even...
UITBLAZEN
Paus in Chili, alles onder controle
Moskou's onverbiddelijke strijd tegen de islam
GEZONDH?
5 GULDEI
VOORDEE
OP 'N T0I
WHISKY
WIJNPAKHU
Bezuiniger
Acht uur-
Journaal
JOHNNIE WALK)
DE STEM
DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 31 MAART 1987
_DE STEM.
DE STEM BIN
BINNEN TWINTIG JAAR IS TWEEDERDE VAN DE BEVOLKING MOSLIM
Eerst eten
Vakbond
Haags
hoogstandje
Agenda
Onding (2)
Limiet
RED LABEL
N0RMAAL25951
JAC. HERMANS
ALTIJD IN DE BUU
WIM KOCK
JE MAG het NOS-
Jouinaal niet verwij
ten dat er weinig
nieuws is, maar toen ik
zondagavond het acht
uur-journaal had gezien
vroeg ik me toch af of er
nu echt niets méér in de
wereld, Europa of Neder
land was gebeurd. De 'nieuws
show' van Elleke van Doorn
opende met een Engelse me
vrouw die ergens in de Sovjet
Unie bij enkele flatbewoners
met de deur in huis viel en ver
der een aantal 'niet-politieke'
bezoeken aflegde, onder meer
aan een klooster vol oosterse
monniken en aan een super
markt. Elleke wist niet met ze
kerheid te vertellen of de super
markt voor de gelegenheid ex
tra was bevoorraad. Er was ge
zegd van niet, maar ja, die Rus
sen kun je niet altijd vertrou
wen, leek ze te willen suggere
ren. Er waren in elk geval sar
dientjes in blik te koop geweest
want de Engelse mevrouw had
er een blikje van gekocht, zo
meldde het acht uur-journaal.
Beelden, beelden, beelden.
Wie ik miste, op het vliegveld
van Moskou al en maandag
morgen nog steeds bij het be
studeren van de krantefoto's,
was Denis, de bescheiden maar
loyale toeverlaat van Maggie
Thatcher. Was hij thuis geble
ven? Met een griepje misschien
of een bij het golfen verrekte
rugspier? Er was de staatsieop
name met Gorba en zijn char
mante vrouwtje Raisa, zij in
zeer westerse oversized jurk met
overhangende schoudervullin
gen (voor insiders: de gorilla-
look). Aan de tevreden school-
juffrouwenblik van Maggie was
te zien dat Raisa haar lesje in
tamelijk vlekkeloos Engels wist
op te zeggen. Raisa's eigen blik
verried eveneens blijde opluch
ting. De hand die ze te drukken
kreeg bleek niet van ijzer, doch
gewoon van vlees en bloed.
Vertederende beelden, zeker,
maar ik zat ze met groeiende
bezorgdheid aan te zien. Waar
was Denis?
Mijn bezorgdheid werd
vrees toen Elleke met de on
heilstijding kwam dat Maggie
naar Sacharov wilde. Ik vond
dat, na al het geglimlach op het
Kremlin-parket, niet beleefd
van Maggie en trouwens ook
niet verstandig want het is de
klassieke manier om tegen een
affront op te lopen. Natuurlijk
wilde Sacharov niet. Die man is
al blij dat hij weer op vrije voe
ten is en kent zijn lesje net zo
goed als de vrouw van de baas:
„ik werk niet mee aan een voor
de Engelse kiezers bedoelde
stunt", zei hij.
