Verstild drama
over de tijd en
herinneringen
Polderspook voor
de laatste keer
Klucht 'Drie is
te veel'
in De Halle Axel
Kleinste theater Antwerpen
pakt uit met De Poetrel
THEATER]
Basiliek
concert
in Hulst
Feestelijk openings
concert Hervormde
Kerk Kloosterzande
Tineke Schouten en Zak
en As in Zuidlandtheater
DONDERDAG 19 FEBRUAR11987
JNDERDAG 19 FEBRUARI
Fluitist Frans
Brüggen in
Zuidland-theater
Legendary Pink
Dots in Gent
Raamteater
met Hamlet
Henk Elsink in
Hulst met
one man show
in wording
'HET VERGETENVAN PETER TE NUYL
Balans
Fictief
Jeugdvriend
Komedie 'De Kip|
in Het Klokhuis
PT??
1
'Als in een roes'
van De la Parra ir
Filmhuis Zuidland
BELGIE NED 2
Orkest van De
Munt in Singel
te Antwerpen
Oosterse
sjeik
in Axel
en Piekeren
lrnbom
yooR CSL(-
WDér,V
DE BEKENDE fluitist Frans
Bruggen geeft vrijdagavond
20 februari een gevarieerd
concert in het Terneuzense
Zuidlandtheater. Brüggen
wordt beschouwd als de
meest briljante bespeler van
de blokfluit. Na gymnasium
en Muzieklyceum voltooide
hij op 18-jarige leeftijd al
zijn opleiding met als hoofd
vak blokfluit. Na enkele ja
ren musicologie gestudeerd
te hebben aan de Universi
teit van Amsterdam, zich
daarnaast ook op de dwars
fluit bekwamend, besloot hij
carrière te maken als blok-
fluitist.
Brüggen trad in de loop
der jaren op in binnen- en
buitenland en maakte meer
dan honderd grammofoon
platen met de belangrijkste
werken uit het 18e eeuwse
solo-repertoire voor blok
fluit. De laatste jaren ver
vulde hij gast-docentschap-
pen aan enkele Ameri
kaanse universiteiten en di
rigeerde diverse orkesten.
Hij is tevens oprichter en di
rigent van het Orkest van de
18e Eeuw.
Tijdens zijn optreden in
Terneuzen vertolkt hij on
der meer werken van Ortiz,
Telemann, Rebel en Virgi-
liano. Na de pauze speelt hij
een moderne compositie van
Makoto Shinohara, het in
1969 gecomponeerde 'Frag-
mente'. Het concert wordt
besloten met een werk van
J.S. Bach. Aanvang 20.00
uur.
IN HUN GEBOORTELAND
Engeland zeggen ze zelf mis
kent te zijn, maar in de lage
landen hebben ze bij de lief
hebbers van licht psychede
lische, naar klassiek nei
gende popmuziek een rede
lijke bekendheid: The Le
gendary Pink Dots. Ze tre
den dinsdag 24 februari op
in de Vooruit in Gent.
vanuit hun 'uitwijkbasis'
Amsterdam bestoken ze
Europa en de band maakte
al 7 lp's. De groep trekt zich
niets aan van de heersende
trends in de popmuziek
maar gaat stil haar eigen
gang. Het optreden begint
om 20.30 'uur.
CULTUREEL CENTRUM
Scharpoord in Knokke heeft
regelmatig spraakmakende
toneelprodukties opzijn
programma. Na De Tuin
man van de Koning wordt
zaterdag 21 februari Sha
kespeare's Hamlet opge
voerd. Dit keer in een uit
voering verzorgd door het
Raamteater Antwerpen.
De voorstellingen die tot nu
toe in België door dit ensem
ble zijn gegeven hebben op
diverse fronten zeer posi
tieve kritieken opgeleverd.
De voorstelling in Schar
poord begint om 20.30 uur.
Henk Elsink houdt een in-
speelvoorstelling. Dit bete
kent dat het publiek maan
dag 23 februari in Den Dul-
laert in Hulst getuige kan
zijn van de geboorte van een
one man show. Een derge
lijke geboorte wordt vooraf
gegaan door een lange
werkperiode en barens
weeën. Elsink kreeg veel
ideeën en noteerde ze in een
soort draaiboek.
Dit boek heeft hij bij zich.
