H
UITBLAZEN
Bonden en minister draaien om hete brij heen
Het blijft tobben met het Jeugdwerk-Garantieplan
Inzet van werklozen biedt uitzicht op resultaat
Industrie
MUNENJAGI
R
w
m
even
;bs: afneming in
Nachtmerrie van
Met de
tijd mee (3)
DE STEM
OVERLEG OVER ARBEIDSVOORWAARDEN AMBTENAREN LOOPT WEER STUK
Aanklacht na
weigering
olstoelers
ai vierdaagse
JESTEMCOMMI
DE STEM ACHTERGROND DONDERDAG 16 JUL11987
Criminaliteit:
voorkomen
of genezen?
)E STEM BINNENLAND
ET heeft al met al
een hele tijd ge
duurd eer ik door
had dat de zichtbaar onge
schoren jongelui, die nu en
dan mijn pad kruisten, na
volgers waren van Don
Johnson, de held van
Miami Vice. Pas vanmor
gen ging mij een licht op toen
Uc in een krant een artikel te
genkwam waarin gepoogd werd
uit lichaamsdelen van verschil
lende mooie jongens de 'per
fecte man' samen te stellen. De
stoppelbaard van Johnson
werd, naast de tors van Ri
chard Gere en de billen van
Tom Cruise, aangeduid als een
absoluut onmisbaar onderdeel.
Het is zeker al een jaar gele
den dat een tijd lang een jon
gen met ook zo'n stoppelbaard
regelmatig aan onze cantineta-
fel aanschoof. Hij had van na
ture een wat grauw-bleke huid
en het is misschien daarom dat
ik niet meteen aan een uiting
van trendgevoeligheid dacht.
Bovendien was ik nooit een re
gelmatige Miami Vice-volger.
Ik vroeg me wel eens af of die
aen geen jeuk had en ik ge-
dat ik hem dat ook een
keer heb gevréégd, maar aange
zien zijn uiterlijk mij geen don
der aanging vroeg ik hem nooit
waarom hij zich niet schoor.
Hij zou dat ook zeker een
stomme vraag gevonden heb
ben, begrijp ik nu.
Een van de redenen dat ik
niet genoeg met de tijd mee ga
moet schuilen in een zekere on
gevoeligheid voor trends. Niet
dat het me ontgaat dat een ken
nis het labeltje, dat normaal
onder de binnenzak van een
colbertjasje zit, ineens op zijn
mouw heeft laten naaien. Ik zie
dat natuurlijk wel, maar het
dringt niet tot me door dat je je
daarmee kunt afficheren als een
man van vandaag, klaar voor
morgen.
Ik bespeur bij mezelf ook
dikwijls een zekere weerstand
tegen modetrends. Voor mij
wordt het dan juist zaak niet
mee te doen. Zo ben ik ont
snapt aan de spijker- en ruitjes-
broeken, maar weer niet aan de
corduroybroek en de coltrui. Ik
heb m'n leven lang de golfsport
een ideale vorm van tijdverdrijf
voor heren van boven de vijftig
gevonden, maar als ik dan
zover ben en plotseling - bij
wijze van spreken - mijn halve
kennissenkring aan het golfen
slaat, dan hoeft het voor mij al
niet meer.
Wie allerlei trends alert
volgt of er, met vertraging, als
nog op wil inhaken moet goed
zijn in kiezen. Een tijd geleden
was ik met een groepje collega's
onderweg van Sheerness naar
Vüssingen. Een van ons wilde
van de belastingvrije mogelijk
heden in de shop van Olau-
Hollandia gebruik maken om
over te stappen op een nieuwe
after shave. Gelukkig hadden
we een vrouw bij ons die, via
haar welriekende echtgenoot,
het een en ander afwist van
mannencosmetica. Maar ook
met haar hulp en advies bleek
het kiezen van een bij onze col
lega's persoonlijkheid passende
WIM KOCK
geur een tijdrovend en moeilijk
karwei. Hij en de vrouw kwa
men al gauw polsen tekort zo
dat ook de mijne eraan te pas
moesten komen. Op de rechter
kreeg ik een druppel Van Gils
en een veegje Balmain en links
een Givenchy en een Van CleeJ
Arpels.
