till
Anders, dus minder
NEDERLANDSE KUSTWACHT: WU WAKEN IN DIENSTBAARHEID
MAANDAG 2 MAART 1987
EXTRA OP MAANDAG
Op 24 augustus 1980 vaart de Belgische viskot-
ter 'Christina' de haven van Breskens binnen.
Het lijkt een doorsnee visserschuit, maar het
vaartuigje is al vanaf het invaren vanhet En
gels kanaal gevolgd door politie-autoriteiten
in Frankrijk en België.
Beheer
Nota
Commissie
r
MEDISCHE
RUBRIEK
Mensenvlees
Ik worderniegoetfan!
k 7ePs<*"GÊpeN
PAPIER
VOOR UW PEN
T48
Bewaker op de Breeveertien
Door Paul de Schipper
Verdekt opgesteld aan de wal, staat de politie te
wachten. Het scheepje ligt nog niet vast of de beman
ning gaat het in de boeien. Aan boord van de Chris
tina vinden de agenten ruim drieduizend kilo Liba
nese hash.
De smokkelaars gokten mis.
Breskens leek een aardige
kleine haven zonder veel toe
zicht.
De Nederlandse kust is lek.
Hoe hou je toezicht over een
afstand van 300 kilometer? Al
tijdens het Continentaal Stel
sel van Napoleon werd bewe
zen dat ongezien aan wal ko
men geen kunst is.
Een groot aantal overheids
diensten bewaakten tot nu toe
de entree van ons land via de
zee. Vijfentwintig in totaal,
werkend via zes verschillende
ministeries. De bekendste por
tiers aan onze Noordzeedeur
zijn: de rijkspolitie te water,
de marechaussee, de douane,
rijkswaterstaat en de marine.
Ze waakten niet alleen te
gen smokkelaars, maar ver
zorgden ook het beheer van de
vaarweg, inclusief de scheep
vaartbegeleiding. Dat kon
soms een aardig beeld opleve
ren: de gevaarlijke gastanker
die de Waterweg opvaart en
begeleidt wordt door schepen
van de politie, rijkswaterstaat,
de douane en de marechaus
see. De politie voor het alge
meen toezicht, rijkswaterstaat
als beheerder van de vaarweg,
de douane om spullen aan
boord in te klaren en de mare-
chausse vanwege de vreemde
lingen. Soms zaten die dien
sten elkaar rechtstreeks in het
vaarwater.
Al in de jaren '70 werd in
maritieme kringen geroepen
om een kustwacht. Veel be
trokkenen hadden daarbij het
beeld van de Amerikaanse
Coastguard voor ogen. De
noodzaak deed zich steeds
sterker voelen door wat in al
gemene zin 'de toenemende
Noordzeeproblematiek' heette:
tankers en zeeschepen mor
sten olie en op het Nederlands
deel van het Continentaal Plat
verrezen steeds meer boorin
stallaties.
In 1975 publiceerde de Alk-
maarse officier van justitie
mr.J.Jitta een nota over de
toenemende maritieme crimi-
nilaliteit en de kans op terro
ristische aanslagen op boorei
landen.
Voortvarende marinekrin
gen grepen die nota aan om te
proberen een deel van het
'Noordzeegezag' naar zich toe
te trekken. Het Marineblad
waarschuwde regelmatig voor
een dreigende Verzuiling' van
taken met de marine als toe
kijkende verliezer. Rijkswa
terstaat en een zeegaande
rijkspolitie zouden het op de
Noordzee voor het zeggen krij -
gen.
Marinemensen waarschuw
den in soms gespierde taal
voor aanslagen op gas-en olie
installaties en het leggen van
'anonieme mijnen' in vaargeu
len en havens. 'Bij een snelle
bestrijding van zulke akties
zullen de civiele maritieme
diensten onder marinecom
mando geplaatst moeten wor
den", zo schreef het Marine
blad in 1977.
An'
Stel
De Belgische kotter Christina: geen vis maar ruim 3000
kilo hash aan boord.
