H
T
'IK MIS MIJN PLAATS
IN DE KERK WAARIN
IK BEN OPGEGROEID'
OUD-j
VON
DIKKEi
DOORBRAA
NAA
PLATTELAN
WEL BEREIK
W oo
oor homo's is er in de kerk van Ter
Schure, Bomers en Simonis geen plaats. Tegen die
discriminatie trekt Floris Michiels van Kessenich ten
strijde. Hij is bekend van zijn acties 'Oog in oog met
de bisschop'. Zijn bijnaam de 'roze jonker' dankt hij
aan zijn confronterende optredens bij conservatieve,
katholieke manifestaties waar hij, getooid in een stem
mig kostuum en met een roze driehoek, de communie
wenst te ontvangen. Oog in oog met kardinaal Simonis
werd hem dat in Utrecht onlangs geweigerd. De domi
nicaan Harrie Salemans zei daarover: 'Die jongen
eenzaam op de eerste rij en niemand die een arm om
hem heen sloeg. Heeft dat nog iets met de kerk te ma
ken?' Een lichte huiver bekruipt Floris Michiels wan
neer hij zich de arm van zo'n 'bidprentjeskatholiek' lij
felijk voorstelt. Maar hij zou het zeer gewaardeerd
hebben als iemand de hostie met hem had gedeeld.
Contract
Eenzaam avontuur
Risico vermeden
Prettige uitleg
Pausbezoek
Zeer eenzaam
Breed platform
171
Madonna
raad) viert vandaag
staan. Het jubileum vd
wat stiller is gewordei
weging dan een pae
beeld actie werd g*
kruisraketten. Een te^
majoor bd M. H. vor
helft van de jubileur
van de Koninklijke Mil
neerde met het voorzj
er later van heeft verv
Afstand
W EE K E
v
Door Heieen Crul
Als de zeer donkergroene deur van het
recent gerestaureerde Amsterdamse
grachtenpandje waar hij woont, open
gaat, sta ik oog in oog met een heden
daagse dandy. Florentio Guilhelmo Ma
rio Michiels van Kessenich, zoals ik later
op de oorkonde van de Leidse Studenten
Vereniging 'Minerva' kan lezen.
Door het fraaie interieur van zijn wo
ning danst een lichte decadentie, ver
sterkt door een kunstzinnig gepenseeld
portret van een familielid, antieke meu
belen en boeketten die getekend zijn
door een licht kwijnen.
De bewoner zelf neemt plaats op het
brede bed dat met een bordeauxrode
sprei en een twintigtal kussentjes in alle
kleuren van de ondergaande en opko
mende zon als een eiland in de kamer
drijft. Hij ademt een levensgevoel uit dat
Piet Paaltjens of Goethes jonge held
Werther onmiddellijk als eigen zouden
herkennen.
Daarbij belichaamt Floris Michiels
ook nog eens het verschijnsel 'eeuwige
student'. Hij is 29 jaar, studeert Duits en
kunstgeschiedenis en is bezig met zijn
docteraalscriptie. Hij hoopt op een baan,
maar ook in het onderwijs is er de de
dreiging van discriminatie van homofie
len. „De wet op de gelijke behandeling is
er nog steeds niet door."
Bij het begin van ons gesprek overhan
digt hij mij een keurig getypt contract
dat ik moet ondertekenen en waarin ik
„De Eeuwige en Jezus zijn realiteiten voor ml]. Daarom Is dat ter communie
gaan ook zo belangrijk voor mij.- foto Gelderland pers
- Floris Michiels van Kessenich tijdens zijn actie In de St. Jansbasiliek In Den Bosch. - foto ap
Het bittere gevecht
van de 'roze jonker'
verklaar dat de tekst van dit interview
zijn inzage en goedkeuring moet hebben.
Als hij mijn blik verlangend naar het
trapje voor zijn deur ziet gaan en ik ook
anderszins verraad de goede georgani
seerde chaos in huize Michiels te willen
verlaten, haast hij zich te verklaren dat
hij dit in overleg met zijn advocaat doet,
omdat zijn eerste interview een zeer
'traumatisch ervaring' was.
De eigentijdse missie die Floris Mi
chiels van Kessenich ook bij het verkrij
gen van een baan, hoopt te kunnen blij
ven beoefenen, is hem niet zo maar in de
schoot komen vallen. Met een licht ge
voel voor drama vertelt hij, bijna aan het
eind van het ons gesprek: „Ik heb u nog
niet verteld dat ik op mijn 21e een se
rieuze poging tot zelfmoord heb ge
daan." Die mislukte echter. „Je hebt
toch een eigenaardige relatie met het le
ven als je het eerst heb afgezworen en
dan wakker wordt. Dan vraag je je af:
wat moet ik er mee?"
