PvdA blundert zich door visfraudedebat heen
Optreden van justitie niet meteen gecorrigeerd
Euro-top: een beetje geld en veel mooie woorden
ECONOIV
even..^
UITBLAZEN
een pas]
itaatloze
Slecht
weer
VERDEELDHEID EN GESTUNTEL MET MOTIE DOET OPPOSITIE STRUIKELEN
'ONVERWIJLD VOORGELEIDEN' IS EEN REKBAAR BEGRIP
te gramschc
WIM KOCK
DE STEM ACHTERGROND ZATERDAG 27 JUN11987
T5
DE STEM
PESTEMBINNI
3REDA - De prijs v,
bereikt vandaag een r
ALS alles verloopt zo
als de weermannen
van het NOS-Jour
naal het hebben voorspeld
dan is het dit weekeinde
eindelijk afgelopen met
het nationale gelamenteer
over het weer en kan
iedereen naar buiten en in
de zon gaan zitten tot de vellen
eraf vallen. Geen mens kon je
nog tegenkomen of hij begon
over het weer. „Wat 'n rotkli-
maat hé?"
„Ja, wat een rotklimaat."
Als er niet zo over gezeurd
was, zou ik er dan veel van ge
merkt hebben? Misschien die
ene keer toen ik zonder regen
jas door de regen naar de auto
moest. Ja en ook nog op die za
terdag toen ik vastbesloten was
het onkruid te gaan wieden en
het ook pijpestelen begon te re
genen. En nu ik er toch over
nadenk: dat ik de laatste weken
zo dikwijls het gazon moest
maaien had ik natuurlijk ook
aan de regen te danken. Maar
verder?
Wat heb je eigenlijk aan
mooi weer als je gewoon moet
werken? Sommige mensen be
weren dat ze depressief worden
van al die wolkenvelden die de
zon verduisteren. Ja, zo heeft
iedereen wat. Waar ik een uit
gesproken hekel aan heb is de
oostenwind. Een schrale, droge
oostenwind. Ik word er niet de
pressief van. Ik heb er gewoon
een hekel aan en na twee dagen
begin ik die wind uit de step
pen hardop te vervloeken. Dat
die wind meestal blaast over
een door de zon beschenen
land, maakt het voor mij niet
goed. Ik vind zonneschijn
prachtig, net al? iedereen, maar
dan wel zonder die oostenwind.
Als ik moet kiezen tussen zon
neschijn uit blauwe hemel bij
droge oostenwind of het weer
van de afgelopen weken, dan
kies ik - neem me niet kwalijk
- voor het laatste weertype,
nou ja, voor een wat gematigde
variant ervan. Ik geef de voor
keur aan de winden uit het wes
ten.
Soms was het weer uitge
sproken vriendelijk. Ik denk
aan een feestelijk weekend, een
paar weken terug. Op zaterdag
was het receptie, gezamenlijke
maaltijd en disco. Allemaal
binnengebeurens. Het regende
pijpestelen. Het enige dat niet
kon doorgaan was de opstijging
van een heteluchtballon. De
zondag stond in het teken van
de sport. Er moest een groot
toernooi worden afgewerkt en
ziet: de zon scheen tussen de
wolken door die langs de hemel
zeilden - echt zo'n lucht voor
fotografen - en de temperatuur
van 17 graden was ideaal om
bij te spelen, 'koud voor de tijd
van het jaar', maar met een trui
of jack aan was het langs de lijn
en op het terras goed uit te
houden. Iedereen was tevreden.
We hadden geluk gehad, riep
iedereen opgetogen. Nou, dit
soort geluk valt een mens niet
ten deel op plaatsen waar altijd
de zon schijnt.
