guillotine-beu
len, bandrecorderbandjes en
wulpse fatale vrouwen.
Het verhaal van Arthur is
klassiek verteld, rechttoe
rechtaan. Beelden op volgorde,
geen technische trucs, eenvou
dige dialogen en rechtlijnige
wezens. De ouders van Arthur
zijn karikaturen, maar karak-
teropbouw is in een dergelijke
plot niet het eerste doel. De
pointe zie je een kwartier van
tevoren aankomen, maar Ar
thur is best een aardig filmpje.
En zoals gezegd is het plezierig
dat een omroep het vader
landse talent een kans geeft.
'Op zijn Frans' is totaal anders
aangepakt. Vrijwel geen dialo
gen, hooguit achtergrondgelui
den. Enkele effecten die deels
mystiek en deels spookachtig
aandoen. De vertelling is nogal
gerekt, maar er zijn heel aar-
AMSTERDAM (ANP)
- Een gedicht van
ruim 400 meter van
Willem Wilmink, win
naar van de Gouden
Griffel 1986, zal
woensdag 30 septem
ber worden onthuld in
Amsterdam. Dat ge
beurt ter gelegenheid
van de opening van de
Kinderboekenweek
1987.
Dit grootste gedicht ter
wereld is geschreven op
30 autobussen die vanuit
het gehele land naar de
Bosbaan in Amsterdam
komen. In de bussen zit
ten kinderen die hebben
meegedaan aan een ver-
halenwedstrijd van de
Vara in samenwerking
met de Collectie Propa
ganda van het Neder
landse Boek (CPNB), or
ganisator van de Kinder
boekenweek.
Dit is een van de vele
activiteiten van de Kin
derboekenweek die van
30 september tot en met
10 oktober in het kader
van de manifestatie Am
sterdam Culturele
Hoofdstad van Europa in
het gehele land wordt
gehouden onder het
motto 'Die van hiernaast
en van de overkant. Kin
deren en boeken in Euro
pa'. Veel boekhandels en
bibliotheken organiseren
puzzeltochten, prijsvra
gen, kleurwedstrijden
met als uitgangspunt het
thema van de Kinder
boekenweek. In diverse
plaatsen worden ook
kinderboekenmarkten
gehouden, waarbij kin
derboekenschrijvers
aanwezig zullen zijn om
te signeren of om met
kinderen een speciaal
project uit te voeren.
De officiële opening
van de Kinderboeken
week is woensdagmid
dag 30 september in de
Stadsschouwburg in
Amsterdam, waar een
kinderboekenbal wordt
gehouden.
Er verschijnen twee een
malige uitgaven ter gele
genheid van dit evene
ment. Het boek 'Die van
hiernaast en van de
overkant' van de auteurs
Paul Arnoldussen en
Marja Baeten met illu
straties van Joep Ber
trams zal tijdens de Kin
derboekenweek bij aan
koop van een kinder- of
jeugdboek te koop zijn
voor 3,50 gulden, daarna
8,95 gulden. Florrie van
Burny Bos met illustra
ties van Hans de Beer
kost bij aankoop van een
jeugd- of kinderboek
1,50 en daarna 3,50.
Er wordt momenteel
ook gewerkt aan de vor
ming van een kinderju
ry, die volgend jaar mis
schien al kan beginnen
met het beoordelen van
kinderboeken. Het ini
tiatief daartoe is geno
men door het Nederlands
Bibliotheek en Lektuur
Centrum (NBLC), de
CPNB en de Vara met de
bedoeling het lezen onder
de jeugd te bevorderen.
Een commissie (van vol
wassenen) zal voor drie
leeftijdscategorieën een
groslijst van ongeveer 30
titels per leeftijdscatego
rie uit het voorgaande
jaar samenstellen. De
kinderjury zal daaruit de
lievelingsboeken kiezen
in enkele ronden. Uitein
delijk zullen daar dan
drie lievelingsboeken
van de kinderjury (één
per leeftijdscategorie)
uitkomen. Aan de ma
kers van die boeken zal
bij de opening van de
kinderboekenweek de
Prijs van de Nederlandse
Kinderjury worden uit
gereikt.
Verder verschijnt op 19
september de vijfde
CPNB-leesbevorderings-
bundel voor jongeren
vanaf 14 jaar. Deze een
malige uitgave is gewijd
aan Multatuli De Stich
ting Schrijvers School
Samenleving heeft ter
gelegenheid van deze
bundel, die dank zij êen
subsidie van WVC maar
7,90 gulden kost, een les
brief over Multatuli op
gesteld, die eind septem
ber naar alle scholen
voor voortgezet onder
wijs wordt gezonden.
nis. Dat jaar zag de Russische
Revolutie, die daadwerkelijk
de hele burgerlijke cultuur
vernietigde (en in één moeite
door ook de dragers van die
cultuur). En hetzelfde jaar zag
ook voor het eerst de komst van
miljoenen Amerikaanse mili
tairen naar Europa, het begin
van de blijvende invloed van de
Verenigde Staten op de Euro
pese samenleving en cultuur.
