UITBLAZEN
Specialisten op zoek naar de waarheid
Biologie mag stukken actueler
examens
ïedrij
ven
ivesteren h
Onbehoorlijk
Black
Prince
ëVëfk
CONFLICT OVER NORMINKOMEN NAAR NIEUW HOOGTEPUNT
DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 12 ME11987
-DE STEM.
Uw tijd is om
Haags
hoogstandje
Taalstrijd
Agenda
Schoonheidsf outj e
Feest
[pgSTEM RINNENL
>EN HAAG - Het kabir
loor te pleiten voor bestril
inaliteit en tegelijkertij
;n voor bezuinigingen op j
Examen-uitslagen donderdag 7 mei
RIEF VAN REGE
Examen-uitslagen vrijdag 8 mei
'ykkosTen0"6" dat SpeCia,iSt<
WIMKOCK
REIZEN is wachten.
Op trein, schip of
vliegtuig. Op een
aansluiting. In de rij voor
de paspoortcontrole. Op je
bagage of op een onzicht
bare en onbekende autori
teit die je om hem mover
ende, maar jou onbekende
redenen, tegenhoudt zodat er
vanzelf een reservoir van onge
duldig wachtenden onstaat,
met als onvermijdelijk gevolg
nieuw gedrang of geschuifel in
een rij.
Soms echter loopt alles zo
gesmeerd dat je pas uren na
aankomst tot het besef komt
dat je een persoonlijk reisre-
cord moet hebben gebroken.
Dat maakte ik zaterdagavond
mee. In twee uur van Londen-
Heathrow naar mijn huis in
Brabant. Op de minuut af twee
uur nadat de DC-9 van British
Midland was opgestegen van
Heathrow, stak ik thuis de sleu
tel in het slot van de voordeur.
Alles had ook meegezeten.
Dankzij de medewerking van
een krachtige luchtstroom
duurde de vlucht - van start tot
landing - maar 37 minuten
We arriveerden recht voor de
landingsbaan, zodat we geen
bochten hoefden te draaien,
maar in plaats daarvan er
krachtig gedaald moest wor
den. Op Schiphol heerste om
kwart voor acht een betrekke
lijke rust. Het rijtje bij de pas
poortcontrole was maar kort.
Ik had alleen handbagage dus
hoefde ik niet op koffers te
wachten. De douane geloofde
het ook wel en de afhalers had
den de auto vlakbij de aan
komsthal geparkeerd.
In die 37 minuten vluchttijd
zag het cabinepersoneel kans,
zonder zichtbare haast, een
koud souper op te dienen en de
restanten weer netjes op te rui
men. Paté van kip met ijssalade
vooraf; gerookte makreel en
rosbief met aardappelsalade als
hoofdgerecht en petit four en
koffie na. Zeer smakelijk alle
maal en niet in een plastic
doosje, maar geserveerd in
schaaljes op een royale, open
tray met metalen bestek. Er
bleef zelfs nog tijd over voor
een rondje met de rijdende bar.
British Midland noemt dat
Diamond Service, maar zo moet
vliegen ooit gewoon bedoeld
zijn geweest: snel, efficiënt en
comfortabel.
Over de uitreis hadden we
ook niet te klagen gehad, al vol-
rok die zich in een gezapiger
tempo. Vrijdagmiddag zes uur.
Op het zonnedek van het
cruise-schip Black Prince,
wachtend m de sluizen van IJ-
muiden, zat het nog lekker, al
ontblootten de danseressen
Daphne en Deborah de ge
bruinde schouders slechts even
voor de fotograaf om daarna
weer snel hun vesten aan te
trekken. De Filippijnse combo
speelde ouderwetse dansmuziek
van Glen Miller en de barbe-
dienden, opvallend vriendelijke
jongens en meisjes, eveneens
van de Filippijnen, hielden de
stand in de glazen voorbeeldig
bij.