Sinds deze week heeft
Nederland z'n eigen Kustwacht
Dat betekent dat de bewaking en
openbare dienstverlening op de
Noordzee vla één adres
geregeld kan worden: het
Kustwachtcentrum In Ijmulden.
Zes ministers gaven hun zegen
aan 'een verfrissend initiatief',
zoals Neeiie Smit-Kroes het
noemde. Zuinigheid en
efficiency door samenwerking.
Dat zijn de trefwoorden voor
deze grootscheepse operatie. In
het verleden was dat wel anders.
Elk departement z'n eigen boot
en z'n eigen vliegtuig. De
redders, die dringen om een
drenkeling of de
rampenbestrijders die
bekvechten over
verantwoordlljkheden terwijl
buitengaats de tanker ligt te
branden. Vraag het de redders,
de bergers, de agenten van de
RP te water. De Kustwacht als
efficiënte gulden middenweg.
Volgens minister Smit-Kroes
gaat het bij de Kustwacht ook
om een strijd tegen 'ambtelijke
verkokering'. Een streven In
eenheid In maritiem bestuur
Wie wordt de burgemeester van
de Noordzee?
De marine beschikte over
het beste materieel. Een van
de suggesties uit deze hoek:
Zet een container op het ach
terdek van een mijnenveger
en installeer daar kantoortjes
van douane en marechaussee.
Laat de Rijkspolitie te Water
maar binnen blijven'
Even dreigde er een compe
tentiestrijd. Achteraf is het
nogal meegevallen. Gestimu
leerd door de bezuinigings
drift van de jaren '80 is de
Kustwacht er dan toch komen.
Een commissie onder leiding
van oud-minister-president
Biesheuvel bestudeerde de op
zet van buitenlandse kust
wacht-organisaties. Het meest
spraakmakend is uiteraard de
Amerikaanse Coastguard.
Deze dienst bestaat sinds 1915.
De Coast Guard beschikt over
37.500 man 64 vliegtuigen, 117
helicopters, 260 grote schepen
en 6000 kleinere vaartuigen.
De Nederlandse Kustwacht
lijkt nog het meeste op die van
Japan: een bundeling van
diensten van verschillende
ministeries, een Kustwacht die
uiteindelijk zes verschillende
bazen heeft Een burgemeester
van de Noordzee is er nog niet,
want elke betrokken dienst
blijft verantwoording afleg
gen naar het eigen ministerie.
De nieuwe samenwerkingsor
ganisatie beschikt over twin
tig patrouillevaartuigen en
zegge en schrijve één vlieg
tuig.
Binnen de huidige Kust
wacht-organisatie stelt elke
dienst schepen en bemanning
1
r K
fjf
JWë
i PA
i\>% 4
i
rM--
-(PSSXSCHiHIIJOJMJIlUX»
SOmt|l
Het smokkelschip Lammie in de takels van een drijvende bok. De hashsmokkelaars lieten
het schip zinken toen ze betrapt werden.
ter beschikking van het Kust
wachtcentrum in Ij muiden:
eén telefoon-, en eén telex
nummer voor alle aanslagen,
ongelukken en rampen. Trots
kon minister Korthals-Altes
van justitie afgelopen donder
dag dan ook zeggen: „Zij die
menen dat het bij de overheid
schort aan coördinerend ver
mogen worden gelogenstraft".
Bezuiniging en klantgericht
denken. Servamus Servientes:
„Wij waken in dienstbaar
heid". Dat is het devies van de
bewakers van de Breeveer
tien. Werk is er genoeg. Een
woordvoerder van de douane
in Ij muiden: „Smokkel is er
nog steeds, verdovende midde
len, maar ook wapens. We
schatten dat we nog geen tien
procent van de smokkelaars in
hun kraag grijpen".
TintcttuCe
Scieettc^ique
Hebt u, Heren, ooit hierover nagedacht:
Verlaat uw urine u door de zwaartekracht?
Kan een man die op z'n handen loopt
Manneke Pis imiteren?
