i
DE STEM
'WEES BLIJ DATJE EEN BON KRIJGT'
De Porschegroep, officieel de Algemene Verkeersdienst Rijks
politie (AVD), spreekt tot de verbeelding van menig automobi
list. Felgekleurde snelle sportwagens die over de autosnelweg
mogen racen. Voor het jongetje dat in het programma 'Wedden
dat' tientallen achterlichten van auto's kon onderscheiden, ging
een droomwens in vervulling toen hij een dagje mee mocht op
patrouille met de AVD. Ook koningin Beatrix is al een keer als
'tweede bestuurder' meegeweest met een Porsche. Dit jaar
bestaat de AVD 25 jaar.
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1987
Porschegroep wil opvallen
Door Eugène Leenders
en mens is een zoog
dier. Een zoogdier
heeft als specifiek
kenmerk dat net een eigen terrein wil
afbakenen, zijn territorium. Ik geloof
dat dat territorium-gevoel ook bij de
mens nog steeds verborgen aanwe
zig is. Bij een automobilist wordt dat
duidelijk. Zo gauw hij in zijn wagen
zit, verandert hij. Zo, dit is mijn plek
je. In de auto wordt iemand ook
agressiever. De anders zo rustige
vertegenwoordiger die niemand
kwaad krijgt, trapt bij wegwerkzaam
heden toch nog even op het gas om
voor een andere auto de versmalde
rijstrook op te rijden. Het is maar een
idee dat ik heb, maar wel iets wat de
afgelopen 23 jaar van mijn politie
loopbaan regelmatig is 'bewezen'.
Voor mijn werk heeft dat ook grote
invloed. Ga nooit naast de automobi
list in zijn wagen zitten. Probeer altijd
een portier te openen en half zittend,
hurkend een gesprek te beginnen
Zo zit je ook op ooghoogte met d
man. Echt, het helpt en ne*-"
boel agressie weg".
Surveillance
vanuit de lucht
en langs de
weg.
dige vervanger gevonden. Maar de
Porsche zal als het aan de AVD ligt
nooit helemaal verdwijnen. Voorlo
pig is bedongen dat 25 wagens mo
gen blijven rijden.
PSYCHOLOOG
De Algemene Verkeersdienst bezit
momenteel 27 Porsches, 49 Merce-
dessen en 18 Range Rovers. Daar
naast ongeveer tien onopvallende
auto's uitgerust met radar- en foto
apparatuur. „Eigenlijk tegen onze
stijl. Wij willen opvallend werken.
Daarvan gaat al een preventieve wer
king uit. De mensen mogen, nee
moeten zelfs weten dat we er zijn.
Maar om op zijn tijd toch ook de no
toire verkeersovertreder in de kraag
te grijpen, is het nodig om soms on
opvallend te werken".
Revolutionair was ook de werk
wijze van de AVD'ers. Niet de autori
taire politieman, maar de opvoe
dende wachtmeester die als gelijk
waardige gesprekspartner wil over
komen. „Vroeger was het nog wel
eens zo dat een politieman een auto
tot stoppen dwong, voor de overtre
der ging staan en hem gebaarde uit
de auto te komen. Eenmaal buiten
kreeg de man dan een standje en op
de koop toe nog een flinke bon.
Vanaf 1962 hebben we geprobeerd
dat beeld te veranderen. Daarvoor is
zelfs een psycholoog, drs. Schmidt,
ingeschakeld. Hij doceerde benade
ringstechniek".
GRIJS GEBIED
De wachtmeesters verrichten ver
keerstoezicht in de meest brede zin
van het woord. Dit jaar worden som
mige thema's bij de kop gepakt. Zo
werd in mei bijzonder gelet op het te
dicht achter elkaar rijden en het te
veel links rijden. De controle ge
schiedt door alle AVD'ers, zodat er
een uniform beleid is. De korpslei
ding is hier bijzonder op gebrand. De
idealen van 1962 moeten ook in 1987
verwezenlijkt kunnen worden. Ook in
het bekeuringsbeleid worden duide
lijke afspraken gemaakt. Zaken staan
zwart op wit. Een file op de vlucht
strook inhalen, altijd een bon. Enzo
voort.