De in de afgelopen winter
geheel gerenoveerde Black
Prince is al weer aan zijn derde
cruise van dit seizoen begon-
nen. In Amsterdam hebben
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiijiiiiiiimi
zich ongeveer honderd Neder-
landse en Duitse passagiers in-
gescheept. In Southampton ko- 5
men er nog zo'n driehonderd
Britten bij. Het wordt de laat-
ste van de traditionele cruises E
die het schip vooral in Neder- E
land zo populair hebben ge- 5
maakt. Spanje, Portugal, Ma-
deira en de Canarische Eilan-
den. Maar het roer moet om, |j
op jacht naar wat jongere clien-
tèle. Voortaan wordt koers ge- E
zet de Middellandse Zee in, E
naarmate het seizoen vordert e
steeds verder naar het oosten, E
tot Turkije toe. Onder de vaste j=
klanten, de repeaters in cruise-
jargon, heeft dat hier en daar E
tot gemopper geleid. „Het is de
Black Prince niet meer", klagen e
ze. E
De klacht slaat niet alleen E
op het reisprogramma, maar j=
ook op het schip zelf dat gron- E
dig is verbouwd. Het binnen- E
zwembad heeft plaats moeten e
maken voor de Neptune lounge E
met de modernste disco-snuf- E
jes. Nog spectaculairder is het
Marina Park, de uitklapbare
mini-jachthaven annex zwem- E
bad die het schip meevoert. Het e
is vooral daarmee dat de rederij E
Fred Olsen Lines jongere pas-
sagiers tracht te winnen. Dit
drijvende watersportcentrum E
biedt in de lauwe wateren van E
de Mediterranée legio moge-
lijkheden voor surfers, zeilers,
waterskiërs en scuba-duikers.
Het lijkt te lukken ook want g
niet zonder voldoening meldt
de rederij dat al dit seizoen
bijna éénderde van de passa- g
giers voor de Middellandse E
Zee-cruises jonger is dan 45
jaar. E
Ondanks alle verbouwingen
en het feit dat de capaciteit van g
350 op 450 passagiers is ge- jg
bracht, is de Black Prince een E
knus schip gebleven. Het was
de gezelligheid aan boord die g
vooral de Nederlanders altijd E
zo heeft aangesproken. Het 1
vriendelijke personeel - over-
vriendelijk soms naar onze
koele maatstaven - is te danken g
aan het uitvlaggen van het schip
naar Manila. De Black Prince E
voert-voortaaö, in plaats'van de g
dure Noorse, de goedkopere Fi- g
Kppijnsevlag.
Mijn hutstewardess heet El- E
sie, zo lees ik op het kaartje dat g
zit vastgeprikt aan de kap van g
de leeslamp. Ik heb haar niet E
gezien, maar als ik van een EE
rondgang over het schip terug- g
keer in mijn hut om me even op E
te knappen voor het diner, E
blijkt mijn bed klaargemaakt te E
zijn voor de nacht. Op het
hoofdkussen ligt een papieren g
roset met een After Eight erop. E
Op de roset staat een nacht- E
groet afgedrukt: Sweet dreams, g
De zoete dromen blijven g
lang uit. Het geronk van de E
scheepsmotoren dreunt door g
tot in mijn hoofdkussen.
(Slot volgt).
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41, 236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550,
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ®01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of f 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van f 1,- per maand,
j 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
RflnkrplatiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Pieter Eggen
MINISTER De Koning
(Sociale Zaken) heeft zich
de woede van de medische
specialisten op de hals ge
haald. Tijdens het laatste
overleg met de Landelijke
Specialisten Vereniging
(LSV) liet hij hen weten
dat hij het norminkomen
verlaagt van 181.500 gul
den naar 144.500 gulden
per jaar.
De specialisten verkeerden tot
voor kort nog in de veronder
stelling dat er nog te praten
viel over het norminkomen en
dus ook over een eventuele
verhoging tot 210.000 gulden
De Koning haalde echter in
één keer een streep door deze
rekening.
De discussie over het norm
inkomen loopt nu al weer en
kele jaren In 1984 spraken
kabinet en LSV af over tal
van zaken akkoorden te slui
ten, ook over dat norminko
men.
Achter de term 'norminko
men' gaat minder schuil dan
specialisten en leken wel eens
denken Specialisten hebben
dat norminkomen wel eens
uitgelegd als het bedrag
waarop zij jaarlijks minimaal
recht hebben en het is ook niet
het gemiddelde inkomen van
de specialist. Volgens de over
heid is het evenwel niets an
ders dan een richtsnoer. Wat
het wél is kost iets meer
woorden.
Specialisten worden voor
hun medische handelingen
vergoed volgens een tarief.
Dat tarief, vermenigvuldigd
met het aantal handelingen,
levert een gemiddeld inkomen
op. Dat is het norminkomen in
theorie.
In de praktijk zit het ietsje
anders in elkaar. Want de
overheid - die zich ook met de
inkomens van andere vrije
beroepsbeoefenaren bezig
houdt - wil dat die inkomens
niet uit de pan rijzen. Met de
LSV werd in 1984 een af
spraak gemaakt dat specialis
ten er naar zouden streven
minder uren te werken dan de
gemiddeld 50 tot 60 uur in de
week die praktijk waren en
zijn.
