DESTEM
IK HEB GELEERD DE
NERING NAAR DE
TERING TE ZETTEN'
TERDAGI O
rklaring
pen
ZATERDAG IQ
1 AUGUSTUS 1987! O
ij is zo goed als onbekend, de
roddelpers bijvoorbeeld heeft nog nooit van hem ge
hoord. Toch is Bram van Leeuwen alias prins Leo de
Lignac ongetwijfeld een van de rijkste en meest extra
vagante Nederlanders. Al vier jaar bevaart hij met zijn
luxueuze jacht 'New Horizon L' subtropische wateren.
Achtentwintig man personeel zorgt ervoor dat het de
prins, zijn secretaris en hun gasten aan niets ont
breekt. Verslaggever Paul Koopman was enkele da
gen aan boord voor een exclusief interview. „Dit is
mijn kleine koninkrijk, het mooiste schip ter wereld",
zegt de prins die per etmaal ruim 40.000 gulden ver
teert. De prins kwam aan zoveel kapitaal door 'zijn'
NTI, Keurkoop en Lecturama voor veel geld aan het
Vendex-concern te verkopen.
Buiten publiciteit
Exclusief
Vorstelijk
Borstelfabrikant
NTI
Derdehands prins
Varen
Duur schip
Geslaagd
US 19871^.
don Kahl. Begin
I twee politieman-
Kahl sloeg op de
ter doodgeschoten
taat Arkansas hem
Bij dat gevecht
e-inspecteur het le
bewonderaars van
e 'Zwijgende Broe-
niets minder dan
de Amerikaanse
rschap een oorlogs-
i werd gezegd dat
Zionistische bezet-
erenigde Staten als
eschouwd". De 31-
ws stelde zich aan
wijgende Broeder-
dsen te werven om
lijk te maken. De
tond uit een reeks
t de opbrengsten
eveelheden wapens
e broederschap ten-
'seren, waren al drie
as een synagoge in
n was bij een overval
rt 4 miljoen dollar
~ws verloor het leven
met de politie. De
nu een kwijnend be-
t het overgrote deel
lange gevangenis-
~en gewapende mi-
banden hebben met
duistere organisaties,
kampen in afgelegen
teruggetrokken.
de VS zijn de zoge
pen' actief. Die groe-
fs gepoogd massale
onder de door moei-
e boeren in Nebraska
an deze groepen heb-
an 1985 een serie zeer
en gepleegd in het
ebraska.
e 'Neo-Nazi Beweging'
pgericht door George
Rockwell werd in
zijn volgelingen ver-
dkwartier bevond zich
een voorstand van
cht om niet te veel op
Rockwells geestver-
et platteland terugge-
ogenblik is beweging
een ledenwerfcampag-
zich bovendien tal van
nazi-groepen in nage-
de VS. Ze zien Hitier
tieke voorbeeld en hun
nnen dat de jodenver-
olocaust ooit hebben
ok dat zich in Chicago
cpering bevindt die zich
'National Sozialistische
er Partei' noemt. Die or-
ervan verdacht grote
ropagandamateriaai te
litieke medestanders in
De 34-jarige leider van
Rex (Gerhard) Lauck,
d 'NS Kampfruf uit. In
nog zeer onlangs een
:tler-herdenking gehou-
organisaties heeft de
stitie nog geen vat kun-
blijft de 'Liberty Lobby'
ijpbaar. Het door die
n anti-joodse weekblad
heeft nog altijd 113.000
ti-Defamation League'
de macht en de invloed
echtse groepen -ook al
g optreden van het Ame-
erie van justitie - sterk is
dat in steeds meer staten
aangenomen die het be-
..eurgroepen mogelijk ma
tt heeft een beslissing van
chtshof er toe geleid dat
rten, maar ook alle andere
oepen enorme sommen
schadevergoeding kunnen
Dnen of groepen die rascis-
ten ontplooien,
laatste heeft ervoor ge-
)ze militanten zich knarse
en afgewend van een be-
r haat werd bepaald en dat
ntuur attractief werd ge-
kringen bestaat kennelijk
k grotere angst voor de fi-
rgang, dan voor enkele ja-
,chap.