Ik rook duidelijk de ver
schillen en toch bleken die niet
krachtig genoeg om ze te kun
nen opslaan in het geheugen.
Ook de anderen hadden dat
probleem, zodat hun neuzen
herhaaldelijk over mijn polsen
zwierven. Het moet een verma
kelijk tafereel zijn geweest. Het
was de vrouw die de knoop
doorhakte en mijn collega de
Georgio Armani aansmeerde.
Die naam had ze al genoemd
voor we waren begonnen met
het keuren van geuren. Het was
het merk dat ook haar echtge
noot gebruikte.
Nog wat langer geleden was
ik er in weer een andere belas
tingvrije winkel getuige van hoe
mijn zoon cosmetica insloeg
voor een aantal vrienden die
hem hun boodschappenlijstje
hadden meegegeven. Enkele
honderden guldens telde hij
neer voor vijf of zes in dure
doosjes met goudopdruk ver
pakte flesjes after shave, eau de
toilette en body-lotion. Aan die
waarneming knoopte ik in deze
rubriek een beschouwinkje vast
óver de 'cosmetica-rage en de
merken-gekte'. Een kennis die
dat las reageerde met een brief
waarin hij schreef dat hij, onder
invloed van zijn groter gewor
den kinderen, veel bewuster
dan vroeger cosmetica was
gaan gebruiken. „En geloof
me", schreef hij, „ik voel me er
goed en jong bij."
Ik was die brief al vergeten
toen ik hem een paar weken te
rug weer eens tegenkwam. Hij
zag er inderdaad opvallend goed
uit al kan ook de stevige bries,
die van zee kwam aanwaaien,
daaraan deels debet zijn ge
weest. Onmiddellijk schoot me
zijn brief weer te binnen en ik
moet toegeven dat ik toen bij
mezelf heb gedacht: 'ik moet
toch eens een dagcrême gaan
proberen of desnoods een after
shave-balsem.' Het is er nog
niet van gekomen.
Ik scheer me nog steeds
vóór ik naar de badkamer ga,
gezeten op de rand van m'n
bed, met een Philips met drie
verende scheerkoppen. Als ik
eraan denk, wat ik meestal wel
doe, smeer ik nadat ik uit de
badkamer ben teruggekeerd,
mijn wangen en kin in met
Yardley. Al twintig jaar Yard-
ley. Wat mij dus zeker óók 'on
gevoelig' maakt voor trends is
het feit dat ik zit vastgeroest
aan allerlei gewoonten. Je daar
van los te rukken is als opnieuw
geboren worden, suggereren de
cosmetica-advertenties. Mis
schien is er wel iets van waar.
(slot)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of J 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend® 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Ronlrrolstioc'
Postgiro 1114111- ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Thom Meens
HET OVERLEG over de
arbeidsvoorwaarden voor
overheidspersoneel is we
derom stukgelopen.
Drie van de vier bonden - Ab
vaKabo, CFO en AC - vinden
het aanbod van het kabinet
van 795 miljoen gulden voor
1987 en 1988 samen veel te
weinig, de vierde (CMHA) is
getalsmatig zo klein dat die
alleen geen vuist kan maken.
Nu zijn bonden en minister
weer terug bij af, bij het begin
van de onderhandelingen in
september vorig jaar. De ne
gen maanden die sindsdien
zijn verstreken hebben alleen
gebakken lucht opgeleverd
om AbvaKabo-voorzitter Van
de Scheur te citeren.
Aan minister Van Dijk
(Binnenlandse Zaken) is het
nu om een oplossing te beden
ken om uit de problemen te
komen. Het ligt voor de hand
dat Van Dijk voor het tweede
opeenvolgende jaar zal kiezen
voor het eenzijdig opleggen
van de arbeidsvoorwaarden.
Hij heeft dat recht omdat
ambtenaren in tegenstelling
tot het vrije bedrijf geen ge
lijke partij zijn bij de onder
handelingen over de arbeids
voorwaarden. De minister
moet weliswaar open en reëel
overleg voeren met de bon
den, maar is niet gehouden
om ook tot overeenstemming
te komen.