Alles bij elkaar het begin van
de verdeling der wereld in twee
kampen, zoals wij die nu ken
nen.
In de tweede helft van de ne
gentiende eeuw voelde de dra
gers van de (nog) oppermach
tige Europese burgerlijke cul
tuur dit einde van een tijdperk
naderen. Het gevoel van neer
gang, van verval was alge
meen. Het woord voor deze al
gemene ondergangsgedachte is
'decadentie'.
Vooral de literatuur was
overwegend decadent, en dan
met name in Frankrijk. De Til-
burgse hoogleraar Jaap Goede-
gebuure heeft aan het ver
schijnsel een boek gewijd,
waarin hij ook de (schuchtere)
verschijningsvormen van het
'decadentisme' (term waarvoor
de auteur pleit) in Nederland
behandelt.
Het rijk gedocumenteerde
boek is nogal specialistisch, en
veronderstelt een ruime bele
zenheid en cultuurhistorische
kennis bij de lezer.
H.R.
Jaap Goedgebuure: 'Decadentie en
literatuur'. Synthese-reeks. Uitg,
De Arbeiderspers Amsterdam.
jjLVERSUM - Het
,|orte verhaal is in Ne-
jerland nooit echt aan-
eslagen. Uitgevers wil-
ner niet aan, omdat er
Kn markt voor be-
iaat. De echte plot
ordt in onze literatuur
iet gewaardeerd, in te
enstelling tot elders in
e wereld.
ij zijn meer beschouwend be-
j dan verhalend, meer navel-
aarders dan avonturiers. Al-
n op grond hiervan is het
iheugend dat de ex-leraar
derlands Jean Ummels der-
n 'Gemene Verhalen' voor
tonica heeft geschreven.
Dertien verhalen waarin
sand aan zijn/haar trekken
Bit, waarin een boosaardige
tekening plaats vindt. Um-
.els heeft zich sterk laten lei-
n door grootmeesters in het
tire als Roald Dahl en de ma-
van de vroegere serie
riljght Zone'. Het merk
aardige is dat hij zich met
'ju achtergrond als Neerlandi-
s dienstbaar heeft gemaakt
ai de vormgeving, waarop re-
dige momenten bij en regisseur
Van der Goot heeft niet de ge
makkelijkste weg gekozen, wat
hem siert. Omdat Veronica na
tuurlijk Veronica is, is de stilte
opgevuld met oorverdovende
muziek.
Jean Ummels: „Ik heb een aan
tal bewerkingen van verhalen
van schrijvers als Belcampo
gemaakt, maar gaandeweg
kreeg ik meer zelfvertrouwen
en kreeg ik zin zelf wat te ma
ken. Ik vind het een uitdaging
om in beelden te vertellen, niet
in dialogen. Don't tell them,
show them. Dialogen zijn bij
mij secundair. Ik ben scenario
schrijver geworden omdat ik
het niet meer leuk vond voor de
klas te staan. Op het verhaal
van Arthur kwam ik toen ik
van een kind hoorde dat ver
plicht fluit moest spelen en
daar geen zin in had".
Veronica heeft voor onbe
kende gezichten gezorgd, op
Hidde Maas na als een louche
detective. Dat is deels gedaan
om geld te besparen, maar ook,
in de woorden van Jean Um
mels „om niet weer die Dos
sier-Verhulst gezichten te
zien".
'Gemene Verhalen' begint op
7 oktober.
Door Jan Koesen
'Gemene Verhalen' doen mij
ondanks de gebreken heel wat
aangenamer aan dan 'Erotische
Verhalen' van dezelfde omroep,
waarbij ik de plaatjes wel fraai
vond, maar niet goed werd van
dat lachwekkende nagesynch-
roniseer. De lezer zal nu terecht
zeggen, wat kan jou die na-
synchronisatie schelen, het
gaat toch alleen maar om van
dattem, maar een tv-criticus
moet toch voorbij de huid kij
ken.
Hidde Maas, het enige bekende gezicht in de serie 'Gemene
Verhalen'. „Om niet weer die Dossier-Verhulst gezichten te
zien". - FOTOARCHIEF DE STEM
HAAG (ANP) - Miles Davis
W the Miles Davis Band komen
voor een eenmalig optreden naar
[Nederland.
J" het Rotterdamse Ahoy geeft Mi
te Davis op woensdag 11 november
pen volledig concert zonder pauze.
Iwganisator Paul Acket heeft dit
bekendgemaakt.
Paul Acket heeft in samenwerking
met Mojo Concerts besloten dit optreden
te organiseren door de steeds toene
mende belangstelling voor Miles Davis
tijdens de afgelopen drie North Sea Jazz
Festivals.
In 1985 kreeg Miles Davis op het
North Sea Jazz Festival een 'Bird' prijs
voor de belangrijkste bijdragen aan de
jazz van de laatste jaren.
In Amerika
werd Davis, de minst geïnterviewde
maar meest besproken jazz-musicus
van na de oorlog, dit jaar onderscheiden
met een Grammy Award en in hetzelfde
jaar in Nederland met de Edison.
ïterdag 19 september 1987. Z
