I F I
DE STEM
[j Haven
igen
[end-werk
ZORG VOOR GEBIT WINT VAN SCHAAMTE
Het dragen van een beugel is in de mode. Je kunt niet op
straat komen of je kijkt in een mond gevuld met ijzer.
Moeders horen hun kinderen tot hun grote verbazing zelfs
vragen Mam, ik wil ook een beugel". De orthodontisten
halen hun verloren tijd snel in# de wachtlijsten zijn
onwaarschijnlijk lang.
Pagina zeeland t
Plaatselijk nieuws
[ede
>ostburg
Ireskens
"NV VERBOLGE1
markten
ensbiljarters - De GrensbiJ
•ters hield een prijskamp bi
D'Have-Lippens. Uitslag: J
Roets-E. Cocquit, 2. J. Het
|egh-V. Versprille, 3. L. vaj
Wijnckel-S. Versiec]
and kampioenschap na acl
'strijden: I. van de Wijn
4l 25 punten, L. van t
Jijnckel 24, R. Goethals 23, L
locquit 23 punten. Er zijn ncj
Vee wedstrijden,te gaan,
jeten 10 januari en 31 januai,
Iet jaarlijkse souper wordt ll
Ibruari gehouden,
■ambrinusbolders - Cambri
sbolders hield een bollin.
de 'kampioen van ZeelanJ
litslag: 1. O. Rodts-C.
froock-W. Coppejan, 2.
Itandaert-J. Provoost-L. l„s
|e, 3. R. Verschelling-M. Vei
loüst-W. Rogiers.
Jlubbolling - Bij mevrouw L
eter werd een clubbollüj
lehouden. Uitslag: 1. R.
Lie-G. Dhoore-H. Herwegh,!
I. Verstraete-R. Dhont-H
jlarclé, 3. P. Laridaen-J.
yreeze-P. Staelens.
VRIJDAG 9 JANUARI 1987
ng - De Antwerpse
Iholoog-astroloog Erii
Bchneider houdt vrijdag 9 ji
mari in Den Hoekzak een L
ling over helder denken e
Zelfrealisatie. Hij probeert u
e leggen wat deze thema's in
houden en hoe men er h<
beste mee om kan gaan. D
i vond begint om acht uur.
Jnderwijs - De stichtii
Rooms Katholiek Centra
choolbestuur in de gemeen
Jostburg houdt vandaag, vrj
I dag 9 januari, een nieuwjaar
I receptie on zaal De Uitkom
Ite Breskens. De bijeenkom
I vindt plaats tussen 19.00
■21.00 uur. Tijdens de recept
I kunnen de belangstellendi
I afscheid nemen van R. Cori;
Deze stopte eind vorig jaar
1 bestuurslid. Hij wordt op
I volgd door F. Geernaert.
ersbond FNV heeft haar led
aven van VUssingen (360 pers
t meer als vrijwilliger op leg
js de bond omdat de bedrijf»
de CAO de weekendbetalingsi
oor de werknemers minder ul
aan de steel zat", aldus de
recteur van het Vlissingse st
wadoorsbedrij f
GOES, 8 januari - Cox Ora
Pippin, 95.900 kg, kl. 160/65'
0.38, 65/70 0.66-0.88, 70/75 1.02-8
75/80 1.28-1.42, 80/85 1.00-1.20,®"
1.01, kl. 2 60/65 0.30-0.33, 65/70».
0.71, 70/75 0.46-1.09, 75/80 0.46-11
80/85 0.94. Winston, 10.100 kg.P
70/80 0.52, 80/90 0.47. Zoete Er
gaard, 200 kg, kl. 2 50/55 0.37, 5
0.75. Elstar, 16.200 kg, kl. 1
0.48-0.55, 65/70 0.68-0.98, 70/751
1.61, 75/80 1.46-1.68, 80/85 1.23-J!
