)ELIJK
MSTE
.9%
B.V.
Waaien van Geest krijgt tegenwind
)tskod;
Mensenrechtenbeleid van Wereldraad beneden peil
mi mis
WEGWIJZER
SKODA
WIES STAELrMERKX: 'MEER DAN EENS MET WINDKRACHT TIEN'
KRITIEK VAN DIRECTEUR BOURDEAUX VAN KESTON COLLEGE
UIT BOEKEN BLADEN
CHTIGING
lelijk is elke nieuwe Skoda
zomer-voordeel-cheque,
vaarde van 500 harde
de bijvoorbeeld of om uw
:oals ons 3-Stappen-Plan
aque van f500-besteed
DANK U WEL
DE STEM WOENSDAG 27 ME11987
tot 125%
„JAMMER dat de bisschoppen het gesprek tot nu
toe blijven blokkeren. Wij zullen alle mogelijke
moeite blijven doen om met hen in gesprek te ko
men en hen te vertellen wat ons beweegt."
iteresseren
nenkort
n op
tsdag
toonzalen.
A/
ontvangt u een deelnemersbewys.
okletters invullen)
ouder van bankrekeningnummer
ropzegging machtiging aan Sufa,
itterdam om van bovenvermelde
>te éénmaal per 2 maanden f 10,- te
e loterij "uw bankrekeningnummer
de_
19
T50
j>on 01608-12009
.00 uur. Zat. 09.00-14.00 uur)
Door Jan Bouwmans
Die belofte deed mevrouw Wies Stael-Merkx gedaan aan
de ongeveer 12.000 bezoekers van de derde landelijke ma
nifestatie van de Acht-Mei-Beweging (AMB) onlangs in
Zwolle.
Haar belofte kreeg groot ap
plaus. Maar niet minder bijval
oogste zij toen ze meteen erop
liet volgen: „Hoe dan ook, de
vernieuwingsbeweging gaat
door. Zoals kardinaal Alfrink
de bisschoppen al waar
schuwde in Rome: De vernieu
wingsbeweging gaat door, zo
niet met, dan zonder de bis
schoppen".
'Doorgaan' was ook de bood
schap van de geloofsdoeken die
aan de beweging zelf waren
opgedragen. Het antwoord van
mevr. Stael daarop: „Wij gaan
door met de vernieuwingsge
zinde krachten te bundelen.
Gemakkelijk blijkt intussen
onze opdracht niet: het waaien
uitgelaten. Het uitgebreide
rapport van de Vlaamse afde
ling van de pauselijke commis
sie voor gerechtigheid en vrede,
dat er niet om liegt, zal deze
Van Stalberg wel onbekend
zijn of anders door hem, geheel
in de stijl van zijn krant, wor
den doodgezwegen omdat het
niet past in het „onfeilbare"
kerkbeeld. Acht-Mei ziet de
nieuwe bui ook best hangen,
gelet op de uitspraak: „Bij dit
alles zullen we ons moeten
oefenen om op een vruchtbare
wijze met de onontkoombare
conflicten om te gaan en op ef
fectieve manier, waar nodig, te
onderhandelen."
Ondanks de voor de derde
van de Geest krijgt tegenwind achtereenvolgende keer grote
meer dan eens met wind- opkomst in Zwolle blijft toch
Een van de talrijke geloofsdoeken op de Acht-Mei-manifestatie in Zwolle. - foto archief oe stem
iTERHOUT, Bredaseweg 37-41,
iom. bedrijf Faasen, STEENE
tl, tel. 01150-12321. Garagebei
kracht tien - van een deel van
de kerkelijke overheid. Onbe
grip, verdachtmakingen, harde
veroordelingen zijn aan de orde
van de dag. De Acht-Mei-Be
weging heet gevaarlijk. De
vernieuwing en noodzakelijke
veranderingen ter wille van
mensen moeten blijkbaar ge
blokkeerd wordea Wij signale
ren dat, maar we leggen ons er
niet bij neer." Andermaal ap
plaus van de volle IJsselhal.
