Met fie
trein
Overweegt Amerika actie in Libanon?
BIJ CO,
Ongehuwd samenwonen voordeliger dan gehuwd samenwonei
'Economie niet aan God en de markt overlaten
even..L
UITBLAZEN
Voortaan t
deen dienstl
DE STEM COM
Verfomfaaid
WIM KOCK
VRIJDAG 6 FEBRUAR11987
ACHTERGROND
=5 /RIJDAG 6 FEBRUARI,
BEVRIJDING VAN GIJZELAARS IS EEN BIJNA ONMOGELIJKE TAAK
PROF. SCHOUTEN LAAT WEER EENS WAT VAN ZICH HOREN
araobeeld
en toon in
Nederland
Gas bij Kerk en
DAT criminele plan
netje dat de spoor-
en busbazen in plot
selinge, maar daarom niet
minder roerende een
dracht hebben uitgebroed
gaat dus mooi niet door.
Deze krant, die het gros
van z'n lezers dichtbij de
Belgische grens weet, bena
drukte gisteren de zoete kant
van het struikroversplan. 'Ben
zine aan de grens omlaag; in de
Randstad fors omhoog.' De ge
haaste Randstad-forens, veegt
de ontbijtkruimels van zijn
mond en slaat de volgende pa
gina op. 'Mij doen ze niks. Ik
tank gewoon thuis.' Hij is de
hoek al om terwijl voor zijn
huis de witte wolk condens uit
de uitlaat langzaam oplost.
De Randstadse Telegraaf,
boezemvriend van de RAI,
pakt het anders aan en meldt
dat de 'openbaar vervoerders'
aan autorijdend Nederland de
oorlog hebben verklaard. Daar
wordt de forens wakker van.
Daar wil hij wel vijf minuten te
laat voor op zijn werk komen.
De lengte en de duur van de
file voor de Van Brienenoord-
brug zijn voor de chef toch niet
nauwkeurig tot op honderd me
ter of vijf minuten te schatten.
De forens leest verder en
springt uit z'n vel. Gelukkig
voor z'n mede-ontbijters slechts
bij wijze van spreken, maar z'n
vrouw merkt toch iets. „Wat is
er aan de hand?"
„Stel je voor: ze willen het
autorijden nóg duurder maken.
De bedoeling is dat we dan van
armoe weer trein, tram of bus
nemen", zegt de forens met een
stemverheffing alsof hij een Ve-
ronica-programma zit te pre
senteren. „Hoe moet dat dan?",
vraagt z'n vrouw, „het dichtst
bijzijnde spoorwegstation ligt
hier bijna 10 km vandaan. Dan
zou je dus de bus moeten ne
men."
„Duurt veel te lang", zegt
de forens. „De bus rijdt ook
nog over Broekhuizen en Ner-
genshoven en doet er bijna drie
kwartier over. Als'ie alle stop
lichten meeheeft." In haar hart
zou de vrouw wel willen dat
haar forens ging fietsen. Hij
wordt wat dik de laatste tijd.
Hij tennist ook niet meer sinds
dat akkevietje op de club,
waarvan ze het fijne nooit pre
cies heeft geweten en ook niet
zou willen weten. Maar over
fietsen beginnen, durft ze niet.
Hij doet het trouwens zelf al.
„Vroeger heb ik naar het
station gefietst. Dag in dag uit,
door weer en wind, want een
alternatief was er niet. Er reden
wel bussen, maar altijd op de
verkeerde tijd. Een uur te vroeg
of vijf minuten te laat. Stel je
voor dat ik weer zou gaan fiet
sen - het zou niet eens zo onge
zond zijn voor me - hoeveel
keer per jaar moet ik dan een
nieuwe fiets kopen? Ze jatten
als de raven.
'Breeburg is net te ver voor
de fiets' peinst de vrouw
hardop en dan, alsof 'r een licht
opgaat: „Je zou de auto naar j|
het station van Breeburg kun- B
nen nemen en hem daar parke-
ren." 5
„Je leest zeker de krant niet.
