BIËNNALE IN BREDA EEN UNIEK PROVINCIAAL GEBEUREN
Duitse bladen zien bij ons
veel anti-Duitse gevoelens
RANATEN
esprek
Universiteit in zakf
Scherpe kri
leurs flink laj
Nachtvissen aan zeL^ stem buitenland
[AMSTERDAMSE E
DE STEM extra woensdag 19 augustus 1987
BREDA - „Er is buiten Noord-Brabant geen an
dere* provincie in Nederland waar je zo'n biën
nale kunt houden." Dat menen Sonja Herst (De
Beyerd, Breda) en Piet de Jonge (Van Abbemu
seum, Eindhoven); twee van de organisatoren
van dit grote overzicht van jonge actuele kunst
en design in Noord-Brabant.
Eigen kamers
25.000 man
HENGEl
RUBRIEK
Aansl
TWENTE STEEKT GELD IN Bl
Overnemen
Drienerburghtl
Weinig risico
I'*
T11
Brabantse kunst staat terecht
Door Henk Egbers
Momenteel wordt in de voormalige rechtbank in Breda
de laatste hand gelegd aan deze indrukwekkende ten
toonstelling, de Brabant Biënnale, die zondag aan
staande om 16 uur geopend wordt in de grote rechtzaal.
Deze biënnale twee-jaar
lijkse expositie) heelt al een
lange traditie in deze provin
cie; zij het met de nodige on
derbrekingen. „Daarom heb
ben we de naam gehandhaafd.
Die is goed. Anderzjds hebben
we gezocht naar een formule,
die deze tentoonstelling laat
verschillen van de talrijke rou
tes, festivals en zomerexposi-
ties. We zijn afgestapt van de
methode om de biënnale ge
spreid door de provincie te
brengen. Zoals de vorige in Den
Bosch (voormalige Willem II
fabriek) is deze in Breda gecon
centreerd op één plaats."
Daar stond het gerechtsgebouw
leeg. Met inschikkelijke voor
waarden van de Rijksgebou
wendienst kan er gebruik van
gemaakt worden. Het leent zich
goed voor dit tijdelijke doel. De
kunstenaars hebben aan de
lange gangen ieder him eigen
kamer gekregen. Zelf de muren
sausen en inrichten. De techni
sche afdeling van de Beyerd
nam de grote zalen onder han
den.
Behalve het tonen van jonge
actuele kunst in de provincie
werd in het 'Jaar van het Des
ign' ook eenderde deel inge
ruimd voor vormgeving binnen
bekende Brabantse bedrijven.
Het mag wat trendmatig zijn,
maar ook voor dit deel is ge
zocht naar een eigen manier
van presenteren. Geen stoel op
een sokkel e.d. zoals je ziet in de
bekende serie 'Holland in
vorm', maar een functionele
presentatie. De mooie wc-bril-
len uit Brabant worden ook in
derdaad in de toiletten aange
bracht; de keukenspullen in
een keuken toegepast en de
meubels worden in hun eer ge-
laten. Met textiel was dat wat
moeilijker en wordt in de grote
rechtzaal een sprookjes tuin ge
bouwd. Met behulp van grote
metalen hoepels zijn er 'tenten'
van de fraaiste stoffen ge
maakt. Die kunnen worden op
gehesen, zodat er in dezelfde
zaal lezingen en concerten op
de zondagmiddagen kunnen
worden gehouden (jazzmo
dern, pop, klassiek).
„We mogen niet vergeten,
dat de biënnale toch op de eer
ste plaats een kunstexpositie
is", wordt bijna corrigerend
opgemerkt De organisatoren
van deze manifestatie stam
men dan ook uit de gerenom
meerde Brabantse kunstinsti
tuten (De Beyerd, Van Abbe
museum, Kruithuis, schouw
burg Tilburg en de Nieuwe
Brabantse Kunststichting).
Iedere vertegenwoordiger
heeft zich in eigen regio gedo
cumenteerd en gezamenlijk is
de keuze van de kunstenaars
tot stand gekomen.
