UITBLAZEN
Liften op Champs-Elysées; Frankrijk behelpt zich
'Van Agt zal moeten boksen'
even.i
HOGE RJ
Duits
protest
tegen vlees
en zuivel
Nederland
Churchills
chamberpot
FRANSEN SCHAKELEN OVER OP 'SYSTEEM D' DOOR STAKINGEN
BRINKHORST: WERK IN JAPAN CONSTANTE KNOKPARTIJ
WIM KOCK
ZATERDAG 10 JANUAR11987
ACHTERGROND
PAGINA
ZATERDAG 10 JANUi
Bouwer betaalde
volgens Van Agt
geen smeergeld
'Vriendelijke'
Wdbouw loont
~w tET zal niet zo be-
r~ldoeld zijn door de
"inrichters, maar
voor mij is de glanzend
witte kamerpot net pièce
de resistance van de kleine,
wisselende tentoonstelling
van Churchilliaanse din
getjes in de bomvrije kel
ders van Whitehall. Het is een
flinke pot. Dat hij niet voor de
eerste de beste werd gebakken
tonen het blauwe kroontje en
de letters GR (George Rex) op
de buitenwand.
Ik probeer me voor te stel
len hoe er dat uitziet: de corpu
lente Britse PM, sigaar tussen
de lippen, op de pot. Die ten
toongestelde chamberpot brengt
de al bijna mythisch geworden
gestalte van de onverzettelijke
oorlogsleider terug tot de men
selijke maat. Precies op het
juiste ogenblik want met het
bekijken van de tentoonstelling
besluit je de rondgang door de
vertrekken waar Sir Winston
Churchill zijn finest hours be
leefde.
Er staat een kaartje bij
waarop te lezen is dat Churchill
niet van kamerpotten hield. De
kans dat hij deze heeft gebruikt
is daarom gering want hij
hoorde bij zijn ondergrondse
oorlogsuitrusting en het gidsje
meldt dat de staatsman maar
drie keer in zijn kamer onder
de grond heeft geslapen. Dat
was in de herfst van 1940, tij
dens de Blitz.
en het Duitse luchtoffensief 5
met de V-wapens in 1944/'45.
Vanuit zijn werkvertrek hield
Churchill enkele van zijn be-
roemdste radiotoespraken,
waaronder ook enkele, gericht
tot de bevolking van bezet E
Europa. De BBC had in het
complex een hulpstudio die
ook vandaag de dag nog te zien S
is.
Wat nu, anno 1986, bij een Ëj
rondleiding het sterkst opvalt is
de eenvoud van een aantal van s
de hulpmiddelen waarvan dit E
centrum van de geallieerde oor-
logvoering zich bediende. In de
ministerskamer gaven een E
groen en een rood geverfde j=
gloeilamp de alarmstatus boven
de grond aan. Gas alarm werd S
gegeven door een man die met
een ratel over de gangen liep. E
Voor het sein 'veilig' gebruikte E
dezelfde man een bel als die j|
waarmee de bovenmeester ooit E
het begin en einde van de E
schooltijd aankondigde.
De verbindigsapparatuur j§
ziet er aandoenlijk primitief uit.
Maar dat neemt niet weg dat
daarmee verbinding kon wor* E
den gemaakt met stafkwartie- E
ren in alle uithoeken van de we-
reld. Churchill beschikte er
over een rechtstreekse (radio) E
telefoonverbinding met presi- 5
dent Roosevelt. De telefoon E
met gebruiksaanwijzing voor de E
premier staat in een afzonder-
lijk vertrek, kleiner dan een ge-
vangeniscel, waarin Churchill S
zich opsloot als hij met de pre-
sident wilde telefoneren. In de
deur zit een gewoon toilet slot: E
bezet - vrij.
