6r
5r
Archief De Stem-Kunstprojekt
'Een totaal-kunstwerk'
Kunstenaars: 'Nog nooit zo'n oplage gehad!'
De Franse inspiratie voor Van Gogh
eGeld-
iwen kan niet
>r tout gaan.
rket bv
CONCEPT VAN THÉRÈSE LEGIERSE:
nienke menalda
KUNSTBEZIT UIT NEW YORK IN AMSTERDAM
fof installateurs die alles perfekt
lieren? Kom dan eens in alle rust
n bij ons langs. Om te voorko-
teraf spijt krijgt.
Nuchter
Democratie
Uitdaging
katoen,
t. 86
OPER
ylon/
/geel en
OPER
Bij exploit van ond-
getekende d.d. 19
1987 is ten verzoeke v
Louis Bolsius Them,
en Organisatieb,
B.V., te Tilburg (pr^
reur Mr. F.J.G.ty
Hommel, Stationsstn
43 te Tilburg), gedj
vaard: de besloten
nootschap Massada K
ploitatie Maatschap:
B.V., thans zonder fc
kende vestigingspk,
binnen en buiten
Koninkrijk, om op dj,
dag 26 mei 1987 te M
uur bij procureur
verschijnen ter tereeh
zitting van de
bank te Breda, Pm
van Justitie, Sluissini
20, teneinde op de in
melde dagvaard!
vermelde gronden
worden gehoord.
afschrift van dit expl0
kan worden verkreg
ten kantore van vo<
noemde procureur.
Y.W.C.M. van den H«i
vel
tgv. knd.dw. ten kat
tore van
W.C.J. Rosmalen,
Gerechtsdeurwaarder
Koninginnestraat 104
4818 HE Breda
jlNSDAG 24 MAART 1987
T47 PAGINA 3
Bij exploit van ond«
getekende d.d. 19 maa
1987 is ten verzoeke
Richard Kegina
hanna Elisabeth Corp
lis Damen, wonende
Oisterwijk (procure
Mr. F.A. van der Rei
Spoorlaan 386 te T
burg), gedagvaai
C.A.M. Kools, zond
bekende woon- en
lijf plaats binnen
buiten het Koninkrj)
om op dinsdag 2 jB
1987 te 10.00 uur bij pi
cureur te verschijn
ter terechtzitting van
rechtbank te Breda, P
leis van Justitie, Slul
singel 20, teneinde
worden gehoord op
in de dagvaarding ve
melde gronden. Een
schrift van dit explo
kan worden verkregi
ten kantore van voo
noemde procureur.
Y.W.C.M. van den Hen
vel
tgv. knd.dw. ten kan
tore van
W.C. J. Rosmalen,
Gerechtsdeurwaarder,
Koninginnestraat 104,
4818 HE Breda
V
aag. En garanderen alle door ons ge'e*
Grote keuze in keukens, badkamer
kramen, isolatiemateriaal, open
plaatmateriaal, enz. Kom even lang5
id.
551
-12.00 uur en 13.00-17.00 uur.
ragazijn).
DE ABONNEES van De Stem krijgen vier achtereenvolgende dinsdagen een
origineel kunstwerk in huis. Vier beeldende kunstenaars maakten een
'kunstpagina' In kleur speciaal voor De Stem. Ze maken deel uit van een totaal
kunstprojekt opgezet door de archiefdienst van de gemeente Breda naar een idee
van de beeldend kunstenaar Thérèse Legierse. Voor De Stem ligt dit projekt in het
verlengde van het succesvolle mail-art projekt, waaraan in 1982 203 kunstenaars uit
30 landen meededen. Ook dit kunstprojekt wordt door De Stem gesponsord. Verder
wordt het bekostigd uit de percentage-regeling en het Fonds Artistieke Werken van
de gemeente Breda. De betekenis ervan reikt veel verder en mag in deze vorm uniek
in Nederland heten.
„Het is allemaal begon
nen met de archief
dienst van de gemeente
Breda. Daar werd ver
bouwd. Bij overheidsge
bouwen wordt een per
centageregeling (1 tot
De kunstenaars, die mee
werken aan het Stem-pro
ject. V.l.n.r. Marius Boender,
Mie hiel Molenaar, Martin
Peulen, Therèse Legierse en
Nienke Menalda.