Als Denis erbij was geweest
dan zou hij vast voorkomen
hebben dat Maggie op Sacha
rov af wilde en hij zou metéén
een ontbijtafspraak voor haar
hebben gemaakt met een min
der in het oog lopende dissi
dent, die ook wel zou weten te
vertellen hoe het in de Sovjet
Unie met de mensenrechten is
gesteld. Wat me trouwens weer
op de gedachte bracht dat De-
nis misschien wel kwaad thuis
was gebleven omdat zijn vrouw
ondanks al zijn aandrang per se
de 'mensenrechten' als eerste
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllïï
punt op haar Moskouse agenda
wilde handhaven. „Meid", had
'ie misschien gezegd, „daar be
reik je niks mee. Het staat te
genover de kiezers thuis mis
schien wel beter dan het
atoompacifistisch gestuntel van
Neil Kinnock in Washington,
maar Gorba zal het beschou
wen als bemoeienis met zijn
binnenlandse zaken."
Misschien duikt Denis als
nog op in de volgende journaal
beelden. Dat zal een pak van
m'n hart zijn want ik heb het er
niks op dat de Zheleznaya
Dama (dat is Russisch voor IJ
zeren Dame) los is. Minister
Geoffrey Howe houdt haar niet
tegen. Dat bewijst Spitting
Image keer op keer.
Dan had je PSV-Ajax nog.
Het was rustig gebleven in
Eindhoven. De uitslag wisten
we al van de live-uitzending.
De wind had de match beslist
volgens Cruijff. De wind of
Gullit of de blunderende verde
diging van Ajax, mij om het
even, zolang de beslissing maar
in het nadeel van Ajax uitviel.
Gullit deed me bij het lezen
van de kranten aan Peter Win
nen denken. De stervoetballer
ontwikkelt zich tot ook zo'n
theoreticus van zijn eigen sport.
Net als Winnen analyseert Gul
lit veelvuldig zichzelf. Hij
neemt niet alleen scherp waar,
maar registreert ook zorgvuldig
wat er door hem heen gaat op
het moment dat hij de bal aan
neemt van de wind en scoort.
„De ene dag ben je nog de
voetballer van het jaar en de
andere dag ben je de schle
miel", relativeerde Gullit, die
zich wat mij betreft ook de
voetbalkletsmajoor van het jaar
had mogen noemen. Getroffen
door de wisselvalligheid van de
roem, had hij zijn vreugde om
het doelpunt bedwongen, ver
telde hij. Voor hetzelfde geld
trouwens had de wind niet zo
gewaaid als hij volgens Cruijff
waaide en was Gullit nog
steeds de schlemiel van Neder
land-Griekenland geweest. Het
is alsof je Winnen hoort praten
na weer een mislukte beklim
ming van de Aubisque: „Er zijn
belangrijker zaken in het leven
dan wielrennen."
Niet dat ik daérvoor naar
Italië zal reizen, maar ik zou
die Amsterdamse praatmachine
over een jaar nog wel eens wil
len horen als hij in de Ita
liaanse versnelling staat.
Het acht uur-journaal ein
digde - op het weerbericht na -
met een binnenlands item dat
maandagmorgen best eens de
voorpagina van het stad en
streek-katern van de Gooi-
Eemlander kan hebben ge
haald: een gesprongen waterlei
ding in Hilversum. Tjongejonge
wat 'n water op straat! Nog
nooit zoiets gezien.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 /Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
f 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rflnl/rolatioc
Postgiro 1114111 —ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Henk Boom
TOEN GENERAAL
Augusto Pinochet in maart
1984 een helikoptervlucht
boven de hoofdstad van
zijn land had gemaakt,
keerde hij terug op aarde
met een geruststellende
mededeling: „Het is rustig
in de stad. Er is niets aan
de hand." Niemand die
hem tegensprak. Want het
was op dat moment rustig
in de stad.
Had hij een paar uur eerder
boven de stad gecirkeld, dan
had de generaal het traangas
van zijn dappere leger nog
kunnen ruiken. Hij had kun
nen zien hoe zijn caribineros
bekwaam en gedisciplineerd
demonstranten in elkaar
mepten. Alles rustig, niets aan
de hand. Zo lijkt Santiago er
ook bij te liggen aan de voor
avond van de meest polemi
sche bezoeken die Karol Woi-
tyla, die Latijns-Amerika be
ter bekend als Juan Pablo II,
aan het buitenland zal bren
gen. Jammer alleen van die
'sociale mobilisatie' van afge
lopen donderdag.
