aar de enigt
filenspiegell
iaffnfytftrls
Kinderkast als prij s
de kleine &TEM
Friet eten met je handen?
Roald Dahl met een Duitse gravin
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
I DE STEM GIDS 3 ZATERDAG 6 JUN11987
Onder de radar door
leesboek
lenkwereld
Cryptogram
OPLOSSING
Schommel
ZATERDAG
ZONDAG
MAANDAG
\Suskeen Wiske: „De Hellegathonden"
Even Piekeren.
Tm
ïttmbone
Boes.
G3Z
leeft eeuwig'. Uitg. Luiti..
pan Ian Fleming levert"
r.
I de dood'. Uitg. Luitingh, pj»
(en van de man die een tw&
•drJ. Kremer: 'De Pil'. Uitg, i
;en en vijftig antwoordea
d: 'Een leven lang fit'. Uitg. r
maar tips voor een gezonde i(
r vlees en aardappelen wel.
ar één aarde'. Uitg. Het Werekl
j bij de ambitieuze tv-serie ove
endt. Voorbeelden van hoe
ze stervende planeet te i
|>ttmer. In deze reeks verschei
en (prijs 24,90), de Ztaliaai
(t Italië (ƒ27,90).
dat het verhaal zelf de red-1
ding bewerkt'.Het zijn hele I
korte verhalen met 'bijbelse'
wijsheden. Rabi Mendel van
Worki: „Drie dingen sieren I
de jood: schreeuwen zonder 1
geluid te geven, dansen tij.
dens het gebed en wanneer er I
gebogen moet worden, dat te
doen met opgeheven hoofd".
Het zijn joodse gedenkda
gen die doorgaans de inde- 9
ling van het boek uitmaken: f
Jom Ha-Kippoerim, Pesach,!
Simchat Tora, Rosj Chodesj, I
Sjabbat etcetera. Alles lijkt]
samengevat in een uitspraak
van Rabbi Zoesja: „Aarde,
aarde, je bent zoveel beter]
dan ik. Waarom trap ik dan
op je? Maar de dag zal komen
dat ik in je binnenste begra
ven zal liggen"
Piet Klaasse is een ras-te-1
kenaar. Bij de eerste blik]
heeft hij een Rien Poortvliet-1
achtige allure, maar het is
beter gedaan. Hij is door de
oorlog in kontakt gekomen]
met het jodendom en proelt
de sfeer van deze wereld met
een realistisch-romantische
allure. Zijn talrijke illustra-1
ties ondersteunen niet alleen
de verhalen, maar zijn ook
erg plezierig om zo maar
naar te kijken. 'Een vleugje
paradijs' is derhalve een
kijk- en leesboek van de eer
ste orde, waarmee je jezelf oi I
anderen blij kunt maken
Wat je met de daarin ver
kondigde wijsheden doet is
vers twee.
EU Whitlau-Piet Klaasse:
'Een vleugje paradijs'. Uitg.
Becht, prijs 79,50.
ve een volksboek ook een liter
filosofen en veel andere soortj
£n.
pils
m
id
en
Iet
b-
ig-
ist
ei-
an-
unt
er-
ek'
>r-
ste
er-
an
|Ti]l
die
im.
net
eke
su-
ea-
den
lij
ek
in
met
in-
>oe-
en
ook
nd-
en
de
ieze
iiur-
riji-
er-
veer
leze
van
e fi-
uitse
de
l De
jder-
ver-
iding
De
>urg;
uit
teur-
man
€tltrtiin*Aift'®ctt1i^cnui5&frtödKiuonftin«>'l
jp frflpMciaffl t)i tn bet firm gfrrrn liorufta ofrPof^l
Het beste overzicht heb ik,
op de schommel,
als mijn gedachten mij vullen,
schommel ik langzaam op en neer,
het mooiste beeld op de wereld heb ik,
op de schommel,
en zachtjes wiebelend in de rozentuin,
zit ik, op de schommel,
waar gras naar mij wuift als ik mijn benen strek,
en meer vaart zet,
met de moerbeibloesem nog in mijn haar,
van de moerbeiboom naast de schommel,
met zijn zachte gekreun,
beantwoordt hij al mijn gedachten,
als mijn partner wiebelt in de rozentuin,
naast het tuingereedschapsschuurtje,
ben ik één met mijzelf,
of met zijn twee,
ik, en mijn schommel.
pit is een gedicht van Mare Spierings (14) die het ons toe
stuurde. Knap, je ziet dat hij midden in het gedicht het hoogst
schommelt, en daarna uitschommelt.