De grote klacht van de bis
schoppen is momenteel de on
duidelijkheid van de AMB. In
Zwolle werd een korte inhou
delijke schets van de beweging
gegeven. „Geen gezeur over
wie er wel mee mag doen en
wie niet De eersten zullen de
laatsten zijn: vrouwen die ach
tergesteld zijn, mensen met het
lijden van een echtscheiding
achter de rug: kom mee! Vrou
wen die van vrouwen houden,
en mannen die lief zijn voor
mannen: loop maar voorop!
Geen gekibbel wie wel wat
mag zeggen en wie niet, wie
wel gezag heeft in Gods lieve
naam en wie niet. Stamelend,
sjouwend, zoekend - niemand
heeft het laatste woord en nie
mand met de absolute waar
heid op zak - z'o gaan we op
weg, houden we elkaar vast,
halen we adem bij elkaar en
trekken we weer door."
Dé AMB lijkt zich echter met
het actiepunt 'mensenrechten
in de kerk' nieuwe narigheid op
de hals te halen. Er gaat im
mers de suggestie van uit dat
het op dat punt in de kerk niet
gesteld is zoals het hoort. In het
oerconservatieve 'Katholiek
Nieuwsblad' heeft ene Willem
van Stalberg - achter deze
schuilnaam gaat een scheld-
kannonier in plaats van een
journalist schuil - zich er ten
minste al zeer ironisch over
de vraag overeind of de Acht-
Mei-Beweging het zal kunnen
volhouden. Die vraag werd in
Zwolle niet verdoezeld. Ze was
het kernpunt van de discussie
bijdrage van Dr. Walter God-
dij n, emeritus-hoogleraar
godsdienstsociologie van Til
burg. Hij zette uiteen waarom
recente lekenbewegingen als
'Open Kerk' en 'Platform' zijns
inziens waren doodgelopen.
Precies in de windstilte van
eind 1981, toen de mislukking
van de particuliere synode van
de Nederlandse bisschoppen
manifest was, is de kiem gelegd
voor de lekenbeweging Ma-
ri'enburgvereniging gelegd.
Goddijn betoogde dat de tijd
in ons land nu weer rijp is voor
een georganiseerde en gestruc
tureerde lekenbeweging in de
katholieke kerk. Die weg wees
hij de AMB. „Doen wij dit nu
niet, dan is het alternatief dat
de kerk een grote sekte wordt,
weinig in staat tot zelfkritiek,
met de neiging tot een soort
uiterlijke spiritualiteit, zonder
een ernstig nemen van de we
tenschap en van de secularisa
tie, met overdreven zorgen
voor de laatste resten van geor
ganiseerde confessionaliteit, en
met een absolutistisch, exclu
sief, autoriteit gezag in veelal
disciplinaire kwesties waar
door steeds meer creatieve ge
lovigen het voor gezien hou
den", aldus Goddijn.
De Tilburgse oud-hoogleraar
onderstreepte het belang van
een nieuwe lekenorganisatie
aan de hand van de relatie met
wat hij de 'bisschoppen-
nieuwe-stijl' noemde. De laat
ste 15 tot 20 jaar is het volgens
hem duidelijk geworden dat de
bisschopsbenoemingen ge
bruikt worden om een be
paalde Vaticaanse strategie
door te voeren; een strategie in
dienst van een soort nieuwe or
thodoxie, die tot vandaag
wordt doorgevoerd. „Wij heb
ben tijdens het Vaticaans con
cilie en kort daarna ook in Ne
derland niet alleen gewenst,
maar ook werkelijk gedacht
dat het centralisme van de
kerk, met name van de Ro
meinse Curie, kon worden her
vormd", zei Goddijn die advi
seerde realistisch te blijven
want het nieuwe type bis
schoppen is er. „Steek niet te
veel energie in eindeloze, soms
theologsich hoogstaande ge
sprekken, maar leef, besta, delf
waar je staat, in je eigen paro
chiegemeenschap en geef ge
lijktijdig informatie en draagt
elkanders lasten."
