PROF. ASMUSSEN STUDEERT OP VEILIGER TRANSPORT
Ti
nESTEM GIDS 2 V
NEDERLAND 1
„Het wegvervoer is verouderd. In wezen is de vrachtwagen net zo ouder
wets als de koets. Met dit verschil: als de koetsier in slaap viel, wist het
paard de weg naar huis te vinden. Bij de chauffeur van de vrachtwagen ligt
dat even anders".
Interesse
NEDERLAND 2
sl
M
XI
BELGIE NED 2
Ingrepen
Bakkie
Onding
Concurrentie
Zoeken
Registratie
Winst
Hersenletsel
Glamour
Weerstand
DUITSLAND 1
Suske en Wiske:
A
'Vrachtwagen
zo ouderwets
als de koets'
Kooiconstructie, kreukelzone, autogordel, vangr^~
In een moderne auto kan de indruk ontstaan dat
bestuurders en overige inzittenden niet veel met:
kan gebeuren. Dat is tot op zekere hoogte ook z0
Totdat u in de achteruitkijkspiegel een vrachtwa
gen ziet. Dat kan de 'dooddoener' zijn. Aan de TH
in Delft houdt prof. Eric Asmussen zich bezig met
onderzoek naar de veiligheid van het vrachtver-
keer. Hans Bos zocht hem op in zijn Delftse werk-
kamer. Van de hooggeleerde heer moet de cabine
een cockpit worden.
20.28
Vlucht naar
de hel
In vier delen brengt de TROS
j,et waargebeurde avontuur
'Vlucht naar de hel' op het
scherm. De nu bijna tachtig
jaar oude Duitse piloot Hans
gertram beleefde in 1932 sa
men met zijn boordwerk
tuigkundige Adolph Klaus-
mann een dramatische tocht
Op 14 mei 1932 vertrekken
Bertram en Klausmann met
een Junker watervliegtuig
vanuit Soerabaja naar Dar-
wjn in Australië. Door een
vliegende storm boven de Ti
mor Zee zijn ze gedwongen
een noodlanding te in aken
langs de onherbergzame kust
van Noordwest-Australië.
Door Hans Bos
Prof. ir. E. Asmussen: „Een vrachtwagen is ook qua inrichting een onding".
Prof. ir. Eric Asmussen (63),
verbonden aan de vak
groep Verkeerskunde van
de Delftse Technische Uni
versiteit, is een fervent zee
zeiler. Die vrijetijdsbeste
ding blijkt van grote in
vloed op het wetenschap
pelijk onderzoek aan de
wal. Op zee is de communi
catie en de navigatie een
stuk beter geregeld dan op
het vasteland. Asmussen:
„Mijn taak in Delft is het
losmaken van gedachten".
Een vrachtwagen veroorzaakt
per gereden kilometer vijf keer
zoveel doden onder andere
weggebruikers als de perso
nenauto. Vrachtwagens hebben
een grote massa en rijden vaak
met een hoge snelheid. Perso
nenauto's zijn veel kwetsbaar
der, ondanks alle veiligheids
voorzieningen. Botst de ene
personenwagen tegen de an
dere dan is de lichamelijke en
materiële schade vaak nog te
overzien. Is er een vrachtwa
gen of autobus bij betrokken,
dan is de kans op ernstig letsel,
dodelijke afloop of blijvende
invaliditeit vele malen groter.
Voor de inzittenden van de
personenauto, wel te verstaan,
want de chauffeur van vracht
wagen of autobus komt er
meestal ongedeerd vanaf. Zelfs
bij lage snelheden is een aan
rijding met een vrachtwagen
vaak al dodelijk. 400 van de
jaarlijkse 1600 verkeersdoden
in ons land vallen bij ongeval
len waarbij een zwaar voertuig
betrokken is.
Aparte rijstroken voor het
zware vervoer? Met dit plan
kwam de Delftse hoogleraar
prof. ir. Eric Asmussen enkele
jaren geleden al in de publici
teit. Destijds viel bijna ieder
een over hem heen. Toch is op
veel plaatsen sindsdien de 'bus
baan' ingevoerd, al heeft daar
bij niet louter het veiligheids
aspect, maar ook de snelheid
van het openbaar vervoer een
rol gespeeld. Prof. Asmussen
heeft sindsdien niet stilgezeten.
Inmiddels is de politieke inte
resse voor zijn ideeën gewekt
en regelmatig wordt hij ge
vraagd zijn toekomstvisies te
ontvouwen.