Wie minder werkt kan ook
een lager salaris krijgen, zo
redeneerde het vorige kabinet
en dat doet ook deze rege
ringsploeg. Om nu de werk
druk van de specialist te on
derzoeken en een daarmee sa
menhangend rechtvaardig in
komen, besloten kabinet eri
LSV tot een zogeheten 'func-
tiewaarderingsonderzoek'.
Tot nu toe hanteerden beide
partijen een voorlopig norm
inkomen, waarbij er van
werd uitgegaan dat een spe
cialist een inkomen heeft dat
vergelijkbaar is met een top
ambtenaar (127.000 gulden).
Daarnaast ontvangen specia
listen een vergoeding voor de
zogeheten 'aankleding' (pen
sioenvoorziening, werkge
verspremies en praktij kkos-
ten), zodat het uiteindelijke
normbedrag op 181.500 gulden
uitkwam
Het functie-onderzoek dat
is gehouden leerde dat de spe
cialist recht heeft op een inko
men van 116.000 gulden per
jaar. Een tegenonderzoek van
de LSV leverde echter 132.000
gulden op.
Ook over de 'aankleding'
bestaat verschil van mening.
Het kabinet meent dat de spe
cialist met 40.000 gulden per
jaar uitstekend is 'aange
kleed'. De specialisten menen
een bedrag van 70.000 gulden
nodig te hebben.
Over de 'aankleding' bracht
een speciale commissie verle
den jaar een advies uit De
LSV meende in dat advies
steun te kunnen vinden voor
de claim voor een hogere
'aankleding', maar het kabi
net heeft daar andere ideeën
over, blijkens het besluit dat
De Koning de LSV eind vorige
week nam.
Dat De Koning nu ineens
hard ingrijpt in de inkomens
van de specialist komt omdat
sinds 1 mei een nieuwe wet op
de inkomens van de vrije be
roepsbeoefenaren van kracht
is. Die wet geeft de minister
het recht om eenzijdig inko
mens vast te stellen. Wie het
daar niet mee eens is kan
naar de eerder genoemde
De Koning
- FOTO DE STEM/JOHANvuJ
commissie stappea
brengt vervolgens weer]
vies aan de minister uiten]
beslist dan.
De LSV heeft dit jaar J
geroepen tot jaar vanl
waarheid. De LSV hoopt I
waarheid nu via acties et]
rechtelijke procedures te"
terhalea
„NET toen ik het idee had dat
we aardig in discussie kwa
men was het afgelopen". Een
gesprekspartner van het ka
binet beschrijft haar gevoel
van onvrede.
Verleden week woensdag
en donderdag sprak een
zware delegatie van het kabi
net (premier Lubbers, de mi
nisters Ruding, De Korte, De
Koning en Brinkman en de
staatssecretarissen Dees en
De Graaf) met liefst dertig or
ganisaties over de voorstellen
van de commissie-Dekker
over de omvorming van de
gezondheidszorg.
De gesprekken werden -
wat het kabinet betreft - in
beslotenheid gevoerd, wat de
organisaties niet verhinderde
via persberichten hun bij
drage aan de gesprekken
breed uit te meten. Dat kon
ook gemakkelijk omdat van
vakbonden tot verzekeraars
en van ziekenhuizen tot spe
cialisten ieder zijn mening al
lang den volke kond had ge
daan.
Dat een kabinet geheime
hoorzittingen houdt is opmer
kelijk en gebeurt hoogst zel
den. De organisaties waren
dan ook benieuwd naar het
waarom, maar premier Lub
bers liet iedereen daarover in
het ongewisse.
Zozeer zelfs, dat een ge
spreksdeelnemer van de FNV,
later verbaasd zei; „Ik vroeg
me na afloop af, waarom we
überhaupt zijn uitgenodigd
voor een gesprek. Ik zou het
echt niet weten. Ik heb alleen
vergeten het Lubbers te vra
gen. Daarvoor waren de ge
sprekken ook te typisch".
Hoe gingen die gesprekken
dan? „Nu ja, we moesten in
een zaaltje naast de Trêves-
zaal in het gebouw van Alge
mene Zaken wachten. Op ge
geven moment gingen de deu
ren open en mochten we met
drie vakcentrales tegelijk
naar binnen. Met z'n drieën
EINDREDACTIE
PIETER EGGEN
krijg je dan een half uur om je
standpunt toe te lichten. We
hadden tevoren een uitge
breide brief naar het kabinet
gestuurd waarin we onder
meer een pleidooi hadden zit
ten voor een volksverzeke
ring", aldus deze gespreks
partner.