De nieuwe-type-bisschoppen
hebben hun benoeming mede
op grond van hun kritiek op tot
dan toe gevoerd pastoraal be
leid aanvaard. Gevolg daarvan
is volgens Goddijn een geringe
aanvaarding door priesters en
gelovigen. Als reactie daar
weer op gaat zo'n bisschop zich
op overdreven wijze de tolk
maken van opvattingen van
een uiterst behoudende min
derheid, gaat hij priesters, ge
lovigen en theologen kwalifice
ren als pausgetrouw of niet
pausgetrouw, loyaal of niet-
loyaal. Hij distantieert zich van
zogenaamde kritische katholie
ken, sommige hervormingsbe
wegingen van vrouwen, van
vrouwelijke religieuzen en van
basisgroepen.
Goddijn ging tenslotte in op
de kwestie van de 'katholici
teit', aangezien het kerkgezag
noch de Mariënburgvereniging
noch Acht-Mei als katholiek
heeft willen erkennen. Het ka-
tholiciteitsgehalte is onder de
huidige Vaticaanse strategie
een internationele zaak. Wat
'katholiek' is, zou men in een
soort wereldkatechismus wil
len vastleggen. Maar vooraf
worden allerlei theologen in de
wereld verdacht gemaakt. Er
wordt al gesproken van een
nieuwe integralistenstrijd zo
als in het begin van deze eeuw
door paus Pius X werd ingezet
tegen de modernisten. Een van
de laatste slachtoffers van het
nieuwe integralisme is de Bra
ziliaanse bevrijdingstheoloog
Leonardo Boff geweest. De
paus nam hem tegen de Curie
in bescherming door kardinaal
Gantin vorig jaar een brief aan
300 Braziliaanse bisschoppen te
laten voorlezen met de bood
schap dat ze door konden gaan
met hun basisgemeenschappen.
Boff concludeerde daaruit dat
de bevrijdingstheologie voor
taan door de hoogste autoritei
ten gerespecteerd en met rust
gelaten moest worden. Maar
volgens sommige bronnen gaat
de strijd tegen de bevrijdings
theologie gewoon door, onder
meer door een bepaalde poli
tiek van bisschopsbenoemin
gen in met name de zogeheten
doctrinaire commissies.
Goddijn trok de slotsom dat
het niet aangaat alleen groe
pen, die van bovenuit zijn ont
staan onder leiding van bis
schoppen en priesters, katho
liek te noemen. De huidige
hulpbisschop van Utrecht, mgr.
dr. J. de Kok, schreef in zijn
historische studie over het mo
dernisme ook dat de integralis-
tische campagne van de Ro
meinse Curie aan het begin van
deze eeuw in wezen niets had
opgelost. „De herstelde rust en
orde werd de rust van een
kerkhof, van een oorlogskerk
hof", aldus Goddijn.
Het ging in Zwolle bepaald
niet alleen over de interne ka
tholieke perikelen. Er was van
protestantse een inbreng die
verdere discussie waard is. De
hervormde godsdienstsociologe
dr. Mady Thung stelde name
lijk de vraag aan de orde of wij
nog een boodschap hebben aan
onze aarde. Zij liet zien dat
juist niet-christenen de chris
tenen waren voorgegaan in
zorg voor de aarde, in het bou
wen aan de wereld. Hebben
christenen met hun schep-
pingsgeloof dat de aarde aan de
mensen is toevertrouwd, in
onze dagen iets te bieden, iets
bij te dragen aan het ombou
wen van de aarde tot een hei
ligdom voor Gods aangezicht?
Bijvoorbeeld waar het gaat om
de natuurwetenschappen en de
technologie, vroeg Thung zich
af. Voor alles vond ze het evi
dent dat hiervoor operatiebases
nodig zijn waarin alle christe
nen samenwerken, want an
ders schieten de krachten echt
tekort.
De natuurwetenschappen en
de technologie bieden vele
nieuwe mogelijkheden, maar
de uitdaging is hoe er verant
woordelijk mee om te gaan en
ze onder controle te houdea
Die uitdaging wordt tot nu toe
grotendeels verwaarloosd of
genegeerd.