Hij leest er delen uit voor,
speelt de acts en zingt de
liedjes met orkestbegelei
ding. Hij rekent op reacties
van het publiek en stelt
mede hierdoor zijn uiteinde
lijke show samen. Heerlijk
informeel wordt deze avond,
geen glad gestreken show,
maar gezellig met en voor de
aanwezigen theater maken.
Iets wat Elsink als unieke
theaterpersoonlijkheid in
Nederland met nog enkele
anderen beheerst. Aanvang
20.00 uur,toegang 17,50,
CJP en 65+ 15,-. Kaarten
zijn te verkrijgen via Den
Dullaert.
EEN VAN de mooiste, meest
kunstzinnige voorstellingen
van dit theaterseizoen is 'Het
Vergeten' van Peter te Nuyl
door toneelgroep Centrum.
De schrijver baseerde zijn
stuk op de droom- en dag
boeken van schrijver, psy
chiater en wereldhervormer
Frederik van Eeden (1860-
1932) zonder dat het een do
cumentaire over diens leven
is geworden. Het is eerder
een versteld, metaforisch
drama over de tijd en de rol
van het geheugen en herin
neringen.
'Het Vergeten' speelt zich
af op een oceaanstomer aan
het begin van de eeuw, die
onderweg is naar New York.
Van Eeden (Jacques Com
mandeur) en zijn vrouw (Ina
van Faassen) zijn als passa
giers aan boord, evenals een
gepensioneerd scheepsarts,
Daelmans (Bram van der
Vlugt), waarvoor de schrij
ver Slauerhoff model heeft
gestaan. Tijdens de reis ont
vangt het echtpaar een tele
gram met het bericht, dat
zoon Paul ernstig ziek is en
dat ze zo snel mogelijk naar
huis moeten terugkeren. Om
dat Van Eeden en zijn vrouw
Martha steeds verder van
hun zieke zoon wegvaren,
krijgt het begrip tijd - en
daarmee de dood - een an
dere betekenis. In Van
Eeden's geest lopen heden en
verleden door elkaar. Hij as
socieert de dreigende dood
van zijn zoon met een ge
beurtenis uit zijn jeugd, de
dood van zijn vriend Jan
Schokking.
Deze vriend stierf aan tu
berculose, terwijl Van Eeden
hem behandelde met een be
paalde therapie waarop hij -
een half jaar na de dood van
zijn vriend - promoveerde.
Schuldgevoelens spelen dan
ook een grote rol in de herin
neringen die Van Eeden tij
dens de reis parten spelen en
die hi verbindt met zijn
schuldgevoelens jegens zoon
Paul, die jarenlang aan tu
berculose leed en van het ene
naar het andere sanatorium
verhuisde.
Van Eeden's worsteling
met heden en herinnering
dwingt zijn vrouw Martha de
balans op te maken van haar
leven. Daelmans, indertijd
scheepsarts geworden om
zijn leven aan land te ont
vluchten, wordt evenzeer ge
confronteerd met zijn verle
den. Aan boord bevinden zich
ook een meisje dat de regen
kan voorspellen en twee jon
gemannen, die fataal verliefd
op twee meisjes, met de dood
koketteren; stewards en een
dame die lijkt te zijn wegge
lopen van een impressionis
tisch schilderij. Er is geen
verhaal met een dramatische
ontwikkeling, maar verstilde
scènes vol poëzie en fanta
sieën uit Van Eedens' droom-
dagboeken, muziek en lite
raire citaten en herhalingen
van scènes met emotionele
symbolen.
Peter te Nuyl (32) heeft
'Het Vergeten' ook zelf gere
gisseerd. Hij heeft al een
aantal prachtige voorstellin
gen op zijn naam staan,
waarin poëtische symboliek
belangrijk was, zoals 'Medea'
vna Euripides bij de Haagse
Comedie en 'Wanneer wij do
den ontwaken' van Ibsen bij
het RO Theater. Bij F Act re
gisseerde hij indertijd een
adembenemend mooie 'Pel-
leas en Mélisande' naar Mae
terlinck in een wit decor met
fontein, die ook in Breda te
zien was. Het decor van 'Het
Vergeten' verbeeldt een
geabstraheerd schip met een
dek met zonnestoelen en
werd ontworpen door Mir
jam Grote Gansey, die o.a.
het symbolische decor voor
'Mevrouw Gauguin' (ook bij
Centrum) ontwierp.
