Thuisrecepten van een vakvrouw
DESTEM
%5S#SSSÜ~**'
BRABANTSE ROERT IN GROOTSTE SOEPKETEL VAN BENELUX
De dagen van dik gevulde erwtensoep met worst en kluif zijn
weer voorbij. Tomatensoep met ballen gaat nu weer de
'soephitparades' aanvoeren. Net als rundersoep, goulash- en
bonensoep. Mocht u ze uit blik consumeren, dan is de kans groot
dat u een recept proeft van Lies van Boxtel uit het Brabantse
Deursen.
SEasttasH
sssrsr
S1Z VRIJDAG 8 ME11987
De
mekt
hs
prafkt
maak
ster in
om
„Dpi
gepoelh
geic/ii
it te
in".
Door Bert Salden
Lies van Boxtel is
verantwoordelijk voor de
samenstelling van een
aantal produkten bij Unox,
Nederlands grootste soepfabrikant,
in Oss. Ze maakt tegenwoordig
voornamelijk Belgische soepen en
bedacht kort geleden nog een serie
pasta-sauzen. Met echte natuurlijke
ingrediënten, zoals het een
Brabantse boerendochter betaamt.
Erwten, kervel en asperges, daar
lusten ze vooral in het zuiden wel
soep van.
„Dat zijn typisch zuidelijke soepen",
zegt Lies van Boxtel. „In België is
kervelsoep het populairst.
Limburgers gebruiken onze
bliksoepen graag als basis. Ze
voegen er zelf iets aan toe. Ze
maken hun eigen soep met onze
produkten als uitgangspunt. Boven
de rivieren zullen ze dat veel minder
doen. Daar gieten ze de inhoud zo in
een pan, vuurtje eronder en bikken
maar".
Lies (45) verraadt al snel dat ook zij
thuis de bliksoepen 'corrigeert',
zeker als bezoekers haar
vrijgezellenhuishouding komen
opvrolijken. De Belgen werken hun
soepen nog verder uit. „De
Belgische smaak is veel verfijnder
dan de onze. Die weten veel beter
wat ze willen. De Belgen besteden
toch veel meer aandacht aan hun
maaltijden. Je kunt er ook meer
variaties kopen, vaak al in gewone
winkels. Neem alleen al het aantal
pasta's dat daar te krijgen is voor de
aanmaak van sauzen".
In tegenstelling tot de Nederlanders
en de Duitsers zijn onze zuiderburen
voorstanders van gepureerde
soepen. „In Belgische erwtensoep
mag geen rookworst of groente en
zeker geen kluif drijven. Alles moet
er fijngemalen zijn".
VOORPROEVER
Lies zit nu twintig jaar in het vak. Als
smaakmaakster, testkok,
voorproever, kortom, als soepvrouw.
In 1968 begon ze met de
ontwikkeling van droge soepen voor
Royco, net als Unox een dochter van
Unilever. „Tja, hoe gaat dat? Nou,
heel gewoon, ik maak een lijstje van
wat er allemaal in die soep moet, hè.
Die materialen worden dan
gedroogd ingekocht -groente,
bindmiddel, vlees en andere
ingrediënten-, dat gooien we hier in
een pannetje en we testen dan het
resultaat. Daarna blijven we
aanpassen, totdat we de juiste dikte,
kleur en smaak gevonden hebben.
Daarmee ben je eigenlijk nooit klaar,
want er komen steeds nieuwe
produkten op de markt en de
technische ontwikkelingen gaan
steeds verder. Zo is het nu al
mogelijk om ook croutons (kleine
deegbolletjes) in droge soep te
verpakken".
HOOGSTANDJES
Vanaf 1979 'doet' Lies vooral
bliksoep voor België en conserven
voor Nederland. Bliksoep wordt
vooral verkocht in Nederland,
Duitsland, België, Engeland en
Frankrijk, waarbij elk land zijn eigen
voorkeur heeft. In Duitsland is dat
vooral Eintopf, een erg stevige soep.
euken.
'ral dat
heb ik
"tebroblemen
'P mijn
Lies, de soepvrouw
- -
- -
- W?'-'
WÊm%
- - t
- ,-H-J -
i.v MiSftti -' j
f-
.- - *-
Erg trots is Lies op haar nieuwste
creatie: een reeks sauzen in blik.
„Die zijn vooral bestemd voor op
pasta's, zoals macaroni, spaghetti en
dergelijke, want dat wordt in
Nederland steeds meer gegeten.