Zou de eerste vakbondsde
monstratie tegen het regime
van dit jaar toch nog bijna
een smet hebben geworpen op
het verblijf van de Heilige
Vader op Chileense bodem.
Gelukkig wisten de caribine
ros deze vorm van 'vandalis
me' strak in de hand te hou
den en beperkte de oproer
zich tot twee gewonden en
vijftig arrestanten. In de
avonduren was de rust al
weer geheel teruggekeerd, net
als drie jaar geleden. Rust? Zo
ordentelijk als Santiago erbij
ligt, zo schrijnend zijn de ver
halen, die achter de muren
van de dictatuur te horen zijn.
Verhalen over angst, toene
mende marteling en de con
statering dat de caribineros
een nieuwe taktiek hebben
ontwikkeld: ze arresteren wat
minder en ze meppen wat
harder.
Rust heerst er geenszins op
de voorpagina's van de Chi
leense dagbladen. „Opzette
lijke manipulatie", schreef
het regeringsgezinde dagblad
El Mercurio deze week, doe
lend op pogingen van linkse
groeperingen in Europa om op
het pausbezoek aan Chili een
politiek stempel te drukken.
In het inmiddels weer toege-,
stane weekblad 'Analysis',
waarvan vorig jaar, direct na
de aanslag op Pinochet nog
een redacteur werd vermoord,
n v v l*
De paus wordt in vele landen naar links en naar rechts
getrokken, zo ook in Chili. -fotoap
was deze week een open brief
van Links Chili aan de paus
bijgevoegd. Daarin wordt er
kend dat het pauselijk bezoek
een onmisbaar pastoraal ka
rakter heeft, maar dat het ook
om een reis gaat met een poli
tieke dimensie. De paus wordt
gevraagd zich toch vooral uit
te spreken voor de mensen
rechten, voor de democratie.
Het kantoortje van het vi
cariaat van de Solidariteit is
voor menige wanhopige een
oase van rust. Het vicariaat,
opgericht in 1976 en gehuis
vest naast de kathedraal in
het centrum van Santiago,
heeft zich gespecialiseerd in
sociale, juridische en medi
sche hulp aan slachtoffers (en
hun familieleden) van de re
pressie. „De religieuze arm
van het communisme": zo
staat net vicariaat te boek in
de regeringsgezinde pers. Een
van de medewerkers van het
vicariaat, de advocaat Gus
tavo Villalobos, maakt aan de
vooravond van het pausbe
zoek de balans van de dicta
tuur op.
„Omdat de paus dat wilde,
is de staat van beleg opgehe
ven, maar mensen worden
nog steeds van hun bed ge
licht, blijven dertig dagen af
gesloten van de buitenwereld
en worden gemarteld. Waar
wij ons vooral zorgen om ma
ken, is dat het martelen van
gevangenen de laatste maan
den op systematische wijze is
toegenomen. We krijgen niet
alleen te maken met de tradi
tionele martelmethodes, zoals
het toedienen van electrische
schokken op geslachtsdelen
en het onderdompelen in koud
water, maar ook gevallen van
sodomie en verkrachting."
„De politie neemt steeds
meer de plaats in van justitie.
Waar de politie zich zou moe
ten beperken tot het arreste
ren, ondervraagt en martelt
ze nu ook. Daarbij zijn tachtig
vertragingstechnieken ont
wikkeld, om het advocaten en
familieleden onmogelijk te
maken contact te leggen met
gevangenen.
Villalobos weet inmiddels
zelf wat het is om een gevan
gene van de dictatuur te zijn
Drie maanden geleden were
hij, samen met een arts var
het vicariaat, gearresteerd op
de beschuldiging dat ze hulp
hadden gegeven aan een ge
wapende groep terroristen.
