K
S
P
E
C
I F I E K
Citroën AX sneller. Fiat Uno volwassener
DE STEM
ren
CONCURRENTEN
TERREINWAGENS NIET OPGEWASSEN TEGEN BLUBBERZEE
Wat een ruige vier-maal-viermanifestatie moest worden met opspuitend
zand en grommende tarzans, ontaardde zondag in Etten-Leur in een
modderballet. Een blubberboel, waarin menig stoere terreinwagen hopeloos
vastraakte. Hagel en regen sloegen toe. Dat was niet leuk voor organisatie
en publiek (hoewel er veel werd gelachen), maar de modder gaf wel een
extra dimensie aan het spektakel.
Door Cees Maas
VRIJDAG 3 APRIL ld
VRIJDAG 3 APRIL 1987
'Een kwestie van
't rechtervoetje
FOTO'S
DE STEM/
DICK
DE BOER
an, zonder
ld in de rug en
|Het speciale
aide motor
enige wat
buto's gemeen
net een
culatie, het
oudste wagen
Jjdt Merdeces,
de Club van
ltorische
een stelletje
vartkijkers en
Inde
weer in de
feministisch
i zijn leven
hkoe als
Jivisten meer
linger slaat
lis niet meer.
met de
LX-37-JY
X-36-JY
)LR-10-TH
154-KV
V) NR-66-SK
IJG-05-DZ
Hoe ga je als terreinrijder
om met modder en hoe
voorkom je dat je duFe
koets van vijftig mille een verzopen
schoothondje wordt. Gewoon een
kwestie van het rechtervoetje, zei
Frits van Ravels, enthousiast Patrol-
bezitter sinds een jaar en betrokken
bij de organisatie van de vier-maal-
vierdag.
Een ander aardig aspect van de dag
was dat veel terreinrijders ervaring
opdeden met het lostrekken van het
voertuig. Want dat je zo'n zware bak
niet zomaar uit de blubber trekt,
ondervond menig rijder
proefondervindelijk. Met man en
macht moest gewerkt worden en de
nieuwste technieken werden benut.
Nederlands kampioen vier-maal-vier
Johan Sehaafstra verstrekte
onbetaalbare adviezen. Aan hem
was het te danken dat er geen kraan
besteld moest worden om sommige
auto's op het droge te krijgen.
De Nissan Patrol van Van Ravels had
die dag iets wat de andere
terreinwagens niet hadden:
tractorbanden. Banden die normaal
om de voorwielen van een tractor
worden gelegd. Dikke rubberen
nokken. Daardoor kwam het dat de
gele Nissan vrolijk voorthobbelde
over het parcours terwijl de andere
karren zuigvast in de blubber
stonden te malen en te stomen.
Dankzij die ietwat ongebruikelijke
banden fungeerde de gele Patrol als
trekkende hulp voor heel veel
vastgereden chauffeurs.
„Je moet ermee leren rijden", zei
Van Ravels over die banden. „Ze
hebben natuurlijk een ontzettende
trekkracht, maar graven zich ook
snel in als je wat te scheutig bent
met je gas". Doseren dus. Volgens
Van Ravels het geheim van goed
terreinrijden. „Dat was ook wat
Sehaafstra steeds zei: weinig gas
geven, de auto zijn werk laten doen
en niet in paniek raken".
JUTTEREN
De meeste terreinrijders reden
zondag in de juiste versnelling door
het modderparcours, de twee-laag.
Jargon voor de tweede versnelling in
de lage gearing. „Maximale
trekkracht op alle vier de wielen
wist Van Ravels.
De wagen raakt echt onwrikbaar
vast, zo bleek zondag, als de rijders
blijven steken en de rechtervoet op
het gaspedaal houden. De auto zakt
dan tot aan de buik in de blubber,
waarna de modder de onderkant van
de auto vastgezogen houdt. „Als je
dreigt te slippen of vast dreigt te
komen, moet je het gas juist loslaten.