Maar er is ook een heel grijs ge
bied. In de trant van ja, de automobi
list ging de fout in, maar om die en
die reden. Moet je daar nu een boete
voor geven? „Zelfs over dat grijze
gebied proberen we op papier af
spraken te maken. Zoveel meter ach
ter een wagen rijden is een bon, een
paar meter verder er achter, maar
nog wel te dicht op je voorganger, is
een waarschuwing".
Exacte gegevens wil de adjudant
niet kwijt. Ook niet over het te snel
rijden. Wordt 119 kilometer nu be
keurd of niet? In de Randstad rijden
automobilisten surveillancewagens
zelfs voorbij met een snelheid hoger
dan 120. „Meestal gebeurt dat in een
bepaalde verkeersstroom. Zelden
een wagentje dat opeens inhaalt.
Maar op dit soort vragen geef ik
geen antwoord. De geroutineerde
OPVOEDEND PR A A TJE
Hoe gaat het tegenwoordig? Met be
hulp van een stopbord achter op de
wagen of een stopteken gegeven
door de bijrijder wordt de automobi
list naar de vluchtstrook gedirigeerd
of nog liever naar een parkeerplaats.
Daarna lopen de wachtmeesters
naar het rechterportier van de auto,
zodat ze niet tussen de auto en het
snel wegverkeer staan. Een wacht
meester opent het autoportier, hurkt
zodat hij op ooghoogte zit met de
automobilist en stelt zich voor. 'Goe
demorgen ik ben Van Beusekom van
de Algemene Verkeersdienst'.
Wanneer de man een dusdanige
overtreding heeft gemaakt dat hij
een proces-verbaal krijgt, wordt hem
dat direct meegedeeld. Hij weet dan
waar hij aan toe is. Tegelijkertijd
krijgt hij echter te horen waarom de
zaak zo ernstig is dat er een boete
wordt gevraagd. Is de zaak niet zo
ernstig dan blijft het bij een waar
schuwing, een soort opvoedend
praatje. Het klinkt misschien raar,
maar meer dan eens zegt een chauf
feur: 'Zeker niet bedankt voor die
bon, maar wel voor de nette manier
waarop u de zaken afwikkelt'.
SLECHTE BUI
DeAVDbezIt
•ast27
rschesen49
ercedessen
k 18 Range
vers.
I
Van Beusekom: „Hard rijden kan
iedereen, maar veilig hard rijden en
dan ook nog verantwoord surveille
ren, daar komt heel wat bij kijken.
Door je opvallende verschijning heb
je altijd een voorbeeldfunctie. Alle
automobilisten houden je in de ga
ten, kijken hoe je rijdt. Jouw rijge
drag moet dus uiterst professioneel
zijn, absoluut zonder fouten".
Tot voor een jaar of vijf was de
complete Algemene Verkeersdienst
in Driebergen gevestigd. Moest een
wagen op surveillance naar Limburg
dan betekende dat vroeger ook on
derweg slapen. Tegenwoordig gaat
het anders. Gekozen is voor decon
centratie. Vanuit vier steunpunten in
Breda, Assen, Badhoevedorp en
Grathem worden de 'uithoeken' van
ons land bestreken. Driebergen
zorgt voor het midden van het land.
„Uitzonderingen zijn er natuurlijk al
tijd. Een politieman is ook maar een
mens. Kan ook een slechte bui heb
ben. Maar gedraagt een wachtmees
ter zich voortdurend slecht dan
wordt hij daar tegenwoordig echt wel
op gewezen. En wij leren ook natuur
lijk. Vijf jaar geleden was het dood
normaal dat je op de vluchtstrook
reed en dan even met je collega van
plaats wisselde of een sigaretje rook
te. Nu zegt men terecht, dat mag een
gewone automobilist ook niet, dus
waarom zou zo'n Porschebeman-
ning ook niet even een parkeerplaats
opzoeken".
