Verzuren naaldbossen
is helemaal niet erg9
KRO-VOORZITTER BEN SCHMITZ:
Hendrik Colijn waj
meer dan de boei
van de crisisjaren
1
Hermans 'laat zie
niet intimideren
J
Voorzichtig
Simonis
Samenwonen
'LEVE DE DIEREN', NIEUW BOEK VAN MID AS DEKKERS
Eik
F&raomier
Dierentuinen
DOCUMENTAIRE IN TWEE DEll
K.
NEDERLAND 2
19.12
DUITSLAND 1
iske en Wiske: De glai
DINSDAG 13 JANUAR11987
„Af en toe heb ik zin flink uit te halen,
maar je moet Je inhouden"
Nico Richard, butlet
T2 PAGINA GID
[INSPAG 13 JANUAR11987
Door Jan Koesen
De KRO is in deemoe
dige vreugde het
nieuwe jaar ingegaan.
Bijna 6300 leden erbij,
ja, zelfs een record
valt er te noteren:
639.156 leden.
Een kwarteeuw heeft het
oude record van 632.870
standgehouden (1962).
En dat in een tijd waarin
hemelzenders omlaag stralen,
de hekken rond Hilversum
zijn gesloopt, het begrip 'zuil'
veel van zijn betekenis heeft
verloren, de mensen geen cen
ten kunnen of willen uitgeven,
de videotheek om de hoek
spanning, seks en sensatie
brengt, de huiscomputer
strijdt met de kijker om ge
bruik van het tv-toestel, de
kabel vele buitenlanden in de
huiskamer brengt, de com
merciële televisie zijn kop om
de hoek heeft gestoken en Het
Bestel Zelve wordt aangevre
ten door de tijd, de trend en de
politiek.
KRO voorzitter MrBen
Schmitz zet het tengere lijfje
behoedzaam aan de vergader
tafel. Een klein, muizig kopje,
een zachte stem, het type van
de zachte intellectueel. Toch is
Schmitz een van de azen van
ons bestel, al timmert hij niet
zo luidruchtig aan de weg als
menig collega in die Kermis
der IJdelheid die Hilversum
vaak is.
Geen strijdkreten, geen
vuisten op tafel, geen stunts,
geen ego-getrip. De KRO heeft
echte denkers in dienst, zwij
gende pijprokers die verward
opkijken als je hen vraagt hoe
laat het is, die de dagelijkse
gang van zaken aan hun adju
danten hebben overgedragen
en vermoedelijk niet eens de
knoppen van een videorecor
der kunnen vinden.
'Ik zie toch een soort
religieuze herbeleving'
Ja, het gaat de KRO redelijk
goed. Nee, dit record was niet
onverwacht. Al sinds de Jaren
Zestig klimt de katholieke om
roep voorzichtig omhoog, met
een kleine terugval in het be
gin vöh dëie decade toen de
depressie voelbaar werd. „De
lijn is eigenlijk altijd continu
omhoog gegaan, maar ik ben
al uiterst blij als ons bestand
zo blijft als nu", zegt Schmitz.
De voorzitter vreest de
nieuwe indeling van de 3 net
ten niet, waar hij, samenwo
nend met andere principiële
A-omroepen VARA en NCRV,
moet opboksen tegen de amu
sementsmachine van AVRO,
TROS en Veronica. „Ik denk
dat we ook bij die drie televi
sie-netten in de race zullen
blijven, dat we een behoorlijke
Mr.B.A. Schmitz, voorzitter van de KRO: „Er zijn binnen de katholieke gemeenschap an
dere geluiden die wij ook dienen te signaleren". foi&kHo'
veer van onze mond kunnen
blazen. Ik zie toch een soort
van religieuze herbeleving,
een kentering in de maat
schappij. Onze Programma
Advies Raad is al twee jaar
bezig met die kentering. Die
ontwikkeling is niet institutio
neel, zo daalt het kerkbezoek
nog altijd, maar er is kennelijk
behoefte aan iets anders dan
het puur materiële."