Ze slopen daar met de regel-
maat van de klok de radio's uit E
auto's, sierdoppen van de wie-
len. Zelfs hele wielen nemen ze
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiE
mee. Trouwens ik zie die deal B
niet zitten." Hij drinkt pein- S
zend van z'n koffie en trekt een E
vies gezicht want die is koud
geworden. „Deal?" vraagt de B
vrouw, terwijl ze hem met een
autmatisch gebaar de thermos- jjjj
kan aanreikt, „wat bedoel je?".
„Nou, ook voor dat kippe- B
eindje naar het station van
Breeburg ga ik volgens dat
openbaar vervoersplan meer
aan autokosten betalen. Als dat
eindje bijna net zo duur moet
worden als nu de hele rit naar
m'n werk, dan zie ik de deal
niet. Dan ga ik er zelfs dik op E
achteruit want in plaats van
comfortabel, met de radio aan,
achterover geleund in mijn
autostoel te zitten, voor mijn
part in de stilstaande file voor jj§
de Brienenoordbrug, kan ik me E
in zo'n overvolle spitsuurtrein
laten proppen, knie-tegen-knie
met mijn overbuur. Vertel me
niks van spitsuurtreinen; ik heb
er vier jaar lang mee gereisd.
Zes dagen in de week want
toen werd er ook op zaterdag E
nog gewerkt." j=
„Maar in de trein kun je wel
lekker je krant lezen", zegt de
vrouw. „Karei zegt altijd dat hij E
in de trein naar Amsterdam op
z'n gemak z'n papieren voor de B
dag haalt om z'n vergadering S
voor te bereiden."
„Ja Karei! Die gaat hoog- E
stens vier keer per jaar met de E
trein. Eerste klas. Krijgt'ie ver-
goed met lunch toe. Én hij reist
als het hem het beste uitkomt E
en dat is niét tijdens de spitsu-
ren. Karei gaat alleen met de B
trein naar Amsterdam omdat
hij bang is dat de junks daar
met hun poten aan z'n dikke
Audi zitten. Karei gaat nóóit E
met de trein naar Groningen,
Rotterdam of Venlo."
„Misschien hadden we maar j§
beter in de buurt van een sta-
tion kunnen gaan wonen", zegt
de vrouw peinzend, „want als E
ik jou goed begrijp worden dat
straks de Nieuwe Bevoorrech- E
ten; zij die dichtbij het ene sta-
tion wonen en dichtbij het an- E
dere werken." H
„Zit ik met Europoort dus
dubbel fout", zegt de forens. E
„Maar kom, niet te somber. E§
Van dat plan komt natuurlijk
niks terecht. Het is weer zo'n
rekenspel uit een computer. Zo 2
hebben we er al heel wat meer
gezien. Neelie weet daar wel
raad mee en anders Frits Bom
en de ANWB wel, nu die me-
kaar hebben gevonden. Kom, 5
ik moet opschieten." B
Bij de Van Brienenoordbrug
is de stilstaande file al overge-
gaan in langzaam rijdend ver-
keer, meldt de radio.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van ƒ1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stem-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-?36442,
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Ranlfrplstipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGIN
Door Jo Wijnen
EEN ONBEKEND aan
tal Amerikaanse oor
logsbodems - waaronder
de vliegdekschepen Ni-
mitz en John F. Kennedy
- bevinden zich op dit
ogenblik in het oostelijk
deel van de Middel
landse Zee. Enkele van
de vaartuigen bewegen
zich op minder dan 75
km afstand van de Liba
nese kust. De vloot heeft
3200 mariniers aan boord
en beschikt over een fa
belachtige slagkracht.
Veel Amerikanen stellen
zich op dit ogenblik dan ook
de bange vraag of Amerika,
in een poging de in Libanon
vastgehouden gijzelaars te
bevrijden, een militaire actie
overweegt.
