David Owen
Arme landen vrezen 'harde' hand Alan Greenspan
Onmogelijke missie van VS in Golf
Becquerellen splijten EG
VERTREK PAUL VOLCKER LUIDT ONZEKERE PERIODE IN
BU OVERNJ
Lichtpuntje
Onvoorspelb
DE STEM ACHTERGROND DONDERDAG 4 JUN11987
-DESTEM-
NEDERLAND DWARSLIGGER BIJ NASLEEP 'TSJERNOBYL'
DE STEM BINNENLAIN
AMSTERDAM (ANP) -
stuur van Kluwer laten
baar bod op deze collega
voorbereidt.
'Meegeleende' rente
DESTEMCC»
David Owen.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
De Britten trekken op 11 Juni
ter stembus. Ter gelegenheid
daarvan publiceert De Stem
deze week portretten van de
vier lijsttrekkers.
VANDAAG DE TWEEDE AFLEVERING.
Door Roger Simons
OP DE TOURINGCAR waarvan Dr David Owen ge
bruik maakt om overal ten lande Alliantie-gezinde kie
zers op te trommelen, staat in koeien van letters: 'David
Owens Campagne Bus'.
Dat is een erg geciviliseerd
opschrift. Het rijtuig van zijn
Alliantie-collega David Steel
daarentegen draagt de bena
ming: 'David Steel's Battle
Bus', vrij vertaald „de strijd
wagen van de liberale partij
leider".
Dit is precies het grote ver
schil tussen de twee Davids
van de Alliantie van liberalen
en sociaal-democraten. David
Owen voert campagne en Da
vid Steel trekt ten strijde.
Net zoals zijn voorganger
en medestichter van de SDP,
Roy Jenkins, stamt David
Owen (48) uit Wales. Hij
groeide echter op in de omge
ving van het Zuidwest-En
gelse Plymouth, de stad die
hij trouwens sinds 1966 (hij
was toen 28) vertegenwoor
digt in het parlement.
David Owen studeerde me
dicijnen. Hij was al een belof
tevolle jonge arts in Londen,
die op het punt stond te spe
cialiseren in neuropharmaco-
logie, toen de politiek hem
aantrok.
Owen koesterde grote be
wondering voor de toenma
lige Labourleider, wijlen
Hugh Gaitskell. Bovendien
werd hij gedreven door een
rotsvast geloof in de noodzaak
van Britse toetreding tot de
EG en een verlangen om de
gezondheids- en sociale poli
tiek van zijn land eens doel
treffend aan te pakken.
In 1968 werd Dr David
Owen onderminister van
volksgezondheid. Hij liet met
een zijn medische loopbaan
varen.
Van volksgezondheid ver
huisde Owen na verloop van
tijd naar het ministerie van
buitenlandse zaken. Onder
Labourpremier James Cal-
laghan was hij daar minister,
de op een na belangrijkste
functie in de Britse regering.
Na Thatchers verkiezings
overwinning van 1979 stapten
Jenkins, Owen, Shirley Wil
liams en nog enkele anderen
uit Labour om samen de
nieuwe en meer gematigde
sociaal-democratische partij
te stichten, die na verloop van
tijd een alliantie vormde met
de liberalen van David Steel.
David Owen zegt nu dat hij
Labour veel eerder vaarwel
had moeten zeggen. Sedert de
SDP samenwerkt met de libe
ralen heeft hij het echter
nogal wat moeite om te voor
komen dat zijn nieuwe partij
helemaal wordt verslonden
door het team van David
Steel.
Intussen doet het gerucht
de ronde dat vele gematigde
conservatieven, die Thatcher
beu zijn, geregeld de verzuch
ting slaken: „Wilde Dr. Owen
maar naar ons overstappen,
dan zou hij Toryleider kun
nen worden!" Thatchers par
tij heeft inderdaad gebrek
aan iemand van Owens kali
ber.
