UITBLAZEN
De frontale aanval op de goedkope huurmarkt!
VAKBOND]
Twee kinder©
Pastoraal gaat voor moraal
Reizigers1
massaal 01
folder ove:
Ook De Koning kan de bonden niet tevreden stellen
even..i
Marinier
in Moskou
RABOBANK HOUDT DOORZICHTIG PLEIDOOI VOOR VERKOOP HUURWONINGEN
BESTEM COMM1
Nuchter en realis
de stem ACHTERGROND DONDERDAG 16 APRIL 1987
_de Stem.
DE stem BINNENLA
EENSGEZINDE HOUDING DRIE GROOTSTE KERKEN T.A.V. AIDS
ALS je een marinier al
niet meer vertrouwen
kan, waar moet het
dan heen met de veiligheid
van de Verenigde Staten
en vervolgens ook met
onze veiligheid? Mariniers
zijn in de meeste landen
waar ze ze hebben de
hoogst gekwalificeerde solda
ten. Experts in close combathet
man-tegen-man-gevecht en van
alle markten thuis. Te land, ter
zee en in de lucht. Van de
Noordkaap tot Kreta en als je
de Amerikaanse mariniers mee
rekent nog heel wat verder.
Qua palet orbis luidt het de
vies van de Nederlandse mari
niers: Zo wijd de wereld strekt.
Die trotse wapenspreuk dateert
nog uit de zeventiende eeuw,
toen het korps zeesoldaten
werd opgericht door Michiel de
Ruyter. Het devies werd regel
matig gevolgd in het koloniale
verleden, in de tijd dat regerin
gen kanonneerboten zonden
om andere regeringen op de
knieën te dwingen. Zelfs nu
nog dekt het devies de instel
ling van het korps dat zich op
de Antillen hardt tegen de hitte
van de tropen, in de Schotse
Hooglanden de geheimen van
het militaire alpinisme door
grondt en zijn oorlogsbestem
ming heeft in het arctische
noorden van Noorwegen.
Daar ook, in Noorwegen,
had ik een paar jaar geleden
mijn laatste ontmoeting met
Amerikaanse mariniers. Het
waren reservisten. Geharde
dertigers die hun weekends op
offerden om het marinierschap
te beoefenen en de geleerde
vaardigheden te onderhouden.
Op een eerste signaal hadden
ze werk, vrouw en kinderen in
de steek gelaten om zich te mel
den in het mobilisatiedepot.
WIM KOCK
af, met die mariniers in Mos
kou en in Wenen? Ze zijn ge
trapt in de banaalste van die
spionnevallen. Met Mata Hari
tussen de lakens; drakeriger
kan het niet. Zelfs een beetje
gerenommeerd schrijver van
spionageromans durft al lang
niet meer bij zijn lezers aan te
komen met het totaal afgeleb-
berde idee dat belangrijke ge
heimen zich laten ontsluieren
in een zwoele nacht met een
beeldschone agente. Kijk er
Len Deighton maar op na: hoe
die in zijn recente trilogie de re
latie beschrijft tussen de hoofd
persoon en diens verraderlijke
echtgenote Fiona.
De werkelijkheid blijkt an
ders, hoe realistisch de verhalen
van Deighton en John le Carré
ook heten mogen. Mannen be
zwijken nog steeds voor de
gunsten van verleidelijke cour
tisanes. Maar mariniers in
Moskou zijn geen spionnen.
Het zijn jonge jongens in een
omgeving waar je je lol al gauw
ophebt als je je aan de regels
houdt. De mariniers zijn heen
gestapt over hun pricipiële of
ideologische bezwaren, die ze
zeker wel zullen hebben ge
voeld, hun opleiding in aan
merking genomen.
Alle grote spionagezaken
van de laatste jaren, in Ame
rika en Engeland vooral, wijzen
erop dat ideologie - ten goede
of ten kwade - nauwelijks nog
een rol speelt bij het verraad.
De spion die in zijn studiejaren
aan de universiteit 'besmet'
raakte met communistische
sympathieën, vervolgens als
'mol' carrière maakte bij de een
of andere vitale regeringsdienst
om dan 'rijp geworden' een
stroom van informatie te gaan
ophoesten; die spion, waarvan
Philby, MacLean, Burgess en
Blunt de archetypes zijn ge
weest, bestaat niet meer.