„Vanuit gezichtshoeken als
veiligheid, ruimtegebrek, ener
giegebruik, lawaai en lucht
verontreiniging is het goede
renverkeer zeker niet optimaal.
Er zijn sterke aanwijzingen
dat, zonder ingrijpen, het
vrachtverkeer in de toekomst
op het gebied van de verkeers
veiligheid probleemgebied
nummer één gaat worden. Als
r
20.00
Het recht van
de sterkste
"™V
Be Amerikaanse tv-film 'Het
recht van de sterkste', die de
KRO vanavond uitzendt, is
het verslag van een unieke
rechtszaak uit de jaren ze
ventig. Op een regenachtige
nacht denken twee politie
agenten in Boston een
vluchtauto te zien, die bij een
roofoverval werd gebruikt
Ze schieten de chauffeur
dood. Het is de ziekenhuis-
employé James Bowden, va
der van twee kinderen. Bij
een gerechtelijk onderzoek
wordt vastgesteld, dat de
agenten uit zelfverdeding
handelden, maar de weduwe
van James Bowden neemt
daar geen genoegen mee.
Het vrachtverkeer wordt in de toekomst op het gebied van de verkeersveiligheid probleemgebied nummer één.
FOTO DE STEM/BEN a
men zich realiseert hoe belang
rijk het vrachtverkeer is voor
onze economie, en dat het er in
feite de slagader van is, dan
rest de vraag: wat kunnen we
er aan doen?"
Het probleem. Een vrachtwa
gen is een zwaar voorwerp, met
een lange remweg, dat niet sta
biel is, altijd wint, waar je aan
alle kanten onder kunt schie
ten. Veel botsingen bij perso
nenauto's worden verhinderd
door noodmanoeuvres. Bij
vrachtwagens en autobussen
kunnen de chauffeurs derge
lijke ingrepen wel vergeten.
Onbekende factor van door
slaggevend belang is de chauf
feur. Dat is iemand die door
gaans zestig tot zeventig uur
per week werkt onder tijds
druk en daardoor vaak ver
moeid de 'loodzware moorde
naar' op de weg moet houden.
Uit talrijke onderzoeken blijkt
dat aan het rijtijdenbesluit
nauwelijks de hand gehouden
wordt, c.q. kan worden gehou
den. Een vrachtwagenchauf
feur moet in veel gevallen on
der moeilijke omstandigheden
rijden. Sneeuw, regen of zware
windstoten: de lading moet op
tijd, en liever nog eerder, te be
stemder plaatse worden afgele
verd.
Een vergelijking met de trein
bestuurder valt in het nadeel
uit van de vrachtwagenchauf
feur. De machinist is via een
draadloze verbinding met het
'zenuwcentrum' verbonden en
op de hoogte van alle storingen,
vertragingen en onregelmatig
heden. De treinbestuurder is, in
tegenstelling tot zijn collega op
de weg, niet belast met allerlei
logistieke zaken als laden, los
sen, inklaren en ga zo maar
door. In het gunstigste geval
heeft de man op de vrachtwa
gen een 'bakkie' waarmee hij
zich kan onderhouden met
veelal onbekende collega's.
Asmussen: „Een vrachtwagen
chauffeur heeft een waanzin
nig zware taak en het is ons een
raadsel dat er relatief nog zo
weinig ongelukken gebeuren.
Een vrachtwagen is ook qua
inrichting een onding. De ge
zondheid van chauffeurs laat
al op relatief jonge leeftijd te
wensen over. Bij een vracht
wagen kost ruimte geld. De
slaapruimte is dus klein en de
cabines kort. Bij de 'topsleep-
ers' wordt de chauffeur zelfs
naar de 'eerste etage' verban
nen. Er is niet eens ruimte voor
veiligheidsvoorzieningen als
bij voorbeeld kreukelzones. Het
is een ongezond beroep en dat
heeft gevolgen voor de ver
keersveiligheid. En dan heb ik
het nog niet eens over de so
ciale belasting van het week-
eindhuwelijk bij chauffeurs op
het internationale transport".
FOTO JACQUES PEETERS
Waar zit nu de flessehals? Het
transport is een marginale eco
nomische sector met lage win
sten en een moordende concur
rentie. Veilige oplossingen die
de kosten verhogen zijn dus bij
voorbaat onbespreekbaar. Een
strakke planning van de ritten
is daarnaast geboden omdat de
transporteur anders zichzelf
uit de markt prijst. Het hand
haven van cao-regelingen en
wettelijke voorschriften is
daarnaast vrijwel niet te doen.