„Later werd die aanklacht ge
wijzigd en nu heet het dat we
verzuimd hebben strafbare
feiten aan de politie te mel
den. Met andere woorden:
geen enkele arts of advocaat
kan op grond van deze aan
klacht hulp bieden aan
slachtoffers van de repressie.
In de ogen van de politie gaat
het immers om terroristen.
Het betekent dat gevange-
nen in de toekomst verstoken
kunnen blijven van juridische
en medische bijstand. En echt,
ze gaan ver. Onlangs nog heb
ben ze een vrouw gearres
teerd omdat was vastgespeld
dat zij in haar restaurant had
toegelaten dat een haar mi
slagen onbekende man een te
lefoongesprek voerde. Bat
was enkele uren vóór de a»n-
slag op Pinochet, in septee-
ber. Later bleek dat die rran
betrokken was bij die aai-
slag. Nu wordt de vrouw v»n
medeplichtigheid beschuldig
en ons wordt verboden har
te helpen."
Door Hans Roose boom
OP WEG NAAR een ont
moeting met de Indiase
premier Rajiv Gandhi
maakte Michaïl Gorbats-
jov onlangs een tussenlan
ding in Tasjkent. Daar, in
de hoofdstad van de Cen
traal-Aziatische Sovjet
republiek Oezbekistan,
sprak de secretaris-gene
raal persoonlijk een paar
waarschuwende, ja zelfs
dreigende woorden.
Gorbatsjov riep de Oezbeekse
communistische partij op tot
'onverbiddelijke strijd' tegen
de godsdienst. Hij gelastte een
„ferme en onverbiddelijke
strijd tegen religieuze ver
schijnselen, gekoppeld aan
een versterking van het poli
tieke werk onder de massa's
en van atheïstische propagan
da".
'Strijd tegen de godsdienst':
in Oezbekistan kan dat maar
één ding betekenen: strijd te
gen de islam. De Oezbekis-
taanse hoofdstad Tasjkent is
tevens de moslim-hoofdstad
van de Sovjet-Unie.
Het Sovjet-bewind ziet zich
toch al geplaatst tegenover
een onafzienbare hoeveelheid
binnen- en buitenlandse 'vij
anden', tegen wie 'onverbid
delijke strijd' geboden is (zie
de overvolle gevangenissen en
strafkampen). Maar het islam
zou weieens de grootste vij
and van allemaal kunnen
blijken te zijn. Het neemt na
melijk in omvang en intensi
teit alleen maar toe. En dat
dan nog binnen de eigen boe
zem van de Sovjet-Unie zelf.
De islamieten zijn de snelst
groeiende bevolkingsgroep
van de Sovjet-Unie. Binnen
twintig jaar zal één derde van
de totale bevolking islamiet
zijn: 100 miljoen van de 250
miljoen Sovjet-burgers.
Daarmee is de Sovjet-Unie
dan het belangrijkste moslim
land ter wereld. (Nu al wonen
er meer moslims dan in welk
land ook).
De tientallen miljoenen
Sovjet-mohammedanen wo
nen, dat zal niemand verba
zen, allemaal in het zuiden
van het immense land. In de
republiek Azerbeidzjan, die
aan Iran grenst, vinden we
zo'n vier miljoen sji'ieten, de
zelfde geloofsrichting dus die
in Iran aan de macht is.
Het overgrote deel van de
gelovige islamieten is soenni
tisch en leeft in de Sovjet-re
publieken Toerkmenistan,
Oezbekistan, Kirgizië, Tadzji
kistan en Kazachstan.
Langs haar gehele zuid
grens wordt de Sovjet-Unie
rechtstreeks geconfronteerd
met (en naar eigen gevoel be
dreigd door) islamitische lan
den: Turkije, Iran, Afghani
stan Pakistan en ook Chi
na, waar in de provincie Sin-
kiang eveneens een overwel
digende soennitische meer
derheid leeft. In al die landen
is sprake van fundamentalis
me, daadwerkelijk of in wor
ding.