Zoveel mogelijk disciplines zijn
bekeken, gewogen, te licht be
vonden of gekozen. „Aanvan
kelijk dachten we: hoe krijgen
we dat gebouw vol Zou vol
doende werk de moeite waard
zijn? Het viel niet tegen.
Eigenlijk was het heel bemoe
digend om te zien hoeveel
goede dingen er in Brabant ge
beuren. Een dergelijke onder
neming zou je in Gelderland,
Drente of Groningen niet rond
krijgen. Het feit dat deze pro
vincie vier academies heeft
merk je. Er is hier gespreid
over de hele provincie heen
veel aan de hand."
Er wordt druk ingericht:
schilderijen, objecten, clean en
bont; installaties met video e.d.,
sculpturen, gehakt en gevormd
in klei. Er wordt gesleuteld en
proef gedraaid, want kunst ligt
ook vaak in de ban van de tech
niek. De mannen van de
Beyerd sjouwen met zware
dingen; transpirerend van je
welste. Er worden grappen
verkocht 'Kunst is lijden'. Een
kunstenaar in een kamer met
een installatie kijkt er weer
anders tegen aan. Op de wand
staat onder meer te lezen
'Kunst moet de instabiliteit en
verandering propageren, en
niet de bestaande moraal en
politiek bevestigen... De ver
gankelijkheid in de kunst moet
gestimuleerd worden'. De
meeste kunstwerken geven je
dan ook niet het gevoel van
eeuwigheidswaarde meer,
maar van een tijdelijk produkt.
Eén van de sjouwers in de gang
zegt: „We dragen de wegwerp
maatschappij naar binnen."
De organisatie verwacht zo'n
25.000 mensen als publiek te
kunnen ontvangen. Er wordt
reclame gemaakt door heel Ne
derland. Zo zijn er bijvoorbeeld
over alle VW's en bekende
boekhandels 10.000 plastic tas
jes met opdruk verspreid, die
functioneren als folder. In dat
tasje past ook de vierkante ca
talogus, die bestaat uit vier de
len (samen 100 pagina's); over
schilderen, beeldhouwen, in
stallatie en vormgeving. Het
geheel gaat nog geen 15,- kos
ten. Aan de hand van inter
views is geprobeerd daarin met
algemene beschouwingen ach
tergrondinformatie te geven
bij het getoonde werk. Er
wordt dus niet meer traditio
neel gecatalogiseerd.
De organisatie wordt mate
rieel mogelijk gemaakt door de
deelnemende kunstinstellingen
(een beetje meer door De
Beyerd en de gemeente Breda),
de NBKS, de provincie, terwijl
verschillende bedrijven in na-
tura hun bijstand verlenen. Als
bezoeker betaal je 2,50 entree,
Pieter de Jonge (l) van het Van Abbemuseum en Sonja Herst van De Beyerd, twee organisatoren van de Brabant Biënnale,
in de rechtzaal die er nu heel anders uitziet. foto s marcel bekken
maar met dit kaartje kun je
dan ook terecht in De Beyerd
(omgekeerd kan ook). De orga
nisatoren verwachten mensen
die geinteresseerd zijn in
kunst, in de creativiteit die in
Noord-Brabant aanwezig is en
mogelijk met mensen (zeker in
de Baronie) die nu dit ge-
rechtsgbebouw, waarmee ze
nog nooit in aanraking kwa
men, wel eens van binnen wil
len zien. De Bredase kunste
naars haken, zoals gemeld, half
september in op deze Biënnale
met de open Bredase kunstda-
gen, waarop men onder meer
ateliers van veel kunstenaars
kan bezoeken en achter de
schermen van het kunstbedrijf
kan kijken.
De kunstenaars, die op deze
Biënnale hun werk tonen zijn
voor tekenen en schilderen:
Hans Arends, Christiane Bern-
des, Lotte Broos, Jan van den
Dobbelsteen, Paul van Dijk,
Gerard Lannoye, Lex van Lith,
Joost van Oss en Jaap de Vries;
voor beeldhouwen: René Bo-
gaerts, Tom van den Boomen,
Guido Geelen, Wim Geeven,
Theo van de Goor, Rini Hurk-
mans, Ron van de Ven, Melanie
de Vroom en Ineke Werther;
voor installaties: Alex
Adriaanse, Ruud van Empel/
Theo Lenders, Victor Noter-
mans en Geer Pouls.