Indrukwekkend is de kaar-
tenkamer waar de oorlog zorg-
vuldig en gedetailleerd in kaart
is gebracht. Met gekleurde wol- E
draden en knopspelden zijn de
fronten gemarkeerd zoals ze la-
gen op de dag dat de wapens |j
werden neergelegd. De kaarten- E
kamer behoort, met Churchills E
eigen kamer en het vergaderlo-
kaal van het kabinet, tot de ver- E
trekken die sinds 1945 vrijwel E
onaangeroerd zijn gelaten. Al-i E
leen de documenten die nog ge- E
heim moesten blijven werden er
uit verwijderd. EE
In de buurt van de BBC-
hulpstudio klinkt Churchills E
stem uit een luidspreker. Ver- E
schillende bezoekers staan roer-
loos te luisteren, sommigen
zichtbaar aangedaan. De stem,
de woorden vooral, laten mij-
zelf ook niet helemaal koud. E
Toch heeft me ook af en toe het E
gevoel bekropen rond te dwa- E
len in een museum over de Boe-
renoorlog, de Slag bij Verdun E
of een ander conflict uit het ge- E
schiedenisboek. Alsof de Cabi-
net War Rooms onmogelijk nog
van 'mijn tijd' konden zijn. De E
volgende Britse premier die on- E
dergronds moet, zal een stuk E
dieper te graven en heel wat
meer beton te storten hebben.
(IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIli
Sinds ruim twee jaar zijn de
zogenaamde Cabinet War
Rooms, onder het vroegere Mi
nisterie van Openbare Werken,
bezijden Whitehall, voor het
pubhek toegankelijk. Het kel
dercomplex, beschermd door
het zeer solide gebouw zelf en
door een met tramrails gewa
pende laag beton van een meter
dikte, was net gereed toen in
1939 de oorlog uitbrak. Vanaf
dat moment zou de grote kaar-
tenkamer, vlak naast Churchills
eigen werk- en slaapvertrek,
dag en nacht bezet blijven, tot
aan de dag van de Japanse ca
pitulatie. Niet alleen het oor
logskabinet zetelde hier. Ook
de strijdkrachten en de inlich
tingendiensten hadden er hun
zenuwcentra. Hier werden de
geheime operaties, afleidings
manoeuvres en desinformatie
campagnes bedacht waarmee
de Duitsers herhaaldelijk op
het verkeerde been konden
worden gezet en die na de oor
log zoveel boeiende literatuur
en zelfs spannende films zou
den opleveren. Van hier ook
werd in de kritieke maanden
van 1940 de Home Guard,
Dad's Army, geleid.
Churchill, die tweemaal
daags in bad ging om zijn te
kort aan nachtrust te compen
seren, had een hekel aan het
keldercomplex waar hij aan sa
nitair, naast zijn pot, alleen nog
kon beschikken over een che
misch toilet voor gemeenschap
pelijk gebruik. Het aantal tap
punten voor stromend water
was beperkt en het ventilatie
systeem kwam van gesloopte
schepen. Er was niet meer com
fort dan in een tentenkamp.
Niettemin werden er meer
dan honderd kabinetszittingen
gehouden, voornamelijk tijdens
de Blitz in het najaar van 1940
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
«076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26,01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41«236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, «01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, «01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, «01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5,01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5
Door Bob Dan Huët
„BIENSUR, maar als ik
moest kiezen tussen U
en een mooie juffrouw,
dan had U nu nog met
uw duim in de lucht ge
staan." Een bof dus, dat
hij me heeft meegeno
men, de vlotte vertegen
woordiger in huishoud-
artikelen uit Créteil, een
zuidelijke voorstad van
Parijs. Langzaam dalen
we de Champs-Elysées
af naar de Place de la
Concorde, waar het ver
keer pas goed in de
knoop zit.
Liften op de statige
Champs-Elysées, omdat de
staking bij het Parijse open
bare vervoersbedrijf RATP
het ondergrondse verkeer
nagenoeg heeft lamgelegd, is
een van de weinige manieren
om vanaf de Etoile in het
centrum te komen.