Deze week was er een dag -
dinsdag of woensdag, ik weet
het niet precies meer - waarop
het allemaal nogal meeviel en
de sombere voorspellingen niet
uitkwamen. Nauwelijks of geen I
regen, minder dan half be-
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllir
wolkt, dus redelijk veel zon. De
digitale thermometer bij het
benzinestation bracht het tot
22 graden zag ik, maar die din
gen zijn niet te vertrouwen, ze
wijzen allemaal verschillende
waarden aan. Maar dacht u dat
de kasteleins gauw hun terras
stoelen hadden uitgeklapt? Op
een enkeling na: nee. Die wa
ren, net als hun klanten, volle
dig in de ban van de NOS-
weermannen. Die hadden ge
zegd dat er nog meer regen op
komst was en daardoor merkte
niemand op dat het zo'n mooie
dag met lekker weer was.
Minstens één krant was er
deze week die een groot maar
speculatief artikel wijdde aan
de gevolgen van het weer voor
de gemoedsgesteldheid van veel
mensen. De verslaggever zelf
werd er sjagrijnig van, anderen
depressief, zo noteerde hij. Een
geleerde verklaarde dat slecht
weer zelfs de oorzaak kan zijn
van slecht functioneren op het
werk. „Wat heb je toch weer
staan klungelen man!"
„Sorry baas, maar heb je niet
gezien dat het regent buiten?"
Regen, reden voor een baaidag.
We zien onze baaldagen te
genwoordig van ver aankomen.
Deze week heten de NOS-weer-
mannen ons de hele oceaan
zien, tot Newfoundland toe.
Het was toen nog een 't-kan-
vriezen -of- 't-kan-dooien-situa
tie. De depressies konden naar
IJsland afbuigen of hierheen
komen. De Engelse computer
dacht dat ze hierheen kwamen,
de Europese hield het op IJs
land. De Engelse lijkt gelijk te
hebben gekregen.
Schieten we eigenlijk wel
iets op met die voorspellingen
voor de lange termijn? Als je
die foto van de oceaan ziet en
al die prut die eraan komt drij
ven, dan heb je geen zin meer
om nog buiten in de zon te
gaan zitten. Uit de toon waarop
de weermannen praten en trou
wens ook Elleke en Noraly
blijkt dat ze zich maar al te
goed bewust zijn van de veron
gelijking in de huiskamers. Ze
spelen er op in, kijken medele
vend de camera in. Henk van
Dorp staat naast de satelliet
foto vol oceaanprut. Trekt licht
de schouders op, spreidt met
een verontschuldigend gebaar
armen en vingers. Hij weet dat
we ons bedonderd voelen, maar
ook dat wij weten dat hij er
niks aan kan doen. Om de een
of andere reden ontsnappen die
weermannen aan het traditio
nele lot van de onheilsbood
schapper. Vermoedelijk omdat
wij al weer zitten te baden in
ons eigen sjagrijn over het mo
gelijk slechte weer van over drie
dagen. Buiten breekt de mid
dagzon door de wolken, maar
wie ziet dat nog?. Rotklimaat!
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rflnlfrölatipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Ad Burger
SOMMIGE CDA'ers konden hun vreugde donderdag
avond na het beëindigen van het Kamerdebat over de
visfraude nauwelijks onderdrukken. Die vreugde werd
niet eens zozeer ingegeven door de wetenschap dat
CD A-minister Gerrit Braks tamelijk ongeschonden door
het debat was gekomen, maar veeleer door het armza
lige optreden van de grootste oppositiepartij, de PvdA.
De sociaal-democraten had
den kans gezien het debat
waaraan ze in een redelijk
riante positie begonnen, als
de absolute verliezers af te
sluiten. De PvdA haalde op
het scheiden van de markt de
handtekening weg onder een
motie, die ze eerder samen
met D66 had ingediend. De
oppositie was verdeeld en liet
dat openlijk blijken.
En dat terwijl de PvdA na
de eerste termijn van het de
bat in een tamelijk riante po
sitie verkeerde. De sociaal
democratische woordvoerder
Jan Pronk had forse kritiek
geuit - net als Linschoten van
coalitiepartij WD - maar
ook al laten doorschemeren
het hoofd van Braks niet te
zullen eisen. Wel bestond de
kans dat de PvdA een motie
zou indienen, waarin de con
clusies van het onderzoek nog
eens hard en bondig op een
rijtje zouden worden gezet en
de minister tot een slagvaar
diger beleid zou worden ge
maand. Zou de PvdA het ver
der handig 'spelen', dan had
ze mogelijk de steun van de
WD voor die motie kunnen
verwerven.
