ALLEEN 'KLEINE BRUINE' KAN BESMET ZUN
Niet elke vleermuis is hondsdol
Kunstheup op maat komt eraan
r
Ue
heeft Pï
Rea<
WÊÊÊB R I EJF U|l
DE STEM EXTRA DINSDAG 9 JUN11987
De 40-jarige Fries Ten Hoeve zal
wel nooit meer een zielig vleer
muisje van de weg oprapen.
Loslaten
Wonderlijk
PAPIER
VOOR UW PEN
Taaibureaus
Honecker en de
mensenrechten
Het weerbericht
Kritiek
Homo-acties
Angelenland
LOSSE
FLODDERS
Voedsel
WASHINGTON - H
ciale commissies va
instellen naar de gel
Iran en de even ge
werd verleend aan
lijkt in feite voorbij
-
T48
Door Cees Maas
Hij wandelde onlangs met zijn dochterje
in de bossen van Gaasterland, ontdekte
een verzwakt piepend vleermuisje langs
de weg, pakte het vast om het in een
boom te zetten en werd prompt in de vin
ger gebeten.
Een klein gaatje, een paar druppels bloed, maar
een onthutsende diagnose: Ten Hoeve bleek be
smet met hondsdolheid. Een infectie waar je
vroeger normaliter aan dood ging.
Rabiës werd vastgesteld na onderzoek van
het kadavertje van de vleermuis op het Dierge
neeskundig Instituut. Het diertje was door het
virus al zodanig uitgeput dat de beet in de vin
ger van de wandelaar zijn 'kus des doods' was.
Dat het voor Ten Hoeve beter afliep, is te dan
ken aan het Rijksinstituut voor Volksgezond
heid en Milieuhygiëne waar de wandelaar ijl-
lings naar toe werd gebracht. Hij kreeg een in
jectie met een vaccin voor wildrabiës, omdat het
virus dat de vleermuis hondsdol maakte, nog
relatief onbekend is. Zeker in Nederland. Een
vaccin is er nog niet, maar het virus is zwakker
dan dat waar wild mee wordt besmet, dus ver
moeden de medici dat het wel zal helpen.
De vleermuis in de Gaasterlandse bossen was
het eerste exemplaar in Nederland waarbij ra
biës werd geconstateerd. Wat deskundigen al
ongeveer een jaar lang vreesden is uitgekomen.
En het plaatste ze tegelijk voor een hoop proble
men. Want hoe hou je een besmette groep vlie
gende dieren onder controle? Hondsdolheid on
der vossen komt al langer voor en dankzij in
tensieve bejaging in de grensstreken gebeurt
het haast nooit dat een dolle vos het binnenland
bereikt. Maar vleermuizen vliegen, en bij voor
keur 's nachts.
De kleine bruine is een insecteneter en een
laatvlieger. Wat zeggen wil dat het beest pas
een uur na zonsondergang aan zijn dagelijkse
jacht begint. Daarbij komt dat ze heel klein zijn
en ('s zomers) natuurlijk buitengewoon moeilijk
te vangen. Een ander probleem voor de onder
zoekers is dat vleermuizen in Nederland be
schermde dieren zijn, anders dan de vos. Je
kunt ze dus niet bejagen in de hoop de infectie
een halt toe te roepen. De vliegende dood. Dra-
cula in het echt. Je reinste horror.
Nu loopt het allemaal niet zo'n vaart. Uit on
derzoek in Denemarken (waar de meeste be
smette vleermuizen zijn en wat waarschijnlijk
de besmettinghaard van West-Europa is) is ge
bleken dat alleen de kleine bruine vleermuis
besmet is. In 1985 werden in Denemarken 23 ka
davers onderzocht, 10 daarvan waren positief.
Een jaar later bleek de ziekte echter al danig om
zich heen gegrepen te hebben. 96 Positieve ge
vallen onder 196 kadavers. Deskundigen gaan er
dus van uit dat ongeveer de helft van de bruine
vleermuizenpopulatie in Denemarken besmet
Langzaam is de ziekte Nederland binnenge
komen, want de kleine bruine vleermuis is geen
trekker. Hij legt geen grote afstand ineens af.