De spion van de jaren '80 is
helemaal een kind van zijn tijd.
Hij doet het niet omdat hij hei
lig gelooft dat het communisme
het rechtvaardigste maatschap
pelijk systeem is. Dat geloven
zelfs zijn opdrachtgevers en af
nemers van de KGB al lang
niet meer. De moderne spion
verkoopt zijn diensten en infor
matie en het maakt hem niet uit
of de klant KGB of Mitsubishi
heet. Hij pleegt zijn verraad ge
woon voor seks en geld of uit
rancune. Dat klinkt allemaal
erg platvloers en dat is het ook.
Het is daarom zeer de vraag of
deze sjacheraars in inlichtingen
ooit zulke mooie spionagelite-
ratuur zullen opleveren als de
Philby's en MacLeans hebben
voortgebracht.
De dagen van George Smi
ley zijn voorgoed voorbij. Wat
echter zal blijven bestaan is het
verraad.
Nog geen vierentwintig uur
later zaten op een troepentrans
portschip op de Atlantische
Oceaan en in het holst van de
nacht landden ze, uitgerust met
de modernste en voor het blote
oog niet waar te nemen nacht-
zicht-apparatuur op een rotsig
stuk kust van Noorwegen. We
stonden erbij, keken ernaar,
maar zagen niets. We hoorden
ze slechts. Toen het daglicht
kwam bleken we ons in het cen
trum van een bedrijvig brugge-
hoofd te bevinden. De eerste
colonnes hadden zich al in be
weging gezet, het binnenland in
en boven de fjord kwamen de
heli's van de landingsvloot aan
gewiekt met nog meer mate
rieel.
Een hele brigade. Vrijwilli
gers en huisvaders. De gezich
ten groen en bruin geschilderd.
Ze zwaaiden de verbaasd maar
niet onvriendelijk toekijkende
Noren toe als bevrijders. En zo
voelden ze zich ook. Bescher
mers in elk geval. Later in de
bar van het perscentrum
hoorde ik hun geloofsbelijde
nissen. De verdediging van
Europa tegen het rode gevaar.
Een simpele kijk op goed en
kwaad, waar wij wat lacherig
op reageerden, maar waaruit zij
overtuiging en kracht bleken te
putten, doordrenkt als ze waren E
van de ideologie der democra-
tie-op-z'n-Amerikaans.
Hoe zit het dan, vraag je je
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli!
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje®076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
RflnkralfltiAQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Mathieu Kothuis
DE NEDERLANDSE
huurder van dit moment
heeft twee zekerheden. De
eerste is een huurprijs die
in de komende jaren zal
blijven doorgroeien. De
tweede zekerheid is een
stabiele rente die het mo
gelijk maakt nu een huis te
kopen met een langdurig,
stabiel rente- en aflos
singsbedrag.
Dit was kortgezegd de bood
schap van drs. P. M. Burg-
houts, lid van de hoofddirectie
van Rabobank Nederland bij
de presentatie van het rapport
'Huren of Kopen?'. In het rap
port komt de Rabobank tot de
slotsom dat door het huidige
niveau van woningprijzen en
hypotheekrente, de lasten van
koop- en huurwoningen dicht
bij elkaar liggen. Daardoor
hebben in ons land bijna
700.000 huurders plannen in
de nabije toekomst een huis te
kopen en nog eens hetzelfde
aantal huurders interesse in
de koop van de eigen huurwo
ning. In totaal een nieuwe
markt van rond 1,2 miljoen
potentiële woningkopers
(meer dan de helft van alle
huurders tot 60 jaar).
Achteraf gezien had de pre
sentatie van het Rabo-rap-
port niet beter kunnen wor
den gepland. Het rapport
komt nauwelijks een paar da
gen nadat minister Ruding
(Financiën) voorstellen deed
voor extra bezuinigingen van
een paar honderd miljoen op
het budget van volkshuisves
ting. En staatssecretaris
Heerma (Volkshuisvesting)
eiste nog afgelopen weekend
scherpere controles van de ge
meenten op het verstrekken
van huursubsidies. Heerma
kondigde tegelijkertijd aan
dat de bovengrens voor de in
dividuele huursubsidie (IHS)
per 1 juli van dit jaar wordt
opgetrokken van 685 tot 700
gulden kale huur per maand
en dat de servicekosten niet
meer worden betrokken in de
IHS als die nu al apart in re
kening worden gebracht.