De PvdA 'speelde' het al
leen verder verre van handig.
De motie werd wel ingediend,
maar niet door Pronk en de
zijnen maar door het D66-Ka
merlid Tommei. Tommei
stelde dat Braks de afgelopen
jaren was tekort geschoten;
een mening die door Pronk
kennelijk gedeeld werd, ge
zien het feit dat deze mede
zijn handtekening onder het
stuk zette. Tot zover was alles
nog overzichtelijk.
De problemen begonnen
echter toen Tommei de motie
voor het front van de Kamer
ging interpreteren. Het was
weliswaar geen motie van af
keuring, aldus Tommei, maar
hij kon zich 'evenmin voor
stellen dat een minister met
een dergelijke kameruit
spraak zou kunnen leven'.
Met andere woorden: nam de
Jan Pronk: „Motie van afronding"
Kamer de desbetreffende mo
tie over, dan diende de minis
ter de eer aan zichzelf te hou
den en op te stappen.
Op het moment dat Tom
mei zijn woorden uitsprak,
schrikte de ganse PvdA-frac-
tie op. Zo was die motie niet
bedoeld! Woordvoerder
Pronk kwalificeerde de motie
later als een 'motie van af
ronding'. „We moeten aan het
eind van dit debat een conclu
sie trekken. Daarvoor is die
motie", aldus Pronk. In een
vinnig debatje met WD'er
Linschoten verschafte de so
ciaal-democraat nog verdere
duidelijkheid: „De motie is
niet bedoeld als een motie van
afkeuring". Kortom: Braks
mag blijven. Een heel andere
uitleg dan die van mede-in
diener Tommei.
Het eind van het liedje was
tenslotte dat Pronk te elfder
ure zijn handtekening onder
de motie weghaalde en zelf
een eigen 'motie van afron
ding' indiende. Zowel zijn
motie als die van Tommei
haalden bij lange na geen
meerderheid.
Het optreden van de PvdA
is om een aantal redenen
vreemd. Op de eerste plaats
de houding van de fractie je
gens de minister zelf. De
PvdA, onderling sterk ver
deeld over de vraag of al dan
niet het hoofd van Braks
geëist diende te worden,
kwam tot de conclusie dat de
minister toch mocht blijven
zitten. Officieel omdat Braks
had beloofd beter zijn best te
doen bij het bestrijden van de
visfraude; aangenomen mag
echter worden dat hogere po
litieke doelen aan het besluit
van de PvdA ten grondslag
lagen. Om maar eens wat te
noemen: de PvdA hoopt ooit
nog eens te gaan regeren en
wil daarom het CDA niet te
hard vallen.
Nog merkwaardiger is na
tuurlijk dat de PvdA de fout
maakt om zich achter een
motie van D66 te scharen, ter-
wijl beide partijen aan die
motie een totaal verschillende
uitleg geven. Dat staat op zijn
zachtst gezegd uitermate
slordig. Een duidelijker teken
van verdeeldheid en van ge
brek aan communicatie is
nauwelijks mogelijk. Overi
gens komen dat soort praktij
ken zelfs in de beste politieke
huwelijken voor: CDA-
woordvoerder De Vries liet
tijdens de algemene beschou
wingen in 1984 ooit zijn hand
tekening weghalen onder een
motie over de instelling van
Door Jan van de Ven
JUSTITIE ZET advocaten
achter de tralies. Daarvoor
heeft de officier van justi
tie toestemming nodig van
de rechter-commissaris.
Deze onderzoeksrechter
heeft onder andere tot taak
het Openbaar Ministerie
voor fouten te behoeden.
Hij is er ook aan te pas ge
komen, maar niet onmid
dellijk, zoals de wet voor
schrijft. Tot grote ergernis
van de opgesloten mannen
van de wet.