Verschillende aan Iran ge
lieerde sji'itishe groepen heb
ben al gedreigd hun gijze
laars te doden als Amerika
enige actie onderneemt. Een
van de groepen heeft Israël
een ultimatum gesteld. Die
groep eist voor komende zon
dag de vrijlating van 400 in
Israël vastgehouden Palestij-
nen. Jerusalem heeft al laten
weten niet op die eis te zullen
ingaan. Maar de Israëlische
leiders hebben er intussen
geen twijfel over laten be
staan dat ze, als de VS
daarom vragen, bereid zijn
aan een militaire actie tegen
Libanon deel te nemen.
Op dit ogenblik overheerst
in Washington de opvatting
Het vliegdekschip de John F. Kennedy.
dat het Amerikaanse vlag
vertoon voor de kust van Li
banon bedoeld is om de druk
op dat land te verhogen.
Amerika hoopt dat, als ge
volg daarvan, allerlei gema
tigde groepen in Libanon op
hun beurt de druk op de fa
natici verhogen, die de gijze
laars vasthouden. Bovendien
wordt niet alleen Libanon
onder druk gezet, maar ook
Syrië dat nog altijd een forse
vinger in de Libanese pap
houdt en daar militair zeer
nadrukkelijk aanwezig is.
Damascus zou in hoge mate
zijn gefrusteerd door de gij
zelingsacties die onder de
ogen van het Syrische leger
worden uitgevoerd. Iedere
nieuwe gijzelingsactie toont
aan dat Syrië bij lange na
niet de baas is in Libanon. En
dat zit Damascus behoorlijk
dwars.
Een andere mogelijkheid is
dat Amerikaanse en Israëli
sche strijdkrachten lucht
aanvallen op de kampen van
de terroristen voorbereiden.
Dat zou evenwel betekenen
dat Amerika zijn gijzelaars
in feite heeft 'afgeschreven'
en nog slechts uit is op een
geduchte afstraffing van al
lerlei terroristische elemen
ten. Over het effect van der
gelijke acties wordt in Wash
ington evenwel getwijfeld.
Immers, niemand weet of die
groepen getroffen worden die
voor het in gijzeling nemen
van voornamelijk Ameri
kaanse en Europese burgers
in Beiroet verantwoordelijk
zijn.
Het wordt bovendien niet
uitgesloten geacht dat een
deel van de gijzelaars zich
niet in de terroristische trai
ningskampen, maar in of na
bij de stad Baalbek bevindt,
die algemeen wordt be
schouwd als het centrum van
de sji'itische activiteiten. Een
laatste mogelijkheid is dat,
als de Amerikanen weten
waar de gijzelaars zich be
vinden, gebruik zal worden
gemaakt van een speciaal ge
trainde militaire eenheid - de
zogenaamde Delta Force. Die
kan, met steun van de mari
niers en eventueel van Israë
lische eenheden, in Libanon
worden gébracht en daar ac
tie ondernemen. Ook in dat
geval is de kans groot dat
minstens een deel van de gjj
zeiaars wordt gedood H< LSPEET (ANP)-De rojkspo-
voordeel is evenwel dat mi [tie Nunspeet is in samenwer-
gelijk enkele van de voor ing me' Justitie in Zwolle en
gijzelingen verantwoorde le Algemene Inspectie Dienst
lijke terroristen kan worde AJD) bezig met een omvang-
gepakt. ijk onderzoek naar net ïlle-
Intussen is Washington e ale gebruik van hormonen
zich zeer van bewust dat ee iij mestkalveren.
militair ingrijpen in Libano
een uiterst hachelijke zaak i jjet onderzoek is al ander-
Net zoals na de aanval op Lj iajve maand gaande en richt
bië in april van het vori jCh op een kalvermesterij in
jaar, zal zo'n actie de anti 5ispeet. Daar zijn bij zeker 130
Amerikaanse sentimenten i lestkalveren sporen van de
de Arabische wereld stei ,ormonen nortestosteron en
aanwakkeren. Bovendien be estradiol gevonden,
tekent Amerikaans ingrijpe Jn totaal zjjn a] 274 van de
een rechtstreekse confronta =7 kalveren van dit bedrijf
tie met het sterk door j
Sowj et-Unie gesteunde Syrii
Een actie kan daarom alletj
worden uitgevoerd als
geen verdergaande militaii
escalatie uitlokt, een zekJ
succes garandeert en tegelij
kertijd de burgerbevolkir,
zoveel mogelijk buiten schi
laat.