kl. 2 55/60 0.21,60/65 0.31,65/70W
70/75 1.08, 75/80 1.19. Golden 1"
cious, 96.200 kg, kl. 1 60/70 034-,
70/80 0.74-0.89, 80/90 0.85-0.98,
60/70 0.30-0.32, 70/80 0.48-0.63, IJ
0.71. Goudreinette, 71.800 kg,»
65/70 0.30-0.32, 70/75 0.40-0.47,1
0.47-0.69,85/95 0.58-0.83,96 0.54, J
60/65 0.30, 65/70 0.30, 70/751»
75/85 0.48, 85/95 0.61, 96 O.flH
Rode boskoop, 26.100 kg, k»J
0.44-0.46, 75/85 0.72-0.84, 85/95»
0.95, kl. 2 65/70 0.30, 75/85 0.58J
85/95 0.52-0.82. Lombarts<al«J
10.600 kg, kl. 1 70/80 0.40-0.43,8'
0.42, kl. 2 70/80 0.39-0.40. Kf
de Sonnaville, 31.900 kg, kl. 1
0.30, 70/80 0.40-0.51, 80/90 0.4r
kl. 2 70/80 0.40, 80/90 0.40. Joni-
73.300 kg, kl. 1 65/70 0.35-0.74,
0.45-1.51, 80/85 0.41-1.61, 85/90'
1.46, 90 0.57-1.11, 96 0.72, kl. 2®
0.32-0.33, 70/80 0.40-0.48, 80/85»
0.80, 85/90 0.44-0.65. Cong"
48.900 kg, kl. 1 55/65 1.06-1.»,»
1.52-1.64, kl. 2 45/55 0.29-0.72,»
0.35-0.64, 65/75 0.47-1.70. G*
Wildeman, 1800 kg, kl. 2 45/5JJL
50/55 1.33,55/60 2.02-2.11,60/78J
2.64. Saint Remy, 9100 kg, W-'7
1.29-1.32, 70/80 1.34-1.35, f»/j» J
1.31, kl. 2 50/60 0.63-0.84, 60/7»»;.
1.26, 70/80 1.26-1.27, 80/90
Winterrietpeer, 3800 kg, W-1 y
0.95,70/80 0.95, kl. 2 50/60 0.6»,»
0.44,70/80 0.52. Doyenne duLO»
22.900 kg, kl. 2 75/80 1.70,jd;
0.43-0.45, 60/65 0.54-1.46, 65/70
1.98, 70/75 1.76-2.30, 75/80 1-5J3
80/85 1.73-20.80,85/95 1.99. W™
koop Conference kl. 1 wii
1.22, 65/75 1.64-1.67, kl. 2 45/wfj
0.50, 55/65 0.89, 65/75 1.41.
aantal colli 42.570. Cox
Pippine, 3190 kg, kl. 1 70/7» i
75/80 1.59,80/85 1.14. Jonago^J
kg, kl. 1 80/85 1.22-1.60, 85W
1.09,901.13. Totaal aantal com
AMSTERDAM, 8 januari -
appeltermijnmarkt In Pin-'..j
mm werden 58 contracten v
deld voor levering apo'
18,00 tot 17,70 per 100
stemming was prij shouden0-, I
In Bintje 50 mm werden^
tracten verhandeld voor m
maart bij een prijs van J
100 kg, 733 contracten
1UU Kg, ujiiuouk,.
april tegen 42,40 tot 41/® J
contracten tegen 44,50 tot ij
voor levering mei. De s® j
was kalm voor maart
prijshoudend voor april en
Steeds meer 'beugelbekkies'
M
Door Louise Crombag
In de jaren zeventig waren er
nog niet zoveel orthodonisten.
Ook was de behoefte van de
mensen aan een dergelijke specialist
veel kleiner dan nu het geval lijkt te
zijn. Beugeldragen is geen schande
meer en de orthodontisten merken
dat dan ook aan hun praktijk. Een
wachtlijst van een jaar is geen
ongewoon verschijnsel.
Tien jaar geleden werd aan de
Universiteit van Nijmegen door een
aantal orthodontisten gekeken hoe
groot het aantal'mensen zou zijn dat
werkelijk voor orthodontische hulp in
aanmerking kwam. Er werd een
steekproef genomen onder
vijfhonderd kinderen in de leeftijd
van zeven tot dertien jaar. Daaruit
bleek dat 45 procent van deze
kinderen bij een specialist onder
behandeling zou moeten. Daarnaast
werd gekeken naar wat de ouders en
de kinderen zelf wilden. Slechts in de
helft van de gevallen wilden zij een
behandeling. In dit beeld lijjet nu
verandering te komen. Steeds meq^
mensen laten zich een
'beugelbekkie' aanmeten.
De Leidse orthodontist P. Bakker
was een van de onderzoekers. „Een
door de vakman vastgestelde norm
verandert niet, dat mag ook niet. Wel
verandert het beeld dat mensen van
bepaalde dingen hebben. Men richt
zich naar wat men ziet, in die zin is
het dus een trend. We hebben
jarenlang een tekort aan
orthodontisten gehad, dat verandert
nu ook. Het is een soort inhaaleffect.
Blijft wel het feit dat een op de twee
mensen een beugel nodig heeft. Als
er nu meer mensen een beugel
willen dan wij volgens onze norm
nodig vinden ga je fout, maar dat
gevaar bestaat dus wel".
„Het gaat nu beter met onze
economie en dat merk je aan de
reactie van mensen, ze stellen
prioriteiten. Ik denk dat de
Nederlander meer 'dental minded' is
geworden. Nog niet zo als in bij
voorbeeld Duitsland of Zwitserland,
maar we zijn op de goede weg. Het is
nu voor mensen de vraag: wat is
belangrijk".