Van Dijk wilde gisteren
nog niet zeggen wat hij zal
besluiten, maar het ligt voor
de hand dat hij zal terugko
men op zijn aanvankelijke
bod van 270 miljoen gulden,
alleen voor 1987. Dat lijkt al
heel wat, maar van dat geld is
bijna niets vrij besteedbaar.
Het overgrote deel (250 mil
joen) gaat namelijk op aan
een oude schuld uit 1986. Toen
werd het vakantiegeld van
ambtenaren verhoogd met
een half procent. Ze krijgen
nu acht procent, net als de
meeste mensen die niet bij de
overheid werken. Die verho
ging is vorig jaar doorgevoerd
hoewel er geen geld voor was.
Dat moet nu alsnog op tafel
komen. Daarmee is de som
voor dit jaar alweer bijna op.
De bonden wilden alleen al
voor 1987 1,3 miljard gulden
hebben. Met dat geld willen ze
een achterstand ten opzichte
van het bedrijfsleven inlopen.
Ze hebben immers al jaren
geen loonsverhoging meer ge
had.
Aan die standpunten is ge
durende het hele jaar weinig
of niets veranderd. Er werd
wel wat gerommeld in de
marge van de miljoenen,
maar geen van beide kampen
heeft echt moeite gedaan om
het gat te verkleinen.
Pas toen minister Van Dijk
in januari werd geveld door
zijn hart en zijn tijdelijk op
volger De Koning het overleg
voerde, kwam er even enig
licht in de duisternis. De Ko
ning bood half maart ineens
795 miljoen gulden voor twee
jaar: altijd nog aanzienlijk
minder dan de bonden wilden,
De hoofdrolspelers van links naar rechts: Jaap van der
Scheur, De Jong en minister Van Dijk. - fotoanp
maar vooruit, er kwam schot
in het gesprek.
De bonden hebben dat bod
in die vergadering niet geac
cepteerd, ze vroegen bedenk
tijd. Dat is hun opgebroken,
want twee weken later trok
De Koning het bod in. Zijn
collega's in het kabinet, die
toen al zagen aankomen dat
er in 1988 hard bezuinigd moet
worden, vonden hem veel te
royaal. De Koning maakte en
kele weken later plaats voor
Van Dijk. Die wilde van de
795 miljoen dan ook niets we
ten.
De bonden hebben daarop
de hulp ingeroepen van de ad
vies- en arbitragecommissie
onder leiding van oud-minis
ter Albeda van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid. Die had
de bonden vorig jaar in een
vergelijkbaar geschil groot
gelijk gegeven. Maar die uit
spraak is toen door het kabi
net naast zich neergelegd.
Albeda kwam tot een Salo-
monsoordeel, dat door de bon
den aanvankelijk juichend,
maar allengs minder lachend
werd bekeken. Albeda be
paalde dat het kabinet het bod
van 795 miljoen gestand moest
doen, maar oordeelde tevens
dat Van Dijk als de bonden
dat bod van de hand zouden
wijzen, mocht terugvallen op
zijn oorspronkelijke aanbod
van 270 miljoen voor 1987.
Voor de CMHA was dat
voldoende reden om akkoord
te gaan met de 795 miljoen
voor twee jaar. De middelbare
en hogere ambtenaren eisten
wel de toezegging dat het ka
binet iets zou doen aan de
achterstand van ambtenaren
ten opzichte van het bedrijfs
leven, de zogenaamde pakket
vergelijking. Die komt met
name de hogere ambtenaren
ten goede.
Ook de CFO wilde wel ak
koord gaan met 795 miljoen
gulden, maar die CNV-bond
wilde dan tevens extra geld
zien voor een loonsverhoging.
Dat geld moet maar uit de
VUT-pot komen, aldus een
CFO-voorstel.
Alleen het Ambtenarencen-
trum (AC) en de FNV-bond
AbvaKabo lieten al direct we
ten dat 795 miljoen voor twee
jaar veel te weinig is. Hun le
den willen geld zien.
Van Dijk heeft nu laten
weten dat hij volstrekt geld
heeft om leuke dingen te doen.