Washington is er zich zei
van bewust dat het, bij et
actie in Libanon, politiek v«
gevoeliger en militair va
gevaarlijker terrein betreet
dan vorig jaar in Libië. Bo
vendien is de verwarring
het Midden-Oosten op d
ogenblik zo groot, dat get
Sef.SXëS n^RAY - Ufendkr
mijn kan voorspellen. An« iverken omdat bedrijve
Uitk
rika weet bovendien maar
te goed dat zijn vorige aan
wezigheid in Libanon - in
periode volgend op de Israè
lisch-Libanese oorlog va
1982 - de situatie in het Mid
den-Oosten alleen nog maa
moeilijker heeft gemaakt.
Door Wim Verwey
ONDER DE veranderin
gen die in het kader van
de Stelselwijziging wor
den doorgevoerd, is één
van de meest opvallende
wijzigingen de gelijk
stelling tussen gehuw
den en ongehuwd sa
menwonenden.
Die wijziging betreft niet
alleen de AOW - de Alge
mene Ouderdomswet, maar
ook de ABW - de Algemene
Bijstandswet en de beide
wetten die als hoofddoel heb
ben sociale verzekeringsuit
keringen aan te vullen tot het
minimumloonniveau: De TW
- de Toeslagenwet en de
IAOW Wet Inkomensvoor
ziening oudere en gedeeltelijk
arbeidsongeschikte werkloze
werknemers. In de TW en de
IAOW wordt evenals eerder
in de Bijstandswet bij het
vaststellen van de hoogte van
de uitkering rekening gehou-
den met het inkomen van de
(on-)gehuwde partner.
Voor de AOW is de gelijk
stelling tussen gehuwden en.
Vanaf vandaag zal De
Stem over de sociale
en arbeidswetgeving
regelmatig bijdragen
gaan publiceren van
ing. Wim Verwey uit
Rijsbergen. Wim Ver
wey is oud-voorzitter
van de Raad van Ar
beid in Rotterdam, pu
bliceerde in weten
schappelijke tijdschrif
ten en was columnist
van diverse periodie
ken.
ongehuwd samenwonenden
het meest ingrijpend. Boven
dien zitten er een aantal ha
ken en hogen aan, waar men
rekening mee moet houden
als men kiest om als onge
huwd samenwonende te wor
den erkend. Daarom zullen
we stap voor stap de verschil
lende (keuze)-mogelijkheden
de revue laten passeren en
hier en daar van commentaar
voorzien. Om een verant
woorde keuze te maken,
daarom eerste de eisen waar
aan men moet voldoen om als
ongehuwd samenwonende te
worden erkend door de ver
schillende uitvoeringsorga
nen van de sociale verzeke
ringen.
Als gehuwd of als echtge
noot worden aangemerkt niet
gehuwde personen van ver
schillend of gelijk geslacht
die duurzaam (minimaal drie
maanden) een gezamenlijke
huishouding voeren, tenzij
het gaat om personen tussen
wie bloedverwantschap in de
eerste of tweede graad be
staat (ouders, broers, zusters).
Van een gezamenlijke
huishouding is sprake als
men een woning deelt. Daar
naast moeten beiden een bij
drage leveren in de kosten
van de huishouding of op an
dere wijze in de verzorging
van elkaar voorzien. Onder
die gezamenlijke verzorging
wordt bijvoorbeeld verstaan
als beide ongehuwden een
AOW-pensioen hebben en
gezamenlijk boodschappen
doen, de gasrekening, elektra
e.d. samen betalen. Maar het
kan ook zijn dat maar één
van de partners een inkomen
heeft en alles voor de ander
betaalt, maar wel daadwer
kelijk in de gezamenlijke
huishouding een bijdrage le
vert. Het kardinale punt is,
dat men alles samen doet. Zo
dra er sprake is, dat één van
de partners alle kosten be
taalt en de andere partner
daar niets tegenover stelt is
er geen sprake meer van een
gezamenlijke huishouding.
