even..u
UITBLAZEN
Gemeenten: straatverlichting of buurthuis
Geen ruimtelijke ordening,
wel goede reddingsdienst
Wapen leveranties aan Irak breken Frankrijk op
STAAT
UITVOERINGEN BEZUINIGINGEN WEDEROM BIJ LAGERE OVERHEDEN
IwwaiMMi
Slonzige
Teloorg
D'n Wimme
heet Wim
-DE STEM-
DE STEM ACHTERGROND ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1987
DE STEM
aanvragen voo
schijnlijk geen
heid indien het
in de betreffend
HIJ WAS natuurlijk
present van de
week. Op de Acht
van Chaam. De foto in de
krant bewees het. We za
gen hoe hij de jonge ren
ner Breukink met ge
strekte wijsvinger iets op
het hart drukte en voor
wie hem niet herkend mocht
hebben van de dagen dat hij
nog met een Pontiac om in
Franse ravijnen ging liggen,
stond onder de foto wie hij
was: D'n Wimme.
Ik moet altijd zachtjes kreu
nen als ik dat Wimme in een
krant zie staan. Ik ben niet de
enige. Er belden enkele lezers
op die over Wimme waren ge
vallen (hoewel het zó wel kan,
maar daarover later) en een van
hen had zich zelfs 'dood geër
gerd' omdat uitgerekend de ook
te Sint Willebrord verschij
nende Stem zich met dat Wim-
me-gedoe inliet.
D'n Wimme heet gewoon
Wim van Est. Waar komt dat
Wimme vandaan? Ik weet het
niet zeker, maar ik denk van
'Hollandse' sportjournalisten.
Die spraken destijds, toen Wim
in de gele trui reed of in het ra
vijn donderde, met trotse, be
zorgde, opgeluchte familieleden
en vrienden van Wim van Est.
„Laot Wimme mar schuive!"
zeiden die dan of: „Die Pontiac
van Wimme kan wel tegen een
stootje, net als de Wim zelf."
Wimme! Dat vonden de he
ren uit de Randstad mooi. Sap
pig. Brabants. Willebrords.
Krom in elk geval. Wielersport
en wielrenners werden toen
door randstedelingen met mulo
of hoger nog niet voor sociaal
volwaardig aangezien. Dat rare
Wimme voor Wim paste in hun
oren precies bij die heroïsche
maar in hun ogen ook wat pri
mitieve sport. Jaren later nog
voegde zich bij het peloton de
zoon van een notaris en dat
was zó bijzonder dat het in de
wielerverslagen zijn vaste bij
naam werd: de Blonde Notaris
zoon.
Wat de jongens over het
hoofd zagen waren een paar
subtiliteiten die een aantal
Zuid-Nederlandse dialecten
kenmerken. In plaats van een
grammaticale verhandeling,
waarin ik misschien zelf zou
vastlopen, zal ik wat voorbeel
den geven:
Het is de racefiets van Wimme.
Dat moetje Wimme vragen.
Kijk, daar heb je Wimme ook.
Zou het hier over een man
netje gaan dat Pietje heette,
dan luidden die zinnetjes:
Dat moetje Pietjes vragen.
Kijk, daar heb je Pietjes ook.
In bepaalde zinsconstructies
krijgt de eigennaam de meer
voudsvorm, maar dat betekent
niet dat daarmee de naam ver
andert of dat je die vorm altijd
zou kunnen gebruiken.
Het is in hetzelfde dialect niet
„de racefiets van onze Wimme"
maar: „de racefiets van onze
Wim." Dat geldt ook voor de
andere zinnen:
Dat moet je onze Wim (ons
Pietje) vragen.
Kijk, daar heb je onze Wim
(ons Pietje) ook.
Wim van Est dus en niet
Wimme!