De kleine bruine is echter maar één van 800
soorten die verdeeld is onder 19 vleermuizenfa-
milies op de wereld. Eptesicus Serotinus zoals
zijn Latijnse naam luidt, is één van de dertig fa
milieleden van de zogeheten breedvleugelvleer-
muizen. Wel vrij algemeen voorkomend in Ne
derland, maar toch nog een enkeling tussen alle
inlandse soorten. Ze hangen bijvoorbeeld 's
winters niet in trossen te slapen in de Lim
burgse mergelgrotten. Ook in bossen zie je ze
niet veel. Ze wonen het liefst bij huizen.
Hondsdolheid onder vleermuizen wil dus niet
zeggen dat elk vleermuisje in Nederland nu in
eens een 'vliegende dood' is geworden. Want dat
is de angst van sommige natuurliefhebbers; dat
er Kamervragen komen die ertoe leiden dat de
wet veranderd wordt zodat de vleermuis zijn
beschermde status verliest en vogelvrij ver
klaard zal worden. Een heksenjacht onder de
inlandse vleermuizenpopulatie is dan niet
denkbeeldig, menen natuurliefhebbers.
Door Frits Stommels
NIJMEGEN - Misschien
wel de goedkoopste en
meest dankbare verwor
venheid in de genees
kunde is de kunstheup of
heupprothese. Veelal wat
oudere mensen die geen
stap meer voor de andere
konden zetten kregen hun
beweeglijkheid terug en
bewogen zich weer als
vanouds.
Maar alsof het nog niet ge
noeg is zal een verdere ver
fijning het allemaal nog inte
ressanter maken. Men begint
namelijk het losraken van de
prothese onder de knie te
krijgen. Dit is probleem
nummer één. Het heeft tot
gevolg dat zo'n prothese
maar tien tot twintig jaar
'houdt' met het gevolg dat er
weer een nieuwe prothese
moet worden geplaatst. Door
de kunstheup beter te laten
'kleven' kan een veel langere
levensduur worden verwe
zenlijkt.
Dat is vooral interessant
voor wat jongere mensen die
op deze manier één en niet
twee of drie keer in hun le
ven een nieuwe heup hoeven
te laten plaatsen. Dat laatste
is ook daarom niet gunstig,
omdgt de kwaliteit bij elke
nieuwe plaatsing achteruit
gaat.
Het neusje van de zalm zal
dadelijk zijn om een kunst
heup- op maat te plaatsen.
Daarmee wordt voorkomen
dat er beweging blijft zitten
tussen kunstheup en bot, oor
zaak van het vroegtijdige
loslaten. Bij deze kunstheup
op maat, die lang niet meer
zo ver weg is als de meeste
mensen denken, wordt de
kunstheup bevestigd zonder
dat er nog een pasta-achtige
stof aan te pas komt. Deze
pasta of cement is er nu om
de heupprothese passend te
maken.
Dat het de medische we
reld ernst is blijkt uit het feit
dat de Nederlandse Ortho-
paedische Vereniging, een
beroepsvereniging van medi
ci, de werktuigbouwkundige
dr. ir. R. Huiskes aan de Nij
meegse universiteit heeft be
noemd. Hij wordt bijzonder
hoogleraar in de 'biomecha
nica van het steun- en bewe
gingsapparaat'. Naast we
tenschappelijk onderzoek zal
hij ook onderwijs geven in de
studierichting gezondheids
wetenschappen.
Huiskes is bezig met het ont
wikkelen van een nieuwe
prothese. Deze krijgt zo'n
vorm dat de natuurlijke li
chaamskrachten optimaal
kunnen blijven doorstromen,
terwijl de verbinding tussen
bot en prothese behouden
blijft. Om dat te bereiken, zo
heeft hij aan de hand van
computermodellen berekend,
moet de prothese een speciale
vorm hebben.
Tot nu toe is een klein aan
tal van deze protheses getest
via computerberekenings
modellen en op de testbank.
Het probleem is de afdichting
aan onder- en bovenkant.