Niet door blijven jutteren, hoewel de
neiging daartoe groot is. Je wilt er
weer zo snel mogelijk uit".
SCHUDDEN
„De juiste methode is om met heel
weinig gas langzaam achteruit te
rijden en voorkomen dat je wielen
gaan malen. Heel langzaam, de
kracht van het machine gebruiken,
dat voel je. Dan alleen raak je los",
zei Van Ravels. Hij beklemtoonde dat
hij niet de wijsheid in pacht heeft, als
het over terreinrijden gaat, maar zei
veel geleerd te hebben van
Sehaafstra die dag.
Sehaafstra was de man die
demonstreerde hoe je een
vastgezogen Patrol weer vlot krijgt.
Gewoon schudden. Nodig is één
wagen om te trekken, één wagen om
de trekwagen op zijn plaats te
houden en een handjevol
toeschouwers om de vastgelopen
auto te schudden. Tussen de
trekwagen en de vastgelopen wagen
bevestigde Sehaafstra een lier.
SCHOK
Maar zondag was er meer nodig dan
een lier en twee trekwagens om
sommige auto's uit het water te
trekken. Sehaafstra liet de
toeschouwers de auto heen en weer
schommelen. Door het gewiebel
raakte de vastgezogen bodem los en
de trekwagens zorgden voor de rest.
Een andere methode was het
zogeheten lint. Een duur ding van
geweven nylon en canvas. Speciaal
gemaakt voor terreinauto's. Het
geheim van het lint is dat er een klein
beetje elasticiteit in zit. Daardoor kan
de trekwagen gas geven, een
aanloopje nemen, waarna het lint
met een schok de andere auto uit de
blubber trekt. Een stalen kabel zou
licht breken op die manier. Het lint
niet. Inclusief BTW kost het meer
dan vierhonderd gulden.
SFEER
Dat werk was voor veel vrije-
tijdrijders nieuw. En al zaten enkelen
van kop tot teen onder de modder,
ze leerden er van. „De
saamhorigheid viel ook op", zei Van
Ravels, „ledereen hielp iedereen om
weer vlot te raken. En dat zorgde
toch voor sfeer". Jan Hop, de auto
dealer die de manifestatie
organiseerde, is ondanks het slechte
weer niet ontevreden over de dag.
De belangstelling was per slot van
rekening groot en hij overweegt een
jaarlijkse terreinwagendag te gaan
houden.
Van Ravels beklemtoont het nut van
een ANWB-cursus voor iedereen die
zo'n terreinmachine koopt. Zoals
bekend kan een liefhebber bij de
ANWB een cursus terreinrijden
volgen. Dat duurt een dag. Er wordt
theorie en praktijk gedoceerd.
OIERWAGEN
Water was één ding waar ze in Etten-
Leur geen gebrek aan hadden en de
organisatie werkte met man en
macht om de boel zo droog mogelijk
te maken. Zaterdagavond, toen de
baan er al behoorlijk nat uitzag, ging
C. de Pijper met pompen aan de
slag, maar het bleek nret voldoende.
Zondagmorgen, voordat de eerste
wagens gingen rijden, voerde een
gierwagen meer dan tien ladingen
water af. Er kan tien kuub in zo'n
tankwagen. Terreinwagens zijn
beresterk, maar tegen zo'n
blubberzee zijn ze niet opgewassen.
i de praktijk
M deze
jrIJke
I voor de
1 begin dit
jaan met de
ten voor
vaarln ook
s
eens alle
9 spiegels uit
Door Willem Reijn
In de prijsklasse van vijftien- tot
twintigduizend gulden worden
in Nederland ongeveer 140.000
ofwel 25 procent van de wagens
afgezet. De wagens worden vooral
door particulieren gekocht. De
concurrentie is fel in dit
marktsegment en de consument
heeft ruime keus. Wij kozen voor de
Citroën AX 11TRE en de Fiat Uno
60S.
