UITBLAZEN
Handel in schulden
helpt arme landen
Homsiim
HELFT V
giro
Slot
VS komen belofte niet na
0ESTEMCO
Hessen: Perfecte sensatie
DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 7 APRIL
IMF EN WERELDBANK STAAN DEZE WEEK IN WASHINGTON VOOR BELANGRIJKE KEUZE BESTEM BINNEN
WIM KOCK
De jaren
zestig (22)
-DESTEM-
Afslanken
Haags
standje
hoog-
Bijbaantjes
Agenda
DEN HAAG (ANP) - He
nen-plan (JOB) om lang
onder de 25 jaar in een ti;
ring te laten opdoen heef
;roep bereikt.
O.V.V. Actie
STICHTING M
STICHTING OEC
OM HALF elf was
The Cossack dicht
gegaan zodat we een
lange nachtrust hadden
genoteri, niet gehinderd
door de auto's die af en
toe onder ons slaapkamer
raam voorbij daverden.
We bleken in Stockbridge
te zijn beland, halverwege tus
sen Salisbury en Winchester,
oude halteplaats aan de route
van Londen naar Land's End
in Cornwall. M'n Penguin-gjds
vertelde me dat ook Stock
bridge een van de rotten bo
roughs was geweest, een van de
meest corrupte nog wel. Rotten
boroughs waren plaatsen die
hun status van kiesdistrict al
lang verloren hadden, maar die
desondanks in het parlement
vertegenwoordigd werden door
op macht en invloed beluste
politici.
De taaie biefstuk van de
avond tevoren was nog goed
besteed want het water dat ik
had zien blinken in het licht
van een straatlantaarn bleek de
rivier de Test te zijn, Engelands
beroemdste forelrivier. Vanaf
de brug naast Carbery House
konden we de forellen in het
kristalheldere water tegen de
snelle stroom in zien 'staan'.
Stockbridge, niet meer dan
een bebouwde verbreding van
de doorgaande weg, met een al
legaartje van aardige huizen uit
de 18de en 19de eeuw, werd
een van die stukjes Engeland
waar ik steeds terug ben blijven
komen. Carbery House werd
een vaste pleisterplaats op onze
routes naar Wales en de West
Country. Soms bleven we er wat
langer hangen. Om het New Fo
rest te verkennen bijvoorbeeld.
In al die jaren bouwden
Ann en Philip Hooper voort
aan hun guesthouse. Philip
legde met blote handen een in
drukwekkende tuin aan met
hoge muren van met de hand
geraapte en gestapelde flintsto-
nes. Er kwam een vleugel met
slaapkamers bij en een aparte
tv-lounge. De kroon op het
werk werd het zwembad dat
halverwege de jaren zeventig
werd aangelegd. Ann Hooper
leerde snel malsere biefstukken
bakken, maar bleef tot op de
dag van vandaag trouw aan de
traditionele Engelse keuken
van scampi en gammon steaks.
We kwamen er tot nu toe elk
jaar minstens wel een keer en
telkens werd ons kamer 1 aan
geboden, net als op die septem-
beravond, 21 jaar geleden.
The Hole in the Wall te Chi
chester is vandaag de dag een
modern stadscafé waar het win
kelend publiek komt lunchen
en dat in niets meer herinnert
aan de ietwat gore pub waar
Hans Chabot en ik in 1966
overnachtten. De waard van
destijds had zo'n gedeukt ge
zicht dat hem, was hij acteur
geweest, verzekerd zou hebben
van een eindeloze reeks rollen
in gangsterfilms. De klandizie
bestond uit wat in Engeland
working class heet. Gemoede
lijke mensen die toch een beetje
op afstand bleven. De bedden
waren kraakhelder. Het ontbijt
zou een bootwerker een hele
werkdag zonder lunch op de
been hebben kunnen houden.