Het waren vooral Lubbers
en Dees die de vragen stelden
en om toelichtingen vroegea
Verder hielden de bewindslie
den achter de fraaie en zware
tafel in de barokke zaal in
hoofdzaak hun mond. „De tijd
was natuurlijk zo kort dat we
nauwelijks aan discussie zijn
toegekomen. Op gegeven mo
ment hadden we het over die
volksverzekering en daarover
raakten we echt in discussie.
En toen zei Lubbers ineens:
'Uw tijd is om'. Voor we het
wisten stonden we weer op
straat".
Lubbers zelf vond - zo was
vrijdag uit zijn mond op te te
kenen - de gesprekken juist
heel zinvol en de korte tijd die
ieder kreeg een voordeel. „Het
rantsoeneren van de tijd
werkte goed", aldus Lubbers.
Het kabinet neemt over en
kele weken een definitief
standpunt in over de aanbe
velingen van de commissie-
Dekker, hoewel ambtenaren
bij WVC en Financiën denken
dat een besluit pas veel later
zal vallen.
„Ik ben slechts een simpele
ziel".
Staatssecretaris Nel Ginjaar-
Maas (Onderwijs en Weten
schappen) op een onderwijs-
symposium in Apeldoorn.
Ginjaar-Maas
.zorgvuldig
FOTO ANP
HET gaat niet goed met het
onderricht in de talen Frans
en Duits op de middelbare
school. Steeds meer jongeren
kiezen alleen voor Engels als
verplichte moderne taal en la
ten de andere twee links lig
gen. Niet alleen leraren ma
ken zich daarover zorgen, ook
de ambassadeurs van Frank
rijk en de Bondsrepubliek in
ons land bekijken deze ont
wikkelingen met lede ogen.
De beide heren, Jacques
Gaultier de la Ferrière en
Otto Freiherr von der Ga-
blentz, brachten onlangs een
bezoek aan minister Deetman
om hem van hun bezorgdheid
deelgenoot te maken. Hoewel
Deetman de beide ambassa
deurs zijn medewerking toe
zegde bij de promotie van on
derwijs in Frans en Duits,
verliep het gesprek niet hele
maal in de juiste sfeer. Om
van enige uitwisseling van
standpunten sprake te laten
zijn, moest de discussie name-
Lubbers
.rantsoen.
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
lijk in het Engels gevoerd
worden.
DE Tweede Kamer praat deze
week over enkele aardige on
derwerpen. Zo is er een uit
puttend debat gepland over
een wijziging van de waren
wet. Meer in het bijzonder
gaat het over het jodiumge-
halte in het brood. Ook wordt
gepraat over een verlaging
van het huurwaardeforfait
(het huurbedrag dat woning
eigenaars zichzelf voor de fis
cus in rekening moeten bren
gen en waarover zij belasting
betalen). De parlementaire
week opent met een onder
vraging van minister Kort
hals Altes (Justitie) over de
recente actie tegen het blad
Bluf!.
De Eerste Kamer spreekt
onder meer over Ontwikke
lingssamenwerking.
HET Cito is danig over de
schreef gegaan, toen het bij de
opgaven voor de toets voor het
basisonderwijs verzuimde een
niet erg vrouwvriendelijk
verhaal van auteur Herman
Pieter de Boer vergezeld te
doen gaan van kritische vra
gen.
In de toekomst zal dat on
derzoeksbureau nog kriti
scher haar opgaven samen-
s tellen. Die geruststelling
geeft staatssecretaris Gin
jaar-Maas (Onderwijs) aan de
PPR-Kamerleden Beckers en
Lankhorst.
Deze toonden zich in schrif
telijke vragen hoogstelijk
verbolgen over een stukje
tekst, gebruikt voor de eind
toets informatieverwerking,
waarin een beeld wordt ge
schetst van da relatie tussen
ene Hector en diens zeer be
koorlijke levensgezellin Sera-
fina. Deze Hector nu was zo
bevreesd haar aan andere
kwijt te raken dat hij zijn
vrouw moedwillig liet verloe
deren. Niemand keek haar
meer aan, want ze was in geen
tijd van een fraai schepsel
veranderd in een 'krom, hin
kend, scheel, scheef wijf dat
van lotje getikt scheen'. Zo'n
kritiekloze voorstelling van
zaken kon niet, aldus het ra
dicale tweetal. En of de
staatssecretaris daar maar
even iets aan zou willen ver-
anderea
Dat laatste is moeilijk, al
dus Ginjaar-Maas, omdat het
Cito een autonome instelling
is. Wel heeft ze met het Cito
gebeld met de vraag hoe het
ooit zo ver heeft kunnen ko
men. Uit het antwoord is de
staatssecretaris duidelijk ge
worden dat het Cito al zeer
veel zorgvuldigheid betracht
bij het samenstellen van op
gaven, maar dat het, naar
aanleiding van de kritiek, nog
zorgvuldiger zal gaan wer
ken. Kortom: Serafina was, in
dubbel opzicht, een schoon
heidsfoutje.