De Citroën AX is sinds begin dit jaar
in Nederland te krijgen. De fabrikant
investeerde in het model en de
compleet nieuwe robotlijnen twee
miljard gulden. De AX zal langzaam
de Visa venrangen als een vierdeurs-
uitvoering op de markt wordt
gebracht.
De importeur omschrijft zijn nieuwe
produkt als een 'revolutionaire'
wagen. De AX die wij reden was de
AX 11 TRE, een middenmoter in het
AX-gamma met een 'kale prijs' van
18.700 gulden. Aan
afleveringskosten is de consument
nog eens 460 piek kwijt, de 5-
versnellingsbak komt nog eens op
650 gulden, zodat voor een volledig
uitgevoerde TRE de twintig mille al
snel wordt genaderd.
De Fiat Uno werd vier jaar geleden
gelanceerd en werd meteen Auto
van het Jaar. Het type dat in deze
vergelijking is gebruikt, de driedeurs
Uno 60S van 18.490 exclusief
afleveringskosten van 420, komt
eveneens uit het midden van het
programma.
PRESTATIES
Beide wagens behoren tot de
snellere uit hun klasse. Vooral de
aangepaste oude 1,1 liter motor en
het bijzonder lage gewicht (675 kg,
in de carrosserie werd veel gebruik
gemaakt van kuststof) maken de AX
verrassend snel, zowel in acceleratie
als met zijn topsnelheid. De reële
topsnelheid is 160 km per uur, de
In de serie 'concurrenten'
vandaag twee kleine wagens: de
nieuwe Citroen AX en de Flat
Uno.
acceleratie van 0 naar 100 klokten
we op 14 seconden.
De Uno blijft iets achter, maar levert
toch ruim voldoende prestaties. De
topsnelheid is zo'n 150 km/u en
rond 120 zoemt het motortje heerlijk.
De snelste acceleratie klokten we op
14,8 seconden.
In benzineverbruik ontlopen de
wagentjes elkaar ook weinig. De AX
levert met 1 op 14,5 (ons
gemiddelde) iets meer kilometers
dan de Uno (1 op 14). In de praktijk
kan het overigens een stuk
gunstiger, mits de berijder niet de
120 km/u te boven gaat en
stoplichtsprints achterwege laat.
VOORSPRONG
De Citroën heeft op twee punten een
voorsprong op de Uno: de sublieme
versnellingsbak en de zeer zachte
vering. Maar bij dat tweede punt zit
een addertje onder het gras. In de
bochten helt de wagen sterk over,
wat afbreuk doet aan het comfort. De
motor van de AX is rumoerig. Ook
andere geluiden (wind, banden)
maken de AX tot een luidruchtig
wagentje.
De Uno heeft een wat stroeve
schakeling, waar mee te leven is,
maar wat toch eigenlijk niet nodig
hoeft te zijn. De wagen is vrij stil. De
motor is rustig en windgeruis blijft
binnen de perken. De Uno is stugger
geveerd dan zijn Franse vriend, maar
niet oncomfortabel.
Een vervelend detail van de AX is dat
de voorstoelen bij het
achterinstappen slechts de leuning
laten neerklappen. De achterbank
van de Uno is veel beter te bereiken
doordat de hele stoel naar voren
schuift. Het zitcomfort van de stoelen
is overigens nagenoeg gelijk.
FANTASIELOOS
De Uno is zonder meer ruimer dan
de AX, die door Citroën wel als een
vijfpersoonswagen wordt
aangeboden, maar zeker niet is.
Vooral de hoogte van het interieur
van de Uno blijkt praktisch. Van de
kofferbakken mag men niet teveel
verwachten. Handig is het als de
rugleuning van de achterbank
gescheiden kan worden neergeklapt,
maar voor die voorziening moet
worden bijbetaald (Uno 375, AX
360).
De afwerking van de AX en Uno is
redelijk. De AX is zeer 'on-Citroëns'
nogal plastic en fantasieloos.