Van loonsverhoging wil hij al
helemaal niets weten. „Het
slechtst denkbare alternatief,
dan lekt het geld zo weg en zie
je er niets van terug."
Het kabinet wil alleen pra
ten over werkgelegenheids-
maatregelen. Als er al geld
over is, moet dat worden be
steed aan zaken als een een
malige verlaging van de
VUT-leeftijd (dat zou jonge
mensen kans geven op een
baan bij de overheid) en op
leiding van ambtenaren.
Daar voelen de bonden
weer niets voor. Een overheid
die tienduizenden banen
schrapt in afslankings- en
privatiseringsoperaties moet
niet zeuren over het scheppen
van werk, zeggen de bonden.
Die standpunten waren al
lemaal al bekend in septem
ber vorig jaar. Sindsdien heb
ben ministers en bonden in
een tweewekelijks ritme
steeds weer dezelfde rituele
dans opgevoerd. Het wachten
is op de solo van Van Dijk.
wil zich nu beraden.
Dat beraad zal voorname,
lijk plaatshebben met zjjn
collega Ruding. Die moet het
geld ter beschikking stellen
De uitkomst laat zich raden
Van Dijk zal de arbeidsvoor-
waarden voor 1987
en de bonden uitnodigen
het overleg over 1988 (en
ook 1989) met open vizier tj
beginnen. Daarna begint de
mallemolen weer van voren
af aan.
Tenzij de Kamer er
een stokje voor steekt. Dij
heeft in december '86 al ge.
zegd dat het kabinet nu toch
echt moet proberen met
bonden tot overeenstemming
te komen, open en reëel over
leg moet voeren.
Van Dijk vindt dat hij
heeft gedaan. Of de Kamer
die mening deelt zal in s
tember blijken. Ze heeft
minister gevraagd voor
tijd geen stappen te zetten dit
tot een onomkeerbare situatie
leiden. Desgevraagd liet
Dijk gisteren in het middenol
hij aan die wens gehoor
geven. „Ik zal de Kamer ij
ieder geval informeren
mijn stappen", was alles wat
hij kwijt wilde.
En dat lijkt verdacht
op de informatie die hij de
bonden ook verschaft tijdens
de tweewekelijkse
komsten. Van overleg
dat niets.
Door Thom Meens
Het blijft tobben met het -
tijdelijk - Jeugdwerk-Ga
rantieplan (JWG). Nu heb
ben de gemeenten die de
kar moeten trekken zich
weer beklaagd dat er veel
te weinig geld is om alles
uit te voeren.
De gemeenten kunnen wel
9000 jongeren tijdelijk aan de
slag helpen, minister De Ko
ning heeft maar geld voor
4000 banen. De Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
(VNG) is nu bang dat som
mige gemeenten hun plannen
alsnog intrekken.
Het is de zoveelste klacht
over de regeling die eigenlijk
al maanden geleden inge
voerd had moeten worden,
maar waarvan de start nu op
zijn vroegst pas halverwege
volgend jaar is te verwach
ten. Vooruitlopend daarop wil
het kabinet nog dit jaar be
ginnen met een tijdelijk JWG.
Dat moet voorkomen dat ge
meenten die plannen hebben
gemaakt, afhaken omdat het
allemaal te lang duurt.
Het JWG is een bedenksel
van minister De Koning (So
ciale Zaken en Werkgelegen
heid). De Koning stoort zich
er al lang aan dat schoolver-
De Koning ...slim
plan
foto archief de stem
laters geen werk kunnen vin
den omdat werkgevers vin
den dat jongeren de ver
keerde dingen leren op school.
Ze kunnen niets, is een veel
gehoorde klacht.
Minister De Koning, en met
hem premier Lubbers, vreèst
dat steeds meer jongeren zon
der steun van de overheid aan
de kant zullen blijven staan,
een verloren generatie gaan
vormen. Daarom heeft hij het
plan geopperd om schoolver
laters die na zes maanden nog
geen werk hebben een werk
ervaringsplaats aan te bie
den. Ze krijgen maximaal zes
maanden de tijd om ervaring
op te doen bij een gemeente of
gesubsidieerde instelling.
