'In de wereld heb je een 9 TONEELREGISSEUR ADELEIN VERHEIJE UIT BRESKENS: Meer onderzoek naar alternatieve gewassen 'Bron geeft geen water meer' ICHT id... Sas van Gent- Centraal over carmval Kindercarna> ZEEUWSE LIJSTTREKKER P. ROOSE (GPV/RPF): VGINA ZEELAND 3 It kleren ZATERDAG 28 FEBRUAR11987 VAN ZEELAND Plaatselijk rieuws Sluiskil Terneuzen 't HEEM - Adelein Verheije heeft het meer dan eens over d'Ollanders. Niet dat hij een hekel heeft aan die mensen, maar om aan te geven dat er een wereld van verschil be staat tussen Zeeuwsch- Vlaanderen en de rest van Nederland. Adviseur Mensenkennis Een jaar Te zwaar Ommekeer Veel werk Tarieven Motorrijdster redt vege lijf Plaatselijk nieuws Aardenburg LANDBOUWDESKUNDIGEN DRINGEN AAN: Muziek T20 PAGINA ZEELAND 4 Geen zwaar werk, wel dialect een echtpaar in Aalter Een blik uit het raam dat er een bbte meneer ot het echtpair niet i van de aanbeter resulteeri Het bleek dat ie man egens overwachts aar een broek en overhemd erd naar huis. D; andere da btjes terug. Over ajn identity als over de plaats vanwaar h gissen. schoner volk... Althans, dl jarige man in Luik pakte d net zijn verloofde uitgenodij tandigheden kwam de vriei niet toen hij de woonkam aar bloes uitgetrokken, hten vloog hij de gastheer aa llbasisfractuur, gebroken nei ekenhuis werd opgenomen. I erd ingesloten ii de beruch Ir hij de verklarirg van het g j had voedsel genorst op ha f verwijderen hat zij die evi Laatste vogelbeurs -iondag Ide laatste vogelbeun van hf fseizoen. Deze vogelbêuri ■waarvan de organijatie i handen is van de Suiskils Vogelvrienden, wordt gehou den in zaal Dallinga. Haast d vele vogelliefhebbers die vo- [gels te koop aanbieden zal eei [opkoper aanwezig 2ijm "beurs is geopend van .0.00 to 13.00 uur en de toegangis gra Kaarting - De Vogelvriende houdt zaterdag een vleeskaai ting in de bovenzaal van ca! Du Commerce aan de Mark De aanvang is 13.00 uur. Fiom - Fiom-Zeeland is g start met een zelfhulpgro* voor weduwen en weduv naars in Zeeuvsch-Vlaand ren. De volgende bijeenkon sten van deze groep zi maandagavond 9 maart, maart, 6 april, 21 april, 11 m en 25 mei. Aarvang stea 19.30 uur. Plaats van samei komst is Terneuzen in het gi bouw van het Yrouwengi zondheidscentrum Katelijt aan de Walstraat Het doel van de2e groep een ontmoetingsplaats te zij voor lotgenoten, waar m( elkaar kan steunen en bema digen bij de emotionele e praktische prcolemen van h er alleen voortaan in de si menleving. 0>k gezellighe en ontspanniig zijn op de! avonden belanjrijk. Van onze correspondent SAS VAN GEN" - De 177e aflevering tan het radio-programma 'Sm van Gent-Centratl', dat iedere zondagüorgen tussen 11.00 en 12J0 uur via het FM-kanaal 106.2 wordt uitgezondet, h deze morgen volledig ge wijd aan carnaval Be- tekoppenstad. Het programma vord' uitgezonden door de ïe 1- zaatse Radio OrniW Eind-redacteur Willede Groff, bijgestaan ®of twee technici en een flu- ziekregisseur, maakt programma, zoals heet, op locatie. TERNEUZEN - Maand® dag vindt in het ZuK theater geen catroavJ voor de jeugd plaats. Abusievelijk hebben onze carnavalskrant tn gemaakt dat dit kinder val, evenals vorig jaaf' gang zou vinden. Onze ses. VORIG JAAR speelden de leden van de Hoofdplaatse toneelvereniging 'Tekst Kwijt' op een vrijdagavond voor precies zeventien belangstellen den. Weliswaar was een dag later de publieke belangstelling groter, maar echt storm liep het niet. Dit jaar stond 'Kontakt met Kootje' op het program ma. Twee avonden lang was de zaal uitverkocht. Propvol. Het