Het deksel van het toilet in de
Wat voorafging: Na een dag
vol toeristische actie blijkt er
in Salisbury geen bed meer
vrij te zijn. Een vriendelijk
onthaal met een taaie bief
stuk op het platteland en een
tot verdwijnen gedoemde oer
oude kroeg maken een lange
dag compleet.
familiebadkamer was voorzien
van een overtrek van zachte,
harige stof. Bed and breakfast
kostten er 12 shillings en 6 pen-
ce. In Carbery House had de
prijs 17/6 bedragen. De grote
Europese plagen als decimalisa-
lion, value added tax (btw) en
vooral inflation lagen allemaal =j
nog in het verschiet
Weer een heel ander onder
komen vonden we in Tun-
bridge Wells een oude kuur-
plaats die ze in Engeland Spa's
noemen. De naam van het ho
tel is me ontschoten. Het bleek
voor driekwart bezet te zijn
door vaste pensiongasten, zon
der uitzondering hoogbejaar-;
den. Wij waren al na een dag|
the young men from Europe.
Hans Chabot was 45, ik 33.
De ontbijttafel deelden we
met twee tachtigers. De een zag
zo slecht dat hij zelfs met een
loep de brief van zijn dochter
niet goed kon lezen. De ander,
die hem daarom de brief maar 5
hardop voorlas, bleek in de
Eerste Wereldoorlog jachtvlie- s
ger te zijn geweest. Hij was ook
een groot amateur-historicus
want of we nu naar het slagveld
bij Hastings wilden, naar Chur-
chills buitenhuis Chartwell of
naar het kasteel van Dover, tel- EE
kens gaf hij ons een bijpas- 2
sende historische verhandeling. E
En hij deed dat zo levendig dat
het ontbijt er iets feestelijks E
door kreeg. Wat hem vreselijk E
stoorde was dat de Guinness- M
brouwerij zo schaamteloos mis-
bruik maakte van de Slag bij E
Hastings-herdenking door heel E
Engeland vol te plakken met E
affiches met de tekst '1066 The
Battle of Hastings, 1966 The 1
Bottle of Guinness'. Dat was no E
cricket, vond hij. E
1
Het afscheid van Engeland 1
deed pijn. Hans Chabot, die er 3
voor het eerst was, had het erg s
interessant gevonden en hij zou
mij op nog menige England-
reis vergezellen als eigenwijze
navigator. Met mij was het er-
ger gesteld. Ik was hopeloos
verliefd geworden op dat eigen-
aardige land dat ik weliswaar
eerder had bezocht, maar dat 3
toen alleen nog maar mijn be- s
langstelling had gevangen. Het
is ook nooit meer over gegaan, 5
maar dat weet de regelmatige
lezer van deze rubriek wel.
(Slot van de mini-serie binnen I
de serie over de jaren '60).
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllllillllllllllllllllirc
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres; Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14,01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
■9
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; j 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend *076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties W 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Pieter-Jan Dekkers
AANGAANDE de schul
den van de arme landen
staan IMF en Wereldbank
voor de haast onmogelijk
taak nieuwe instrumenten
te bedenken om die landen
de helpende hand te bie
den.
Steeds meer schuldenlanden
komen hun financiële ver
plichtingen niet meer na.
Sommige Zuidamerikaanse
landen betalen al geen cent
rente meer omdat ze nauwe
lijks inkomsten hebben. Aan
het aflossen van schulden ko
men ze helemaal niet toe.
Men kan deze week in
Washington niet om de con
clusie heen dat het ambitieuze
schuldenplan van de Ameri
kaanse minister James Baker
een enorme flop is geworden.
Baker presenteerde in ok
tober 1985 met veel tamtam
een plan dat binnen drie jaar
de ergste financiële nood van
schuldenlanden zou lenigen.
In die tijd zou ruim 40 miljard
dollar worden verstrekt aan
de 17 grootste schuldenlanden
om die in staat te stellen er
economisch weer bovenop te
komen.
Voorwaarde: de schulden
landen zouden hun econo
misch beleid aanpassen aan
de (strenge) eisen van het
IMF: harde maatregelen dus
om de economie te laten
groeien ten koste van de con
sumptie van de burger. De be
kende broekriem dus.
De rijke landen beloofden
hun economie ook op te pep
pen, zodat arme landen meer
naar die rijke landen konden
exporteren. Bovendien zou
den de industrielanden hun
grenzen zo ver mogelijk voor
produkten uit de arme landen
openstellen.