Het is voor het centrale
Sovjet-gezag in Moskou bit
tere noodzaak de lokroep uit
het zuiden tot zwijgen te
brengen en liefst te overstem
men of te onderdrukken. Het
fundamentalisme in Iran en
Afghanistan zou maar al te
makkelijk kunnen 'overslaan'
en voor een reële bedreiging
van de Sovjet-macht kunnen
zorgen. Juist in een situatie
van onderdrukking en ver
volging bloeit deze beweging
op. Zie Iran onder de terreur
van de Sjah.
De Sovjet-bezetting van
Afghanistan moet ook zeker
voor een deel als een actie te
gen het oprukken van het
fundamentalisme worden ge
zien, even afgezien van de
geo-politieke motieven die tot
deze brute agressie hebben
geleid.
Bestrijding van een sterke
islam is sowieso een noodzaak
voor een communistisch be
wind. Want anders dan bij
voorbeeld het christendom is
de islam een godsdienst die
het gehele leven regelt. Niet
alleen de verhouding van de
mens tot god, maar juist ook
de verhouding van mensen
onderling, kortom de maat
schappij. Moslims dienen zich
ook juridisch en economisch
aan de wetten 'huns geloofs'
te houden. In de Sovjet-staat
is zoiets natuurlijk volstrekt
uitgesloten.
Voor Moskou is het boven
dien van het grootste belang
dat het in centraal Azië (daar
woont het merendeel van de
islamieten) rustig blijft: eco
nomisch is dit gebied door
slaggevend. Er bevinden zich
de rijkste olievelden, de
grootste katoenplantages en
de beste landbouwgronden
van de gehele Sovjet-Unie.
Overigens is de dreiging
van het fundamentalisme in
de Sovjet-Unie maar één as
pect. Er doet zich nog een ont
wikkeling binnen de islam
voor, die het regiem minstens
zo veel zorgen baart: de op
komst van een militante islam
a la Gaddafi. De Franse histo
rica Hélène Carrère d'En-
causse schrijft daarover in
haar boek Scheuren in het
rode imperium. Het nationali
teitenprobleem in de Sovjet-
Unie (1981).
„De Islam maakt in de Sov
jet-Unie een wedergeboorte
door. De moslim-hiërachie
steunt en stuurt deze weder
geboorte, en doet dat in twee
richtingen: ten eerste moet de
beoefening van de islam wor
den vergemakkelijkt en aan
gepast aan de eisen van het
moderne leven, en ten tweede
moet de islam haar wereld
lijke kracht terugkrijgen,
door middel van een versmel
ting met de sovjet-ideologie".
Volgens Carrère d'En-
causse doet de islamitische
geestelijkheid haar uiterste
best om het islamitische ge
loof te integreren met de com
munistische ideologie. Op die
wijze moet het gevaar van
fundamentalisme worden be
zworen.
„Het eerste aspect van deze
integratie is de verzoening
van de islam met het commu
nisme. De Sovjet-leiding ha
mert er altijd op dat alleen de
ideologie - die haaks staat op
alle andere waardensystemen
- bestaansrecht heeft, omdat
ze overeenstemt met het his
torisch belang van de mens
heid. Het moderne islamiti
sche denken tracht deze vorm
van totalitarisme af te zwak
ken: het vecht de originaliteit
van het communisme aan
door te bewijzen dat de prin
cipes van de islam en die van
het communisme tot op zekere
hoogte met elkaar overeer-
stemmen. In hun opvattiqj
heeft de Profeet reeds d
principes van het socialism
verkondigd. Volgens hen i
een groot aantal socialistisch-
principes niets anders dan d<
verwerkelijking van de leei
van Mohammed.