deed regis seur Adelein Verheije deugd. Adelein Verheije is al vanaf 1954 verbonden aan het toneel. Eerst als acteur in de 'Groe'. Later ging hij ook regisseren. Vier jaar lang volgde hij een cursus in Terneuzen. Nu zit hij ook in Hoofdplaat. Een toneelliefheb ber in hart en nieren die precies weet wat de Westzeeuwsvlaming wil zien. Niet al te zwaar, er moet gelachen kunnen worden. En liever geen Alge meen Beschaafd Nederlands. Dialect graag. Door Romain van Damme En dat is op het toneel, erop en ervoor, uitermate goed te merken. Adelein Verheije weet dat als geen ander. Vanaf 1954 is hij verbonden aan het toneel. In de 'Groe' is hij begonnen. „Tot tien jaar geleden heb ik altijd zelf meegespeeld", zegt hij, met het nodige plezier terugkijkend op die lange periode. „Op een gegeven moment vertrok de voorzitter die tegelijkertijd ook regisseur was. Hij wilde zijn geluk in het Le- deltheater in Oostburg beproeven. Nou, toen konden we dus twee dingen doen. Stoppen of iemand anders voor die functie strikken". Het werd het laatste. Een opvolger was snel gevonden. Zijn naam:Adelein Verheije. gingen toe. Maar goed, Ad van Noort is een van die toneeladviseurs. Hij wilde hier in Zeeuwsch-Vlaanderen een spel-regiecursus van de grond krijgen. Hij bleef maar aan mijn kop zeuren. Of ik niet mee wilde doen. Want dan waren er genoeg deelnemers en kon er met de cursus begonnen worden. In Terneuzen was dat". Vier jaar lang pendelde Adelein Verheije een dag per week tussen Breskens en Ter neuzen. „Toen ik het in de Groe overnam, had ik wel gesteld dat ik aan die cursus wilde deelnemen. Want als ze weten wat er achter zit, accepteren ze meer. Die cursus kun je eigenlijk zo lang maken als je zelf wilt Voor mij was het niet zo moeilijk. Ik regisseerde al een hele tijd". Lang hoeft Adelein Verheye niet na te denken als hem gevraagd wordt wat een goede regisseur moet hebben. „Mensenken nis", zegt hij meteen. „Je moet met mensen kunnen omgaan. Je moet weten dat die men sen hier in hun vrije tijd bezig zijn met een hobby. Je moet die mentaliteit aanvoelen. Hollanders hebben het wat dat betreft veel moeilijker". Om dat wat te verduidelijken haalt Adelein Verheije er een regisseuse uit Terneuzen bij. Regisseur Verheije: "Mensenkennis is het belangrijkste'. - foto de stem/cob j de boer Inmiddels een zeer bekende naam in het West-Zeeuws-Vlaamse toneelwereldje. Maar we blijven even bij de basis, de Groe. „Daar hebben we altijd gebruik gemaakt van de provinciaal toneeladviseur. Die zijn er ook nu nog, maar ze komen minder naar de vereni- „Zij heeft heel wat in haar mars. Ze regis seert al een tijdje. Maar hier, in deze streek, geef ik haar maar een jaar. Gewoon, verschil in mentaliteit Daar kan ik nog wel wat over zeggen trouwens. Vijf jaar geleden werd het stuk 'An de Marolleput' gespeeld. Een stuk in Zeeuws dialect Ad van Noort was daar ook bij. Hij was het niet eens met een bepaalde rollenverdeling. Dat ging over boeren, boe rinnen. Toen heb ik gezegd, laat mij dat doen, want daar heb je geen verstand van. Zelf heb ik een boerenbedrijf, ik ken dat. Ik weet hoe dat in werkelijkheid gaat". Overigens, het stuk sloeg niet aan. On danks het feit dat het in dialect opgevoerd werd. „Te zwaar", weet Adelein Verheije te vertellen, „het was drama. Dat ligt de men sen hier niet zo best". En dan: „In Terneuzen en omgeving, als ze daar Hollands blijven doen, hebben ze straks geen publiek meer. Niet omdat er slecht gespeeld wordt, nee, om dat het niet aanspreekt dat Hollands. Het to