Een officier van justitie is ook
maar een mens. Zijn falen
dringt weliswaar niet tot de
buitenwereld door, maar fou
ten van het Openbaar Minis
terie kosten de staat - lees: de
belastingbetaler - veel geld.
Nog meer miljoenen als iedere
slordig achter de tralies ge
stopte schadevergoeding zou
eisen.
Justitie weet de schijn van
onfeilbaarheid aardig op te
houden. Het is elke jurist ech
ter bekend, dat ook officieren
fouten maken. Heel onvrien
delijk typeert mr. Anneke van
Baaien, docente aan de Uni
versiteit van Amsterdam, wat
wel het beroepsrisico van het
Openbaar Ministerie wordt
genoemd.
In het Nederlands Juristen
blad van 13 juni schrijft zij:
de actieve vervolgings
waan, die zich van de passieve
- de paranoia - alleen onder
scheid door de reactie op de
waan omringd te zijn door
vijanden."
„De burgerlijke paranoid is
weerloos tegenover de angst:
de overheidsparanoid, de be
roepsvervolger, kan zijn vij
anden daadwerkelijk opspo
ren en straffen en zo een si
tuatie scheppen, waarin zijn
waan de werkelijkheid van de
vervolgden wordt."
Angst voor een vijandige
wereld, misbruik van macht;
wijze mannen hebben bij het
schrijven van het Wetboek
van Strafvordering een zeef
ingebouwd. De samenleving is
immers niet gebaat bij offi
cieren van justitie, die in elk
individu een crimineel zien.
Zo schrijft het wetboek
voor: 'De officier van justitie
voor wien de verdachte wordt
geleid of die zelf den ver
dachte heeft aangehouden,
doet hem, ingeval hij bewa
ring nodig oordeelt, onver
wijld geleiden voor de rech
ter-commissaris'.
In de praktijk betekent 'on
verwijld' binnen een paar da
gen. In de praktijk wordt na
melijk onderscheid gemaakt
tussen inverzekeringstelling
en voorlopige hechtenis. Een
verschil waar de verdachte
niets van merkt en dat de wet,
getuige het citaat, naar de let
ter ook niet kent. Onder be
waring kan men beide vor
men van vasthouden ver
staan.
Uit het vervolg van de wet
blijkt, dat niet de officier
maar de rechter-commissaris
het laatste woord heeft in het
gevangen zetten van een op
gepakte. Genoemde rechter
kan op vordering van de offi
cier een bevel tot bewaring
verlenen. Hij kan evengoed
bij twijfel aan de grond de
vordering afwijzen.
Wijst de rechter-commis
saris de vordering van de of
ficier af dan komt de opge
pakte weer vrij. Voor de ver
dachte nog geen reden tot jui
chen, want onderzoek en uit
eindelijk de afwikkeling voor
de rechter gaan gewoon door.
Er is alleen geen reden om
verdachte in een cel op be
rechting te laten wachten.
Kreeg vervolgingswaan een
kans, doordat de onderzoeks
rechter niet 'onverwijld' op de
hoogte werd gesteld?
Volgens het Wetboek van
Strafvordering moeten er
ernstige bezwaren bestaan te
gen een verdachte om hem te
kunnen opsluiten. Ook dient
bij aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid vast te
staan, dat op de verdenking
een veroordeling tot celstraf
volgt. Want, zo meent de Hoge
Raad, anders is het leed, dat
de opsluiting veroorzaakt,
niet te rechtvaardigen.
Er zijn meer beperkingen.
De maatschappelijke veilig
heid moet gediend zijn met
isolatie. Moordenaar en
drugshandelaar mogen niet
de kans krijgen in herhaling
te vervallen. En de verden
king moet een zwaar misdrijf
betreffen, waarop minimaal
vier jaar gevangenisstraf is
gesteld. Ter zake doende
voorbeelden: verduistering,
oplichting of medeplichtig
heid daaraan.