Daarna moeten ze voor werk
gevers een aantrekkelijker
kluif zijn.
Het plan zit slim in elkaar.
Het rijk betaalt de gemeenten
een bijdrage voor elke jon
gere die ze 'aannemen'. Dat
lijkt duurder dan het is om
dat het rijk anders toch zou
opdraaien voor negentig pro
cent van de uitkering. Ge
middeld zal een werkerva
ringsplaats ongeveer 10.000
gulden kosten. Van de ƒ40
miljoen die De Koning nu
heeft klaarliggen, kunnen dus
4000 jongeren tijdelijk aan de
slag, 5000 minder dan de ge
meenten zouden willen.
Voor die 5000 anderen wil
De Koning vooralsnog geen
geld geven. De gemeenten
moeten eerst maar eens aan
tonen dat ze de jongeren echt
goed werk kunnen bieden,
vindt hij niet geheel ten on
rechte. Want aan het werk
zijn nogal wat voorwaarden
verbonden. De jongeren mo
gen onder meer geen werk
doen dat anders door vaste
krachten zou worden gedaan,
geen bestaand werk verdrin
gen, heet dat.
Tevens mag er geen con-
currentie-vervalsing plaats
hebben en moeten jongeren
ook nog wat opsteken. Een
schoolverlater een schoffel in
de hand duwen, veldje aan
wijzen en dan in zijn vet gaar
laten koken, mag dus niet.
Bij de plannen die de ge
meenten nu hebben klaarlig
gen zit overigens wel werk in
de plantsoenendiensten. Zoals
jongeren ook als meterop-
nemer, schoonmaker, klusjes
man en dergelijke aan de slag
kunnen in ziekenhuis, ge
meente of instelling.
De VNG erkent dat het niet
allemaal aanvullend werk is.
Er zijn nogal wat baantjes bij
die eerder als gevolg van de
bezuinigingen werden afge
schaft.
Aan de hoofdeis van aan
vullend werk wordt dus ook
bij gemeenten niet voldaan.
En dat was nu juist de reden
waarom het kabinet weigert
het JWG uit te breiden naar
de marktsector, naar het vrije
bedrijf. De Koning denkt dat
gewone werkgevers de jonge
ren zullen mis- of gebruiken
als goedkope, gesubsidieerde
arbeidskrachten. Van aan
vullend werk, van wat opste
ken, zal bij het vrije bedrijf
geen sprake zijn, van concur
rentievervalsing des te meer,
meent het kabinet.
Dat staat alleen met die
zwarte gedachte. Kamer en
gemeenten zeggen dat de
werkgevers heel goed in staat
zullen zijn om jongeren op te
vangen en op te leiden.
De werkgevers zelf redene
ren ook zo. Die Vinden het
vreemd dat van hen wordt
verwacht dat ze straks de
jongeren die uit het JWG ko
men wel een baan moeten
bieden, maar dat ze niet mo
gen meedoen aan de oplei
ding. Dat veroorzaakt wrevel.
Die wrevel bij de werkge
vers kan er uiteindelijk toe
leiden dat jongeren die uit het
JWG komen toch geen werk
krijgen. Bij de overheid kun
nen ze niet bij ven, daar is al
teveel werk weg-bezuinigd,
bij het bedrijfsleven zijn ze
niet welkom omdat ze nog
steeds de verkeerde dingen
kunnen.
Zo ontstaat de rare situatie
dat jongeren straks worden
gedwongen mee te doen aan
het JWG - wie niet meedoet,
wordt gekort op zijn uitke
ring - terwijl er geen werkga-
rantie is.
In een laatste poging om
dat gevaar af te wenden heeft
het kabinet tijdens het Voor
jaarsoverleg met de sociale
partners algesproKen dat er
'gezocht wordt naar een oplos
sing. Die moet in het Najaars
overleg (september) op tafel
liggen, juist voor de eerste
jongeren zich aandienen.
Of die oplossing er komt is
echter twijfelachtig. Zolang
De Koning volhardt in zijn
weigering om de bedrijven
jongeren te laten opleiden
kan hij moeilijk verwachten
dat de bedrijven hun bezwa
ren opzij zetten, alleen maar
omdat het kabinet zonodig df
doelstelling' van 50.000 werk
lozen minder per jaar moet
halen.