Guido Geelen vertelde hoe
een enthousiaste ruitenwasser
bij hem door het raam kroop
om zijn kunstwerken te bekij
ken. Dit enthousiasme is nou
ook weer niet nodig. Er is ge
woon een grote voordeur. Die
gaat op zondag 23 augustus om
16 uur open en blijft tijdens de
openingstijden open tot 27 sep
tember. Dan is er in Breda te
recht een biënnale.
Wim Geeven en Hanneke van de Ven bezig met het inrichten van één van de expositie-ka
binetten.
Van onze correspondent
Rink Drost
BONN - „De wrokgevoelens
zitten diep. Nergens elders
in Europa is het beeld van
de afschuwelijke Duitser zo
vast en kennelijk onuitwis
baar ingeprent als uitgere
kend in het buurland,
waarvan de inwoners zo
veel overeenkomst met de
Duitsers lijken te hebben."
Aldus redactrice Marion
Schreiber in de jongste uitgave
van het Duitse weekblad Der
Spiegel. Zij publiceert een
groot artikel over de anti-
Duitse gevoelens in Nederland
en is op zoek naar oorzaken.
Voor een deel komtze tot de
zelfde conclusie als haar col
lega Richard W. Dill, die in het
'Deutsches Allgemeines Sonn-
tagsblatt' van het afgelopen
weekeinde over hetzelfde on
derwerp een hele krantepagina
schrijft Dill stelt: „Voor de Ne
derlanders zijn we te talrijk, te
groot, te luidruchtig, te druk
bezig. Te groot om ruzie mee te
zoeken en te onhandig om te
aaien. Het nazi-trauma zit nog
diep bij onze buren."
Marion Schreiber meent:
„De moeilijke Duits-Neder
landse betrekkingen zijn in
werkelijkheid niet slechts te
verklaren met het bezettings
trauma. In de openlijke afwij
zing van de Duitsers speelt
psychologisch ook de wens
naar afgrenzing tegenover de
machtige buur mee." Ze citeert
de economiestudent Kees Hen-
necken: „In het buitenland kan
me niets ergers overkomen dan
voor een Duitser te worden
aangezien".
De prikkelbaarheid en af
weerhouding van Nederlan
ders jegens Duitsers komt vol
gens het artikel in Der Spiegel
mede door het feit, dat de
'nieuwe Duitsers', de Bondsre
publiek, zich er weinig aan ge
legen hebben laten liggen om
de gemoedstoestand van de Ne
derlanders te doorgronden.
„Zeker, de bondspresidenten
Gustav Heinemann en Richard
von Weizsacker hielden hun
verzoeningsredevoeringen,
maar mikpunt van bijzondere
buitenlands-politieke bemoei
ingen van de Duitsers waren de
Nederlanders nooit, in tegen
stelling tot Fransen, Polen en
ook Britten. Of de kanseliers
Helmut Schmidt of Helmut
Kohl heetten, ze negeerden het
kleine land in het westen."
De huidige bondskanselier
Kohl en 'de Nederlanders' heb
ben eveneens weinig positieve
gedachten over elkaar. Marion
Schreiber brengt het Duitse le
zersvolk de oorzaken in herin
nering: „Christendemocraat
Kohl woelde met zijn uiting
over de genade van de late ge
boorte heftige anti-Duitse ge
voelens boven. Sinds hij zich in
een discussie met Nederlandse
burgers in Den Haag voor de
ZDF-televisie vragen moest la
ten welgevallen over de be
roepsverboden, het naziverle
den van partij vrienden en de
isolatie van gevangen RAF-
terroristen, is hij over de on
hoffelijke buren slecht te spre
ken."
Der Spiegel kijkt in dat ver
band niet verwijtend naar de
Nederlandse buren, maar
houdt het op taktloosheid aan
Duitse kant: „Niemand had het
voor de uitzending nodig ge
vonden het politieke en klima
tologische terrein te verken
nen, zich te bekommeren om de
gevoeligheden van de buren.