Peter te Nuyl heeft geen
documentair stuk willen
schrijven, waardoor de kij
ker meer over Van Eeden
aan de weet komt. „Ik ge
bruik historische figuren",
aldus Te Nuyl, „en een aantal
feiten uit hun leven en daar
spring ik heel vrij mee om. Ik
rangschik en combineer ze
vanuit mijn visie en creëer
daarmee een nieuwe fictieve
werkelijkheid, die afwijkt
van de historische. Het ging
mij er om aan de hand van
Van Eeden en zijn werk iets
anders te vertellen. Van
Eeden boeide me als psychia
ter. Hij is de grondlegger van
de psychotherapie in Neder
land en een tijdgenoot van
Freud, die hij ook kende. Hij
was net als Freud bezig met
Een scène uit 'Het Vergeten', zich afspelend aan boord van een schip, door toneelgroep
Centrum. - foto kors van bennekom
een droomtheorie, die ons nu
achteraf nogal naïef voor
komt.
Hij heeft zijn dromen ge
noteerd en, dat vind ik het
aardigst, hij heeft gepro
beerd ze te beïnvloeden. Hij
streefde naar een situatie
waarin hij zowel droomde als
waakte. Hij beschrijft zijn
dromen korte en zakelijk,
vaak in telegramstijl, terwijl
het vaak heel bizarre en ab
surde beelden zijn. De
droomboeken zijn in een heel
andere stijl geschreven dan
zijn literaire werk. Ik vind
het eigenlijk het enige aan
gename proza van Van
Eeden om te lezen, omdat het
geen pretenties heeft en dus
ook niet die wat dorre ge
zwollenheid, die ik vaak zo
vervelend vind in zijn lite
raire werk. In de droombe
schrijvingen komen bepaalde
beelden door zijn hele leven
steeds weer terug en het leek
mooi om daar iets mee te
doen."
Aanleiding voor het schrij
ven van 'Het Vergeten' werd
een droom die Van Eeden in
1912 beschreef. Daarin ont
moet hij zijn overleden
jeugdvriend Jan Schokking.
„Over die vriend", aldus Te
Nuyl, „en over zijn sterven
vind je verder niets, niet in
de dagboeken en in de dro
menboeken. Pas vlak voor de
dood van zijn zoon Paul
droomt hij twee keer over
hem. Van Eeden noemt het
een bittere grap, een perfide
streek van zijn onderbewust
zijn om hem daar nu mee te
confronteren. Het verband
dat hij legt tussen de dood
van die vriend en de drei
gende dood van zijn zoon is
voor mij aanleiding geweest
om het stuk te schrijven. Van
Eeden moet die dood van Jan
Schokking helemaal hebben
verdrongen. Het komt pas
weer boven wanneer hij zelf,
van heel dichtbij, nog een
keer hetzelfde meemaakt".
Te Nuyl's hoofdthema is
het schuldgevoel van Van
Eeden over de dood van zijn
vriend, die hij maar het liefst
was vergeten, maar waaraan
geen ontkomen is nu zoon
Paul op sterven ligt. „Er ko
men allerlei beelden bij hem
boven", zegt Te Nuyl, „beel
den .van vroeger, herinnerin
gen aan zijn studietijd, aan
Jan Schokking, aan Ellen,
zijn grote liefde uit die da
gen. Aanvankelijk begrijp je
niet goed waar die beelden
vandaan komen, hoe de puz
zel in elkaar steekt. Het zijn
flarden, herhalingen. Zijn
het droombeelden of herin
neringen Het gaat om won
derlijke processen die zich in
je hoofd kunnen afspelen
wanneer je in een crisis raakt
en bevangen bent door
schuldgevoel."
Voor de derde hoofdper
soon, Daelmans, maakte Te
Nuyl gebruik van teksten
van de schrijver Slauerhoff,
die in zijn dagboeken net zo'n
ongelukkig mens blijkt als
Van Eeden, maar daar alleen
veel minder zwaar aan tilde
en niet zo wroette in zijn ver
leden als Van Eeden.
'Het Vergeten' door toneel
groep Centrum is vanavond
in Tilburg, morgen (vrijdag)
in Breda en 24 februari in
Roosendaal.
