'Er zijn niet veel trompettisten die de eindstreep halen Toenemende aandaeht voor het literaire boek Degelijk maar saai kunstpatrimonium van Belgisch Brabant in Den Bosch Monty Python terug bij de VPRO Oud-Halsternaar Peter Masseurs speelt solo in Concertgebouworkest IINSDAG 24 FEBRUAR11987 I ZIJN VERHAAL klinkt als een I sprookje: een I Een schok J Perfecter Spannend BOEKENWEEK VAN 18 TOT 28 MAART BBC begint met World Service op televisie Acteur Lo van Hensbergen plotseling (69) overleden „Er zijn zogenaamd geen taboes meermaar dat is helemaal niet goed. Het enige ta- boe is nog poepen in beeld" Marle-Céclle Moerdijk T2Z PAGINA GIDS 1 Door Joyce Ernest twaalfjarig jon gentje uit Lepel straat hoort een vriendje een instru ment bespelen, hij neemt een trompet en een aantal jaren later is hij solist in het Concertgebouw Orkest. De werkelijkheid is: je werkt, studeert, laat of doet alles voor het succes. Maar alle moeite die hij investeert in een stoel in de voorste ge- I lederen vindt Peter Mas seurs, die dit verhaal over kwam, niet relevant. Het Concertgebouw is zijn ma nier van leven. I We spreken af op station I Hollands Spoor in Den Haag. Ik moet uitkijken naar een gewone man van 42. Met een trompet in een echt leren zak. De ontmoe ting vindt tenslotte een I week later plaats in het Haags Conservatorium. Een grijs gebouw, waar heren I met trompetzakken niet op- 1 vallen. Binnen een regen- I boog van klanken. Flarden I van een gesprek over zui- 1 vere noten en een laaiende dirigent. Het gebouw is nooit droog opgeleverd. Een muffe ko- kosvloerlucht op kamer 610. I Masseurs sluit vaak het I raam. Zijn trompet galmt I vreselijk in de binnenplaats I beneden. Hij is nooit een wonder- I kind geweest, dat vier, vijf jaar oud al virtuoos een in strument bespeelde. Hij was twaalf en verhuisde van Halsteren naar Lepelstraat. Het nieuwe vriendje had een instrument „Dat sprak me wel aan. Maar op wat voor I leeftijd de kennismaking Imet de muziek ook gebeurt, liet is toch een schok". Automatisch keek hij ver- I der dan de kleine leefge- I meenschap. Voorlopig in I Bergen op Zoom. Hij blies bij de Fiel, een jazzkwintet, I de operettevereniging en I dansorkest de Goldstars. l„Een leuke, wilde tijd. Als I broekie van vijftien zat ik I elk weekend mee te spelen". Hij herinnert zich opeens I carnaval op de Grote Markt I in Bergen op Zoom. „Ik zat I een keer op de Prinsenwa- i bij het inhalen van de I prins. Opeens zette ik spon- 1 taan in mijn eentje het car navalslied in. De hele markt danste. Mijn moeder stond I van trots met tranen in haar I ogen". Conflict Dat hij op alle fronten van I muziek is bezig geweest, Ivond hij voor zichzelf heel I belangrijk. „Dat is het voor liedereen. Als je je in alle «takken van muziek orien- I teert, komt er wel iets bo vendrijven. In de tijd dat ik Inaar de muziekacademie in I Antwerpen ging, ik was I vijftien, zestien, raakte ik Ijvel eens behoorlijk in con- I "iet Op de lessen speel je op «oen andere manier dan bij I ^n dansmuziekorkest". I De klassieke muziek bleef I tenslotte als enige over. ■"Omdat ik me niet vol- I doende goed achtte om me in |de amusementsmuziek te ontwikkelen. Daar moet je Peter Masseurs: In Nederland weet men niet hoe geliefd het Concertgebouw is in de wereld. - foto perry hokke vandaag de dag ook bij de top zitten. Net zo moeilijk". Ondanks de tegengestelde activiteiten holde hij de ze venjarige opleiding in drie jaar door. Een regeringsprijs