De Duitse politicus en de pre
sentator waren er kennelijk
niet op voorbereid geweest 'hoe
het Nederlandse volk met zijn
autoriteiten omspringt. Zonder
onderdanigheid en, indien no
dig zonder meer brutaal',
schreef de Haagsche Courant.
Graag zien de Duitsers over het
hoofd, dat de Nederlanders een
heel andere politieke cultuur
hebben: een door het Calvi
nisme sterk beïnvloede samen
leving van kooplieden en bur
gers. In iedere Nederlander,
heet het, steekt een koopman
en een geestelijke. De ene staat
voor de handelsgeest -of de
zuinigheid- van de Nederlan
ders, de andere voor hun nei
ging tot moraliseren."
Schreiber vervolgt: „In een
land, waarin de koningin al
nouveau-riche wort genoemd
omdat ze haar bad met hand
beschilderde tegels liet inrich
ten, schittert men door beschei
denheid, rijdt men geen repre
sentatieve wagen of pijlsnelle
Porsche, maar gewoon mid
denklasse. Voorname dames
kleden zich burgerlijk en zon
der opsmuk, zoals koningin
moeder Juliana. In die sfeer
vallen de ongegeneerd nou-
veau-riche Duitsers bijzonder
op."
In het 'Deutsches Allgemei
nes Sonntagsblatt' steekt Ri
chard Dill minder de hand in
Duitse boezem, waar hij on
vriendelijkheid van Nederlan
ders jegens Duitsers consta
teert „Goed, de ouderen zien
Rotterdam nog steeds bran
den," schrijft hij. En dan, gene
raliserend: „Maar de jongeren,
waaruit betrekken de jongeren
hun neo-gekoelde Duitsland-
cliché dat het hun als nationale
zelfverwerkelijking laat lijken
wanneer ze op een voetbalreis
in Mönchengladbach een Duits
café in brand steken of uit toe
risten-personenwagens de
autoradio's sleutelen? Steeds
weer noemen Nederlanders op
mijn vraag, welke boeken me
meer informatie over het land
kunnen verschaffen, het Ach
terhuis-dagboek van Anne
Frank. Ik word rood. Van woe
de. Een generatie lang heb ik
als geschiedkundig openbaar
ambtenaar in Duitsland eraan
meegewerkt dat hetgeen kan
worden meegedeeld over onze
jongste geschiedenis ook mee
gedeeld wordt. Mij maakt het
idee kwaad, dat men van een
Duitse midden-vijftiger, in een
mediaberoep, mag, ja moet
vooronderstellen dat hij dat
niet kent Een paar keer zwijg
ik. Uiteindelijk zeg ik: u be
doelt het Frankfurter meisje
dat naar Amsterdam gevlucht
is? En toen door Nederlanders
werd verraden? En toen door
de Nederlandse politie werd
gearresteerd en aan de nazi's
uitgeleverd? Ja dat verhaal
ken ik."
Iets verderop schrijft Dill
over het nazi-trauma: „Dat al
les zit hier diep. Ondanks kaas
export en VW-import. Het zit
ook achter de berichten over de
Duitse strandtoeristen, die
vroeg in de ochtend, wanneer
civiele Nederlanders nog gezel
lig ontbijten, reeds hun stuk
strand afbakenen en met tou
wen afgrenzen. Twee zinnen
gelden als oer-Duits en geven
Nederlanders aanleiding, elk
aar begrijpende blikken toe te
werpen wanneer ze in een dis
cussie vallen: 'Das habe ich
nicht gewusst' en 'Befehl ist
Befehl'. Degene die zo begrij
pend kijkt ervaart zichzelf als
iemand die alles moet weten,
alles weet en nooit bevelen uit
voert Nederlandse germanis
ten discussiëren in ernst of een
grammaticaboek met de titel
'Spreek en lees!' wegens het on
verhulde gebruik van de gebie
dende wijs wel aan de Neder
landse schoolkinderen kan
worden voorgelegd."
Door Rien van Nunen
Vooral voor vakantie
gangers is het nachtvis
sen een aantrekkelijke
bezigheid. Zit men vlak
bij zee, het strand of de
dijk maakt niet zo veel
uit, dan is dat wel zo fija
Immers, men kan het
eens een uurtje proberen
en men is zo weer weg
als het niet wil lukken.
