UITBLAZEN
Economische hervorming in Argentinië verstoord
Noodlijdend Nicaragua smeekt bevriende naties om hul|
Paus bezoekt een sterk verdeelde Amerikaanse kerl
'WEEDE K7
pemiste kans
De ambts
woning
ëVëfl
ARGENTIJNSE PRESIDENT ALFONSIN LIJDT GEVOELIGE NEDERLAAG
KRITIEK VERWACHT TIJDENS TWEEDE REIS JOHANNES PAULUS II NAAR Vï
E STEM COM
DE STEM ACHTERGROND WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1987
WIM KOCK
-DE STEM-
V
feSTEM BINNENL
SN HAAG - Wasmiddel
_r. De Tweede Kamer e
j) zullen een motie over
ksmiddel van CDA-er
[tarmee is Nijpels' plan
i de baan.
heffing betekent dat was
duurder wordt. Van de
na '150 miljoen per jaar, wc
fbeterd en rioolzuiveringen
1RV wil geen
ivoering
)mmerciële tv
NOU, u begrijpt na
tuurlijk wel", zegt de
sollicitant, „dat ik
een goede baan en de ze
kerheid van een solide be
drijf opgeef voor zo te zien
een even goede baan,
maar ook de onzekerheid
van de ambtenarij. Ik kan
dus niet interen op mijn salaris.
Integendeel zou ik zeggen."
„Natuurlijk niet", stelt de
referendaris personeelszaken de
aspirant-concierge gerust, „ik
laat u wat stijgen op de toon
ladder zodat u ongeveer hon
derd gulden netto meer gaat
verdienen. Voor alle zekerheid
he! Overigens, zó onzeker is het
hier niet. We bestaan al sinds
1813 en de 22ste eeuw denken
we met deze dienst ook nog wel
te halen. Dan zijn u en ik al
lang dood."
„Dat vind ik heel coulant
van u meneer. Maar er is nog
iets. De pensioenbreuk. Is daar
een regeling voor te treffen?"
„Daar is een regeling voor
te treffen beste kerel Je gaat er
straks geen cent op achteruit.
Dat hebben we hier prima voor
mekaar. Het is eigenlijk een
prachtbaan die we je bieden,
mét gratis gebruik van de
ambtswoning boven het kan
toor."
„Tja", zegt de sollicitant
aaizelend, „daar heb ik ook
nog een probleempje mee. Ziet
u, ik heb opgroeiende kinderen.
Die moeten buiten kunnen spe
len. Het kantoor en de ambts
woning liggen aan een drukke
straat met een smal trottoir. Ik
heb ook nergens een park of
kinderspeelplaats in de buurt
gezien. Ik heb al eens wat rond
gekeken, ziet u? Is het per se
nodig - uit veiligheidsoverwe
gingen bedoel ik - dat ik in de
ambtswoning ga zitten?"
„Nou, zuiver uit veiligheids
overwegingen hoeft het eigen
lijk niet meer want het pand is
modern beveiligd en we zijn er
toch niet voor dat onze mensen
het persoonlijk opnemen tegen
eventueel binnendringend ge
boefte. Wij zien die ambtswo
ning, die er nu eenmaal is, meer
als een aantrekkelijk secundaire
arbeidsvoorwaarde. En het
blijft natuurlijk handig als de
concierge in het gebouw zelf
woont, maar het hóeft niet. Ik
denk dat we die woning met ge
mak kwijt kunnen aan een be
trouwbare huurder, misschien
wel aan iemand van onze eigen
staf. Wat had u zelf in net
hoofd?"
De sollicitant had met zijn
vrouw afgesproken dat hij, dat
wat nu ging komen, zonder
blikken of blozen op de tafel
zou werpen, maar nu het er op
aan kwam aarzelde hij toch
even. Hij schraapte zijn keel.