Filosofische woorden, maar wel
van iemand die vreselijk veel erva
ring heeft met de Nederlandse auto
mobilist. Adjudant H. van Beusekom,
53 jaar, werkt al 23 jaar bij de Alge
mene Verkeersdienst Korps Rijkspo
litie. In de volksmond de Porsche
groep. Dit is overigens niet meer
juist, want tegenwoordig worden ook
Mercedessen en Range Rovers ge
bruikt. Jarenlang heeft Van Beuse
kom met een Porsche langs de Ne
derlandse autosnelwegen gezwor
ven. Nu is hij waarnemend comman
dant van het steunpunt Badhoeve
dorp van de AVD.
LANDWEGEN
Nederland 1960. Snelweg was eigen
lijk een te groot woord voor de vere
delde landwegen die er voor door
moesten gaan. Ons land bezat 500
kilometer snelweg, voornamelijk in
het westen en midden van het land.
Middenbermen waren nog open,
vangrail bestond niet. Lang niet
overal waren vluchtstroken. Van een
minimum of maximum snelheid was
geen sprake.
Bij het ministerie van Verkeer en
Waterstaat lagen echter al ambi
tieuze plannen klaar om het auto
snelwegennet drastisch uit te brei
den. Ook de politie zou zich moeten
voorbereiden op een nieuwe taak.
Wie kan er voor zorgen dat op het to-
tale snelwegennet één politie aanwe
zig is, die zowel in Maastricht, Gro
ningen als Alkmaar hetzelfde rea
geert op een overtreding? Die overal
snel ter plaatse kan zijn en niet al
leen verbaliserend maar ook opvoe
dend optreedt? Dat kan alleen een
nieuwe speciale landelijke politie
dienst zijn. Rijks- en gemeentepoli
tiekorpsen stonden op hun achterste
benen. Aantasting van hun autoriteit.
SHOWBINKEN
automobilist weet precies wat wel en
niet kan".
De rijder in de Randstad, verschilt
die van de chauffeur uit Maastricht?
Van Beusekom: „We zien wel dege
lijk een verschil. In het zuiden gaat
het allemaal nog wat soepeler.
Neemt men sneller wat van ons aan.
Gaat het allemaal gemoedelijker,
krijg je rustig een sigaret van een
man die je net een bon hebt gege
ven. In de Randstad is het allemaal
wat agressiever. Word je regelmatig
afgesnauwd. Moetje precies beargu
menteren waarom je een bekeuring
geeft. Natuurlijk heeft de automobi
list daar recht op, maar de manier
waarop dat soms gaat geeft toch wel
te denken".
De bekendheid van de Porsche
groep wordt de laatste tijd misschien
nog wel overtroffen door het berich
tencentrum. Begonnen als meldka
mer voor de SAS is 'Driebergen' uit
gegroeid tot een facilitair bedrijf voor
vele instanties. In een sobere behui
zing, maar met moderne apparatuur,
verzorgt het berichtencentrum het
mobilofoonverkeer voor 25 instan
ties. Vanuit dat berichtencentrum
wordt ook de verkeersinformatie op
de radio verzorgd. Zonodig kan di
rect worden ingebroken op de radio
uitzendingen, bij voorbeeld bij
spookrijders.
RAREZAKEN
Van Beusekom: „Daarmee is iets
raars aan de hand. De laatste tijd zijn
er schijnbaar mensen die kicken op
dit soort snelle berichtgeving. Ze
stoppen bij een praatpaal, melden
een spookrijder die er helemaal niet
is en gaan dan snel naar de auto om
de speciale melding te beluisteren.
Vraag me niet waarom, maar het ge
beurt. Nu informeren we altijd naar
de naam van de melder en het kente
ken van zijn auto om dit soort rare
zaken te voorkomen".