Is tekenen van voortreffelijk-
keurmeester terdege op zal
okken van een sterke witte
le ogen is kinderwerk, maar
an een krachtige witte muis
gen is, volgens een beschou-
akblad „Fur Feather" nog
t.
jken van Britse steden worden
zwarte en chocomuizen niet
ouwd als de pony van de
Iet is nog een kleine sport in
ar toch wel op groter schaal
bijvoorbeeld het fokken van
Muizenfokkers zijn overi-
ood voor de insluip van wilde
iet terugdeinzen zich met de
te vermengen. Muizen zitten
hoek zachtjes een kanarie te
Nero beraam ik mijn oorlogs-
el. Mijn vrouw de deur uit, of
iat is het dilemma.
H
Door Paul Koopman
In de Port Canto in Cannes balanceren
toeristen op het kademuurtje om een
glimp op te kunnen vangen van de ano
nieme rijkaard aan boord van het groot
ste privéjacht in de haven. Wie geluk
heeft, krijgt nêt een been te zien dat over
de leuning van een witgelakte rieten stoel
bungelt. „Zou dat hem wezen?", vraagt
een amateurfotograaf aan zijn vrouw,
terwijl in de stoel op het achterdek een
krantje wordt omgeslagen en een kop
koffie geserveerd. Maar de gekiekte eige
naar blijft een mysterie. Een koning, een
olieminister? „Nee, het moet een sjeik
zijn", constateert de man op de kade.
Wie zou ook kunnen weten dat het
59,95 meter lange jacht met vergulde wa
pens op beide flanken, toebehoort aan
een Nederlander? Een prins nog wel, die
volgens de officiële titulatuur door het
leven gaat als niemand minder dan L. de
Lignac, gevolmachtigd minister van het
Koninklijk Huis van Este Bavière? In het
naslagwerk 'Wie is wie?' zal men ver
geefs zoeken naar deze edelman. Ook in
de registers van de Nederlandse adel
heeft de varende multimiljonair geen
plaatsje gekregen. Wie is dan in vredes
naam prins Leo de Lignac?
„Ik heb mezelf met succes tientallen ja
ren buiten de publiciteit weten te hou
den", meldt de prins niet zonder trots.
„Als je bekende bedrijven hebt die voor
het grote publiek werken, dient de eige
naar wat in de schaduw te blijven. De
ontvoeringen van Caransa en Heineken
gaven ook reden tot voorzichtigheid.
Maar ik loop tegenwoordig weinig risico
meer. Men kan mij niet opwachten, want
ik weet 's ochtends nog niet wat ik 's
avonds ga doen. Verder heb ik behalve
mijn twee lijfwachten nog vierentwintig
koppen bemanning aan boord. Als het
alarm afgaat, komen ze uit allerlei deu
ren en gangen aanrennen. Ik heb name
lijk een vrijwel onvindbaar miniatuur-
zendertje bij me, dat alarm geeft in de
radiokamer zodra iets onverwachts zou
gebeuren. De radio-officier en de politie
kunnen me dank zij dat zendertje vieren
twintig uur per dag volgen. Het is in feite
de moderne versie van het sprookje van
Klein Duimpje met zijn broodkruimels."
De werf Van Lent op Kaageiland heeft
tot op de dag van vandaag nooit bekend
gemaakt dat de prins De Lignac de op
drachtgever was voor de bouw van de
'New Horizon-L'. Vier jaar na de opleve
ring van het superjacht gunt de prins ons
dan toch nog een exclusief kijkje in zijn
keuken van onbeperkte rijkdom en luxe.
Wat te denken van de drie massief mar
meren ligbaden van duizend kilo die in
de gastensuites aan boord van de 'New
Horizon-L' zijn ondergebracht? Welke
interieur-architect zou niet in verrukking
raken over het van de boeg tot achter
schip door de Italiaanse top-designer
Luigi Sturcchio ontworpen interieur?
Welke museumdirecteur zou niet jaloers
zijn op de enorme collectie Aziatische
kunstvoorwerpen?
In het in leer gebonden goud op snee
welkomstboek dat iedereen die aan
boord verblijft als souvenir meekrijgt,
heeft de prins het bescheiden geformu
leerd. „Het is misschien moeilijk te gelo
ven, maar onze eerste zorg was om het
eenvoudig te houden. Er zijn maar drie
kleuren gebruikt: wit, gouden accenten
en een vleugje blauw. Er is geen andere
decoratie dan platen antiek marmer ach
ter de draagzuilen en twee marmeren va
zen in de salon."