Deze laatste maatregelen
passen duidelijk in de bezui-
nigingsgolf van dit kabinet.
Het Rabo-rapport speelt meer
in op de privatiseringstrend
waar dit kabinet al evenmin
vies van is. Grote vraag is al
leen of de volkshuisvesting
zich in principe leent voor een
drastische privatisering. Vol
gens de Rabobank duidelijk
wel. De grote regelgeving van
de overheid op dit gebied
blokkeert immers het inspe
len op een grote behoefte bij
veel huurders om hun eigen
(huur-)huis te kopen. 'Neem
die blokkade weg en iedereen
is gelukkig', zo redeneerde
Burghouts. Bovendien hoeft
daarmee de sociale taak van
woningbouwcorporaties, het
instonden houden van een
goed en goedkoop huurwo
ningbestand, niet in het ge
drang te komen.
Overigens ontkende de Ra-
bobank-topman niet dat zijn
bank grote behoefte heeft aan
een nieuwe beweging op de
koopmarkt, meer transakties
dus. De Rabobank heeft een
aandeel van 25 procent op de
Nederlandse hypotheken-
markt, 35 miljard per jaar op
een totale bankomzet van 90
miljard. 'Het zoeken naar een
nieuw evenwicht op de wo
ningmarkt', zoals Burghouts
het zo fraai uitdrukte, is
daarmee vooral ook een Ra-
bobank-belang.
Maar toch zijn er, naast de
grote koopbehoefte bij huur
ders, meer interessante con
clusies uit het Rabobank-rap-
port 'Huren of kopen?' te
trekken. Tussen de regels
door pleit de Rabobank er na-
melij k voor dat de overheid de
woningcorporaties langs wet
telijke weg dwingt tot de ver
koop van hun beste huurwo
ningen. En dat pleidooi valt
bij de corporaties uiteraard
slecht. Directeur B. G. A.
Kempen van de Nationale
Woningraad (NWR) wees er
op dat de bedoelde, beter gesi
tueerde huurders, juist niet in
die woningen thuishoren
maar (gezien hun inkomen)
moeten doorstromen, óf naar
een duurdere huurwoning of
naar een koopwoning.
Een uitverkoop van huurwoningen is niet in het be
lang van de volkshuisvesting. - FOTO ARCHIEF DE STEM
IN 1987 WIL MEN 91.000 WONINGEN
BOUWEN (woningbouwprogramma)
50
45
40
35
X1000
Bovendien vocht Kempen
de onderzoekscijfers in het
rapport aan. Volgens een an
der onderzoek, uitgevoerd in
opdracht van het ministerie
van VROM, blijkt namelijk
dat er 92.000 doorstromers met
koopplannen zijn waarbij de
belangstelling vooral uitging
naar eengezinswoningen.
Ruim de helft, 54.000 mensen,
bewoonde hiervan een huur
woning. Volgens Kempen lijkt
de vraag dan ook gewettigd
hoe dit cijfer valt te rijmen
met de 1,2 miljoen uit het Ra-
bobank-rapport.
Uit het rapport 'Huren of
Kopen?' blijkt dat de meeste
kooplustigen (41 procent) zich
richten op de duurdere huur
woningen. De geringste vraag
gaat uit naar woningen met
een huur tussen de 300 en 400
gulden per maand. Nu blijkt
dat van de 800.000 corporatie
woningen slechts tien procent
een huur doen van meer dan
550 gulden per maand. Con
clusie van Kempen: als de
corporaties hun woningen al
zouden willen verkopen dan
ziet de potentiële markt er dus
heel anders uit dan op grond
van het Rabo-onderzoek
blijkt.