Nachtvissen is in principe
niet beter dan vissen over
dag. Naast een soms betere
vangst van paling en tong,
valt het zomervissen wat
schol en bot betreft soms
best tegen in de duisternis.
Dat wil tegen het donker en
bij het ochtendgloren heel
wat beter zijn Vroege vo
gels doen er dus echt wel
goed aan enkele uren van
de nanacht mee te pakken
Nadelen zijn er ook bij
het nachtvissen. Men moet
verlichting hebben, al is het
een eenvoudige lamp op
batterijen Men moet in het
half donker kunnen wer
pen, blindelings dus,
lijntjes, een haakje monte
ren enz.
Paling loopt of paling
loopt niet Loopt de paling
overdag al, dan gaat dat
vaak in het duister gewoon
door. Gek genoeg zeer, zeer
zelden een hele nacht De
meeste sportvissers houden
het bij het nachtvissen rond
de klok van 12 uur wel voor
gezien
Palingen zijn gladde
beesten. Zo mogelijk nog
onhandelbaarder in het
donker dan overdag. Ge
bruik er een oude krant
voor, met op de hoeken een
paar stenen. De paling ligt
daarop gegarandeerd dood
stil. vis op paling met on
derlijnen die de 30/100 niet
te boven gaan. Monteer een
Aberdeen no. 3 of 4 als haak
en gebruik groot aas. Een
halve zager vangt beter dan
een stukje, zo ook een twee
tal pieren to. v.eea
Welk tij is het beste voor
het vissen op paling? Op
plaatsen waar het water
pas laat op de platen komt
zijn de uren net voor en net
na hoog water het beste.
Andere plaatsen, geulen
mosselplaten e.d. zijn en
kele uren voor en na laag-
1
ans
water beter. Paling die&
wil zit graag in ondiep;
ter, zelfs zodra dat watu ytLOMBO (RTR/
plaat opkomt Zitten er, 'Fp/DpA) - De Sri-
krabben en drijft er iv VB*"-"-
wat zeesla rond dan is ankaanse president
raadzaam juist op die runius Jayewardene is
ondergelopen plaatse» dag aan een bom-
vissen, liefst in het a Un»"a6
voergeuitje. lanslag ontsnapt, die
Ieder jaar weer k« ,laatsVOnd op het mo-
rond deze tijd meld® t dat hij samen met
van het vangen van tot» uel J,
Dishoek, Westka^ ijn kabinet en onge-
Domburg. Kennelijk reer 100 parlementsle-
het wel rondom de pi vergaderde over
hoofden. Niet verwon 'en 6
lijk, want trek het gaj jpheffing van de nood-
lennet van de kinds oestand in enkele pro
maar eens door het t,
in de buurt van streki 11
of paalhoofd. Klein s; de aanslag is één parie-
zoals mini-platvisjes, s PL+slid gedood. De presi-
Vis daar bij opkomendi kn van zlj" kabinet raak-
ter zo dicht mogelijk en gewond. Vier van hen
de stenea Liefst met kit jjn inmiddels al geope-
zachte krabben, garnai eerd.
steurgarnaal met piem
zagers maakt men min
kans wegens de grote I Ie politie vermoedt dat de aan-
veelheid garnalen, krabt 'a8 het werk is v^n of
enz neer bewakingsbeambten.
Tongvissen is j Üle wegen naar het parle-
nachtwerk. Liefst een 4 nentsgebouw dat 10 km buiten
kere nacht met weinig t ie hoofdstad ligt, werden afge-
of een wind die al eni loten. De politie begon onmid-
dagen uit het oosten bis
(waardeloos voor
Zagers en pieren
beste een dagje oud
want de tong komt al op{
geur. Zwaar lood au'
het aas op één plaats
laatste is voor het
van tong van groot
evenals het gebruik
kleine vlijmscherpe*
ken. Let wat dat
eens op de modellen
Gamakatsu nr. 2 en 3,
een Stilettohaak en
Arendsklauw in de kleii
nrs. zijn erg goed. vis bij
tongvissen niet dunner
25/100. Grote tongen
geweldig tekeer.
dellij k m
300 bewa
in het g
ontbrak
daders.