Maar 'eenvoud' betekent in prinselijk
jargon kennelijk toch iets anders dan in
doorsnee huis-tuin-en-keukenkringen.
Zo doelt de prins met zijn 'vleugje
blauw' op zijn ligbad van massief lapiz-
lazuli en het wit is terug te vinden in de
met Spaans geiteleer beklede plafonds en
in de door Sturcchio himself ontworpen
duimdikke wollen vloerbedekking. Wat
de 'gouden accenten' betreft lijkt het wel
of de prins een alchemist met de steen
der wijzen heeft ingehuurd. Nagenoeg al
les wat een sterveling aan boord maar
kan aanraken is verguld. Trapleuningen,
deurknoppen, handdoekenrekken, hang
en sluitwerk, vloerdorpels en muurpane
len glimmen in 24-karaats edelmetaal.
Jawel: ook de pedaalemmers, wc-bor-
stels en scheermesjes zijn met goud be
kleed.
Geld speelde bij de bouw van het schip
absoluut geen rol, vandaar dat de salon,
eetkamer, de twee suites van de prins en
zijn secretaris Hans Verver alsmede de
drie gastensuites de grandeur en rijkdom
van oude Europese vorstenhuizen mak
kelijk naar de kroon steken. Ook wat ser
vice betreft doet de levensstijl van de
prins niet veel onder voor die van een
sprookjeskoning. De achtentwintig kop
pen sterke bemanning zorgt ervoor dat
het De Lignac en zijn gezelschap aan
niets ontbreekt. De twaalf uit Sri Lanka
afkomstige stewards zijn er in getraind
om de prins en zijn gasten al bij het ge
ringste teken van licht ongemak op hun
wenken te bedienen. Met een zilveren
dienblad in de hand - de prins staat er
op dat zelfs zijn krant op zilver wordt
aangereikt- komen ze dan toesnellen.
„Excuse me your highness. Do you need
anything? Some champagne? Thank you
sir."
Ook voor zijn gasten wenst de prins
alleen het beste. De drie gastensuites aan
boord - Chinees, Japans en Frans inge
richt - worden na elke nacht door liefst
zeven stewards weer helemaal op orde
gebracht. Gedurende de dag worden de
lakdoosjes met bonbons en snacks bijge
vuld en de schaal fruit in de minibar ver
verst. Kleding wordt zonder dat er een
woord aan wordt vuilgemaakt, meegeno
men, gewassen, gestreken en weer in de
kast teruggelegd. Opeens is de lege kof
fer weg. Die blijkt voor de goede orde in
een speciale opslagruimte te zijn onder
gebracht.
Gasten kunnen verder uitgebreid toi
let maken, met een ruime keuze uit ver
schillende lotions, geraffineerde geurtjes,
pre- en aftershaves, crèmes en shampoos.
Een van de drie gastensuites aan
boord van de New Horlzon-L. Het per
soneel zorgt ervoor dat mlnl-bar en
bonbondoosjes voortdurend rijkelijk
gevuld zijn.
De prins De Lignac (rechts) met zijn secretaris Hans Verver aan boord van de New Horizon-L.
- FOTO'S PERSUNIE
De prins vaart in zijn geld
De New Horlzon-L op zijn vaste ligplaats in de haven van kan. Het schip meet
59,95 meter en telt een bemanning van 28 koppen.
Een verrassing: dit alles -en ook de
bonbons, zoutjes, toffees en andere lek
kernijen - komt uit Japan en China voor
de Japanse en Chinese suites, want de
prins verwent zijn gasten in stijl.
Wie zou denken dat de prins zijn fortuin
van zijn familie heeft geërfd, vergist zich
jammerlijk. Het levensverhaal van prins
Leo begint namelijk in 1918 als Abra
ham van Leeuwen, zoon van de Rotter
damse borstelfabrikant David van Leeu
wen. Na drie maanden overlijdt zijn va
der. Brams moeder moet in hun etage op
het Rotterdamse Noordereiland kamers
gaan verhuren om de eindjes aan elkaar
te kunnen knopen. Met van de gemeente
geleende boeken doorloopt zoon Bram
later toch nog de HBS, waar de con
ciërge hem op een goed moment inprent:
„Denk er om dat je die boeken netjes
houdt, want volgend jaar gaan ze naar
een kind uit een ander arm gezin." Toen
moet Bram besloten hebben dat hij rijk
wilde worden. En niet een beetje. Nee,
ontzettend steen-stinkend rijk.