Zelfs zijn grootste vijanden
bekennen dat hij een van de
bekwaamste politici van Lon
den is, een man die alle pro
blemen pragmatisch behan
deld en over bijna alles
spreekt met grote kennis van
zaken.
Sommigen van zijn tegen
standers vinden David Owen
koud en gevoelloos, arrogant,
verwaand, geneigd om alles
op eigen houtje te doen, ambi
tieus en meedogenloos, maar
deze tamelijk simplistische
beoordeling wordt met klem
tegengesproken door allen die
hem van nabij kennen.
Ondanks het feit dat de
vooruitzichten van de Allian
tie van liberalen en sociaal
democraten veel minder gun
stig zijn dan aanvankelijk
werd verwacht, hopen Steel
en Owen nog steeds dat hun
verbond op 11 juni een goed
figuur zal slaan. Mocht de Al
liantie voldoende zetels vero
veren in zogeheten marginale
districten en noch Thatcher
noch Kinnock een overweldi
gende meerderheid halen, dan
zou het resultaat van de aan
staande parlementsverkiezin
gen een 'hung parliament'
kunnen zijn, waarin een van
beide grote partijen om te
kunnen regeren een beroep
moet doen op de Alliantie.
Maar gebeurt er een ramp
en wordt de Alliantie op 11
juni van de kaart geveegd,
dan zal Dr David Owen toch
wel aanblijven als partijlei
der, liever dan zijn SDP te la
ten fuseren met de liberale
partij.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41©236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst. Steenstraat 14, ©01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Pieter-Jan Dekkers
HET IS niet toevallig dat de Amerikaanse president Ro
nald Reagan dinsdag al bekend maakte dat de president
van het stelsel van centrale banken in de VS, Paul Volc-
ker, in augustus opstapt.
Dat verschaft de president op
de economische top, volgende
week in Venetië, meer speel
ruimte omdat met de komst
van een nieuwe financiële
topfunktionaris ook het mo
netaire beleid van de VS ge
makkelijker kan worden aan
gepast.
Niet dat nu verwacht moet
worden dat Reagan zich
straks in Venetië met huid en
haar zal overleveren aan de
westerse bondgenoten, die
nogal wat op hun verlang
lijstje hebben staan. Maar het
verschaft de president in
ieder geval een reden om
nieuwe afspraken met Japan
en West-Europa te maken om
de sterk schommelende wis
selkoersen in de hand te hou
den.
'Van de doden niets dan
goed' en dus looft de finan
ciële wereld in en buiten de
VS de daden van Volcker. Hij
gaat de geschiedenis in als de
man die er in slaagde de hoge
inflatie in de VS terug te
brengen tot een aanvaard
baar niveau. En dat is een
hele prestatie.
Volcker wordt in brede
kring ook beschouwd als een
van de sleutelfiguren van het
nieuwe economische beleid,
dat onder president Reagan
record op record stapelde. De
grootste economische groei in
dertig jaar, de sterkste daling
van de werkloosheid sinds de
Tweede Wereldoorlog, de
laagste inflatie in twintig
jaar.
Maar ook met het 'twijfel
achtige' resultaat het grootste
tekort op de staatsbegroting
uit de geschiedenis van de VS
èn het grootste handelstekort
sinds het ontstaan van de
Unie. Kortom, een zeer one
venwichtige situatie.
Het gaat te ver om Volcker
als een van de hoofdschuldi
gen daarvoor aan te wijzen.
Juist Volcker heeft de laatste
jaren keer op keer de beschul
digende vinger richting Witte
Huis gewezen, waar men zich
zonder blikken of blozen voor
honderden miljarden guldens
in de schuld heeft gestoken.
President Jimmy Carter
benoemde Volcker in 1979 als
president van de 'Fed', het
stelsel van centrale banken.