Principiëler bezwaar van
de NWR is echter het feit dat
een pleidooi voor een groot
scheepse uitverkoop van
huurwoningen niet in het be
lang is van de volkshuisves
ting in het algemeen. „Wij
hebben de woningen, de goed
kope huurwoningen, aan de
onderkant van de markt no
dig voor mensen die op een
goedkope woning zijn aange
wezen", aldus Kempen. Bo
vendien noemde de NWR het
onverantwoord om op grote
schaal huurwoningen te ver
kopen voor prijzen die slechts
op 2/3 van de huidige markt
waarde liggen.
Op die manier is de over
heid wel op een heel onver
antwoorde wijze bezig met de
belastingmiddelen. Daar
komt volgens Kempen nog bij
dat door een vermindering
van de voorraad goedkope
huurwoningen, nieuwe wo
ningen moeten worden ge
bouwd voor de starters op de
woningmarkt. Gevolg: nieu
we, hoge uitgaven aan object
subsidies en IHS.
Voor de woningcorporaties
en gemeenten is een uitver
koop van huurwoningen al
met zo min een voordeel. De
corporaties komen te zitten
met een versnipperd woning
bestand dat kan leiden tot
hoge exploitatielasten. En de
gemeenten kunnen minder
woningen verhuren aan wo
ningzoekenden die op die wo
ningen zijn aangewezen.
Kempen wees ook op een
recente uitspraak van staats
secretaris Heerma die de ge
meenten onlangs nog op het
hart drukte dat de volkshuis
vesting slechts is gediend met
een zo gevarieerd mogelijk
aanbod aan huurwoningen.
Heerma ontraadde de ge
meenten zelfs de verkoop van
bepaalde categorieën wonin
gen (bejaardenwoningen met
name). Volgens Heerma moe
ten gemeenten daarom erg te
rughoudend zijn bij verkoop I
van huurwoningen. De huur. I
der die te kennen geeft zjj, I
huis te willen kopen, zou eet
der moeten doorstromen naa
een hem passende huur-
eigen woning dan in de gek
genheid worden gestels zij
huurwoning te kopen
Ook ir. Koopman, direc-1
teur-generaal van het minis.[
terie van VROM, zet kantte I
keningen bij het Rabo-rap. I
port. Binnen de huidige wo-!'
ningvoorraad is vooral de ca-1
tegorie woningen tussen
en 450 gulden huur per maand I
schaars. Van alle huurworar,. I
gen vinden we minder dan de I
helft (1,4 miljoen van de 3 mil.
joen) in deze schaarse et
rie. De huurders van de duur-l
dere woningen zijn mobiele:I
zodat het aanbod in die cateJ
gorie ook groter is. Het pro-l
bleem voor de gemeenten J
meestal dat de goedkoper-
huurwoningen onvoldoend:!
vrij komen om aan de huui-f
vraag te voldoen.
Volgens Koopman moeten I
bij de vraag die het Rabo-I
rapport opwerpt een aantal
belangen worden afgewogen I
In ieder geval worden toe-I
komstige woningzoekendea|
ernstig gedupeerd als
aantal nieuwe woningwetwol
ningen sterk wordt beperktl
en als de overheid de verkoopl
van schaarse delen van dl
woningvoorraad zou stimule|
ren.
Tegen de achtergrond var|
dalende nieuwbouwprograiri-|
ma's (47.000 woningen in c
huursector in '85, 41.000 in '8f|
36.000 in '87 en 31.000 vo"
jaar) wordt die schaarste al-|
leen maar groter. Ovei
sloot Koopman niet uit dal|
stijgende prijzen van
woningen kunnen leiden tol
meer verkopen van moelijk|
verhuurbare woningen.
„We hebben alleen een dis-I
cussie op gang willen bren-l
gen", aldus Rabo-topma;j I
Burghouts deze week. Gezien!
de aantrekkelijke financiêltl
kanten van het Rabo-p]
voor de rijksoverheid, moei
niet worden uitgesloten del
die opzet voor een belangrijkf
deel is geslaagd.
yan onze verslaggever
UTRECHT - Allé plannen
voor nieuwe, elektronische
systemen voor landelijke
reisinformatie ten spijt
stappen de Spoorwegen de
[romende jaren zeker nog
niet af van het vertrouwde
spoorboekje.
pat gedrukte en voor velen las
tig toegankelijke boekwerk,
ouderwets vergeleken met wat
via de computer allang kan,
blijft zoals het is. Afschaffen
ervan noemen NS niet haal
baar.