- foto 0e stem/johan van gurp
Door Henk Egbers
We hebben met onze
kunst nog nooit zo'n
^ons teroplage' ge
haald, zeggen de kun
stenaars van het Ar
chief/De Stern-project,
ichiel spreekt over op-
:s die liggen tussen
vijftig en honderd ex
emplaren. Nienke zit
met 'tussen de tien en 25'
nog lager en Marius
vertelt meestal niet bo
ven de vijf uit te komen.
Martin maakt alleen
maar unica's. Die
massa-produktie is hun
enige gemeenschappe
lijke ervaring. Verder is
voor ieder een indi
viduele artistieke on
derneming geweest; het
leveren van een onder
deel aan een totaal
kunst-concept waarvan
Thérèse Legierse de
ontwerpster is.
De vier kunstenaars zijn en-
:1e keren op de krant wezen
neuzen. Wat zijn de technische
mogelijkheden bij het druk
ken op krantepapier? Wat
ten de kleuren? Ad Couwen
bergh, vormgever bij De Stem,
'«geleidde hen daarbij. Hij
weet 'alles' van kleur in de
krant, omdat hij ten nauwste
betrokken is bij het zogeheten
kleurproject, waarmee De
Stem het laatste jaar bezig is.
Ad: „We zijn een jaar aan
jet experimenteren met kleur.
is een ingewikkeld tech
nisch probleem met materia-
en manieren van drukken.
Het materiaal dat aangeleverd
®oet worden door de fotogra-
het gebruik van de juiste
ingrediënten, het drukken
zelf, maar ook de totale redac
tie vragen om voortdurende
bijstelling en ontwikkeling.
We doen dit in de kleurbijlage
'Specifiek' iedere week en de
laatste tijd ook met de voorpa
gina van de Weekly. Het is de
bedoeling dat kleur een vast
en integrerend deel van de
krant wordt.
Voor ons is het ook interes
sant binnen dit kader met
kunstenaars te werken. Eén
van de moeilijkste dingen is
het drukken van kunst in een
krant Hoe kom je tot bevredi
gende resultaten? Hoe bewaar
je zo goed mogelijk de sfeer
van het kunstwerk? Met de
kunstenaars heb ik de moge
lijkheden en beperkingen op
krantepapier bekeken. Op het
originele kunstwerk moeten
ze, om bepaalde effecten te be
reiken, elementen toevoegen.
Eén van de kunstenaars had
een ontwerp gemaakt waar
van we moesten zeggen 'dat
kan niet'... Ja, ik denk dat het
zowel voor de kunstenaars als
de krant zelf een boeiend en
leerzaam proces is," aldus Ad
Couwenbergh.
Michiel Molenaar doet er
heel nuchter over. „We zijn in
gehuurd in Thérèse's kunst
werk. Overeenkomst en ver
schil tussen ons vieren is niet
van belang. Ik ben tekenaar en
iemand die nadenkt over de
positie van die tekenaar bin
nen allerlei structuren. Ik
stond aanvankelijk nogal am
bivalent tegenover deze op
dracht Maar ik teken en door
te tekenen maak ik de positie,
de machtsverhoudingen bin
nen de kunstmachinerie, dui
delijk. Het belangrijke van dit
experiment vind ik dat kunst
op deze manier in de openbare
ruimte en niet in een museum
komt.
Ja, het feit dat ik wat voor
een krant moest maken was
van invloed op mijn werk.
Mijn normale werk is lang
niet zo druk als wat ik nu ge
maakt heb. De krant is name
lijk een complex gegeven. Nee,
mijn poppetjes zijn geen car
toon, want een cartoon bevat
één verhaaltje. De relatie tus
sen de poppetjes is ook com
plex, zodat de kijker erover
kan nadenken en analyseren...
Jawel, ik heb het toch wel leuk
gevonden. Bovendien word ik
ervoor betaald en dat is fan
tastisch voor een kunstenaar!
Het fascinerende van dit pro
ject is de actuele ontwikkeling
waarbij kunst bezig is op te
lossen in design en het kunst
museum op de helling staat,"
aldus Michiel die dan nog een
heel betoog houdt over de filo
soof Schopenhauer, die zoals
bekend het vergeten van het
individuele zelf en zijn mate
rieel belang - de verheffing
van de geest tot willoze be
schouwing van de waarheid -
als hét werk van de kunst
zag....
wordt in de krant en vervol
gens wordt opgeslagen in het
archief (en mogelijk door le
zers bewaard of opgehangen
aan de wand). Het origineel is
vernietigd, want binnen dit
project mocht het kunstwerk
alleen blijven bestaan bij de
gratie van het archiveren."