The proof of the pudding, etcetera,
U zou het eens moeten proberen,
Maar oefen eerst de één-hand stand,
Want het ventje in Brussel gebruikt een hand,
En als u loost, lopend op uw handen,
Loopt u het water ook tussen de tanden.
P.S. Het was professor Richard Feynman, Nobelprijswin
naar voor physica, die de vraag hierboven stelde en de
monstreerde dat het niet enkel de zwaartekracht was
door op z'n hoofd te gaan staan en in die stand te urine
ren. Zie pag. 39 'Surely, you're joking, mr. Feynman?'
Bantam Books.
Atheroomcyst
Hoe smaakt een rijpe ateroomkist?
Quaucut u-ist!
Wie ziet in de spiegel de Antichrist?
Quauc ut uist!
Waddoe dun bok oppun averkist?
Kwou kut wist!
Wie eter op Manneke Pies gepist?
Kwou k'ut wist.'
Wie heeft ooit met fluim op snotolf gevist?
Kwoukut wist!
Wie heeft er ooit mijn Flodders gemist?
'K wou k'et wist!
Uit: 'Words at Play' door John O'Mill
P.S. 'Gemist' in beide betekenisen:
a) met spijt het ontbreken geconstateerd
b) per ongeluk over het hoofd gezien.
Door Jan Paalman
KARDINAAL, Simonis vindt
dat homosexualiteit een afwij
king is, vrouwen bij de voort
planting een passieve rol spe
len en dat (dus?) God een man
is.
Dit is geen nieuws, want de
kerk heeft daar altijd zo over
gedacht. Bovendien zijn bijna
alle grote godsdiensten het
met de kardinaal eens, dus de
rechter kan het nog druk krij
gen.
Nieuw is dat de kardinaal
de wetenschap tot getuige
roept. Dat valt niet genoeg te
prijzen, want in het verleden
liet de kerk, tegen weten
schappelijk beter weten in,
eeuwenlang de zon om de
aarde draaien. Biologen, aldus
de kardinaal, hebben vastge
steld dat zaadcellen bewegen
en eicellen niet Dat klopt on
geveer. Onder een microscoop
kun je zien hoe zaadcellen zich
als gekken op de eicel storten.
Maar dat daaruit volgt dat de
zaadcel en dus de man schep
pend is, en de vrouw niet, is
een misverstand dat Simonis
alleen deelt met Anthony van
Leeuwenhoeck, en die man is
al 250 jaar dood. Op 3 decem
ber 1677 schreef hij in een
brief aan de Royal Society dat
de rol van de vrouw bij de
voortplanting „alleen is omme
het mannelijck saet te ontvan
gen off te voeden". Deze theo
rie -de vrouw als broedma
chine- is, het is beschamend
om dat nog te moeten uitleg
gen, al 100 jaar ouwe koek.
Het is niet de eerste keer dat
met de wetenschap als getuige,
wordt beweerd dat vrouwen
anders zijn. Bijna altijd volgt
uit die met wetenschap opge
tuigde beweringen dat vrou
wen niet alleen anders zijn
dan mannen, maar ook min
der. Minder geschikt voor
mannenbaantjes, of in het ge-
val van de kardinaal, niet ge
schikt voor pater en niet ge
schikt voor God.
Wat te denken over het vol
gende, 100 jaar oude citaat?
„Bij de intelligentste rassen,
zoals de Parijzenaars, tref je
veel vrouwen aan met herse
nen die qua omvang meer lij
ken op gorilla- dan op man-
nenhersenen. Deze minder
waardigheid is zo overduide
lijk dat niemand dit feit kan
ontkennen". Dit zei, namens
de wetenschap, de neuroloog
Gustav le Bon, leerling van de
nog steeds beroemde neuro
loog Paul Broca.
Dit wegen en vergelijken
van mannen- en vrouwenher-
senen is tot op de dag van van
daag een wetenschappelijk
mijnenveld. Inderdaad, vrou-
wenhersenen wegen minder
dan die van de man. Maar als
je kijkt naar het lichaamsge
wicht dan blijken ze, in ver
houding dan, precies evenveel
te wegen. Maria Montessori
-de dame van de kleuterscho
len- kwam na enig schedel-
meten bij haar pupillen tot de
conclusie dat vrouwen juist
grotere hersenen hebben en
daarom verstandelijk supe
rieur aan de man zijn. Tja.