„Ja, ziet u, mijn vrouw en ik
hebben dit uitvoerig besproken
en we zijn eens op verkenning
gegaan hier. We hebben ons
huiswerk gedaan zogezegd. Een
huurhuis kunnen we wel verge
ten, hebben we bij de gemeente
te horen gekregen, maar we
hebben inmiddels wel een pas
send koophuis gezien in de
Spaanse Polder."
„Dat is toch uitstekend!
Leuk wonen daar en helemaal
niet ver van het werk. Het is
desnoods te lopen."
„Inderdaad, maar dat is het
probleem niet, meneer." s
„Oh? wat is het probleem 1
dan?"
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlÜ
„Als we een huis kopen kost
ons dat zeker 1200 gulden in de
maand aan rente en aflossing.
Dat kunnen we niet betalen,
zelfs niet met uw honderd gul
den netto in de maand meer."
„Dat lijkt me dan een goede
reden om gebruik te maken van
onze gratis ambtswoning, waar
voor hoogstens de fiscus u wat
in rekening zal brengen, een
schijntje vergeleken met de ge
wone huur voor een vijfkame-
rappartement."
„Nee, ik zei u al: de kinde
ren. Nee, wij hadden het anders
gedacht", ging de sollicitant
niet op zijn gemak, maar vast
beraden verder. „U biedt een
gratis woning aan die ik niet
kan accepteren vanwege de kin
deren. Ik ben dus min of meer
gedwongen, dat heb ik u al uit
gelegd, een huis te kopen. Nu
hadden mijn vrouw en ik ge
dacht dat wij met het kopen
van dat huis handelen in het
belang van het werk. Van u
dus. Als tegenprestatie zou u
dan kunnen bijdragen in de
woonlasten'van het koophuis,
bijvoorbeeld jaarlijks tien pro
cent van de koopsom. Dat zou
in het geval van het huis dat we
gezien hebben neerkomen op
zo'n 20.000 gulden." De solli
citant slikte en zuchtte. Ziezo,
dat was eruit.
De referendaris zat de man
tegenover hem met open mond
aan te staren. De bril waarmee
hij de hele tijd had zitten spelen
lag roerloos in zijn half ge
opende hand. De aspirant-con-
cierge, ook niet van gisteren,
zag in dat hij te ver was gegaan
en stond op het punt zijn van
tevoren bedachte compromis te
lanceren. Dat hield in dat hij in
plaats van tien procent van de
koopsom genoegen zou nemen
met de huuropbrengst van de
ambtswoning die hij gratis zou
hebben kunnen betrekken. Hij
kreeg er de kans niet voor.
Briesend verhief de referen
daris zich achter zijn bureau
om de vlegel de deur te wijzen,
maar hij beheerste zich weer
snel. „U heeft zeker nog niet
vaak gesolliciteerd in uw le
ven?" zei de referendaris. „Nee,
dit is de eerste keer," zei de sol
licitant die wel aanvoelde dat
hij zwaar overvraagd had,
„maar ik heb wel raad gevraagd
en iedereen vond dat ik het kon
proberen."
„Natuurlijk", zei de referen
daris, „kunt u het altijd probe
ren. Mag ik u een goede raad
mee naar buiten geven? Welnu,
als u op uw voorwaarden per se
in overheidsdienst wil, dan
moet u commissaris van de ko
ningin zien te worden."
„In Friesland!"
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14. 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krent niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Mathieu Kothuis
BIJNA VIER JAAR na de
verkiezing van de Argen
tijnse president Alfonsin
die een einde maakte aan
de 'smerige oorlog' en de
militaire dictatuur, hebben
zijn landgenoten hem tij
dens de parlementsverkie
zingen van afgelopen zon
dag flink in de steek gela
ten.