Professor J.M. van Bemme-
len schrijft in het standaard
werk 'Ons Strafrecht': 'De
voorlopige hechtenis mag in
beginsel niet anders worden
toegepast dan ter vermijding
van het gevaar voor vlucht of
vanwege enige gewichtige re
den van maatschappelijke
veiligheid. Hoofdzakelijk zal
dit laatste slaan op gevaar
voor herhaling (recidive) en
voor collusie, dit is het belem
meren van het onderzoek door
sporen uit te wissen of getui
gen te bewerken.'
'Tengevolge van de aan
drang, die van verschillende
zijden werd uitgeoefend, is de
laatste jaren (Van Bemmelen
schreef zijn boek in de jaren
zestig) een spaarzamer ge
bruik gemaakt van de voorlo
pige hechtenis.' In de jaren
nadien is het middel nog meer
in onbruik geraakt. Dat
slechts ter illustratie, dat jus
titie spaarzaam verdachten
mag opsluiten. Als er echt niet
omheen gegaan kan worden,
is isolatie in een cel te recht
vaardigen.
De officier pakt vier advo
caten op en drie werden na
enkele dagen vrijgelaten: een
man uit Breda, Utrecht en
Bergen op Zoom.
De man uit Bergen op Zoom
zou getuigen hebben aange
spoord om verklaringen af te
zwakken. Bewerken van ge
tuigen geeft aanleiding tot
voorlopige hechtenis.
Uit wat aan de openbaar
heid is prijsgegeven, andere
mogelijk meer onthullende
gegevens ontbreken nu een
maal en dat geldt voor alle
drie de gevallen, weten we dat
van het bewerken van getui
gen weinig is gebleken. Vol
gens de raadsman van de ad
vocaat werd zijn cliënt niet
'onverwijld' voor de rechter
commissaris geleid. In elk ge
val, zo oordeelde de rechter in
kort geding, bestond er in dit
geval geen aanleiding voor
voorlopige hechtenis. Advo
caat naar huis.
De strafpleiter uit Breda
zou documenten uit de gevan
genis hebben gesmokkeld.
Medeplichtigheid aan ver
duistering? De officier van
justitie, zo lijkt het, heeft de
verdachte Bredase advocaat
achter tralies gezet om een
bekentenis los te krijgen. En
dat druist in tegen onze
rechtsbeginselen. Het recht
beschermt immers verdach
ten tegen vervolgende instan
ties door onder andere het
simpele gegeven, dat ver
dachten niet aan eigen ver
volging en veroordeling hoe
ven mee te werken. Zij mogen
zwijgen.
Opsluiting is in dit geval
voor de buitenwacht gebruikt
als een drukmiddel. Cellulaire
opsluiting zet iemand onder
geweldige druk. Zelfs de ge-
hardste advocaat loopt een
deuk op als zijn weg naar de
vrijheid wordt versperd door
een stalen deur. Geen wonder,
dat de man na enkele dagen j
zijn handtekening onder e
bekentenis zet.
Ogenschijnlijk heeft de i
ficier van justitie gezegen-1
vierd. Als het echter tot
rechtzaak tegen de Bredase
advocaat komt, kan het 'vrij
willig' getekende bewijs well
eens als onrechtmatig verkre
gen bestempeld kunnen wor-1
den.
De wegen van het Open-I
baar Ministerie zijn ondoor-[
grondelijk. Ook in het g
van de Utrechtse advocaat
wilde de officier teveel en
rechter-commissaris hield I
hem tegen. Na onderzoek van
de rechter was het immers
snel gedaan met de opsluiting, I
die ook al niet tot onverwijlde
voorgeleiding leidde.
Totdat justitie volledige
opening van zaken heeft
geven, maakt zij zich voor de
gemeenschap belachelijk
de affaires tegen drie van de
vier advocaten. Hoewel de s
menleving als 'opdrachtgever
van justitie' onderhand I
mag weten hoe de vork in de
steel steekt, zal de vervol
gende instantie, zo valt te vre
zen, zich blijvend in stilzwij
gen hullen.
Die houding schaadt het
vertrouwen. En zij kost uit
eindelijk geld van de belas
tingbetaler, die opdraait voor
schadevergoedingsacties. We
gens aantasting van eer en
goede naam bijvoorbeeld.