Dit soort onderzoek kreeg
een nieuwe impuls toen men
in 1959 ontdekte, dat manne
lijke hersenen zich onder in
vloed van het mannelijk ge
slachtshormoon testosteron
anders ontwikkelen dan vrou
welijke hersenen. Vorig jaar
schreef prof. F. Swaab van het
Nederlands Instituut voor
Hersenonderzoek, een artikel
over wat men zoal aan ver
schillen gevonden heeft Die
verschillen zijn vooral bij
zoogdieren aangetoond. In de
baarmoeder ontwikkelen de
mannelijke zoogdierhersenljes
zich door dat hormoon anders.
De zenuwcellen vertonen
meer uitlopers en verbin
dingsstukken, en sommige de
len van de hersenen zijn meer
uitgebouwd. Over menselijke
hersenen is stukken minder
bekend, al is wel onlangs een
stukje hersenweefsel gevon
den dat bij de man groter is
dan bij de vrouw.
Uit een geruchtmakend on
derzoek in 1980 zou bovendien
ook blijken dat mannenher-
sens niet alleen anders ge
bouwd zijn, maar ook anders
denken. Kortweg: mannen
zijn goed in schaken en wis
kunde, vrouwen praten weer
beter. Swaab verzuimt te ver
tellen dat dit onderzoek zeer is
aangevochten. Anne Fausto-
Sterling nam de moeite om al
dit onderzoek te verzamelen.
Wat bleek? Er werden wel de
gelijk verschillen aangetoond
en die kwamen dan prominent
in de vakpers. Maar onderzoek
waaruit géén verschil bleek,
en dat was de overgrote meer
derheid, werd door de redac
ties van diverse vakbladen ge
weigerd met het twijfelachtige
argument dat een negatief re
sultaat geen resultaat is. Bo
vendien, en dat is bezwaar
twee, is het bijna onmogelijk
om vast te stellen of gemeten
verschillen optreden door aan
leg of door opvoeding.
Opzienbarend en 'sterke
emoties oproepend' is het vol
gende. Door wrede experi
menten van de natuur of an
ders wel door stommiteiten
van artsen, zijn er mensen die
in de baarmoeder een te veel
of te weinig geslachtshormoon
hebben gekregen. Die mensen
zijn onderzocht. Zo zou bij
meisjes onder de DES-kinde-
ren een verhoogde mate van
biseksualiteit en homoseksua
liteit optreden. Jongens die in
de baarmoeder blootgesteld
werden aan een overmaat aan
progesteron zouden daardoor
vervrouwelijken en minder
zin hebben in seks.
Wat daarvan te denken?
Weinig. Ook al zou dit onder
zoek kloppen, dan kun je er
niet uit concluderen dat an
ders ook minder is. Ook niet
dat de vrouw door de bouw
van haar hersenen voorbe
stemd is om in Huize Hoek
steen op de kinderen te passen.
Bovendien weet men er veel te
weinig van af. Dit onderzoek
is zo recent dat, aldus Swaab,
„thans geen uitspraken te
doen zijn over de relatie tus
sen zulke geslachtsverschillen
en gedrag, hetero- of homose-
xuele gerichtheid of transse-
xualiteit".
LONDEN - Anthony
Burgess, mijn favo
riete Engelse auteur, is
sinds kortgeleden 70 jaar.
Burgess, ware naam
John Burgess Wil-
j son, woont met
Liana, zijn Ita-
liaanse tweede
j vrouw, in Monaco.
Zijn 70ste veijaar-
j dag bracht hij in
Londen door. Burgess
I is niet bepaald gek op
I die stad, maar hij kwam er
j het eerste deel van zijn autobio-
j grafie, 'Little Wilson and Big
j God' (Heinemann, 12,95 pond)
I promoten. De auteur was net ja-
rig toen het gepubliceerd werd.
