GMD bluft over de hulpverlening
Kernmacht Israël
veel groter dan
werd aangenomen
Zuid-Tirol dreigt nieuwe terreurhaard te worden
even..L
UITBLAZEN
West-Duitsland blijft
luilekkerland
voor DDR-spionnen
Engelse
keuken
Ontslag lt>
generaal
G. Berkhof
De opsporing sa
VRIJDAG 9 JANUAR11987
ACHTERGROND
EXPERTS ACHTEN ONTHULLINGEN VANUNU GELOOFWAARDIG
VRIJDAG 9 JANUAR11987
Commissie Albeda:
20 min meer voor
toeslagen politie
PESTEMCOMM1
I
WIMKOCK
en
Pan-
y'
GOÉD eten in Lon
den is niet echt een
kunst. Vrijwel elke
keuken van enige beteke
nis op de wereld is er ver-
tegenWoord; al heb ik er
nog -nooit een vertegen
woordiging' gevonden van
de Nederlandse keuken
van snert, boerenkool
peeënstamp. Een Dutch
cake House echter wél.
De oosterse kookkunst is
misschien zelfs nergens in
Europa zo rijk en in zo grote
verscheidenheid vertegenwoor
digd als juist in Londen. Je gaat
er niet simpel naar 'de Chi
nees', maar je kiest er uit de re
gionale keukens van Peking of
Kanton, Hoenan of zelfs Szetsj-
wan.
Indische restaurants vind je
in Londen, bij wijze van spre
ken, op iedere straathoek. De
Indonesische keuken is er ook
stevig in opmars. Verder zijn er
Thaise, Maleisische en Vietna
mese restaurants. Een culinaire
rijkdom, een wereldstad waar
dig dus, maar - waarschuwt de
gids Nightlife in London van de
BTA, de Britse VW - 'er
wordt nog altijd in veel Lon-
dense restaurants voedsel van
middelmatige kwaliteit geser
veerd tegen gepeperde prijzen."
Een goede eetgids is dus zaak.
Wij besluiten ons te houden
aan de al genoemde gids van de
BTA zelf.
Een nieuwe categorie Indi
sche restaurants, zo lees ik, vor
men de zogenaamde new wave
restaurants, zich richtend op de
welvarende, ontwikkelde
tweede generatie-Indiërs die de
authentieke keuken van hun
thuislanden willen genieten in
een aangename entourage. Een
van de beste new wave Indische
restaurants is volgens de BTA-
gids Last Days of the Raj aan
Drury Lane, vooral goed in
Bengaalse specialiteiten.
Het is goed dat we een tafel
geboekt hebben want het is er
bomvol, als we er (al om acht
uur) binnenkomen. Het voorge
recht is een garnalencocktail,
zo dipsaus-achtig van smaak
als hij ook kan zijn in een op
busgezelschappen ingesteld Ne
derlands wegrestaurant. Maar
wat dan volgt aan vlees-, groen
te- en rijstschotels is zo onbe
schrijflijk lekker dat ik er maar
één woord voor weet: bedwel
mend. Het verklaart de zondag-
avonddrukte, al vóór de pieku
ren. En het feit dat de meerder
heid van de gasten uit Indiërs
bestaat. Mijn reisgenoten eten
voor het eerst Indisch ('India's'
dus) maar, weet ik zeker, niet
voor het laatst.
„Je moet ook een keer echt
Engels eten", houd ik aan. „Als
we aan het goede adres zijn zul
je zien dat de Engelse keuken
er ook mag zijn." Na die aan
drang móet ik wel zorgvuldig
kiezen. Ik sla er voor alle zeker
heid de BTA-gids maar weer op
na en stuit op de klinkende
naam Fortnum and Mason. Ik
herinner me een afternoon
tea daar, lang geleden; bedien
den in süpjassen. Fortnum and
Mason blijken ook een restau
rant te hebben in hun be-
roemde bedrijfspand op Picca
dilly. Het heet The Fountain en
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllllllllllllllllli
volgens de gids munt het uit in
'voortreffelijke en redelijk ge
prijsde, traditonele Engelse ge
rechten in een sfeer van pluche
maar zonder dat benauwde.'