De Amerikaanse economie
verkeerde toen in een deplo
rabele toestand. De oliecrisis
en de vrije val van de dollar
hadden het vertrouwen in de
Amerikaanse economie
trekpaard van het Westen -
aangetast. Volcker kreeg de
opdracht via een strak mone
tair beleid dat vertrouwen te
rug te winnen.
Volcker is een man van de
lange termijn en als zodanig
een uitzondering in de Ameri
kaanse samenleving, waar het
korte-termijn-succes hoog
wordt gewaardeerd. Hij be
gon met een krap monetair
beleid: via het beheersen van
de hoeveelheid geld moest de
inflatie (13 procent) worden
teruggedrongen.
Resultaat was een sterke
stijging van de rente-tarieven
(ruim 21 procent!) en een tij
delijke, maar diepe economi
sche recessie, die miljoenen
De komende en de gaande topman van de 'Fed':
Alan Greenspan en Paul Volcker. - fotoap
Amerikanen werkloos
maakte en duizenden bedrij
ven in een faillissement stort
te. Geen wonder dat in 1983,
toen Volckers ambstermijn
afliep, half Amerika te hoop
liep om een herbenoeming te
voorkomen.
Toen al dook herhaaldelijk
de naam van Alan Greenspan
op, de man die in 1981 door
Reagan was aangetrokken om
het sociale zekerheidsstelsel
te moderniseren ('afbreken', is
overigens een meer voor de
hand liggende kwalificatie).
Uiteindelijk koos Reagan toch
voor een tweede termijn van
Volcker, omdat begin 1983 de
economie tekenen van herstel
begon te vertonen. Het harde
beleid zou uiteindelijk dan
toch resultaat opleveren.
Boze tongen beweren ech
ter dat Reagan Volcker alleen
maar gehandhaafd heeft om
een 'zondebok' achter de hand
te hebben voor het geval het
internationale schuldenpro
bleem de wereld in een finan
ciële crisis zou storten.
Reagan heeft Volcker de
laatste jaren wel 'onder cura
tele' gesteld door aanhangers
in het Fed-bestuur te benoe
men. Volcker werd op die ma
nier gedwongen steeds vaker
een compromis te sluiten.
Of Reagan hem dringend
gevraagd heeft voor een derde
termijn aan te blijven wordt
betwijfeld. Hoewel Reagan
vorige week nog verklaarde
dat het aan Volcker zelf was
om te beslissen, houden insi
ders het erop dat Volcker niet
geheel uit vrije wil vertrekt.
Zijn opvolger Alan Green
span wordt door veel econo
men een uitstekende opvolger
genoemd. Greenspan (61)
staat momenteel aan het
hoofd van een financieel ad
viesbureau. Hij heeft zitting
gehad in tal van directies van
grote Amerikaanse concerns
als Alcoa, General Foods en
Mobil.
Tijdens de regeerperiode
van Nixon vervulde hij ver
scheidene adviseursposten en
onder de presidenten Ford en
Reagan was hij voorzitter van
de Economische Adviesraad
van het Witte Huis. Green
span was ook adviseur van de
begrotingscommissie van het
Congres en als zodanig nauw
betrokken bij de pogingen het
gigantische begrotingstekort
terug te dringen. Overigens
zonder noemenswaardig suc
ces.
In de loop der jaren heeft
Greenspan zich laten kennen
als voorstander van het vrije
ondernemerschap, die de in
menging van de overheid in
de economie zoveel mogelijk
wil beperken. Evenals Volc
ker staat een lage inflatie bij
hem hoog aangeschreven en
dat is een uitstekende eigen
schap voor een directeur van
een centrale bank.
Greenspan wordt in Wash
ington een 'pragmtatische
conservatief' genoemd. Hij is
er van overtuigd dat de Ame
rikaanse economie een sterke
positie zal blijven innemen en
ziet de toekomst, ondanks de
enorme financieringsproble
men en de inzakkende Ameri
kaanse export, zonnig tege
moet.