Een bijkomende vraag is hoe
dik het slangetje moet zijn,
waar de pasta doorheen
wordt gespoten.
Huiskes: „Veertig procent
van de protheses bij patiën
ten onder de veertig jaar is al
na zeven jaar verwijderd.
Met name voor deze patiën
ten is dat verre van leuk. Ze
moeten weer een nieuwe
heup en nog eens een nieuwe
en de situatie wordt steeds
slechter. Één revisie kan nog,
maar drie keer is gewoon
slecht."
De laatste jaren zijn er in
Nederland 10.000 kunstheu-,
pen per jaar geplaatst. In de
hele westerse wereld samen
gaat het over een aantal van.
een half miljoen. Vooral voor
ouderen van 65 tot 70 jaar is
zo'n heupprothese een uit
komst. In plaats van veel pijn
en het gebruik van allerlei
hulpmiddelen en medicijnen
zijn ze in één slag van veel
problemen verlost.
„Het is een wonderlijke
operatie", zegt Huiskes en hij
rekent voor dat de gemeen
schap met deze dankbare in
greep op de koop toe nog veel
geld spaart ook. In de Ver
enigde Staten is uitgerekend
dat daar in 1979 voor 0,7 mil
jard dollar aan kunstheupen
is geplaatst. Wanneer dat
niet was gebeurd hadden de
zelfde mensen voor een mil
jard dollar 'opgesoepeerd',
een winst dus van 300 mil
joen dollar.
De Nijmeegse hoogleraar in de "biomechanica van het
bewegingsapparaat' prof.dr.ir. R. Huiskes.
- FOTO JAN VAN LEEUWEN
Elke heupprothese, die vijf
jaar blijft zitten, bespaart de
gemeenschap 70.000 gulden
en dan heeft hij het werkver
zuim niet meegeteld. Als het
aan Huiskes ligt mogen er
dan ook veel meer heuppro
theses plaatsvinden In 'zijn'
ziekenhuis - het Sint Rad-
boudziekenhuis - vinden er
150 nieuwe plaatsingen per
jaar plaats. Bovendien zijn er
50 opnieuw-plaatsingen.
Bijna lyrisch zegt hij: „Het
is de meest succesvolle ope
ratie van deze eeuw".
O0®1
i „cnsF®*
V"' r-vC c ROB*"
O*®"?!
In De Stem van vrijdag 22
mei j.l. besteedde Wim Kui
pers enige aandacht aan het
taaibureau van de in Maas
tricht woonachtige en
werkzame neerlandicus drs.
Jac Aarts. Dit artikel be
handelt een onderwerp dat
mij zeer na aan 't hart ligt:
het onzorgvuldig en ondes
kundig hanteren van de Ne
derlandse taal. Ondanks het
gegeven dat voor de mees
ten in ons land Nederlands
hun moedertaal is, kun je je
afvragen hoevelen (liever
hoeweinigen..) die moeder
taal goed beheersen?
Er wordt op vele fronten
en in vele media gezondigd
tegen de regels van de taal:
in kranten en tijdschriften,
in advertenties, reclamefol
ders en -brochures. Er
wordt gezondigd tegen de
regels van de grammatica,
de spelling en de interpunc
tie. Maar ook stijlfouten zijn
aan de orde van de dag en
die geven zinnen soms een
geheel andere betekenis dan
de auteur had bedoeld! De
columnist J.L. Heldring
wijdt regelmatig zijn co
lumn in het NCR Handels
blad aan onzuiver taalge
bruik, wat zijns inziens het
gevaar in zich draagt van
onzorgvuldig denken.
Het doet mij genoegen te
lezen dat een neerlandicus
in Maastricht een taaibu
reau heeft opgericht. Het
doet mij minder genoegen
enkele onterechte 'claims' te
lezen, zoals 'Zijn bureau is
dan ook uniek in Neder
land', maar niemand is
zo breed bezig als ik', 'Ner
gens een taalkundige in de
Gouden Gids'.