Volger
structies
werden
schoten
van de pi
ambtena
de presic
den er tw
binnen
stuiterde
de presid
buurt va:
tionale v<
lathmuds
werd eve
nisters.
Premasai
aan zijn i
Een van
klaarde
werk ge'
personen
waren va
gebouw,
een laby
ben. Bov<
het geboi
politie en
[JOHANNESBURG (RTR/UPI/DPA) -
besprekingen die leiders van de stake
Éwarte mijnwerkers in Zuid-Afrika
hun werkgever, de Anglo-American
poration, maandag in Johannesburg op
pen, zijn dinsdag mislukt nadat een ber
yas ontvangen over een nieuwe bob
issen politie en stakers.
ten woordvoerder van Anglo-American zei
1de vertegenwoordigers van NUM, de bond
pwarte mijnwerkers, van het overleg in een
tel in Johannesburg waren weggelopen n:
(plaatselijke leiders van de bond hadden 1;
weten dat bij een goudmijn in de Oranje-t
Door onze verslaggever
ENSCHEDE - De Universiteit Twente gebruikt eetl
van haar winst uit contractonderzoek om onderneirJ
op te zetten. Er zijn drie Besloten Vennootschappen]
richt. Er zijn plannen voor nog meer BV's.
Met geld van de universiteit
heeft Twente een onroerend
goed- en een exploitatiemaat
schappij opgezet, die het inter
nationaal congres- en studie
centrum Drienerburght gaan
runnen. Het centrum, dat deze
week open gaat, zal een sterke
rol spelen in de kennisover
dracht vanuit de universiteit.
Vorige week is een onderne
ming opgericht, die aan onder
zoek en advisering gaat doen
op het gebied van de vergas
sing van biomassa. Een vak
groep aan de Twentse univer
siteit houdt zich hiermee al ja
ren bezig, vooral ten behoeve
van de ontwikkelingslanden.
De BV gaat nauw samen
werken met het Nijmeegse in
genieurs- en architectenbureau
Haskoning. In de toekomst gaat
de universiteit mogelijk ook
het Centrum voor Onderwijs
en Informatietechnologie pri
vatiseren (dat wil zeggen: on
derbrengen in een afzonder
lijke onderneming).
Twente is de eerste universiteit
in ons land, die activiteiten
binnen de universiteit privati
seert Niet om taken af te sto
ten, aldus het universiteitsbe
stuur, maar om nieuwe taken
te kunnen uitvoeren. Het be
stuur verwacht, dat veel an
dere universiteiten het idee ge
heel of gedeeltelijk zullen over
nemen.
„Alle BVs zijn gericht op de
ontwikkeling van de universi
teit. We gaan geen dingen doen
die niets met de universiteit te
maken hebben", zegt drs. F.C.
Verschoor. Hij is secretaris van
de Universiteit Twente èn di
recteur van de Stichting Tech
nopolis Twente. De leden van
het dagelijks bestuur van de
universiteit zijn tevens de op
richters en bestuursleden van
die stichting. Het voordeel:
men kan snel handelen.
Zelf mag en kan een univer
siteit niet rechtstreeks in on
dernemersland stappen. Als
publieke rechtspersoon mag zij
onder meer niet lenen op de ka
pitaalmarkt. Daarom heeft het
universiteitsbestuur de Stich
ting Technopolis opgericht De
stichting heeft alle aandelen in
handen van een mot
schappij. Onder de paral
die holding zit een r
BV's. Als die winst
ken, blijft het geld i
ding zitten.
Het eerste grote project.J
nerburght. Het centr
staat uit hotelaccon
congresruimten, en ligt
in de universiteit
sen Enschede en Hei
gens Drienerburght-c
drs. R.S. Tijmstra korrel
komsten uit verhuur e|
ontwikkeling van c
Twente zoekt nog r
ners: in het grote bec
en bij bijscholingsinstj
Groot-Brittannië, Frar
Italië. Tijmstra denktij
een grote markt ligt; a"
Nederlandse bedr
geeft het volgend jail
schatting al vier toUr
jard gulden uit aan bijl
van zijn managemente|
neel.