In de belangrijkste wes
terse industrielanden wordt
'spijtig' gereageerd op het
vertrek van Volcker, maar
men heeft niet al te veel
moeite met Greenspan. Japan
bijvoorbeeld gelooft niet dat
het monetaire beleid van
Volcker drastisch zal worden
gewijzigd. En in West-Europa
wijst men er op dat ook in het
Witte Huis langzamerhand de
opvatting de overhand krijgt
dat een verdere koersdaling
van de dollar moet worden
voorkomen.
Op de valutamarkten heeft
men echter minder vertrou
wen in Greenspan. Hoewel de
plotselinge koersdaling, direct
na het aftreden van Volcker,
als een 'technische' reactie
moet worden omschreven,
sluiten geldhandelaren sterke
koersschommelingen van de
dollar niet uit.
Ook in de Derde Wereld
men zeker niet gerust op de
komende ontwikkelingen.
Volcker stond bij de schul
denlanden bekend als een
man waarmee te praten viel.
Een man ook die serieus wilde
meedenken over mogelijke
oplossingen van de schulden
problemen.
Greenspan is uit ander hout
gesneden. Hij zal zeker harder
tegen sc luldenlanden optre
den dan _gn voorganger. Elke
dollar krediet aan de arme
landen zullen ze moeten 'ver
dienen' door een straf finan
cieel en economisch beleid te
voeren.
Met andere woorden: de
broekriem zal in de schulden
landen verder moeten worden
aangehaald willen die landen
blijvend rekenen op Ameri
kaans kapitaal. En dat is voor
die landen geen blij vooruit
zicht.
Door Alex Brummer
DE REGERING REAGAN drijft in de
richting van een versterkte militaire rol in
de Perzische Golf zonder goed na te denken
over de mogelijke gevolgen. Hierbij wordt
ze aangespoord door wantrouwen ten op
zichte van de Iraanse 'barbaren' en Rus
sisch bedrog.
Nog afgezien van de duidelijke risico's van een
directe confrontatie met Iran lijkt president
Reagan, in zijn vastbeslotenheid om de handels
wegen over zee voor het oog van de wereld open
te houden, het gevaar voor de westerse gijze
laars in Libanon terzijde geschoven te hebben,
evenals politieke problemen voor westerse
bondgenoten. Die worden onder druk gezet om
deel te nemen aan een slecht omschreven mis
sie.
Nu, aan de vooravond van zijn tiendaagse
trip naar Europa (zijn eerste dergelijke bezoek
sinds de rampzalige Bitburg-topconferentie van
twee jaar geleden) is de president weer op zoek
naar steun van de bondgenoten. Ditmaal komt
het tijdstip waarop hij dat doet bijzonder onge
legen voor zijn oude vrienden. Het laatste waar
aan mevrouw Thatcher midden in haar verkie
zingscampagne behoefte heeft, is wel haar oude
vriend Ronnie die bij haar komt aankloppen om
hulp in de Perzische Golf.
Dit is een probleem om twee redenen. De
Amerikanen moeten eerst voor zichzelf nog
vaststellen wat nu precies hun missie in de Per
zische Golf is. Ideeën over Britse en Franse be
scherming vanuit de lucht, die aanvankelijk in
een informele conversatie door minister Wein
berger gelanceerd werden, leken niet erg realis
tisch, maar lekten uit. Toen deze ideeën echter
in de openbaarheid kwamen, werden ze opeens
duidelijker omlijnd. Zelfs in die mate dat Rea
gan het nu opeens al heeft over 'samenwerken'
in de Perzische Golf. Losse opmerkingen wor
den diplomatieke initiatieven.
Ten tweede is er een grondwettelijk pro
bleem. Zoals gebruikelijk tijdens een Britse al
gemene verkiezingscampagne, komt het maken
van beleid op binnen- en buitenlands front tot
stilstand.