Die 'heilige' doelstelling
waaraan bijna alles wordt
opgeofferd. Waarvoor het ka
binet ruzie met de vier grote
steden overhad, waarvoor nu
ook wordt getolereerd dat ge
meenten zich niet aan de re
gels houden. In het licht van
die doelstelling is de weiger
achtige houding van de anti
revolutionair De Koning, de
weerzin tegen het bedrijfsle
ven, extra vreemd.
Voor de jongeren die straks
aan het JWG moeten mee
doen is het te hopen dat De
Koning zijn aversie tegen het
bedrijfsleven opzij zet en tot
inkeer komt. Dan hebben ze
na hun strafwerk bij de ge
meente tenminste ook nog
enig zicht op echt vast werk.
Door Jan van de Ven
Kleine criminaliteit loopt
uit de hónd. Voor het te
rugdringen ervan heeft de
regering twee plannen:
werklozen op de winkel la
ten passen, en de politie
meteen boetes laten uitde
len. De plannen zijn naast
elkaar uit te voeren, maar
zij zijn innerlijk tegen
strijdig.
Op de innerlijke tegenstrij
digheid wordt gewezen door
een kleine groep strafrechtge-
leerden, waarvan de oud
hoogleraar L. Hulsman deel
uitmaakt. Volgens Hulsman is
hinken op twee gedachten uit
den boze. De overheid behoort
naar zijn idee voor één uit
gangspunt te kiezen: alle aan
dacht naar het voorkomen
van criminaliteit of alles zet
ten op het bestrijden ervan.
Zijn voorkeur gaat uit naar
het voorkomen van wetsover
tredingen.
Als werklozen op de wankel
passen, voorkomen zij daar
mee criminaliteit (diefstal,
vernieling). Duidelijk herken
bare bewakers brengen grote
en kleine mensen op andere,
minder strafbare gedachten.
De beschermengelen van de
middenstand zullen met hun
inzet tevens de werkdruk ver
minderen van politie, justitie,
rechterlijke macht.
De lik-op-stuk-gedachte
beoogt overtredingen en
kleine misdrijven meteen af
te straffen. Het openbaar mi
nisterie krijgt meer bevoegd-
heden om zelf straffend op te
treden. Dat gebeurt nu al,
want wie door rood licht rijdt
krijgt een schikkingsvoorstel
van justitie. Criminaliteit
wordt er niet mee bestreden.
Lik-op-stuk heeft het na
deel dat voor een goede uit
voering veel agenten direct
beschikbaar horen te zijn. Op
elk telefoontje zal de politie
meteen moeten reageren om
te voorkomen dat slachtoffers
van criminaliteit zelf alvast
het heft in handen nemen.
Daarbij is veel politie ook no
dig om zelf overtredingen op
heterdaad te kunnen consta
teren. Dat is toch de zin van
lik-op-stuk. Inkrimpen van
de politiesterkte, ook al een
plan van de regering, draagt
niet bij tot het snel bereiken
van de doelstelling.
De regering legt op geen
van beide plannen de nadruk.
Enerzijds wil zij geld uittrek
ken om werklozen op te leiden
tot bewakers, anderzijds heeft
zij vier gemeenten aangewe
zen om bij wijze van proef de
lik-op-stuk gedachte gestalte
te geven. Wetovertreders zul
len vanaf oktober mogen
wennen aan de praktijk dat
een agent na een diefstal met
een de daarop gestelde boete
afrekent. De inzet van bewa
kers nieuwe stijl vergt meer
tijd. Zij verschijnen op z'n
vroegst eind volgend jaar in
het straatbeeld, als de rijks
overheid ondanks nieuwe be
zuinigingen het plan uitvoert.
Inzet van werklozen biedt
uitzicht op resultaat, namelijk
het terugdringen van overtre
dingen en misdrijven. Er zijn
enkele praktische voorbeel
den om dat duidelijk te ma
ken.