Door Frans Boogaard
MAANDAG 29 en dinsdag 30 juni wordt
in Brussel met de Europese top van rege
ringsleiders een half jaar Belgisch EG-
voorzitterschap afgesloten.
Dit weekend komen de twaalf ministers van
Buitenlandse Zaken bijeen voor een laatste
voorbereidend overleg, nadat raadsvoorzitter
Martens afgelopen week tijdens een intensieve
elfstedentocht nog al zijn Europese collega's
consulteerde.
Dat heeft België in die zes maanden voor
Europa kunnen doen? En wat mag, op de val
reep van het Belgische voorzitterschap, nog
van de top worden verwacht?
De berichten uit Brussel zijn niet beter dan
het weer van de afgelopen maanden: somber
en onaangenaam.
De zeiltocht over de Atlantische Oceaan, be
doeld als markering van dertig jaar Europese
samenwerking, is een grandioos succes gewor
den - vooral voor Luxemburg, dat als enige
niet aan zee grenzende lidstaat een afgete
kende overwinning binnenhaalde.
Van de toppen van de Mont Blanc en Hima
laya waait trots de Europese vlag. Nog vorige
maand hield een groep EG-getrouwen een suc
cesvolle pelgrimstocht naar het bedevaarts
oord St. Jacques de Compostella, en als er niets
misgaat beleeft Brussel maandagavond in het
Jubelpark het grootste vuurwerk, ooit in Bel
gië afgestoken.
Voor wie de zegeningen van dertig jaar
Europese samenwerking wil zien, zijn ze er.
Tegelijkertijd liep het landbouwoverleg in
de EG muurvast, is er geen enkel zicht op een
solide financiering van de groeiende EG-uit-
gaven, en bleef op buitenlands-politiek terrein
zelfs het geringste succesje uit.
De verwachtingen voor de top, begin vol
gende week, zijn navenant: een korte, maar
dan ook zéér korte termijn-oplossing van de
geldelijke noden van de EG; en een ronkende
verklaring, waarin de twaalf in de fraaiste be
woordingen hun wil tot constructieve samen-
De Belgische premier Martens op het be
zoek bij minister-president Lubbers, voor
het voorwerk. - fotoanp
werking nog eens herbevestigen.
Het Belgische voorzitterschap, zo wordt door
leidende politici van andere lidstaten goed
moedig toegegeven, heeft maar voor een deel
schuld aan het stagnerende beleid, en heeft ook
de wind niet meegehad.
In drie belangrijke lidstaten (Duitsland, En
geland en Italië) hadden verkiezingen plaats.
De toepassing van de Europese Eenheids-
akte werd door een tijdrovend referendum in
Ierland ernstig vertraagd.
En Martens zelf bleven binnenlands-poli
tieke moeilijkheden, waarvan die rond de Voer
het meest in het oog sprongen, bepaald niet be
spaard.
Maar dat neemt allemaal niet weg dat nu
wel op erg veel terreinen van Europese samen
werking absolute of bijna absolute blokkades
zijn opgeworpen.
Geen nieuwe landbouwprijzen, ondanks
aanhoudende pogingen van de Belgische
staatssecretaris De Keersmaeker, omdat
vooral West Duitsland zich blijft verzetten te
gen elke aantasting van de Westduitse boeren-
inkomens.
Geen hervorming van het landbouwbeleid
om dezelfde reden én omdat een blokkerende
minderheid van drie a vier landen (West
Duitsland, Engeland, Nederland en Denemar
ken) zich weigert neer te leggen bij een belas
ting op oliën en vetten.
Een als gevolg hiervan dreigende handels
oorlog met de VS, kort nadat een vorige ter
nauwernood kon worden afgewend.
Op buitenlands-politiek terrein het volledig
vastgelopen initiatief van Tindemans voor een
vredesconferentie over het Midden Oosten; ge
volg van ernstige tegenstellingen binnen de Is
raëlische regering, maar óók binnen de EG
(Thatcher, die Tindemans verbood naar Syrië
te gaan).