Het werd hem duidelijk dat het kennelijk
de bedoeling was dat hij iets met dit le
ven ging doen. „Ik heb mij als taak ge
steld mijn eigen leed en bitterheid als ho
moseksueel tot iets positiefs om te bui
gen en mij daarbij voor te houden dat
het om een algemeen gevoel van leed en
bitterheid gaat dat steeds weer opnieuw
wordt gecreëerd bij anderen. Homo-zijn
is een eenzaam avontuur waarbij je hele
maal alleen je plaats moet zien te verove
ren in je milieu, binnen het onderwijs,
studentenleven en de kerk zonder dat je
van de maatschappij de steun van de
vanzelfsprekende acceptatie ervaart."
Zijn nadrukkelijke presentatie als
homo die door sommigen als irritant
wordt ervaren, verklaart hij met een:
„Tijdens je socialisataie word je beïn
vloed door een terreur van heterosek
suele normen. In de leesboekjes van de
basisschool breit ma misschien niet
meer, maar er is wel altijd sprake van
een ma en een pa, van heteroseksuali
teit."
„Kinderen vernemen in onderwijs en
opvoeding nooit neutraal en spelender
wijs iets over twee mannen of twee vrou
wen die samen een huishouding hebben.
Zolang heteroseksualiteit als de enige
werkelijkheid wordt gepresenteerd, zal
homoseksualiteit altijd een ongewenste
afwijking büjven. In eerste instantie wil
ik nergens geweerd worden op grond van
mijn homoseksuele geaardheid. Om het
even of dat nu de kerk, een studenten
vereniging, een beroep of wat dan ook
is."
„Het is heel handig dat mensen nu weten
dat ik homo ben, want daardoor wordt
het risico vermeden dat ze me automa
tisch als hetero registreren omdat ze in
principe iedere man als hetero zien.
Daarmee voorkom ik ook het gevaar van
contacten die gebaseerd zijn op mijn ver
meende heteroseksualiteit. In de jaren
dat ik daar niet voor uitkwam, was er al
tijd de angst: accepteert men mij ook als
ze weten dat ik homo ben?"
Floris Michiels heeft alles wat hem
voor moeders tot een ideale schoonzoon
maakt. Licht krullend, blond haar, een
blauwe, argeloze oogopslag, een zwierig
kleedgedrag, een hoffelijk optreden en
uiteraard zijn afkomst.
Maar ook de schijn van een begerens
waardige huwelijkskandidaat werpt hij
resoluut van zich af. Als ik vraag wat hij
doet als hij naar een studentenbal moet,
pakt hij triomfantelijk een grote foto van
een in gala uitgedoste jaarclub die zich
met enigszins onthutsende regelmaat in
mannetjes en vrouwtjes laat opdelen. „Je
moet er voor téllen", zegt hij en ja hoor,
dan blijkt er toch één paar af te wijken:
Floris zelf met zijn mannelijke partner.
„Ik heb daar nooit een punt van ge
maakt, men weet dat van mij."
Een dubbele naam in Leiden vergoedt
wellicht veel en het siert natuurlijk een
jaarclub dat het zoveel modernisme on
der de leden heeft. Het is bovendien be
kend dat de tolerantie van homoseksua
liteit stijgt naarmate het verder van het
eigen bed is. Hoe ervaren zijn ouders
dat?
„Tot mijn elfde heb ik in het buitenland
gewoond. Gedurende mijn eerste maand
op school in het Gooi, kwam ik met de
hele schutttingtaal-litanie thuis, allemaal
woorden die ik niet kende en Neder
landse kinderen wel. Daar was ook het
woord 'homo' bij en ik vroeg aan mijn
moeder wat het betekende. Zij heeft toen
op een heel prettige manier uitgelegd dat
hier om twee samenwonende mannen
ging die van elkaar hielden. Ze heeft mij
ook verteld dat ze gediscrimineerd wer
den zoals Joden en negers."
„Door die prettige uitleg heb ik mij
nooit de vooroordelen over homo's eigen
gemaakt. Ik ben mijn moeder altijd
dankbaar geweest dat ik datgene wat ik
ben niet als vies of slecht ben gaan zien.
