h
Alain Prost nadert Jacky Stewart
tbank
DRIE KEER WERELDKAMPIOENE
VIJF KEER BESTE VAN EUROPA
t grote
lië
NOG TWEE GRAND PRIX-ZEGES VERWIJDERD VAN FAMEUS RECORD
RUDAG 23 JANUAR11987
ten/Hermann I
ten zesdaagse
Stuttgart
avoudige
ist
vratilova
zeheim
lateurvoetbalj
elast
Vaste lijn
Gek
Negatief
Tevreden
Nieuwe Sjoukje?
t
T47
AGIN^PORTÏ
iKessels
ewondering en ver.
te kijken.
Kprezen. Veel lof is
or Van der Gijp en
alona ook nadrukkelij]
ijker van de Italiaai
;espeeld hebben. h<
inds elftal heeft, mi
n de eerste helft,
;nde indruk achtergi
Zou dit dan het natii
ilftal-in-opbouw ziji
er Michels in alle
nheid sprak? dat is
e, het elftal staat ei
leert de Corriere del
rGART (SID) Jo
en Roman Herma
Lie) hebben woensdag
le vierde zesdaagse va
art gewonnen. Het du
de zesdaagsen van Keu
Bremen als tweede eli
verzamelde 224 punti
isco Moser en Anthon
(Ita/GBr) vverde
met 74 punten,
plaats, met een rond
stand, ging naar Did
u en Danny Clarl
Aus) met 180 punten
Pijnen, die met
Gert Frank een kopp
e, eindigde als vier
punten.
ig van de zesdaagse van I
1. Kristen/Hermann (WD1/L
en, 2. Moser/Doyle (Ita/GBr) 1
ronde: 3. Thurau/Clark (WD
4. Pijnen/Frank (Ned/Den) 8
de/Tourné (Bel) 82, op twee ra
iolten/Bincoletto (WDl/Its) 111
iden: 9, Van Vliet/Steve:
Etoi
pet
om
\issen 1959 en 1965 was ze het troetelkind
an de natie. Nederland was trots op zijn
^gezonde, goedlachse en eenvoudige
®id die Europese, wereld- en Olympische
,tels kunstrijden verzamelde als betrof het
garebandjes. Sjoukje was een begrip, was
nd aan huis in elk gezin. Met ijzeren zelf-
iscipline en Spartaanse trainingsschema's
iad ze zich opgewerkt naar de wereldtop,
aar ze bleef spontaan, vriendelijk, eenvou
dig. De roem had haar onberoerd gelaten.
Dat sprak de mensen aan. Sjoukje bleef la
chen, bleef vooral zichzelf. In 1964 stapte ze
over naar de ijsrevue, waar veel geld werd
betaald voor de diensten van de Olympi
sche kampioene. Tot 1973 trok ze de wereld
rond met 'Holiday on Ice', amuseerde hon
derdduizenden met haar schaatskunsten.
Dat was in de tijd dat de Eurohal in Valken
burg nog zes weken aan een stuk uitver
kocht raakte als Sjoukje en haar collega's er
hun tenten opsloegen. Daarna verloren we
haar een beetje uit het oog. Ze koos voor
een anoniem nomadenbestaan aan de zijde
van haar levensgezel Karl Kossmayer, telg
uit een beroemd Zweeds geslacht circus-ar
tiesten. Sjoukje verkocht limonade en cho
colade in de pauzes tussen de voorstellin
gen, leefde in een kleine caravan die werd
voortgetrokken door een grote Chevrolet.
Dat was twaalf jaar geleden. Sjoukje leek
verloren voor het vaderlandse kunstrijden,
zeker toen ze begin tachtiger jaren met haar
vroegere rivale Joan Haanappel bij de
schaatsbond een plan indiende om het ver
van de wereldtop weggedreven bescheiden
nationale talent weer in de lift te helpen. De
bestuurders keurden het plan geen blik
waardig. Sjoukje haalde de schouders op
en gaf al haar aandacht aan haar 2 dochters
Rosalie en Katja. Tot 2 jaar geleden, toen
nieuwe KNSB-bestuursleden haar schoor
voetend kwamen vragen adviseuse te wor
den van de sectie kunstrijden. Sjoukje was
sceptisch na haar eerdere ervaringen, ging
aarzelend op het verzoek in. Nu is ze razend
enthousiast. Ze was onlangs zelfs even op
televisie om van haar geestdrift te getuigen.