„Wat deed U eigenlijk bij
de Are de Triomphe", infor
meert mijn druk schakelende
gastheer. „Bent U toerist?".
Ja, zeg ik om hem niet te
kwetsen met de mededeling
dat ik 'zomaar' eens wilde
kijken of je deze dagen in
derdaad liftend door Parijs
komt „Ah, Nederland. Am
sterdam, een prachtige stad",
is het onvermijdelijke ver
volg van de conversatie. „Bij
U wordt nooit gestaakt, hé. U
bent een gedisciplineerd
volk, net als de Duitsers."
Met enige spijt kijkt hij naar
een Parisienne die ook wel
mee had willen rijden. Maar
de achterbank ligt vol met
dozen en papieren. „Veel ple
zier in Parijs", zegt de man
vriendelijk als ik er op Con
corde uit mag.
SNCF, RATP, GDF, EDF
(de staatsgas- en electrici-
teitsbedrijven) en PTT. Een
goed deel van het Franse al
fabet is in staking gegaan.
Bonden en niet georgani
seerd overheidspersoneel
verzetten zich tegen de be-
zuinigingspolitiek van Jac
ques Chirac. Sinds de socia
listen in 1983 met de beruchte
broekriem gingen werken, is
de koopkracht van menig
trein- en metrobestuurder
gedaald. Na wat al te opzich
tige kadootjes van de neo-
gaullistische premier aan het
hem getrouwe electoraat van
boeren, ondernemers en art
sen, was voor de 'linkse'
ambtenaar de maat vol. Bij
de lokettiste op het Gare du
Nord begon ruim drie weken
geleden een werkonderbre
king, die inmiddels heel
Frankrijk in de ban heeft.
Vooral de Parij zenaars beta
len het gelag: de metro rijdt
nauwelijks of niet, het ver
keer zit muurvast, de post
wordt mondjesmaat bezorgd
en de stroom af en toe uitge
schakeld.
„Dit is geen staking meer,
dit is anarchie", roept onze
anders zo vriendelijk la
chende bakkersvrouw in
Montreuil. Haar baguettes
verkoopt ze die avond bij
kaarslicht. Al een uur zit
onze wijk zonder licht. Om
Fransen drinken koffie bij kaarslicht, door de stakin
gen is het behelpen.
half zes is het aardedonker.
De klanten begrijpen haar.
Er is een vrij algemeen 'ras-
le-bol', wat neerkomt op het
Nederlandse balen. „De bak
ker kan maar geen genoeg
krijgen van Kerstmis", zegt
een grappenmaker. Bakkers
vrouw Daudier blijkt minder
heetgebakerd dan enige col
lega's in het Normandische
Caen. Die goten donderdag
250 kilo brooddeeg in de hal
van het energiebedrijf. „Als
het gerezen is, moeten ze
maar eens zien wat een rot
zooi dat geeft", zo meldde een
van de bakkers trots op de
radio.
De middenstand heeft te
lijden onder de talrijke
stroomonderbrekingen en de
vervoersstaking. „De ver
koop is de laatste week met
40 procent gedaald", zo wordt
gezegd in het prestigieuze
warenhuis Galerie Lafayette
aan de Boulevard Hauss-
mann. Alleen de verkoop van
kaarsen is ook na de kerst
doorgegaan.
Gare de Lyon, het station
van de supersnelle TGV-
treinen. Donderdagmiddag,
even voor drie uur. Een vijf
tigtal leden van oproerpolitie
CRS marcheert naar de kop
van perron 18, vanwaar over
een paar minuten een TGV
naar Geneve moet vertrek
ken. Stakend spoorwegperso
neel bezet naar het voorbeeld
van Gandhi de rails. „De
trein blijft staan", roept een
man met een megafoon.
„Cheminots, reizigers, zelfde
strijd. Solidariteit" De pers
is ingelicht, want tot op de
stopseinen staan fotografen.