Het boeken van een tafel is
overbodig geweest, merken we
als we de 'sfeer van pluche' bin
nentreden. Er zitten niet veel
hongerigen op het grijze plu
che. Het ziet er ook niet be
paald gezellig uit. Meer het be
tere soort cafetaria. Er is zelfs
een counter waaraan je kunt zit
ten. Op tafel ligt een linnen ta
fellaken met Wedgwood-servies
erop. Dat belooft weer even
wat tot ik de papieren servetjes
zie. De bediening is niet on
vriendelijk, maar onprofessio
neel en slordig. Erger is dat dit
- onprofessioneel en slordig -
ook van de chef moet worden
gezegd.
De kaart is inderdaad 'tra
ditioneel Engels'. Forlnum's Hi-
Lo voert de üjst van gegril
leerde vleesgerechten aan. Hi-
Lo? Zo'n gilletje, past dat bij de
zwartgejaste deftigheid van
Mister Fortnum? Het had een
waarschuwing moeten zijn. Mr.
Mason's GriU lijkt wat mager
met slechts een eitje, bacon, een
worstje, tomaat en champig
nons. Mr. Fortnum's Grillhoe
wel ook niet de royaalst samen
gestelde mixed grill van het
Verenigd Koninkrijk, ziet er
wat vullender uit: lamskotelet,
biefstukje, plak gerookte ham,
champignons en tomaat. Enfin:
er zullen twee 'grills' van Mr.
Fortnum komen en twee fillet
steaks met 'Franse boontjes' en
salade.
Na de werkelijk smakelijke
soep - Fortnum Mason's Fa
mous Lobster Bisque - kijken
we uit naar de Engelse hoofd
schotel en daar komt hij: de
steak is aan twee zijden ver
brand, aan één kant zit er een
millimeters dikke, zwarte korst
op die zich er nog moeilijk laat
afsnijden ook. De gerookte
ham in Mr. Fortnum's eigen
grill is bruin in plaats van roze.
De lamskoteletten hebben
zwarte randen, de 'Franse
boontjes' zijn taai en de salade
is droog van het lange wachten.
Ik noem nu maar wat op, voor
de vuist weg. De prijzen zijn in
derdaad redelijk. Dat wel.
We hadden dat voedsel na
tuurlijk terug moeten sturen,
maar dat deden we niet. In
plaats daarvan kregen we de
slappe lach van de zelfverzon-
nen grappen over de heer Fort
num en de heer Mason, 's-we-
relds beroemdste hofleveran
ciers, 181 Piccadilly, Wl, Lon
den. De serveerster begreep te
recht niet wat er te lachen viel.
En zo werd het toch nog een
gedenkwaardig maal. Jammer
alleen dat mijn poging, de En
gelse keuken tegenover scepti
sche landgenoten recht te doen,
weer eens was mislukt.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans- hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9. ©01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Ronlffolutipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGlfl
Door Peter de Leeuw
MET CIJFERS kun je
alles bewijzen. Zo kan
directeur Boersma van
de Gemeenschappelijke
Medische Dienst (GMD)
in zijn nieuwjaarsrede
met een gerust hart be
weren dat het wel goed
zit met de hulpverlening
aan mensen die gebruik-
moeten maken van de
ziektewet.
Dankzij de hulp van de
GMD zijn 24.000 mensen in
1986 vanuit de ziektewet of
WAO weer aan de slag ge
gaan. Dat is maar liefst 26
procent meer dan in het
voorafgaande 1985, aldus de
GMD-directeur in zijn fee
strede. De betrokkenen blij
ven niet alleen aan het werk;
ze hoeven nu uiteraard ook
geen gebruik (meer) te ma
ken van de Wet op de Ar-
beids-ongeschiktheid (WAO).
De cijfers lijken te mooi
om waar te zijn. Maar wie
hoort er niet graag goed
nieuws? Bovendien ligt een
verklaring voor de hand. In
oktober 1985 is bij de diverse
vestigingen van de GMD in
het land een nieuwe werk
wijze ingevoerd. En met suc
ces, zo schijnt het.
Wat is er precies veran
derd in de hulpverlening van
de GMD? Tot oktober 1985
was het de gewoonte dat de
'klanten' van die instelling,
pas na een jaar ziekengeld op
de stoep stonden van de
GMD. Vaak was die gang een
formaliteit om in aanmer
king te komen voor de WAO-
regeling. In een aantal geval
len bemiddelde de GMD ech
ter ook om de mensen weer
aan een baan te helpen. Of
om ze hun oude stiel weer op
te laten pakken.