De geschiedenis vertelt een
ander verhaal. De schulden
landen hebben ernstig te lij
den onder lage grondstoffen-
prijzen en economische her
stelprogramma's blijken
moeilijker uit te voeren dan
Baker en het IMF anderhalf
jaar geleden dachten.
Brazilië is daar het spre
kend voorbeeld van. Een jaar
geleden kwam dat land met
een 'heilsplan' om de inflatie
te beteugelen, de economische
groei te versterken en de uit
voer te vergroten. Maar in fe
bruari moest president Sar-
ney erkennen dat het plan
was mislukt. Brazilië zit eco
nomisch en financieel aan de
grond en heeft het betalen
van rente op buitenlandse
schulden gestaakt.
Rijke landen zijn gauw ge
neigd het mislukken van eco
nomische herstelprogramma's
op het conto van de schulden
landen zelf te schrijven. Ame
rika bijvoorbeeld is daar een
kei in,
En in het geval-Brazilië
zijn zeker binnenlandse oor
zaken aan te wijzen waarom
het daar mis ging. Maar Ame
rika kan de hand ook in eigen
boezem steken. Een van de
peilers onder het plan-Baker
was het opruimen van han
delsbelemmeringen, zodat de
arme landen meer produkten
in de rijke landen konden af
zetten. Als één land die af
spraak niet is nagekomen is
het Amerika, dat' het afgelo
pen jaar meer handelsbarriè
res heeft opgeworpen dan in
de vijf jaar daarvoor.
De commerciële banken,
die anderhalf jaar geleden
niet geheel afwijzend op het
plan-Baker reageerden, (zij
moesten de helft van die 40
miljard gulden bijdragen)
hebben zich nimmer aan de
mooie afspraken gebonden.
Met nauwelijks verholen te
genzin hebben de banken en
kele schuldenlanden wat kre
diet verleend, maar dat bete
kende niet meer dan de be
kende druppel op de gloeiende
plaat.
Steeds meer banken, vooral
Amerikaanse, raken in finan
ciële problemen eb gaan fail
liet. Ze boeken niet betaalde
rente als oninbaar af, waar
door de winst tot een beden-
kelijk niveau zakt. Het animo
om opnieuw bij te springen
daalt dienovereenkomstig.
De cijfers van het IMF over
de omvang van de schulden,
benadrukken de uitzichtloze
situatie. Eind 1986 bedroeg de
buitenlandse schuld van de
ontwikkelingslanden 1.035
miljard dollar. Eind 1985 was
dat nog 992 miljard dollar, een
stijging met bijna 4,4 procent.
Nu schuldenlanden hun
verplichtingen niet meer na
komen zitten de commerciële
banken in de hoek waar de
klappen vallen. Een kat in het
nauw maakt soms rare spron
gen en zo ook de banken. Ze
bedenken steeds nieuwe
'kunstjes' om althans een deel
van hun geld terug te krij gen.
Zo is een tweedehands
markt in schulden ontstaan,
waar schulden worden aan
geboden tégen de prijs van
dat moment. Zo is een Me
xico-lening van bijvoorbeeld
100 miljoen dollar op de twee--
dehandsmarkt slechts 60 mil
joen dollar waard. De bank
verkoopt die schuld aan een
bedrijf en neemt het verlies
van 40 miljoen dollar voor
lief. Beter een half ei dan een
lege dop, want die 100 miljoen
is toch nooit meer volledig te
innen.
De aangekochte schuld
wordt door de koper omgezet
DEZE week hoyden het Internationaal Monetaire
Fonds IMF en de Wereldbank hun voorjaarsvergade
ring in Washington. Er staan twee zaken centraal: het
schuldenprobleem van de ontwikkelingslanden en de
onrust op de internationale geldmarkten.
Donderdag vergadert het Interim-comité van het
IMF, dat is het beleidsbepalende orgaan van het
fonds. Vrijdag komt het Ontwikkelingscomité van
IMF en Wereldbank bijeen. Daar is de schuldenpro
blematiek de hoofdmoot.
Voorafgaand aan deze bijeenkomsten vergaderen de
deelnemende landen apart in groepen. Zo is er de G-5,
dat zijn de vijf grootste industrielanden, de G-7,
waarbij Canada en Italië zijn gevoegd en de G-10,
waarvan ook Nederland deel uitmaakt. De ontwikke
lingslanden zijn verenigd in de Groep van 24.