Praten met Burgess is een
hele verademing. Hij stamt uit
i het Engelse noorden, waar de
mensen veel minder geneigd zijn
i de waarheid te verdoezelen dan
j Engelse zuiderlingen dit plegen
i te doen. Anthony Burgess is
trouwens een van de weinige
i Britten die ik ken, die niet door-
j lopend blijk geven van schier
ongeneeslijke hypocrisie.
Burgess heeft over alles en
i nog wat zijn eigen mening. Dat
j deze vaak indruist tegen die van
j anderen, laat hem koud. Hij
doet niet mee aan modever-
j schijnselen. Politieke en andere
propaganda heeft op hem geen
vat. Zegt iedereen - omdat het
zo hoort - dat wijlen Sir Win-
ston Churchill een groot man
was, dan put Burgess uit zijn
eigen oorlogsherinneringen:
„De gewone soldaat doorzag
i hem. Zij wisten dat hij komedie
j speelde. Dat vloeken en dit trek-
i ken aan zijn dikke sigaar, terwijl
i hij de troepen toesprak, was
i maar schijnvertoon. Een onhan-
dige poging eigenlijk om zijn
I neerbuigende houding wat te ca-
i moufleren. Montgomery werd in
zijn tijd ook door praktisch alle
soldaten veracht".
Anthony Burgess is een
rooms-katholiek die heel wat op
i zijn kerfstok heeft. Door zijn
I aderen stroomt een beetje Iers
I en ook wat Schots bloed. Hij
j werd in 1917 in Manchester ge-
j boren. Zijn moeder danste en
i zong in variététheaters. Toen hij
I nauwelijks twee jaar oud was,
i stierf zij van de Spaanse griep,
i Zijn vader knapte overdag di
verse klusjes op. 's Avonds
speelde hij piano in music-halls,
bioscopen waarin stomme films
werden vertoond en in kroegen.
Voor zijn vormsel koos de
jonge John Burgess Wilson de
voornaam Anthony. Als An
thony Burgess heeft hij momen
teel 57 boeken op zijn actief, „en
ik hoop het tweede deel van
mijn autobiografie nog te kun
nen schrijven vóór het met mij
gedaan is". Hij maakte ook
naam als componist en werd
trouwens pas laat in zijn leven
auteur, „hoofdzakelijk omdat ik
praktisch op zwart zaad zat".
Anthony Burgess is de om
streden schrijver van boeken zo
als 'A Clockwork Orange',
'Earthly Powers' en 'The Ka-
noplayers'. De Britten maken
vaak vergelijkingen tussen Bur
gess en Graham Greene, ook
een Engelse katholiek en even
eens gedomicilieerd in Zuid-
Frankrijk. Greene, die al 81 is,
woont m Antibes. Burgess zegt
van hem:
„Persoonlijk heb ik niets te
gen Greene, behalve dat hij on
uitstaanbaar begint te word®
Vroeger beschouwde ik hem
een grote auteur, maar dat di
ik niet meer. Hij is niet zo ve
standig als van hem gedacl
wordt. Ik vind hem helema;
geen buitengewone schrijver".
Door Roger Simons
Het feit dat Graham Greet
recentelijk op kosten van hi
Kremlin in Moskou vertoefd
om deel te nemen aan een soa
vredescongres zit Burgess gent!
dig dwars. „Ik ben van oordei
dat schrijvers zich daar buite
moeten houden", zegt hij. „Ch
rigens heb ik Greene's noudi:
ten aanzien van Rusland alti
ernstig gewantrouwd. Ik begri
niet hoe men het communism
zou kunnen verzoenen met ht
katholicisme. Greene zegt di
dit wel mogelijk is, maar ik we
niet hoe. Hij is geen goede chn
ten, want het christendom ma
zich buiten de politiek houden'
De mening van Anthony Bui
gess over die andere hoo^_
zen Engelse auteur, John'l
Carré, is nog minder lovend
„Zijn werk betekent niet vee
Hij is een schrijver zonder zd
voor humor". Wat niet diret
gezegd kan worden van Jok
Burgess Wilson, alias Anthoi
Burgess, die in zijn jonge ji
leraar was in Maleisië en Brui;
en daar merkwaardige avon:
ren beleefde.