HET voert te ver om te con
stateren dat er zaterdag 'geen
hond' was op het nationale ju
bileum van de dertigjarige
Pacifistische Socialistische
Partij.
Behalve een heuse, aange
lijnde Golden Retriever had
zich een honderdtal sympa
thisanten (onder wie de vre-
desbewegers Faber en
kwerda) naar Paradiso e
Balie in Amsterdam begev
Maar het was niettemin!
sobere en ook niet zo druk]
zocht feest Het zag er op J
gegeven moment zelfs i
uit dat PvdA-kamerlid B
Stemerdink en Sienie
kwerda zonder toehoort
debat zouden gaan overhtworden aangepakt.
Van onze Haagse redactie
pEN HAAG/ ZEIST - Zie
kenfondspatiënten moeten
pandelingen niet contant
frekenen, ook niet als de
ehandelende medische
pecialist daar nadrukke-
jjrjk om vraagt.
p Blanken, algemeen secreta
ris van de Vereniging van Ne
derlandse Ziekenfondsen
iVNZ), geeft die raad aan zie
kenfondspatiënten. Tussen
\JZ en de medische specialis-
len woedt een conflict. De spe-
iisten willen nu vanaf 1 juli
lNPAK Cj
Ka
fan onze Haagse redactie
ldus de Vereniging van NedJ
sferen in de Tweede Kar
rer het 'actieplan voor de
lende criminaliteit'.
dat plan geeft minister
orthals Altes (Justitie) aan
ioe 'kleine' misdrijven (win-
ildiefstal, vandalisme) dienen
ties als de wapenonderhan
lingen in Genéve; uiteinde Itrechts burgemeester mevr.
verschenen een kleine de
nieuwsgierigen.
Stemerdink - voor wij
oud-militair weinig eer te
halen was in dit pacifist
gezelschap - stak
van wal, hij verde
beleid van 'zijn' PvdA et
en passant Relus ter Beek
flinke veeg uit de pan.
Beeks opmerking dat Ned
land in een toekomstig k
'os blijken dat de gemeenten
grootst mogelijke moeite
ebben met de financiële uit-
rerking van dat plan. De ge
beenten is een belangrijke
tad iak toebedacht bij de bestrij-
jng van veel voorkomende
iminaliteit, terwijl ze er nau-
elijks extra geld voor krijgen,
dus mevr. Vos.
Sterker nog, aldus de
trechtse burgemeester, op een
wapenvrij Europa een tw intal voor de bestrijding van
brigade moet afvaart eine misdrijven essentiële
naar West-Duitsland j in ten wordt zelfs gesnoeid. Ze
door Stermerdink^ als j rwees naar het rapport van
ambtelijke werkgroep poli-
1* 'budget, waarin tal van (ove-
verder in Paradiso hal gens nog niet door het kabi-
zich wat meer mensen vb
meld, behalve natuurlijk
halve Fred van der Spek
zeer dom" gekwalificeerd
Enkele tientallen
jaar lang de steun en te ciaal-cultureel werk zijn vol-
ns de VNG in strijd met het
binetsstreven; het sociaal-
itureel werk zou namelijk
belangrijke rol moeten
rvullen in het opvangen en
geleiden van jeugdige crimi-
laat van PSP'ers. Va»
Spek heeft alle banden i
broken met zijn vroegerei
terban en zou het liefste
het roer komen van
nieuwe linkse partij.
De huidige leidster Aii Ten.
van Es had zaterdag!
handen vol aan het recht 6QITJ ISlGVCIl
ten van 'foute berichtgev.
Ze verklaarde
niet
feest
Lb; 2.a; LBO/MAVO-D Wisk«frd~Afr.ika-
Door Frits Stommels
ZOWEL bij havo als vwo spraken
docenten zich uit over 'gemiste kan
sen' bij biologie. Er was geen enkele
vraag over mestoverschotten, ge
nen-manipulatie of enzymindustrie.
Zelfs een verwijzing naar het afweersys
teem van het menselijk lichaam, in ver
band met bijvoorbeeld de ziekte Aids,
ontbrak.