Tijdens de vorige bijeenkomst van IMF en Wereldbank
werd betoogd tegen de IMF-richtlijnen, waaraan ook de
VS zich moeten onderwerpen. Zeer tot ontevredenheid
van veel Amerikanen, die zelfs vrezen dat Washington
met het IMF een soort Hitler in huis heeft gehaald.
FOTO ARCHIEF DES,
in valuta van het betrokken
schuldenland en daar geïn
vesteerd in bepaalde projek-
ten. Voor bedrijven is dat een
goedkope manier om investe
ringen te financieren, voor
het schuldenland wordt de fi
nanciële last iets draaglijker
en de bank heeft de zekerheid
dat een deel van uitstaande
leningen alsnog in klinkende
munt wordt omgezet.
In Washington zal deze
handel in schulden door Ne
derland worden ingebracht
als een mogelijke oplossing
om uit de problemen te ko
men. De Nederlandse minister
van Ontwikkelingssamen
werking Bukman gaat zelfs
zo ver door schulden op te ko
pen en vervolgens kwijt te
schelden.
De Amerikaanse Democra
tische Senator Morrison stelt
voor naast IMF en Wereld
bank een nieuwe, internatio
nale financiële organisatie op
te richten die tegen een 'soe
pel' prijsje schulden van arme
landen opkoopt. Het gaat dan
om schulden die niet of nau
welijks te innen zijn. De aan
gekochte schulden moeten na
verloop van tijd tegen een re
delijke korting worden door
verkocht aan andere geld
schieters of aan het schulden
land zelf.
Op de bijeenkomst van IMF
en Wereldbank zal deze alter
natieve vorm van schuldensa
nering zeker aan de orde ko
men, al zijn de verwachtingen
nog niet erg hoog gespannen.
Trouwens ook niet ten aan
zien van een ander alternatief
plan, dat van de Amerikaanse
Senator Bradley, die de rente
voor alle schuldenlanden wil
verlagen en irf de ergste ge
vallen een deel van de schul
den wil kwijtschelden.
Wat Bradley voor ogen
staat is een internationale
schuldenconferentie, waarop
schuldenlanden handelscon
cessies doen in ruil voor het
verlagen van de rente en het
gedeeltelijk kwijtschelden
van de schulden.
President Reagan heeft
echter al laten weten daar
niets voor te voelen omdat het
de Amerikaanse belastingbe
taler miljarden dollars kost.
Met presidentsverkiezingen
in het vooruitzicht is het
animo bij de meeste Amerika
nen niet erg groot. En omdat
de VS nu eenmaal het meeste
geld bij IMF en Werelbank
inbrengen, hebben ze ook het
meest te vertellen.
Door Pieter-Jan Dekkers
OP DE voorjaarsvergade
ring van IMF en Wereld
bank komen niet alleen de
tegenstellingen tussen
arme en rijke landen aan
de orde. Ook de vaak ern
stige meningsverschillen
tussen rijke landen onder
ling staan hoog op de
agenda.
Zo maken de grote industrie
landen in Washington een
tussenbalans op van het Lou-
vre-akkoord. Dat is in fe
bruari van dit jaar gesloten
en beoogt rust te brengen op
de internationale geldmark
ten.
Hoewel het nog te vroeg is
om definitieve conclusies te
kunnen trekken is met' het
Louvre-akkoord de rust aan
het valutafront enigszins her
steld. De schommelingen van
de dollarkoers zijn redelijk
binnen de perken .gehouden,
al heeft dat de centrale ban
ken van de industrielanden
vele miljarden dollars gekost.
Belangrijker is de vraag in
hoeverre de industrielanden
andere afspraken zijn nage
komen. Het Louvre-akkoord
omvat immers meer dan al
leen maar rust brengen op de
geldmarkten. Het akkoord
geeft ook een eerste aanzet tot
een wereldomvattend econo-
misch-financiëel beleid.