Een paar honderd stakers te
genover 50 agenten. De schil
den gaan omhoog. „Bravo,
weg met die luilakken", roept
een oudere dame. Andere
passagiers applaudisseren.
Zonder dat het tot incidenten
komt, laten de stakers zich
wegduwen. Met weinig ver
traging rolt de TGV tenslotte
het station uit. De werkwil
lige bestuurder wordt 'uitge
zwaaid' met het bekende
armgebaar, dat in Frankrijk
'bras d'honneur' heet. Een lid
van de CRS zegt dat veel
treinen Parijs alleen onder
escorte kunnen verlaten.
De schade voor de Franse
economie als gevolg van de
stakingen bedraagt inmid
dels honderden miljoenen
guldens. Van het spoor af
hankelijke bedrijven hebben
personeel met zogenaamd
'technisch verlof naar huis
gestuurd. De Franse toeris
tenindustrie klaagt steen en
been. De wintersportcentra
voorop. „Voor ons is deze pe
riode niet ongunstig", zegt
Johan Kalff, directeur van
het Nederlands toeristenbu
reau in Parijs. „Had dit in
mei of juni gespeeld, dan
hadden we grote problemen
gehad, want juist in die pe
riode hebben we de groeps
reizen naar Nederland. Dit is
een stille tijd. Voor de Fran,
sen is het bij ons nu eet
beetje Noordpool. Pas in ht:
voorjaar krijgen ze de reis!
kriebels." Op de Nederlands)
ambassade is men weer ee:
beetje op adem gekomen Me
de kerst en nieuwjaar re.
gende het vragen van me»,
sen die niet meer wisten
naar huis te komen. „Ma®
nu is dat wat kalmer, 4
meesten weten dat je nu nis.
naar Frankrijk moet", ze(
Ciska Venema van de aide,
ling voorlichting. Als 'een so
ciaal bureau' heeft ze bij co]
lega's voor een tiental met
sen een lift naar Nederlan,
kunnen regelen.
Ik probeer het weer
onder de grond. Zowaar rijd
de snelle metro RER op 1|
A, die Parijs van oost nas
west doorsnijdt. Het kruis,
punt Chötelet slaan we ovei
De stakers hebben de stoppet
eruit gehaald en bijna vij
uur is het donker onder hi:
hart van Parijs. Uit veilig
heidsoverwegingen woiü
het station gesloten. Op hi
regionale televisienet FR3
de ontruiming van grootst)
metrostation van Parijs
zien. Een bepaald dappen
staker probeert geïrriteerd
reizigers nog het waarou
van de aktie uit te leggen. hi
krijgt net geen klappen.
Jacques Chirac houdt vas
aan zijn politiek en wil nie
onderhandelen. De Parijzt
naars zijn op zichzelf aangs
wezen. Velen hanteren het»
Frankrijk bekende 'systesc
D'. D van 'démerde-toi', t
wel 'zoek het zelf maar uit'.
Door Frans Boogaard
HIJ ZIT niet echt in het
middelpunt van wat in
Brussel de Europese en
clave heet, maar het ge
rommel met pasjes, ook
aan de voordeur van zijn
kantoorflat, doet Euro
pees genoeg aan. Sinds 1
januari zit hij er, met
een heel lang naam
plaatje op de deur. Lau
rens Jan Brinkhorst is
directeur-generaal Mi
lieuzaken, Consumen
tenbelangen en Nu
cleaire veiligheid.
Binnen is het druk én druk
geweest: vrijdagmiddag vier
uur moet de d.g. nog aan zijn
twaalfuurtje beginnen, tus
sendoor krijgt zijn secreta
resse een voorzichtig standje
dat ze zijn nieuwe gast niet
heeft aangemeld. Maar Ja
pan, klinkt het tussen twee
happen door, was 'fascine
rend'.
Hijzelf heeft er althans een
zeer boeiende tijd gehad:
„En, zonder dat ik mijn eigen
rol wil overschatten, ik denk
ook dat er iets veranderd is.