„Na een jaar is het echter
moeilijk bemiddelen tussen
werknemer en werkgever.
Dan is de band tussen die
partijen niet meer zo stevig.
Daarom leggen we sinds 1985
al na zes maanden contact
met degenen die gebruik ma
ken van de ziektewet", zegt
de heer A.J. van Dorst van de
GMD in Breda.
De vervroegde hulpverle
ning heeft ook nog een an
dere achtergrond. Sinds 1 ja
nuari van dit jaar worden
degenen die bij de GMD aan
kloppen voor een WAO-uit-
kering scherper en onmid
dellijk ingeschat op de mate
van hun arbeids-ongeschikt-
heid. Voor het deel dat zij ar-
beids-ongeschikt zijn, uitge
drukt in, hoe kan het ook an
ders, harde procenten, ont
vangen zij vervolgens een
WAO-uitkering. En voor het
andere deel, de mate waarin
zij hun brood zouden kunnen
verdienen, zijn ook de GMD-
klanten bij gebrek aan werk
aangewezen op een WW-uit-
kering. Als voorschot op die
fijnmazige manier van be
oordelen, ging de GMD in de
herfst van 1985 over op het
vroegtijdige aanbod tot hulp
verlening.
Zo genoten vorig jaar on
geveer vijftigduizend men
sen hulp van de GMD. Van
hen keerden er 13.700 terug
naar hun 'oude' baas. 5.600
Mensen maakten kennis met
een 'nieuwe' werkgever. Bij
sociale werkplaatsen konden
negenhonderd mensen na
hun ziekteperiode terecht. En
3800 personen bleven of gin
gen de kost verdienen als
(kleine) zelfstandige. Samen
is dat 24.000 (tevreden klan
ten) telt de GMD op. En ver
volgens brengt de directeur
het goede nieuws naar buiten
in een feestelijke toespraak.
Om het nieuwe jaar hele
maal goed in te zetten, zegt
de directeur: „Het aantal van
24.000 personen dat weer ging
werken betekende een toe
name van 26 procent." En het
verplichte: „Het streven
blijft erop gericht de op
gaande lijn vast te houden."
Verzwegen wordt hoe die 26
procent berekend wordt.
Welnu, dat zit zo.
In 1985 zijn na hulp van de
GMD 19.000 mensen weer aan
het werk gegaan. En 24.000
(het cijfer over 1986) is nog
altijd 26 procent meer dan
19.000. Een toename om te
vreden over te zijn dus. Het is
immers een goede zaak dat
zoveel mogelijk mensen een
baan hebben. En als de GMD
bij het zoeken of behouden
van werk een handje helpt, is
dat mooi meegenomen.
Iemand die bijvoorbeeld na
een ongeluk alleen nog zit
tend werk kan doen, heeft de
hulp hard nodig. Voor hem
en vele anderen is de GMD
een nuttige en vooral nood
zakelijke, hulpverlenende in
stelling.
Die mensen hebben ook
belang bij verbeteringen van
de hulpverlening. Maar als
de directeur van het GMD nu
eens voorrekent dat 19.000
mensen die weer werk kij
gen 45 procent is van
41.400, die in 1985 hulp h(
ben gevraagd. Dan kan
ook vertellen dat er in
'per saldo een winst geboj
is' van precies vier proc8
Hij doet er wellicht goed i
om dan ook te vermelden
degenen die na een half jj
bij de GMD op het matje
men, over het algemeen
betere kans op herstel hi
ben dan de mensen die
in het verleden pas na
jaar hebben gemeld, n
schien rekent hij zich 4
minder snel rijk.
Met cijfers kun je al
aantonen. Wellicht bewijs
keiharde cijfers dat de inv#
ring van het nieuwe stels
voor de sociale zekerheid
verbetering betekent. De
fers van de GMD tonen ine
geval aan dat een vroegtijj
hulpaanbod aan mensen j
gebruik maken van de ziel
tewet, slechts een zeer
ringe verbetering betekei
Misschien is de goede wegi
geslagen, maar die is dan
erg lang.