Het is overigens duidelijk dat, zelfs al waren
er geen verkiezingen om de boel nog te compli
ceren, Groot-Brittannië toch al zeer onwillig
zou zijn met Reagan mee te doen. Na de pijn
lijke Libanese ervaringen zullen Britse diplo
maten en militaire planners zich naar alle
waarschijnlijkheid niet mee laten slepen in een
Amerikaanse bevelstruktuur. Vooral niet om
dat er de mogelijkheid is dt binnenlandse poli
tieke overwegingen de Verenigde Staten zouden
kunnen dwingen haar schepen uit het betref
fende gebied terug te trekken.
Hoewel Reagan zegt dat zijn voornaamste
doel is de handel vrije doorvaart te verschaffen,
vond het grootste machtsvertoon plaats toen
een Amerikaans schip een Koeweits vracht
schip escorteerde dat in Amerika gebouwde M-
60 tanks naar Bahrein vervoerde. Het vervoer
van Amerikaans oorlogsmaterieel, hoewel naar
een niet in oorlog zijnde Golfstaat, zou door de
Iraanse Revolutionaire Gardes die de raketten
aan de Straat van Hormoez bemannen, gemak
kelijk verkeerd uitgelegd kunnen worden als
een vijandelijke aktie. Zoals de Iraniërs voort
durend benadrukken, blijven Koeweitse sche
pen die de Amerikaanse vlag voeren precies
wat ze waren voordat ze dit nieuwe vaandel he-
sen: doelen voor de Iraniërs.
Wat de Verenigde Staten zal doen als een van
deze Koeweitse schepen of hun Amerikaanse
begeleiders wordt aangevallen blijft ook een
vraagteken. Reagan heeft gezegd dat als zijn
schepen beschoten worden, zij terug zullen
schieten. Hij heeft ook waarschuwende gelui
den laten horen in de richting van de anti-
scheepsraketten, die voor het eerst in maart via
satellieten werden opgemerkt. Een aanval op
landdoelen zou op verscheidene manieren ex
plosief kunnen werken. Net als in het geval van
de aanvallen op Lybië, zou dit kunnen leiden tot
executies in Libanon.
Dit zou de Verenigde Staten direkt kunnen
betrekken in een nogal populaire oorlog met
Iran. De mogelijkheid van een dergelijke oorlog
is al geuit door de onderminister van Buiten
landse Zaken, Richard Murphy, maar razend
snel ontkend door de regering Reagan. Murphy
kan wel „zijn tong afbijten van spijt" over zijn
opmerking over een oorlog (zoals een diplomaat
het formuleerde), maar het is duidelijk dat hij
en andere functionarissen er wel over gedacht
hebben. Waar zou in een dergelijk conflict het
Kremlin staan, waarvan de schepen in de Perzi
sche Golf al op mijnen gelopen zijn?
Minister Weinberger heeft beweerd dat de
Verenigde Staten in het gebied zijn om de Rus
sische expansie een halt toe te roepen. Het is ze
ker dat de Russen behendiger gemanoevreerd
hebben dan Washington, om de Koeweitse tan
kers bescherming te bieden. Maar in werkelijk
heid was dit slechts de slimheid van een klein
Golfstaatje dat de grootmachten tegen elkaar
uitspeelde. Dit betekent echter niet, zoals Wein
berger ons wil doen geloven, dat Moskou op
punt staat de doorgangswegen voor de westerse
olie te blokkeren.
De verwarde gedachtegangen over de Ameri
kaanse missie in de Golf veroorzaakt grote be
zorgdheid op Capitol Hill. Desondanks gaat dt
regering gewoon door: met het escorteren vat
tankers, vrachtschepen en zelfs af en toe het on
derscheppen van passagiervliegtuigen. Het is
geen wonder dat het Congres roept om het toe
passen van de Oorlogswet, die het het vetorecht
geeft na 90 dagen over het inzetten van Ameri
kaanse troepen.