neelgezelschap in Axel, 'Wudder', speelde eens in De Halle. Een mooie zaal, echt een mooi stuk. Maar ze speelden wel voor een halfvolle zaal". Het amateurtoneel leeft weer. Het is een tijdje minder geweest, maar de laatste jaren is er sprake van een ommekeer. „Vroeger had je twee 5 drie uitvoeringen per jaar. In de Groe gingen we naar één avond per jaar. Toen hebben we de zaak omgegooid. We zijn met dialect verder gegaan. Dat speelde toen ook al. Inmiddels spelen we 25 jaar dialect. En nu bruist het weer van het amateurtoneel. Waterlandkerkje heeft een gezelschap, St. Kruis heeft er een. En Thalia uit Breskens is weer nieuw leven ingepompt". „Hoe dat komt? Ik denk dat er wat de tele visie betreft een verzadiging optreedt. Zeg nou zelf, al die Amerikaanse politiefilms, dat lijkt toch allemaal op elkaar? Als dat op de televisie is, zeg ik tegen mijn vrouw, zet maar af. Het is toch altijd hetzelfde verhaal, of niet dan? De mensen willen wel eens wat anders denk ik". Onder meer kijken naar toneelstukken die in dialect gespeeld worden. Dat vergt wel de nodige tijd van de regisseur. Want veel Zeeuws-Vlaamse toneelstukken zijn er niet Integendeel. Daarom moeten de stukken eerst herschreven worden. Geen eenvoudige klus. „Met dat vertalen moet je uitkijken. Neem Hoofdplaat en de Groe. Die plaatsen liggen toch niet ver van elkaar. Maar sommige zin nen moeten in Hoofdplaat heel anders uitge sproken worden. Ja, daar zit altijd veel werk in. Of ik zelf wel eens zou willen schrijven? Jazeker. Over wat ik meegemaakt heb in al die jaren aan het toneel en daar rondomheen. Of een stuk over de Hollandse toeristen hier. Als Westzeeuwsvlaming maak je tussen die mensen wel wat mee. Ja, dat zou ik wel wil len. Maar ik heb zo weinig tijd. Ik heb nog een bedrijf en ik moet vaak repeteren. Want je kunt tegenwoordig geen toneel meer spe len als vroeger. Dat zouden de mensen niet meer pikken. Het moet goed zijn. Mijn vrouw zit nu een aantal jaren bij het toneel. Als ik daarvoor weer eens laat thuis was, zei ze, kennen ze dat stuk nou nog niet? Nu ze zelf speelt, hoor ik haar dat niet meer zeggen". P. Roose is al twintig jaar thuis in het Gerefor meerd Politiek Verbond (GPV). Sinds 1982 zit hij samen met H. Colijn voor de combinatie GPV/RPF in de FTovinciale Staten. Hard werken, vindt de 50-jarige vader van zes kinderen uit Hoek. Er blijft weinig tijd over voor andere zaken, zoals het runnen van zijn groenverzorgingsbedrij f Roose is van huis uit agrariër en kreeg een op leiding in het Middelbaar Tuinbouw Onderwijs. Een zendantenne op het dak van zijn huis in de rustieke polder tussen Hoek en Philippine her innert aan een van zijn weinige hobby's, die de laatste tijd nauwelijks meer aan bod komt. „Ik moet me tegenwoordig volledig concentreren op de politieke zaak", zegt hij„en dan schieten er uiteraard andere dingen bij in". A Door Joep Trommelen HOEK - Voordat hij over politieke onderwerpen wil praten, wil Roose een ding duidelijk maken. Voor hem en zijn partij vormt het ge loof en de bijbelse normen en waarden de oorsprong van zijn doen en laten in de politiek. Het GPV is immers direct verbonden aan de Ge reformeerd Vrijgemaakte Kerk, waar Roose zijn geestelijke bagage mee kreeg. „In de wereld heb je een opdracht, namelijk om er iets goeds van te maken", «gthij. „De politiek van het GPV en de RPF heeft een spiritu eel karakter. Wij hebben er "ezwaar tegen als mensen ons in hokjes willen indelen. Ze hebben het dan altijd over sociaal-economische ^ken, terwijl wij eerst de christelijke