Volgens een NS-woordvoer-
d
oi
w
zi
is
ni
de
Pi
ne
Ami)
Door Jan Bouwmans
„De kerken moeten niet in
de eerste plaats spreken
over schuld en zonde, maar
over pastoraat en diakonie.
Eerst dient men naast de
patiënt te gaan staan, later
komt de ethiek wel."
Deze toon en benadering ten
aanzien van aids hebben de
bisschoppen van Nederland
deze week in hun aidsverkla-
ring overgenomen. De drie
grootste kerken-katholieke,
hervormde en
gereformeerde-hebben deze
toon gemeenschappelijk gezet
tijdens een consultatie van de
Raad van Kerken. Aan deze
raadpleging werd ook deelge
nomen door medewerkers van
het Landelijke Coördinatie
team Aidsslachtoffers.
Niet dat de bisschoppen
geen fundamentele kritiek
uitoefenen op de dinsdag ge
starte aidscampagne van de
overheid. Maar die kritiek
komt pas aan het slot van hun
verklaring en beslaat maar
een paar zinnen. De bisschop
pen hebben alle accent gelegd
op de noodzaak voor christe
nen, pastores in het bijzonder,
om de slachtoffers van aids
eerst en vooral pastoraal te-
gemoet te treden.
De bisschoppen zijn hierin
heel concreet. De mensen die
lijden aan aids of ermee be
smet zijn, lopen het risico ge
discrimineerd en geïsoleerd te
worden. Welnu, zeggen de
bisschoppen, het ligt geheel in
de lijn van het evangelie om
deze mensen nabij te zijn, zo
dat zé niet in eenzaamheid en
verlatenheid hun ziek zijn en
sterven hoeven door te ma
ken. En zij voegen er luid en
duidelijk aan toe: „Het past
een christen bovendien niet
een ander te veroordelen!"
Nabij zijn; niet in de geest,
maar lijfelijk bijstand verle
nen: dat staat de hele geloofs
gemeenschap te doea Dit
staat centraal in de bisschop
pelijke verklaring. De bis
schoppen constateren vervol
gens dat pastores niet of on
voldoende zijn toegerust om
met aidspatiënten en het hele
aidsvraagstuk om te gaan.
Dat moet aangepakt worden
en wel door de kerken geza
menlijk. Zoals de kerken zich
naar bisschoppelijke opvat
ting ook in de verdere toe
komst gezamenlijk moeten
blijven beraden hoe ze opti
maal vorm kunnen geven aan
hun pastorale verantwoorde
lijkheid.
Dat de drie grootste kerken
inzake aids zo eensgezind en
duidelijk aan de pastoraal
alle voorrang geven, is zonder
meer verheugend té noemen.
Het verrast sommigen mis
schien wel van het huidige
bisschoppencollege, dat zo'n
leerstellig imago heeft gekre
gen. Maar het zijn ook niet de
bisschoppen alleen, die wijzen
op de noodzaak van morele
herbezinning. Ook ds. H.
Kuyk, beleidsmedewerker
van de Gereformeerde Ker
ken in Nederland, heeft deze
week gezegd dat aids voor
kerk én samenleving aanlei
ding moet zijn voor bezinning
op waarden en normen ten
aanzien van sexualiteit.
Daar ligt ook de fundamen
tele kritiek van de bisschop
pen op de lopende campagne.
Andere bisschoppenconferen
ties in Europa, bijvoorbeeld
België, zijn de Nederlandse
bisschoppen in deze kritiek
overigens reeds voorgegaan.
Toch lijkt de Nederlandse bis
schoppelijke kritiek gematig
der. De bisschoppen formule
ren het zo: „Sexuele omgang
met wisselende partners is de
voornaamste oorzaak voor de
snelle verspreiding van aids.
Een verandering van dit
sexuele gedrag zou een we
zenlijke bijdrage kunnen be
tekenen aan het indammen
van deze ziekte en een cam
pagne voor het hanteren van
condooms zal niet kunnen lei
den tot de werkelijke oplos
sing.