Iedereen vraagt zich af hoe het kon gebeuren. Een Westduitse
piloot die zomaar in een klein vliegtuigje op het Rode Plein in
Moskou landde zonder ook maar één slachtoffer te maken.
Dat is heel knap, maar het is nog knappèr dat hij daarmee een
aantal hoge müitairen de laan uitstuurde. Matthias Rust had
zo laag gevlogen dat zijn vliegtuigje niet duidelijk te zien was
op de Russische radarschermen. Hij had dus ook wel een bom
op het Rode Plein kunnen laten vallen, zonder dat hij door
Russische vliegtuigen werd tegengehouden.
Het luchtverkeer wordt in alle landen gecontroleerd door
radar. Dat is een soort antenne die radiogolven uitzendt. Die
golven botsen tegen een vliegtuig en worden teruggekaatst
Een ontvanger prikt die teruggekaatste golven weer op en
laat ze op een scherm zien.
Als je steeds radargolven uitzendt, kun je goed zien, in
welke richting een vliegtuig vliegt. Vooral als het vliegtuig
dichtbij een radarinstallatie komt, dan zijn de teruggekaatste
golven heel snel bij de ontvanger. Met een radar kun je na
tuurlijk niet alles zien. De golven gaan namelijk recht door de
lucht en de aarde is nu eenmaal rond. Je kunt dus maar een
deel van het luchtverkeer zien en als je heel laag vliegt, kun je
ver komen. Op het Rode Plein bijvoorbeeld.
In Amsterdam werden woensdag prijzen uitgereikt voor de
beste Nederlandse kinderprogramma's op tv. Het VPRO-pro-
gramma 'Niet thuis' van Trudy van Keulen kreeg de grote
Kinderkast. Dat programma gaat over kinderen die om de één
of andere reden niet thuis kunnen wonen. Een kleine Kinder
kast ging naar 'Kijk, als je tekent, zie je meer' van de Ned. On
derwijs Televisie en een andere kleine Kinderkast ging naar
de VPRO. Die kregen ze voor alle kinderprogramma's die de
omroep de afgelopen twee jaar heeft uitgezonden.
redactie Muriel Bol/ brieven naar: Soinveld 55 - 4815 HV Breda
brieven naar Spinveld 55 - 4815 HV Breda
Leerlingen van de Bredase J.F. Kennedyschool dineren in stijl.
„Hoe moeten de messen ook
alweer... en de lepels voor
de pudding? Zijn alle servet
ten al gevouwen?"
De 8e groep van de John F.
Kennedyschool (Breda) is
druk aan het werk in de
Gem. Techn. School. Van een
gewoon klaslokaal moeten ze
een eesteklas restaurant to
veren. Na anderhalf uur
ploeteren zijn ze zover en
kunnen ze gaan dineren. In
stijl, ze worden namelijk be
diend door derdeklassers van
de afdeling horeca van de
GTS en die klas heeft ook het
eten gekookt: champignon
soep, gefrituurde schol, ge
bakken aardappelen, sla en
gevulde sinasappelen toe.
Het was een prima idee van
hun meester, meneer Meeus,
om zo hun project over voe
ding af te sluiten, vindt de 8e
groep. Ze zijn er dagen mee
bezig geweest, hebben gele
zen over gezond eten en ge
leerd hoe je je bestek moet
gebruiken. Nu merken ze dat
het werkt; als je je mes en je
vork gekruist neerlegt, bete
kent het datje nog niet uitge
geten bent en er komt onmid-
dellijk een kelner op je af die
je nog eens opschept.
Voor het project hebben ze
zich ook afgevraagd wat je
zou kunnen koken als je gas
ten uit Suriname of Turkije
te eten krijgt en daarom heb
ben een paar leerlingen bui
tenlandse menu's bedacht.
Pudding eten met stokjes
blijkt niet erg handig, maar
ze hebben wel ontdekt
waarom het niet zo gek is om
met stokjes of mes en vork te
eten.
Dat ging zo: er waren voe
dingsbodems, glazen bakjes
met gelei erin waar bacteriën
van houden. In die bakjes
werden allerlei vingers afge-
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
drukt, ongewassen vingers,
ongewassen die in een knik-
kerpotje hadden gezeten, met
zeep gewassen vingers en
met jodium of alcohol ont
smette vingers. Die bakjes
gingen een poosje in een
warme stoof zodat de bacte
riën lekker konden groeien.