Een interview.
jILVERSUM - Op haar vest,
lak boven het vignet van de
rdingfabrikant met de drie
iirepen, heeft ze haar ridder
de gespeld. Ze kreeg hem
jtgereikt op de dag dat haar
ader werd begraven. Dat was
- j, 1964. In Innsbruck was ze
naar voetbal. jlympisch kampioene gewor-
Koningin Juliana, prins
iemard en de prinsessen Bea-
jix en Margriet waren spe-
iaal naar Oostenrijk gereisd
Irëor Rijkaard, dlerieh Sjoukje te zien winnen. In
- jterviews verklaarde ze haar
liionende kür alleen voor de
ioningin te hebben gereden.
|itn hoogtijdag in haar leven.
Ridder in de Orde van
jjranje Nassau werd ze bij te-
in het schaatsgekke
Ëderland. Sjoukje Rosalie
[icissmayer-Dij kstra is trots
haar onderscheiding, trots
Si haar leven. Haar huis in
iilversum, vlakbij de televi-
Utudio's, hangt vol met in
gelijste foto's uit een glorieus
Lrleden, zilveren borden, me-
lailles en oorkondes. Een vi-
jeoband en klappers vol knip
te houden haar successen
[aider grij pafstand.
Op straat wordt ze nog
jeeds aangeklampt door men
us die haar danken voor
bn'. In tegenstelling tot de
Lpsporters van de jaren tach-
:g zegt Sjoukje die herken-
|jing prachtig te vinden.
„Het verrast me nog steeds
mensen me aanspreken en
|ït doet me goed", zegt ze eer-
ijk „Ik ben dankbaar dat ik
[sveel mensen een plezier heb
met iets wat ik zelf
fel erg fijn vond. Dat mensen
Le aanspreken zie ik als een
luk erkentelijkheid voor wat
L voor hen betekend heb.
keilmensen die klagen over
[iemis aan privacy en opdrin-
supporters begrijp ik
liet Ze leven bij de gratie van
rd publiek. Belangstelling
an de mensen hoor je leuk te
linden".
iHandelsmerk
Ze zegt het met die ontwa
rende lach die altijd haar
|indelsmerk is geweest. Naast
s eeuwige blossen op haar
I langen. Die heeft ze nog
■steeds. Over enkele dagen
■wordt ze 45 jaar en ook op die
leeftijd straalt ze gezondheid
lit
Net als vroeger, toen ze al
lm 6 uur 's morgens de ijsbaan
|(fzocht om te trainen. Zes uur
g, week na week, maand
|a maand, jaar na jaar. Ze be-
i op haar zesde met kunst-
ien en brak meteen haar
Iten. Maar ze ging door. Eerst
|j Amsterdam, later in Den
g en Londen. In de zomer
i ze aan hoog- en versprin-
Haar vader was arts in
Jtaistelveen, kon het dure
istschaatsen betalen. Nu
|iet ze wat het betekent als er
i geld is. De KNSB werkt
«teen jaarbudget van 100.000
lalden. Daar kun je weinig
doen. Zelfs een optimisti-
|s:heSjoukje Dijkstra niet.
Ze zegt: „De talenten van nu
ainen twaalf uur per week,
trainde zes uur per dag. Dat
i noodzakelijk om de wereld-
f'P te halen. Regelmaat is het
llMeim. En doorzettingsver-
- Ook ik heb jaren ge-
gffld dat het niet zo goed ging.
IJJaar ik bleef het leuk vinden.
talenten van nu moeten
["rat naar school en daarna
|»aar zien of er nog plaats
r°°r ten is op de ijsbaan. Bo-
pdien moeten ze vaak uren
om te kunnen trainen.
Jat stimuleert natuurlijk niet.
zou al heel veel gewonnen
Sjoukje als gids
brug
Russen en Amerikanen
'Vandaag de dag wordt er zo veel meer verdiend. Maar je moet alles zien in de tijd waarin je leeft'.