In tegenstelling tot vier jaar
terug is er sprake van een
dialoog tussen West Europa
en Japan, begint men in te
zien dat men elkaar nodig
heeft."
Probleem tussen Japan en
West Europa is steeds geweest
de zeer onevenwichtige han
delsbalans. Wat hebt u daar
aan concreet kunnen doen?
Brinkhorst: „In ieder geval
een goed onderhandelings
proces opstarten, wat heel
belangrijk was. Veel barriè
res tegen import van West-
europese producten zijn al
weggenomen. Als we nu ook
nog kunnen zorgen dat West
Europa niet te veel last heeft
van de Japanse export, gaat
het de goede richting uit. U
weet, er zijn in West Europa
al hele industrieën verdwe
nen; denk aan de motorfiets.
Maar nog steeds zijn de Ja
panse investeringen in West
Europa tienmaal groter dan
de Westeuropese in Japan.
Overigens: van een werke
lijk evenwicht is pas sprake
als we ook industrieel en mo
netair samenwerken, en op
het gebied van technologie en
wetenschap."
Maar wat is het effectiefst?
Import stoppen of export ver
groten?
„Die twee zijn moeilijk te
scheiden, maar als ik moest
kiezen zou ik zeggen: hoe
meer handel, hoe beter. Wij
in West Europa zijn heel
zwak in computers. Dan is
het goed, maar ook met het
oog op de internationale ar
beidsverdeling, zoveel moge
lijk handel te drijven. En dat
houdt dan weer in: een sterke
Westeuropese presentie in
Japan".
Dat Van Agt naar Japan gaat vindt hij 'voortreffelijk',
dat Beatrix er niet heen mocht 'onbegrijpelijk'.
Mr. Laurens Jan Brinkhorst (49), voormalig EG-ambas-
sadeur in Japan en vóó r zijn vertrek naar Tokio leidend
D66-politicus in Nederland, zit nu weer sinds 1 januari in
Brussel.
Gesprek met een EG-topambtenaar, die 'heel blij' is met
zijn opvolger: „Van Agt heeft altijd al veel belangstelling
voor Japan gehad."
„Dat heb ik dan ook vei'
schrikkelijk kleinzielig ge
vonden. Natuurlijk, beroeps
diplomaten op zware poi
is prima, maar als je nu
voortreffelijke oud-ministe
hebt? Ik herhaal het woori
kleinzielig!"
Hebt Van Agt in Bras*
aangemeld?
„Ik heb met Van Agt
goeie relatie. Hij wist
wegging. Maar
heb ik hem niet. Het was
woon de goeie man op hel
goeie moment op de goeii
plaats."
En dat het weer een Weder-
lander is?
„Nederlanders zijn
Europeanen. En dat
niet in de laatste plaats vt>::
Van Agt."
Iets anders. U zat nog in Ja
pan toen in Nederland,
later heette, de Hirohito-
kwam. Als gevolg van vooi
tijdige uitspraken van mini!
ter De Korte kon ons staal!
hoofd niet naar Japan..
In de rede vallend: „Dai
heb ik kennis van genomen.'
Wat vonden de Japannti
daar nou van?
BOTTERDAM (ANP) - Er be
staat geen reden om duwvaar
met zes bakken uit veilig
heidsoverwegingen niet in t<
voeren.
Dat is een van de belang
rijkste conclusies van Rijks
waterstaat in de laatste voort
gangsrapportage over he
proefjaar voor zesbaksduw
vaart, dat op 15 januari af
loopt.
Tijdens die proefperiod<
ajn geen veiligheidsproble
men opgetreden, de overig*
scheepvaart ondervindt geei
noemenswaardige hinder er
van nadelige milieu-effecter
is geen sprake. Overigens plei:
Bijs
WINTERSWIJK (ANP) - Boze
Duitse boeren hebben vrijdag
morgen de drukke grensover
gang Kotten-Oeting bij Win
terswijk geblokkeerd. Door
tractoren en andere land
bouwvoertuigen midden op de
weg te zetten beletten de ac
tievoerders het vrachtverkeer
tussen Nederland en de
Bondsrepubliek Duitsland in
beide richtingen.