De VS beloofden in Parijs
hun gigantisch financierings
tekort terug te brengen, Ja
pan en West-Duitsland zou
den hun economie extra op
peppen, zodat Amerikaanse
bedrijven daar meer zouden
kunnen afzetten en Japan be
loofde daar bovenop de bin
nenlandse markt toegankelij
ker te maken voor buiten
landse produkten.
Om met het laatste te be
ginnen: zowel de VS als
Groot-Brittannië hebben uit
gewerkte plannen klaarliggen
voor een handelsoorlog met
Tokio. Vooral de VS vinden
dat Japan de afspraken van
Parijs niet nakomt en de
eigen markt gesloten houdt
voor buitenlandse produkten.
Dat Tokio geen' goedkope
elektronica meer op Ameri
kaanse markt dumpt en veel
Amerikaanse bedrijven in
schakelt bij grote projekten is
voor het Witte Huis blijkbaar
onvoldoende.
West-Duitsland heeft de
rente verlaagd en een belas
tinghervorming aangekon
digd, die in 1988 en daarna 44
miljard mark oplevert. Beide
zaken zullen de economische
groei van de Bondsrepubliek
AMERSFOORT (ANP) - De
oprichting van de Stichting
Arbouw, de bezorgdheid
van minister Nijpels (volks
huisvesting) over de ar
beidsomstandigheden in de
bouw en cao-afspraken om
onder meer de cementzak
van 50 kilo uit te bannen,
duiden op een nieuw besef
van het belang van goede
arbeidsomstandigheden.
Niettemin moeten overheid,
werkgevers en werknemers
|zich blijven inspannen om
de arbeidsomstandigheden
in de bouw te verbeteren.
pit betoogde de voorzitter van
Bukman
FOTO ARCHIEF DE STEM
versterken. Bonn is de afspr;
ken dus nagekomen.
Amerika, waar het verwi;
ten van anderen een nationai
sport dreigt te worden, heef
echter niets gedaan om het£
nancieringstekort terug
dringen. Het heeft het Lcr;
vre-akkoord tot nu toe aanj
laars gelapt en de schuit
daarvoor elders gedeponeerd
De gevolgen van die Amt
rikaanse nalatigheid zijn
dreigende handelsoorlog,
verdere daling van de dollar
koers om het Amerikaans
bedrijfsleven nog enige te
op buitenlandse markten
bieden en een hogere rente.
In de Groep van Vijf zulle
deze week derhalve hard
woorden vallen.
HET taalgebruik van politici
is vaak onbegrijpelijk. Vak
taal en kromme beeldspra
ken wisselen elkaar in hoog
tempo af in de woordensla
gen, die debatten worden ge
noemd.
Tot wat voor fantastische
uitspattingen Kamerleden
kunnen komen, bleek verle
den week, toen de Kamer de
plannen van het kabinet be
sprak om vóór 1990 26.000 ba
nen te laten verdwijnen bij
de rijksoverheid.
In het Haagse taaltje heet
die sanering van het over
heidsapparaat de 'afslan
kingsoperatie'. Het woord af
slanken doet vriendelijk aan
en is bovendien gezond. Het
maakt het kennelijk zieke en
vetzuchtige lichaam weer be
ter.
Het overheidslichaam is
volgens de Tweede Kamer
meer dan volvet en dus
schrijft de politiek een
•weight watchers'-aanpak
voor. Dat dit afslanken men
sen (want dat zijn ambtena
ren ook) hun baan kost, of
dat die ambtenaren om-,
her- en bijscholing krijgen
om een andere baan in te ne
men, lijkt even vergeten te
worden.
Hoe dan ook, in de Kamer
vlogen de beeldspraken door
het 'afslankingsdebat'. Het
'bontst' van alle woordvoer
ders maakte het WD'er Ro
bin Linschoten. Hij was bang
dat de sanering vooral bij de
diensten in het land en niet
bij de departementen in Den
Haag zou worden doorge
voerd. „Het mag niet zo zijn
dat de armpjes en beentjes
van vadertje staat worden
geamputeerd terwijl het wa
terhoofd in Den Haag onaan
getast blijft", zo verwoordde
Linschoten zijn vrees.