HOOFDPIJN
„In de VS zijn er teveel
orthodontisten, daardoor wordt de
patiënt nog wel eens wat
aangepraat. Ook behandelen ze daar
veel langer en dat is eigenlijk een
beetje absurd. Waar ben je dan mee
bezig. Dat is onze aard niet. Daar
hebben ze voldoende tijd en weinig
patiënten dus ze koesteren het een
beetje. Dat past niet in Nederland".
Vraag blijft nu: is het beugeldragen
wel of niet een luxe. Soms misschien
wel, maar veel mensen komen in
eerste instantie toch bij een
orthodontist terecht omdat zij, hetzij
geestelijke, hetzij lichamelijke
problemen hebben met hun gebit.
Scheve tanden worden nu eenmaal
lelijk gevonden en kaakproblemen
kunnen zich in hoofdpijn en
nekklachten uiten. In het verleden
werden veel van deze mensen als
'psychosomatisch' afgedaan, 'leer er
maar mee leven' was een veel geuite
opmerking.
ONZIN
Maria (22) draagt een beugel. „Ik
heb vroeger al eens een beugel
gehad, maar die wilde ik niet in. Ik
ging thuis weg om naar school te
gaan en ik was nog niet buiten of ik
deed hem al in mijn jaszak. Als je
hem even niet indoet gaat hij
natuurlijk de volgende dag nog meer
pijn doen, dus op het laatst deed ik
hem maar helemaal niet meer in".
„Ik wilde vanaf mijn vijftiende
eigenlijk weer een beugel voor mijn
onder- en boventanden, ledereen die
ik tegenkwam vond dat onzin, want
het staat toch al mooi, zeiden ze. Dat
is ook wel zo, maar ik wilde mijn
tanden toch iets naar achteren
hebben, dat is voor mij gewoon
nodig. Mensen bleven maar zeuren
dat het onzin was, ze vonden die
mond bij me passen. Ik heb me dus
door al die mensen tegen laten
houden. Nu doe ik het toch, het is
toch mijn gebit. Ik doe het puur voor
mezelf", zegt Maria.
Ruwweg zijn er drie soorten
apparatuur. De simpelste is de
uitneembare beugel. Door zijn
eenvoudige vorm kost hij het minst.
Daarnaast is er de gedeeltelijk vaste
apparatuur. De beugel kan niet uit de
mond genomen worden, maar niet
alle tanden zijn voorzien van het
zogenaamde 'slotje'. Als laatste is er
dën de vaste apparatuur, verreweg
de duurste met vaak de langste
behandelingswijze. Op iedere tand
en kies zit een vast element.
Het eerste jaar van de behandeling is
het duurst. Er zijn inleidende
gesprekken over wat er moet
gebeuren. Er moeten foto's worden
gemaakt en natuurlijk wordt er
'gehapt'.
Orthodontist Bakker: „Een
gemiddelde behandeling kost bij mij
tussen de 2500 en vijfduizend
gulden. Dat valt, vind ik, wel mee. Ik
vind een lange behandeling en vaak
terugkomen niet zo nodig".
ARROGANT
Toch lijken bepaalde vakmensen
daar anders over te denken.
Behandelingen van vele duizenden
guldens meer zijn niet ongewoon.
Sinds kort is er een vast tandartsen
en orthodontistentarief. Dit om de
uiteenlopende tarieven wat meer op
een lijn te krijgen. Toch kunnen er
nog veel verschillen ontstaan
doordat sommige patiënten bij de
ene orthodontist of tandarts veel
vaker op controle moeten komen
dan bij de andere.
Bakker: „Ik ben zo arrogant om te
denken dat het makkelijker en
sneller kan, maar er zijn natuurlijk
vele wegen die naar Rome leiden.
Mijn manier, een grote praktijk en
een ogenschijnlijk massale
behandeling, is niet voor iedereen de
goede. Wij steken altijd veel tijd in de
eerste behandeling. Ik heb het
gevoel dat dat een hele open manier
is. Wij proberen de behandeling kort
te houden en op tijd te werken. Wij
leveren kwalitatief goed werk maar
zonder al die poespas. Ik vind het
niet zo belangrijk om al de mensen
met zoveel egards te behandelen,
koffie schenken en zo. Het is hier
geen koffietent. Koffie kunnen ze
ook op het station drinken. Dat heeft
niks met het werk te maken. Door de
concurrentie nemen die secundaire
dingen steeds meer toe".
De vele ziektekostenverzekeraars
houden geen rekening met die
prijsverschillen, leder heeft een vast
bedrag voor orthodontistische hulp
vastgesteld. Dit bedrag ligt meestal
rond de drieduizend gulden, en dat
voor de hele behandeling. Maria: „Ik
ben onder behandeling van een
tandarts en die is veel goedkoper.