De Radicale Burgerbond
(UCR) van Alfonsin verloor 12
zetels en komt daarmee op 117
zetels in het Huis van Afge
vaardigden. De partij is daar
mee zijn kleine meerderheid
in het parlement kwijt
Grote winnaar werd de Pe-
ronistische Partij (officieel de
Gerechtigheidspartij, PJ) met
111 zetels, een winst van acht
zetels. De gematigde rechtse
Union del Centro Democra
tic» (UCEDE) boekte ook
winst en komt met zeven ze
tels in het parlement Het
Huis van Afgevaardigden dat
254 zetels telt wordt na deze
verkiezingen voor de helft
vernieuwd.
De Peronisten wonnen ver
der ook 16 van de 22 gouver
neursposten in het land waar
onder de belangrijke post in
de provincie Buenos Aires. En
vooral die post wordt gezien
als een uiterst comfortabele
uitgangspositie voor de presi
dentsverkiezingen in '89. In
totaal behielden de Peronis
ten hun tien gouverneurspos
ten en wonnen er vijf van de
UCR.
Met deze verkiezingsuitslag
is duidelijk geworden dat Al
fonsin grote moeite krijgt om
de rest van zijn hervormings
programma uit te voeren. De
verkoop van staatsmaat-
schappijen, de reorganisatie
van het leger en een verdere
democratisering van het par
lementaire systeem worden
erdoor ernstig bemoeilijkt
Toch komt deze terugslag
voor Alfonsin niet geheel on
verwacht Opiniepeilingen
wezen in de afgelopen maan
den al op een duidelijke om
slag in zijn populariteit Met
de verkiezingen in zicht
richtte Alfonsin zich steeds
vaker met een economisch
praatje tot zijn landgenoten
en zei 'Wij maken grote vor
deringen en ik roep alle Ar
gentijnen op niet te wanho
pen'.
Die wanhoop is er dus wel.
De Peronisten verwijten Al
fonsin dat zijn economisch
herstelprogramma 'Austral'
(de nieuwe Argentijnse munt)
een falikante mislukking is
geworden. Een verwijt dat ge
zien de inflatie van 13,8 pro
cent in augustus 120 procent
op jaarbasis) niet onterecht
genoemd kan worden. De Pe
ronisten vinden dan ook dat
de president moet stoppen
met het terugbetalen van de
enorme buitenlandse schuld.
Deze boodschap van de Ra
dicalen is kennelijk aangesla
gen bij de Argentijnse kiezers
die vinden dat Alfonsin teveel
heeft toegegeven aan de wen
sen van de rijke westerse lan
den bij het terugbetalen van
de 50 miljard dollar grote Ar
gentijnse schuld. Met deze op
roep speelden de Radicalen
duidelijk in op de onvrede van
de Argentijnen die meer eco
nomische vooruitgang hadden
verwacht van de overgang
van dictatuur naar democra
tie.
De verkiezingsuitslag van
President Alfonsin, een gevoelige nederlaag.
foto archief de stem
zondag maakt duidelijk dat
de Argentijnse verwachtin
gen op meer economische
vooruitgang na de terugkeer
van de deomocratie hoog ge
spannen waren. Daarvoor
waarschuwde nog onlangs
Elisabeth Jelin, als sociologe
verbonden aan het Centrum
voor Studie van Staat en
Maatschappij in Buenos
Aires. „Dit is een overgang
naar de democratie die ge
paard gaat met economische
recessie. De Argentijnen had
den gehoopt dat een deomo-
cratische regering tot meer in
staat zou zijn: maar nu heerst
een algemeen gevoel van te
leurstelling".
Bij het gevoelige verlies
van Alfonsin wordt ook ge
speculeerd over de rol die de
amnestiewet 'Punto Final' (de
amnestie voor lagere officie
ren die een kwalijke rol heb
ben gespeeld tijdens de mili
taire dicatuur) hierbij heeft
gespeeld. Met die wet zetten
de Radicalen een punt achter
de processen tegen lagere of
ficieren die zich onder de mi
litaire dictatuur schuldig heb
ben gemaakt aan moord of
foltering.