Natuurwetenschappers en
technologen signaleren zelf -
soms - milieurisico's of gevaren
voor onrechtvaardige toepas
singen van hun werk, maar ze
hopen alleen maar dat anderen
die gevaren opvangen: door
wetgeving of door een goede
publieke discussie. In de we
tenschap en de techniek zelf
zitten namelijk geen ethische
overwegingen en geen grenzen
ingebouwd. Grensverlegging,
uitbreiding van kennis en
kunde is juist hun doel. Via
wetgeving kunnen wel grenzen
en ethisch verantwoorde doel
stellingen worden opgelegd.
Maar wetgeving moet komen
van regering en parlement en
die zijn tegenwoodig alleen
geïnteresseerd in wat goed is
voor de economie.
Een grensbepalende pu
blieke discussie lijkt ook niet
tot de mogelijkheden te beho
ren omdat de belangrijkste
vraag voor de hedendaagse
cultuur niet meer is wat goed is
en kwaad, maar wat vind ik
fijn, wat dient de zelfontplooi
ing en wat vergroot mijn vrij
heid.
Christenen moeten zich weer
eens goed gaan realiseren dat
vrijheid en zelfontplooiing al
leen als hoogste goed in de cul
tuur maar mager afsteken bij
de dienstbaarheid die Christus
als bestemming van de mens
heeft voorgeleefd. Hetzelfde
geldt voor een economie die
doel in zichzelf is geworden.
Dan komt vanzelf ook de
vraag naar boven of alle vin
dingen, of onze cultuur en onze
economie nog wel in dienst
staan van dat bouwen aan de
wereld opdat die een heiligdom
voor God wordt? Nee dus.
Maar hoe dan om te gaan met
wetenschap en technologie?
Vanuit het bijbels scheppings-
geloof zijn er normen die
vooraf aan elke wetenschap en
techniek opgelegd kunnen
worden.
Mady Thung lanceerde het
volgende plan voor een grens-
afbakenende publieke discus
sie: „Hoe zou het zijn als we
geen enkele wetenschappelijke
vordering en geen enkele tech
nologische vernieuwing meer
zouden accepteren wanneer
niet tevoren is aangetoond dat
ze drie doeleinden dichterbij
brengen: gerechtigheid, vrede
en behoud van de schepping?
Als we willen, kunnen we de
samenleving, kunnen we de be
sluitvormingsprocedures om
trent wetenschappelijk en
technologisch werk meer en
meer zo inrichten dat die eis al
tijd tevoren wordt gesteld. Dan
rust de bewijslast dat ze ver
antwoorde producten maken,
op de natuurwetenschappers
en technologen zelf en degenen
die hun werk financieren. Wet
geving en publieke discussie
kunnen dat eisen, christenen
kunnen daarop hameren."
Politiek succes voor dit ac
tieplan op redelijk korte ter
mijn is absoluut uitgesloten.
Maar is het daarom rijp voor
de prullebak? Het is in elk ge
val alvast een concrete verta
ling van het wereldvredescon-
cilie dat op initiatief van de
Westduitse kernfysicus en
theoloog Carl Friedrich von
Weizsacker, broer van de
bondspresident, en van de We
reldraad van Kerken over en
kele jaren wordt gehouden met
als centraal thema 'vrede, ge
rechtigheid en behoud van de
schepping'. In eigen land zal
daar de komende jaren nog
veel over worden gesproken.
3 t/m donderdag 10-16.18-21 uur,
0-16 uur.
vestigd te
lotterdam, Vlaardingen. Utrecht,
Oimsterdam, Hilversum, Groningen
>n in voor vnjbli|vende informatie.
slop, zonder postzegel, zenden aan
191.
UTRECHT (ANP) - Het beleid van de Wereldraad van
Kerken (WvK) ten aanzien van de mensenrechten is zonder
enige betekenis. De Wereldraad zet zich soms in voor indi
viduele gevallen, maar doet in het algemeen heel weinig
voor dit vraagstuk. Het document 'Mensenrechten op de
oecumenische agenda' uit 1983 van de Wereldraad heeft
niet tot enige verbetering van de mensenrechten waar dan
ook geleid.