Vandaar dat ook een LAT-
verhouding niet binnen de
relatie-regeling valt.
Nu specifiek de AOW. Voor
twee ongehuwden, beiden
met een AOW-uitkering die
al vóór 1 januari 1987 samen
woonden verandert er niets.
Beiden houden hun onge-
huwdenpensioen (2x70%).
Twee ongehuwde AOW-ers
die pas na 1 januari 1987 gaan
samenwonen, zien hun onge-
huwdenpensioen (2x70%) na
drie maanden samenwonen
gewijzigd in twee gehuwden
pensioenen (2x50%). Het is te
verwachten dat velen zullen
trachten deze situatie te
voorkomen door bijvoorbeeld
op twee adressen (afzonder
lijke flats) te blijven wonen.
Officieel bestaat die keuze
mogelijkheid niet, maar je
kan naar mijn mening wel
degelijk de situatie op legale
wijze naar je hand zetten.
Een andere mogelijkheid
(officieel) geldt voor de onge
huwd AOW-er die al vóór 1
januari 1987 samenwoont,
met iemand die op die datum
jonger dan 65 jaar is. Hij/zij
wil het ongehuwdenpensioen
(70%) behouden. Nadat de
partner bij het bereiken van
de 65-jarige leeftijd het ge
huwdenpensioen (50%) krijgt,
wordt dat tesamen 120%.
Mén kan ook kiezen om het
ongehuwdenpensioen (70%) te
wijzigen in het gehuwden
pensioen (50%), dan ontvangt
men zolang de andere part
ner nog geen 65 jaar is, een
toeslag van 50%. Voor de
keuze is bepalend hoe groot
het leeftijdsverschil is: Is er
een groot leeftijdsverschil
dan kan men het beste kiezen
voor 50%+50%=100% AOW, is
er een klein leeftijdsverschil
dan kan men het beste kiezen
voor handhaving van 70%
AOW als alleenstaande. Be
reikt de jongste partner de
ontvangen ze tot één van he
komt te overlijden: 12# erstmis ^en nieuwjaar.
AOW.
samenwonen en bereikt
Van een onzer ve
:ief de atv-dagen laten
>p een uitkering.
Dat heeft de Centrale Ra
jjke Administratie Kantor
De GAK's in Nederland
lebben onlangs hun beleid op
lat punt aangepast, maar ook
le 'lopende zaken van voor die
ijd' zullen al aan de nieuwe
leleidslijnen getoetst worden.
)at betekent vooral dat uit-
65-jarige leeftijd, dan
vangt hij/zij 50% AOW 1 XvriJf da^ ten
„We
aden iedereen aan om zich
oi'i.me„n* 1 januari
leeftijd, dan ontvangt de out
ste partner 50% plus een tot
slag van 50%. Als er gee -1
sprake is van samenwone
ontvangt ieder 70% AOW (00
bij een LAT-relatie).
Samenwonen of niet zal
de praktijk heel moeilijk aa
te tonen zijn. De uitvoering!
organisatie moet handelen
grond van de omstandighe
den zoals die aangetroffe
worden. Maar zeker is dat
ongehuwde AOW-er zij
keuze zal (laten) bepalen
grond van de omstandighi
den die het best bij hem/haa
passen. Die keuze is niet mo
gelijk voor gehuwden. Allee
na een echtscheiding zou eei
gehuwde dezelfde keuzemi
gelijkheden krijgen als
ongehuwde. Feitelijk is
discriminatie van de huw
YLEXANDRIË (RTR) - Een
000 jaar oud granieten beeld
ran farao Ramses II is giste
ren in Alexandrië scheep ge-
;aan.
Het 60 ton zware beeld, het
;rootste monument dat
Sgypte in jaren heeft verlaten,
s in drie stukken gezaagd. Het
iolossale beeld wordt na ten-
oonstelling in de VS en in Ne-
lerland naar Egypte terugge-
lijkse staat. En dat is ge vracht
goede zaak.