Maar de versterkte terug
keer van de Peronisten in het
Argentijnse parlement moet
toch in hoofdzaak worden
toegeschreven aan de slechte
economische situatie van het
land. De Peronisten die hun
achterban vooral onder arbei
ders hebben waren onder de
drie presidentstermijnen van
Juan Peron van 1945 tot zijn
dood in '74 de machtigste par
tij van het land.
Bij de terugkeer van de de
mocratie in '83 tot de burger
regering na een militaire dic
tatuur van zeven jaar werd
hersteld, leden de Peronisten
een zwaar verlies. De partij
werd beschuldigd van econo
mische wanbeleid, verrijking
van de schatkist én verant
woordelijk voor de militaire
staatsgreep van 1976 Toen Pe
rons' derde vrouw, Isabel,
werd afgezet.
De verkiezingsuitslag
maakt een uitzicht op de
enorme Argentijnse proble
men er niet duidelijker op. De
UCR maakte gisteren bekend
bereid te zijn met de Peronis
ten te streven naar een coali
tieregering. Vooraanstaande
URC-leden gaven toe dat er
nu wijzigingen moeten komen
in de regering.
Bij een grotere samenwer
king met de URC zullen de
Peronisten ongetwijfeld eisen
dat het inkomens- en prijsbe
leid wordt gewijzigd. Ook
willen ze een hardere opstel
ling van de regering naar het
Internationaal Monetaire
BOLIVIA
\Tucui
i
ïCatamarca®
1 rni»" lo ria««i|
fARGENTINIË,
ihiaBlanca-
O Rivadavia
5 Heras-
Spoorweg
Belengn/ke weg
Fonds en concessies met 1
trekking tot de arbeidswet),
ving. Alfonsin zal op belati{|
rijke punten moeten toegevi
om de onregeerbaarheid
het land te voorkomen.
Het wankele verbond va)
Alfonsin met een groot
van de vakbeweging is nu'ii
gevaar. De Radicalen hadda
door middel van een verb
met de zogeheten groep
vijftien getracht de rust te t
waren op het arbeidsfro:
Maar de afgevaardigden
zich hiervoor sterk had
gemaakt zijn bijna allen
hun zetel kwijtgeraakt
nister Carlos Alderete van J
beid heeft banden met if
groep van vijftien. Aange
men wordt dat hij niet in i
nieuwe regering terugkeert I
Door Maria Laura Avignolo
IN DE steek gelaten door vrien
den en bestoken door vijanden,
gaat de Sandinistische regering
in Nicaragua nu op jacht naar
een Middenamerikaans vredes
akkoord. Ze balanceren op het
randje van de wanhoop door een
ophanden zijnde economische
crisis.
De olievoorraden zullen tegen het
eind van de maand opraken. En na
de acht jaar durende revolutie zijn
de voedselvoorraden nagenoeg uit
geput De oorlog met de door Ame
rika gesteunde contra's slokte bo
vendien de laatste reserves op die de
Sandinisten nog bezaten.
In het verleden klopte Nicaragua
steeds bij z'n vriendjes aan voor
meer geld en olie. Maar nu keren
zelfs de Russen hen de rug toe. Het
Kremlin heeft zo langzamerhand z'n
buik vol van het regime dat vol zit
met onverantwoordelijke en incom
petente verkwisters.
Voormalige La tij nsamerikaanse
en Westeuropese bevriende landen
laten het ook afweten en zodoende
hebben de voormalige revolutionai
ren geen ander alternatief dan een
nieuw pakket bezuinigingsmaatre
gelen op het Nicaraguaanse volk los
te laten. Intussen onderhandelt de
regering driftig met haar politieke
vijanden over het herstel van de de
mocratische vrijheden.
President Daniel Ortega werd min
of meer gedwongen tot het nemen
van een dubbele gok. Enerzijds hoopt
hij met zijn enthousiaste begroeting
van het vredesplan, dat vorige
maand in Guatemala werd getekend,
te bereiken dat donorlanden hun
portemonnee trekken. Maar ander
zijds hoopt hij dat het vredesplan ge
torpedeerd wordt door de Verenigde
Staten, vóórdat hij verplicht wordt
tot het doen van allerlei onherroepe
lijke concessies.