IOURNE (ANP/Reut
iet damestoernooi bij
om de open Austn
stitels, zijn grote verra
n dit jaar uitgebleve
de halve finales verlii
volgens de regels,
rtina Navratilova had
s twee sets nodig tege
zeedse kampioene Cataj
-indqvist: 6-3, 6-2. Haa
(_ere landgenote Har
likova speelde weer een
uiterst merkwaardif
maar kreeg op he
moment het ritme we
kken om de Westduit
lia Kohde alsnog te verj
6-1,0-6,6-3.
Uitslagen
lubbelspel, halve finales: Sti
'Anders Jarryd (Zwe) - Paul'
(VSt)/Christo van Rensb
•3, 7-6, 6-3, Peter Doohan/L»u
(Aus) - Ken Flach/ Robert
St) 6-1,3-6,8-1,4-6,10-8.
enkelspel, halve finales:
tlova (VSt) - Catarina Lindqv.
-3, 6-2, Ha na Mandlikova (Tfl)
i Kohde (WD1) 6-1,0-6,6-3.
T (ANP) - De
in verband met
e gesteldheid van i
11e voor zaterdag en
geprogrammeerde «""1
zijn als ze de reistijd konden
besteden aan oefenen. Mijn
ideaal is het opzetten van een
kunstrijschool naar het voor
beeld van een turn-internaat.
Van 7 uur 's morgens tot 12
uur trainen en in de middag
uren een schoolopleiding. Er is
talent genoeg. Het ontbreekt
alleen aan geld om hen vol
doende ijs-uren te laten ma
ken. Zo'n kunstrijschool moet
er komen, anders blijft het al
leen bij meedoen op Europese
en wereldkampioenschappen".
Sinds Sjoukje adviseuse is
van KNSB wordt er gewerkt
volgens een vastomlijnd plan
waar vijf jaar niet vanaf ge
weken zal worden. Het gaat
goed, vindt ze zelf.
Haar eerste daad was het
inhuren van de befaamde
trainer Gerschwiler, de man
onder wiens leiding ze zelf we
reldkampioene werd. Gersch
wiler bracht alle Nederlandse
trainers en trainsters op een
lijn en constateerde na een
jaar grote vooruitgang bij het
Nederlands talent. Trainers en
de KNSB werken in perfecte
harmonie samen. „Gelukkig
maar", zegt Sjoukje Dijkstra.
„Als er in de top al haat en
Sjoukje Dijkstra werd in haar carriere
drie keer wereldkampioene kunstrijden,
vijf keer Europees kampioene, een keer
Olympisch kampioene en zes keer kam
pioene van Nederland. Ze loste in 1959
Joan Haanappel af als de beste kunst
rijdster van ons land. In 1960,1961,1962,
1963 en 1964 was ze de beste van Europa
en in 1962,1963 en 1964 werd ze wereld
kampioene. 1964 was haar beste jaar.
Naast de wereld- en Europese titel won
in Innsbruck Olympisch goud. In 1960
had ze al een zilveren medaille gewon
nen op de Olympische winterspelen.
Diane de Leeuw, een Canadese met een
Nederlands paspoort, zorgde er in 1975
met het winnen van de wereldtitel voor
dat Nederland weer even meetelde in de
wereld van het kunstschaatsen. De
Leeuw won voor eigen publiek in 1976
Olympisch zilver tijdens de Olympische
spelen in Montreal. Sindsdien telt het
Nederlandse kunstschaatsen internatio
naal niet meer mee.
nijd is hoe moet dat dan aan
de basis? In het verleden zijn
er veel trainerswisselingen
geweest. Allemaal hadden ze
hun eigen methodes en opvat
tingen, maar een vaste lijn
was er niet. We willen het
kunstrijden vanaf de bodem
opnieuw opbouwen. Als er nu
een meisje doorbreekt naar de
internationale top zouden we
dat prachtig vinden, maar het
doel is een brede aanwas van
talent te realiseren. Een brede
basis, waardoor er steeds een
natuurlijk opvulling komt. De
resultaten zijn tot dusver be
moedigend. In vergelijk met
de landen die met dezelfde
problemen kampen doen wij
het beter. De kloof met landen
als Amerika en Rusland blijft
natuurlijk enorm, maar daar
moeten we ons niet blind op
staren. Als de organisatie goed
is, moet ook dat gat te dichten
zijn. Maar dan moet er veel
veranderen. In de zomer is er
in heel Nederland één ijsbaan
beschikbaar. Veel te weinig
natuurlijk."