Dit zei dr. Michael Bourdeaux,
directeur van het Engelse In
stituut voor Bestudering van
de Godsdienst in Oost-Europa,
Keston College, onlangs in
Utrecht na afloop van een be
raad met vertegenwoordigers
van de Nederlandse kerken en
vredesbeweging over Oost-
Europa. Hij vindt het in prin
cipe een goed beleid dat de We
reldraad in kwesties van de
mensenrechten contact op
neemt met de lidkerken in het
vetrokken land. „In Zuid-
Afrika bijvoorbeeld werkt dit
jvel, maar in Oost-Europa in
oet geheel niet", aldus Bour
deaux.
Het zou slecht voor de ge
loofwaardigheid van de We
reldraad zijn als het hoogste
bestuurslichaam ervan (het
Centrale Comité) in 1989 in
Moskou zou vergaderen, ter
wijl de Russisch Ortodoxe Dia
ten Vladimir Roesak nog ge
vangen zit. Roesak werd vorig
"ajaar veroordeeld tot zeven
jaar werkkamp en vijf jaar in
terne verbanning wegens anti-
oovjet-propaganda. Hij werd
enkele jaren geleden als diaken
tet het ambt gezet nadat hij de
Ksehiedenis van de Russisch-
°rthodoxe kerk na de revolutie
v=® 1917 had beschreven. In
1983 wees Roesak de Algemene
Vergadering van de Wereld
raad in Vancouver per brief op
de situatie van de vervolgde
christenen in de Sovjet-Unie.
Mede als gevolg daarvan
raakte hij toen in de proble
men.
Dr. Philip Walters, stafme
dewerker van Keston College,
acht de kans klein dat de zes
Russische lidkerken door de
Sovjetregering gedwongen zul
len worden de Wereldraad te
verlaten, als de oecumenische
beweging zich meer met de
mensenrechten zou bezighou
den. Zowel de kerken zelf, voor
hun oecumenische contacten,
als het Sovjet-regime, wiens
officieel beleid door de kerken
naar buiten wordt onder
steund, hebben hier geen be
lang bij, aldus Walters. Vol
gens hem heeft zich de laatste
jaren twee maal een mogelijk
heid voorgedaan waarin
sprake zou kunnen zijn van op
zegging van het lidmaatschap.
In beide gevallen is dit niet ge
beurd. „Ze dreigen er alleen
maar mee."
Bourdeaux ondersteunde ge
heel en al het standpunt van
het IKV dat er geen ontspan
ning kan zijn zonder verbete
ring van de mensenrechten. „Ik
zie niet in hoe er wederzijds
vertrouwen kan worden opge
bouwd zonder dat de respecte
ring van de mensenrechten is
Russisch-orthodoxe dienst in Moskou.
gewaarborgd."
Het IKV verschilt hierin van
mening met de Raad van Ker
ken in Nederland die er de
laatste tijd enkele malen bij de
vredesbeweging op heeft aan
gedrongen geen voorwaarden
aan de ontspanning te stellen.
Bourdeaux vond de contac
ten met alle groepen in Oost-
Europa, zowel officieel als niet
officieel van belang. Zijn eigen
instituut onderhoudt in het
westen overigens geen contac
ten met vertegenwoordigers
van de Christelijke Vredescon
ferentie, die zich vaak richt op
het officiële beleid van de Sov
jet-Unie. „Zij willen de feiten
niet weten", zo zei hij. In Enge
land willen ze zelfs niet eens
met de Britse Raad van Kerken
spreken.
Walters wees er op niet in de
val van de Sovjet-Unie te trap
pen die altijd een onderscheid
maakt tussen „goede" christe
nen en degenen die de wet
overtreden. De gelovigen in de
Sovjet-Unie zien zichzelf als
leden van één en dezelfde kerk.