Uniek is het taaibureau
van de heer Aarts absoluut
niet. Ik ben zelf reeds drie
jaar geleden gestart in
Breda met mijn Bureau
voor Tekstkritische Advie
zen. Mijn activiteiten con
centreerden zich aanvanke
lijk op het taalkundig én
creatief beoordelen, corrige
ren en herschrijven van
voornamelijk commerciële
teksten. In het beginsta
dium voorzag ik op eigen
initiatief advertenties, fol
ders en brochures van
tekstkritische op- en aan
merkingen. Soms werd dat
absoluut niet gewaardeerd,
omdat potentiële opdracht
gevers een neerlandicus per
definitie beschouwden als
een 'a-creatieve zieletrap-
per, die met het wetboek der
grammatica in zijn hand en
stof in zijn baard de creati
viteit in een tekst meedo
genloos onderwierp aan de
regels van de taalwetten'.
Pas wanneer je er in
slaagde duidelijk te maken,
dat je vanuit een positieve,
opbouwende invalshoek
wilde proberen sémen met
de opdrachtgever een zowel
creatief als taalkundig per
fect eindprodukt te realise
ren, dan had men vaak wel
oren naar zo'n objectieve en
externe taaldeskundige.
Ik kan uiteraard niet be
oordelen hoe breed de heer
Aarts bezig is, maar dat nie
mand zo... is als hij waag ik
te betwijfelen. Hij zegt zelf
bv. een groot bedrijf als
Philips niet als klant te zul
len krijgen. Mijn eerste
twee grote opdrachtgevers
waren multinationals!
Daarna volgden vele andere
opdrachtgevers, onder wie
zo'n vijfentwintig kleine,
middelgrote en grote bedrij
ven en ook een vijftiental
(erkende) reclamebureaus
over heel het land verspreid.
Voor de reclamebureaus
fungeer ik als een taaladvi
seur, die aan het einde van
het creatieve produktiepro-
ces beoordeelt of de creati
viteit van de tekst niet ten
koste van correct en logisch
taalgebruik is gegaan. Vaak
betekent dat dus het geheel
of gedeeltelijk herschrijven
van een aangeboden tekst,
zowel creatief-inhoudelijk
als taalkundig. Deze activi
teiten behelzen ongeveer
vijftig procent van mijn ac
tiviteiten.
Daarnaast kwam er
steeds meer vraag naar het
bedenken en schrijven van
conceptteksten, niet zozeer
van de reclamebureaus,
maar van de bedrijven en
(onderwij s)instellingen. Het
Bureau voor Tekstkritische
Adviezen werd uitgebreid
met Copy Concepting. Op
dit moment evenaren mijn
activiteiten als copywriter
die als tekstcriticus. Ik
schrijf een veelheid aan tek
sten voor de meest uiteenlo
pende opdrachtgevers en in
de meest uiteenlopende vor
men. Variërend van infor
matiekranten, folders, bro
chures, redactionele artike
len en persberichten, via ca
talogusteksten, specials, ad
vertenties en mailings, tot
cursussen, handleidingen,
uitnodigingen, verhuisbe
richten en nieuwjaarskaar
ten. Er zijn ongetwijfeld et
telijke uitstekende en crea
tieve copywriters in Neder
land, maar of die copywri
ters ook taalkundig gezien
allemaal even goed onder
legd zijn..? Voor opdracht
gevers vormt die laatste
groep natuurlijk besparing
van tijd en geld: het crea
tieve concept en de taalkun
dige produktie blijven bij
hen immers in één hand en
dat bespaart de tijd en het
(doorgaans relatief zeer be
scheiden) honorarium van
een externe taaldeskundige.
'Nergens een taalkundige
in de Gouden Gids', stelt de
heer Aarts; uiteraard staat
er in ieder geval minstens
één taalkundige al enige ja
ren in de Gouden Gids, kijk
maar onder 'Tekstschrij
vers'. Copywriters zijn ove
rigens echt geen mensen die
volwassenen toespreken als
kleuters, zoals de heer Aarts
wellicht vermoedt. En co
pywriters zijn ook geen
amateurs die een hele dag
doen over een klus die de
heer Aarts in anderhalf uur
klaart...! En hoe komt de
heer Aarts erbij, dat de
tekstverwerker saaie stan-
daard(verkoop)brieven
schrijft? Deze ingezonden
brief is absoluut geen stan-
daardbrief en hij komt toe
vallig wel uit een tekstver
werker....