T5
WIM KOCK
Vroeger gebruikten de men- 3
sen, om zich nader te identifice-
ren, nog vaak de (voor)naam
van hun vader. Ik herinner me
dat mijn vader nog tijdens de
oorlog in zijn briefhoofd de
aanduiding Wzn. achter zijn
achternaam had staan. Wil- a
lemszoon dus. Maar dat was
schrijftaal. J.P. Koek Wzn. In
het spraakgebruik zou het Sjef=
van Willeme zijn geweest. Dat s
was echter al lang geen gebruik
meer in mijn geboortedorp. Al-
leen familieleden noemden mij
gekscherend wel eens Wim van 5
Sjef van Willekes. Het schijnt
dat mijn grootvaders voornaam
door sommigen in de verklein-
vorm werd gebruikt, wat in
mijn verbeelding niet erg E
strookt met de verhalen die ik
van mijn vader heb gehoord
over opa 'Willekes' straffe va-
derhand.
Waar ze dat nog wel deden
was in de boerenbuurtschap
Alphen-Oosterwijk, waar wij in E
de jaren '40 veel over de vloer 3
kwamen bij een boer die - op
schrift - Jan Baptist van Gorp
heette. De met koper beslagen
garelen van zijn trekpaarden E
droegen de initialen JBG. Zijn 3
roepnaam was Tiest (van Bap-
tist dus). Zijn zoon heette Kees.
Kees van Gorp, maar zo werd E
hij door niemand genoemd.
Het was altijd Kees van Tieste
en toen Kees zelf weer een §j
kleine Kees had voortgebracht
was dat Kees van Keeze. Ten-
minste, als er niet even ver-
derop óók nog een vader en
zoon woonden die allebei Kees e
heetten. Dan moesten, ter on- 3
derscheid, de namen van de 3
grootvaders worden toege-
voegd. Kees van Kees van
Tieste dus.
Voor buitenstaanders, her-
inner ik me, was die naamge- 3
ving moeilijk vanwege de j§
grootvaders die er vaak bij wer-
den gehaald. Dat kwam nogal
veel voor omdat de keuze aan 3
voornamen beperkt was tot de
Litanie van Alle Heiligen en
daarvan werd weer meer dan
de helft van de namen als on-
bruikbaar beschouwd. Boven-
dien hield men zich graag aan 3
de binnen de familie circule- E
rende voornamen. Een Mark
van Maurice van Mario's kwam
je in Alphen-Oosterwijk anno
1946 niet tegen.
Ook de naam van de moe-
der kon een rol spelen. Dat was
het geval als de vader van bui-
ten de gemeenschap kwam, dus 3
'een vreemde' was. In dat geval
kreeg men de naam van de
moeder en eventueel de naam 3
van de grootvader aan moeders 3
kant mee. Zo hield de gemeen- 3
schap het overzichtelijk.
Typisch is dat de meer- S
voudsvorm beperkt bleef (als 3
mijn herinnering me tenminste 3
niet in de steek laat) tot de laat- 3
ste naam. Dus bij twee namen 3
kreeg de tweede de meervouds- 3
vorm, maar bij drie namen
schoof die door naar de derde 3
en hield de tweede naam de en- 3
kelvoudsvorm.
llllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllillliilllllllliliwiflfliiilffllllllilllllfflililllltfflli?
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28. 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14. ©01140-13751.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhoul.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje ©076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
R^nkrPlfltiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Ad Burger
IN DECEMBER vorig jaar besloot een meerderheid in de
Tweede Kamer, in navolging van minister Brinkman
(WVC), tot een bezuiniging van 119 miljoen op de uitke
ringen voor het sociaal-cultureel werk. Gemeenten kre
gen van het ene op het andere jaar ineens 44 procent
minder rijkssubsidie voor de instandhouding van het
stelsel van club- en buurthuizen.
Wie dacht dat daarmee de
grens wel bereikt was, zal af
gelopen donderdag vreemd
hebben opgekeken toen
Brinkman zijn bezuinigingen
voor 1988 bekend maakte. In
dat hele pakket (omvang 125
miljoen) opnieuw een korting
op de welzij nsuitkeringen aan
gemeenten en provincies; de
bewindsman wil in 1988 dertig
miljoen gulden snoeien en in
het volgend jaar nog eens
veertig miljoen. Bovendien
wil hij dan veertig miljoen
gulden korten op de subsidie
die zijn ministerie recht
streeks aan welzij nsinstellin-
gen verstrekt. En alsof dat
nog niet voldoende is, laat
Brinkman, ook nog even ach
teloos weten dat 'het niet uit
te sluiten valt dat, onder
dwang van budgettaire om
standigheden, verdere maat
regelen overwogen moeten
worden'.