Nederland is een niet vrien
delijk land voor topsporters.
Sportman of -vrouw zijn als
dagvulling wordt abnormaal
gevonden. De miljoenen ver
slindende wervingscampagne
om de Olympische Spelen
naar Amsterdam te halen
heeft aan dat beeld niets kun
nen veranderen.
Wie op topniveau wil spor
ten moet dat zelf weten, maar
vooral niet op medewerking
rekenen. In een land waar top-
volleybalwedstrijden worden
afgebroken omdat de zaaitijd
op is en het derde veteranen-
team het volgende uur heeft
gehuurd, mogen topsporters
niks verwachten. Recreanten
hebben voorrang op de ijsba
nen. De serieuze sporters moe
ten zich aanpassen. Wie 5 uur
per dag traint wordt voor gek
versleten. Er is geen topsport
klimaat. Nederland telt 22 ijs
banen, in de zomer is er nog 1
open. Alle talenten moet dan
naar Den Bosch reizen om hun
techniek te onderhouden.
In 1975 zei Sjoukje Dijkstra:
„Als ik trainster zou worden,
zou ik honderd procent inzet
eisen. De kinderen moeten zelf
willen. Dat is bij de meesten
- F0T0AUDET.
niet het geval. Ze worden ge
stuurd door hun ouders die het
prachtig vinden als hun doch
tertje schaatskampioene
wordt. Het meisje zelf vindt er
niets aan. Van mij zal ze dan
ook niks leren".
Twaalf jaar later denkt ze
er anders over. „De jeugd wil
trainen. Uren aan een stuk.
Het ontbreekt alleen aan de
mogelijkheden. Er wordt in
Nederland vaak negatief ge
daan over topsport. Dat vind
ik jammer. Op televisie en ra
dio komen alleen mensen aan
het woord die kritische gelui
den laten horen. Natuurlijk,
het kan allemaal zo veel beter.
Maar moeten we daar over
blijven zeuren? Het is belang
rijk dat de talenten zien dat er
toch mensen zijn die proberen
iets voor hen te doen. Er is mij
vaak gevraagd wat ik alle
maal heb moeten laten toen
ikzelf nog schaatste. Flauwe
kul. Wat heb ik gemist dan?
Uitgaan? Dat kan toch later
ook nog. Ik heb nooit iets hoe
ven te laten omdat ik 6 uur per
dag trainde. Je krijgt tegen
woordig niks meer voor niks.
Wie goed piano wil spelen
moet ook uren studeren. Ge
lukkig is er nog steeds veel
jeugd die geweldig gemoti
veerd is om de top te halen.
Hen moeten we helpen."
Sjoukje Dijkstra draaide
acht jaar als 'koningin' mee in
de ijsrevue. Met 'Holiday on
Ice' zag ze de hele wereld.
Naast haar echtgenoot Karl
Kossmayer hield ze ook een
mooie spaarcent aan het
show-avontuur over.
Toch staan de bedragen die
Sjoukje in de tweede helft van
de zestiger jaren verdiende in
geen verhouding tot de som
men die tegenwoordig betaald
worden aan de toppers. De
eerste miljonairs zijn intussen
van het ijs gekomen. Is ze niet
bedroefd dat ze te vroeg gebo
ren is en het grote geld is mis
gelopen? Sjoukje glimlacht:
„Dat wordt me vaak gevraagd
en ik kan kort zijn in mijn
antwoord: nee. Ik was tevre
den met wat ik kreeg. Natuur
lijk, vandaag de dag wordt er
zo veel meer verdiend, maar je
moet altijd alles blijven zien in
de tijd waarin je leeft. Ik rela
tiveer dat sterk. Ik heb ner
gens spijt van".