Onlangs bracht Asmussen
een bezoek aan de vrachtwa-
genbeurs in de Amsterdamse
RAI. Asmussen: „Een zogehe
ten kort-koppelsysteem waar
door de ruimte tussen aanhan
ger en oplegger beter benut
wordt, is ondanks de hoge prijs
zeer gewild. Er kunnen meer
pallets worden meegenomen.
Een beschikbaar anti-blok-
keersysteem voor vrachtwa
gens is daarentegen onver
koopbaar. Veiligheid levert
geen geld op. Het leeft niet en
het levert niet".
De elektronica vormt volgens
Asmussen de oplossing voor
alle problemen. Om te begin
nen moet de vrachtwagen een
communicatie- en een naviga
tiesysteem krijgen. Vanuit een
centraal punt wordt aan de
vrachtwagen informatie ver
strekt over routes. „Het is toch
belachelijk dat veel vrachtwa-
400 van de jaarlijkse 1600 verkeersdoden in ons land vallen bij ongevallen waarbij een zwaar voertuig betrokken is.
- FOTO ANP
gens leeg rondtoeren. De
chauffeur moet naar een tele
foon zoeken om aan zijn baas te
vragen of hij nog ergens iets
moet oppikken".
Wat dat betreft is de profes
sionele scheepvaart voor As
mussen een lichtend voorbeeld
op het gebied van communica
tie en navigatie. Elektronische
oplossingen kosten vrijwel
niets als ze in grote oplages ge
maakt kunnen worden. Philips
werkt al enige tijd aan het Ca-
rin-systeem, een toonbeeld van
moderne navigatie dat op dit
moment aan de TH in Delft
wordt onderzocht. Op een com
pact-disc staat het gehele we
gennet van Europa. Het kan
eventueel gecombineerd wor
den met de RVI, de Radio Ver-
keers Informatie, zodat de
chauffeur de meest actuele ge
gevens krijgt over files, ver
keersdichtheid of wegomlei-
dingen. Nog een stap verder
staat de besturing van de gang
van zaken vanuit één centrale
computer.
In de vervoerssector dient al
lereerst gezorgd te worden voor
een deugdelijke registratie van
het beroepsgoederenvervoer.
Door concurrentie en afkeer
van administratie zijn er wei
nig officiële gegevens beschik
baar. Dat maakt het plannen
van vervoersstromen er niet
gemakkelijker op. Een sluitend
datasysteem is volgens Asmus
sen absoluut noodzakelijk.
Tot slot dient de vrachtwa
gen te worden uitgerust met
een 'ongevalvermijdingssys-
teem'. In EG-verband wordt
daar al aan gewerkt. Het gaat
hierbij om wat bij treinen
'ATB' wordt genoemd, een 'in
telligente' aanpassing van de
snelheid, de Elfstand tot het vol
gende voertuig en ga zo maar
door. Een chauffeur wordt dan
onmiddellijk gecorrigeerd als
hij een fout maakt.
De laatste stap is die naar
automatische besturing van
het voertuig. Dit biedt op de
lange afstand zeer veel winst,
zowel wat de capaciteit van de
weg als de veiligheid betreft.
Rijstroken kunnen veel smaller
worden, volgafstanden worden
kleiner. Inhalen wordt onmo
gelijk, maar stiptheidsbeheer-
sing lijkt voor een logistiek
systeem belangrijker dan snel
heid.
De centrale vraag in deze
hele opzet is volgens Asmussen
hoe je de politieke wil achter
dit plan krijgt. „We moeten de
verantwoordelijke mensen be
wust maken van de mogelijk
heden. De elektronica is zo ver,
de vraag is nu wat de alterna
tieven zijn. De kosten gaan ook
in dit geval voor de baat uit.
Het is een beetje Big-Brother-
achtig, maar niets doen kost
doden. Verkeersonveiligheid
kost de wereld jaarlijks tien
miljard. Hoeveel heeft de mens
voor een dode over? Iedereen
kent de aantallen, maar bijna
niemand de namen die erbij
horen.
Voorop staat dat deze opzet in
ternationaal doorgevoerd moet
worden. De haalbaarheid? Op
basis van fundamenteel onder
zoek moeten we uitvissen welk
effect het zal hebben op de vei
ligheid. Ook zal een dergelijk
systeem door zowel onderne
mer als chauffeur aanvaard
dienen te worden. Kijk naar de
valhelm. 25 jaar geleden leek
het verplicht dragen van een
valhelm een utopie, nu praat
niemand erover. Op dit mo
ment lijkt het dragen van hel
men door fietsers nog een toe
komstbeeld; in Australië doet
dertig procent van de fietsers
het, al zijn het de verkeerde
helmen. Geen gekke zaak. Ze
ventig procent van de dodelijke
letsels bij fietsers is hersenlet
sel".