De Italianen hebben wat meer werk
van het interieur gemaakt. De
uitrusting van de Uno is completer
dan die van de AX. Fiat levert op
deze S-uitvoering getint glas, een
tankdop met slot, een
watertemperatuurmeter,
econometer, een
rechterbuitenspiegel,
mistachterlicht, vijfversnellingsbak
en uitklapbare achterramen. De AX
11TRE moet deze zaken allemaal
missen. En soms schuilt het
ongemak in kleine dingen: de AX
mist handgrepen voor de
achterpassagiers en dat is met al dat
hangen in de bocht ronduit
vervelend.
CONCLUSIE
De Citroën AX en de Fiat Uno
ontlopen elkaar niet veel.
Vastgesteld mag worden dat het
predikaat 'revolutionair' dat Citroen
zo graag aan haar jongste telg geeft
niet van toepassing is. De AX is een
aardige, zeker niet opvallende
wagen, met een tegenvallende
binnenruimte, maar uitstekende
prestaties en een heerlijke vering.
Het lage gewicht van de AX heeft bij
deze uitvoering geen voordeel ten
opzichte van de Uno: beide vallen in
de categorie van 651 tot 750 kg.
Wie kiest tussen deze twee
wagentjes kan zichzelf enkele
vragen stellen:
waar wordt de wagen gebruikt? Op
lange trajecten is de AX
comfortabeler, binnen de stad en op
kleine stukjes is de Uno in het
voordeel.
is het de enige wagen binnen het
gezin? Dan verdient de Uno
voorkeur door de grotere
interieurruimte.
stelt U prijs op 'toeters en bellen'.
Dan is de Uno een betere keus.
als U een vier('vijf')deursversie wilt,
kunt U wel bij Fiat, maar -nog- niet bij
Citroën terecht.
In het algemeen geldt dat het
verstandig is om niet de eerste serie
van een nieuwe wagen te kopen. De
fabrikant kan dan de kinderziektes
bestrijden en enkele onhandige
vergissingen rechtzetten. Dat geldt
ook voor de AX. Niets bijzonders,
maar voor de automobilist wel van
belang.
Citroën AX 11 TRE
Motor vier-cilinder 1124 cc, maximum
vermogen 40 kW (55 pk), standaard vier
versnellingen, vijfbak tegen meerprijs (650
gulden),
Prestaties: topsnelheid 160'km/u,
acceleratie-O tot 1OÖ-fabnék'Sgpgave 12;9
seconde, handgeklökt ■1;4;,i. Verbruik
volgens ECE-normen: 90'km/u 4,1
liter/100 km, 120 km/u 5,9, stad 6,0.
Verbruik 1 op 14,5 gemiddeld. Maten en
gewichten: lengte 3,5 meter, gewicht op
kenteken 674 kg.
Prijzen AX: vanaf 14.999 gulden.
Goed: uitstekende prestaties,
comfortabele vering, gunstig
benzineverbruik.
Minder sterk overhellen in bochten,
beperkte uitrusting, tegenvallende
binnenruimte, rumoerige motor.
Fiat Uno 60S
Motor, viercilinder 1116 cc, maximum-
vermogen 43 kW (58 pk), standaard
vijfversnellingsbak.
Prestaties: topsnelheid 155 km/u,
acceleratie O tot 100 fabrieksopgave 15,0
seconde, handgeklökt 15 seconde.
Verbruik volgens ECE-normen bij 90
km/u, 120 km/u en stad respectievelijk
4.8, 6.1 en 7.5 liter per 100 km.
Maten en gewichten: Iengte-3i64>meter,
gewicht op kenteken 735 kg.
Prijzen: de Uno serie begirifbij 15,990
gulden. Goed: compléte-uitrusting,
redelijke prestaties, gunstig
brandstofverbuik, veel binnenruimte.
Minder stroeve schakeling.
De Fiat Uno
(rechts)
schakelt stroef
de Citroën AX
heefteen
rumoerige
motor.
FOTO DE
STEM/
JOHAN
VANGURP