„Interessant is in dit op
zicht de interpretatie van het
communisme door de Libische
revolutionaire leider Gaddafii
Die gelooft dat Marx zich op|
grond van zijn kennis van
geschiedenis heeft laten ia-|
spireren door de voorschrif
ten van de islam. En aang-j
zien Marx door de islam gea
spireerd was, is het marxisne
voor islamieten aannemelik.
Kortom, Gaddafi rekent Max
gemakshalve tot het islamii-
sche erfgoed.
„Er is verwachtschap tu-
sen de radikale en militaite
islam van Gaddafi en het ra-
dernisme van de islamitisoe
gezagsdragers in de Sovjt-
Unie. De Sovjet-autoriteita
zien de reële gevaren die it
modernisme in zich beid,
maar vooralsnog lijkt hun a-
ti-religieuze propaganda g«n
merkbare resultaten te ho-
ben", aldus nog steeds Carm
d'Encausse.
Michaïl Gorba tsjov heit,
gezien zijn recente dreigede
taal in Oezbekistan, de ari-
islam propaganda dus iet
kracht ter hand genomen, ij
is realistisch genoeg om irte
zien dat de combinatie \n
moslim-fundamentalisme,
militantisme én een bevl-
kingsexplosie over een aaral
jaren de vlam in de pan kn
doen slaan.
De vorige afleveringen van deze see I
over het fundamentalisme verse-1
nen op 21, 24, 25, 26, 27 en 28 mat I
Morgen: De opmars van het Ame-1
kaanse fundamentalisme.
EEN invitatie voor een offi
cieel etentje met een minister
of staatssecretaris dient men
niet te snel af te slaan. Niet
alleen omdat dat onbeleefd
is, maar ook omdat men dan
de kans op een smakelijke
hap mist. Dat blijkt namelijk
uit de door het ministerie van
Financiën opgestelde 'richt
lijnen voor officiële ontvang
sten van representatieve
aard', waarin exact beschre
ven staat hoeveel geld per
couvert mag worden uitge
trokken bij een officiële
lunch, diner of cocktail.
Opvallend is daarbij het
onderscheid in rangorde: wie
door een minister of staatsse
cretaris wordt uitgenodigd,
zal met een aanzienlijk ge
vulder gevoel van tafel gaan
dan hij of zij die met een
'eenvoudige' ambtenaar de
maaltijd heeft genoten.
Even wat cijfers. Een mi
nister of staatssecretaris
mag, volgens de richtlijnen
van december 1982, per per
soon 119 gulden uittrekken
voor een diner. Een top-amb-
tenaar mag voor 90,50 gulden
besteden (dat wordt al een
gang minder), terwijl rijks
dienaren 'van eenvoudige
aard' voor 62,50 gulden hoog
stens een aangeklede bief
stuk en een simpele, doch ka
raktervolle rode Bordeaux
kunnen laten opdienen. Van
hetzelfde laken een pak bij
de warme lunch, waarbij de
bedragen op respectievelijk
90,50, 75 en 44,50 gulden lig
gen. Ook staat ambtenaren
en bewindslieden de moge
lijkheid ter beschikking om
hun invités op een cocktail te
vergasten. De ministeriële
gast kan voor 47 gulden ne
gen Haigs (of een andere ma
tige whisky) achteroverkie
peren; degenen die officieel
worden ontvangen door een
commies der eerste klasse
moeten proberen voor 25,50
gulden een zeker gevoel van
euforie te bereiken. Overi
gens, zo vermelden de richt
lijnen, is een cocktail wel ge
bonden aan een zekere tijds
duur: na anderhalf uur
wordt er niet meer geschon
ken.