De hervormingen van Gor-
batsjov worden uitgevoerd in
naam van het communistisch
systeem, dat atheïstisch is, zo
zei dr. Eugen Voss, directeur
van het Zwitserse instituut
'Glaube in der zweiten Welt'.
Dit uitgangspunt sluit volgens
hem speculaties uit over een
mogelijk nieuw humanisme in
de Sovjet-Unie of over een we
zenlijke versoepeling van de
godsdienstwetten. Zowel de
ideologische wortels hiervan
als het overheidsapparaat dat
godsdienst bewaakt, zijn nog
niet door de hervormingen ver
anderd.
Voss voorspelde overigens
twee of drie zeer moeilijke ja
ren in de Sovjet-Unie omdat
Gorbatsjov probeert de econo
mie te hervormen. Ook in het
westen gaan herstructurerin
gen van het bedrijfsleven vaak
met sociale spanningen ge
paard. Naar zijn informatie
zijn in sommige Russische be
drijven zowel de omzet als de
lonen met 20 tot 30 procent ge
daald. De arbeiders klagen dat
hun rust hun is afgenomen.
Verder waarschuwde hij te
gen optimisme inzake toene
mende godsdienstvrijheid. Tij
dens de liberalisering onder
Chroesjtsjov werden de chris
tenen strenger vervolgd, ter
wijl onder Stalin juist sprake
was van een dramatische ver
betering van de kerk-staat-be-
trekkingen.
In de afgelopen maanden
zijn volgens gegevens van Kes
ton College ongeveer 130 poli
tieke gevangenen vrijgelaten,
iets minder dan de helft van
het aantal dat het Kremlin had
aangekondigd. Onder de vrij
gelatenen bevinden zich dertig
die om hun geloof gevangen za
ten. Al deze mensen waren ver
oordeeld wegens anti-Sovjet-
propaganda of belediging van
de Sovjet-staat.
Overigens zijn bij lange na
niet alle politieke gevangenen
in de Sovjet-Unie nu vrij. Drie
categorieën vielen tot nu toe
buiten de kwijtschelding van
de straf: degenen die in het
kamp met streng regime ge
vangen zitten; verder degenen
die in een psychiatrische in
richting zijn opgesloten en ten
slotte degenen die zijn veroor
deeld wegens overtreding van
de godsdienstwetten. Ook in de
eerste twee groepen bevinden
zich verhoudingsgewijs veel
christenen, aldus Walters van
Keston College.
Sinds januari 1986 worden er
meer christenen vrijgelaten
dan gearresteerd, zo zei hij. Het
Engelse instituut schat het hui
dige aantal gevangen christe
nen op ongeveer 250. Vanaf
1979, toen «lit aantal rond de
tachtig bedroeg, is dit opgelo
pen met pieken in 1982 en eind
1985 (in beide gevallen onge
veer 350). Overigens hebben
Keston College dit jaar al weer
meldingen over de arrestatie
van twintig baptisten bereikt,
zo zei Walters.
RELIGIEGIDS - Bij Uitgeversmij Kok in Kampen is een uiter
mate handig boek verschenen waarin alle kerkgenootschappen
en overige religieuze groeperingen in Nederland op beknopte
wijze worden beschreven. 'Wegwijs in gelovig Nederland' heet
deze religieuze encyclopedie, die ook de jongste loten aan de re
ligieuze stam bevat, tot en met de Kerk van Satan op de Wallen
in Amsterdam toe. De encyclopedie bevat ook een verklarende
lijst van woorden en begrippen die op het onderhavige terrein
vaak als bekend worden verondersteld. Een zeer praktisch na
slagwerkje dat 38,50 kost.
OECUMENE - Het r.k. maandblad 'Kosmos en Oecumene'
heeft nr. 4/5 van de lopende jaargang geheel besteed aan de
brief van de Nederlandse bisschoppen over de oecumene. Het'
blad beschrijft de voorgeschiedenis ervan, het bevat een
vraaggessprek met mgr. Lescrauwaet en diverse katholieke en
protestantse auteurs laten hun licht over de brief schijnen.