Nauwelijks of geen voortgang in de aanpak
van de Zuidafrikaanse apartheidspolitiek,
waarbij opnieuw de Britse premier (Engeland
heeft in Zuid Afrika grote economische belan
gen) een remmende factor was.
Een volstrekt vastgelopen initiatief van
Commissievoorzitter Delors voor een Europese
veiligheidsconferentie, die strandde op me
ningsverschillen, vooral tussen hem en Tinde
mans, over de juridische reikwijdte van het
Verdrag van Rome.
Blokkades ook bij de bespreking van het zo
genaamde 'drieluik' van Delors, dat steunend
op een hervormd en als gevolg daarvan minder
duur landbouwbeleid de gemeenschap meer
geld had moeten garanderen; geld, dat hard
nodig is om het doel van een volledig voltooide
interne markt in 1992 te realiseren.
Blokkades en gebrek aan voortgang, ook in
de verschillende kleinere vakraden.
In de Milieuraad, de Industrieraad, de Cul-
tuurraad (die niet tot vergaderen kwam omdat
België geen nationale cultuurminister heeft en
Tindemans de gewestelijke ministers niet er
kende als raadsvoorzitter); in de Onderzoeks
raad (muurvast gelopen omdat Engeland
gemeenschap al maanden in het ongewisse laat I
over haar geldelijke bijdrage) en Interne
Marktraad, waarover nog afgelopen week een
aantal top-industriëlen zich beklaagde, en in
de Transportraad.
Een Europees verkeersjaar met een record
aan verkeersdoden en weinig of geen maatre
gelen voor een veiliger verkeer;
De opening van een Europees milieujaar,
met tot nu toe evenmin spectaculaire resulta-1
ten. En een slechts marginaal afnemend aantal
werklozen.
Tindemans had dus niet helemaal ongelijk
toen hij kort geleden voor het Europees Parle
ment in Straatburg constateerde dat het niet
goed gaat met Europa. Hij zei het alleen, tot
verdriet van zijn premier, nogal hard: „Nog
nooit is de EG zó het spoor bijster geweest, f e
weten eenvoudig niet wat we willen. Als de re
geringsleiders er binnenkort ook niet in sl
dat aan te geven, kunnen we net zo goed stop
pen."
Zijn Nederlandse collega Van den Broek, af-1
gelopen maandag in Luxemburg, was overi
gens al nauwelijks optimistischer: „We zullen
ons moeten richten op een paar hoofdpunten
daarop oriëntaties meegeven aan de vakraden I
Als we ons in details begeven, wordt het een
chaos."
Dat beginsel, de werkelijke probleempunten I
vermijden en in plaats daarvan aan de hand
van wat globale intentieverklaringen over de
toekomst in elk geval de acute budgetproble
men voor de korte termijn aanpakken, lijkt in-1
middels algemeen aanvaard door de Commis
sie én het voorzitterschap.
„Vanuit een oogpunt van methodologie, e» I
na het probleem van alle kanten bekeken te
hebben, zijn wij ervan overtuigd geraakt dat
door een beginselverklaring over de toekoms'
van de EG we de korte termijn-problemen I
kunnen oplossen, en niet omgekeerd," aldus
deze week Commissievoorzitter Delors.
Voor Martens zelf, die begin dit jaar nog met
zoveel enthousiasme zijn raadsvoorzitterschap
aanvaardde, moet het allemaal een enorme te-1
genvaller zijn.
een commissie-Wagner voor
de volksgezondheid die hij sa
men met de toenmalige VVD.
fractievoorzitter Nijpels had
ingediend. Dat gebeurde toen
met de historische woorden
van Nijpels: „Ik wil graag in
deze motie twee woorden
schrappen en wel de woorden
'De Vries"'.
Opvallend in het debat
over de visfraude is verder
het optreden, of beter gezegd;
het niet-optreden, van PvdA.
fractievoorzitter Wim Kok,
Terwijl zijn CDA-opponent
Bert de Vries enkele malen
nadrukkelijk aan het debat
deelnam, deed Kok er gedu
rende twee dagen het zwijgen
toe. Tot een openlijke poging
om de schade nog enigszins
beperkt te houden, kwam het
niet. Kok zat erbij en keek er
naar hoe zijn partij meer i
modaal uitgleed.