normen in de Politiek willen brengen". Dat geldt bijvoorbeeld voor het welzijnswerk, waar volgens Roose het een en an der behoorlijk is scheefge stoeid. „De overheid geeft subsidie aan activiteiten die zonder enige norm zijn uit gewerkt". Het geld dat op Jemanier "verspild' wordt komen en aan het GPV-lijsttrekker Roose: 'Je kunt nooit genoeg vragen'. De provincie krijgt steeds meer te doen, bijvoorbeeld op het gebied van milieube heer. Toch zijn de gebeurte nissen binnen de Middel burgse abdij voor de door snee burger iets dat ver weg gebeurt en nauwelijks aan spreekt. „De mensen realise ren zich niet genoeg dat de provincie steeds meer te zeggen krijgt Een gemeen tebestuur zit veel dichter op de mensen. Ze zien wat er gebeurt Dat effect gaat de provincie ook veroorzaken. Maar het heeft tijd nodig". De in Biervliet geboren lijsttrekker rekent voor de combinatie GPV/RPF op twee zetels, zodat hij en Co- lijn him werk in de staten kunnen voortzetten. „Mis schien dat er drie zetels in zitten", voegt hij er voor zichtig aan toe. Hoe kan het dat een geslo ten partij als het GPV in Zeeland zo nauw samen werkt met de RPF? „Je moet je heel goed kunnen herken nen in de ander om er goed mee samen te kunnen wer ken, en dat is de afgelopen periode vanaf 1982 goed ge lukt", zegt Roose. „Op lande lijk niveau ligt samenwer king veel moeilijker. Men spreekt daar ook over an dere onderwerpen. Boven dien is de RPF een nog vrij jonge partij, die nog niet precies heeft vastgelegd wat de doelstellingen zijn. De partij wordt nog gevormd. In de Zeeuwse praktijk komt zij heel dicht bij het GPV uit". De Westerschelde Oever verbinding is het stok paardje van de partij combi natie. „Onze fractie heeft de - foto de stem cor j. d€ boer meeste aandacht gegeven aan de WOV", beweert hij trots. „Toen het leek dat het plan er nooit zou komen, was er in de staten een ge voel van 'het hoeft niet meer, laten we nu maar zwijgen'. Wij bleven echter de aandacht vestigen op de noodzaak van een verbin ding. We zijn voor een tracé in het centrum, zodat de twee dichtsbevolkte gebie den, de Kanaalzone en het Sloegebieddirect met elkaar verbonden zijn. De veren kunnen dan verdwijnen. Dan pas is de zaak exploita bel en voor het Rijk betaal baar". „De nadelen zullen mee vallen. De WOV kan een ontlasting betekenen voor de wegen in Oost- en West- Zeeuwsch-Vlaanderen". Wel wil hij het wegennet in de streek verbeteren, aller eerst door het langzaam van het snelverkeer te scheiden. Ook een tunnel onder het kanaal staat op zijn ver langlijstje. Of dat allemaal tegelijk kan weet hij niet, 'maar je kunt nooit genoeg vragen'. „Als er een tunnel is, komt er waarschijnlijk ook meer verkeer over de WOV. Het is dus een investering die zich weieens terug zou kunnen verdienen. Desnoods moet de exploitant van de WOV maar met iets hogere tarie ven gaan werken, zodat er een goede verbinding door heel Zeeuwsch-Vlaanderen kan komen". Roose ziet nog steeds toe komst voor de Paulinaha- ven, hoewel het lijkt alsof dit plan van de baan is. De Axelse Vlakte zou dan wel aan betekenis moeten inboe ten. Dat gebied is planolo gisch toch niet zo geschikt, vindt Roose. Hij denkt meer in de richting van een 'indu- striële as van Gent naar Terneuzen, met de nieuwe buitenhaven daar direct aan gekoppeld'. Bij de aanleg en het gebruik van de Paulina- haven zou Nederland samen moeten werken met België, en ook de winsten verdelen. Roose is ook voor een meer bedrijfsmatige opzet van het provinciebestuur, waarbij ze kosten en baten