„In Nieuw Guinea maakte
kennis met kannibalisme", va
telt hij. „Ik heb daar zonder kt
te weten gebraden mensenvla
gegeten. Het was erg lekker
knappend, maar nogal zout. Pi
toen ik al een flinke portie ha
verorberd, vertelden de inbooi
lingen mij dat ik iemands oud
opa oppeuzelde. Zij vonden di
bijzonder grappig, maar ik ko
er niet om lachen en was er heli
maal beroerd van. Ik schaz
mij er nog steeds over"
Net zoals andere
aarde Engelsmannen uit hf
noorden heeft Anthony Burges
de indruk dat Groot-Brittaniu
hem niet graag mag. „Mijn
derland verwaarloost mij'
hij, „maar op het vastelai
word ik geëerd. Ik begrijp nu
wat er met de Britten aan d
hand is".
„Misschien komt het omdi
ik geen lid ben van het esu
blishment: ik stam uit een onb
duidende regio, mijn godsdien
deugt niet en ik liep school o
onderwijsinstellingen zond
glamour. Ik zou best eens geril
derd willen worden, maar
Britten kijken neer op 1
schrijvers en geven alleen lintje
aan tv-artiesten of aan popzai
gers zoals de Beatles".
TIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Dit was de uitroep van één
van de vier dames tijdens
een tv-interview, zes jaar
geleden, waarin hen ge
vraagd werd om een reactie
op het bedrag, dat zij als
nieuw gekozen Tweede-Ka
merlid jaarlijks zouden ont
vangen. De dame die zei: 'Ik
worderniegoetfan' vertelde
'bijstandsvrouw' te zijn en
hield tijdens deze kwalifica
tie een hand op haar buik.
Van 15.000,- ineens naar'
100.000,-, ruim 614 keer
zoveel. Ze zei niet: 'Heerlijk,
nu kan ik een jonge vrouw
in dienst nemen tegen het
minimumloon en dan hou ik
nog meer dan genoeg over!'
Nee, ze werd er niet goed
van.
'Ik wil geen gedonder
meer met de belastingen' zei
minister-president Ruud
Lubbers, 'ik moet die
144.000,- (honderdvieren-
veertigduizend gulden)
niet!!!' Zijn secretaresse
schreef mij dat dit bedrag in
's Rijks kas teruggestort
was. Waarom hiervoor niet
zeven schoolverlaters aan
werk geholpen?
'Och', zei de - toen nog ge
zapige dikke - Marcel van
Dam tijdens een tv-inkijk,
'ik zou best met ƒ25.000,-
(vijfentwintigduizend gul
den) minder per jaar toe
kunnen, daar zou ik niks
van merken.' Waarom geen
jonge medewerker aange
steld voor dit bedrag? 'U
denkt toch zeker niet, dat ik
iedere dag op mijn giroreke
ning kijk of er zesduizend
gulden meer of minder op
staat?' vroeg de christelijke
mevrouw Hanny van Leeu
wen aan een verslaggever,
nadat de heer J. den Uyl de
vergoedingen voor Kamer
leden met zes mille ver
hoogd had. Er zijn mensen
MeP*fc
-
die zeven maanden van dit
bedrag moeten leven.
Als nu al die politici, die
zo bezorgd zijn over - vooral
- de jeugdwerkloosheid eens
het voorbeeld gaven en een
jongere in dienst namen,
dan zou je ze nog kunnen ge
loven. Stemt u vooral op die
vertegenwoordigers(sters)
die dit van him 120.000,-
(honderdtwintigduizend
gulden) per jaar doen. Als je
de onvoorstelbare brutaliteit
ziet, waarop vele van deze
'met grote zorg bewogenen'
de weerlozen in de finan
ciële tang laten nemen, dan
kun je alleen maar zeggen:
'Ik worderniegoetfan!'
J. Schelte van Jelgerhuis
Aardenburg