Waarom toch al deze voorzienin
gen? Waarom de mensen niet ge
woon dwingen om uit hun eigen
blikje te komen en de bus of trein te
pakken? Er moeten nog meer files
komen, dan leren ze het wel af. Van
Beusekom: „Ik durf te zeggen dat ik
een milieubewust persoon ben.
Soms kan ik me ook wel indenken
dat mensen in actie komen. Zelf
woon ik in Utrecht en die hele auto
snelweg door Amelisweerd had er
van mij niet hoeven komen. De na-
De overheid zette de plannen toch
door en de voorloper van de Alge
mene Verkeersdienst, de Surveil
lance Autosnelwegen (SAS), werd in
1962 geboren. Een revolutionaire
verschijning. Porsches die maar
liefst 17.000 gulden per stuk kosten.
Gehelmde, en witgehandschoende
politiemannen. Showbinken in sport
wagens. Een splinternieuw surveil
lancesysteem.
Porscherijder zonder rekening te
hoeven houden met de maximum
snelheid. Het lijkt allemaal prachtig.
keersdienst, is makkelijk te overtui
gen van het nuttige werk dat ze
doen.
Waarom werd nu juist de Porsche
als patrouillewagen uitverkoren. Dat
is toch vragen om moeilijkheden?
Van Beusekom: „Wij waren onze tijd
ver vooruit. De Porsche is een zoge
naamde open wagen. Je leeft veel
meer mee met het verkeer. Zie het
maar als een motorsurveillance op
vier wielen. Plotseling file, de bijrijder
gaat staan en waarschuwt het ver
keer. Vanuit de auto kun je een
vrachtwagenchauffeur aankijken en
ga zo maar door. Daarnaast heb je
natuurlijk een snelle wagen nodig,
maar niet alleen snel, ook een auto
die wanneer hij 130 rijdt toch nog
kan accelereren, er een schepje bo
venop kan doen. Dat is in ons werk
van grootbelang".
Enkele jaren geleden moest de
Porsche het toch afleggen. 130.000
gulden per wagen vond de overheid
gewoon te duur, ondanks de vele
voordelen. In de Mercedes (43.000
gulden) werd een bijna gelijkwaar-
tuur is daar belangrijker en er zijn
voldoende alternatieven. Voor de
Coentunnel gaat dat verhaal niet op.
Daar moet gewoon zo snel mogelijk
een tunnel naast. Daar kun je lang
en breed over praten, maar het is de
enige oplossing. Het autorijden leer
je mensen echt niet meer af, ook al
maak je het openbaar vervoer gra
tis".
Niet meer meerijden met het ver
keer, nee de 'inhalende surveillance'
deed zijn intrede. De racemonsters
gingen twintig kilometer harder rij
den dan de rest van het verkeer.
Schrijver/journalist A. den Dool
aard was des duivels. In de pers trok
hij fel van leer tegen 'de showrijders
in hun witte Porsches'. Een overbo
dige luxe, een schandelijke manier
van geldverspilling. Nog maar even
buiten beschouwing gelaten dat die
Porscherijders, die patsers, niet ge
woon met de verkeersstroom meere
den.
De SAS was tot in haar ziel ge
krenkt, maar met opgeheven hoofd
werd Den Doolaard gevraagd of hij
een dagje mee wilde rijden. Hij
stemde daarmee in en was op slag
genezen. „Er moeten meer Porsches
komen. Zestien van die auto's voor
750 kilometer snelweg is te weinig",
verkondigde hij.
NAIJVER
De naijver tussen AVD en andere po
litiekorpsen sluimerde nog jaren
voort. Is eigenlijk nog niet helemaal
verdwenen. Toch is er sprake van
een goede samenwerking en de poli
tieman die bereid is zich even te ver
diepen in de activiteiten van de Ver-
Een oude
Porsche,
destijds een
revolutionaire
verschijning.