COPYRIGHT THE GUARDIAN/DE STEM
Door Frans Boogaard
OPRECHTE ZORG over
welzijn en gezondheid van
het Nederlandse volk? Een
goed-bedoelde poging om
met hard onderhandelen
de verwaterende EG-nor-
men strak te houden?
Of gewoon een alibi om straks
toch óók in Den Haag weer
met des te meer gemak "ja' te
kunnen zeggen tegen nieuwe
kerncentrales?
Welk motief de overhand
heeft blijkt later vanzelf,
maar feit is dat Nederland al
dik een half jaar dwarsligt bij
de vaststelling van nieuwe,
Europese nonnen voor de ra
dio-actieve besmetting van
(menselijk) voedsel.
Zó dwars, dat kort geleden
de Nederlandse vertegen
woordiging bij de EG een
eigen 'Nota inzake stralings
normen voor voedselproduc
ten' het licht deed zien.
Een doortimmerd docu
ment, dat andere lidstaten
moet behoeden voor de dwa
lingen die ze in de ogen van
Nederland dreigen te begaan.
En dat in ieder geval ook de
normen zoals de Europese
Commissie ze kort geleden na
lang aarzelen opperde, aan
zienlijk moet aanscherpen.
Zoniet, dreigde tijdens de
laatste Algemene Raad
staatssecretaris Van der Lin
den (Buitenlandse Zaken)
ferm, dan stelt Nederland
eigen normen vast, die stren
ger zullen zijn dan de Europe
se.
Daar ligt in Brussel nie-
Staatssecretaris Van der
Linden: eigen normen.
- FOTO DE STEM /JOHAN VAN GURP
mand écht wakker van, maar
prettig is toch anders. Want in
tijden van nood leiden stren
gere normen (die juridisch
mogelijk zijn) automatisch tot
handelsbelemmeringen voor
EG-landen, die op een bec-
querelletje meer of minder
niet kijken. En zaaien ze on
rust onder de bevolking van
diezelfde landen.
Vorig jaar, onder druk van
de kernramp in Tsjernobyl,
had de EG, die zich naar bui
ten toe het liefst presenteert
als een toonbeeld van eensge
zindheid, bijna vijf weken no
dig om tot een voorlopig stra
lingsregime te komen.
Vanaf dat moment golden
maximale waarden van 370
becquerel per kilogram voor
melk en kindervoeding en van
600 becquerel voor alle ove
rige producten.
In februari, toen de tijde
lijke Tsjernobyl-norm afliep
en eigenlijk een definitieve
norm had moeten worden
vastgesteld, bleken de me
ningsverschillen opnieuw zo
groot, dat een akkoord voor
langere termijn er niet inzat.
Vooral lidstaten met een om
vangrijke eigen kernindustrie
(Frankrijk, Engeland) verzet
ten zich fel tegen een te
strenge normering.
Bij die gelegenheid lan
ceerde Nederland voor het
eerst het idee strenge nonnen
af te spreken voor 'normale'
tijden (zonder kernramp), en
die normen eventueel te ver
soepelen na zo'n ramp.
De logica van dit voorstel
(die niet helemaal afwezig is:
bij een te strenge normering
zouden grote delen van West
Europa zonder drinkwater
kunnen komen te zitten) werd
niet in alle lidstaten even
goed begrepen.
Maar overeenstemming
over welk voorstel dan ook
bleek toch onmogelijk, zodat
de Commissie zich gedwongen
zag tot veel behoedzamer
werken.
In nauwe samenspraak met
de lidstaten besloot ze dan ook
tot verlenging van het 'Tsjer-
nobyl-regime' (de 370 en 600
becquerel) tot eind oktober,
met tussentijds een deskundi
gencongres over wat nu de
meest gewenste definitieve
normering zou zijn voor de
periode daarna.
Het deskundigencongres is
inmiddels geweest (eind april
in Luxemburg) en heeft alleen
maar het bewijs geleverd dat
de wetenschap al even ver
deeld is als de politiek.