Over dit beleid verschillen de ne
gen Sandinistische leiders nogal van
mening. De voorstanders van een
wat harde-lijnpolitiek vinden het
namelijk veel te riskant Het komt
heel zelden voor dat er angst en on
zekerheid heerst onder de pronk
zieke leiders. Dat betekent dat ze
toch wel realiseren dat de staat van
him creatie bijna een breekpunt
heeft bereikt.
Alles is schaars. Er is geen koffie,
geen olie, geen bier, geen rum. Een
paar herenschoenen van Nicara
guaanse makelij kost op de vrije
markt bijna twee maal zoveel als het
gemiddelde maandsalaris van een
arbeider. Verwacht wordt dat infla
tie dit jaar een piek bereikt van
10.000 procent. Benzine is op de bon
en per maand heeft men slechts
recht op 75 liter. Niettemin zullen de
voorraadtanken volgende maand
leeg zijn, tenzij een bevriende natie
Nicaragua enkele vaten benzine wil
voorschieten. Moskou heeft zich in
middels bereid verklaard om 700.000
vaten olie aan Nicaragua te leveren
om de ergste nood te lenigen maar
dat biedt nauwelijks oplossing op
langere termijn.
Er bestaat een tekort aan reserve
onderdelen en banden voor tracto
ren. Bovendien is er geen geld om de
wegen te repareren, zodat het trans
port van de oogsten ernstig bemoei
lijkt wordt
Op een vrij afgelegen plek vlakbij
de militaire bunker van de Sandinis
ten in Managua is echter alles in
overvloed. Er is verse melk te koop
voor zo'n zes gulden per liter en ver
der bier, rum, wijn, koffie, Ameri
kaanse kaas, Franse mosterd, zelfs
wegwerpluiers (voor veertig gulden
per pak), moderne kleding en Ja
panse elektronika - een absoluut
consumentenparadijs, maar alleen
voor degenen die over (veel) dollars
beschikken.
Dit is de 'diplo', de hypermarkt
voor diplomaten die enkele jaren ge
leden uit de grond werd gestampt.
Het begon als boetiek voor de ver
veelde echtgenotes van Russische di
plomaten en groeide uit tot een grote
winkelketen, waartoe nog zes ande
re, kleinere 'diplos' in provinciale
steden behoren. Dit vormt een be
langrijke inkomstenbron voor de
Sandinisten en jaarlijks worden en
kele miljoenen dollars binnenge
haald. Nicaraguaanse midden
standsfamilies spenderen hier bijna
al het geld dat familieleden in de
Verenigde Staten naar hen overma
ken. Vorig jaar, zo liet een regerings
functionaris weten, werd totaal 270
miljoen dollar (omgerekend onge
veer 540 miljoen gulden) overge
maakt.
Het is met name de geïmprovi
seerde manier waarop de Sandinis
ten zich economisch staande trach
ten te houden die de vrienden van
Nicaragua ergert en die hen ervan
weerhoudt het land een helpende
hand toe te steken. Dit wordt beves
tigd door Henry Ruiz, de minister
van buitenlandse samenwerking, die
gestudeerd heeft aan de Lumumba
universiteit in Moskou, en die be
schouwd wordt als één van de ideo
logische voorstanders van een
harde-lijnpolitiek onder de Sandi
nisten.
„De Russen zijn vooral verontrust
door de administratieve fouten die
gemaakt worden", zegt hij. „Maar
het oostelijk blok is niet de enige i
afgeeft op Nicaragua. De Europi
Gemeenschap komt met soortgelijtil
klachten."
Russische functionarissen zijn v
mening dat de Nicaraguanen de)
miljoen roebels, die de Sovjeti
hen verschaft in de vorm van ap;
ratuur, grondstoffen, reserve-onde:|
delen, wapens en technische
over de balk smijten.