DE RECENTE onthul
lingen van de voorma
lige Israëlische kern-
technicus Mordechai
Vanunu hebben Ameri
kaanse experts tot de
overtuiging gebracht
dat Israël over veel meer
atoomwapens beschikt
dan tot voor kort werd
aangenomen.
Vanunu heeft in september
1986 uitgebreid en in detail
verhaald over wat hij tijdens
de negen jaar dat hij in een
geheime ondergrondse kern
reactor in Dimona in de Ne-
gev-woestijn werkzaam was
allemaal heeft zien ontwik
kelen.
In een serie interviews met
de Londense Sunday Times
onthulde Vanunu dat de ca
paciteit van Israël op het ge
bied van kernwapens aan
zienlijk groter en geavan
ceerder is dan tot dan toe in
de wetenschappelijke wereld
werd verondersteld, aldus de
Amerikaan Ted Taylor die
zich jarenlang met de ont
wikkeling van kernwapens
heeft bezig gehouden. De 32-
jarige Vanunu is in Israël be
schuldigd van spionage en
hulp aan de vijand in tijd van
oorlog omdat hij informatie
en foto's over de Israëlische
kernmacht aan de Sunday
Times heeft toegespeeld.
Hij verklaarde destijds in
een afdeling van de Dimona
centrale gewerkt te hebben
die Machon 2 wordt genoemd
en zes ondergrondse verdie
pingen telt. Machon 2 werd
gebruikt om plutonium (uit
uranium) te verkrijgen voor
de aanmaak van kernwa
pens. Vanunu werd in no
vember 1985 ontslagen naar
aanleiding van een perso-
neelsbezuinigingspro-
gramma van de Israëlische
regering. Volgens Vanunu
exploiteert Israël een experi
mentele reactor, die in de ja
ren 1957-1964 in het geheim
door Frankrijk voor Israël
werd gebouwd. In deze reac
tor wordt per jaar 40 kilo
plutonium geproduceerd,
hetgeen voldoende is om tien
kernbommen te ontwikkelen.
Ook blijkt uit zijn onthullin
gen dat in deze reactor van
uiterst geavanceerde tech
nieken gebruik wordt ge
maakt.
Israël heeft de verklarin
gen van Vanunu niet tegen
gesproken. Taylor en andere
Amerikaanse en Britse kern
experts hechten veel geloof
aan zijn verhaal, maar teke
nen daarbij aan geen volle
dige zekerheid te hebben,
met name over de vraag of de
60 foto's die hij indertijd aan
de Times toespeelde inder
daad in Dimona genomen
zijn.
Taylor, die deze foto's en
de gesprekken van Vanunu
met Britse atoomexperts uit
voerig heeft bestudeerd, zei
het verhaal zeer geloofwaar
dig te vinden, mede omdat de
beelden op de foto's overeen
komen met wat Vanunu
mondeling beschreven had.
De vooraanstaande Britse
nucleaire wetenschapper
Frank Barnaby, die voor de
Times twee dagen lang met
Vanunu heeft gesproken, zei
diens verklaringen volkomen
overtuigend te vinden. Een
bron binnen het Ameri
kaanse ministerie van bui
tenlandse zaken zei dat het
feit dat Israël Vanunu door
de geheime dienst liet ont
voeren en vervolgens achter
slot en grendel zette op zich
al lijkt te bewijzen dat de
De onthullingen van Mordechai Vanunu doen deskun
digen geloven dat Is rael over veel meer atoomwapens
beschikt dan het ooit heeft toegegeven. - foto archief de stem
uitspraken van de voorma
lige kerntechnicus op waar
heid berusten.
In de artikelen die op 5 ok
tober in de Sunday Times
verschenen gaf Vanunu zelf
geen schatting over het aan
tal Israëlische kernwapens.
Zich baserend op zijn infor
matie wisten wetenschap
pers echter te berekenen dat
het Israëlische arsenaal tus
sen de 100 en 200 kernwapens
moet bevatten.
In analyses van de Ameri
kaanse regering die reeds
eerder waren opgesteld werd
er vanuit gegaan dat Israël
over ongeveer 40 kernwapens
beschikt, aldus een rege
ringsfunctionaris die zelf een
schatting van tegen de 200
nogal hoog vond. Spector
noemde in zijn in 1985 gepu
bliceerde boek een aantal
van tussen de 20 en 25, maar
gaat er op basis van Vanu-
nu's verklaringen nu van uit
dat Israël minstens 100 kern
wapens heeft.