Waarna de Commissie toch
maar haar verantwoordelijk
heid nam, met ontwerp-nor-
men die nu onderverdeeld zijn
naar isotoop (jodium/stron-
tium, plutonium en cesium)
en die hoger of minder hoog
zijn naarmate het drinkwa
ter, zuivelproducten of ander
voedsel betreft.
Voor cesium, de enige iso
toop waarvan de ontwerp-
normen met de bestaande
kunnen worden vergeleken, is
het voorstel 1.000 becquerel
voor zuivelproducten (was
370) en 1250 voor overig voed
sel (was 600).
Nederland heeft onder
hands al laten weten die nor
mering veel te soepel te vin
den. En grijpt nu de behande
ling van de Commissievoor
stellen - in de eerstvolgende
Algemene Raad, op 22 en 23
juni - aan, om zijn eigen op
vattingen opnieuw onder de
aandacht te brengen.
In haar eigen voorstellen
gaat de Nederlandse delega
tie, die op dit punt door
staatssecretaris Van der Lin
den op de voet wordt gevolgd,
nu uit van drie verschillende
fases.
De eerste, onmiddellijk na
een kernramp, duurt twee
weken en wordt gekenmerkt
door relatief soepele normen
voor voedselbesmetting. In de
tweede of interimfase, die
duurt tot de situatie weer
normaal is, moeten de normen
worden opgevoerd, tot ze - en
dat is dan de derde fase -
weer even streng zijn als in de
'normale' periode vóór de
ramp.
Voor elke fase moeten
vooraf nauwkeurige besmet
tingsgraden worden overeen
gekomen, want ook in Brussel
wordt beseft dat niet elke
kernramp evenveel rekening
houdt met het tempo van be
sluitvorming in de EG.
De tegenwerping van an
dere landen dat er nogal wat
'presentatie-problemen' zijn -
populair gezegd: waarom zou
je de ene week van een kilo
becquerellen wèl ziek worden
en de andere week niet - is
voor Nederland niet relevant,
omdat ook nu al verschillende
normen worden gehanteerd
voor werkers in kerninstalla
ties en 'gewone' mensen.
Bovendien, zo draagt de
Nederlandse EG-delegatie in
Brussel met overtuiging uit,
zou het in elk geval voor de
Nederlandse bevolking onbe
grijpelijk zijn als na afloop
van het Tsjernobyl-regime
zou worden teruggekeerd
naar de situatie die ook vóór
deze kernramp bestond.
In niet de geringste kringen
is al verondersteld, dat Ne
derland alleen maar zo hard
op het aambeeld van de nu
cleaire veiligheid hamert om
straks thuis des te gemakke
lijker de bouw van twee
nieuwe kerncentrales te kun
nen 'verkopen', een doe!
waaraan ook de nu in Neder
land lopende informatiecam
pagne over wat radio-actieve
straling precies is, niet
vreemd zou zijn.
Maar of het de voorstan
ders van méér kernenergie in
het huidige Nederlandse ka
binet lukt om langs deze
Brusselse omweg de wellicht
belangrijkste erfenis van
oud-milieuminister Winse-
mius, een nieuw moratorium
op kernenergie, om zeep te
helpen, is zeer de vraag.
Want vooralsnog heeft de
Nederlandse staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, die
in een vorig leven bekend
stond als een fanatiek aan
hanger van de vreedzame
atoomsplijting, ondanks
zijn inspanningen slechts
Portugal en Ierland voor zijl
standpunt kunnen winnen.
En dat is een gelegenheids
coalitie, die tot nu toe niet al
Europa's meest toonaange
vende bekend staat.
DEN HAAG (ANP) - Er kan
geen giftig afval van de ge- T
meente Den Haag op ille-
gale wijze in een stortput in
België terecht zijn gekomen.