In New York opereren 'be
schermengelen', guardian an
gels: jongelui, die in groepjes
duidelijk herkenbaar waken
over lijf en goed van argeloze
deelnemers aan het onder
grondse verkeer. Voordat zij
vrijwillig en op eigen initia
tief in het straatbeeld ver
schenen waren berovingen en
mishandelingen in de buurt
van boven- en ondergronds
openbaar vervoer meer regel
dan uitzondering. Na het ves
tigen van gezag, mede dankzij
stevige knuisten, hebben zij
crimineel gedrag terugge
drongen. De baret van de
guardian angel werkt preven
tief.
De pet van de Nederlandse
politieman heeft eenzelfde
werking. Volgens de burge
meester van Westerschouwen,
de recreatiegemeente op de
kop van Schouwen-Duive-
land (Renesse, Haamstede)
Intensievering van surveillance in het Zeeuwse Rer
nesse draagt bij tot afname van "baldadigheid
- foto willem mieras
draagt intensievering van
surveillance bij tot afname
van 'baldadigheid'. Inzet van
(politie)reservisten op par
keerterreinen laat een waar
neembare terugloop in het
openbreken van auto's zien.
Het gemeentebestuur van
Westerschouwen heeft als een
van de eerste Nederlandse ge
meenten in praktijk gebracht
wat minister Korthals-Altes
(Justitie) graag als beleid in
elke gemeente doorgevoerd
wil hebben. Op de politiebu
reaus werken administratieve
krachten voor het invoeren
van aangiften en het geven
van informatie. Politie krijgt
daarmee de handen vrij om
zich met grote regelmaat te
laten zien op plaatsen waar
veel mensen samenkomen.
(Vraag is of met minder man
kracht hetzelfde effect wordt
bereikt.)
Van wakende werklozen in
winkelcentra zal eveneens
preventieve werking uitgaan.
Zij krijgen een aangepaste
opleiding. Mits voor het pu
bliek herkenbaar, zullen zij
zeker in staat zijn de toename
van kleine criminaliteit een
halt toe te roepen, mogelijk
zelfs de omvang te laten afne
men.
Met het plan werklozen in
te zetten bereikt de regerits
een tweeledig doel. Enerzijds
wordt eigendom weer een ze
ker bezit. Anderzijds krijg1
een groep een zinvol bestaan
Niets lijkt erger dan het uit
zichtloze, zinloze bestaan bui
ten de werkende samenleving
Of werklozen een steentje
aan een veiliger bestaan bij
dragen hangt af van het bud
get voor het project. Voorals
nog wordt gesproken overeen
proefperiode voor 1500 man in
1000 winkelcentra verdeeld
over het land. Neemt men de
proef serieus dan zullen
werkwillenden een gedegen
opleiding krijgen.
Terugdringen van crimina
liteit maakt nog geen einde
aan het met voeten treden van
regels. Overal waar veel men
sen zijn geeft de een de ander
een tik, stopt de een iets van
de ander in zijn zak. Naast de
engelbewaarders van Ne«
York, de reservisten van Wes
terschouwen, de werkloze'
van de winkelcentra blijft een
vervolgend en een rechtspre-
kend apparaat nodig
overtreders te corrigeren.
Vraag is of het ontlasten
van de rechterlijke mad11
overgelaten moet worden aan
uitvoerders van het lik-op*
stuk beleid. Of het beter be
waken van lijf en goed nie
zoveel beter ontlastend wertt
dat lik-op-stuk in het experi
mentele stadium kan blijven
steken.
(Dit is het eerste artikel uit een ssrl'
drie. Morgen deel 2)
,01 HAAG (ANP) - De in-
ir'teringen van de Neder-
andse industrie zullen in
938 met ongeveer twaalf
Lent teruglopen ten op-
Lte van de naar schatting
.ijna 16 miljard gulden die
[jermee dit jaar zijn ge-
ïtjaar wordt dan nog een toe-
leiring geboekt ten opzichte
an 1986, toen de industrie 15,2
liljard gulden investeerde. Dit
-lijkt uit onderzoekingen van
et CBS, die gisteren door het
Lsterie van Economische
aken bekend zijn gemaakt.