Hij zette deze wat bloede
rige kijk op het afslanken
nog wat aan toen hij het had
over de wijze waaróp afge
slankt moet worden. De WD
vindt dat je beter hele dien
sten kunt opdoeken dan ieder
ministerie gelijkelijk te laten
delen in de misere. Dat laat
ste heeft in Den Haag de wat
gore aanduiding 'kaas
schaaf-methode' verworven.
Linschoten: „De kaas
schaafmethode is uitsluitend
bruikbaar bij het reduceren
van de overtollige 'vetlaag'.
Zodra de kaasschaaf het
vlees bereikt heeft de me
thode meer na- dan voorde
len".
Tot hier is alles nog enigs
zins te herleiden tot Neder
lands maar naar de betekenis
van het navolgende blijven
we gissen. „Het bestrijden
van bureaucratie moet aan
de wortel gebeuren. Die zit
niet aan de onderkant van de
piramide maar aan de bo
venkant".
En tot slot riep Linschoten
de ambtenarij op een voor
beeld te nemen aan het be
drijfsleven dat zijn successen
dankt aan de service die het
zijn klanten geeft. Service,
dat is volgens Linschoten de
basis voor commercieel suc
ces, of in zijn woorden „de
kurk waar alles om draait".
En nu maar hopen dat de
'af te slanken' ambtenaren
snel hun horeca-diploma ha
len.
„U bent een vrolijke spring-
in-het-veld, maar U moet
uitkijken geen spring-uit-
het-veld te worden. Dat is
heel ongezond en gevaarlijk".
CDA'er Walter Paulis tegen
zijn WD-collega Linschoten.
HOE druk ze het ook hebben,
Kamerleden zijn nooit te be
roerd om er nog een baantje
bij te nemen. Vooral commis
sariaten en adviseursfuncties
zijn geliefd, maar in besturen
van voetbalclubs, carnavals
verenigingen en wijkhuizen
kom je ook Haagse dames en
heren tegen.
In totaal hebben de 150
Kamerleden 325 bijbaantjes.
Koplopers in bijbanen zijn,
zo blijkt uit een artikel van
de drs. G. Visser van het Par
lementair documentatiecen
trum van de Rijksuniversi
teit Leiden in het blad 'Na
mens', de CDA'ers Gerritse,
Van Noord en Vreugdenhil
en de WD'er Van Erp.
Gerritse heeft commissa
riaten bij de NS, Parenco en
Aegon. Hij zit verder in de
raad van advies van de
Amro-bank en het Algemeen
Bestuur van de NCRV. En
dan zijn er nog een handvol
minder aansprekende neven
functies. Van Noord heeft
vijf, Vreugdenhil vier be
taalde baantjes naast het
Kamerlidmaatschap.
Van Erp (WD) komt in
zijn eentje tot 14 bijbanen.
Daarvan is er slechts één be
taald. De meeste functies van
Van Erp zijn te vinden in het
midden- en kleinbedrijf. Hoe
kan het ook anders: de
WD'er is voorzitter van de
vaste Kamercommissie voor
het Midden- en Kleinbedrijf.
Kijken we naar de fracties
dan is het CDA een ruime
lijstaanvoerder met in totaal
118 bijbaantjes. Van de 54 le
den hebben er 38 een 'twee
de', 'derde' of 'vierde' baan.
Het overgrote deel daarvan
is onbetaald (72), maar er zijn
altijd nog 46 betaalde bijba
nen te vinden binnen de
CDA-fractie.
Tweede in grootte in de
Kamer is de PvdA: in bijba
nen trouwens ook. De 52 so
cialisten komen tot 106 bijba
nen, verdeeld over 43 Kamer
leden. Maar in tegenstelling
tot het CDA, kent de PvdA
nauwelijks betaalde neven
functies: voor 11 banen wordt
een vergoeding gegeven, de
andere 95 zijn onbetaald.
De WD komt tot 67 bijba
nen op een fractie van 27
mensen. Daarvan zijn er 12
betaald en 55 niet. De 67
WD-banen moeten verdeeld
worden over 20 Kamerleden,
zeven hebben in totaal geen
nevenfuncties.
Fracties waarvan de leden
alleen maar onbetaalde bij
banen hebben zijn er uiter
aard ook. PSP en PPR komen
samen tot 4 banen, allemaal
onbetaald.