De aantallen van de an
dere kernmachten zijn als
volgt verdeeld: de Verenigde
Staten en de Sovjet-Unie
hebben er ieder ongeveer
27.000; Groot-Brittannië
heeft er 700; Frankrijk 500 en
China ongeveer 300. Deskun
digen gaan ervanuit dat In
dia inmiddels nucleaire com
ponenten heeft ontwikkeld
waarmee in korte tijd een
onbekende hoeveelheid wa
pens kan worden aange
maakt.
Israël heeft altijd gezegd
niet het eerste land te zullen
zijn dat kernwapens in het
Midden Oosten introduceert.
De toenmalige premier Da
vid Ben Gurion gaf deze ver
zekering in 1960 om de
Franse president Charles de
Gaulle ertoe te bewegen bij
de bouw van de reactor in
Dimona te blijven helpen.
Volgens Spector en Ameri
kaanse regeringsbronnen die
toegang hebben tot vertrou
welijke gegevens kan Israël
gebruik maken van Ameri
kaanse vliegtuigen als de F-
16 en van de eigen ballisti
sche raket Jericho II. Met de
Jericho II kunnen doelen op
een afstand van zo'n 650 kilo
meter getroffen worden, het
geen betekent dat Cairo, Am
man, Beirut en Damascus al
len binnen schietbereik lig
gen.
BONN (AFP) - De
Bondsrepubliek Duits
land is nog altijd het lui
lekkerland voor Oost-
duitse spionnen, de ac
tiefste agenten van het
communistische blok.
Dit staat in het jaarrap
port van 1986 van het
Westduitse recherche
bureau BKA, dat deze
week verscheen.
Daarnaast valt op dat de
BRD de laatste tijd steeds
meer in trek is gekomen bij
Polen, dat qua spionage-acti-
viteit in West-Duitsland na
de Oostduitsers op de tweede
plaats komt.
In het rapport valt de ba
lans over 1986 positief uit
voor het 'succes' van de
Westduitse contra-spionage.
Het afgelopen jaar werd, in
tegenstelling tot 1985, niet ge
kenmerkt door opzienba
rende spionage-affaires met
secretaressen van hoogwaar
digheidsbekleders of door
spectaculaire gevallen van
overlopers naar de DDR, al
dus het verslag.
Volgens de BKA kwamen
het afgelopen jaar 341 van de
500 verdachte spionnen in
West-Duitsland uit de DDR.
Van de 500 vermeende spion
nen werden er 43 opgepakt,
hetgeen twee keer zoveel is
als in 1985, en 33 in voorlopige
hechtenis genomen in af
wachting van berechting.
Uit de cijfers blijkt dat de
Oostduitse agenten bovenaan
staan met hun schaduwacties
in de Bondsrepubliek. Op de
tweede plaats staan de Polen.
In 1986 zijn 44 gevallen van
Poolse spionage in de BRD
opgetekend, het dubbele aan
tal van 1985. De BKA meldt
dat het afgelopen jaar zes
Poolse agenten zijn gearres
teerd en noemt dat een ge
voelige slag voor de Poolse
geheime dienst.
De communistische spin
nen zijn in 1986 zowel acti
geweest op het 'traditione!
militair-politieke terrein
op het gebied van wete
schap, economie en moden
technologie. De BKA schrij
dat hun gedetailleerde ii
lichtingen aan hun bazen
Oost-Berlijn, Warschau
Moskou over hoogwaard;
technologie en produktiepri
cessen de landen van h
Oostblok in staat hebben
steld hun economische cap;
citeit te vergroten en hu
concurrentiepositie te verhi
teren.