Ik kon daar vrij in zijn. Ik ontdekte het
aan het begin van de puberteit toen ik
dertien was. Ik ontdekte vervolgens ook
dat homoseksualiteit zowel maatschap
pelijk als religieus weerstanden oproept
en dat er reacties aan verbonden zijn die
ik niet had verwacht. Mijn vader rea
geerde er op met een: het hoort niet. We
hebben nog steeds een gecompliceerde
relatie."
„Mijn moeder was weliswaar niet dis
criminerend naar homo's toe, maar het is
inderdaad heel anders als het je eigen
zoon betreft. Ze is een heel gelovige
vrouw die door mij religieus in de knoop
kwam. Volgens de opvattingen van haar
RK-geloof heeft ze een zoon die een zon
dig leven leidt. Er wordt aan de ouders
van homoseksuele kinderen door de kerk
geen enkele positieve steun gegeven. Ze
is nog niet met mij naar een demonstra
tie geweest, zoals andere homo-moeders.
Mijn twee zussen zijn zeer solidair."
Ik ken een moeder van een homofiele
zoon die iedere keer als Simonis en con
sorten weer zo'n discriminerende uit
spraak doen, in tranen uitbarst. Ze voelt
zich persoonlijk gewond en ervaart het
als een onrecht wat haar en haar zoon
wordt aangedaan. Ze is heel gelovig
maar heeft het instituut kerk de rug toe
gekeerd. U en uw moeder kiezen die weg
niet?
„Ik heb met mijn moeder ten tijde van
het pausbezoek een enorm vervelende
discussie gehad over het feit dat zij, door
naar de paus te gaan in Utrecht, eigen
lijk heel sterk tegen mij koos. Voor haar
is de paus toch de plaatsvervanger van
God op aarde. Opgevoed in de katho
lieke hiërarchie en traditie kan zij niet de
stap nemen hem als een menselijke, feil
bare, kerkelijk leider te relativeren. Zo
zie ik hem wel."
„Het dubieuze gedrag van allerlei pau
sen in de geschiedenis rechtvaardigt zo'n
visie ook. Het vervelende is dat de psy-
chologische dreiging van het machtsin
stituut kerk zo groot is dat het 'Ik heb
gezondigd in woord en gedachten' som
mige kritische gedachten niet eens toe
staat. Kardinaal Simonis gaat van deze
geloofshouding uit."
„Ik zelf ben opgevoed binnen de
joods-christelijke traditie en mijn den
ken, normen en waarden zijn daar gro
tendeels op gebaseerd. Ik heb me een tijd
afgezonderd van de kerk, tussen mijn
20e en 25e jaar, maar ik heb toen ge
merkt dat ik daar niets voor terugkreeg.
Zelfs geen gevoel van vrijheid, nee."
„Ik miste mijn plaats in de geloofsge
meenschap waarbinnen ik ben opge
groeid. De Eeuwige - want voor mij is
het goddelijke geen man of vrouw - en
Jezus zijn realiteiten voor mij. Daarom is
dat ter communie gaan ook zo belangrijk
voor mij. Door de uitnodiging hem te ge
denken, geeft Jezus iedereen het recht ter
communie te gaan. Dat is voor mij een
heel sacraal moment, waarop het ver
bond tussen hem en de mens tastbaar
wordt."
Op de foto waarop u de communie
weigerd wordt door Simonis, ziet u er zo
sereen en gelaten uit. Wat gaat er op zo'n
moment door je heen? Krijgt u door dit
alles nooit aanvallen van woede of ver
driet?
„Ik heb toen bij de manifestatie van
de stichting Contact Rooms Katholieken
in Utrecht Simonis lang en diep in de
ogen gekeken waarbij ik, gestimuleerd
door christelijke teksten en liederen, die
bevestigden dat Jezus voor iedereen is
gestorven, steeds meer ging stralen en hij
steeds sipper ging kijken en tenslotte zijn
blik afwendde. Ik knielde na de weige
ring van de communie op het midden
pad en heb gebeden tot het eind van de
dienst. Het was sociaal een zeer eenzaam
moment. Zo iets grijpt je wel degelijk
aan. Dat merkte ik heel sterk op de roze
zondag in Enschedé, toen ik dus wel wel
kom was in een godshuis. Het gevoel van
bevestiging wat ik toen kreeg heeft mij
tijdens de dienst doen huilen."