HOLISME - Het mei-nummer van Humanist, het maandblad
van het Humanistisch Verbond, besteedt ruimschoots aandacht
aan het vrij nieuwe fenomeen 'holisme' onder de titel 'Holisme,
nieuw zicht op de toekomst of misgreep in het duister?'. Het
holisme is een opkomende levensbeschouwing die opnieuw
ontdekt dat „het geheel (van de ons omringende werkelijkheid)
meer is dan de som der delen"; men kan ook zeggen de ontdek
king dat er meer is dan wat wij (wetenschappelijk) kunnen
waarnemen. Voor- en tegenstanders komen aan het woord.
BAANLOZEN-BROCHURE - Het bisdom Breda heeft de bro
chure 'Mensen zonder baan' uitgegeven. Daarin wordt uiteen
gezet hoe het baanlozenproject, dat drie jaar geleden in het bis
dom van start ging, de komende twee jaar wordt voortgezet en
afgerond. Doel van het project is altijd geweest de werkloos-
heidsproblematiek aan een vaste plaats op de kerkelijke en
pastorale agenda te helpen. De brochure kost 1,50 en is ver
krijgbaar bij de persdienst.
BijEEN - Het mei-nummer van het maandblad Bij EEN bevat
een uitgebreid artikel over de hulp die China meer en meer
geeft aan Afrikaanse landen. Verder in dit nummer een artikel
over de Koerden in het Midden-Oosten en een vraaggesprek
met minister Bukman van Ontwikkelingsamenwerking.
HERAUT - Het mei-nummer van 'De Heraut', maandblad voor
geloofsverdieping dat wordt uitgegeven in Nijmegen, is gewijd
aan 'de vijand'. „We hebben niet alleen vijanden, we zijn ook
vijanden." Dit laatste zien mensen meestal over het hoofd. In
«ie diverse artikelen laten de schrijvers zien hoezeer de vijand
in elke mens zelf zit.
VERSLAVINGEN - In een gezamenlijke uitgave hebben de
Nationale Christen Geheel-Onthouders Vereniging en de R.K.
Matigheidsbeweging Sobrietas het boekje 'Christelijke gedach
ten over verslavingen' uitgebracht. Anders dan de titel doet
vermoeden is het hoofdzakelijk een nuchter en praktisch infor
matieboekje geworden hoe allerlei stoffen verslavend werken.
Een apart hoofdstukje is gewijd aan de pastorale hulpverle
ning. Het boekje is verkrijgbaar bij het centrale bureau van
beide instellingen in Venray.
EDITH STEIN - De zaligverklaring van Edith Stein door de
paus tijdens zijn recente bezoek aan Duitsland heeft allerwege
veel aandacht gehad. Voor wie zich wat verder in persoon en
leven van deze karmelites wil verdiepen zonder meteen dikke
boeken te moeten doorworstelen, is het extra Edith Stein-num-
mer van '1-2-1', het officiële orgaan van de Nederlandse Bis
schoppenconferentie heel geschikt. Het is verkrijgbaar bij het
secretariaatsbureau in de Biltstraat in Utrecht
SCHULD - 'Wereldbriefeen publikatie van enkele Neder
landse en Vlaamse missionaire instellingen en organisaties,
heeft een gehele aflevering gewijd aan het schuldenvraagstuk
van de derde wereld. De derde wereld heeft een schuld aan de
rijke landen van meer dan 1000 miljard dollar. Naast een alge
mene beschouwing over de oorzaken is er een afzonderlijk ar
tikel over Afrika en een over Latijns-Amerika. 'Wereldbrief' is
verkrijgbaar bij Bij BUN in Den Bosch.
BEGRIP - De islamitische wetgeving 'sjarie'a' roept bij Neder
landers bijna altijd een beeld op van hard, wreed, meedogen
loos. Volgens deze wetgeving moet immers bij herhaling van
diefstal de dief een vinger, hand of arm worden afgehakt en
dat is geen dode letter. Het blad 'Begrip-moslims-chrsitenen',
uitgegeven door de katholieke stichting voor migrantenzorg,
heeft zijn jongste nummer geheel besteed aan het onderwerp
'Sjarie'a en Europa, een spanningsveld'. Want moslims, die hier
zijn komen wonen, botsen vanuit hun traditie vaak op hier gel
dende wetten en gebruiken en dat geeft spanningen. Inzicht
daarin is voor elke Nederlander van belang. Het blad is ver
krijgbaar bij genoemde stichting in Den Bosch.