Met andere woorden: als
Ruding vindt dat er nog meer
gekort moet worden, zal
Brinkman niet te beroerd zijn
om opnieuw de gelden voor
het welzijnswerk aan te spre
ken.
De minister van WVC geeft
in zijn brief opnieuw, net als
een jaar geleden, niet aan hoe
de gemeenten en provincies
zijn bezuinigingen in de prak
tijk moeten brengen. Dat mo
gen ze, in het regeringsstre-
ven naar meer decentralisa
tie, zelf uitmaken. Sterker
nog, Brinkman heeft er zelfs
geen bezwaar tegen als ge
meenten de door het rijk op
gelegde bezuinigingen niet
rechtstreeks doorvoeren,
maar afwentelen op andere
begrotingsposten. Gemeenten
die grote waarde hechten aan
een goed systeem van wel-
zijnsinstellingen, staat het
vrij om in plaats van op bi
bliotheken of muziekscholen
te korten op het onderhoud
van wegen of straatlantaarns.
Of gemeenten spreken hun
reserves aan om club- en
buurthuizen toch draaiende te
kunnen houden.
Volgens Harry Prince, ver
enigingssecretaris van het
overkoepelend orgaan voor
sociaal-cultureel werk Gam
ma, hebben heel wat gemeen
ten tot nu toe voor deze kunst
grepen gekozen. „De meeste
Minister Brinkman,
gemeenten zijn er vooralsnog
aardig in geslaagd om hun
stelsel van sociaal-culturele
voorzieningen overeind te
houden", aldus Prince. „Som
mige gemeenten hebben de
bezuinigingen inderdaad af
gewenteld, andere hebben
geld uit reservepotjes geput of
gebruik gemaakt van wacht
gelden".
De nadelige effecten van de
eerdere bezuinigingen van
Brinkman vallen dus mee.
Nog wel, want Prince, ver
moedt dat volgend jaar veel
gemeenten drastischer maat-
- FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
regelen zullen treffen. „Veel
hebben gekozen voor een
soort overbruggingsperiode,
ze wilden de bezuinigingen
niet te hard laten aankomen.
Men moet zich echter beden
ken dat de reservepotjes op
raken en gemeenten niet ja
renlang bijvoorbeeld het on
derhoud van wegen willen
verwaarlozen ten bate van
het sociaal-cultureel werk.
Daaraan komt een eind, zeker
nu er weer nieuwe bezuini
gingen worden aangekondigd.
Volgend jaar zullen bij veel
gemeenten de grote klappen
vallen", aldus Prince.
Dat de bezuinigingen van
Brinkman niet alleen gevol
gen hebben voor sociaal-cul
turele voorzieningen, maar
ook voor de werkgelegenheid,
mag duidelijk zijn. Vorig jaar
al berekenden Gamma en de
ambtenarenbond AbvaKabo
dat de korting van 44 procent
een verlies van een kleine
drieduizend arbeidsplaatsen
betekent.
De PvdA-fractie stemde
vorig jaar december tegen de
bezuinigingen op het sociaal-
cultureel werk en kant zich
nu wederom fel tegen de
nieuwe kortingen. Woord
voerder Frits Niessen heeft
geen goed woord over voor
het totale pakket van maatre
gelen dat Brinkman deze
week presenteerde. „Het is
een allegaartje aan bezuini
gingen, in het wildeweg bij
eengeschraapt. Er zit geen en
kele structuur achter. Het is
eenvoudig graai- en schraap-
werk", aldus Niessen.
In de plannen van Brink
man mag volgens de sociaal
democraat geen enkele struc
tuur zitten, Niessen bespeurt
wel 'een zekere voorkeur voor
bezuinigingen op zaken waar
bij kansarmen betrokken
zijn'. Hij verwijst naar het
stopzetten van de bijdrage
voor het onderwijsvoorrangs
beleid, wat ten goede komt
aan kinderen in achterstand
situaties, en de bezuinigingen
op de welzij nsuitkeringen.
Niessen merkt verder op, met
een verwijzing naar de wel
zij nskorting, dat Brinkman er
tevens de voorkeur aan geeft
'bezuinigingen niet echt op
het eigen terrein, maar over
de rug van de lagere overhe
den uit te voeren'.