Door Pieter-Jan Dekkers
MOGELIJK beïnvloed
door de PTT-slogan
'Laat eens wat van je ho
ren' is de Tilburgse
hoogleraar prof. dr.
D. B. J. ('Débéjé') Schou
ten weer eens in de pen
geklommen.
In het deze week versche
nen nummer van 'Econo
misch Statistische Berichten'
(ESB) kraakt hij de opvattin
gen van prof. Rutten, secreta
ris-generaal van het departe
ment van Economisch Zaken
en uit dien hoofde op econo
misch terrein de belangrijk
ste adviseur van het kabinet.
Rutten - oud-leerling van
Schouten en misschien dat de
oude leermeester daarom zo
fel van leer trekt - heeft eer
der in ESB zijn visie op het
financieel en sociaal-econo
misch beleid neergeschreven.
Een visie die uitmunt in een
voud: ruim baan voor de
vrije markt en een overheid
die, waar mogelijk, terug
treedt.
Schouten vertaalt dat als
volgt: 'Laat iedereen volgens
zijn eigen regels of gewoon
ten handelen, ook de over
heid. God of het marktme
chanisme zorgen dan wel dat
alles in orde komt'.
In Ruttens visie is volgens
Schouten geen plaats voor
macro-economisch beleid. De
overheid moet zich bezighou
den met defensie, justitie en
wegenbouw, de marktecono
mie moet de rest doen. 'Laten'
is in die visie beter dan 'doen'
en dót heb ik hem toch niet
geleerd, moet Schouten ge
dacht hebben.
Nu zijn de opvattingen van
Débéjé zelf de afgelopen ja
ren ook geen gemeengoed ge
worden. Als een soort boven
de partijen staande onheil
sprofeet bestookt hij al vanaf
de jaren zeventig het Haagse
politieke bastion voortdurend
met heilsplannen om de Ne
derlandse economie weer ge-,
zond te maken. Bovendien
slaagt hij er steeds weer in
gematigde burgers tegen zich
in het harnas te jagen, bij
voorbeeld als hij pleit voor
een 'sterke man'.
Na de eerste oliecrisis in '73
verstrekt hij het kabinet-Den
Uyl ongevraagd het recept
voor het saneren van de eco
nomie: Loonmatiging. Het is
duidelijk dat Schouten met
die stelling niet bevriend
raakt met de vakbeweging.
En dat is vandaag nog zo.
Want elk nieuw heilsplan dat
Déjébé vanuit Tilburg in het
Haagse circuit deponeert
draagt de sporen van loon
matiging. Welke variaties hij
sinds '73 ook bedenkt, loon
matiging staat steeds cen
traal.
Overigens maakt Schouten
ook onder ondernemers de
nodige vijanden. Want in de
tweede versie van zijn be
roemde 'Plan-Schouten' stelt
hij voor alle overheidssubsi
dies aan het bedrijfsleven in
een vloek en een zucht af te
schaffen.
Met monetaristen is hij ook
nooit hevig bevriend geraakt.
In zijn voorlaatste plan, date
rend uit 1984, veegt hij de
vloer aan met degenen die
alle heil verwachten van het
terugdringen van het over
heidstekort.
Monetaristen maken de
laatste jaren, toe grote erger
nis van Schouten, in Den
Haag in toenemende mate de
dienst uit. Ze hebben zich in
de top van de departementen
van Financiën en van Econo
mische Zaken negesteld, be
heersen De Nederlandsche
Bank en hebben WD en
CDA stevig in hun greep. Ze
kennen slechts één prioriteit:
het terugdringen van het be-
grotingstekort en daarvoor
moet alles wijken, ook een
daadwerkelijke aanpak van
de werkloosheid.
Maar even terug naar zijn
plan uit 1982, dat de geschie
denis ingaat als het 'Hollands
Glorie-scenario'. Kort gezegd
komt het er op neer dat de lo
nen niet meer mogen stijgen
(de door de vakbeweging
zwaar bevochten prijscom
pensatie moet worden afge
schaft), dat de overheid de
koopkracht van de burgers
garandeert door de belastin-
Schouten
- FOTO DB STEM/DICK DE BOER
gen te verlagen en dat als ge
volg daarvan het bedrijfsle
ven beter kan concurreren.