WAT DOE JE als je dolver-l
liefd bent op iemand die ziel!
nauwelijks van je bestaat!
bewust is en die bovendien]
volledig opgaat in zij!
werk? Er zijn vele oplossin.l
gen, maar in de geestige egl
totaal absurd geschreven I
krankzinnige komedie dij
Cattien Hermans en KoeJ
Gonnissen schreven, probej
ren de betrokkenen op allerj
lei mogelijke manieren
aandacht op zich te vestigerj
Kiff (Lucas van den EynJ
den) heeft een bureau vo-J
gevonden voorwerperj
Sheila houdt van hem
verzint met haar vriend!
een list. Zij wordt als 1
verkleed binnegebracht
verloren voorwerpde
volgen doen zich raden.
Deze komedie wordt g
bracht door de acteurs vaa|
het toneelgezelschap!
Yvonne Lex (Til) in Ht:|
Klokhuis in Antwerpen, elki
donderdag, vrijdag en zate!
dag om 20.30 uur en zondapl
om 15.00 uur tot en mett
april.
20.28
Rozenstraat
12
indiscrimatie is dit-
jJTal het thema van de tv-
die vanavond door de
wordt uitgezonden. In
jnstraat 12' gaan de be
woners van een rustige
_jerikaanse villawijk pro-
lemen maken als er men-
i met een zwarte
idskleur komen te wonen,
familie Miller, die naast
ter 12 woont, is de eni-
die het negergezin
accepteert. Op een
icbt molesteert een groep
iaskerde mannen het
van de Franklins. Va-
>r Miller neemt het voor de
ie op, maar wordt in
:ar geslagen. Na het inci-
jt komt er een stroom van
ibliciteit over de Rozen-
,t op gang.
de BB
vanav<
ve's li
Ferdin
zijn dr
le, Dui:
ben g<
drie j
aan hi
den. I
ieder
uit de
23.3C
|19J2
Büch
Heinz 1
hoofdrc
hardt i
denes f
1980
Eisenhi
wegma
die na
zijn dra
den. Hi
straat
tehuis
toe ven
een kli
Het Spook van de polder wappert voor de allerlaatste keer
maandag 23 februari in zaal Van Leuven in Kloosterzande.
Om 20.00 uur kunnen al diegenen die tot nu toe steeds achter
het net visten, omdat de kaarten uitverkocht waren, nog
proberen toegang te krijgen tot het rijk van de spoken en de
liefde.
Het amateurtoneelgezelschap De Scheldegalm voert het
spook, dat door George Sponselee is opgeroepen, voor de
laatste keer op. Nellie Boogaart en de leden van het volks
theater krijgen daarna even rust om weer over twee jaar in
de schijnwerpers te verschijnen.
DE WERKGROEP Uit in
Hulst tracht weer een con
certreeks van start te laten
gaan. De koffieconcerten wa
ren geruisloos verdwenen,
maar de traditie om de mu
ziekliefhebbers op de zondag
een concert voor te schotelen,
wordt nu voortgezet in de
vorm van de basiliekconcer
ten. Zondag 22 februari con
certeert in de voorkerk van
de Willibrordusbasiliek het
Antwerps Kamerorkest on
der leiding van George Ver
wilt.
Een symfonisch pro
gramma is in Hulst niet vaak
te beluisteren en daarom
verwacht de Uitwerkgroep
ook een grote opkomst. Het
Antwerps Kamerorkest ver
tolkt werken van Albinoni,
J.S. Bach, De Vreese en ande
ren. Bovendien de interes-
VANAVOND brengt Film-
huis Zuidland een produktii
van Pim de la Parra 'Alsii
een roes', met in de
rollen onder anderen Li
('Dossier Verhulst') Snoyiri
en Thorn Hoffman. De film
behandelt een conflict te
sen een toneelregisseur, dit
het hoog in de bol heeft, a
zijn hoofdrolspeelster. Ea
situatie die zich vererger
doordat zij bovendien ooi
nog een verhouding hebben
De regisseur wil zijn hoofd
rolspeelster/geliefde dinger,
op het toneel laten doer,
waardoor zij zich vernederd
voelt. Het is duidelijk datdi;
conflict van invloed is op de|
andere betrokkenen bij
op te voeren toneelstól
Aanvang 20.00 uur.