Een aantal prominente
PvdA-kamerleden vroeg zich
onlangs in een serie inter
views in NRC Handelsblad af
of de PvdA wel voldoende
kwaliteit in huis heeft
weer te gaan regeren. Wie de I
rare strapatzen van de PvdA
in het debat over de visfraude
nader beschouwt, kan zich
afvragen of de sociaal-demo
craten de kunst van het oppo
sitie voeren nog wel beheer
sen.
Maandag viert prins Be
hard zijn 76ste verjaardag
Bro
|Van onze verslaggever
ac Hermans was gisten
look. En vanaf vandaag
irood voor 99 cent in de
lieding maar één dag. IV
[ermans weer 1,59 gulder
ie economische contro
ienst van het ministerie v
Iconomische Zaken heeft t(
Inogtoe een twintigtal sup<
markten beboet, die Nedc
lands brood onder de minimi
'prijs verkochten. In West-Br
[bant zijn er bij de gepolste l
ij ven nog geen controles
'eest.
Het Produktschap voor Gr
pen, Zaden en Peulvrucht
binnenkort overleg op gai
brengen over aanpassing v<
de verordening waarin de i
limumprijs voor brood is vas
gelegd. Het schap, dat stei
jjecht aan handhaving van
inimumprijs, wil ook het ro
ge-tarwebrood onder de vero
pening brengen.
Deze stap van het schi
JTRECHT (ANP) - De o
roedend over de weigerir
peer 18.000 in Nederland v
en paspoort te geven. Dat
folgens een woordvoerder va
|et Inspraakorgaan Welzi;
lolukkers is de regering g<
[wicht voor druk van Indonr
sië. Dat land heeft gedreig
net een visumplicht voor al
(ederlanders als de staatloz
lolukkers een Nederlanc
ispoort zouden krijgen.
Het niet nakomen van de b<
[ofte noemt de woordvoerdi
m 'staaltje van onbehoorlij
stuur'. Het inspraakorgaa
inderzoekt de juridische mog<
ikheden om tegen het beslu
beroep te gaan.
Tenslotte vraagt het ii
[praakorgaan zich af of het k£
)UDE vechtjassen, geprezen
pguisd om hun weerbarstig!
pij hun afscheid van hun hart
opmerkingen vinden we
|en. George Washington wag
panties, George Patton en Dot
('denten in scherpe bewoord
(et Rode gevaar en Dwight Ei:
ndustrieel-militair complex. Df
e Rogers ('Ik ben maar eer
Pin geld te verdienen als com
Pynisch) verzette zich (nog ee
penakkoord met de Sovjet-Uni
f'ng zijn geloofwaardigheid zo
i 'n de meeste Westeuropese
ledeeld en ook de Amerikaans
- onderschrijven. Sterker: Rc
lening niet wenst te herzien.
Ook al zit de generaal er in i
'in geneigd in die richting te
rn de discussie over de 'Eur<
yen heel wezenlijk geweest.
-e9 gebleken bij de voorberei
y>luit (plaatsen en tegelijkert
de hoop een vermindering v
-reiken).
Hij heeft nooit zijn zorg over
l r verregaande Amerikaans
Sr-'h's':iaar 'S' or|der stoelen o
jon strijdbaar en intelligent g
Lfaren van een ontkoppeling
I ensie- Hij heeft als eerste zi
I a us van de Europese def<
Lntimeri'<anen det Ijzeren Gor
wy 'n' maar cle fr°ntlijn zoeke
act if"EuroPa ma9 deze gen
,-st dankbaar zijn. Hij neemt
L °Peanen nadenken over ee
L®ea moment dat het macht
L®' de beproeving ervaart om
f aai Rogers kijkt sceptisch
,en wenst niet dat er riscico
L Navo. Zijn twijfels en b
Jfk!an9 'n herinnering blijver
-ohtjassen snel te wijken.