De Oostduitse gehei::
diensten spannen zich voot
in zoveel mogelijk Wesl
duitse zakenmensen te rot
selen, onder meer om wc
terse technologie naar
DDR te smokkelen,
meeste Westduitsers die
DDR op het oog heeft, zi.
onderhevig aan chantage, i
worden bijvoorbeeld voor
keuze gesteld te werken vm
Oost-Berlijn of anders zulle
zij hun familie in de DD
nooit meer mogen bezoeken
De BKA stelt over het ai
gemeen vast dat de geheim
diensten van het Oostblci
steeds verfijndere methode
hanteren om het westen
embargo op de uitvoer va
hoogwaardige technolog.
naar de Oostbloklanden
omzeilen. Zo weten Oosi
duitse bedrijven met vest
gingen in het Westen aan
verboden technologie te 1
men via Derde-Wereldlar
den of door een valse bestem
ming op te geven. De BK
zegt onlangs op het spoor
zijn gekomen van enkel
„bijzonder uitgebreide" nel
werken van illegale techno
logie-exporten naar he
Oostblok en daarbij ver
scheidene arrestaties te
ben verricht.
Door Gerard Kessels
KRIJGT West-Europa
te maken met een
nieuwe haard van terro
risme? Wordt Zuid-Ti-
rol opnieuw het toneel
van bomaanslagen en
bloedig geweld? Die
vraag dringt zich op na
de recente bomaanslag
in het hotel in Merano,
waar de Italiaanse mi
nister van Buitenlandse
Zaken Giulio Andreotti
logeerde.
Na het geweld van de jaren
zestig heeft Zuid-Tirol, ofte
wel Alto Adige, zoals de Ita
lianen de grensstreek met
Oostenrijk aanduiden, een
relatief rustige periode ge
had.
De bomaanslag van Me
rano heeft bewezen dat de
vrede in de bergachtige
grensstreek broos is. De poli
tie heeft geen twijfel waar de
schuldigen gezocht moeten
worden. Ze behoren tot de
extremisten die streven naar
de loskoppeling van Zuid-Ti-
rol van Italië en aansluiting
bij Oostenrijk. Hun held is de
vrijheidsstrijder Jan Hof er
die er in het begin van de vo
rige eeuw even in slaagde
zich aan het hoofd van alle
Tirolers te plaatsen. Het feest
was echter van korte duur en
sinds Hofer is Tirol nooit
meer één geweest. Het gebied
is opgesplitst in een Oosten
rijks Noord-Tirol, met als
hoofdstad Innsbruck en een
Zuid-Tirol dat Italiaans
grondgebied is met Bolzano
als hoofdstad.
Het Duitse element over
weegt ook in Zuid-Tirol.
Tweederde van de bevolking
spreekt Duits en de Südtiro-
Neo-facistische Italiaanse jongeren roerden zich al vaker tegen het Italiaanse beleid
t.a.v. van Zuid-Tirol. In het jaren zestig kwam het tot flinke rellen met de politie.
- foto archief de stem.
Ier Volkspartei (SVP) maakt
'er al sinds jaar en dag de
dienst uit. De terroristen die
verantwoordelijk waren voor
de aanslag in Merano hadden
aan één woord op het omhul
sel van de bom voldoende om
hun intentie duidelijk te ma
ken: 'Hofer.' Hoewel nog lang
niet alle problemen uit de
weg zijn geruimd is Zuid-Ti-
rol niet langer een twistappel
tussen Oostenrijk en Italië.
Dat was in de roerige jaren
zestig wel anders toen Wenen
Rome in feite de schuld gaf
voor het extremistisch ge
weld in de grensstreek. De
Oostenrijkers wezen er te
recht op dat Rome de rechten
van de Duitstalige meerder
heid, zoals die waren over
eengekomen bij de Parijse
Vredesconferentie van 1946,
niet garandeerde. In 1969 be
reikten Rome en Wenen ech
ter een akkoord over het in
de praktijk brengen van de
besluiten van Parijs. Sinds
dien is de angel uit het con
flict en is de verhouding tus
sen beide landen steeds ver
der verbeterd. Wenen is sinds
het totstandkomen van het
statuut van 1969 niet meer
bereid de goede betrekkingen
met Rome op het spel te zet
ten. De Oostenrijkers nemen
geen harde houding meer
aan bij de oplossing van de
resterende kleinere proble
men.