ek de Jonge's theater-
jorstelling 'Het damestas-
is thans ook in boekvorm
jérscbenen. De cabaretier
ot vanavond bij Boude-
i Büeh over deze nieuwe
]tgave praten. Behalve de
kende vaste rubrieken en
|et praatje van Pierre Jans-
i is in deze aflevering een
lefilmde reportage te zien
rer het Centraal Laborato-
i voor Rijks Kunstvoor-
Ierpen in Amsterdam. Dit
oratorium onderzoekt
ilderijen op echtheid en
left restauratie-adviezen,
i speciale gast treedt ex-
lolly Dot Anita op, die te-
nwoordig aan een solo-
rière werkt.
22.55
In het t
Tag* na
Herman
Noors
De were
Sofie S
haar toe
in het p
0.15
Het Antwerps Kamerorkest.
santé compositie van Tele
mann over de figuur van Don
Quichote en de Holbergsuite
van Grieg.
Aanvang 15.00 uur. De
kaartverkoop start om 14.30
uur in de kerk. De toegangs
prijs bedraagt ƒ7,50. Zij die
ook het tweede basiliekcon
cert op 12 april met de canto-
rij der Basiliek en het Kope-
- foto archief de stem
renensemble Paul van Bel-
zen wensen bij te wonen,
krijgen een korting op de
toegangsprijs van twee
kwartjes. Kinderen tot 12
jaar hebben gratis toegang.
DE SINGEL in Antwerpei
ontvangt erkende symfo
nieorkesten uit België en hel
buitenland. Zaterdag 21 fe
bruari is het de beurt
Het Orkest van De Munt ui
Brussel onder leiding
dirigent Hans Zender.
Elisabeth Laurence
veelzijdige zangeres die aft
stijlen aandurft) verleer;
haar solistische medewet
king. Op het progamns
staan werken van Zender f
Scelsi voor de pauze en ft
uitvoering van de tweeft
symfonie van Bruckner
na. Eten combinatie van he
dendaagse muziek en hw;
romantiek. Aanvang in ft
blauwe zaal om 20.00 uur,
Diana Dobbelman en Joop Doderder in 'Drie is te veel'.
- foto john de mol.
RUIM DERTIG jaar staat de klucht Drie is te veel regelma
tig op het repertoire van diverse toneelgezelschappen. Het is
een ijzersterke plot die iedere keer weer ervoor zorgt dat
liefhebbers van een lach en een traan de zalen vullen.
Op vrijdag 20 februari in De Halle in Axel zijn het Joop
Doderer, Diana Dobbelman, Hans Boskamp en Nelleke
Burg, die er samen met regisseur Jan Blaaser borg voor
staan dat een avondje onbekommerd gelachen kan worden.
Als onbeholpen Driekus moet Doderer invallen voor de
huisknecht van een deftige familie. Wie hem ooit eens op te
levisie heeft gezien kan zich enigszins voorstellen wat dit
voor vreemde taferelen met zich brengt.
De voorstelling in De Halle begint om 20.00 uur. Er is nog
een beperkt aantal kaaten (vijftien gulden) beschikbaar bij
de drie Axelse postkantoren.
DE WINNAARS van het Leids Cabaretfestival 1985, het trio
Zak en As dat deze week nog op de tv te bewonderen was
heeft sinds die gedenkwaardige 'wedstrijd' overal in den
lande laten zien en horen waarom zij deze prijs hebben ge
wonnen.
Zaterdagavond 21 februari kan ook het Zeeuwsvlaamse
publiek kennismaken met Eric Eijgenraam, Erik van Muis
winkel en Justus van Oei. Zij brengen dan vanaf 20.00 uur in
het Terneuzense Zuidlandtheater hun produktie 'Hij is Jus
tus, wij zijn Erik'. Zelf zeggen de acteurs ouderwets cabaret
te willen brengen, waarin tevergeefs een rode draad gezocht
moet worden. Aanvang 20.00 uur.
Zondagavond 22 februari heeft het Zuidlandtheater een
uitverkocht huis wanneer de Utrechtse comedienne Tineke
Schouten haar opwachting maakt.