Rest nog de koffietafel,
dan wel koude lunch, de een
voudigste vorm van culinair
onthaal. Daaraan mag een
top-ambtenaar 26,50 gulden
besteden, drie-en-een-halve
piek (twee worstebroodjes)
meer dan de 'normale' amb
tenaar. Naar de ministeriële
vergoeding zal men vergeefs
zoeken: bewindslieden wor
den waarschijnlijk niet ver
ondersteld hun klanten met
zoiets simpels als een koffie
maaltijd te fêteren. Hen staat
als enigen nog het instru
ment van het meer uitge
breide buffet (goed 90 gil
den) ter beschikking. Want
verschil moet er zijn, ook aan
tafel
NOG steeds heeft de helft
van alle werknemers een cao
waarin geen afspraken zijn
gemaakt over vakbondswerk
in het bedrijf en onder werk
tijd. In cijfertjes uitgedrukt:
1.750.000 mensen moeten het
zonder een dergelijke rege
ling stellen.
Dat heeft de Dienst Collec
tieve Arbeidsvoorwaarden
(waar halen ze de naam van
daan?) van het ministerie
van Sociale zaken en Werk
gelegenheid berekend.
Het onderzoek moet minis
ter De Graaf koud op het dak
zijn gevallen. Want juist zijn
ministerie heeft er in 1984
voor gezorgd dat de parle
mentaire behandeling werd
stopgezet van een wetje
waarin het vakbondswerk in
ondernemingen geregeld
wordt. De toenmalige minis
ter van Sociale zaken (De
Koning) meldde de Kamer
toen „dat het kabinet posi
tieve verwachtingen heeft
met betrekking tot zelfregu
lering door werkgevers en
werknemers".
Dat is dus tegengevallen.
Er is niets geregeld, laat
staan 'zelfgereguleerd'.
Maar misschien hebben de
werkgevers de wat wollige
brief van De Koning inder
tijd niet begrepen.
Als dat zo is, krijgen ze
binnenkort een herkansing.
De (tijdelijke) opvolger van
De Koning, minister De
Graaf, overweegt nu om de
parlementaire behandeling
De Graaf
latertje.
weer op te pakken. Ruim zes
jaar na de eerste indiening
van het wetje.
„Ik heb niet om die ziekte ge
vraagd. Die ziekte is binnen
komen waaien".
Minister Brinkman (WVC)
legt uit waarom hij niet al
leen voor de bestrijding van
aids wil opdraaien.
DE Tweede Kamer houdt
zich deze week vooral bezig
met de afslanking van het
overheidsapparaat. Daar
moeten uiterlijk in 1990 16.000
banen verdwenen zijn. De
Kamer wil daarover uiter
aard even meepraten. Of dat
veel aan het plan verandert,
mag worden betwijfeld. Al
tijdens het sociaal-economi
sche debat aan de vooravond
van de Statenverkiezingen
bleek dat de kaarten vrijwel
geschud zijn. De afslanking
gaat door. En er komt geen
garantie dat het zonder ge
dwongen ontslagen kan.
In de marge van de poli
tiek komt de Algemene Re
kenkamer vandaag met haar
jaarverslag. Dat is doorgaans
goed voor enkele fikse repri
mandes omdat de dames en
heren politici nog weer roya
ler zijn geweest, dan ze in
hun stoutste dromen dachten
te kunnen zijn.
DE bijeenkomst van de on
derwijzersvakbond KOV die
twee weken geleden in Heer
len werd gehouden, blijft het
CDA-Tweede Kamerlid Ria
Oomen-Ruijten dwars zitten.
Tot verbazing van haar
fractiegenoten deelde het
CDA-kamerlid daar mee dat
de omstreden vervangingsre
geling ('een onding') voor on
derwijzers op de helling
moet. Die regeling voorkomt
dat zieke onderwijzers gelijk
vanaf de eerste dag vervan
gen kunnen worden.
De CD A-fractie had eerder
echter een motie van de
PvdA, waarin om afschaf
fing van die regeling ge
vraagd werd, verworpen.