na afloop. Werd daarna meteen uit 42 man gekozen voor de Marinierskapel. „Zo'n kapel speelt heel breed van klassiek tot marsen. Wat ze presteren is niet ge ring. Maar een heel apart wereldje. Duidelijk het visi tekaartje van de mariniers. Dat was niet gemakkelijk. Het ene moment musicus, het andere militair. Had je opgetreden, soms zelfs een solo gedaan. Dan zei de offi cier, een aardig stukje, maar ga morgen toch even naar de kapper. Je werd meteen uit de roes van het succes ge haald". Na zesenëenhalf jaar kre gen idealen gestalte: een eerste stoel bij het Rotter dams Philharmonisch Or kest, die vier jaar geleden werd verruild voor een eer ste rang in het Concertge bouworkest. Volop kans om solo te spelen. „Dat zijn toch de dingen waar je voor ge werkt hebt Waar je als kind van hebt gedroomd. Gaan deweg ga je zien wat er in die wereld leeft en wil je het hoogste. Steeds perfecter. Je eist op de repetitie al hon derd procent van jezelf. Je kan niet zeggen, ik ga lekker met m'n rug tegen de leu ning hangen en ik zie wel op het concert. De dirigent staat dat trouwens niet toe". Het werken met wereld beroemde'dirigenten, Bern stein, Haitink en binnenkort voor 'vast' Chailly, vertelt hij, geeft alles wat je doet een extra dimensie. „Ze heb ben iets speciaals, bijzon ders. Ze geven je vleugels. Dan draag jij je steentje bij voor een bouwwerk dat klopt. Zodat het publiek ver zucht "wat mooi'. Dat zijn de momenten waar je steeds naar uitziet". Zijn eerste trompettisten plaats in het Amsterdamse Concertgebouworkest houdt hem de hele dag bezig om 's avonds, vaak vier keer per week, een topprestatie te le veren. Repeties. Tussendoor doceren aan de conservato ria in Den Haag en Amster dam. Het hoort bij de stoel en het maakt hem ervan be wust hoe hij, vooral blaas- technisch, speelt. Buiten het Concertge bouworkest maakt Mas seurs deel uit van andere ge zelschappen. Het Nederland Koperkwintet en het Neder lands Blazersensemble. Het repertoire van het orkest is hem op zich spannend ge noeg. „Maar je probeert je te verbreden. Je bent daarmee nooit klaar". „Zonder ontwikkeling kom je snel in een neer- waardse spiraal terecht. Als je ouder wordt, gaat het vanzelf al moeilijker. Er zijn niet veel trompettisten die de eindstreep halen. Dat is niet frustrerend als je alles hebt doorgemaakt wat je wou. Je moet je niet blind staren op een gouden dag. Elk concert moet eigenlijk een hoogtepunt zijn. Stem mingen bij publiek en orkest spelen daarin een grote rol. Als musicus moet je voorko men dat de emoties die je bij je draagt overheersen. Er al les aan doen dat niet hoor baar te maken. Ik reed mijn auto eens in de prak. Even later speelde ik de Zevende van Mahler. Wij zijn echt geen ijskonijnen, maar er zit al genoeg emotie in de mu ziek". Hij meent, dat de overheid het orkest ondergraaft door het gemak waarmee erin ge sneden wordt. Zes vakatures in het 115 man tellende or kest mogen niet worden op gevuld. „Er wordt dan een beroep gedaan op rempla- centen. Met aUe respect, die maken niet echt deel uit van de groep. In Nederland wordt gauw gedacht, het kan wel kleiner, minder. Maar dan kun je geen Mah ler, Brückner, en daar is het orkest door groot geworden, meer doen. Je moet dan Mozartsymphonietjes gaan spelen". „In Nederland", zegt hij, „weet men niet welke positie het orkest inneemt in de we reld. Ze denken, het Con certgebouw zit er, we gaan er naar toe en dat is fijn". Tijdens de toernees door Amerika en