Niessen is tenslotte van me
ning dat de bezuinigingen op
den duur het rijk wel eens
geld kunnen gaan kosten.
„Als je relatief goedkope her
stellingsoorden sluit, moeten
die mensen straks terecht in
veel duurdere instellingen",
geeft Niessen als voorbeeld.
„Bezuinigen op thuishulp be
tekent dat mensen langer in
het ziekenhuis zullen verblij
ven. Dat kost meer geld".
Voor de PvdA is het aanlei
ding genoeg om een spoed
overleg met Brinkman en
diens staatssecretaris Dees
aan te vragen. Of dat er van
komt, is overigens zeer de
vraag; regeringspartijen CDA
en WD vinden dat de behan
deling kan worden uitgesteld
tot nu het zomerreces.
Mocht de Kamer er op
nieuw niet in slagen Brink
man en het kabinet tot andere
gedachten te brengen, dan is
Gamma-secretaris Prince vrij
pessimistisch over de toe
komst: „Als dit zo doorgaat,
wordt zachtjesaan het hele
budget voor welzijnswerk
wegbezuinigd".
Van onze verslaggever
DEN HAAG-TILI
pe investeringspre
vee blijft bestaan.
De president van
bank in Den Haag 1
teren het Landbo
gelijk gegeven: sta!
taris Koning van F
heeft verkeerd g<
door de premie af
fen. De Noordb
Christelijke Boeret
erg blij met uitspr
de rechter. Verzet
B
Door Gerard Kessels
MISSCHIEN duurt het wel
dertig jaar voordat de spo
ren van de natuurramp in
Noord-Italië zijn wegge
wist. Van het gebied Val-
tellina, tegen de grens met
Zwitserland, moeten
nieuwe landkaarten ge
drukt worden.
Rivieren hebben hun oor
spronkelijke bedding verlaten
en een nieuwe loop genomen.
Dorpjes en gehuchten bestaan
niet meer. Bormio, waar juist
in deze dagen de wereldkam
pioenschappen basketbal voor
de jeugd begonnen zijn, hoort
eigenlijk niet meer bij Italië.
Het 4500 inwoners tellende
stadje is alleen nog via Zwit
serland bereikbaar. Bij de ge
dachte aan de winter worden
de bewoners overvallen door
grote somberheid. Het isole
ment zal dan vrijwel volko
men zijn.
Tot nu toe zijn er veertien
doden geborgen. Het aantal
vermisten bedraagt 39. Ver
mist is ook een Belgisch gezin:
Bernhard en Ivonne Schyns
en hun zoontjes Bruno en Ro
berto. Zij zijn vrijwel zeker
allen dood. De stoffelijke
overschotten zullen wel nooit
meer gevonden worden, be
dolven als ze zijn door massa's
modder, zand, stenen en
struikgewas. Dood zijn ook de
zeven arbeiders die door de
burgemeester van een dorpje
aan het werk waren gezet om
de weg weer vrij te maken. De
burgemeester negeerde de op
dracht van de hogere autori
teiten dat niemand het gebied
mocht betreden vanwege het
gevaar voor nieuwe aardver
schuivingen. De arbeiders
hadden geen schijn van kans
toen dinsdagmorgen in nog
geen tien seconden tijd een
aardverschuiving het dal met
een grijze massa vulde. Uit
vrees voor nieuwe aardver
schuivingen is het zoeken
naar de slachtoffers gestaakt.
Italië hangt een beetje als
los zand aan elkaar. Op meer
dan vierduizend plaatsen
hebben zich grote aardver
schuivingen voorgedaan, in
verreweg de meeste gevallen
zonder slachtoffers te eisen.
De verwoestende gevolgen van het noodweer zijn duidelijk te zien in Antonio Morignone, Noord-Italië.
Maar alleen al in het gebied
dat nu getroffen is, de drie
hoek Como-Bergamo-Som-
drio, zijn 225 actieve aardver
schuivingen. Dat wil zeggen
dat er voortdurend stenen en
gruis naar beneden komen
met kans ook op grotere
rampzalige verschuivingen.