Er zal altijd behoefte blijven
aan belijdende omroepen,
vindt de voorzitter. „En ik
vind het fijn dat we groeien,
maar het gaat me niet alleen
om 600.000, of 500.000 of
700.000 leden. Het gaat er ook
om dat omroepen als KRO,
NCRV, VARA, EO, VPRO en
ook de NOS -die NOS reken ik
er zeker bij- voldoende moge
lijkheden krijgen van de over
heid. In de nieuwe media zie ik
voor ons op zich geen bedrei
ging. Maar het zal moeilijker
voor ons worden als de men
sen gaan denken dat je met
Coca Cola alles kunt betalen,
en dat vanuit deze houding de
druk ontstaat op de Politiek
om onze financiering in ge
vaar te brengen."
Net als zijn VARA-collega
Marcel van Dam moet Ben
Schmitz niets hebben van
commerciële televisie. „Kij
kend naar Amerika zie ik toch
dat vrijwel alle grote net
works zwaar door de commer
cialiteit beïnvloed worden. Er
is daar maar één publieke om
roep, en die kan het hoofd
nauwelijks boven water hou
den. Ik geloof niet zozeer in die
vrije krachten, omdat daar
een absoluut verloederende
uitwerking van uitgaat. Infor
matie geven brengt per defini
tie met zich mee dat dingen
naar voren worden gebracht
die onaangenaam van karak
ter zijn en zulke zaken finan
cieren zichzelf nu eenmaal
niet. Kijk maar eens naar Ita
lië, waar de commercie volle
dig vrijgelaten is. Niet alleen
zijn de kijkcijfers van de RAI
gedecimeerd, maar voorts zie
je ook dat de RAI genante po
gingen doet zich met populari-
satie te herstellen. En boven
dien doet de overheid in Italië
grote moeite om het verloren
terrein voor de RAI terug te
winnen. Ook in zaken als ge
zondheidszorg en onderwijs
zou onherroepelijk verloede
ring optreden als die vercom-
mercialiseerd zouden wor
den."
Wij moeten, zegt Schmitz,
niet alleen het theoretische
recht hebben op vrije me
ningsuiting, maar ook prak
tisch daartoe in staat gesteld
worden. Bijvoorbeeld via een
publieke omroep. En dat kan
alleen als de financiële bijl
niet neerploft op ons be
schermde bestel. Ook hier is
geld de wortel van alle kwaad.
De KRO heeft één artikel
dat verder geen omroep in de
aanbieding heeft. De K van
Katholiek. In hoeverre is de
KRO gebonden aan de bis
schoppen of de uitspraken van
de Paus? Volgt de KRO de lijn
Simonis-Gijssen, of die van
Alfrink-Bluyssen? Zeggen le
den op na de recentelijke op
merking van Simonis over het
feminisme? (passief eitje en
actief zaadje). Wat is belang
rijker: Trouw aan de kerk of
journalistieke onafhankelijk
heid? Deze vragen stapelen
gloeiende kolen op de kop van
de voorzitterlijke pijp.
„De uitspraak van Simonis
is in onze berichtgeving niet
onopgemerkt gebleven. Over
het algemeen kennen wij het
begrip hoofdredactionele com
mentaren niet, misschien dat
we daar eens naar toe moete-
n...Onze houding valt overi
gens af te lezen aan de mate
waarin we iemand aan het
woord laten. In RKK-verband
(KRO plus Kerken) vullen we
zendtijd in opdracht van de
bisschoppen. En we hebben
daarbij een afspraak dat de
bisschoppen niet rechtstreeks
in contact met de programma
makers treden, maar zich tot
de leiding richten. Ook in de
KRO hebben ze geen vinger in
de pap in de trant van 'Zijn
jullie nou helemaal
In onze doelstelling staat
overigens dat wij Gods Woord
doorgeven zoals deze door de
katholieke kerk wordt beleefd.
Nu is de Kerk breder dan de
bisschoppen, maar je kunt niet
ontkennen dat de bisschoppen
de eersten zijn Ik zeg u dat wij
een podium willen zijn onder
de primaat van de eenheid,
maar dat betekent geen zeep
kisten werk. Wij vernemen de
thema's van de bisschoppen.
Dit gehoord hebbende, gaan
wij hier zelf gestalte aan ge
ven. Wij gaan geen bestellin
gen ophalen. Het kan inder
daad zijn dat we achteraf van
een bisschop te horen krijgen
dat iets hem niet heeft aange
staan, maar die kritiek is uit
sluitend achteraf. In de RKK
zijn we echter wel beperkter
dan in de KRO".