Voordat het vwo zich aan de biologie
zette stond er in de morgenuren econo
mische wetenschappen II en recht op het
programma. De eerste opgave ging over
het decimale rekeningenstelsel, een vast
nummer op dit examen en niet moeilijk.
Verder was er een opgave over een
kostprijsberekening en een over marke-
tingvragen. Met gezond verstand waren
ze op te lossen. Ook de theorievragen en
de berekeningen bij een financieringsop-
gave waren gemakkelijk.
Het vwo-examen biologie bevatte net
als de afgelopen jaren niets actueels. Je
zou zo, aldus docent Hendriksen van het
Elshofcollege in Nijmegen, bij wijze van
spreken het examen van tien jaar gele
den kunnen pakken en daar 1987 boven
plakken. Hij vindt het wel jammer dat er
niets actueels aan de orde komt.
Flauw vond hij een vraag over het
hormoon progesteron in verband met de
ovulatiecyclus bij de vrouw. In deze
vraag ging het niet om het testen van de
kennis van de leerling, maar louter om
het goed kunnen lezen van een grafiek.
Het algemeen gedeelte (kunstbeschou
wing/kunstgeschiedenis) van het exa
men beeldende vakken bestond uit 25
vragen over een aantal afbeeldingen.
Een ervan was het schilderij 'de koppe
laarster' van Gerard van Honthorst An
dere afbeeldingen betroffen een gaslan
taarn uit 1883 en een elektrische lan
taarnpaal die architect Berlage in 1932
heeft ontworpen voor een brug over de
Amstel. Ook de kapel van Notre-Dame
du Haut in Ronchamp van Le Corbusier
kwam aan de orde.
Volgens docent handvaardigheid W.
Gittelbauer van de Nijmeegse scholenge
meenschap hoort een onderdeel als over
het tapijt (van Benno Premsela) hele
maal niet thuis in het algemeen gedeelte.
Wel waren een aantal vragen erover ge
makkelijk. Er waren er maar twee (van
de 45) die echt over kunstgeschiedenis
gingen. De vraag over de stijlperiode van
het schilderij van Van Honthorst en een
vraag over de vormgeving van lampen.
Het fotomateriaal is vrij klein weerge
geven en soms ook onduidelijk (bijvoor
beeld een afbeelding van een monstrans).
Bij de Berlagebrug zie je als het ware
door de palen de brug niet meer.
Bij het onderdeel tekenen waren goede
reproducties gegeven over architectuur,
schilder-, beeldhouw- en toegepaste
kunst. Opvallend was, aldus de docent
van het Ludgercollege in Doetinchem,
het grote niveauverschil tussen de ver
schillende vragen.
Soms kwam men niet verder dan een
'zoek de verschillen'-niveau, terwijl men
bijvoorbeeld bij vragen over het schilde
rij 'de koppelaarster' veel dieper op de
zaken diende in te gaan. Over het alge
meen was kunsthistorische kennis niet
genoeg om het goede antwoord te vinden.
Een geschoolde kijkhouding was noodza
kelijk om greep te krijgen op de hoofd
moot van de vragen.
Bij textiele werkvormen waren drie
losse vormen uit 1984 ('correspondentie
tussen Naum en Antoine') van Nelleke
Konijn en enkele avondjaponnen van
Mariano Fortuny aan de orde.
Het biologie-examen voor de havo
leerlingen zal, volgens docente H. van
der Loo van het Ludgercollege, weinig
moeilijkheden hebben opgeleverd. Wat
de docente betreft had het best wat pitti
ger mogen zijn. De onderwerpen waren
vrij bekend en de vragen erover als van
ouds. Er werd weinig inzicht gevraagd
en ook de practicum-vragen waren een
voudig, ofschoon de formulering van de
vragen niet altijd zo helder was.
Het examen Frans voor lbo en mavo
c/d bestond uit tien korte communica
tieve tekstjes, vaak vergezeld van een
plaatje. Daarnaast waren er vier langere
teksten, waarvan er bij het c-examen
twee met een illustratie waren verluch
tigd en bij het d-examen één. Mavo c en
d hadden eenzelfde verhaaltje over de
zwerfkatten van Frankrijk (Les chats li-
bres de France).
Een van de (grotere) Franse teksten bij
mavo c betrof het zeehondenziekenhuis
in het Nederlandse Pieterburen. Bij
mavo d was er een onderwerp over een
gevaarlijk vakantieweekend op de
Franse wegen in augustus.
Het was voor zowel mavo c als d een
goed te maken examen, dat zeker niet
moeilijk was. De teksten waren ook heel
gevarieerd, aldus de docente Frans die
met name het c-examen als gemakkelijk
betitelde.