De rust is ook te danken
aan de vrij gematigde hou
ding van de rechtse SVP. On
der de langdurige leiding van
Silvius Magnago, de presi
dent van de provinciale rege
ring in Bolzano, heeft de par
tij steeds het 'nationale ele
ment' beklemtoond, maar te
gelijkertijd loyaal met Rome
samengewerkt bij de inte
gratie van Zuid-Tirol in de
Italiaanse staat. In de pro
vincie Zuid-Tirol is sprake
van een strikte scheiding
tussen het Duitse en Ita
liaanse bevolkingsdeel. In de
economie, wetten, scholen, de
sport, overal werkt de schei
ding door. Wanneer de over
heid of bijvoorbeeld een zie
kenhuis nieuw personeel
aanstelt gebeurt dat volgens
een verdeelsleutel die geba
seerd is op de samenstelling
van de bevolking. In 1982 was
66,4 procent Duits, 29,4 pro
cent Italiaans en behoorde 4,2
procent tot de 'Ladini'. De
Ladini zijn een kleine min
derheid, die een taal spreekt
die sterk op het Latijn lijkt.
In het statuut van 1969 zijn
ook hun rechten gegaran
deerd.
Iedereen die in Zuid-Tirol
iets wil worden moet zowel
Duits als Italiaans spreken.
Voor vrijwel elke baan moet
een zwaar examen worden
afgelegd om te zien of de
kandidaat beide talen wel
beheerst. Wanneer ze niet
tweetalig is, kan zelfs een
poetsvrouw het wel vergeten.
Voor rechtse partijen is
Zuid-Tirol een zeer vrucht
baar gebied. Meer dan 90
procent van de Duitstaligen
stemt op de Südtiroler Volks
partei en bij het Italiaanse
volksdeel winnen de neo-fas-
cisten van Giorgio Almirante
voortdurend terrein. Bij de
laatste verkiezingen wist Al-
mirantes MSI zijn stemmen-
tal zelfs te verdrievoudigen.
Almirante spint garen bij de
onvrede van de Italianen in
Zuid-Tirol, die de Duitstali
gen veel te dominerend vin
den en zich in hun eigen land
in de minderheid voelen.
Niet meer rechts, maar
neo-nazistisch, zijn de leiders
van de Duitse afscheidings
beweging in Zuid-Tirol. De
terroristische campagne voor
aansluiting met Oostenrijk
wordt gevoed vanuit Inns
bruck en Neurenberg. In de
Beierse stad is de uitgeverij
'Der Süd Tiroler' gevestigd,
die geleid wordt door Peter
Kienesberger. Deze is bij
verstek veroordeeld wegens
terroristische activiteiten.
Voornaamste activiteit van
de uitgeverij: het blad 'Der
Tiroler', dat als ondertitel
heeft: 'Voor een vrij en ver-
UTRECHT (ANP) - De minis-
tere van Binnenlandse Zaken
e„ justitie moeten 20 miljoen
gulden meer uittrekken voor
|e inconveniëntenregeling
voor onregelmatig en onaan
genaam werk bij gemeente
en rijkspolitie. Politie-ambte-
naren die geen onregelmatig
0f onaangenaam werk ver
richten, moeten voortaan bui
ten de inconveniëntenregeling
vallen.
Dit advies heeft de commis-
Sie-Albeda uitgebracht in het
conflict tussen de politiemi
nisters en -bonden over het
budget voor de inconveniën
tenregeling.
Ministers en bonden ver
schillen van mening over het
bedrag dat jaarlijks voor deze
regeling beschikbaar moet
zijn: de ministers willen uit
gaan van de 250 miljoen gul
den die bij de totstandkoming
van de in 1985 ingevoerde re
geling is afgesproken, terwijl
de bonden uitgaan van de 300
miljoen gulden die de regeling
daadwerkelijk heeft gekost.
Omdat overleg over het
budget geen uitkomst meer
bood, hebben de politiebonden
(ACP, NPB, ANPV en VHPA)
de commissie-Albeda in okto
ber 1986 om arbitrage ge
vraagd. De advies- en arbitra
gecommissie, die bemiddelt in
geschillen tussen overheid en
overheidspersoneel, is tot een
soort - overigens niet bindend
- compromis gekomen. Bij de
kostenraming van de huidige
regeling is een rekenfout ge
maakt van ongeveer 20 mil
joen gulden. De commissie
vindt het onjuist deze fout op
de politie-ambtenaren af te
wentelen en stelt daarom voor,
het bedrag bij het 'budgettaire
kader' van 250 miljoen gulden
te voegen.