Na een paar dagen keken
ze door een microscoop die
alles lOOOx vergrootte en toen
bleek dat Tommies met zeep
gewassen handen helemaal
niet zo schoon waren. Aan de
foto's kun je zien wat voor
prachtige schimmels en bac
teriën daaruit groeiden. Zelfs
met betadinej odium ont
smette handen waren niet
schoon, alleen alcohol ont
smette echt.
Lekker friet eten met je
handen, ook al zijn ze gewas
sen, is er voor de kinderen
van de Kennedyschool niet
meer bijvoor een poosje ten
minste.
Roald Dahl is een paar dagen
in Nederland en woensdag
konden journalisten in Nij
megen met hem praten. Hij
vertelde een paar leuke din
gen, bijvoorbeeld dat hij Boy
heeft geschreven om je te la
ten zien hoe het was om 60
jaar geleden kind te zijn.
Nou, als je dat boek gelezen
hebt, weetje kinderen op zijn
kostschool voor straf gesla
gen werden met een bam
boestok! Maar er waren ook
leuke dingen. Naast de school
stond een chocoladefabriek
en als daar een nieuw recept
was bedacht, mochten de
leerlingen de eerste repen
proeven en zeggen wat ze
van de smaak vonden.
De schrijver vertelde ook
dat hij iedere week honder
den, soms wel duizend, brie
ven krijgt van kinderen uit
de hele wereld. Ze doen er
vaak postzegels bij om een
antwoord te krijgen, maar ze
vergeten dat de postzegels
van Fidji-eilanden niet gel
dig zijn in Engeland. Toch
krijgt elk kind antwoord van
hem, probeer het maar eens.
Soms komt er een brief van
een schoolklas en dan zit er
een keurig briefje van de juf
bij. Dat is vast een tang,
denkt Dahl dan en hij
schrijft dan een briefje terug
dat bijvoorbeeld zo begint:
'Hallo heerlijke Georgina en
de restwant hij weet dat
die brief wordt voorgelezen.
Twee maanden geleden
kreeg hij een brief uit Duits
land. Achterop stond dat die
van een of.ander kasteel was
verstuurd. Hij was geschre
ven door een Duitse gravin
die zonder erfgenamen zat en
nu vroeg ze aan Dahl of hij
misschien haar kasteel wilde
erven en alles wat ze bezat.
Roald Dahl liet de brief aan
zijn vrouw lezen. In bed,
want daar lezen ze 's mor
gens altijd de post, terwijl ze
grapefruit en toast eten met
thee. Het was een fantastisch
idee om zomaar een kasteel
te krijgen. Roald Dahl belde
naar zijn vertegenwoordiger
in Zwitserland en vroeg of
die eens wilde uitzoeken wat
voor gravin het was.
De vertegenwoordiger ont
dekte dat het helemaal geen
gravin was maar een school
meester. Hij had zo'n brief al
aan een heleboel beroemde
mensen geschreven. Minis
ters, toneelschrijvers, schrij
vers. Die zagen dat kasteel
allemaal wel zitten en had
den heel beleefde, slijmerige
brieven teruggeschreven. Die
antwoorden wilde de meeser
verkopen aan een Duits tijd
schrift. Je begrijpt dat Roald
Dahl blij was dat,hij niet
meteen had teruggeschreven.
Op de persconferentie zie
Dahl ook dat journalisten
hem beter konden vragen
wat hij lekker vindt dan over
zijn boeken zeuren. Hij houdt
veel van vis. Vooral oesters
en kreeft, want daar kun je
veel van eten zonder dat je er
een vol gevoel van krijgt. Zo,
weet je dat ook weer.
Roald Dahl.
- FOTO RIK OUWENBROEK
GOES
Grand Theater
Over the top.
21.30 u. The color of money.
19 u.
HULST
De Koning van Engeland
19 u. Aziatische geneugten.
19 en 21.30 u. Police academy
deel 4.
19 en 21.30 u. Children of a les
ser god.
19 u. About last night.
21.30 u. The color of money.
21.30 u. 52 Pick-up.
TERNEUZEN
Luxorl&ll
19.30 en 21.45 u. No mercy.
21.45 u. Attack force Z.
14 en 19.30 u. The golden child,
a.l.
14 u. Pietje Korstaart.
VLISSINGEN
Alhambral - 19 en 21.30 u.
Police academy deel 4.