De actie was gericht tegen
de export van goedkope Ne
derlandse vlees- en zuivelpro-
dukten naar de Bondsrepu
bliek.
De Duitse boeren zijn onte
vreden omdat de Europese Ge
meenschap de Nederlandse
boeren op allerlei manieren
zou hebben gesteund waar
door deze nu goedkoper kun
nen produceren dan hun
Duitse collega's.
Ij
„Ach, het heeft er
verbazing dan ontstelte»
gewekt.
U moet niet vergeten, ha
de wereld komt er: Reagï dachtmakhre'1
Thatcher, Mitterrand... Bp'™
"ngsleiders van landen Zoals is de Bra_
minstens zoveel geledeniW bantse commissaris van deko_
ben als wij. Het is toch mngi Dries van A com_
vreemd? Een staatsbezit rrüssaris bij dit bedrijf
De gaande en komende man in Japan: kamerlid Brinkhorst en premier Van Agt in een politiek onderonsje in 1981 over
-------- FOTOANP
de levering van duikboten aan Taiwan.
volkslied..."
Wellicht naast
Amerikaanse...
een sterke
„De Amerikanen - we noe
men ze in Japan 'onze beste
vijand' - zijn zeer massief
aanwezig. Het gaat steeds
tussen hen en ons: Airbus of
Boeing, een Amerikaanse of
Europese satelliet. Niet zel
den zijn wij in het nadeel. In
tussen is de Europese verte
genwoordiging zo'n 40, 45
man groot; dat is al groter
dan de Nederlandse ambas
sade. Dat is ook hard nodig,
want je moet eigenlijk naar
drie richtingen boksen:
Brussel ervan overtuigen dat
de relatie met Japan breder
moet zijn dan alleen handel;
de lidstaten overtuigen van
de noodzaak van een ge
meenschappelijk profiel, in
plaats van dat iedereen zijn
eigen achtertuinlje aan
harkt; en Japan overtuigen
van de noodzaak om met
Europa samen te werken."
Hard werken dus...
„Het is een permanente
knokpartij. Ook al omdat je
jezelf waar moet maken.
Heel anders dan een ambas
sade die er al is, met zijn
eigen vlag en zijn eigen
U kunt er twaalf zingen...!
„Juist, en dat is het pro
bleem! Wij moeten duidelijk
maken dat wij als enige die
bredere belangen vertegen
woordigen. Een boeiend be
staan, maar ook vrij slo
pend."
Hoe zijn Japanners als onder
handelaars?
„Uiterst beleefd, en tot in
detail voorbereid. Ze doen er
heel lang over voor ze een ge
zamenlijk standpunt hebben,
maar hebben ze dat, dan ko
men ze er ook niet meer van
af. Kortom, net Europeanen."
U hebt iemand nodig, een di
recteur van een bedrijf...
„Geen probleem, dan
breng ik er als delegatie-
hoofd een beleefdheidsbe
zoek. Maar tegelijk moet ik
zorgen dat een medewerker
langs onder binnenkomt. Als
mijn gesprek goed is, boekt
hij succes. Maar je kunt na
tuurlijk niet alle bedrijven
af. De post van delegatie-
hoofd is zonder dat al zwaar
genoeg."
Te zwaar voor, pakweg, een
oud-premier van 55?
„Nee hoor. Je moet je een
zekere zelfdiscipline opleg
gen, prioriteiten stellen.
Maar dat is wat elke goeie
manager al doet."
Wanneer heeft Van Agt laten
blijken dat hij u wilde opvol
gen? Hij kwam in '84 al twee
keer bij u langs...