Woensdagavond 25 februari brengt Arca-theater in Ter-
neuzen het spraakmakende toneelstuk De Moed om te do
den. Dit toneelstuk van Lars Norén toont de laatste halte, de
laatste confrontatie tussen een vader en zijn zoon. Het ken
merkende is dat vader en zoon zo dubbelzinnig aan elkaar
gebonden zijn: enerzijds de ontuitwisbare vader-zoon-rela-
tie, anderzijds de onmogelijkheid tot enig communicatie.
Sarcasme, bijtende humor en cynisme bieden nog een uit
weg, totdat ook die uitgeput zijn. Uiteindelijke oplossing
blijkt de moord van de zoon op zijn vader.
ALS JE EEN lot in de lote
rij wint staat daar meestal
een grote som geld tegen
over. De tandartszoon die
in het Midden-Oosten voor
de grap meedoet aan een
loterij, krijgt echter een
heerlijk, maar verwar
rende prijs in de vorm van
een echte sjeik en de daar
bij behorende danseressen
en schone dochter.
Toneelgroep ODI uit Vo
gelwaarde toont deze ver
wikkelingen die tot dold
waze situaties leiden in ge
meenschapscentrum De
Halle in Axel zaterdag 21
februari. Aanvang 20.00
uur, toegang 7,50.
20.20
Liefdes loze
list
de Shakespeare-serie van
De WD
'Songs
mann
'Het Ho
schiedei
meisje
gespeeld
trich. N,
vader la-
een tan
leert Lil
chard W
A B C 0
zang
vogel
Engelse
jenever
idel-
>orst.
voeg
woord
sterk
smakend
bazige
vrouw
beroep
gekheid
onder
gang
Ensemble Scaramouch.
HET SEEFTHEATER speelt vijf weekeinden
achtereen het toneelstuk De Poetrel van Erik
Vlaeminck. In Vlaanderen bestaat het idee
dat een man pas toont dat hij een echte vent
is als hij een poetrel (een balk) gestoken
heeft. Dit gegeven gebruikte het Seeftheater
om een volksstuk te schrijven zonder preten
tie, maar met wel degelijk een ernstige on
dertoon.
Bittere ernst en ongenoegen gaan schuil
achter sappige geestigheid en plezierig sar
casme. Jean Verstaeten is een man die
vreemd doet. Hij werkt zijn huisgenoten op
de zenuwen. Hij luistert steeds naar dezelfde
muziek en zijn humeur staat op onweer. Op
zekere dag kondigt hij aan dat hij de muur
tussen de kamer en het koepeltje eigenhan
dig zal wegkappen om zo een grote veranda
te maken. Zijn vrouw ziet het plaatsen van
de daarvoor benodige 'balk' niet zo zitten.'
Haar vrees blijkt niet ongegrond.
Uitvoeringen in dit Seeftheater 20,21,27 en
28 februari en 6, 7,13,14, 20 en 21 maart. Ge
zien het beperkte aantal plaatsen is het ver
standig te reserven. Kaarten kosten 150 Bfrs.
BEHALVE EEN eredienst
hoort er bij een opening van
het Nederlands hervormde
kerkje in Kloosterzande ook
een feestelijk concert. Na en
kele weken gesloten geweest
te zijn wegens werkzaamhe
den die het interieur nog
meer verfraaien, wordt zon
dag 22 februari de ruimte
weer officieel in gebruik ge
nomen. Tijdens de dienst zor
gen het kerkkoor Vogel
waarde, Pieter de Nijs (orgel)
en Frank Vermast (trompet)
voor de muzikale bijdragen.
Om 12.15 uur concerteren
Rien Balkenende (pianist),
Myra van Groenendael (vio
liste) en het Ensemble Scara-
mouche, bestaande uit Jos
Verpoorten (pianist), Jea-
nette de Caluwé (mezzo
praan) en Anne Marie
feyzers (klarinettiste)
genodigden en belangstel
den. Deze vijf Zeeuwse®;
sici zijn geen onbekende»
de podium- en concei
van onze provincie. Zij
borg voor een afwis:
programma, dat zowel pij
biedt aan klassieke
als composities uit de o]
tewereld.
Op het programma we»
van Brahms, Spohr, Tc
kovsky, Offenbach,
Strauss, Elgar en B:
Ook worden enkele negr»;
rituals gezongen en beff
door piano en klarinet
toegang tot dit concert
sfeer van een koffieconce-''
gratis.