Breda,
drs. JJ.A. Hendrickx
Het is met verbijstering dat
wij kennis namen van het
officiële bezoek van het zg.
staatshoofs van de Duitse
Democratische Repu
bliek, Erich Honecker, op 4,
5 en 6 juni aan Nederland.
Verbijstering omdat toch
bekend is, dat deze man
schuldig is aan schendingen
van de meest elementaire
mensenrechten.
Wij wijzen o.a. op de
mensonwaardige behande
ling van politieke gevange
nen, de verkoop van hen te
gen harde westerse valuta
(DM) aan de Duitse Bonds
republiek, het in stand hou
den van de muur en het be
letten van het vrije verkeer
van burgers door o.a. cen
suur, bewakingsvoorzienin
gen, toepassing van geweld
enz. enz.
De vraag mag zeker ge
steld worden in hoeverre
het officiële bezoek van deze
schender van mensenrech
ten/dictator bij volmacht
van de USSR, in overeen
stemming geacht kan wor
den met de officieel juiste
regeringsopvatting over de
mensenrechten.
OSL Stichtingen voor vrij
heid en veiligheid
Werkgoep Breda,
Mevr. Th. van Dijk
Daar ik verschillende stuk
jes uit 'De Stem' uitknip, in
plak of op 'n andere manier
bewaar, wil ik u vragen om
het Weerbericht op de vóór
pagina op 'n hogere plaats te
drukken, liefst direct onder
de datum. Reden hiervan is,
dat het weerbericht nogal
eens precies op de vouw te
recht komt.
Dit stukje komt in m'n
plakboek, maar het gebeurt
meer dan eens, dat er de
kreuk in zit. Bij de andere
artikeltjes wordt verwezen
naar 'Weekend', 'gids', 'ach
tergrond' e.d., zodat die in
z'n geheel elders kunnen
worden gelezen, en be
waard. Het zou voor m'n
verzameling prettiger zijn,
als 'Het weer in Zuidwest
Nederland' derhalve boven
aan komt te staan.
Mocht het zijn, dat u aan
mijn verzoek zoudt kunnen
voldoen, dan doet u mijn
verzameling (nü goed 600)
echt eer aan. Dank voor uw
welwillendheid dit te over
wegen.
Zundert,
A. Th. C. van Rossum
Ongezouten kritiek leveren
op alles en iedereen, dat is
Nederland op z'n smalstDe
laatste jaren moeten vooral
onze bisschoppen het ont
gelden. Eerst viel men over
mgr. Simonis, toen over
mgr. Ter Schure en nu over
mgr. Bomers. En dan zwij
gen we nog maar over mgr.
Gij sen die een storm van
protesten ontketende, maar
die zo vasthoudend en vuur
vast blijkt te zijn, dat men
daar onderhand z'n tanden
op kapot gebeten heeft, zon
der dat hij daarvan uit z'n
evenwicht raakte. Een rots
in de branding
Protesten van de 8-Mei-
beweging tegen een inte
grale geloofsbeleving, om
dat die niet meer zou passen
bij 'het moderne levensge
voel'. Dat laatste werkt in
derdaad verwarrendOok
protesten als de premier de
stormbal hijst tegen de drei
gende verloedering, dan
valt de gehele Nederlandse
pers over hem met een her
rie gelijk het geglibber van
de duivel in het wijwater
vat. Gelukkig dat god de
langste heeft
Oosterhout,
H. Hoegen
Waar zijn de homofielen
eigenlijk mee bezig? Het
Avondmaal of de Commu
nie is een instelling die de
Heer Jezus zelf heeft inge
steld en is niet een verzinsel
of handeling van mensen.
De acties die zij voeren is
geen actie tegen mensen,
maar rebellie tegen God,
met alle gevolgen vandien.