Het congrescentrum
miljoen gulden gak
miljoen is geleend uit j
die de faculteiten
geld dat zij verdienen'
derzoek voor derden. Ij
voor Nederlandse
(BNG) droeg ƒ4,8
Zonder onderpand,
schoor: „De BNG
trouwen in onze
hoopt waarschijnlijk^
dere universiteiten
beeld zullen volgen."
In de onderneming'
universiteit weinig
Verschoor. „Als het
gaan met Drienerbu'
de faculteiten hun
1,2 miljoen kwijt
zijn al afgezonderde;
Het geld dat de u®l
rechtstreeks of indire®]
Rijk krijgt, blijft er r
buitea" u a
„In Den Haag is Wj
gunstig voor pd"
meent Verschoor, die'
versiteitsman en
ondernemer de over»
alleen met woorden,
met daden op afstand
den.
LIMA (IPS) - „Net als de
neeste Peruanen heb ik een
liep respect voor Vargas
Llosa als schrijver en ik
hoop dat hij eens de Nobel
prijs voor de literatuur zal
vinnen. Maar met zijn poli
tieke opvattingen ben ik het
niet eens."
4et deze woorden reageerde de
Peruaanse president Alan Gar-
|cia gisteren op een vlammend
prtikel van Mario Vargas Llosa
egen de voorgenomen nationa-
'satie van de banken, verzeke
ringsmaatschappijen en finan
ciële ins te
In zijn
dere in d
'de Corrii
Volkskra:
schuldigd
president
leugens. I
nomen n
banken
die in Per
onderonti
houden e
dragen de
afbr
een fictie
Vargas
ERDAM (ANP) - Op de Amster-
amse effectenbeurs ging een drukke
andel in obligaties, die bij een omzet
jvan bijna anderhalf miljard gulden
[opnieuw duurder werden, maandag
gepaard met een flinke daling van de
[aandelenkoersen. De hoofdfondsen
"hoesten over bijna de volle breedte te-
"ug bij een dollar die drie cent lager
toteerde dan maandag.
Het wegebben van de spanning in
e Perzische Golf en daarmee mogelijk
een uitblijven van scherpe stijgingen
[van de olieprijs deden de koers van
oninklijke Olie geen goed. Dit aan-
dat goed was voor ongeveer een
'art van de aandelenomzet, daalde
•w door naar ƒ279. Ook Unilever, die
aandag al terugging op halfjaarcij-
rs. leverde fors in; een daling van
inn ?P 145i3d- Ook de andere interna-
Ct'm gaven flink prijs, waarvan
Jr1 met een daling van ƒ2,30 op ƒ53,30
-t meest.
ral p6 hoofdfondsen openden dinsdag
en in de loop van de ochtend
Jat en koersen wat verder af.
ren 81116 door m de loop van de middag
lak K°^el de °Pening van Wall Street
Wro verdere verloop van de dollar-
bok ri geen °P herstel.
e financiële waarden moesten
Plein ap. duidelljk terug op het Beurs-
fonHc aarnaast gaven uiteenlopende
trak c* ^e*neken, Fokker, Cen-
|v°elig prb61 en Borsumij Wehry ge-
Jï® kwam na het sluiten van de
met de halfjaarcijfers. Dit aan-
deel werd
maandag n<
viel. ABN b
en 2 procent
goed overei
van de dag
ƒ21 op ƒ499.
Aalberts
deelhouders
in de vorm
stelling van
had een dali
ƒ23 tot gevol
De koer
maandag k
Op de loki
lichtpuntjes
gere koerse
waaronder
Ij antonius
hi? ant°nius
Kc°ngr.o.Lv.
gj gasthuis
gasthuis
J gasthuis
I7v gasthuis
E ho°ghuys
bftfoUhs
Lw°Uhs
w'Prot.z.hs
(oostb.)
(oostb.)
lourdes
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(het)
klokkenberg
liduina
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)
1968-98
1972-02
1972-02
1958-88
1971-01
1972-02
1952-92
1959-01
1972-02
1950-90
1966-96
1971-01
1973-03
1972-02