'Vrij veilig, gebruik een
condoom' is met andere woor
den een schijnoplossing; het
enig juiste méidicijn tegen aids
verschaft de moraal die de
kerk al eeuwen leert: beleving
van sexualiteit uitsluitend en
alleen binnen het huwelijk.
Om elke schijn te vermijden
dat de kerk de ziekte aids
dankbaar voor de kar van
haar tanend moreel gezag
spant-er zijn er al wel die
zeggen: aids is voor de mo
raalleer van de kerken een
geschenk uit de hemel-zeg
gen de bisschoppen uitdruk
kelijk dat een fundamentele
herbezinning op de beleving
van sexualiteit-lees: de
kerkleer op dit vlak weer in
praktijk brengen-ook zonder
deze vreselijke ziekte noodza
kelijk zou zijn geweest.
De kritiek van de Neder
landse bisschoppen op de „na
latigheid" van de overheid om
mintens zo'n sterk accent, zo
niet een veel sterker accent te
leggen op de noodzaak van
nieuw moreel gedrag is toch
milder dan in buurlanden het
geval is geweest. In de bis
schoppelijke verklaring is de
volmondige erkenning opge
nomen dat de overheid een
eigen verantwoordelijkheid
heeft voor de gezondheid van
de burgers. Daaruit is op te
maken dat de bisschoppen de
aansporing van overheids
wege om het condoom als wa
pen tegen verspreiding vi
aids te hanteren, niet te
principale afkeuren. Let we
dat is niet hetzelfde als ermee
instemmen. De nuance is
deze van groot belang, omda
de officiële leer het condooi
als voorbehoedsmiddel we
principeel veroordeelt.
Het moet nuchtere, 1
landse realiteitszin zijn
weest die de Nederlandse te
schoppen tot deze houdinj
heeft gebracht. Het besef
melijk dat menselijk g«
niet van vandaag op morgei
te veranderen is, dus ook nit
het patroon in sommige kri»
gen van wisselende
contacten. Het belang vanin
damming van aids is echtera
groot dat het condoom voorla
pig dan maar als noi
getolereerd moet worden. Da
lijkt de inhoud te zijn vani
bisschoppelijke erkeniuB
van de eigen verantwoorde
lijkheid van de overher
Maar ook niet meer dan
Hét kenmerk van een m
greep is immers dat een
oplossing voorbereid en te
gepast wordt. Daarop
de bisschoppen de overheid]
blijven aanspreken met
moraalleer van de kerk.
DOOR EEN brand in een carav
zijn in de nacht van dinsdag op wo
het leven gekomen. Hun vader is i
stand opgenomen in het brandwo
gen. Volgens de politie is de moede
rige J. Dobbert, 's nachts tegen dri
toen de caravan al in lichterlaai
alarm. Toen ze terugkwam vond ze
loos en overdekt met brandwonder
ravan. Twee kinderen, een meisje t
11, moeten in hun slaap zijn bedu
tijdelijk in de caravan in verband n
op hetzelfde terrein.
HAARLEM/UTRECHT (ANP) - E
gers moet informeren over aids i
weken na verschijning al aan zijn
dels zijn er 15.000 van uitgegeven.
Door Thom Meens
„MINISTER De Koning is
dus toch niet de machtige
man in het kabinet waar
voor wij hem hebben ge
houden. Dat is een droe
vige zaak, voor ons en voor
de minister. Voor ons om
dat hij zijn bod van 795
miljoen gulden voor de ar
beidsvoorwaarden voor
1987 en 1988 heeft moeten
intrekken: voor hem om
dat hij is teruggefloten".
Het is duidelijk. Jaap van der
Scheur, voorzitter van de Ab
vaKabo, de grootste ambtena
renbond van het land is te
leurgesteld in de minister van
Binnenlandse Zaken, De Ko
ning. Teleurgesteld in de
macht van De Koning in het
kabinet.
En daar is ook wel reden
voor. Want van zijn vermoe
delijk laatste optréden als mi
nister van Binnenlandse za
ken (Van Dijk trappelt van
ongeduld om weer te begin
nen) heeft De Koning weinig
gebrouwen.