Het kunstrijden in Neder
land stelt internationaal niks
meer voor. Het Nederlands
kampioenschap afgelopen
weekeinde in Zoetermeer
werd slechts bezocht door een
handvol ouders en vrienden
van de deelnemers. Wereld
en Europese kampioenschap
pen scoren de laatste jaren
hoge kijkcijfers halen op tele
visie.
Sjoukje Dijkstra: „Kunstrij
den heeft alles wat sport aan
trekkelijk maakt: show, mu
ziek, gratie, spektakel, ritme
en de meisjes zien er leuk uit.
Als het niveau goed is zal die
prikkelende combinatie altijd
mensen aanspreken. Vandaar
dat ik probeer op mijn manier
Nederland weer uit het dal te
halen. In het belang van de
kinderen hebben wel hele
strenge tests opgesteld en
voorlopig afgezien van deel
name aan de grote toernooien.
Wat heeft het voor zin ze naar
wereldkampioenschappen te
sturen en ze daar te zien af
gaan? Wie is daarmee ge
diend? We schrijven onze ta
lenten liever in voor toer
nooien waar ze tegenstanders
van hun niveau treffen. Met
een mooi resultaat kunnen ze
op die manier aan hun zelf
vertrouwen werken. We hopen
rond 1990 weer op bescheiden
niveau internationaal te kun
nen aansluiten. Dat is het stre
ven".
In 1990 is haar oudste doch
ter Rosalie Sjoukje 15 jaar, een
jaar jonger dan ze zelf door
brak naar de wereldtop. Rosa
lie schaatst twee jaar en lijkt
als twee druppels op haar
moeder, wier tweede voor
naam ze meedraagt. Ook
Sjoukjes jongste dochter Katja
schaatst. Is er een nieuwe
Sjoukje op komst?
„Ik heb mijn kinderen nooit
gedwongen om te gaan
schaatsen", lacht ze, „maar ik
vind het heel erg leuk dat ze er
plezier in hebben. Mijn doch
ters zijn uit zichzelf meege
gaan naar de ijsbaan. Kenne
lijk hebben ze die bacil van
hun moeder meegekregen. Het
is nog te vroeg om te zeggen of
ze talent hebben. Ik ben geen
waarzegster. Feit is dat ze hu
meurig worden als ze om wat
voor reden ook niet kunnen
schaatsen. Het zou natuurlijk
hartstikke mooi zijn als ze in
de voetsporen van hun moeder
kunnen treden, maar zonder
topprestaties zal ik ook trots
op ze zijn".
len in het amateurvoe'Jn
pst. Ook de wedstrijd'»
landelijke jeugdcomP411'!
aan niet door.
afdelingen van de 1
;n eveneens het PJ'
ma voor zowel zatero l|
indag geschrapt.
het geval van Rep
ranse belastingdienst
gelegd op zijn onroet
De opbrengst van
oop van zijn huis
t-Etienne werd doof
le dienst in beslag 8
Zijn twee apparterne
orsica zijn door de D*
rderd. Rep toonde
lerdag tevreden me
ige ontwikkeling- v
cent dat ik zonder r
krijk weer in kan. W
wel een pak van L
Het dossier Rep is I
n Frankrijk gesloten
1
"tle7^S ar me ttiel wat, maar zolang ik een for-
|Den' "contract heb, zal ik daar geen toestemming voor krij-
- FOTO ARCHIEF DE STEM.
HOOFDORP (ANP) - Alain
Prost verscheen vorige week
in de tv-studio te Aalsmeer
voor de opnamen van 'Wedden
dat'. De kleine Fransman, we
reldkampioen formule 1 in
1985 en 1986, had eerder thuis-
gehoord in 'De eerste de beste'.
Prost, in de oogsttijd van zijn
coureursloopbaan, is op re-
cordjacht. Aan stoppen denkt
hij niet, nu een fameus record
voor het grijpen ligt. De 31-ja-
rige coureur heeft na zeven
seizoenen formule 1 het over
winningenrecord van de be
faamde vliegende Schot Jacky
Stewart in het vizier. Stewart
won 27 Grote Prijzen, Prost is
op gelijke hoogte gekomen
met Lauda: 25. Het duo Ste-
wart/Lauda heeft ook drie
wereldtitels achter de naam,
altijd nog twee minder dan
Fangio. De twee van Prost,
kopman van de McLaren-stal,
lijken in aanmerking te ko
men voor uitbreiding.