Prins de Lignac vertelt met nog zicht
bare voldoening: „Ik had niet bepaald
een zakelijke instelling, want ik zocht al
lereerst een baan in de journalistiek. Na
bijna dertig sollicitatiebrieven werd ik
aangenomen bij het Delfts Volksblad en
in dat vak heb ik twee jaar lang veertig
gulden in de maand verdiend."
Met zijn declaraties kan de jonge ver
slaggever zijn inkomen nog wel een
beetje opschroeven, maar het zet toch
weinig zoden aan de dijk. In 1938 besluit
Van Leeuwen daarom voor zichzelf te
beginnen.
Met een gietijzeren schrijfmachine en
een dikke stapel carbonpapier lanceert
hij een schriftelijke cursus literatuur en
publiciteit. De eerste drie doorslagen
verkoopt hij als A-cursus voor 1,60, de
volgende vier als B-cursus voor 1,20 en
de laatste nog nauwelijks leesbare door
slagen gaan als C-cursus voor 80 cent de
deur uit. Maar dan komt de oorlog en de
bezetting. De Nederlanders willen naar
de Engelse radio luisteren en Van Leeu
wen -als journalist ontslagen door de
'Kultuurkamer' - besluit een Engelse
cursus te schrijven. Dat wordt het begin
van het 'Nederlands Talen Instituut'.
De carrière van Van Leeuwen is te
stormachtig om in detail të kunnen be
schrijven. Samenvattend: het NTI wordt
uitgebouwd tot 'het grootste instituut
voor schriftelijk onderwijs', met in 1960
ruim 80.000 cursisten. Een jaar later in
vesteert Van Leeuwen de riante winsten
in de oprichting van het postorderbedrijf
Keurkoop. Ook dat wordt een respecta
bele onderneming met enkele honderden
medewerkers. Vier jaar later heeft de di
recteur/eigenaar alweer genoeg verdiend
om een derde poot aan zijn imperium
toe te voegen: uitgeversmaatschappij
Lecturama. In 1967 wordt letterlijk de
kroon op zijn werk gezet als de Franse
prins De Déols, die hij uit de oorlog
kent, Van Leeuwen de Franse titel
'Prince de Ligngc' verleent. Tegen die
tijd leeft Van Leeuwen al als een vorst,
met zijn witte Rolls Royce Silver Cloud,
een landhuis aan de Cóte d'Azur in de
stijl van Lodewijk de Zestiende en een
klein leger Japanse bedienden.
De prins: „Ik ben eigenlijk een soort
derdehands prins, want de titel De Lig
nac was uitgestorven in Brazilië en was
weer aan het Huis De Déols teruggeval
len, dat op zijn beurt weer onder het
voormalige Franse koningshuis staat.
Officieel heb ik die titel wegens 'diensten
voor het Franse verzet' gekregen, al moet
u zich daar niet al te veel bij voorstellen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog hielp
de prins van Déols mij met inlichtingen
uit het Franse verzet en ik speelde op
mijn beurt informatie door over Duitse
troepenbewegingen. Na de bevrijding
zijn we goede vrienden geworden."
Als prins De Lignac dus, bouwt Abra
ham van Leeuwen zijn concern verder
uit. Onder de vlag van verscheidene
Zwitserse 'holdings' gaan uiteindelijk
meer dan dertig ondernemingen in vijf
Europese landen schuil. In 1980 ten
slotte is het 'BINGO'. Anton Drees-
mann van het Vendex-concern is bereid
het hele concern over te nemen. Het
overnamebedrag is nooit bekend ge
maakt. Volgens financiële deskundigen
voor een half miljard gulden, maar de
prins zegt dat het minder was. Hij kan er
in elk geval rustig van gaan leven, zoals
dat onder renteniers met gevoel voor un
derstatement genoemd wordt.
De gerenommeerde werf Van Lent had
toen overigens al de opdracht een super-
jacht te bouwen. Maar de ironie wil dat
de prins eigenlijk niet van varen houdt.