Behalve een 'andere' vracht
wagen, voorlopig onvervang
baar vanwege de mogelijkheid
om ergens vlak voor de deur te
komen, lijkt een 'andere'
chauffeur geen overbodige
luxe. De huidige chauffeur is
een serieus iemand met een se
rieus beroep, die zich bewust is
van zijn verantwoordelijkhe
den. Een kleine manager, ver
gelijkbaar met een scheepska
pitein of een piloot, die zich be
zighoudt met laden, lossen, na
vigeren, onderhoud en admini
stratie. Door een historisch on
verklaarbare misvatting heeft
het beroep van kapitein en pi
loot de nodige glamour, terwijl
ook de bijbehorende salarissen
dat van een vrachtwagen
chauffeur ruim overtreffen. De
toekomstige chauffeur heeft
meer een commercieel-organi-
satorische en logistieke functie.
staat volgens Asmussen <l
buiten de bebouwde kom. Irl
stad is een te grote flexibfil
vereist. Een vrachtwajl
chauffeur blijft noodzakelijif
krijgt hij er wellicht in de
komst een automatische p
bij. Het beroep dient bovertl
te worden opgewaardeerd :f
een grotere aantrekl
kracht te krijgen.
20.55
Er was eens In
het verre westen
In feite is het hele probleem
terug te brengen tot de essen- S]ntclge
tie: de kosten per kilometer.
Door uitgekiende toepassing
van elektronica zijn die kosten
nog verder terug te brengen.
Het gaat om hoge investerin
gen, die echter op den duur
grote maatschappelijke bespa
ringen opleveren.
Een geavanceerd communica
tie- en navigatiesysteem zoekt
de 'weg van de minste weer
stand'. Elektronica wint het al
tijd van de mens, vooral als het
om intelligente systemen gaat,
die rekening kunnen houden
met veranderende omstandig
heden.
Maar waarom dan niet met
een het hele verkeer geautoma
tiseerd? Die mogelijkheid be-
_/aarnaast dienen onderaf
én chauffeur de huidige
omstandigheden niet te
zelfsprekend en onverandei
te vinden. Asmussen:
een gepasseerd station,
het hele probleem zou g
deels te voorkomen zij
weest door vrachtverkeer opj
weg te scheiden van persoi
verkeer. Speciale vracht
gen- en autobusbanen zo»
op den duur veel
zijn geweest. Nu zijn
gen berekend op vracht
keer. Neem alleen al de slijt
De BRT brengt vanavond de
bekende western 'Once upon
a time in the West', waarin
regisseur Sergio Leone het
Amerikaanse wilde westen
met Italiaanse ogen bekijkt
Het verhaal speelt in 1870 in
Kansas. De spoorwegmaat
schappij in de persoon van de
dictatoriale Morton wil een
nieuwe lijn aanleggen. Een
landeigenaar zet hem echter
de voet dwars. Morton laat
de man en zijn drie kinderen
door een groep huurlingen
onder leiding van de gewe
tenloze Frank vermoorden.
23.40
Kennwort
777
De slijtage die het wegdek
een vrachtwagen van èL
ton ondervindt bij een hobtf j. ^e Chicago
«mes beert een oncrewnne
2?KfL i°fï.
als bij een personenauto
duizend kilo".
Als nachtfilm brengt de ARD
vanavond de boeiende thril
ler 'Call Northside 777', een
van de beste films van Henry
Hathaway. James Stewart
speelt de hoofdrol van de
journalist McNeal die door
rijn baas op een verhaal
looft de moeder van een elf
jaar geleden veroordeelde
Moordenaar 5000 dollar belo-
j>ing uit, als iemand haar kan
helpen haar zoons onschuld,
te bewijzen.
flwr een onderlmi Moord dot de beten
w; tlheer bedden reeblt tb nerfem
iMereenwerhikleedhmfer
m werd rerbitterd
09
si
11
sl
14
ki
T
14
ec
th
16
16
17
11
U
m
di
Pi
18
B
1!
1!
2t
2C
SE
di
M
SI
2?
22
D
D
23
m
Ofi
l" tebje eneen Je brei
tnofn,
i7 m
iumbone
Een geavanceerd communicatie- en navigatiesysteem is de oplossing voor de probltfl
het vrachtvervoer. - fotojaco^I