Alhambra2 - 19 en 21.30 u.
Platoon.
BRUGGE
Complex Zwart Huls
Gulden Vlies I
14.30 en 20 u. Platoon.
22.30 u. Room with a view.
Gulden Vlies II
14.30 en 20 u. Critters.
22.30 u. Hannah and her sisters.
Gulden Vlies III
14.30 en 20 u. The color of mo
ney.
22.30 u. The name of the rose.
Memllng
14.30 en 20 u. Mosquito coast.
22.30 u. FX, murder by illusion.
Rembrandt
20 u. Personal service.
22.30 u. Schandalige Gilda.
muziek
AXEL
Geref. Kerk - 20 u.
Orgelconcert.
HENGSTDIJK
't Jagershuls - 14 u.
vleeskaarting.
Camp, de Vogel - 14.30 u.
schieting.
20 u. bingo.
HULST
Café de Kroon - 14.30 u.
schieting.
Café de Smlckel - 20 u.
bingo.
DE KLINGE
R. de Moor
schieting.
15 u.
KOEWACHT
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
deVliegher - 15u.
schieting.
ZUIDDORPE
M. de Cock
schieting.
14.30 u.
AXEL
Streekmuseum - Olieverf
schilderijen van Anneke Kragt.
Geop. woe. t/m za. 13.30-17 u.
(tot 28 juni).
Galerie Bellemans - Mailart
project 'Grenzeloos'. Geop. tijd.
winkeluren (tot 1 aug.).
CLINGE
Galerie Esprit - Expositie ge
titeld 'De Nieuwe Tijd', schilderij
en, grafiek, tekeningen, pastels
enz. Geop. woe. t/m zo. 13.30-
17.30 u. (tot 5 juli).
HULST
Streekmuseum - Expositie
getiteld 'De schutterijen in het
land van Hulst'. Geop. ma. t/m
za. 14-17 u. (tot 6 sept.).
Scene uit 'Police Aacademy 4'.
FOTO WARNER
GENT
Museum voor Schone Kun
sten - Expositie getiteld 'Ik Ja
mes Ensor', tekeningen. Geop.
di. t/m zo. 9-17.30 u. (tot 29 ju
ni).
GOES
Grand Theater - 14 u.
De troetelbeertjes.
19 u. Over the top.
21.30 u. The color of money.
HULST
De Koning van Engeland
14.30 en 19 u. Aziatische ge
neugten.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Po
lice academy deel 4.
16.15,19 en 21.30 u. Children of
a lesser god.
13.45 en 16.15 u. About last
night.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. The
color of money.
21.30 u. 52 Pick-up.
TERNEUZEN
Luxorl&ll
16,19en 21.15 u. No mercy.
16 en 21.15 u. Attack force Z.
13.45 en 19 u. The golden child,
a.l.
13.45 u. Pietje Korstaart.
VLISSINGEN
Alhambral - 14,19en21.30
u. Police academy deel 4.
Alhambra 2 - 14 u.
De speurneuzen.
19 en 21.30 u. Platoon.
BRUGGE
Complex Zwart Huls
Gulden Vlies I
14.30,17.15 en 20 u. Platoon.
22.30 u. Room with a view.
Gulden Vlies II
14.30,17.15 en 20 u. Critters.
22.30 u. Hannah and her sisters.
Gulden Vlies III
14.30,17.15 en 20 u. The color
of money.
22.30 u. The name of the rose.
Memllng
14.30,17.15 en 20 u. Mosquito
coast.
22.30 u. FX, murder by illusion.
Rembrandt
14.30,17.15 en 20 u. Personal
service.
22.30 u. Schandalige Gilda.
TERNEUZEN
Image Club - 22 u.
Popmuziek.
HENGSTDIJK
Camp, de Vogel -
gaai bollen.
11 u. koffieconcert.
20.30 u. dansen.
14 u.
DE KLINGE
De Herleving
schieting.
15 u.
KOEWACHT
vanSteene 15 u.
schieting.
WALSOORDEN
SonjaenRudy - 14.30 u.
gaaibollen.
VOGELWAARDE
J.v. Schayk - 14.30 u.
schieting.
Zie zaterdag.
GOES
Grand Theater - 14 u.
De troetelbeertjes.
19 u. Over the top.
21.30 u. The color of money.
HULST
De Koning van Engeland
14.30 u. Aziatische geneugten.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. Po
lice academy deel 4.
16.15,19 en 21.30 u. Children of
a lesser god.