Prost was dinsdag enkele
uren naar Nederland gekomen
om publicitaire munt uit zijn
tweede achtereenvolgende
wereldkampioenschap te
slaan. Met anderhalf uur ver
traging arriveerde hij voor
een persconferentie, die hij
professioneel afwerkte.
Hoofdmoot van het gesprek,
waarvan hij er vorige winter
naar zijn zin te veel voerde,
was zijn motivatie. „Mijn
grootste motivatie voor het
seizoen 1987 is het verbeteren
van het overwinningenrecord
van Stewart. Ik ben er dicht
bij. Dat moet te halen zijn. Die
derde wereldtitel op rij lokt
ook. Williams en Lotus zullen
weer mijn grote concurrenten
zijn. Met name de Williams-
stal zal alles op alles zetten.
Afgelopen seizoen was hun
auto eerlijk gezegd al iets be
ter. Dat voordeel had ik in
1985. Competities worden ech
ter ook door andere dingen be
slist", zei de coureur.
Het woord 'stoppen' komt
voorlopig niet voor in het vo
cabulaire van Prost. Halver
wege het seizoen 1986 dacht hij
nog aan een rustjaar. „Er wa
ren toen problemen in de
McLaren-stal door het vertrek
van ontwerper Barnard. Bo
vendien was de houding van
motorenleverancier Porsche
toen afstandelijk. In augustus
zijn ze echter partners van het
team geworden en ik ver
wacht, dat mijn klaagzang
over de motor voorbij zal zijn.
Ze gaan het vermogen en het
verbruik aanpakken. Ik denk,
dat Porsche in 1989 ook de
nieuwe atmosferische motor,
zonder turbocompressor, gaat
leveren. Ik stop alleen, als
mijn motivatie verdwenen is
of als ik geen goede wagen
vind. Voorlopig is dat weer in
orde, al is het moeilijk om je
telkens weer op te laden. Na
zeven, acht jaar in de top
wordt het moeilijk. Dan wil je
wel eens wat anders. Wat mij
betreft voor een jaartje maar.
Lange-afstandsraces doe ik
niet. Parijs-Dakar lijkt me
wel wat, maar zolang ik een
formule 1-contract heb, zal ik
daar geen toestemming voor
krijgen".
Prost begint volgende week
op het circuit van Estoril (Por
tugal) weer met testritten met
de McLaren, die weinig veran
deringen kent voor ster-ont
werper van Brabham, rolt er
geen volstrekt nieuw produkt
de garage uit. „Wij bouwen
nooit een volledig nieuwe
auto. De bestaande is goed.
Wij zoeken naar verbeterin
gen, aanpassingen.
De monocoque blijft het
zelfde, de stroomlijn zal ver
anderen door de bouw van een
kleinere tank. Ook de ophan
ging wordt verbeterd. We
moeten blijven zoeken, want
we leveren een stuk van onze
voorsprong op het gebied van
banden in. Voortaan krijgen
alle teams dezelfde banden.
Voor de tweederangs teams
heeft dat een voordeel, maar
verschillen zullen er altijd
blijven. Ook straks in 1989, als
de turbo's verdwenen zijn en
de motorvermogens meer ge
lijk worden. Zolang er formule
1 is, bestaan er verschillen tus
sen de top en de rest van het
veld. Voorheen was die top
nog wel eens smaller. Ik ben al
heel tevreden dat we momen
teel met vijf man om de we
reldtitel concurreren", aldus
Prost, die nog steeds niet weet
wie de opvolger van zijn ge
stopte teammaat Rosberg
wordt.
De Zweed Stefan Johans
son, gepasseerd bij Ferrari, is
een kandidaat. Ayrton Senna,
de vurige Braziliaan, is ook
nog in beeld. De laatste is een
collega-toprijder, geen knecht.
„Lauda en Rosberg waren ook
topcoureurs en teamgenoten.
Als dat beter is voor het team
vind ik het oké".