Ortega verklaart dat degenen di
suggereren dat de samenwerk
tussen de Sovjetunie en Nicaragi
op z'n kant ligt het bij het verkeert
eind hebben en de zaak manipu!
ren. Maar de Sandinistische
ters zijn het daarmee oneens.
Diplomaten zeggen dat de slecht|
samenwerking tussen de Russens
de sandinisten tevens de verhoudi
tussen de Sovjetunie en de Vei]
enigde Staten weerspiegelt „G«|
batsjovs glasnost en de ontwapt
ningsgesprekken vormen de grootst
vijanden voor Nicaragua", legt
diplomaat uit een socialistisch 1
uit.
Nicaraguaanse functionar
onthullen verder nog in welke mat|
de andere landen hebben afga
van hulp. Met uitzondering
Zweden en Noorwegen, hebbend
Europese landen hun hulpverlerui||
drastisch beperkt(The Times)
Door Jo Wijnen
„ACHT jaar geleden
maakte ik mijn eerste pas
torale reis naar uw land.
Ik herinner mij de warmte
en de vriendelijkheid
waarmee u mij toen wel
kom heette nog levendig.
Ik keer dan ook met grote
verwachtingen naar uw
prachtig land terug."
Dat zei paus Johannes Paulus
II in een boodschap die hij aan
de vooravond van zijn tweede
bezoek aan de VS - dat op
donderdag 10 september be
gint - aan de Amerikaanse
katholieken stuurde.
Miljoenen Amerikaanse
katholieken zien reikhalzend
uit naar het bezoek van de
paus, dat zich voornamelijk
zal richten op het zuidelijk en
westelijk deel van de VS. De
paus zal geen van de grote
steden aan de oostkust aan
doen.
Niettemin staat al vast dat
het pausbezoek zeker niet in
een sfeer van algemeen en
thousiasme zal gaan verlopen.
Integendeel. Voor de paus
wordt het een reis naar een
moeilijke, recalcitrante, zeer
eigenstandige en weerbar
stige kerkprovincie die op tal
van punten ernstig is ver
deeld. Veel Amerikaanse ka
tholieken zijn het volkomen
oneens met de soms zeer
strikte opvattingen van de
paus. Die verschillen van in
zicht beperken zich bovendien
niet alleen tot de leken.
Tal van priesters en zelfs
bisschoppen hebben de groot
ste moeilijkheden met het
pauselijk leergezag. Sinds het
laatste bezoek van Johannes
Paulus aan Amerika, nu acht
jaar geleden, heeft de schei
ding der geesten in de katho
lieke kerk van Amerika zich
alleen nog maar verdiept
Voor wat betreft talloze mo
rele en sociale vraagstukken
is de Amerikaanse Kerk ten
prooi aan grote verwarring en
onenigheid. Net als in Neder
land staan groepen vooruit
strevende katholieken lijn
recht tegenover een kleine
maar zeer hechte schare be
houdenden.
De Amerikaanse bisschop
pen proberen een voorzichtige
middenkoers te varen, in een
desperate poging confronta
ties te voorkomen. Vanuit de
liberale groepen wordt grote
aandrang op hen uitgeoefend
een zo soepel mogelijke hou
ding aan te nemen. De conser
vatieve katholieken dringen
er daarentegen voortdurend
op aan schoon schip te maken
in een kerkgemeenschap
waarvan steeds meer leden
een zelfstandige en minder op
Rome gerichte koers willen
varen.
Een opiniepieling die on
langs door een weekblad
Time werd uitgevoerd, illu
streert de verdeeldheid in de
Amerikaanse Kerk overdui
delijk. Meer dan de helft van
de ondervraagden die zich
nog steeds als katholiek be
schouwen, gelooft niet meer
Pans Johannes Paulus II samen met president Carter
tijdens het bezopek aan de VS in 1979. - fotoap
in de onfeilbaarheid van de
paus. Meer dan de helft van
de gelovigen is voor het toela
ten van de vrouw tot het
ambt. Eenzelfde aantal gelo
vigen heeft geen bezwaar te
gen gehuwde priesters.