Japan, die hij meemaakte, werden ze gea doreerd en gewaardeerd. De optredens waren er een enorm gebeuren. Een anec dote: in Wenen vroeg een criticus zich altijd al af of het Weense of het Berlijnse orkest het beste was. Na het Concertgebouworkest wist hij het: het Amsterdamse. Masseurs mag over de hele wereld zijn opgetreden, een diepe indruk hield hij begin dit jaar over aan een concert met Het Brabants Orkest in de gerestaureerde Gertrudiskerk in Bergen op Zoom. Een matige akoestiek. „Maar het feit dat ze je uit nodigen! En dan nog met Het Brabants Orkest, waar ik nog nooit mee had ge speeld. Het is toch - bijna dan - in je geboorteplaats, in je eigen provincie". AMSTERDAM (ANP) - AUe tekenen wijzen er op dat er een blijvende en stijgende waardering onder het Neder landse pubUek bestaat voor li teratuur. De eerste aanwijzin gen van een nog niet afgerond onderzoek over 1986 van de Stichting Speurwerk betref fende het Boek geven aan dat de Uteratuur procentueel een steeds groter aandeel in de boekenverkoop opeist. De de finitieve cijfers van dit onder zoek verschijnen over onge veer drie weken. Dit vertelde directeur H.J. Kraima van de Commissie Propagande voor het Neder landse Boek (CPNB) gisteren op de persconferentie ter gele genheid van de 52-ste Boeken week, die dit jaar gehouden wordt van 18 tot en met 28 maart. Ook andere onderzoeken wijzen in dezelfde richting: jongeren ruimen voor lezen een constant en hoog percen tage van hun tijd in en scho lieren kijken veel TV, maar le zen ook veel. Kraima maakte ook bekend dat de belangstel ling tijdens de Boekenweek van 1986 overweldigend was. De oplage van het boeken weekgeschenk van 460.000 ex emplaren ging geheel weg, en dat was 12 procent meer dan in 1985. Dit jaar staat de Boeken week in het teken van Am sterdam Culturele Hoofdstad van Europa. Ter gelegenheid daarvan zal het Boekenbal op 17 maart in de Stadsschouw burg in Amsterdam, waarvoor vrijwel geen kaarten beschik baar zullen zijn, Europees ge tint zijn en wordt ook een bij eenkomst georganiseerd met auteurs uit Europese landen. Tevens zal een speciale Boe kenweekuitga ve verschijnen, geschreven door Rudy Kous broek, die 4,95 gulden zal kos ten. Het Boekenweekgeschenk voor dit jaar, de novelle 'Het Rookoffer' is geschreven door Tessa de Loo, die in 1983 debu teerde met de veelgeprezen en bekroonde verhalenbundel 'De meisjes van de suikerwerkfa- briek'. Onlangs verscheen haar eerste roman 'Meander'. Ieder die een boek koopt vanaf 19,50 krijgt de novelle 'Het Roopkoofer' gratis. Een oude in 1970 verdwenen traditie zal dit jaar weer in ere worden hersteld. Het ministe rie van WVC heeft de CPNB gevraagd het instituut 'De best verzorgde Boeken' opnieuw in te stellen. Er is intussen al een jury samengesteld, die een se lectie zal moeten maken van de grafisch best verzorgde boeken. In juni zal worden be kend gemaakt welke boeken uit 1986 op dit punt het meest opvielen. Het ligt in de bedoe ling de selectie in het najaar tentoon te stellen. LONDEN (RTR) - De BBC In Londen heeft be kendgemaakt dat zij be gint met een internatio nale satellietnieuws dienst naar het voorbeeld van haar BBC World Service op de radio, zelfs als de regering haar ver zoek om subsidie afwijst De directeur Externe Uitzendingen van de BBC, John Tusa, zei op een persconferentie dat men niet ging zitten wachten tot er geld af kwam van het ministerie van financiën - hoewel men meende er de beste redenen voor te hebben -, maar dat men zocht naar andere financieringsme thoden door joint ventu res. Tusa begrootte de to tale kosten voor het eer ste jaar op 13.8 miljoen pond sterling. Hij zei dat de BBC Satellite Service binnen een half jaar in de lucht kon zijn. De com merciële rivaal van de BBC, Independent Tele vision News (ITN), begon deze maand via satelliet programm's in het Engels uit te zenden naar Euro pa. Volgens de BBC wordt haar World Service, uit gezonden in 37 talen, be luisterd door 120 miljoen mensen in 150 landen. Vorig jaar kreeg zij een subsidie van het ministe rie van buitenlandse za ken van 110 miljoen pond sterling. Japan, Canada, Australië, Verenigde Sta ten en enkele Europese landen overwegen vol gens de BBC haar televi siejournaal van een half uur over te nemen. Het wordt op vijf dagen in de week in het Engels uitge zonden vanuit Londen. Lo van Hensbergen. - fotoanp AMSTERDAM (ANP) - De acteur Lo van Hensbergen is in de nacht van vrijdag op zaterdag in zijn woning in Amsterdam plotseling overleden. Hij is 69 jaar geworden. Na in de Tweede Wereldoorlog in contact te zijn gekomen met toneel bleef hij er onafgebroken mee bezig niet alleen als acteur op podia, voor film, radio en televisie, maar ook als toneelschrijver, regisseur, docent en toneelleider. Ver der was Van Hensbergen lid van onder andere de Raad voor de Kunst en als bestuurder van de Nederlandse To neelkunstenaarsvereniging. Hij trouwde in 1949 met de actrice, vertaalster en toneelpedagoge Liane Saalborn (Liana Helena Zaalborn). Lode wijk Gerard van Hensbergen werd in Soekaboe- mi, Indonesië, geboren. Zijn opleiding tot psycholoog moest hij afbreken nadat hij had geweigerd de loyali- teitsverWaring van de bezetter te tekenen. In zijn onder duikperiode kreeg hij zijn eerste toneellessen van dr. L. Berger en later ook van Louis Saalborn, Frits van Dijk en Bodi Rapp. In 1945 maakte hij zijn debuut bij De Kome dianten als referendaris in 'Ik breng geluk' van F. Mol nar. Lo van Hensbergen werkte achtereenvolgens bij de to neelgroepen START, Amsterdams Toneelgezelschap, Theater, Toneelvereniging, Zuidelijk Toneel, Toneel werkgroep Test, Ensemble, Nieuw Rotterdams Toneel, Nederlandse Comedie en Globe. Hij speelde voorts rollen in tal van vrije en speciale produkties, waaronder de mu sical 'De dader heeft het gedaan' van Annie M. G. Schmidt en Harry Bannink. Van Hensbergen schreef onder andere 'Banjir' en 'Tuinfeest'. Belangrijke produkties regisseerde hij bij Globe, Toneelvereniging, Ensemble en Nederlands Volkstoneel. Von onze rtv-redactie HILVERSUM - Het befaamde Britse satirische programma "Monty Python' komt waar schijnlijk weer terug op het VPRO-scherm. Het betreft hier 26 herhalingen uit 1976 en 1979. De VPRO is nog in on derhandeling, maar als alles goed gaat, start de serie weer op 12 april. 'Monty Python' brengt ab surde humor en heeft model gestaan voor een nieuw soort televisie-humor. John Cleese, Graham Chapman, Erik Idle, Terry Jones en Michael Palin zijn inmiddels hun eigen weg gegaan, maar het aantal lief hebbers van de oude tv-series en de bioscoopfilms is nog al tijd zeer groot. Door Henk Egben |J®V BOSCH - „Sinds 1836 ■«eeft de provincie zich als lleen ander nauw betrokken lievoeld met het dynamisme, Ijk unieke vitaliteit en crea- nviteit van haar bevolking", |x> klinkt het ronkend uit de |®ond van de Bestendige ■Reputatie van het Belgische |9rabant Wat dat aan beel- lende kunst heeft opgele- l'wd wordt tot 14 