1 Korintiers 11:17 Mis
bruiken bij het Avondmaal
vers 27: Wie dus op onwaar
dige wijzen het Brood eet of
de Beker des Heren drinkt,
zal zich bezondigen aan het
Lichaam en Bloed des He
ren. Vers 29: Want wie eet
en drinkt, eet en drinkt tot
zijn eigen oordeel, als hij het
Lichaam van Jezus niet on
derscheidt. Vers 30: Daarom
zijn er onder u velen zwak
en ziekelijk en er sterven
niet weinigen. Indien wij
echter onszelf beoordelen,
zouden wij niet onder het
oordeel komen.
Voor de actievoerders
slechts het volgende: bezint
eer gij begint en bekeert u
tot de levende God. Hij zal
zich dan ook over u ontfer
men. In het andere geval:
God is Liefde, maar laat
niet met zich spotten.
Rijen,
Mevr. M.H. Meijer
De Amerikaan is
voortdurend met
zichzelf bezig. Ik be
doel nu niet zozeer met zijn
innerlijk - ofschoon de
psychiaters hier een v 1
weelderig bestaan //y
hebben - maar met f- - <4
zijn uiterlijk. Dat
is niet zo verwon
derlijk. Want de
Amerikaan is dik.
Mensen die hier al^
langer wonen vertellen
mij dat de Amerikaan tien
jaar geleden nog veel dikker
was. Maar hij begon zich een
beetje te schamen voor de rest
van de wereld en hij begon zich
bovendien zorgen te maken over
zijn gezondheid.
Vanaf dat moment ging de
Amerikaan -die nergens half
werk van maakt- joggen, ge
wichtheffen, home-trainen en
aerobic dansen. Omdat de Ame
rikanen overal geld in zien, be
gon tegelijkertijd een nieuw
genre boeken het licht te zien.
Die gingen over hoe je moest
vermageren. De meest succes
rijke werken droegen titels als
'Mager worden en toch meer
eten', 'Vermageren met tien pils
jes per dag', 'Slank worden zon
der hongerlijden' etc.
Want de Amerikaan wilde
wel slank, maar niet hongerig
worden. Verschillende 'dokters'
en zelfs 'professoren' hebben
fortuinen verdiend met flinter
dunne geschriftjes waarin ze
hun onbewezen theorieën over
het mager-worden voor goed
geld aan de man brachten. Maar
nimmer produceerden ze een
werkje onder de waarheidslie-
vende titel: 'Slank worden is af
zien'.
Uit dit alles blijkt dat de
Amerikaan, behalve door de
slanke lijn, ook is gebiologeerd
door voedsel. Ik bedoel maar:
waar in de wereld vindt je in je
dagblad wekelijks een speciaal
aan 'Food' gewijde bijlage?
Dik-worden en voedsel heb
ben natuurlijk iets met elkaar te
maken. Dat geldt zeer in het bij
zonder voor Amerika, een land
van pioniers waar het dagelijks
brood jaren lang veel belangrij
ker was dan welke culinaire ver
fijning dan ook. De Amerikanen
aten daarom stevig en veel,
daarbij gedreven door het vaste
geloof dat goed eten nooit slecht
kan zijn. In die traditie zijn de
eindeloze ketens restaurants
ontstaan waar zogenaamd 'junk
food' wordt verkocht. Daar wor
den nog steeds enorme hoeveel
heden sponsachtige hamburgers,
vreemd smakende, met vet en
vocht gevulde worsten en naar
amoniak ruikende en in hun
eigen vet gesmoorde kippen ge
serveerd.
Amerika is wellicht het enige
land ter wereld waar je 'dik van
armoede' kunt worden. Ar
moede dwingt veel mensen tot
het nuttigen van uitsluitend
junk-food, bijgevolg waarvan
veel armen en zelfs straatzwer-
Lang voordat er zich Saksers
en Angelen hadden gevestigd
in het naar hun genoemde
Engeland, d.w.z. Angelen
land woonden er al Friezen.