Daarbij hoef ik ook maar een half
jaar onder behandeling. Het kost nu
alles bij elkaar zo'n 450 gulden. Van
mijn verzekering krijg ik tot maximaal
1500 gulden terug, dus dat is dik
voor elkaar. Het zat niet in mijn
vaders verzekering, dus heb ik mij
apart verzekerd, anders kon het
niet".
Kees (18) heeft net een intensieve
behandeling achter de rug. „Alles
stond scheef. Boven mijn twee
snijtanden stonden er nóg twee. Ik
leek wel wat op Dracula. Eerst kreeg
ik een buitenboordbeugel. Zo'n
apparaat dat uitje mond steekt en
achter in je nek wordt vastgemaakt.
Daarmee werd extra ruimte gemaakt.
Toen dat gebeurd was kwamen er
'slotjes' in. Een ijzerwarenfabriek in
mijn mond. Even lachen en je kreeg
het hele fietsenrek te zien. Toch
heeft niemand me uitgelachen. De
meeste mensen vonden het juist
goed van me, heel moedig en zo".
Ook Maria heeft deze ervaring.
Mensen lachen niet meer om een
beugel maar hebben er meestal
bewondering voor. Een hele
verandering met het oude beeld van
het 'beugelbekkie'. „ledereen vraagt
ernaar. Ik heb het hele verhaal al
honderd keer verteld. Toen ik hem
kreeg dacht ik nou zullen we het
beleven, maar iedereen vindt het
moedig, terwijl ik dacht je loopt voor
schut. Ook daarom heb ik het zolang
uitgesteld. Het enige wat ze grappig
vinden is dat ik slis. Ze doen je na en
zo, maar dat vind ik niet zo erg. Het
is ook géén gehoor".
Het zijn niet meer alleen jonge
kinderen die hun gebit laten
reguleren. Een van de meest
opvallende verschijnselen van de
nieuwe beugelgeneratie is dat ook
ouderen iets aan het uiterlijk van hun
gebit laten doen.
ZINLOOS
Kees: „Ik vond mezelf met zestien
jaar al best oud. Ik dacht altijd dat
een beugel iets voor kleine kinderen
was. Toch vond mijn orthodontist het
FOTO DE STEM DICK DE BOER
heel gewoon toen ik bij hem kwam".
Maria: „Ik vroeg me af of het nog wel
kon op mijn leeftijd. Mijn tandarts zei
me dat het nog bij iemand van vijftig
kan, zo zie je maar".
Bakker: „Oudere mensen zijn vaak
gemotiveerder. Jonge kinderen laten
het gewoon gebeuren. Als de
motivatie er niet is is het allemaal
zinloos. Vanmorgen heb ik nog een
jongen van zestien gehad. Hij moest
eigenlijk onder behandeling, maar hij
wilde niet. Daar begin ik dus niet
aan, daar heb ik geen zin in".
„Je moet verschil maken tussen een
tandstandcorrectie en een
kaakstandcorrectie. In het laatste
geval kan het maar tot een jaar of
veertien vijftien. Bij een
tandstandcorrectie staan de kaken
goed en hangt het er alleen maar
van af of de kwaliteit van het gebit en
het tandvlees goed genoeg is. Mijn
oudste patiënt was 55 jaar. Oudere
mensen hebben steeds betere
gebitten, ook omdat tandartsen
alerter zijn. Mensen willen liever hun
eigen gebit houden in plaats van een
kunstgebit".
TRANEN
Nu lijkt het alsof het hebben van een
beugel tegenwoordig minder
vervelend zou zijn dan vroeger. Toch
niet, het doet nog steeds veel pijn en
de ellende blijft even groot. Al dit
ongemak lijkt men er nu meer voor
over te hebben. Kees: „Tranen in
mijn ogen kreeg ik als dat ding weer
eens werd aangetrokken, maar je
went eraan. Daarbij wordt het minder
erg naarmate de tijd vordert. Wel is
het vervelend dat je met die 'slotjes'
een heleboel dingen niet meer mag
eten. Geen drop, kauwgom, noten
eigenlijk geen harde dingen. En ook
geen koolzuur, anders laat de lijm
waarmee die dingen vastzitten los.
Het is er nu gelukkig at, dus ik eet
weer kilo's drop. Dat heb ik moeten
missen".
Marie: „Mijn beugel zit los, je kunt
hem er zo uithalen, maar ik doe dat
zo min mogelijk anders krijg je
hetzelfde gezeur als vroeger. Ik kan
er niet mee eten, dus dan moet ik
hem eruit halen en drinken gaat ook
.al bijna niet. Voordat ik hem had
snoepte ik nogal veel, nu ben ik al
zes kilo afgevallen. Het gaat lekker
dat afvallen en het helpt ook nog
voor mijn tanden".
V;.v