D66 doet het nog beter:
Van de negën leden die die
fractie sinds de verkiezingen
telt, hebben er vijf geen en
kele bijbaan. De vier anderen
komen samen tot 13 stuks, al
lemaal onbezoldigd.
Het belangrijkste onderwerp
dat de Kamer deze 'week op
het programma heeft is het
debat over het vluchtelin
genbeleid. De kamer heeft
daarvoor de hele donderdag.
De Kamer praat verder
over een nieuw paspoort,
waarover de ministeries van
Binnenlandse- en Buiten
landse Zaken elkaar enkele
jaren hebbe bestookt. Aan
het einde van de week gaat
de Kamer twee weken met
paasreces. Deze rubriek ook.
EINDREDACTIE
PEETER EGGEN
Door Rink Drost
DE WERKELIJKHEID
was zondagavond veel
spannender dan welke te
levisiefilm ook. Perfecte
sensatie, dat was de ont
knoping van de verkiezin
gen in de Westduitse deel
staat Hessen.
Een nieuwe uitgave van de
rood-groene coalitie, die in fe
bruari zo overbodig uit elkaar
was gespat? Of een overname
van de macht door het
christelijk-liberale blok?
De aanvankelijke progno
ses op de beide Duitse tv-net-
ten wezen op een rood-groene
coalitie. Maar in de loop van
de avond werd duidelijk dat
links en rechts elkaar in Hes
sen exact in evenwicht hiel
den. Met die melding gingen
omroepen over tot de uitzen
ding van speelfilms.
Wie de moeite nam naar de
radio te luisteren was kort na
negen uur getuige van de sen
satie van het jaar, die alle te
levisiekijkers misten: 1.500
van de 3.349.245 uitgebrachte
stemmen hadden de patstel
ling doorbroken.
De SPD heeft in Hessen een
formidabele nederlaag gele
den, die de desolate toestand
waarin de partij verkeert on
derstreept. De kiezers blijken
geen boodschap te hebben aan
de onzekerheid van de Duitse
socialisten, die ze zowel in
Bonn als in Hessen hebben
gedemonstreerd.
Enkele recente voorbeelden
uit Bonn: afwijzing van de
Groenen door kanselierskan
didaat Rau, omarming van de
Groenen door 'kroonprins'
Lafontaine, de voortijdige val
van partijvoorzitter Brandt.
En dan Hessen: weigering
van de SPD een vergunning
aan plutoniumfabriek Alkem
in Hanau te verlenen, bereid-
Dit blijkt uit een onderzoek
misch Instituut in Rotterda
voerd in opdracht van het r
en werkgelegenheid. Het mi-
zet.
Uit het onderzoek blijkt dat
minimaal de helft van de jon
geren die aan JOB hebben
deelgenomen inmiddels een
baan hebben gevonden.
Meestal vormde die baan een
vooruitgang vergeleken bij de
laatste JOB-baan. Ook onge
veer de helft van de jongeren
denkt dat deelname aan het
plan nuttig is geweest. De
meeste deelnemende bedrijven
denken dat JOB, dat volgens de
uitzendformuele werkt, bij
draagt aan een betere arbeids
marktpositie van jongeren, al
dus de onderzoekers.
Minister De Graaf van so
ciale zaken concludeert uit het
onderzoek dat het plan, dat in
1984 als experiment is begon
nen, over het geheel genomen
jeslaagd is. Hij stelt vast de ar-
In Washington wordt ot
de samenwerking tussen
industrielanden 'in ruime;
zin' besproken. Vorig jaar be
sloten ze op de IMF-vergadt
ring hun economisch en
nancieel beleid te coördirt
Een werkgroep moes
doelstellingen opstellen
het scheef groeien van de ecu
nomie van de rijke landen t
voorkomen.