13.45,16.15 en 19 u. About last
night.
13.45,16.15,19 en 21.30 u. The
color of money.
21.30 u. 52 Pick-up.
TERNEUZEN
Luxor I II
16,19 en 21.15 u. No mercy.
16 en 19 u. Attack force Z.
13.45 en 21.15 u. The golden
child, a.l.
13.45 u. Pietje Korstaart.
VLISSINGEN
Alhambral - 14,19en 21.30
u. Police academy deel 4.
Alhambra 2 - 14 u.
De speurneuzen.
19 en 21.30 u. Platoon.
BRUGGE
Zie zondag.
HULST
W. Blommaert - 14.30 u.
schieting.
DE KLINGE
De Statie - 15 u.
schieting.
KOEWACHT
Oude Molen - 14.30 u.
schieting.
LAMSWAARDE
Café de Vier Jaargetij
den - 14.30 u. schieting.
WESTDORPE
Het Oude Raedhuys -- 14.30
u.
gaaibolling.
li to niilmuten lijn mH berrud. Rh te me zien, ben ilt
[Vfamt.ü mtftn me nittm hinden krijpn
Het titelblad van de Vtj
Hoochstraten-uitgave
Tijl Uilenspiegel.
Zowel de Nederla
Franse als Engelse editie
zen terug naar Antwerpen j
bakermat Er gingen
stemmen op om in deze stf
allervroegste oorsprong
het spottende heerschap te
ken. Dat hij tenslotte in1
Vlaamse Damme begraven
behoort tot het fabuleren,
rijkelijk op gang is gek°r
rond Uilenspiegel; met n
ook na de roemrijke uhl
van Charles de Coster in "e
rige eeuw, met zijn uittor
naar onder meer Bid
Strauss en Jan Naaijkens-
Hierover kan men rijn
lezen in de inleiding op de'
stuitgave met verhalen als t
Uilenspiegel wilde vliegen!'
Uilenspiegel voor geld at;
Uilenspiegel zijn testa"1
maakte' etc. Heel vermak
Nog steeds. Dr. Loek Geert*
(1951, Venlo) docent aan de
versiteit in Münster, die de
gave van dit oudst overg
verde volksboek veT7f*
speelt op zijn minst in op
groeide specialistische be'a
stelling op dit gebied de la®
jaren.
'Het Volksboek van f"1
spieghel'. Uitg. DNB/1
mans Wereldbibliotheek,
prijs/ 29,50.
hierin de tri- JJ Ris ie Auto nodif hebt,zet hetdsnmiir
titan, Jirommihiks—4L
ir.hèJmm [bl pinDotn noplptómie. I
ji P)
196
HORIZONTAAL: 1. Volgelingen van Bhag-
wan in het Nederlands elftal (12); 6. Grappig
deuntje (3); 7. Examenopgave voor een tand
arts (11); 10. Ertussen genomen in Limburg
(8); 11. Knappe jongen die deze plant vindt
(6); 14. Waar in Limburg (4); 15. Roomse lek
kerbek (8); 17. Laat zien datje karakter hebt
in de muziek (8); 18. Auto zonder wielen (4);
20. In touw door het bedrog van een kip (6);
21. Niet dubbel uitgevoerde bedoeling (8); 23.
Gebed zonder eind (11); 25. Een boom op
Ameland (3); 26. Ruimte voor talent (12).
VERTICAAL: 1. Lang gevorderd (11); 2.
Plaats van een bergkip (6); 3. Licht handvat
(4); 4. Geweldige opening tussen kantelen (8);
5. Zij is niet in Frankrijk (3); 6. Van de bo
venste plank (12); 8. Te grote kameraad (8); 9.
In dit verhaal zit geen toekomst (12); 12. Wat
een verwarde spion nalaat te spreken in Ita
lië (11); 13. Muziekinstrument uit een liter
kan (8); 16. Eigentijdse huivering (8); 19. In
Groningen is plaats voor een eetbar (6); 22.
Vis in de mond (4); 24. Op zijn kop dezelfde
vogel (3).
Joker Productions
De oplossing staat in De Stem van dinsdag op pagina 2.
•pABu '01 'siqaaj qjoAv '6 'pueui
uba AvnpBips '8 'uappiui m.noqa§ i 'uapptui
uijb -g 'uappiui ladaoq 'Q 'siqaaa aiuq 'f, 'smq
uba jnap 'sjqoaj qng 'Z 'squq utooquved 'i