Alle eerdere toezeggingen
ten spijt kwam De Koning
gisteren toch weer op de prop
pen met maar 270 miljoen gul
den voor de ambtenaren voor
dit jaar. Precies evenveel als
minister Van Dijk vorig jaar
ook al had geboden.
Minister Van Dijk, die door
de bonden als 'onmogelijk
man' werd betiteld. Toen Van
Dijk ziek werd beschouwden
de bonden dat voor de onder
handelingen met het kabinet
als een geschenk uit de hemel.
De Koning die hem opvolgde
was immers een man van heel
ander kaliber, heette het toen.
De Koning zou voor reden
vatbaar zijn, De Koning had
hart voor zijn personeel.
Of dat zo is, is niet duidelijk
geworden. Want De Koning
heeft uiteindelijk geen cent
meer op tafel gelegd dan Van
Dijk al had gédaan. Hij wilde
wel, maar hij mocht niet van
het kabinet. Hij kreeg 270 mil
joen gulden voor dit jaar en
geen cent meer. Over 1988 kan
pas in september gesproken
worden. Dan zijn de begrotin
gen opgesteld en de nieuwe
meerjarenramingen binnen.
Die boodschap heeft de bon
den gisteren onaangenaam
getroffen.
Het stak des te meer omdat
De Koning vier weken gele
den nog praatte over 795 mil
joen gulden voor twee jaar,
J.v.d.Scheur
.acties.
FOTO ANP
1987 en 1988.
Gisteren trok hij dat weer
in, ontkende zelfs dat hij een
bod had gedaan. „Ik heb met
de bonden gepraat over moge
lij kheden, maar het kabinet
wilde de cijfers niet vastleg
gen. Het heeft gelijk vind ik.
Er zijn teveel onzekerheden.
En als ik verwachtingen heb
gewekt, de bonden een worst
heb voorgehouden, dan moet
dat maar tot september wach
ten. De worst is dan nog zeer
eetbaar."
De boodschap is duidelijk.
Het kabinet wil eerst de inter
nationale economische ont
wikkelingen afwachten voor
er geld wordt uitgegeven.
Van der Scheur vatte dat
gisteren alsvolgt samen:
„Onze arbeidsvoorwaarden
worden bepaald door de koers
van de yen, de dollar, de mais-
prijs en de in- en export. Je
reinste flauwekul natuurlijk,
maar zo ziet het kabinet het."
Volgens de bonden heeft
het kabinet de minister van
Binnenlandse zaken onge
hoord hard teruggefloten.
Zelfs het wisselgeld dat hij
vier weken geleden nog had,
kwam gisteren niet meer ter
tafel.
En dus moest De Koning
eigenlijk met lege handen ko
men. Hij las slechts een ver
klaring van het kabinet voor
waarin alleen voor 1987 be
dragen werden genoemd.
„Een dieptepunt in het
overleg. Het was de eerste
keer dat er gewoon een ver
klaring werd voorgelezen.
Verder overleg is op die ma
nier zinloos", vatte Van der
Scheur na afloop de mening
van de vier betrokken bonden
samen.
Zijn collega De Jong van
het CFO zei hetzelfde. „Wij
hebben al teveel water bij de
wijn gedaan. We kunnen
voortaan maar beter brieven
schrijven. Ambtenaren zijn
weer eens de sluitpost van het
overheidsbudget."
Ook de woordvoerders van
de CMHA en de AC lieten zich
in die richting uit. Men voelt
zich bekocht door de houding
van de minister. „Wij hebben
ingeleverd, onze eis terugge
bracht van 1,3 miljard naar
900 miljoen voor 1987. En dan
draait De Koning zijn bod te
rug. Dan komt de geloofwaar
digheid wel erg in het ge
drang", aldus van Dalen van
de CMHA.
De bonden hebben de mi
nister gisteren per brief laten
weten dat ze opnieuw naar de
advies- en arbitragecommis
sie van Albeda zullen steppen.
Die heeft de bonden vorig j aar
ook al eens gelijk gegeven
maar veel effect heeft dat niet
gehad omdat het kabinet (op
de verhoging van de vakan
tietoeslag na) niets met dat
advies heeft gedaan.