„Hij is een paar keer ge
weest. Ik heb er nooit een ge
heim van gemaakt dat ik Ja
pan fascinerend vond. En hij
heeft altijd met belangstel
ling geluisterd. Het is een feit
dat hij zelfs als premier al in
Japan was geweest. Dat
duidt op inzicht in het belang
van dat land voor ons."
Wat vindt u ervan dat hij als
niet-diplomaat een zo zware
diplomatieke post krijgt?
„Ik was ook geen diplo
maat!"
Ik vraag het omdat er bij de
benoeming van oud-minister
Van der Stoel in New York
grote bezwaren waren binnen
het Corps Diplomatique.
aan Duitsland is geen
bleem, en met dat land ha
ben we toch ook oorlog
had. Verder stel ik vast i
de keizer in Japan niet a!
een oorlogsmisdadiger wofl
gezien, en mogen we
vergeten dat hij uiteindel
met de capitulatie van Jap
heeft ingestemd.
En bovendien heeft hij
al een bezoek aan Nederla
gebracht."
Laatste vraag: wat stelt uzi
precies voor van uw niet"
baan?
„Heel veel. Dit directors!
generaal is nog heel jong.
verenigt in zich feitelijk
elementen van het menset
bestaan. Daarnaast wil
erop wijzen dat de zorg v
het milieu een bij uitstek'
ternationale zaak is. Dat
iets wat zelfs de meest va
stokte nationalist moet
geven. Gelukkig herken'1
publieke opinie de vervuil'
van lucht, bodem en ws
steeds meer als één van
grootste problemen van 4
tijd.
Misschien klinkt het 1
idealistisch als ik zeg dato
het begin van de oplossing
maar ik heb in Japan gea
hoe daar in twaalf jaar'
van een volstrekt vervuil
stad als Tokio een stad is!
maakt waar je weer
kunt ademen dan in rela'
kleine steden als Amster®
en Brussel. Dat hebben
daar gefikst door grondig
autoverkeer langs de teel/
sche kant aan te pakken;1
enig juiste methode. Wan'
kunt mij veel vertellen,
toch niet dat de
auto-industrie eraan
gegaan is."
Van een onzer verslaggevers
DEN BOSCH - In een gisteren
door de provincie Noord-Bra
bant uitgegeven persbericht
wordt gezegd, dat commissa
rissen van Beheer Maatschap
pij Wessels Bouwbedrijf B.V.
>n het Overijsselse Rijssen
géén reden hebben 'geloof te
hechten aan de tegen de Wes-
-groep gepubliceerde ver-
Onlangs zijn er berichten
verschenen over het betalen
van smeergelden aan leden
en/of oud-leden van het be
stuur van de Stichting Ver
antwoord Wonen te Capelle
aan de IJssel. In dat verband
Werd ook de naam genoemd
van het Rijssense bouwbe
drijf. Directeur Wessels van
dat bedrijf gaf toe tonnen
commissieloon te hebben be
taald voor de uitvoering van
wee bouwprojekten aan een
BV, maar zei niet te hebben
geweten, dat het geld werd
doorgesluisd naar de stichting.
Naar aanleiding van die be-
richten hebben commissaris
sen van Wessels Beheer ter
stond om commentaar ge
vraagd aan de directie van
deze onderneming. „De direc-
e heeft dat commentaar
Prompt verschaft waarna
commissarissen de toegezon
den stukken hebben bestu
deerd", aldus het persbericht.
****1 een onzer verslaggevers
^AGENINGEN - Landbouw j
vriendelijk is voor mens en
'®u' hoeft niet onvoordeli-
l*nflbouw.n dan 06 gangbare
Pat ta de voorlopige conclu-
- van een proef met een
hM y 'andbouwsysteem, op
b,,, Fr°efstation voor Akker-
VniiW en Groenteteelt in de
orwtegTond in Nagele (Noord-
gZfo'der). Daar wordt de zo-
P aaamde geïntegreerde land-
bar, 1 Vergeleken met de gang-
are landbouw.