Aardverschuivingen en over
stromingen hebben sinds de
Tweede Wereldoorlog meer
dan tienduizend slachtoffers
geëist en naar schatting voor
tweehonderd miljard gulden
schelde aangericht. Italië is
een van de weinige landen die
geabonneerd zijn op alle
rampspoed die moeder natuur
in petto heeft. Van de acht
duizend gemeenten liggen er
achtentwintighonderd in ge
bieden waar regelmatig meer
of minder zware aardschok
ken gevoeld worden. Verder
moet in 57 procent van de ge
meentehuizen rekening ge
houden worden met vulkani
sche uitbarstingen, overstro
mingen of aardverschuivin
gen.
Italië is in een heftige dis
cussie verwikkeld. Had de
tragedie in Valtellina verme
den kunnen worden? Ja, zeg
gen de milieu-organisaties.
Ontbossingen hebben de
berggebieden kwestbaar ge
maakt. Bovendien is er maar
raak gebouwd. Ondanks de
gevaren van aardverschui
vingen zijn er hotels' en va
kantiehuisjes in het land
schap verrezen. Onzin, argu
menteren anderen. Bewoners
van Valtellina wijzen erop dat
het gebied momenteel dichter
is bebosd dan zeventig jaar
geleden. Menselijk ingrijpen
had de ramp niet kunnen ver
hinderen, zegt de geoloog
Lamberto Griffini uit Lom-
bardije. „Het heeft dagenlang
zeer zwaar geregend, terwijl
de rivieren al overvol waren
door de smeltende sneeuw.
Maar een groter respect voor
de natuur had het aantal
slachtoffers zeker kunnen
verminderen", zo voegt hij er
aan toe, doelend op het luk
raak bouwen in riskante ge
bieden.
Rampen zijn niet te voor
komen, maar met behulp van
een goede ruimtelijke orde
ning kunnen de gevolgen wel
beperkt worden. Daaraan
ontbreekt het echter geheel en
al. Zodra een Italiaan wat ge
spaard heeft, koopt hij grond
en zet er zijn (tweede) huis op.
De gemeente vraagt hij niets:
wat met weet, wat met deert.
Staat zijn huis, dan moet hij
later, in het allerongunstigste
geval, voor zijn illegale bouw
boete betalen. Die boetes ont
ketenen zo'n storm van pro
test dat ze vaak weer schielijk
worden ingetrokken.
Dat Italië 4062 aardver
schuivingen heeft om precies
te zijn, is bekend geworden
dankzij het werk van 33.000
vrijwilligers die het land me
ter voor meter verkend heb
ben. Vakmensen zijn er im
mers nauwelijks. Een land als
Italië dat een even mooie als
gevaarlijke natuur bezit,
heeft een lachwekkend aantal
geologen: veertig in over
heidsdienst en 168 bij de re
gio's. Frankrijk, dat aan veel
kleinere risico's bloot staat,
heeft een geologische dienst
van 2250 man.
Pas als de ramp gebeurd is,
laat Italië zich van zijn beste
kant zien. De hulpverlening is
efficiënt georganiseerd. De
Italiaanse Protezione Civile
(burgerlijke bescherming)
een voorbeeldig werkende
rampendienst. De dienst is het
levenwerk van de christende
mocraat Giuseppe Zamberlet-
ti, die de organisatie in
uit de grond stampte en sinds
dien als minister van Burger
lijke Bescherming fungeert.
Een reeks aardschokken en
overstromingen heeft de
dienst in de luttele jaren van
zijn bestaan al een schat aan
ervaring bezorgd. Deskundi
gen uit andere landen zijn
voortdurend te gast om te zien
hoe de Italianen de organisa
tie hebben opgezet.
Des te schrijnender is het
dat Zamberletti juist deze
week gewipt is als minister.
Hij maakt geen deel uit van
de regering van de jonge mi
nister-president Giovanni
Goria. Zamberletti heeft het
veld moeten ruimen voor par
tijgenoot Remo Gaspari, die
tot nu toe vooral is opgevallen
door onwelriekende vriend
jespolitiek en die in het geheel
geen kaas heeft gegeten van
dit speciale vakgebied. Gas
pari moest op een of andere
manier in het kabinet onder
gebracht worden en dat kostte
Zamberietti de kop.