De reacties van de leerlingen waren
zeer wisselend. Ze varieerden tussen de
uitersten 'pittig' en 'heel goed te doen'.
Het examen biologie voor mavo d was,
volgens docent A. Hammink van de Ste
delijke Mavo Lindeholt, bijzonder pittig.
Het ging niet om leerwerk alleen, maar
er werd ook om inzicht (bijvoorbeeld bij
het onderwerp erfelijkheid) gevraagd.
Bij het vluchtig doorkijken van de resul
taten bleken de leerlingen het, aldus de
docent, toch vrij redelijk te hebben ge
maakt
Het c-examen was aanzienlijk gemak
kelijker dan het d-examen, mede ook
omdat het meer in de lijn van de ver
wachtingen lag. Toch was bijvoorbeeld
een vraag naar aanleiding van een teke
ning van een dwarsdoorsnede van de
borst van een mens eigenlijk niet ge
makkelijk.
LMO-C Etaleren
3.a; 4.a; 5.f; 6.c; 7.d; 8.e; 9.b;
lO.f; ll.c; 12.b; 13.d; 14.a;
15.f; 16.e; 17.f; 18.d; 19.b;
20.a21.b; 22.d; 23.b; 24.c;
25.c; 26.c; 27.d; 28.e; 29.f;
30.f; 31.d; 32.f; 33.d; 34.a;
35.b; 36.f; 37.c; 38.c; 39.f;
40.e; 41.c; 42.e; 43.c; 44.c;
45.f; 46.f; 47.b; 48.f; 49.b;
50.c; 51.a; 52.d; 53.d; 54.a;
55.d; 56.c; 57.c; 58.f; 59.c;
60.b
LBO/MAVO-C Wiskunde
l.b; 2.b; 3.b; 4.c; 5.e; 6.a; 7.b;
8.d; 9.a; lO.a; ll.c; 12.f; 13.d;
14.e; I5.b; 16.d; 17.d; 18.d;
19.f; 20.e; 21.d; 22.c; 23.d;
24.a; 25.b; 26.d; 27.e; 28.c;
29.C; 30.f
l.f; 2.b; 3.b; 4.d; 5.a;
13.a; 14.c; 15.b;
18.c; 19.d; 20.c;
23.a; 24.f; 25.e;
28.d; 29.c; 30.e
16.c;
26.d;
l.c; 2.a; 3.a; 4.c; 5.c; 6.c;
8.b; 9.d; lO.b; ll.b; 12.a;l
14.a; 15.c; 16.b; 17.c;
19.d; 20.d; 21.a; 22.a;
24.a; 25.b; 26.d; 27.c;
29.f; 30.c; 31.c; 32.C
LBO/MAVO-D
kunde l.c; 2.b; 3.c; 4.a;!
6.c; 7.d; 8.d; 9.b; lO.a;
12.f; 13.c; 14.c; 15.a;
17.c; 18.d; 19.d; 20.a;
22.a; 23.b; 24.b; 25.c;
Namens de VNG liet
overgenomen) bezuini-
ngsposten worden aangege-
>n. Ook de kortingen op het
fcfllGIHLEL
nadruk; b^Ufsleven pleitte op de
te hebben gepleit:
„half NAVO-lidm
Nee, als de PSP:
regering komt, moet N#
land uit de NAVO, maa:
mag wel in stapjes; eeis
leger terugtrekken
Frankrijk ooit deed) en
na een paar jaar ook dei
tieke vertegenwoordiginj
De getrouwen knikten,
was per slot van rete HAAG (ANP) De re-
ring heeft het Neder
idse bedrijfsleven ge-
aagd geen nieuwe inves-
'ingen meer te doen
in
verzoek is vervat in een
7.d; 8.c; 9.flO.c; ll.b; ef van de ministers van bui
landse en van economische
21.c;ten, Van den Broek en De
'rie, aan de voorzitter van de
ad van Nederlandse Werk-
MAVO-C Aardrijkst! tersverbonden, mr C. J. A.