De
tief g
de al
jaar
in die
(1985:
voorz:
dalinf
procei
heid
drijve
tering
procei
HetC
jaarg
De
rig ja:
Kam
'an onze verslaggever
NIJMEGEN - De 68-jarige
nvalide Peter Sieperda uit
lemmel heeft gisteren bij
Ie politie een aanklacht we
ens discriminatie inge-
iend tegen Vierdaagse-
narsleider Tonny van Don-
;en.
Jk vind het grote onzin dat
tensen in een rolstoel niet of-
Icieel aan de Vierdaagse mo-
en meedoen. Het wordt hen
erboden en dat is pure discri-
ninatie".
De officier van justitie heeft
ich onmiddellijk over de
westie gebogen en de aan
lacht gisteren nog niet ont-
ankelijk verklaard
Hj is zich er van bewust dat
it de begripsomschrijving van
e discriminatie-artikelen in
et Wetboek van Strafrecht af-
eled kan worden, dat de Vier-
aapseleiding door rolstoelers
i weren in overtreding is. Ech-
er - zo constateert hij - er kan
as itrafvervolging plaatsvin-
en ils er sprake is van opzet-
elijte belediging en/of aanzet-
en tot haat. Volgens de officier
d:ar in dit geval geen sprake
an
Peter Siepel besloot gisteren
aigifte te doen nadat de com-
iis;ie 'Rolstoelers in de Vier-
aa»se van Nijmegen' de af-
rij:ing van het bestuur van de
loiinklijke Nederlandse Bond
oer Lichamelijke Opvoeding
QfBLO) als 'grievend, kwets
te en niet serieus' betitelde.
«KNBLO blijft op het stand-
uit staan dat mensen in een
olstoel geen startvergunning
otr de Vierdaagse kan wor-
ei afgegeven.
Maandagavond tijdens de
"iggenparade, het openings
mijn voor de 71e Internatio-
ie Vierdaagse, zullen de
liggen van veertig verschil
de nationaliteiten gehesen
'irden. Een absoluut record.
Nog nooit waren er zoveel
frschillende landen in één
■erdaagse vertegenwoordigd.
Hps
ROT
werk
kome
van i
Rotte
nistei
welzi,
Het g,
van
dat
gen.
sociaa
trokki
te h«
ontsla
uitges
In
meent
150 ai
Dat is
de we
tale
tor. Di
zullen
van hi
sector
j-T BLANKE BEWIND in Pretoria laat g
an om de Zuidafrikaanse bevrijdingsb
■ren als een angstaanjagende en extre
i de bloeddorstige en communistisc
«r zie, plotseling confereren vertegen
'een groep vooraanstaande blanke Zu
ar- vervolgens reizen zij gezamenli
önse landen
De blanke Zuidafrikaanse regering pro
en, maar laat de propagandamachine
uouceren zoals 'Mensen zonder elect
Es De blanken 'diehards' gaan e
tali en de prominente groep van bl
p leden, acteurs en journalisten va
retoria hun paspoorten afneemt,
e waarde van de Dakar-bijeenkomst
®.aard zijn, uit de onstuimige reacti
«k doorklinkt, valt op te maken dat
A:®nuwachtig is geworden,
n dan Pretor'a pleegt voor te ste
inkn en zwart in Dakar zien hoe
e gemeenschap op één hoop te ve
'-aanhangers. Uit diezelfde dialoog
na verdwijning van het aparthe
1 AN?rnhan9ers- Dit diezelfde dialoog
hi I na verdwijning van het aparthe
■lij. ,e voorschijn zal halen om de
i an r ?aat het A^C het gebruik van
i partheid niet uit de weg ('wij accep
t ril realite't van de gewapende strij
De a yorrn van geweld toe. Geweld m
inker.3 van een kleine groep zwaï
in~o 2a' vo°rlopig weinig opleveren
ivoüo daar schrikt Pretoria kennelijk
ikt hLContacten te leggen met de ver
l ri,Lmo9eliik hat er ondanks onde
n Mn is voor avontuurlijke initiatie
isen u meer contacten, hoe eerder
tioren d en zwart in Zuid-Afrika tot
icinti?'iretoria krijgt nachtmerries va
twikkeling is onvermijdelijk.