Door Bob van Huët
„U BENT mijn persoon
lijke vriend. Reken op
mijn respect, waardering
en oprechte genegenheid."
Met deze woorden verwel
komde Jacques Chirac de
door hem bewonderde
Saddam Hoessein in 1975
in Parijs.
De laatste was toen nog vice-
voorzitter van de Revolutio
naire Raad van Irak en feite
lijke nummer twee van zijn
land. Chirac was kort daar
voor door president Giscard
voor de eerste keer tot pre
mier benoemd.
De goede verstandhouding
tussen beide mannen werd
beklonken met een serie con
tracten. In plaats van Rus
sisch bestelde Baghdad meer
en meer Frans wapentuig.
Een kerncentrale (later door
de Israëli's gebombardeerd)
werd gebouwd bij Tamouz.
Parijs was zeker van relatief
goedkope Iraakse olie.
Iran reed de Fransen daar
mee nog niet in de wielen.
Dank zij bemiddeling van Al
gerije leken de grensgeschil
len tussen Irak en Iran uitge
praat. De sjah, die zakelijke
belangen had in Frankrijk,
stond niet onwelwillend tegen
de ballingschap van de lastige
ayatollah Khomeiny in
Neauphle-le-Chateau, even
buiten Parijs. Hij wist de
geestelijke leider zo in ieder
geval ver buiten de grenzen.
De wortels van de huidige
Frans-Iraanse spanningen
liggen in die periode, want de
houding van Parijs veran
derde niet toen Saddam Hoes
sein in november 1980 de
nieuwe Islamitische Repu
bliek Iran binnenviel.
Steeds meer wapens wer
den naar Irak verscheept, dat
zeker leek van een spoedige
overwinning. Volgens Le
Monde heeft Frankrijk tussen
1980 en 1982 meer dan zestien
miljard gulden verdiend aan
de levering van onder meer
Mirages, 155 mm-artillerie-
geschut en Exocet-raketten.
Ook onder de socialisten bleef
Irak de 'bevriende natie'.
Toen Iran de invallers te
rugsloeg bedacht de socialisti
sche minister van Buiten
landse Zaken, Claude Cheys-
son, het argument dat 'moest
worden voorkomen dat de
Perzen net als in het verleden
naar het westen zouden op
trekken'. Aan Baghdad wer
den op zeker moment zelfs
vijf Super Etendard-jacht-
bommenwerpers van de
Franse marine uitgeleend die
prompt werden ingezet voor
een bombardement op het
Iraanse olie-eiland Kharg.
Via de Hezbollah, de pro-
Iraanse shi'ieten in Libanon,
sloegen de boze ayatollah's
keihard terug. Achtenvijftig
Franse militairen kwamen
om het leven bij een kami
kaze-aanslag op het hoofd
kwartier van de multinatio
nale vredesmacht in Beiroet.
De Amerikanen leden daarbij
met tweehonderdzestig doden
nog zwaardere verliezen. Elf
Fransen werden door ver
schillende terroristische groe
peringen in gijzeling geno
men. Voornaamste eis: on
middellijk staken van de wa
penexport naar Irak.
Terwijl een volgende lading
Exocet-raketten in Baghdad
werd afgeleverd, opende mi
nister Dumas (opvolger van
Cheysson) onderhandelingen
met Iran voor wat heette 'nor
malisering van de betrekkin
gen'; Later zal blijken dat het
daarbij ook gaat om de leve
ring van granaten aan de
ayatollah's. Maar dat schan
daal werd overschaduwd door
Irangate, waarbij de Ameri
kaanse regering zich in de
nesten werkte.
Vlak voor de verkiezingen
van 1986 wilde Hezbollah de
Franse gijzelaars in Libanon
echter niet vrijlaten. De
machthebbers in Iran gokten
op betere resultaten met een
nieuwe, rechtse regering in
Parijs. President Mitterrand
is in de ogen van de ayatol
lah's een 'zionist', met wie
men zo mogelijk nog minder
op heeft (ten met de pro-
Iraakse Jacques Chirac.