De Paus verbiedt uitdruk
kelijk ongehuwd samenwo
nen, de pil enz. Hoe kan de
KRO dan series uitzenden
waarin mensen die zich hier
aan overgeven, in sympathie
gevolgd worden?
„Er is geen roman denkbaar
zonder een verhouding die
volgens alle normen moet
kunnen. En indien er zulke
uitspraken zijn als die van de
paus, dan zijn er ook binnen de
katholieke gemeenschap an
dere geluiden die wij ook die
nen te signaleren. Ik verwijs
als voorbeeld naar de Indone
sische bisschoppen over ge
boorteregeling. Maar Graham
Greene en Frangois Mauriac -
toch uiterst katholieke schrij
vers- deinsden er ook niet
voor terug om allerlei situaties
te beschrijven die door deze
uitspraken getroffen worden.
Wij als KRO kijken naar het
leven zoals dat leven zich aan
biedt. En ik denk dat wij als
KRO hierin voor honderddui
zenden een rol spelen, en daar
bedoel ik niet alleen de leden
mee. Wij volgen het leergezag,
maar aan andere, relevante
opvattingen besteden wij ook
aandacht. Er zijn situaties die
niet stroken met de normen,
maar die ontlopen wij niet."
Door Cees Maas
Het gaat de goede kant op
met de natuur, zelfs de zure
regen helpt een handje mee.
Van wie anders dan van de
vaak verguisde maar min
stens zo vaak geprezen bio
loog Midas Dekkers kan die
stelling afkomstig zijn? In
zijn nieuwe boek 'Leve de
dieren' schopt Dekkers, zoals
we dat van hem zijn gewend,
weer tal van heilige huisjes
omver. Het probleem van de
zure regen bijvoorbeeld.
De pest voor de naaldbos
sen, maar dat is geen ramp,
schrijft hij. „Nederland ver
zuurt. Het ergst verzuurd
zijn de milieubeschermers.
Die klagen. Het bos sterft,
zeggen ze. Dat is niet waar.
Niet hét bos sterft; het naald
bos, dat gaat eraan in Neder
land. Blij toe. Naaldbos hoort
in Nederland niet thuis. Aan
die malle blaadjes kun je al
zien dat naaldbomen stam
men uit droge streken - koud
of hoog - waar een ordente
lijk blad vanwege zijn grote
oppervlak te veel water zou
verliezen."
„Op de grove den na," zo
vervolgt hij, „zijn alle naald
bomen in ons land geïmpor
teerd, vanuit de hele wereld
bijeengeraapt, al naar gelang
het de houtproducenten uit
kwam. Tot overmaat van
ramp is dit exotisch alle
gaartje verbannen naar de
armste gronden van het land,
waar een grasspriet het al
moeilijk heeft. De stakkers
kunnen dan ook nergens te
gen. Stormt het, wat waait er
om? De naaldbomen. Is er
een keverplaag, wat wordt er
opgegeten? De naaldbomen.
Woeden er bosbranden, wat
brandt er af? De naaldbo
men. En nu is er dan zure re
gen. Mooi zo. Opgeruimd
staat netjes. Zo komen we ge
makkelijk van dat malle hei-
palenbos af. Toch zal het ook
hier nog jaren elke dag
kerstmis zijn, voordat storm,
brand, kevers en zure regen
ons van die kerstbomenbos-
sen verlossen."
Als alle naaldbomen ver
dwenen zijn, is er tenminste
weer volop plaats voor de
'ferme Hollandse knapen' zo
als de eik en de wilg die in
het landschap thuishoren,
constateert Dekkers. Hij
vindt overigens wel dat de
zure regen moet worden aan
gepakt, maar voor de natuur
heeft het momenteel voor- en
nadelen. „Om te beginnen
moet de zure regen weer ge
woon luchtverontreiniging
worden genoemd. Vervolgens
moet het probleem nuchter
worden bekeken," stelt Dek
kers vast. Een voordeel is in
zijn ogen dat de zure regen
het feilen van het natuurbe
heer in Nederland wordt
blootgelegd. Te kunstmatige,
te oude bossen met te veel
exoten op te slechte grond
gaan er het eerst aan.