Maar Marius heeft verder
gedacht: „Als je De Stem be
waart, wat bewaar je dan? De
waarheid? Of de treurigheid
van de geschiedenis, be
staande uit vergissingen en
onwaarheden? Is dat kunst?
Ik weet het niet Ik probeer te
filosoferen met woord en
beeld. Wat het technische ge
deelte betreft heb ik rekening
gehouden met de specifieke
eigenschappen van krantepa
pier: het zuigt de inkt op en
verkleurt op den duur."
Martin Peulen, die in bin
nen- en buitenland met zijn
objecten en kleurige tekenin
gen/schilderingen de laatste
jaren veel aandacht trekt, kan
moeilijk praten over zijn
werk, laat staan over dit pro
ject. „Leuk, leuk.... jaja... ik
ben uitgegaan van de boekjes
die ik maakte.... die hebben te
maken met de democratie van
het beeld... ik werk veel met
kleur... heb nogal wat tekenin
gen op krantepapier ge
maakt... de structuur van de
krant bekeken.... het is een
soor beeldverhaal geworden.,
een brief aan de lezers over
mijn werk... zou niet weten
wat ik er meer over moet zeg
gen..." De afdruk van zijn
kunstwerk komt op de vierde
dinsdag van het project en is
waarschijnlijk de meest
kleurrijke.
Het leuke is, dat het gokken
blijft. De Stem wordt 's nachts
zes keer gewisseld, want er
zijn zes edities. Technisch
heeft dat gevolgen voor het
drukken van de kunstwerken.
Er zullen kleurverschillen op
treden. Dat is niet zo vreemd.
Ook een kunstenaar, die in
zijn atelier bijvoorbeeld
kleuretsen drukt, zal telkens
varianten in de kleur hebben.
Dat heten dan unica's (unieke
kunstwerken). Zo zal de pers
van De Stem waarschijnlijk
op zijn minst zes unieke af
drukken afleveren bij een op
lage van 110.000 exemplaren.
Marius Boender is daarom
bereid zijn exemplaren voor
lezers, die dat wensen te sig
neren. De drie andere kunste
naars zien dat niet zo zitten.
Deze variant in opvatting on
der de kunstenaars zelf zegt
iets van het feit dat dit Ar
chief/De Stem-project trekt
aan de gevestigde orde in de
kunstwereld. Het sponseren
van kunst - een actueel item -,
door critici van dit moment
soms gezien als een hoereren
van het zakenleven met de
kunst, blijkt via dit project een
eigen inhoud te krijgen.
Kunst wordt niet alleen ge
bruikt, maar er is sprake van
een wisselwerking tussen een
commerciële instelling en 'de'
kunst Het mes snijdt aan twee
kanten. Beide stoppen er ener
gie en geld in; beide maken sa
men een produkt en delen hun
verantwoordelijkheid. Het
woord is verder aan de abon
nees of consumenten van De
Stem. Wat doen zij ermee?
1,5% van de bouwsom)
voor beeldende kunst bij
(ver)bouwen toegepast.
Omdat ik adviseur bij
de gemeentelijke com
missie beeldende kun
sten ben, werd mijn ad
vies ingewonnen. Ik heb
toen de idee gekregen
om kunstopdrachten,
kunstverspreiding en
archivering in één con
cept bijeen te brengen."
Thérèse Legierse licht
het Archief/ De Stem-
proj ekt-beeldende
kunst toe.