Voor dit jaar verwacht in
ieder geval de AbvaKabo een
zelfde gang van zaken.
Albéda zal het kabinet in
zijn advies (dat al eind mei
wordt verwacht) vrijwel ze
ker opnieuw de les lezen, juist
omdat de Tweede Kamer in
december nog heeft uitge
sproken dat het kabinet de
ruimte moet bieden vooropei
en reëel overleg.
Dat die ruimte van meet
aan is gekoppeld aan het ff
geerakkoord, en dus
daardoor wordt
wordt daar niet onder
staan.
Albeda zal het kabinet
de mantel uitvegen Maar®1
mand verwacht dat het W'
net daarna ineens wel
geld over de brug zal ko
Wat er dan gebeurt laat tij
nu al raden. De AbvaKa5
heeft de stakingskassen
principe al geopend. De
zal waarschijnlijk (nood)
dwongen) volgen. Van f
Scheur voorziet de eerste st
kingen voor eind mei, W
juni. „Maar dat is natuur]
aan onze leden om dat te t*
slissen. En die moeten we"1
raadplegen."
De Koning, die het kab®
volgens ingewijden al W
gewaarschuwd voor een P
zomer zal dat niet meer
maken als minister van
nenlandse zaken. Die zit
weer op Sociale zaken.
Zodoende komt de
Piet dan toch weer bij n#
ter Van Dijk terecht. Maar]
had toch al de naam
harde te zijn.
De folder informeert reizigers
naar de landen in Afrika ten
zuiden van de Sahara en het
Caribisch gebied over het ver
hoogde aids-risico aldaar en
geeft tips om besmetting te
vermijden. De publikatie is tot
stand gekomen na overleg tus
sen het Bureau Landelijke Be
leidscoördinatie aids (van de
DG en GD) in Amsterdam en
ue Algemene Nederlandse Ver-
van Reisbureaus
(ANVR) in Haarlem. Reizigers
naar deze landen krijgen de
rolder bij hun reispapieren.
woordvoerster van de
oOA-stichting concludeert uit
pote hoeveelheid uitgegeven
rolders dat ook reizigers naar
andere landen de folder graag
willen hebben. Niet alleen van
uit
bant
ven
lang
toom
De
digd
niste
Volk
Het
te be
hetE
coörc
In
der
smet
men
condc
en da
gecor
en bl
werp
lijk d
on^I HOLLANDSE nuchterheid en to
oew®OV5rheid aids na terin9 en kank
VOnrM K?e ZleKte 'n de2e eeUW De t00n
enichtingscampagne jS gedempt en
de \/2v,erua!ds verbloemt en verhult niet:
od X J.0 9 ho°Pt de overheid dat de
anri» ho°9te, hun leven verstandig ge
v3lenwn'et te dupe te laten worden 0
ds rh, 9 vrijen. En vooral geen geur v
Ho, camPagne.
recht,P,Vblici,ei,soffensief tegen aids is
rising de campagneleiders waken
ann<;tEroepen en h°Pen ook te voorkomt
Hst at ontstaat-
We ri!ZOU heel mooi ziin a|s dat zou lukl
danaw?r aVer niet ziin-ln het boeiende N
ook lil??? ?ver de 9evreesde ziekte klo
Pak' der'andse monden - pleidooii
9istrèéAV2 dsicogroepen (homo's en spui
ten aa?n en testen- Het zijn niet de eei
ziin -r??len van de aanpak van aids en I
Dsri'i ,e?enstanders van alle moderne los
uit de ni
rworvenl
i bijna ei
net sekst
are kract
l00n~hra"lpa9neleic
ken noüyen' ze'fs als de discussie over a
peril 7r,ir 'ola"uö|s van ane moaerne lo:
teqen it Ult de nieuwe ziekte nieuwe
zulke, ??hverworvenheden van de seksue
Wor,J??en b'jna een godsgeschenk: ht
tik rio !9 met seksuele en doodsdriften i
en HP ?ülstere krachten winnen. Het is te
loon hn?mpa9neleiders hun hoofd koel h
n na!. zelfs als de discussie over a
znn? yorden van de (christelijke) mo
de kan, zoals de kerken zeggen, la
len