De premier wist wat er van
hem werd verwacht wanneer
nog geen dag na zijn ambts
aanvaarding de eerste bom
men ontploffen op de
Champs-Elysées. Toen volgde
de terreurcampagne die uit
eindelijk aan dertien mensen
het leven kostte. De Franse
geheime dienst DST rappor
teerde aan Chirac dat ayatol
lah Khomeiny persoonlijk
groen licht had gegeven voor
de bomaanslagen. Chirac kon
de van betrokkenheid daarbij
verdachte ambassadetolk
Wahid Gordji moeilijk laten
gaan.
De gezaghebbende Franse
krant Le Monde stelde on
langs dat een oplossing van de
crisis niet in zicht is zolang de
Franse wapenleveranties aan
Irak doorgaan. Een probleem
voor de regering in Parijs
dat de toch al niet sterke
Franse export daarvan voor
een groot deel afhankelijk is
Vele tienduizenden Fransen
zijn werkzaam in de wapen'
industrie en ontslagen vlak
voor de presidentsverkiezin
gen van 1988 zijn ondenkbaartj.
Veertig procent van de dooi
Aerospatiale en Matra gefa
briceerde raketten zijn be
stemd voor het Iraakse leger.
Daarbij heeft Baghdad in
middels een miljardenschuld
aan Parijs.
Maar ook strategische
politieke overwegingen speler 3,
voor de Fransen een rol. Alle
regeerders in Parijs mener m
dat voor Frankrijk een histo
rische rol is weggelegd in hel
Midden-Oosten, waar mer
oude banden zegt te verdedi
gen. Met name de situatie var iei
de christenen in Libanon lig1 ;e|
hier erg gevoelig. Wanneei
Iran de oorlog met Irak win
heeft de fanatieke Hezbollal
vrij spel.
Van onze Haagse reda
den haag
Dat blijkt uit de
Dees aan het Inte
en het College Voo
De staatssecretaris h
ren de betreffende or
vies gevraagd over
vermindering van
ziekenhuisbedden
(bovenop de 8.000
was besloten) die d
sie-Dekker heeft aan
De provincies kr
half jaar om plann
werpen, het college
den om daarover te
en de staatssecretar
ze dan binnen drie
vaststellen.
Dees ziet het liefs
ziekenhuizen dicht
levert een grotere be
dan inkrimping van
bedden per ziekenhui
Uit de adviesaanv
volgens de National
huisraad, dat Dees d
sche zorg wil 'sture
breiden en dat hij
nen die nu in de
goedkeuringsmolen
kunnen ophouden
langrijke invloed he
bepaling van het aan
in hun regio. Deze
van de staatssecretar
betrekking hebben
huizen,-die al een g
voor nieuwbouw da
breiding hebben ge'
dus een woordvoerd
departement.
De NZR meldt v
adviesaanvraag 00
king heeft op ver
EEN PAAR jaar gele
goede sier maken m
ving', ook al werd to
woord werd in de ha
gekoesterd, omdat i
ters niet in overvloed'
tenminste iets betek
met goed fatsoen wo
jaar linkse ideologisc
tergrond gedrongen
de ordinaire staatsh
pend gemaakt word
minister Brinkman nu
De minister werd
pende in de woestijn
ciaal élan en een v
sloten mooi aan bij
democratie: het rech
gen opknappen mèt
straat. We leven than
ders eronder en in g
leven in de jaren van
zelf zijn zaakjes opkn
het gezelligheidsleve
wordt aanbeden.
Het is steeds weer
grens wat de overhei
en wat niet? Moeten
het risico dat de zee
Wie echter kloeke
weken, loopt de kans
het WORDT steeds
moraliserende besc
zijn realistische kijk
setrekking tot bibliot
wetswinkels, opbou
Jeren met achtersta
wantrouwen grote w
len, moet nu tot de
sver vervangende zo
'an de bezuinging e
terne samenleving is
Jit financieel oogpun'
sunt blijkt zij op drijf
jiet pakket van Brin
>ntplooiïng en social
<lrj9 van de arbeidsm
heid wordt nog nage
,m als de ministers
'tandsposities' prate
Een coalitie die op
imgsstaat omhoog i
in. Bijvoorbeeld de
if zegt er wel op u
serkt zich tot klungeli
n de maatschappij
*n kansarmen) - die
'0rgzame samenlevi
lamenleving.