Thérèse: „Je kunt natuur
lijk een keramiekpot of een
schilderij in een nieuw of ver
nieuwd gebouw zetten en zo de
kunst inbrengen. Maar ik ben
uitgegaan van het thema 'ar
chief'. Dat betekent het verza
melen van strooibiljetten van
de verkiezingen, berichten uit
de plaatselijke krant, gemeen
testukken etc. Waarom zou
kunst daar geen deel van kun
nen uitmaken? Dus eerst
kunst verspreiden om het
daarna te archiveren. Om het
te kunnen verspreiden heb ik
een beroep op De Stem ge
daan. De Stem stelde vier pa
gina's ter beschikking en de
daarbij horende technische
know-how. Het interessante
was, dat De Stem het hele pro
ject heeft opgenomen in zijn
eigen experiment met kleur in
de krant
Er is dus sprake van een to
taal-kunstwerk", zegt Thérèse
Legierse, die zelf een kunstop
leiding kreeg aan de academie
van Den Bosch (afdeling
Ruimtelijk). Een kunstwerk
maken, verspreiden, verzame
len en opbergen zijn de delen
van een totaal-concept Daar
bij worden kunstenaars, de
archiefdienst, een krant en
haar lezers betrokken. De
Stern-lezers krijgen vier keer
een grafisch kunstwerk thuis,
dat in een oplage van 110.000
exemplaren gedrukt wordt
Daarbij komt dat De Stem met
zijn vele edities, die telkens
moeten wisselen, met kleur
nuances verschijnt, zodat er
sprake zal zijnm van verschil
lende soorten afdrukken, iets
voor verzamelaars.
Met directeur Van Boven
van de archiefdienst had ik
verschillende gesprekken over
de inhoud van zijn instituut.
Op deze manier zijn we tot een
hele eigen opdracht-formule
ring gekomen. Het gemakke
lijkste is natuurlijk om een
kunstwerk te kopen en dat te
plaatsen in een nieuw bouw
werk. Maar het is veel boeien
der om samen met de op
drachtgever tot een formule
ring te komen, die een geheel
eigen betekenis geeft aan des
betreffend projekt. Geen anec-
dotische verbeelding, maar
een gerichte opdracht", aldus
Thérèse.
„Marius Boender heb ik ge
kozen omdat hij via zijn eigen
werk voortdurend met nage
laten sporen bezig is en zó iets
van doen heeft met archive
ren. Martin Peulen, omdat hij
veel objecten gemaakt heeft
waarin al met kranten en boe
ken gewerkt werd. Nienke
Menalda heb ik erbij betrok
ken omdat zp in staat is een
sterk beeld te leveren en Mi
chiel Molenaar omdat hij be
zig is structuren aan de orde te
stellen en daar gaat het hier
ook om.
Voor de lezers van De Stem
vind ik dit projekt van belang,
omdat ze op een geheel eigen
manier betrokken wordert bij
zowel de beeldende kunst als
het bestaan van archiefdien
sten, waarvan ze mogelijk het
bestaan niet eens kennen, laat
staan er gebruik van maken.
De lezers van De Stem krijgen
vier keer op deze manier, ex
clusief, een kunstwerk in huis,
waarover ze zonder dat dit fi
nanciële gevolgen heeft, kun
nen beschikken zoals ze dat
zelf wensen; van in de prulle-
bak gooien tot inlijsten en aan
de muur hangen of zelf ar
chiveren."
Nienke MENALDA (1960) is
^rste kunstenaar die haar
wnstpagina' binnen het Ar-
ef1 De Stem-projekt ge
test ziet. Zij studeerde aan
Kunstacademie St. Joost in
"da en deed in 1985 eindexa-
ze exposeerde daarna
"der meer in het Gerardhuis
Amsterdam, Caeciliastraat
teiden, Start 85 Apeldoorn,
3?r in Tilburg, Grote Kerk
j Breda, Kunstbeurs in Lei-
te. Beeldenaar Breda, St.
iciscus ziekenhuis in
endaal en de Intergrafik
Berlijn.
Nienke weigert pertinent
le^ te zeggen over de beel-
t» rTe z'iin De Stem maak-
L®t laat ik aan de kijkers
Die hebben er vast aller-
!r1„ïleningen overi omdat er
Aderden manieren van kij-
Alh. Ik wil alleen zeggen
bet werk in acryl ge-
akt heb. Abstract figuren,
J doorzichtig voor de
de kijker. Ik pas ervoor op
«ksten de plaats van het
kW: gaan innemen, dat ver-
boven ervaringen
Ogen. Dan gebeurt wat je
Nienke Menalda.
- foto de stem xiohan van gurp
vaak in musea e.a. ziet: De
mensen lezen de titel van het
schilderij en menen dan dat
deze wetenschap voldoende is.