ZOMERKAMP - Van 2 tot 9 augustus heeft een zomerkamp
plaats in Gemeenschap de Weyst, gevestigd in het vroegere
Kapucijnerklooster in het Oostbrabantse plaatsje Handel. Het
kamp staat open voor mensen van alle leeftijden en van ver
schillende achtergronden, religie en levensovertuigingen, ge
zinnen of alleenstaanden. Doel van het kamp is mensen kennis
te laten maken met de leefwijze van de leefgemeenschap de
Weyst, die gebaseerd is op de geweldloosheid van Gandhi en de
Franse Ark-gemeenschappen. Tijdens het kamp wordt aan
dacht besteed aan meditatie, yoga, handenarbeid, volksdansen,
zang, muziek, bezinning, gebed en feest. De voeding is vegeta
risch; roken in het gebouw verboden. Kosten 160,- per per
soon voor hele week, kinderen tot 4 jaar gratis, kinderen tot en
met 12 jaar 80,-. Info: Gemeenschap de Weyst, Pater Petrus
straat 21,5423 SV Handel.
VOETTOCHT - In het Pinksterweekend wordt voor de acht
tiende keer de Fransciskaanse Voettocht gehouden. Thuisbasis
dit jaar is het internaat van de fraters Maristen in het Overijs
selse plaatsje Azelo. De tocht is bedoeld voor mensen van 18
jaar en ouder; voor kinderopvang is gezorgd. Onder het motto
'landen in moeder aarde' begint de tocht op vrijdagavond 5 juni
en eindigt maandagmiddag 8 juni. Overdag wordt er gelopen
en gepraat, 's avonds is er gelegenheid door expressie en dans
op een andere wijze met het thema bezig te zijn. Kosten 65,-.
Info: Franciskaanse Samenwerking, tel. 030 - 319321.
JONGEREN-WEEKEND - Van 29 tot en met 31 mei wordt in
De Uithof, het jongerencentrum van de Abdij van Berne in
Heeswijk-Dinther, een themaweekend gehouden over de vraag
'Wie ben ik....allemaal?'. Het weekend is bedoeld voor jongeren
van 16 t/m 26 jaar. Info: De Uithof, tel. 04139 -1755 (tussen 9.00
en 12.00 en 19.15 en 20.00 uur).
OPEN DAG - De 'R.K. Charismatische Vernieuwing' houdt op
6 juni haar tiende nationale open dag in de Vechtsebanen in
Utrecht-noord. Thema van de dag is 'bouwen aan een nieuwe
aarde'. Medewerking verlenen kardinaal Simonis en mgr. Bar.
De dag begint om 10.00 uur.
CONTACT RK - De Stichting Bevordering Contact Rooms Ka
tholieken (CRK) opganiseert een landelijke bijeenkomst op 13
juni in de Vechtsebanen in Utrecht-noord, aanvang 10.00 uur.
Onderwerp van de dag is 'Het christelijke gezin'. Gastpreker is
kardinaal Simonis.
JONGERENONTMOETING - Voor de zevende keer organise
ren de Witte Paters en de Witte Zusters, missionarissen in
Afrika, gedurende de twee eerste weken van augustus een in
ternationale jongerenontmoeting, die dit jaar wordt gehouden
in Gap in Zuid-Frankrijk. Thema: 'Kiezen voor hoop'.Deel-
name staat open voor jongeren van 18 jaar en ouder; opgave
vóór 1 juni. Kosten 450,-. Het programma: 1-5 augustus op
trekken naar Gap, 5-11 augustus verblijf aldaar en 11 - 13
augustus terugtocht Info: Witte Zusters, tel. 073 - 130913 en
Witte Paters, tel. 080 - 235515