Dan heb je nog sauzen voor rijst en
voor chili con carne. Die sauzen
beschouw ik eigenlijk als echte
hoogstandjes in mijn werk. In België
lopen die overigens veel minder dan
bij ons, want daar maken ze hun
sauzen liever zelf".
HITTE
Het is natuurlijk niet zo dat Lies
alleen maar gezellig staat te roeren
in potjes en pannetjes. Haar job als
produktontwikkelaarster -zo heet dat
officieel- is heel wat
gecompliceerder en vereist een
behoorlijke dosis technische kennis,
onder meer van de bacteriologische
processen. Ze is ook steeds op zoek
naar nieuwe grondstoffen. „Je moet
weten hoe tomaat zich gedraagt na
sterilisatie", zegt ze. „Die mag niet te
lang aan te grote hitte bloot staan,
want dan verkleurt ze en ziet ze er
niet meer zo smakelijk uit. Je moet er
ook rekening mee houden dat een
blik jaren in een kast moet kunnen
blijven staan zonder dat er
veranderingen optreden".
Ze noemt zichzelf ook 'de
stiefmoeder van de cup-a-soup', de
instant-soep die de laatste jaren snel
opgang heeft gemaakt. „Het idee
kwam uit de Verenigde Staten", zegt
ze, „maar we hebben het hier voor
Nederland ontwikkeld. Dat was niet
eenvoudig, want we moesten een
speciaal droog bindmiddel zien te
ontwikkelen".
PASTOOR
Lies had nooit verwacht dat ze het zo
lang bij een industrieel bedrijf als
Unox zou uithouden, want eigenlijk
had ze lerares willen worden. Ze
ging eerst naar de middelbare
school in het Betuwe-plaatsje Zetten
('omdat dat een protestantse school
was, had ik daarvoor speciale
toestemming nodig van de pastoor
van ons dorp') en haalde vervolgens
deN 19-akte. „Ik wilde
landbouwhuishouding geven aan
meisjes van het platteland. Hen leren
hoe ze moeten wecken, hoe ze
slachtvlees moeten verwerken
enzovoort. Maar om te onderwijzen
had ik ook een pedagogisch
getuigschrift nodig en daarvoor
zakte ik".
Zonder pedagogische aantekening
kreeg Lies geen baan in het
onderwijs. Wel in het bedrijfsleven.
Ze schreef op een advertentie
waarin Unox een
produktonwikkelaarster vroeg en
werd aangenomen. „Daar stond ik
dan in die grote fabriek en ik dacht
dat doe ik dan maar zo lang.
Intussen volgde ik wel een
applicatiecursus vóór de
onderwijsakte. Een jaar later slaagde
ik en kreeg ik meteen een baan in
het onderwijs, in Arnhem".
Lies diende haar ontslag in, maar het
toenmalige hoofd
produktontwikkeling wist haar om te
praten. „Tja", zegt ze mijmerend,
„dat was Ferdinand. Die man kon
zijn medewerkers echt inspireren. Hij
kon je 's avond om tien uur opbellen
met een idee en daar was je dan de
hele nacht mee bezig. Dat was
fantastisch. Hij zei gewoon: Lies, dat
moet je niet doen, jouw toekomst ligt
hier".
LITERS
Lies bleef dus bij Unox. En dat terwijl
de 'soeptante' uit een gezin kwam
dat als boerenfamilie een beetje
neerkeek op bliksoep. Hoeveel soep
ze in die jaren heeft gemaakt en
hoeveel blikjes de deur uitgaan, zegt
ze niet te weten. Omzetcijfers, in
liters of in bedragen, zijn voor de
buitenwacht niet beschikbaar. Lies
praat er dan ook rap en resoluut
overheen.
Om haar vak beter te kunnen
uitoefenen volgde Lies een aantal
marketingcursussen. Ze heeft nu
ook de diploma's NIMA A en NIMA B,
de topcursussen op dit gebied. Om
op de hoogte te blijven test Lies ook
de soepen van andere bedrijven
maar, zegt ze, 'mijn eigen soep kan
ik gemakkelijk van die van andere
fabrikanten onderscheiden'.
MOEILIJK
„Door al dat geproef heb ik wel
problemen om op mijn gewicht te
blijven. Maar thuis eet ik niet zo veel.
Vaak rauwkost. Zeker, ik maak ook
zelf wel eens erwtensoep. Ik heb een
eigen groentetuin, zodat ik veel
materiaal vers bij de hand heb. Maar
ik gebruik ook vaak onze blikken als
basis. Wat dat betreft sta ik helemaal
achter ons produkt". Uit eten doet ze
zelden. Ze vindt het leuker om thuis
uitgebreid te koken voor gasten.