Dit wordt sistimatisch ver
zwegen in het nederlandse
geschiedenisonderwijs. Al
dus sprak dr. Roelof Krui-
singa in 'Frysk en Frij' van
28-6-1986. Hij kon het niet la
ten even te vermelden tijdens
zijn toespraak in het Admi
ralty House in Londen dat 'it
Keninkrijk Frieslan al bestie
doe't de wurden Ingelean en
HollSn noch ütfunden wur
den moasten 'Gelijk had hij
want Cassius Dio (160-235)
vermeldt in zijn in het grieks
geschreven Historia dat Dru-
sus de Friezen onderwierp
aan het Romeinse gezag,
waarna velen de wijk namen
naar Engeland.
Tacitus noemt ze ook en ze
kunnen in 1988 hun 2000 jarig
bestaan vieren als ze dat wil
len. Wat bewoog echter dr.
Kruisinga om dat even te
vermelden in Londen. Had
hij wellicht Engelsen ont
moet van het Colonel Blimp
genre, zoals ik vóór de oorlog
Engelse vrinden had die ik er
niet van kon overtuigen dat
Philips een nederlands con
cern was met vestigingen in
Engeland en niet andersom
zoals zij volhielden.
Twee van hen hebben een
keer bij me gelogeerd in
Breda en tijdens de histori
sche wandeling door de bin
nenstad heb ik op het Kas
teelplein - om wraak te ne
men - even omhoog gewezen
naar de groen uitgeslagen
stadhouder op zijn levens
groot groen paard en langs
mijn neus weg vermeldt:
Deze Hollander heeft nog een
tijd lang op de troon van En
geland gezeten. Bij mijn we
ten heeft er nooit een Brit op
de troon gezeten van Neder
land. Correct me if I'm
wrong'. Het boekje 'Hoe
maak ik vrienden in Groot
Brittanië' is dan ook niet van
mijn hand. Wel het volgend
zoekplaatje, waarin een van
de zeven woorden geen en-
M
gels woord is. Welke 1
dat woord dan wel en will
het Nederlandse woord f
voor?
Both Rathe, Rather,
ther, Rotary, Rotherrie,?'
thermere.
Als u dit snel vindt i
een taalwetenschapper i
volgens professor Rictó
Freyman een flapdrol.
Amerikaanse Nobelprijs
naar voor natuurki
noemt nobelprijsheerlijk
alpha wetenschappen 1]
koek op een laag pitje' f
level baloney) Een bizom'
vermelding krijgen de fi->|
fen aan zijn universiteit;?
waren al bizonder gei
kerels (those guys were p
ticularly inane) zie
210 van 'Surely, you're jol
Dr. Feynman'. Van béte
tenschappers kunt u kj
dat u uit dezelfde atffljf
bent opgebouwd als uw Mj
uw mattenklopper en
horloge.
U dankt uw gestalte1]
uiterlijk niet aan de opb:
en rangschikking van
atomen maar aan de 1'
ruimte daartussen. We'*
die ruimtes opgevuld dttoj
wat samentepersen
ieder atoom aan alle 1
aansloot aan de omring'
dan zou u zoveel kleiner J
dan nu dat u voor het
oog niet zichtbaar zou zij
Is even wennen dat u to
zen bestaat uit lege ru
net trouwens als ik, prf*
Diana, aartsbisschop Tut» j
Moeammar Ghadaffi. C
ge, derhalve, en heftu']
hellebaart.
John 0$
vers er ogenschijnlijk o
gezond uit zien.
Maar er komt I
zeker verandering in
woonten van de Amei
is zijn eigen menu beu. 51
ste decennia heeft hij <jc J
van duizenden Chineese 1
se, Koreaanse en IndiaseV
xicaanse restaurants t
Die exotische invasie t
wat saaie en eenkennige
dat de Amerikaan van v
had op revolutionaire
gewijzigd. In het kielzog
dat exotisch eten, vol
Franse keuken, de
wijntjes, de heerlijke
kazen, de stevige Ierse bij]
ten, de Italiaanse pizza's.