Veel biologen doen boven
staande visie als te simpel af,
maar Dekkers gaat zelden in
de aanval op gevestigde
theorieën zonder zijn argu
menten van een fundament
te voorzien. Ook in zijn
nieuwe boek is een in
drukwekkende lijst van ge
raadpleegde literatuur opge
nomen. In Leve de dieren
proef je zijn diepe respect
voor wat hij noemt de
'nieuwe natuur'. En daar
gaat het prima mee, is de mo
raal van het boek. Niet steeds
zitten zeuren over beestjes
die zijn uitgestorven maar je
verwonderen over de dier
soorten die er zijn bijgeko
men.
Uitsterven is een natuur
lijk proces, wat honderden
miljoen jaren geleden al is
ingezet en onomkeerbaar is.
Waarom zou je ook? De na
tuur herstelt, komt elke klap
op haar eigen manier te bo
ven. Je moet het alleen leren
zien, er respect voor hebben.
Het terrein van de Hoogo
vens bijvoorbeeld, is een
waardevol stukje natuur om
dat daar het zink viooltje
weer bloeit. Bovenop het
zware metaal gaat de natuur
haar gang. Snelwegen zijn in
de visie van Midas waarde
vol voor de natuur anno 1987,
evenals spoorwegen en ruil-
verkavelingsgebieden. Het in
stand houden van afgeras
terde stukken natuurgebied
noemt hij 'bloempottenbe-
leid'.
Na miljarden jaren van
evolutie is de natuur niet
voor een gat te vangen, ook
niet door de mens. Ze krijgt
klappen, maar slaat terug.
Treur niet over het uitster
ven van de dodo maar: „Kijk
liever met bewondering hoe
de faraomier gebruik maakt
van de door ons gebouwde
centraal verwarmde flat-
blokken." Nederland telt
meer bossen dan honderd ja
ren geleden en reigers, kik
kers, merels zie je meer dan
ooit. Tal van diersoorten ma
ken het opperbest, hebben
Midas Dekkers.
zich volledig aangepast aan
de tijd en de mensenmaat
schappij. Nooit kwamen er
zoveel roofvogels als havi
ken, buizerds en sperwers
voor, en van de kant van de
natuurbescherming hoor je
niets dan geklaag! Dat is
Dekkers ten top.
„Er zijn vogelsoorten bij
gekomen in de Randstad,
volgens het rapport 'Rand
stad en broedvogels', en ze
zingen ons toe vanaf schoor
stenen en vuilinsbelten. Ju
belt nu ook de vogelwerk
groep Avifauna West-Neder
land? Nee. Goed nieuws over
natuur kan niet, want daar
mee verwerf je als natuurbe-
schermingsgroep geen
nieuwe fondsen.
Maar, het boek Leve de
dieren is meer dan een bun
deling van afwijkende en
daarom opmerkelijke stand
punten. Dekkers portreteert
vijftig dieren op zijn eigen
bekende humoristische wijze
in een vlotte schrijfstijl
(Edelherten noemt hij 'kap
stokken' en de wasbeer een
'Amerikaanse schooier'). Het
boek leest prettig en verveelt
geen moment. Zijn voorliefde
voor katten en zijn afkeer
van honden, jagers, de bio-
industrie, duivenmelkers en
hengelaars (Dekkers weigert
ze sportvissers te noemen)
zijn vervat in korte verhalen
van een pagina lang. Het
boek is royaal voorzien van
foto's en tekeningen van Ma-
riëtte Le Grand.
In het. boek komt niet tot
uiting of Dekkers nu echt de
pest heeft aan natuurbe
schermers of - een ander on
derwerp - dierentuinen. Hij
laat de kerk wat dat betreft
in het midden, schetst voor
delen en nadelen en relati
veert.
Het gevaarlijkste dier van
Nederland? Niet de vos, niet
de adder en niet de ever,
maar juist de 'grootste
vriend' van de mens, de hond.
Die heeft het record van aan
vallen op de mens op zijn
naam staan. Elk jaar worden
zestienduizend Nederlanders
door een hond gebeten. Soms
zelfs wordt een baby doodge
beten.
Een ander vooroordeel be-
- FOTO DO VISSER
treft fauna-vervalsing. Dek
kers houdt in zijn boek een
pleidooi voor terugkeer van
de wolf op de Veluwe („Ze
zijn nog ongevaarlijker dan
addertjes op de Drentse hei").
Sommige natuurbeschermers
noemen invoer van de wolf in
Nederland echter fauna-ver
valsing die het natuurlijk
evenwicht uit balans doet
slaanDekkers daarover: „Je
ziet verwilderde huiskatten,
nazaten van de Nubische kat
uit Egypte, loeren op Aziati
sche fazanten en Turkse tor
tels. Het is een vreemd even
wicht op de Veluwe, maar
daarom niet minder natuur
lijk."