beter kunnen vergelijken. Ook de PSD zo meer als een bedrijf moeten werken. Vol gens Roose is de PSD 'een van die bedrijven die op iedere letter en komma let ten als het om hun zoge naamde rechten gaat'. Een foute instelling. „Maar de politiek moet niet altij d door de knieën gaan". Van onze correspondent AARDENBURG - In de Marktstraat is donderdag om streeks half zes de motorrijd ster M. W. uit Aardenburg moeten wegspringen om het vege lijf te redden toen een vrachtauto, waarachter zij stond, achteruit reed. De mo tor viel en raakte onder de achterwielen. De vrachtauto, die bestuurd werd door J. G. uit Genemui- den, stond stil en wilde achter uit rijden. De chauffeur had niet bemerkt dat de motorrijd ster achter de vrachtwagen stond. Sint-Sebastiaan - De uitslag van de tiende puntenschieting van het handbooggilde Sint- Sebastiaan is: hoge vogel: E. Minnaert, beide zijvogels: W. Scheele, grootste aantal (6): G. de Vriend en P. van Vooren. Stand kampioenschap: 1. M. Verploeg 61 punten, 2. Th. Lampaert 57,3. R. Pielaet 57,4. G. de Vriend 57,5. J. Cattoor 42 punten. R. Pielaet en E. Min naert waren de winnaars van de klepschieting. De stand in dat kampioenschap is: 1. R. Pielaet 32 kleppen, 2. Th, lampaert 26, 3. M. Verploeg 21, 4. J. Cattoor 19, 5. P. van Voo ren 19 kleppen. Voorjaarsbeurs - De voor- jaarsbeurs van de Aarden- burgse ondernemers, die op 27 28 en 29 maart gehouden zou worden, gaat vanwege te ge ringe belangstelling niet door. Van een oneer verslaggevers PHILIPPINE - Als Nederland op landbouwgebied voorop wil blijven lopen, zal er mger onderzoek naar het verbouwen van alternatieve gewassen moeten plaats vinden. Bovendien zal dal onderzoek beter gebundeld moeten worden. Tot nu toe is er nog te weinig samenwerking. Dat concludeerde gisteren een aantal landbouwdeskun digen in Philippine. Zij waren uitgenodigd door de politieke partij D66 die in het kader van de verkiezingen voor de Pro vinciale Staten een werkbe zoek aan Zeeuwsch-Vlaande ren bracht. De delegatie van D66, aan gevoerd door D. Eisma, land- bouwspecialist in de Tweede Kamer, ging in de ochtendu ren op bezoek bij het in Sluis kil gevestigde bedrijf Van der Bilt zaden BV. Daar kreeg zij te horen dat de rijksinstituten voor onderzoek in de land bouw te veel oog hadden voor de traditionele gewassen als aardappelen en granen. Van der Bilt houdt zich veel bezig met vlas. „In het kweken van een nieuw vlasras zit vijftien jaar arbeid", vertelde een van de directeuren, „als er niet snel maatregelen genomen worden, concurreert Frank rijk ons dood". Van der Bilt pleitte verder voor het verbeteren van de vlasverwerkende industrie die momenteel met verouderde machines werkt. Als er in die industrie niets verandert, zal het telen van een beter pro- dukt in feite weinig zin heb ben. In de middaguren was er tijd vrijgemaakt voor een 'Ronde tafel'-gesprek in Auberge de Moules in Philip pine. Naast de delegatie van D66 zaten ook vertegenwoor digers van de ZLM, CBTB, PZEM, RABO-bank en Van der Bilt zaden BV rond de ove rigens vierkante tafel. De inleiding werd verzorgd door Marlies Knol van het Centrum voor Energiebespa ring uit Delft. Zij had een groot aantal cijfertjes op pa pier gezet. Daaruit bleek dat omschakeling van de conven tionele teelt naar geïnte greerde teelt (onder meer min der bestrijdingsmiddelen) of energieteelt de nodige gaten ir de begrotingen van de boerer sloeg. CBTB-vertegewoordi- ger Ramondt deed dat opmer ken dat de boer toch altijd za blijven kijken naar de op brengst. „Theorie