Ik wil eventueel nog wel een
ander werk laten afdrukken
dan allerlei teksten die uit
mijn mond komen", aldus
Nienke. 1
Nienke Meinalda kijkt er
wat eenvoudiger tegen aan.
Voor haar waren het vooral de
technische problemen met een
krant bij het verwerken van
haar kunstprodukt, die haar
medewerking bepaalden. „Ik
werk bijna nooit in kleur.
Maar ik vond het een leuke
uitdaging; zeker op krantepa
pier dat heel anders is dan te
kenpapier. Ik druk zelf vooral
in zwart De krant staat al vol
met zwarte dingen. Wat moet
ik dan nog? Ik ben uitgegaan
van mijn eigen manier van
werken, maar liep toen vast.
Mijn eerste ontwerp kon niet
gedrukt worden. Het ging om
krijtstrepen die vol kleurtjes
zaten en diapositief gedrukt
zouden moeten worden. Maar
Ad Couwenbergh maakte me
duidelijk dat dit, gezien het
karakter van krantepapier,
een grote roetmop in de krant
zou worden. Toen ben ik op
nieuw begonnen en heb met de
kleur rekening gehouden met
de aard van het materiaal dat
een krant heeft. Over het werk
zelf heb ik niet veel te zeggen.
Ik zeg tegen de lezers: 'Kijk
zelf maar'... En Nienke lacht
en lacht.
Marius Boender: „Ik moest
aanvankelijk echt even wen
nen aan de gedachtengang, die
Thérèse met dit project had
ontworpen. Ze had mij erbij
gehaald omdat ik nogal bezig
ben met begrippen als fossie
len, sporen en bewaren. Ik ben
gaan praten op de archief
dienst en zag prachtige oude
handschriften. Mijn poging
om daarmee iets te doen lukte
niet. Daarom ben ik terugge
gaan naar mijn "eigen werk:
tekenen in zand, met op de
achtergrond mijn archeologi
sche interesse. Zand heeft, als
het op sporen aankomt, net
zoiets vluchtigs als een krant.
De krant is ook een weggooi-
produkt, tenzij... het archief de
krant bewaart. Ik heb daarom
een kunstwerk gemaakt in
zand. Daarvan is een dia ge
maakt, die gereproduceerd
Door Koos Tuitjer
Grote tentoonstellingen maken is moeilijk. Er
wordt niet gemakkelijk meer uitgeleend. En voor
het bedrag van de bijkomende kosten, kun je soms
bijna een kleine meester kopen.
Af en toe lukt er nog iets, kleuroefeningen, en Delacroix
wanneer je je als museum be
reidwillig hebt getoond in het
uitlenen van werk. Het Rijks
museum Vincent van Gogh in
Amsterdam bijvoorbeeld,
droeg royaal bij aan twee
uiterst succesvolle Van Gogh-
presentaties in New York.
Deze werden georganiseerd
door het Metropolitan Mu
seum of Modern Art. De
kaartjes werden op een goed
moment in de voorverkoop
verhandeld. Daarop vermeld
stond het tijdstip, waarvoor de
toelating tot de tentoonstellin
gen gold.
Het 'Metropolitan' heeft in
middels een tegenprestatie ge
leverd. Het Van Gogh-mu-
seum mocht - zij het met be
perkingen - grasduinen in de
immense collectie van het mu
seum. En dertig werken zijn
naar Amsterdam overgevlo
gen.
De museumstaf in Amster
dam heeft schilderijen van
Franse meesters uitgezocht.
Uitgangspunt is de waarde
ring geweest, die van Gogh
(1853-1890) had voor de schil
ders die hij kende. Op zich is
dat een bijzonder ruim gege
ven: de Nederlandse meester
hield van erg veel werk, dat
hij - al dan niet in gereprodu
ceerde staat - onder ogen
kreeg.
Het werk van Eugène Dela
croix bijvoorbeeld, bekend
van golven geverfde ramp
spoed. Wat Van Gogh trof was
niet zo zeer de dramatiek,
maar het kleurgebruik. Als
jong kunstenaar troostte hij
zich de moeite van intensieve
was op dat punt één van zijn
favoriete oefenmeesters.
De boerenschilder Jean
Francois Millet was onder de
oudere 19e eeuwse meesters
ook zo'n aanstekelijk voor
beeld voor Van Gogh. In dit
geval spreekt de relatie wat
meer voor zich. Millets 'Zaaier'
inspireerde de kunstenaar tot
een reeks beroemde schetsen,
waarin hij 'het werken op het
land' als onderwerp oppakte.