Daar staat tegenover dat de
commissie adviseert om het
vaste deel van de toelage niet
meer te betalen aan politie
ambtenaren die geen onregel
matig of onaangenaam werk
verrichten.
Voorzitter G. Koffeman van
de Algemeen Christelijke Po
litiebond zei dat het advies
van de commissie-Albeda
aanzienlijk tegemoet komt
aan zijn kritiek op de politie
ministers.
DEN HAAG (ANP) - Luite
nant-generaal G.C. Berkhof
(53) krijgt geen andere baan in
de krijgsmacht nadat hij in
oktober vorig jaar werd ont
heven van zijn functie als
chef-staf van Allied Forces
Central Europe (Afcent) in
Brunssum.
Aan hem is eervol ontslag
verleend.
Berkhof was sinds 6 januari
vorig jaar bij Afcent geplaatst
en werd per 1 februari tot
chef-staf benoemd. Op 28 ok
tober echter werd hij van zijn
functie ontheven. Door zijn
wijze van functioneren was er
niet langer sprake van de
noodzakelijke goede werkre
latie tussen hem en de com
mandant van het Afcent-
hoofdkwartier, generaal Cha-
lupa.Ook leidde zijn optreden
volgens het ministerie tot
spanningen binnen de staf van
Afcent.
Zuid-Tirol met de W'
liaanse provincies Bi
en Trente.
enigd Tirol'. Veel artikel
uit de krant verschijnen
in de 'National Zeitung',
Westduitse dagblad waar
weemoed naar de Hitler'
vanaf druipt. Voor 'Der Til
Ier' bestaat de leiding van1
SVP, die de dialoog
Rome gaande wil houden,
'verraders'. Het eigenli;
doelwit van de bom van
rano was dan ook niet k
dreotti, maar de ge
vleugel van de SVP. Het!'
weid heeft tot doel de SVP"
radicaliseren.
Het is moeilijk vast tesk
len hoeveel aanhang de®
tremisten in de bevolk'
hebben. Waarschijnlijk is'
bij de ouderen groter dan
de jeugd. Veel jongeren, f
wel Duitstalig, voelen
toch Italiaans. Niet ven®5
derlij k gezien de langdurt
aansluiting bij Italië.
wie op basis daarvan
dat de bom van Merano
soort latere stuiptrekt
van het Tirools verzet is,1,
zich wel eens lelijk kun1®
vergissen.
WIE DOEN in Nederland allemaal aan o
enkel en alleen gemeente- en rijkspol
drukwekkende lijst samen te stellen van
sen die allemaal tot de opsporingsambte
9reep daaruit: sociale recherche, dou
drijfspolitie, winkeldetectives, verkeers
dierenbescherming, fiscale opsporings
particuliere beveiligingsbureaus.
Maar toch is dit leger niet voldoende
criminaliteit op te sporen en terug te dri
minaliteit neemt alleen maar toe en is
door het opsporingsapparaat bij te bene
De burger en/aart aan den lijve wat üi
Prioriteiten die de politie voortdurend mo
'en koste van de aandacht voor de 'kl
worden bijvoorbeeld de meeste kleiner
9en bij de politie alleen nog maar ger
hoeft niet te rekenen op enig onderzoek,
hou eenmaal voor, al is een overhoop g
opengebroken auto voor de betrokkene
De poiitie zit daar zelf ook mee. De n
diverse commissarissen van politie getui
Moedeloos plaatsen zij de toenemende
door tóch al sterk verminderde dienstv
egenover het kabinetsbesluit om de s
'wee procent te verminderen. Het wordt
maar érger, vrezen zij, dweilen met de k
De commissaris van politie in Ensch
dimensie aan door te wijzen op de toe
"hgsdiensten buiten de politie om. All
U|thollingen van de politietaak, volgens
Precies daar ligt naar onze mening
°jn9- De hele waslijst van opsporingsorg
moeilijk worden geconcludeerd dat het
doorzichtig is. In de praktijk is het ook
wordt in de wereld van de opsporingsd
Phgs elkaar heen gewerkt. Dat moet
warwinkel aan diensten en organisaties
n9 te maken hebben, is toe aan een
moet ook weer een helder beeld ontst
etaak en weten zowel de burger als d
e aan toe zijn.