LBO/MAVO-C Engels l.b;
2.d; 3.c; 4.c; 5.c; 6.d; 7.d; 8.c;
9.b; lO.b; ll.d; 12.c; 13.a; 14.c;
15.d; 16.a; 17.b; 18.a; 19.c; 20.c;
21.d; 22.b; 23.c; 24,c; 25.b; 26.a;
27.c; 28.a; 29.c; 30.b; 31.a; 32.b;
33.a; 34.d; 35.d; 36.c; 37.c; 38.d;
39.d; 40.b; 41.b; 42.c; 43.c; 44.b;
45.c; 46.b; 47.c; 48.d; 49.b; 50.c
LBO/MAVO-D Engels l.c;
2.c; 3.b; 4.a; 5.b; 6.b; 7.c; 8.c; 9.c;
lO.d; ll.d; 12.b; 13.c; 14.C; 15.b;
16.a; 17.c; 18.a; 19.c; 20.b; 21.a;
22.b; 23.a; 24.c; 25.c; 26.C; 27.a;
28.b; 29,d; 30.b; 31.c; 32.b; 33.a;
34.b; 35.b; 36.c; 37.b; 38.c; 39.b;
40.b; 41.a; 42.d; 43.a; 44.a; 45.b;
46.c; 47.a; 48.c; 49.c; 50.c
LBO/MAVO-C Duits l.c; 2.c;
3.c; 4.c; 5.a; 6.a; 7.a; 8.c; 9.a;
lO.d; ll.a; 12.c; 13.d; 14.b; 15.c;
16.d; 17.d; 18.b; 19.d; 20.a; 21.c;
22.a23.a; 24.c; 25.a; 26.c; 27.c;
28.c; 29.b; 30.a; 31.a; 32.b; 33.a;
34.b; 35.c; 36.c; 37.b; 38.c; 39.C;
40.b; 41.a; 42.a; 43.d; 44.d; 45.c;
46.d; 47.b; 48.d; 49.c; 50.d
Lede.
4et deze brief loopt de rege-
MEDISCHE specialisten zijn
hun norminkomens in
uo°- En ze zijn boos op de \i
27.f; 28.c; 29.f30,b; 31.c, 'ondsen (VNZ) die onderham
komst met Landelijke Special
foedingen en tarieven heeft af)
de ruzies zitten de special»
n voeren. Zo wil de LSV, dat]
i zonclagsdienst gaan dral
verkomelijk voor de patiënt.
-lahsten 'n petto hebben om t,
e ruzie tussen LSV en VNZ isl
de ziekenfondsen zich gincf
nel mogelijk onder het budgea
Is fe9f?het zere been van de
Lbv heeft nu besloten die,
an *e Pakken. Eerst zegde 1
ict°P' waarna onderhandeling
,-e9°innen- De ziekenfond!
P st,(. omdat zij inmiddell
eHac,'e van de VNZ was voo»
,.®d °verl°Pen. Onder del
om burgerlijke ongehoorzl
nieuwe overeenkomst]
Wisten gaan bovendiq
mnnn e zlekenfondsen aan te i
Bij nr,ftpau'®nt zelf zijn rekening
La0°Je bedragen geldt dat dd
ait w declareert bij het ziek
3 bedragen tot 1001
verwik'6 kS b|j een sPeciall
Ce ^'s;. of herhalingskaan r|
ka,? de behandeling]
kans dat de specialisten ol
tewnL9e5len de vele frustrt
en ihk? !J,de specialisten
'kt niet langer de voorna
LBO/MAVO-D Duits
24; 3.d; 4.b; 5.b; 6.d; M
9.d; lO.a; ll.b; 12.a; 13.b;
15.c; 16.b; 17.c; 18.c; 19.b;
21.a; 22.d; 23.c; 24.c; 25.cn
27.c; 28.d; 29.a; 30.b; 31.c;
33.a34.a; 35.d; 36.d; 37.d:
39,c; 40.c; 41.c; 42,a; 43.1
45.d;46.c;47.c;48.b;49.d;
HAVO/VHBO Duits :1«
3.c; 4.d; 5.b; 6.b; 7.a; 8.c;|
lO.a; ll.b; 12.b; 13.b; lOI
16.b; 17.a; 18.c; 19.b; 20.c;
22.c; 23.d; 24.d; 25.a; 26.a:
28.c; 29.a30.b; 31.b; 32.bn
34.b; 35.d; 36.b; 37.d; 38.d
40.d; 41.c; 42.a; 43.a; 44.C,
46.d;47.a;48.b;49.b;50.a
VWO Duits l.c; 2.d; 3.1
5.c; 6,b; 7.c; 8.c; 9.d; 1
12.c; 13.d; 144; 15.c; 16.bl
18.c; 19.b; 20.b; 21.a; 22»
24.b; 25.b; 26.a; 274,28.6:
30.c; 31.b; 32.a; 33.c; 34.4
36.a; 37.a; 38.a; 39.c; 40.d;
42.c; 43.b; 44.b; 45.b; 46b
48.b; 494; 50.a