Vorige week verklaarde
Ria Oomen dat het CDA te
gen die motie gestemd had
„omdat er in mei een beoor
deling van de maatregel
komt. Daar willen we op
wachten. Ik heb in Heerlen
alleen gezegd wat ik ver
wacht dat de politiek uit
komst zal zijn van die beoor-
Oomen
.afspraken.
deling", aldus het CDA-ta j
merlid. L
Die openlijk uitgesprokel
verwachting van Ria Oome I
is de onderwij sspecialisten i
de CD A-fractie in het veil
keerde keelgat geschote: I
Ria Oomen kreeg daarvoc|
een standje.
Volgens een collega vs II
het Limburgse kamerlid, d I
met hoorbare tegenzin op h I
fractie-overleg in wil êaa
('dat is geen zaak om zo m
op straat te gaan') „zijn er
derdaad wat fractiegenote
geweest die daar openKj
wat vraagtekens bij
hebben. Volgens Ria Oom' j
is zij door het KOV geprffit j
om die opmerking te mate-1
Maar zoiets zal niet meer j|
beuren. Er zijn binnen 'I
fractie nu wel wat afsprak'
gemaakt om zulke zaken
de toekomst te voorkomen
EINDREDACTIE
Pieter Eggen
Van onze verslaggever
DEN HAAG - Het min
rie van Economische Zi
kan voortaan het hoi
van allerlei vrije- en s
felmarkten op zondag
bieden.
Door een uitspraak van de
nomische Rechtbank in Rc
dam heeft de controled
van het ministerie daai
een handvat gekregen.
Volgens de Econom
Rechtbank zijn particuli
die meerdere malen per
aan een snuffelmarkt
doen, bedrijfsmatig bezif
meeste snuffelmarkten wo
op zon- en feestdagen ge
den. En dat, zo oordeeld
'Ge
Van onze Haagse redactie
den HAAG - Ou<
krijgen als hun kin
Dat recht dienen z<
kinderen j onger zij n
I Een commissie van de
een advies aan het kabi
Het kabinet had dit advie
lege gevraagd eisen voor 2
vuldigheid op te stellen, w
aan artsen zich moeten ho
I als ze euthanasie uitvoeren
De Gezondheidsraad
wel dat de ouders of de
den betrokken moeten wc
bij de besluitvorming. A
patiënt daartegen bez
heeft, dan vervalt dit rech
de ouders weer.
Met dit onderdeel var
advies, druist de Gezondh
raad, in tegen de wens va
kabinet en de grootste poli
partijen in de Tweede Ki
Het kabinet heeft een vooi
voor een vetorecht voor 01
of verzorgers. De raad i
ook op een ander punt niel
met het kabinet.
De patiënt maakt uit of
euthanasieverzoek met
naaste omgeving wordt
sproken. Wil hij dat niet
gebeurt het niet, zo ste
raad.
(ADVERTENTIE
GEEN22SS
VANDAAG LOPEN de 'b
regering-Martens af. De
niem voor een gedwee er
Op 2 februari 1982 sch
gië zichzelf tijdelijk en o
vond zich in een trieste
knopen doorhakken en
Geen tijdverlies en einde,
plaats daarvan: doortast*
managers. Het werd de I
beleid, niet alleen vastge
ons land ten tijde van l
door bijzondere volmach
Het besturen zonder
gulden aan bezuiniginge
werd in het weekeinde i
heeft de regering-Marten
heilige, voor de schatkis
de frank en ontkoppelde
dex. Het moet gezegd, dl
wat florerender aanzien
Vraag achteraf: waren
nodig? Het antwoord is
alle regeringen van Turk
Portugal, de afgelopen
zonder dat zij speciale bi
de Belgen bange democ
alle bezuinigingsoperatii
tussen de honderden (tw
Het Belgische volmac
den als een lichtend vo<
het is zeker geen flikker
seis van parlementaire
van te Danteske dramat:
voetlicht brengt - om t<
sche democratie uit doo
Vanaf vandaag mag ie
zuinigers vertrekken naa
oeeldheid en verscheur
pers.