Wat verder ook niet verba
zingwekkend is, gezien van
Goghs mededogen met de 'ge
wone mens', is de getoonde be
langstelling voor Daumier.
Maar de grootste nadruk is
in Amsterdam komen te lig
gen op Van Goghs tijdgenoten.
Het gaat daarom over de Im
pressionisten en hun opvol
gers: het verzamel terrein bij
uitstek van het Metropolitan
Museum.
De grote geruchtmakende
presentaties van de Impressio
nisten heeft Van Gogh zelf
niet bezocht. In die periode zat
hij immers nog in Nederland.
Maar het gerucht over hen
heeft hem in geval wel bereikt.
En in zijn brieven uit die tijd
vraagt hij ook voortdurend om
informatie over deze schilders.
Alle groten komen aan bod
op de tentoonstelling: Cezan
ne, Degas, Manet, Monet, Pis-
saro, Renoir. Van Gogh ging in
zijn bewondering voor hen
soms zeer ver. Terwijl hijzelf
toch de geschiedenis is inge
gaan als de grootste zonne
bloemen-schilder, meende hij
dat Claude Monet in dat op
zicht iets geschilderd had, dat
onovertrefbaar was.
'De zonnebloemen' van Vincent van Gogh, naar Frans
voorbeeld. - fotoanp
Het doek waarover het gaat
is ook meegekomen. Het Van
Goghmuseum stelt zijn pu
bliek in staat zelf de vergelij
king te trekken. Want enkele
Van Goghs uit eigen bezit zijn
ook in de tentoonstelling opge
nomen. Dat wil zeggen, zij
worden getoond op de zijlijn.
De tentoonstelling heeft al
les in zich om een publieks
trekker te worden. Wat gepre
senteerd wordt is het neusje
van de Amerikaanse zalm. Het
Metropolitan Museum of Mo
dern Art mag je ook beschou
wen als een dure delicatessen
zaak, waarvan er niet veel in
de wereld te vinden zijn. Maar
ze zijn er wel: wie dichterbij
huis in het Parijse museum
Orsay rondgaat, komt ook wel
aan zijn trekken.
Dat er zeer veel Impressio
nisten in New York terecht ge
komen zijn, heeft zijn redenen.
In de laatste kwart van de vo
rige eeuw zijn de Amerikanen
zelf flink aan het verzamelen
geslagen. Aan geld was er toen
al volstrekt geen gebrek. Maar
aan kunst wel. Op zeer grote
schaal werd dan ook een in
haalmanoeuvre ingezet, om de
Europeanen in museaal op
zicht naar de kroon te kunnen
steken.
De wijze waarop de Ameri
kaanse musea tot standkwa-
men, geldt hedentendage in
ons land weer als het Ei van
Columbus. Het particulier ini
tiatief namelijk stond hierbij
voorop.
Het Metropolitan Museum
is een typisch voorbeeld van
die ontwikkeling. Het werd
gesticht door vermogende
mensen. Zij brachten hun
eigen bezit in. Anderen wer
den er toe aangezet dat voor
beeld te volgen. En vanaf het
begin tot op de dag van van
daag is het museum werkelijk
overladen met schenkingen en
legaten.
Toch is er ook een bijzon
dere reden, waarom de Im
pressionisten in Amerika te
rechtkwamen. Durand-Ruel,
als galeriehouder de steun en
toeverlaat van de groep,
dreigde op een zeker moment
aan zijn vrienden failliet te
gaan. Parijs en Londen waren
uiterst moeilijke markten voor
deze schilderkunst.
De Amerikanen hebben
hem gered. Durand-Ruel or
ganiseerde als laatste moge
lijkheid ook een tentoonstel
ling in New York. Daar bleek
een welwillender aandacht.
Het Amerikaanse publiek
stond toch meer open voor
nieuwe tendensen. Zij hebben
vooraan gestaan als kopers.
En kopers zijn ze ook geble
ven.
Van Goghmuseum, Paulus Pot
terstraat 4, Amsterdam. Tot en met
31 mei. Dagelijks geopend: ma t/m
za 11-17 uur; zo 13-17 uur.