maart - se lectief - getoond in het Ne- «nandse Brabant; in het ■kssche provinciehuis. I m honderdvijftig jaar en ontston<! deze Belgi- rhe provincie (De provin- pewet kwam toen tot stand) nog acht andere. Hoe pel de wortels veel dieper in et verleden liggen was de '■scheuring van Noord-Ne erland de directe aanlei- mS „Sindsdien heeft de tovincie getracht in te spe- op diverse culturele uitingen. Dit gebeurde over wegend via een 'aanmoedi- gingspolitiek' van subsidië ren en aankopen", zo heet het Beeldende kunst werd de eerste honderd jaar aange kocht op voorstel van de le den van de provincieraad. Sedert de twintiger jaren werden deskundigen inge schakeld. „Uit de kunstver zameling van de provincie kan men als het ware deze periode van kwalitatieve bewustwording aflezen", zo wordt gezegd. Tekenend is dat op deze expositie het oudste schilderij - voor zover we konden nagaan - een portret van gouverneur Liedts is van de hand van Jan Frans Portaels (1813- 1895). Maar ook een Constantin Meunier (1831-1905), die met zijn sociale (Borinage) beel dingen zo'n indruk maakte op Vincent van Gogh is al bij de verzameling; maar met een 'Hanengevecht in Span je'Georges Minne (1866- 1941) is met een houtskoolte kening van het moederschap ook een vertegenwoordiger van de oude garde. De poin- tillist Theo van Ryssel- berghe met de olieverf 'An- nemomen; de relativerende Edgard Tytgat (Het bewe gend Beeld, olie), een Leon Spilliaert (Planten, pastel) of een Henri Evenepoel, een van Belgisch belangrijkste impressionisten/ genrestuk ken (Tas met thee) zijn en kele met name te noemen vertegenwoordigers die de collectie een voornaam aan zien geven bij de start. Aan kwaliteit ontbreekt het niet bij deze selectie van tachtig stukken uit uit het ruim twee duizend stukken tellende 'kunstpatrimo nium'. Het is bijna allemaal gedateerd, degelijk en braaf. Er is weinig te beleven van de actualiteit De jongsten van het gezelschap zijn Pierre Alechinsky (1927) met een litho uit 1981 en de post- expressionist Frans Min- naert (1929) met het oliedoek 'Bezoek van St. Antonius'. De tussenmoot is het grootst. Natuurlijk is men dan trots op een Rik Wouters, die be halve met het doek 'Zittend naakt' ook aanwezig is met een brons (In de zon). Beel den zijn er meer: een buffel van kunstsmid Herman D'Haese; een bronzen plan ter van Harry Elström; een marmeren 'Lachster' van Rik Wouters: bronzen beeld; te zien in Den Bosch. Joseph Witterwulghe en een bronzen 'Marianne' van Dolf Ledel etc. Natuurlijk ontbreken Delvaux (Winter, olie) en Magritte (Shereade, olie) niet; maar ze zijn er niet op hun best. Een olie landschap van Derain, 'Nachtlichten' in olie van De Boeck, 'Azin- court' - olie - van De Muyl- der, 'Gezichten van Carna val' op een paneel van Cob- baert, 'De weg der Scholie ren' in olie van Mendelson of een Naakt door Gustave van de Woestyne zijn nog wat representatieve stukken voor deze selectie. Het is een reizende expo sitie, die al bijna een jaar in België heeft gelopen en nu even de grens is overgeko men. De collectie lijkt heel voorzichtig samengesteld voor het brede publiek dat onderweg getrokken dient te worden. Jammer dat de kans gemist wordt om sa men met deze tentoonstel ling een deel van het Noord brabantse kunstpatrimo nium voor te stellen. En dan maar nadenken over pro vinciaal kunstbeleid. Mis schien was het dan toch nog spannend geworden l

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1987 | | pagina 21