Eveneens meer dan de helft
van de katholieken wil abor
tus onder bepaalde omstan
digheden toelaten. Slechts 24
procent van de gelovigen
vindt voorhuwelijkse ge
slachtsgemeenschap onjuist.
Ongeveer 75 procent van de
katholieken heeft geen over
wegende bezwaren tegen ge
boortecontrole door middel
van de pil, sterilisatie en
voorbehoedsmiddelen. 93 pro
cent van de ondervraagden
vindt dat het zeer wel moge
lijk is goed katholiek te zijn,
zonder het eens te zijn met de
opvattingen van de paus. En
meer dan 75 procent is van
oordeel dat gescheiden katho
lieken in de kerk moeten kun
nen hertrouwen.
Die cijfers tonen aan dat
een grote meerderheid van de
Amerikaanse katholieken al
lerminst de Vaticaanse koers
en die van de meerderheid
van de bisschoppen in de VS
volgt
In veel gevallen concentre
ren de problemen van katho
liek Amerika zich rond de Va
ticaanse huwelijksmoraal die
door miljoenen katholieken in
de VS als veel te strikt en ho
peloos verouderd wordt erva
ren. Bovendien maken hon
derdduizenden gescheiden
katholieken nog steeds deel
uit van de Kerk en wensen als
gewone katholieken te prakti
seren. Dat plaatst vooral de in
de parochies werkzame pries
ters voor grote gewetenspro
blemen.
Hoewel de Amerikaanse
bisschoppen er alles aan gele
gen is het pausbezoek in een
zo rustig mogelijke sfeer te
laten verlopen, is het vrijwel
zeker dat vooral feministische
vrouwenorganisaties en ho-
mosexuelen zich krachtig zul
len roeren. In sommige grote
steden hebben deze groepen al
demonstraties aangekondigd.
Intussen hebben de Ameri
kaanse bisschoppen zich
schoorvoetend gevoegd naar
de opdracht van Rome geen
steun meer te geven aan ka
tholieke organisaties die de
kerkelijke leerstellingen niet
meer naar de letter willen
volgen. Verschillende bis
schoppen hebben organisaties
van homosexuelen verboden
nog langer bijeenkomstigen te
houden in kerken.
Het merendeel van de bis
schoppen onderschrijft de
steeds strakker worden op
vattingen van Rome, maar
laat de meer liberale praktij
ken in de parochies min of
meer oogluikend toe. Veel bis
schoppen huldigen de opval
ting dat, als ze hun prieste»
al te nadrukkelijk tot het u#
dragen van alleen de
meinse opvattingen verplid
ten, een snelle ontkerkelijk
het gevolg zal zijn. En hoen
ze dat niet openlijk toegeve
willen ze dat kost wat
voorkomen. Met veel
en vliegwerk houden de
schoppen hun opstand
kudde bij elkaar en de
van eenheid gaande.
Ook in Amerika is er
kleine minderheid van
schoppen die er de voort
aan geeft met slechts
'Heilige Rest' verder te ga«
in plaats van met een
Kerk waarvan de lidmaü
zich niet langer aan het
caans leergezag wensen tec
derwerpen. De bisschop?
zijn als gevolg daarvan in'
weinig benij denswaar'
positie - ergens tussen
en hun gelovigen in -
gekomen.
De ruim 56 miljoen kath
lieken in de VS - waart
waarschijnlijk minder danj
helft praktiseert - maken»'
geveer 22 procent van
Amerikaanse bevolking
Ongeveer 25 procent van»
katholieken behoort tot delf
genaamde 'hispanics'
van een groot deel pas
laatste jaren - al of niet S'
gaal - de VS is binneng»'
men en die geen binding t~
met de tradities van het t
rikaanse katholicisme.