Op termijn leidt dat tot meer
winst, meer investeringen,
meer banen en dus meer (be
lastingsinkomsten voor de
schatkist.
De sterk afwijzende reac
ties doen het plan uiteindelijk
op de mestvaalt van infe
rieure adviezen belanden,
maar Schouten is een man
van lange adem en heeft, in
tegenstelling tot een politicus,
geduld.
In 1984 lanceert hij der
halve een nieuwe versie,
Schouten-II. De lonen nog
steeds matigen, zegt hij, maar
het douceurtje van de fiscus
voor de burger blijft - als ge
noegdoening aan de opruk
kende monetaristen? - ach
terwege. In plaats daarvan
stelt hij voor de overheids
subsidies aan de bedrijven af
te schaffen.
De werkgevers natuurlijk
op hun achterste benen.
Maar, legt hij geduldig uit, al
die miljarden overheidsgeld
die de laatste jaren naar de
ondernemers zijn overgehe
veld hebben niet het beoogde
resultaat gehad: meer inves
teringen en dus meer werk.
Integendeel, verweert hij
zich. In de periode dat Den
Haag jaarlijks miljarden gul
dens in het bedrijfsleven
pompt verdwijnen die via be
leggingen prompt naar het
buitenland, vooral naar de
Verenigde Staten.
Dat geld kan de overheid
beter gebruiken. Bijvoor
beeld om het begrotingste
kort van de overheid terug te
dringen. Dan hoeven de inko
mens van ambtenaren en uit
keringsgerechtigden niet
worden gekort en hoeft de
overheid ook niet zo diep te
snijden in andere uitgaven.
Waardoor de koopkracht
blijft gehandhaafd en dat
heeft weer positieve effecten
voor het bedrijfsleven.
Dit plan verdwijnt dus ook
in stoffige bureauladen nadat
het eerst door hooggeleerde
collega's is geanalyseerd, ge
wikt, gewogen en te licht be
vonden. De heren politici
doen zelfs dat niet.
En nu dan Schouten-III.
Daarin staat centraal het
op elkaar afstemmen van de
monetaire, begrotings- en be-
lastingpolitiek en het loonbe-
leid. Om tot een goed beleid te
kunnen komen moeten rege
ring, vakcentrales en onder
nemers zaken met elkaar
'ruilen'.
De regering stelt de vak
bonden voor de lonen de ko
mende jaren te matigen. In
ruil daarvoor verlaagt de re
gering de loonbelasting met
eenzelfde percentage waar
mee de lonen achterblijven
bij de stijging van de produk-
tiviteit.
De werkgevers op hun
beurt gaan akkoord met het
verlagen van de staatssubsi
dies aan bedrijven (WIR-pre
mie) in ruil voor een gema
tigde loonontwikkeling. Het
financiële effect is op z'n
minst hetzelfde.
De overheid ziet als gevolg
van die 'ruilbeurs' haar uit
gaven dalen, maar dat wordt
weer teniet gedaan door ge
ringere inkomsten voor de
fiscus. Omdat de bedrijven
door lagere loonkosten hun
concurrentiepositie ten op-
Rutten
- FOTO ANP
zichte van het buitenland
verbeteren en dus meer win
sten maken vloeit een deel
van dat geld via de vennoot
schapsbelasting weer terug
in de staatsruif.
Zo heeft ook de overheid
voordeel van de ruil en is
iedereen tevreden. De vak
bonden, omdat de koopkracht
toeneemt, de ondernemers
omdat hun winsten groeien
en de overheid, omdat het be
grotingstekort op den duur
sterk afneemt.
In navolging van de opvat
ting van menig CDA-politi-
cus (Schouten zelf is van
CDA-huize) moet die 'ruil
beurs' volgens Débéjé uit
monden in een convenant,
waarin de afspraken worden
vastgelegd. Schouten is ervan
overtuigd dat in Nederland,
met z'n 'gematigde' vakbon
den, zo'n sociaal akkoord kan
worden gesloten.