De ongebruikelijke kijk
van Dekkers op de dierenwe
reld en de organisaties die
zich ervoor inzetten, heeft
hem in de loop der jaren veel
tegenstanders opgeleverd en
er zullen er na lezing van zijn
nieuwste boek zeker veel bij
komen. Maar juist die eigen
visie maakt het boek verfris
send, of je nu een aanhanger
van zijn ideeën bent of niet.
Midas Dekkers: 'Leve de die
ren'. Uitg. Zomer Keunig,
prijs 34,90.
i Sandra Reenter in 'Wedden dat' (Ni
lour).
nicken.
alleen
maar voc
ze schuv
noch wim
de WDR
Picnic' uil
de succes
twee kom
ker en Ro
two Rom
werd in
voor het
treux en
Roos mee i
[ao5
Welwezen
Colijn spreekt het Nederlandse volk toe via de radio.
- FOTO ARCHIEFKI
'eter van Straaten, van huis
\it tekenaar van onder meer
bekende Parool-strip
yader en zoon', wijdt zich
enkele jaren ook aan
muze van het drama.
Vanavond brengt de AVRO
toneelstuk 'Welwezen'
t een uitvoering van Thea
tergroep Centrum. Het ver-
1 gaat over een doodge
wone belastingbetaler, die
op een dag bij een wei-
organisatie vervoegd,
ambtenaren achter het
ket blijken niet in staat de
van de man in te willi-
Met dit stuk schetst
tan Straaten vooral het on-
rennogen van de tegen
woordige welzijnszorg.
23.15
Van onze rtv-redactie
Voor de oudere generatie is
Colijn de man, die aan de
vooravond van de Duitse inval
in 1940 de Nederlanders aan
raadde rustig te gaan slapen.
Er was geen reden tot onge
rustheid. Dat Colijn dit in 1940
gezegd zou hebben, is helaas
een mythe, zoals vanavond uit
een tweedelige documentaire
over de politicus zal blijken
(Nederland 2, 21.30 uur). Hij
deed deze uitspraak al in 1936.
'De mythe van Hendrikus
Colijn' is een onderzoek van
drie medewerkers van de
Erasmus Universiteit te Rot
terdam, Jan Bank, Chris Vos
en Willem Ouwerkerk, naar
de ware betekenis van de fi
guur Colijn. Het programma is
samengesteld uit filmfrag
menten, foto's en interviews
met getuigen en deskundigen.
Vanavond gaat de eerste afle
vering over de Indische car
rière van Colijn, zijn succes la
ter in het zakenleven en zijn
opkomst als de sterke man in
de Nederlandse politiek. Deel 2
wordt volgend week dinsdag
uitgezonden.
Hendrik Colijn werd op 22
juni 1869 geboren in Burger-
veen in de Haarlemmermeer.
Zijn vader was boer en ouder
ling in de kerk van de Afschei
ding. Het strakke, agrarische
leven lag Hendrik niet zo en op
16-jarige leeftijd koos hij voor
het leger, hij verbond zich
voor acht jaar als vrijwilliger
aan het 'Instructie-Bataljon'.
De jonge Colijn vroeg de
hand van zijn nichtje Lena
Groenenberg, maar ze wilde
maar niet antwoorden. Toen
schreef hij in de wachtkamer
van het Centraal Station in
Amsterdam zijn beroemde
brief. Kort en zakelijk ver
zocht hij haar een beslissing te
nemen: „Gedachtig aan het
spreekwoord 'Men moet het
ijzer smeden, wanneer het
heet is', neem ik reeds thans de
pen ter hand. In een station zit
men nu juist niet zóó op zijn
gemak, dat men mooie minne
brieven schrift, maar ge weet
dat ik in of meer zonde:
ben en bovendien is 't ook
mijn voornemen om m«
schrijven; ik wilde zóó
ven dat ik u overtuigde
mijn goede bedoelingen".