Op basis van graadmeta
als de economische groei,
tekort op de betalingsbalans
inflatie, rente en handelste
kort zou een totaal
worden geformuleerd en hi
IMF zou moeten controlere:
of elk land het economisch a
financieel beleid daarop k B^iaagu js^tuj si*
afctammon beidsmarktpositie van de lang
durig werkloze jongeren die
aan JOB hebben meegedaan
Een schitterend idee, von
den de meeste industrielan ,r
den Maar na een iaar ondei Eerder heeft al aangekon-
aen iviaar na een jaar onaer j- j H jnB-niow mmr hot
daadwerkelijk is verbeterd.
handelen men da.-gM
wel nooit in de praktijk n 5 P 6
worden gebracht. Want al
het er echt op aan komt zulle
sommige grote industrielai
den zich niet de wet willen ia
ten voorschrijven. Het Lo«
vre-akkoord is daar het be
wijs voor.
(AD VER'
Nederlandse kerkelijke or
Uo
heid alsnog de vergunning
te geven, opzeggen van desa
menwerking met de Groenei
toch afwijzen van de verg»
ning voor Alkem, het
pen van minister-preside»
Börner als lijsttrekker, del*
reidheid om met de Groen»
opnieuw een coalitie aan
gaan.
De drie andere partijen
Hessen hebben tegenover ft
zigzagkoers van de socialist»
een een duidelijk houvast
geven. Dat is geloond, fV)Aefk|A|#Un
alle drie hebben ze winst ff V/vdllJlOKIcin
boekt. De minimale winst v£
de FDP bleek voldoende «4fLt|DERS van de diverse O
de beslissende zetel.
Voor de grootste winnaa
de Groenen, is de verkiezing
uitslag een bittere pil. Hunt^,
als verklaard tegenstand: an Oost-Europa,
van kernenergie is bevesti»
maar kan niet worden uitg'
speeld. De schuld ligt bij1
socialisten, dat is het
voor de Groenen.
'e geringe bereidheid om in d
vettigt de conclusie dat Oost-
'ant Gorbatsjov. De regeringe
ft hun politieke en econo
joorbraak in de Sovjet-Unie he
besluiteloosheid is goed t
Voor de SPD wordt w an Oost-Europa wordt nog ge
of; Hervorming en openheid
'otseling worden deze aan M
®n geconfronteerd met een R
meer dan de hoogste tijd ot
op zaken te stellen. Altereer;
moet dat in Bonn gebeur»
dat de kiezers het geronf
in de SPD meer dan beu®
De tijd om schoon schiplölJk
maken is uiterst krap: OP) Jffgingen.
mei zijn er verkiezingen
zowel Hamburg als in W
land-Palts.
In Hamburg, lange
SPD-bolwerk, staat de r
flink op verlies. In Rijnlaw'
Palts wil de SPD de CDU 0
delijk eens aflossen. Als
SPD-schip niet tijdig op
komt, kan de partij het'
°P'9 af- Ze volgen met ingeho
tetsjov om in Rusland grootse
en-Slaagt de Russische parti
jeeft dat zeker consequenties
Dat zal moeite kosten, «a» 'ervormingsgezind is.
de geesten lopen ver uif f hervormingen in Rusland zi
De vraag is zelfs of de eenb» ndere Oosteuropese landen v
daarbij kan worden bewaar er Jaruzelski gaat -verbaal- h
Duidelijk moet nu wel f 'e nieuwe wind uit Rusland al
tal6 SovJet-Unie hebben Jaru
appen van zijn eigen, omzich
f t hebben de Poolse leid
fan
orti-i !e regeringsleiders in h
hijleider Husak van Tsjecho
iRfinvS?k staat vooral bekend
et ui om 2eeP heeft geholp
«'WarschaUpact in 1968, he
)ar»r?n 'n Tsjechoslowakije t
^dogmaticus veel pijn dat
n=0n aantal partijgenoten, v
honn varen. Een aantal we
hit nayo|ging van de hervor
,fjjl echter bij woorden gebl
i.n Ti/I-,* Ulj WUUI Ucl I UtJUI
beide deelstaten wel vergef Vaten van politieke gevange
Net als trouwens in Si» ff enkel terrein gemanifeste
wijk-Holstein en Brem» et uitstel van het bezoek va-
waar dit jaar ook nog ver»r kunnen worden opgevat a
zingen worden gehouden Husak en de Russische pa
tehtie?Chouwt d® hervormin
■tetsia, edreiging voor het vo
'en n er9ert zich aan de on
Soviot m doxale situatie: wat
I '-Unie, wordt nu als een