Schouten vindt de huidige
situatie in ieder geval onaan
vaardbaar. De overheid heeft
niet de moed de loonbelasting
te verlagen, de WIR blijft een
bodemloze put waarin jaar
lijks miljarden verdwijnen
als sneeuw voor de zon, de lo
nen dreigen door vakbonds-
eisen te hard te stijgen en de
overheid stoot duizenden ba
nen af. Schouten noemt het
financieel en sociaal-econo
misch beleid van het huidig
kabinet dan ook een absolui
'dieptepunt'.
De reactie van topadviseu
Rutten is een eerste vinger
wijzing dat ook Schouten-II
dezelfde weg zal gaan als
afleveringen I en II: naa
stoffige bureauladen
Haagse departementen en ir
de prullebakken van de
geleerde collega's.
Want de 'nieuwe zakelijk
heid', zoals door Rutten
formuleerd en door het kabi
net in de praktijk gebracli
wordt inmiddels beleden doo
vrijwel iedereen, die iets
de Haagse melk te brokkele
heeft.
En de collega's? Ach, de
erkent dat Schouten onge
twijfeld grote verdienste
heeft, maar dat zijn denk
beelden niet altijd stroke
enkeling
herhalen
(Halberstadt)
dat de Tilburgs
nen-aan-de-top (Heertj
Pen) zullen Schouten w
weer de hemel inprijzen.
En Schouten zelf? De eer
ste keer dat hij economen
politici met een heilspla'
AMERSFOORT (ANP) - Bij
foort is donderdag het gas
voor ontwapening en geweldl
tober 5,72 gulden op de BTW
houden als protest tegen he
kruisraketten in ons land.
In het pand zijn ook het Vr<
begeleiding bij dienstweigen
ring Defensiebelasting geves
en Vrede zal vijf werkdagen
Gedurende deze tijd zal
worden voor de bewoners
Woensdrecht, waar de winte
omdat de politie regelmatig b
bij huisraad in beslag neem
haar leden op financiële steur
van het vredesactiekamp.
Van een onzer verslaggevers
met de werkelijkheid. De a DEN HAAG Iedereen is
der wijst op het gebrek a goedgekeurd voor de militaire
harmome in de samenlev lienst zal haJ{ jaar voor.
waardoor Schoutens plann tet Wj of zjj de ka£erne bin_
aenkomt een tweede keuring
moeten ondergaan. Staatse
cretaris Van Houwelingen wil
,xr„„r« 'rik gaan uitvoeren.
Gebleken is dat dienstplich
tigen in de dikwijls ruime pe
riode die ligt tussen keuring
opkomst, lichamelijk of
verrast baart dat nog veel op Psychisch iets kunnen oplo-
zien maar niet meer dan da P00-
Bovendien rijdt Wagner, V®
de gelijknamige (staats)com
missie, hem op hetzelfde ma
ment met diens 'nieuwe, eca
nomisch elan' in de wielen.
De tweede keer wac!
Schouten niet eens de reactie
af. De wonderen zijn immef
- ?'^DS enkele weken sluiten twe
hu" programma's af met 01
"a9 zolang het gebeurt met eerlijl
setting. Uitgaande van die criteria
5nze nationale driekleur tijdens he
ornfaaid ziet tot een vlaggetje, sch
ische AVRO-vlag en op de achte
WRO-vignetten, denkt heel gem£
Sjvikt wordt als een probaat midi
heitjes. De omroepen wijzen zulke
pessismistische kijk op poli
tiek en samenleving,
Nu steekt hij ook niet or
der stoelen en banken da
zijn politiek-maatschappe
lijke 'ruilbeurs' weinig
maakt. Maar wat hem mis
schien nog het meest aan W
hart gaat is dat zijn leerlir
van z'n colleges hebben itx-
gepikt dan hem lief zou zijn
gen blijkbaar toch minde J'aardigd van de hand en gaan of
]"jj proberen te verenigen wat ons
>cheidt'. Zo lusten we er nog wel e
'ostbaar bezit om er omroepen rr
Ren niet zo ver verleden leert waan