Dat zei woensdag een woord
voerder van de gemeente Den
Haag naar aanleiding van het
bericht dat van 1984 tot 1987 bo
chemisch afval uit Zuid-Hol-
land illegaal naar een zand
groeve bij Brussel zou zijn ge
bracht. Een Schiedams bedrijf da
zou het zonder vergunning Vc
hebben ingezameld en naar ve
België hebben getransporteerd. le<
„Tenzij we beduveld zijn, mi
maar daar gaan we niet vanuit. al<
Wij menen zaken te doen met
Overeenkomstig de fusiecode Jl
het Kluwer-bestuur uitgeno
te voeren. In afwachting varj
geen verder commentaar geve
Het is niet duidelijk of Elsevier
Kluwer tegen betaling in con
tanten wil overnemen of dat er
sprake zal zijn van aandelen
ruil. Elsevier zegt in een ver
klaring wel te menen, dat de
huidige aandelenkoersen de
waarde van de ondernemingen
goed weergevea Deze koersen
zullen dan ook als uitgangs
punt dienen. Gisteren werd op
de Amsterdamse beurs voor
Elsevier 47,80 betaald en voor
Kluwer 266. Bij Kluwer was
woensdagavond niemand voor
commentaar bereikbaar.
Elsevier en Kluwer behoren tot
de grootste uitgevers in ons
land met activiteiten die zowel
boeken, tijdschrijften als dag
bladen omvatten. Met een
overneming van Kluwer zou
Elsevier de huidige nummer
één, VNU, van haar plaats ver
dringen. Elsevier had vorig
DEN HAAG (ANP) - Het is
niet langer toegestaan de
rente die wordt 'meege-
leend' bij een hypotheek (en
bij de hoofdsom opgeteld) af
te trekken voor de loon- en
inkomstenbelasting.
Dat heeft staatssecretaris Ko
ning (van Financiën) besloten,
zo blijkt uit antwoorden op ka
mervragen van de socialist
Kombrink.
VOORDAT regering, ondernem
het Voorjaarsoverleg begonne
voor het welslagen ervan. Men
de noodzaak tot scholing, wa
zouden krijgen op een plaats
Een centraal akkoord over de
reikbaar' bestempeld. Grote ve
vergaderen toch een soort 'een
gaat die kwalificatie wel erg ver
meer in overeenstemming met
Nu is de weg naar de hel gepla
andere woorden: als het bij g
september, als er spijkers met
nog net zover van huis als we
drie partijen hebben elkaar ple
ging de werkloosheid aan te p
noemenswaardige daling van
Dat is mooi, hoopvol en in iede
pen uit elkaar gaan. Een licht
over een inzakkende economie
MAAR DE 'afspraken' roepen
«orden beantwoord. Zo heeft
oonmatiging overgehaald met
een of een gelijkwaardige beh
ringsgerechtigden met werkne
ven 'vorm gegeven zou kunne
omschrijving dat het kabinet
3ovendien heeft Lubbers het
laren meteen de grond inge'
verbinden, dat zoiets alleen m
zen. En daar zit de adder ond
)ere ambtenarensalarissen is
voor Prinsjesdag nog een won
-ubbers heeft richting vakbe
doen, uitgaande van een for
lector. Het liefst ziet Lubbers
J|e gelijkwaardige behandelin
jauwelijks geld zou kosten. D
le premier echter niet veel h
indernemers nog minder,
-oonmatiging heeft een bete
tracht op peil wordt gehoude
>n sociale premies. De kans d
-"net zal straks zelfs alle zeil
hen dat belastingen en pre
den verhoogd om het fina
loog te laten oplopen,
h 'eite zitten kabinet en soc
worden de lonen niet gemati
'erlicht, dan worden de ambt
neeft Ruding geen enkele rui
mg en ziet hij zich zelfs gen
premies iets te verhogen, da
echt. En als de gelijke behan
«anslag doet op de schatki
oonmatiging. In alle gevalle
>ers hun doel - het terugdri
ortorn, een avontuur met on