en praktij I liggen een eind van elkaar". Volgens ZLM-voorzittei Van der Maas zit er de nodige muziek in de bosbouw. „Hou: is perspectiefrijk. Te gebrui ken voor de papierfabricage Voor energiegebruik ligt he- wat moeilijker. Dan ben je weer meer afhankelijk var andere zaken. Als overbrug ging naar het tijdperk van de bio-technologie, zover zijn we nu nog niet, is hout zeer goec te gebruiken". De landbouwprodukten bie den meer mogelijkheden dar het bieden van voeeiing. Alco hol uit de traelitionele gewas sen, de verwerking van land- bouwprexiukten tot bioamassr of bio-ethanol als grondstoi voor een deel van de energis zijn een paar mogelijkheden De specialisten in Philippine oordeelden echter dat er nof veel moet gebeuren, eer er var die mogelijkheden daadwer kelijk gebruik gemaakt kar worden. „Er wordt onderzoek ge pleegd door veel instanties" vatte Kamerlid Eisma de dis cussie samen, „we weten dai het bankwezen wil meedoen maar tot nu toe is het allemaa te versnipperd. We zullen da' moeten bundelen. In dat ge heel is het ministerie var landbouw wat te passief. Orr straks ook kwaliteit te kunner bieden, moet dat onderzoel gestimuleerd worden". „Op provinciaal niveau za men voorwaardescheppenc bezig moeten zijn", voegdf Statenlid mevrouw J. Bogerd- Quaak daar nog aan toe, „wf zullen meer themadagen er symposia aan dit onderwerp moeten besteden. We moeter proberen Europees geld naai hier te slepen". De scheidende commandant toont vreugde over een geschenk dat hem is gegeven door Kee: Colijn. - foto de stem/ corj.de boef Van onze correspondent OOSTBURG - „Ik weet het niet meer. Bron geeft geen water meer, daar is het mee afgelo pen". Dat was het slot van het dankwoord van Cor Bron, gisteren in de Oostburgse burger zaal, waar officieel afscheid van hem werd ge nomen als centraal brandweercommandant Eerder had hij op zijn eigen wijze enkele anecdotes aangehaald uit het 35 jaar brand weerman zijn. Zijn eerste dankwoord was ove rigens voor zijn vrouw Els; zij werd bedacht met een diamanten surprise. Eerder was Bron door burgemeester C. Spij kerboer onderscheiden met de gouden ereme daille in de Orde van Oranje Nassau. De bur gervader noemde de scheidende commandant een typische man van de overgang. Begonnen in Waterlandkerkje in 1952 en na de opheffing aldaar in 1973 lid van het driemanschap belast met het brandweercommando in de gemeente Oostburg, om vervolgens op 1 mei 1978 cen traal commandant te worden tot het functio neel leeftijdsontslag op 1 december 1986 hem noopte te vertrekken. „Een man die stond tussen de degelijkheid van vroeger, en de nieuwlichters van nu", zc kenschetste Spijkerboer de afscheid nemende commandant Na hem spraken regionaal com mandant de heer Vesseur, de heer Doosje groepscommandant van de rijkspolitie West- Zeeuwsch-Vlaanderen, de opvolger van Cor Bron, Kees Colijn en de voorzitter van de Dorpsraad Waterlandkerkje. Deze laatste niet specifiek brandweerge- richt, maar als dank voor het vele sociale werk dat hij op Waterlandkerkje heeft verricht, en er nog steeds verricht. Onder meer als geeste lijk vader van de Meerminnefeesten, vele ja ren voorzitter van de Dorpsraad, wethouder van de toenmalige gemeente Waterlandkerkje en later als raadslid van Oostburg. Naast de vele geschenken mocht Bron aan het eind van het officiële gedeelte staand op het balkon van het Oostburgse gemeentehuis zijn rollend materieel en manschappen aan zich zien voorbij trekken.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1987 | | pagina 21