Floris Michiels van Kessenich wil de ko
mende tijd tot een breed platform ko
men van mensen die actie kunnen onder
nemen tegen al degenen die 'waardig
heid' van homo's in de katholieke kerk
ter discussie stellen. Zelf denkt hij ook
aan aparte, maandelijkse eucharistievie
ring voor homoseksuelen als een eiland
van rust. „We zoeken naar priesters die
dat willen doen".
Is isolatie van homo's binnen de kerk
wel wenselijk, vraag ik hem. Er zijn
speciale vrouwenvieringen, als iedere
groep die gediscrimineerd wordt er uit
trekt, dan heeft de discriminerende
groep vrij spel.
„Ik wil in ieder geval dat mensen de
mogelijkheid hebben een eucharistievie
ring bij te wonen die homo-vriendelijk is,
die extra bevestiging heb als je katho
lieke homo nodig. En natuurlijk gaan we
door met oog in oog-acties en andere
protesten."
Floris Michiels zucht lang en zwaar.
Reden voor mij om te vragen of hij het
leven altijd als een last ervaart. Homo
seksualiteit heeft toch ook wervende
kanten? Griekse idealen. Een hang naai
esthetica, een bepaalde levensstijl
„Het was kennelijk allemaal niet de
moeite waard om er voor te blijven le
ven. Ach, ik geniet heus wel van het le
ven. Ik speel toneel, zing, aquarelleer, ik
roei. Ik vind binnen de homoseksualiteit
heel veel liefde en vriendschap. Mijn
partner woont in New York. Dat bete
kent veel reizen en opbellen. Maar ook
in je relatie word je geconfronteerd met
twee mensen die allebei de nodige frus
traties achter de rug hebben. Meer dau
hetero's, ja. Homo's hebben een extra
portie. Je bent niet gewenst in kerk en
maatschappij. Dat is een domper op ja
leven."
KJ en bedevaartgangster
I 1 «naar de Madonnakuip,
M^fdie de Amerikaanse
megaster en moeder van altijd
durende verwarring heeft aanbe
den en met geschroeide wijsvin
ger kan aantonen een lichtje
voor haar te hebben ontstoken,
kon me niet helpen. Wat er nu
zo geweldig was aan Madonna?
Het antwoord luidde: „Nou, ge
woon te gek". Daar moest ik het
mee doen. En met wat televisie
beelden van een ondermaats
vrouwtje met een plastic glan
zend pakje aan, dat geïnspireerd
leek op corset en badpak van
vergangen tijden. Ze oogt niet
zo geweldig, ze zingt ook niet zo
geweldig en toch is zij een super
ster, die kruiwagens geld ons
land heeft weten uit te slepen.
j
Hoe kan dat?
Er zijn deskundigen die bewe
ren dat zij een sexy vamp is, die
geleidelijk aan op Marilyn Mon-
roe begint te lijken. De vergelij
king met Marilyn gaat nog flink
mank, ofschoon de in te lopen
achterstand weer niet zo groot is
als die tussen Quasimodo, de
klokkenluider van de Notre
Dame en Clint Eastwood. Er
was maar één Marilyn en er lo
pen vele duizenden Madon-
naatjes rond in de vorm van
'look-alikes' en 'wannabees', die
op Madonna Louise Veronica
willen lijken of haar willen zijn.
Dat is alleen mogelijk met een
haalbare mythe, met Madonna,
de patrones der play-back kin
deren. Marilyn Monroe staat
hoog verheven, halfweg tussen
de aarde en de met rozen be
dekte voeten van de echte Ma
donna, de Sterre der Zee.
Van de pop-Madonna riep de
'Mail on Sunday' met stentor
stem uit: „Ze ziet er uit als een
hoer en ze denkt als een pooier".
Met een dergelijke kwalificatie
van wiens dochter dan ook komt
men in onmiddellijk levensge
vaar te verkeren, zo diep zal de
belediging door vader en broers
van de bruid worden gevoeld.
Maar de Mail leek het typisch
kenmerken van het hedendaagse
moderne meisje te vinden.
Kenmerkend aan Madonna
zijn het straatmadelievige en het
commerciële. Ze zingt ook het
best over sex en geld. Madonna
dominatrix. Ze is vulgair, maar
-zo lees ik in kritieken- ook
wel hef. En niet weinig wulps.
„Madonna's too hot!", had de
koningin der Engelse sensatie
bladen, de 'Sun' geschreven. Ze
zou haar rode, uit frutseltjes op
gebouwde onderbroek hebben
uitgetrokken en in het publiek
geworpen, waarop ze, in een
massaal offergebaar, een veel
voud aan onderbroeken terugge-
slingerd kreeg en ze zou er bij
het zingen van 'Into the Groove'
met scabreuze gebaren geen
twijfel over hebben laten be
staan dat het niet om de groef in
een grammofoonplaat ging.