Door Jo Wijnen
Nu is plotseling alles
met' (spreek uit: goenmt|
de klok slaat. De
staat op het punt een leb
te worden. Sommige grote J
food-ketens verstrekken a
uitstekende Franse friet
voedzame en gezonde
lichte visgerechten en »ai|
meer zij. Het is een ononlif
baar proces. Amerika I
toenemende mate in de l]
pese keuken, zweert ui t
mende mate zijn eij
woonten en daarmee - toto]
kere hoogte - zichzelf af, H
eigenlijk verfijnd zijn i
daarom naar wijn- en 1
sussen, leert met mes en|
eten, koopt Franse kookbf
en zorgt tegelijkertijd d;|
slank blijft.
Een kok heet al op veelpj
sen 'chef, de ober word' t
daar al 'garcon' genoemi!
sommige restaurants praicf
bezoekers al niet meer Itiii
tig en maken ze geen ruzie J
als ze toevallig tien mimiltl
een schotel moet wachtte!
een receptie wordt een g
over de beste restaurants a
stad en de nieuwste met
prijs gesteld. Culinaire i
wordt als een uiting til
schaafdheid gezien. Wie m
tellen kent het verschilI
een Elzasser- en een 1
En de jongelui die je ie li
paddestoelen uit de gri
tende gourmetzaken
zeggen niet meer 'Hello'
'Boajour, monsieur',
overigens ook maar eens
Frans te kennen.
Door Jo Wijnen
Het onderzoek richt zich
mers voornamelijk op de vi
in hoeverre de Amerika:
president Ronald Reagan o
hoogte was van de hulp die
naaste medewerkers aar
Contra's verleenden in de
riode dat het Congres alle 1
aan de rebellen had stopgez
Na de getuigenissen van
voormalige veiligheidssa
seur Robert McFarlane 1
de president in feite toegegi
dat hij op de hoogte was va
steun die vanuit het Witte 1
aan de Contra's werd verle
En hij ging zelfs zover te
gen: „Het was mijn it
Daarmee was de belangrij
vraag van het onderzoek
verwacht snel beantwoord
president kon dat antwoorc
ven omdat hij plotseling
'wettelijk' excuus voor
handelwijze had gevondea
Reagan heeft van de me
aan ontkend iets te weten
de hulp aan de Contra's er
doorsluizen van Iraans
naar de Nicaraguaanse r«
len. Toen in februari het z
naamde Tower-rapport
scheen, heette het dat de p:
dent in het geheel niet wist
er in zijn eigen Witte Huis
beurde en dat hij de gree;
zijn eigenmachtig optred
topmedewerkers volledig
verloren. Die conclusie va
Towercommissie is de afg
pen weken volledig ontkrac
Reagan was nauw bij
Contra's betrokken en
precies wat er gaande
Toch bleef de president tot
de vooravond van het on
zoek van de speciale con(
commissies volhouden da
van niets wist. Maar toen
bert McFarlane onthulde
hij de president met grot*
Door Carol Williams
MOSKOU (AP)' - WanJ
Alexander Sjtsjerbaf|
journalist van de Kon
molskaja Pravda, wordfl
vraagd wie in zijn farj
het meest heeft gelede:
der Josef Stalin, antwol
hij; „Mijn dochter, dij
1965 werd geboren".
Zijn dochter durft niet vl
te praten door de ie lel
wanneer zij een mening w|
ven die niet overeen komi
die van de regering. Koj
aldus Sjtsjerbakov, zijn
ter is een slachtoffer va|
maatschappij die Stalin
tallen jaren voor haar geb|
vestigde.
Nu, 34 jaar na de dood vl
dictator, is een nieuwe gen
tie leiders van de Sovjet4
op zoek naar de juiste p|
die Stalin dient in te nem|
de post-revolutionaire
denis van het land. Maar
van de nalatenschap van
bestaat nog en bepaalt tot I
dag van vandaag het level
als het enorme veiligheil
paraat, en de geschreven ef
geschreven beperkingen 1
individuele vrijheid.
Nadat Nikita Chroesjj
zijn legendarische redev -
had afgestoken op het pi
congres van 1956 en Stalij
dictator naar de vuiln
van de geschiedenis hadl
wezen, werd de dictator!
non-persoon in het land dl
gevormd had. Hoogst z|
werd er nog over hem
ken.
Later, onder ChroesjJ
Partij leider Gorbatsjc