Lies' persoonlijke lievelingssoep is
de champignoncrèmesoep die alleen
op de Belgische markt wordt
geleverd. „Lekker, maar heel
moeilijk te maken", zegt ze, terwijl ze
met trots een bordje serveert.
Natuurlijk is die glad en romig en zijn
de stukjes champignon heel fijn.
Wie thuis meer wil genieten van
fabriekssoepen doet er goed aan de
soepen te 'versieren', vindt Lies. Zo
adviseert ze kreeftesoep met cognac
op te fleuren en crèmesoepen aan te
lengen met witte wijn. Bij
ossestaartsoep horen
oreganoblaadjes of een scheutje
madeira. „En weet je wat ook wel
eens lekker is?" Lies lacht
geheimzinnig. „Zelfgemaakte
kerriesoep op basis van een potje
kippebouillon. Mmm". De markt is op
dit moment nog te klein om dat in
blik te verkopen. Maar thuis
experimenteert zij vrolijk verder,
waarbij ze vooruitloopt op de
langzaam beter wordende smaak
van de gemiddelde Nederlander.
Lies roert maar door, in de grootste
soepketel van de Benelux.
FOTO'S
DE STEM/
JOHAN
VANGURP
Lies van Boxtel kan
het koken niet laten.
Ook thuis niet.
Hierbij vier recepten
van haar hand. Voor
de liefhebbers.
Recepten waar
overigens geen
blik aan
te pas komt.
Wel veel
huiswerk.
SLAMIX
Ingrediënten:
2 lepels sla-olie, 1 lepel azijn,
1A lepel suiker, 1 mespunt
knoflookpoeder,
1 mespunt kerriepoeder,
1 mespunt gemberpoeder,
'A lepel oreganoblaadjes,
Zs lepel mosterd.
Het geheel roeren tot de suiker is
opgelost.
GEBONDEN OSSESTAARTSOEP
(4 personen)
4 afgestreken eetlepels bloem,
laurierbladen, 'A theelepeltje
thijm, enkele peperkorrels,
/2 gias port of madeira.
Verse kruiden met 1 liter water
opzetten en een half uur laten
trekken Snijd de ossestaart in
SS van's™
af en laat ze afkoelen. Bak deze l
stukken bruin met boterende
oesneden uien. Neem de stukken
ossestaart uit de pan. Strooi in de
nan de bloem, laat het goed bruin
worden en blus met debouillonvan
de vers getrokken kruiden (roux
maken). Voeg nog 1 w^er t^'
aan de laurierbladen, peperkorels,
thiim gesneden wortelen en de
stukken ossestaart. Laat de soep
3 4 uur trekken. Neem de
ossestaart uit de pan, verder bot
en vet houd het vlees achter. De
soep zeven, afmaken met een hal
glas port of madeira. Als vulsel de
kleine stukjes van het staarWlees
gebruiken en de fijn geknipte
peterselie.
RUNDVLEESSOEP
(4 personen)
Ingrediënten:
1 'A liter koud water, 250 gram
rundvleespoulet, 8 gram zout,
250 gram soepgroenten, een
snufje knoflookpoeder,
1A theelepeltje oregano,
3 blaadjes laurier,
25 gram vermicelli,
Vz theelepeltje thijm, peper.
De poulet opzetten met koud water
en zout. De bouillon langzaam aan
de kook brengen, afschuimen.
Laurier, thijm, peper en knoklook
toevoegen. Laat de soep op een heel
klein pitje in een goed gesloten pan
3 uur zachtjes trekken. De bouillon
zeven, door een vochtige dichte
doek. Soep laten afkoelen,
ontvetten. Daarna de bouillon
opwarmen, soepgroenten toevoegen
en ca. 10 minuten laten doorkoken.
Als vulsel de poulet gebruiken. Wilt u|
de rundvleessoep een extra
karakteristieke smaak geven, voeg
dan een Vz theelepeltje oregano
blaadjes toe.
DEP
(4 personen)
Ingrediënten:
1'A liter koud water,
l k'eine soepkip, 2 'uien
eetlepel kerriepoeder
5afgestreken eetlepels bloem
20 gram rijst, een mespunt
Peper, thijm, knoflook en
3 laurierblaadjes.
De kiP van binnen en van buiten
f uf, PePerthijm en laurierbladen I
?®9esneden men licht fruiten met
MM. Ate vulsel «„Me