Toen moest de doortas
jonge officier nog een
wachten, maar in 1893 wi
zo ver, Lena trouwde met
en twee maanden later
en
Ie Deense cineast Frode Pe
rsen. van wie de IKON
ierder dit jaar de film 'Kho-
petal's Boys' uitzond, heeft
trok het echtpaar naarfc
T_ rwu, rie reportages gemaakt
via. In Indië was Colijr
zeer bruikbare militair,
adjudant van generaal
Heutz bouwde hij de Net
landse macht verder ui
daarna kreeg hij ook
lijke opdrachten toegesciit
Hij rolde ook in de handel
lijn werd directeur van
Het
ongeluk
ver de jeugcultuur in derde
Wereldlanden. Ook in deze
inden hebben jongeren
ontlieten met ouders,
Tiendjes en autoriteiten op
chooL Vanavond begint de
erste aflevering met een
vrslag uit Nepal. Juhnuwa
'oont in een klein dorpje in
Voordat di
19 januari
met de tv.
nacht',
vanavond
uit over de
Fitzgerald
beschreef
'roaring
nam er zei
deel. Na zi
cetown wi
gerald snel
met de re
een luxuei
de 'droogte
langzamer
hol verslai
tie' is zijn
rug te vil
youth' en
age'. Zijn 1
The Great
1974 werd i
taafsche Petroleum et oerwoud. Oma heeft het
schappij en de Kornnk de famUIe het
Shell. Colijn werd rijk,: en. vindt dat Juhnu„a
ZUI
19.30
leefdesober, als een
anti-revolutionaire
broeder.
In 1909 werd Colijn aclii
de Nederlandse pol
Abraham Kuyper, de b
tige voorman van de Ant
volutionaire partij, li
hem uit Indië en Colijn
lid van de Tweede Kaï
twee jaar later ministe
Oorlog. In de jaren tt
was Colijn minister va,
nanciën. Met straffe
voerde hij bezuinigingen
en trachtte hij devaluatif
de gulden tegen te gat
1933, toen werkloosheid#
moede onbarmhartig
gen, werd Colijn premie'
het 'crisiskabinet'
Historici maken inde:
delige tv-documentairet
lijk dat Colijn aan de
geïdentificeerd wordt
harde bezuinigingsmaat
len in de depressiejar#
met het neerslaan van op
den (Zeven Provincirei
daan), maar aan de
kant al lang herwaar:»
heeft gekregen als intern
naai staatsman en
die grote delen van
landse bevolking verei
zo voorkwam dat H"
grote aanhang kreeg.
neer thuis moet blijven om
malfe helpen, maar de nieuwe
neester is het daar niet zo
'g mee eens.
Das
Picknick
ngelsen zijn dol op pick-
Op de kar
aan, zegt
verkiezinge
a.s. richt
hoop op Jol
sonen, vim
zijn van
betekenis
van de kou
gen dan eet
deze aflevei
portage' bei
Jauer Helm
verkiezings
gang Herle
met Johann
HILVERSUM (ANP) - 'Ik ben
nooit van plan geweest om bij
de burgemeester op visite te
gaan. Iedereen die in Amster
dam komt kan gaan en staan
waar die wil en daarom is het
onzin om uit te spreken dat ik
niet welkom ben'. Dit zei de
schrijver W.F. Hermans gis
teravond voor de VARA-tv.
Ondanks het feit dat het ge
meentebestuur van Amster
dam heeft laten weten dat
Hermans niet welkom is van
wege optredens in het verle
den in Zuid-Afrika, zal Her
mans a.s. zondag toch zijn le
zing houden.
„Het gemeentebestur van
Amsterdam heeft niets te zeg
gen over de persoonlijke opi
nies van mensen. Ik wil niet
het slechte voorbeeld geven en
daarom laat ik me niet intimi
deren", aldus Hermans.
Hermans komt zondaj
de hoofdstad op uitnot
van de Stichting Litefi
tiviteiten Amsterdam P
B en W van Amsterdam!
ven enkele maanden
een brief aan SLAA
gesubsidieerde ii
waarin wordt
mensen die voorkom®
'zwarte lijst' van de V®_.
Naties niet welkom 'IT (j
lijst is opgesteld in vj
met de culturele
Zuid-Afrika. Een mee:
van het bestuur van
vindt dat de lijst een
vuldige en toevallige
maakt en handhaafde
nodiging.
vei v J]
Zj'^>oiT7oekety /fa
eieer? 7
7^ jCv
Hermans beweert dat
tuatie in Zuid-Afrika
anders is dan vier jaJ
den, toen hij daar was.