Wat zien de aan Madonna
toegewijde kinderen in de me
gaster? Is zij het mooiste kind
van Dolle Mina wellicht? In
'The Sunday Times' heeft Ste
phen Pile een bosje leugens om
trent Madonna uit de grond ge-
rokken. Ze dreigt niet kaal te
worden; ze is niet van plan om
in acht afleveringen van 'Dynas
ty' op te treden; het is niet waar
dat zij het huis van Rock Hud
son wil kopen dat de zeer on
aangename bijnaam 'Pestpaleis'
gekregen heeft. Het is niet waar
dat haar man, Sean Penn, haar
met een honkbalknuppel heeft
geslagen en haar bed slechts wil
delen als zij een aids-test heeft
ondergaan. Penn heeft wel de
neiging iedereen neer te slaan
die de ogen naar hem opslaat en
hij moet zestig dagen zitten, in
beperkte luxe.
Geloof dus niet alles wat er
omtrent Madonna wordt ge
zegd. De Londense 'Star'
meldde dat Madonna een kogel
vrije bh droeg. Het is bekend
dat Imelda Marcos enkele 'bul
letproof exemplaren bezat
maar Madonna draagt een zoge
naamde bullet- of kogel-bh,
waaraan scherpe speerpunten
zijn gemonteerd. Zo komt d£
roddel in de wereld. Het ziet er
naar uit dat Madonna Elvis in
roem gaat overtreffen. Als ze
straks haar licht niet langer
meer zal laten schijnen en haar
ster verbleekt, zullen Madonna-
logen geleerde stukken schrijven
over de vraag:. „Who's that
girl". Dat was dan Madonna,
troosteres der bedroefden me'
dromen van sex en geld.
Door Jan Bouwmana
„Veiligheid garandeert nog geen
ook gedeelde veiligheid niet.' En
ander moment in het gesprek:
teresseren mij nou die 48 kruisr;
in WoensdrechtDie maken hel
geen bal uit in het vredesvraagstuk.
Generaal-majoor bd M. H
Meyenfeldt meent dat het milii
teem de zaken, die de vredesbe'
met haar grote demonstraties in
gin van de jaren tachtig in West
had losgeslagen, weer aardig in de
heeft gekregen. „De NAVO schrol
tijds van die grote betogingen,
heeft zijn policy aangepast; men
een strategie ontwikkeld om op di
ken te reageren. Ik denk dat ze wi
lemaal in de greep zijn van de besi
machten."
Is het Interkerkelijk Vredesbi
(IKV) dan na 20 jaar terug bij af J
vindt Von Meyenfeldt. De be'
moet echter een dikkere huid
zich van kritiek niets aantrekken,
die positief is. Zo heeft het IK'
zijns inziens te veel gelegen laten li
aan beschuldigingen een handlange
Moskou te zijn.
Waarom vragen aan Von Meyer
over 20 jaar IKV Je praat dan tocl
een oud-topofficier die van januari
tot september 1977 het directeur!
van de hoogste militaire opleiding ii1
derland, de KMA in Breda, gecc
neerd heeft met het voorzitterschap
het IKV, hetgeen toen voor niet
gen in binnen- en buitenland onver
baar en dus onverteerbaar was. Di
bovendien precies op de helft van d
jarige periode, toen ook de over
werd gemaakt van beraad naar
de - voor de een beroemde, voor di
der beruchte - campagne 'Help de
wapens de wereld uit, om te beginne
Nederland'.
Het pikante is echter dat Von Mt
feldt later afstand heeft genomen va
IKV, maar wel vredesactivist is gebli
„Ik ben mijn eigen weg gegaan", ze,
er zelf van in de tuin van zijn bung
V en
en gevolge van
ties als die van het IKV raakte
afschrikkingsdenken in een
loofscrisis en werd de publieke c
nie een factor van betekenis in
veiligheidsbeleid". Zo luidt de s
zin van het boek 'In actie voor
vredesklimaat; twintig jaar IKV',
de geschiedenis van het beraad
tisch beschrijft. Het boek wordt v
daag op het jubileumfeest offici
ten doop wordt gehouden.
Door Jan Bouwman»
Wat is nou twintig jaar. Maar je kul
heden ten dage amper meer voorste
dat de Nederlandse regering zich