[JDRECHT (ANP) - In
nieuwe bijsluitertekst
r het slaapmiddel Ro-
onol is het doseringsad-
>s van 6 milligram voor
ilegerige patiënten weg-
iaald en worden alleen
■eringen van 0,5 tot 2 mil-
ram genoemd. De fabri-
nt Hoffmann-La Roche,
Bft dit meegedeeld,
de betrokken instanties dat
vol vinden zal het bedrijf
a onze Haagse redactie
i
uiteindelijke doel van de
j is het verdwijnen van
fosfaatmiddelen. De consu-
nt, zo verwachten de frac-
én Nijpels, zal het dure
dukt niet meer kopen,
gij pels was gisteren, na het
ste deel van het debat over
nieuwe wet financiering mi-
naatregelen, tevreden.
doorbraak", stelde hij
„Dank zij de Kamer heb
hu veel meer mogelijkheden
epfabrikanten aan te pak-
Jijpels noch de meeste frac-
hebben een goed woord
br voor de zeepfabrikanten.
jarenlange overleg over
faat leidde tot niets en de
pfabrikanten braken on-
_s,het gesprek met de con-
ïentenbonden en de stich-
LVERSUM (ANP) - De
itV heeft in een brief aan
lister Brinkman te ken-
gegeven uit het pu-
^ke bestel te willen stap-
als de bewindsman
rgaat tot invoering van
nerciële televisie.
maakte NCRV-voorzitter
[Jansen bekend tijdens een
Bconferentie.
folgens Jansen is en blijft de
RV een principieel tegen-
jider van commerciële tele-
„De NCRV is niet van
zich vrijwillig naar de
itbank te laten leidea Een
al bestel betekent oorlog en
s anders. Als wij niet over
juiste middelen beschikken
een duaal bestel leiden tot
sterfhuisconstructie voor
publieke omroep", aldus
Ben.
lij vraagt de minister dan
in het eerste stadium bij de
gekondigde onderhandelin-
met de AVRO, TROS en
onica, over de voorwaarden
'ronder de commerciële te-
sie ingevoerd kan worden,
'akken te wordea
i
r
c
v
e
s
d
b
n
d
d
w
(s
d
h
ji
b
s:
F
z;
d
pEDOELD MAAR daarom niet rr
feien van Defensie aan hoe trei
■werkingsgedachte tussen de W
{+,«5 onder het portret van koe
pntte de bewindsman in het NOS
®9 het besluit om twee Nederli
F te sturen, te rechtvaardigen. C
"tj'jn geweest om te wachten op
E!?I-9eva'als Westeuropese lanc
En lu19af Van Eekelen een ont
PPtoK hij hoopvol 'komt het tot
Cl .al in de Golf zijn',
j.J J® eigenlijk te ongelooflijk on
I hl. ,samenwerking in een oor
t h!J°?val ?ver9elaten. Er zijn
oeschBrming van de Nederlai
Bal™ar|n,e~eenheid, naar aan he
v,l!^.ordt door velen getwijfeld.
wa?lHpr? .van Van Eekelen is t
Elvn ll heleid wat door de Europ
E T°rd' °P het Amerikaanse ve
l™**» door de Europese f
F tn n voor stuk lieten ze d
E hJ?6 ,n°m bii het explosieve
ren L™1 van Reagan om oor
Kek n °°r veel Westeuropes
iep onyerstendig gekwalificeerc
Btenmn' ,Van den Broek van
HJkten^?Se landen tot een geze
laneleveneens- Amerika - zo Ie
'alleen moeten klaren.
steuri^ü1d,kan het echter gaa
il te ,anden dat niet bere
telt nflt nnen of om onder gezarr
luren am'rn ®'9en oorlogsschepe
feiaen anteren het argumer
beier k°pPvaardijschepen moet
|ienen nn K ffender zou het z
t een US- ^asis van gezamenlijk!
»iiin^_ aieke kans voorbij laten
I op te treden