Als de 'New Horizon-L' eens per jaar
zijn vaste aanlegplaats in Cannes verlaat
voor een oversteek naar het Caribisch
gebied in Latijns-Amerika, volgt hij per
jumbojet een paar weken later. De brug
van zijn schip heeft hij de afgelopen vier
jaar nog maar één keer bezocht. „Er is
echt absoluut niets aan om tien dagen
lang grauwe zee om je heen te zien", ver
telt prins Leo vanuit zijn comfortabele
stoel op het achterdek. „Ik hou wel van
cruises. Anderhalve dag varen en dan
een nieuwe of bekende haven aandoen.
Een paar dagen blijven en dan weer ver
der. Die heerlijke cocktail van wonen op
je eigen schip, gasten ontvangen en par
ty's organiseren bevalt me prima." Glun
derend: „Toen ik nog verslaggever was,
wist ik al dat ik deze levensstijl nodig
had om helemaal gelukkig te zijn. Mijn
moeder zei altijd: „Bram: je moet de te
ring naar de nering zetten." Maar ik heb
daar nooit in geloofd. Ik heb de nering
naar de tering gezet."
De prins De Lignac is ongelooflijk
trots op zijn 'New Horizon-L', zijn derde
schip in deze klasse. De initialen NHL
(de L staat voor Leo) zijn dan ook niet
alleen op het briefpapier van de prins te
rug te vinden, maar ook op zijn ochtend
jassen, badhanddoeken, deurknoppen,
bestek, vloeratten en wc-brillen. Hij be
roemt zich er op dat in de hele wereld
geen schip zo goed onderhouden wordt
als het zijne. Per jaar gaat daar alleen al
vier miljoen gulden mee heen. Dank zij
dat intensieve onderhoud oogt de 'New
Horizon-L' dan ook alsof ze nét uit de
showroom is gekomen. In het kwetsbare
lakwerk aan de muren is geen krasje te
bekennen en gasten zullen vergeefs zoe
ken naar spoortjes gemorste as of cham
pagne op het salondek of in het tapijt.
De prins: „Het onderhoud van een schip
kost bijna nog meer dan de rente op het
geïnvesteerde kapitaal. En ik ben een
Pietje Precies. Zo hebben we vorige
maand nog alle deurknoppen, railingen
en lijsten opnieuw laten vergulden."
Het handjevol superjachten dat verder
nog in de wereld rondvaart, beziet de
prins meestal met mild misprijzen. Aller
eerst, zo benadrukt hij, wonen de andere
varende multimiljonairs niet zoals hij
permanent aan boord van hun schip. En
het wonen aan boord vereist vanzelfspre
kend een extra portie comfort en luxe.
Verder heeft de 'New Horzion-L' zijn
twee speedboten op het benedendek,
waardoor het bovendek geheel vrij bleef
en door interieur-architect Sturcchio kon
worden omgetoverd tot smaakvolle
pleisterplaats in de zon. „Welke jachtei-
genaar heeft dit uitzicht?", vraagt De
Lignac. Het bijna even grote jacht naast
de 'New Horizon' dient hem tot prachtig
voorbeeld. „Moet u zien", klinkt het af
keurend.' „Die sjeik moet met klap
stoeltjes tussen zijn speedboten zitten.
Een armoedig gezicht. Daar heb ik geen
last van."
Er is een heleboel geld voor nodig ge
weest eer de prins werkelijk tevreden
was. Maar nu is er dan ook niets meer
dat zijn hartje begeert. „Ik ben ge
slaagd", zegt hij van zichzelf, „en niet
omdat ik rijk ben, maar omdat ik geluk
kig ben. Dit is mijn geluk: een grote lief
de, het mooiste schip van de wereld,
mijn koninkrijk."
Volgens de prins is zijn banksaldo
groot genoeg om er nog tot ver in de een
entwintigste eeuw warmpjes bij te zitten.
Zijn persoonlijke koninkrijk zal dus ver
moedelijk niet door financiële tegensla
gen tenonder gaan. Maar wat te doen als
een oliesjeik of industriebaron een nóg
mooier, groter, duurder schip laat bou
wen? En brutaalweg pal naast de prins
afmeert? Hoe bestendig is dan het ver
worven geluk?
De Lignac: „Hoewel u misschien an
ders zult denken, komt mijn geluk van
binnenuit. Dat is immers de enige plaats
waar écht geluk vandaan kan komen. Ik
zal dus niet gefrustreerd raken als
iemand anders met een groter of mooier
schip komt. Alleen zou ik dan zeggen:
jammer. Ik ben nu de tweede mooiste in
de wereld. Eh wat schip betreft na
tuurlijk."
