OP BEZOEK IN HEI
JUS TITIE- COMPLEJ l
VAN PALERMO
Comn
De best
bewaakte
rechters
ter wereld
Politieke er:
in Frankrijl
voortduren
ïïÊÊImJyrrheense.
ONGRES Fi
AMSTERDAMS
Beurs
overwej
DONDERDAG 8 JANUAR11987
EXTRA
T ïONDERDAG 8 JANUARI
VAN ITALIAANSE licht
voetigheid en ongecom
pliceerdheid is hier niets
meer te bespeuren. De
Ucciardone het justitie-
complex van Palermo, is
een van de best bewaakte
gebouwen ter wereld.
Kogelvrij
Libanon
Falcone
Isolement
Onzeker
Speculatie
^SCHggS^fe"
lessinoi
Palermo:
Alcamo
Lercaro
lastelvetram
Catania:
Caltanissetta
[Syracuse;
SICILIË
Cesare Terranova
.vermoord.
Reggjo di
Calabria
Maffia-bestrijding is slavenwerk
Door Gerard Kessels
In het hart van de justitie-doolhof,
achter een serie stalen deuren, werken
met gevaar voor eigen leven vier rech-
ter-commissarissen: de anti-maffia
pool. Leonardo Guarnotta is een van
hen. „Ik weet dat dit een heel gevaar
lijke baan is", zegt de 46-jarige magi
straat, maar het is nu eenmaal mijn
werk. Ik ben veel meer bezorgd over de
veiligheid van mijn vrouw en kinde
ren."
De justitie van Palermo is van tac
tiek veranderd. Dat moest ook wel.
Eerst werd, in 1979, rechter-commissa-
ris Cesare Terranova vermoord. Vier
jaar later zijn opvolger Rocco Chinnici.
Beiden zaten als een spin in het web
van de maffia-procedures. Beiden do
mineerden zo dat toen ze wegvielen er
geduchte gaten in de opsporing vielen.
Nu is er een pool van maffia-rechters
gevormd. Alle vier de rechter-commis-
sarissen van de pool zijn op de hoogte
van alles wat er tegen de maffia loopt.
Anders gezegd: de maffia moet vier
rechters vrijwel gelijktijdig vermoor
den om het onderzoek een beslissende
slag toe te brengen. Guarnotta: „We
hebben natuurlijk wel een werkverde
ling gemaakt om te voorkomen dat we
dingen dubbel doen. Maar ieders taak
kan onmiddellijk door een ander wor
den overgenomen."
De vier hebben de laatste jaren sla
venarbeid verricht. Zij hebben het be
wijsmateriaal aangedragen voor een
monsterproces tegen 475 mafiosi,
waarvan er meer dan 200 nog op vrije
voeten zijn. Voor het eerst in de ge
schiedenis hebben ze precies vastge
legd hoe de Siciliaanse maffia georga
niseerd is en welke regels er gelden.
Deze röntgenopname van de misdaad
organisatie werd mede mogelijk door
de verklaringen van mafiosi Salvatore
Contorno en vooral Tomasso Buscetta,
die besloten al hun kennis aan de justi
tie te openbaren.
De tocht naar het kantoor van Guar
notta en zijn collega's voert door gan
gen met deuren van kogelvrij glas,
langs zwaarbewapende politie-men-
sen, die de komst van de journalist tel
kens aan de volgende controlepost in
het gebouw melden. Tweemaal wordt
de inhoud van de aktentas nauwkeurig
bekeken. Achter een zware stalen deur
zijn de kantoren van Guarnotta en
Giovanni Falcone, de leider van de
pool. Ongezellige kleine ruimtes van
cement en hout. Guarnotta is na twee
en een half jaar aan de Spartaanse
werkomgeving en eeuwige bewaking
gewend. „De problemen die mijn gezin
en ik in het begin hadden met de uitge
breide bewaking zijn overwonnen. Vo
rig jaar hebben we een moeilijke pe
riode gehad in de zomer, omdat er toen
twee hoge politie-mensen vermoord
werden. De bewaking werd nog scher
per, er kon nog minder. Nu is alles
weer normaal. Tenminste", zo voegt hij
er lachend aan toe, „voor wat in Pa
lermo als normaal geldt."
Hoewel hij de oprichting ervan zelf
niet meer meemaakte was Rocco Chin
nici de geestelijke vader van de pool.
Hij verzamelde de briljante juristen
om zich heen, die later het fameuze
kwartet van Palermo zouden vormen.
Een kwartet taaie speurneuzen, waa-
ook de Amerikaanse autoriteiten hun
pelje voor afnemen.
Chinnici, bewaakt als weinig ande
ren in Palermo, werd gedood omdat hij
op het punt stond de familie Greco aan
te pakken. De baas van deze familie,
Michele Greco, was tevens voorzitter
van 'de commissie' waarin de hoofden
van alle Palermitaanse families de be
langrijke beslissingen namen. Greco,
„capo di tutti capi" (baas van alle ba
zen), begin dit jaar gearresteerd, is een
van de hoofdverdachten bij het proces.
Michele Greco liet Chinnici vermoor
den op een wijze die doet denken aan
de oorlog in Libanon. Daags voor de
aanslag werd voor de huisdeur van de
magistraat een auto geparkeerd met de
bagage-ruimte vol explosieven. De vol
gende dag, toen Chinnici op het punt
stond te vertrekken, werd zoals elke
morgen de hele straat afgezet door ca
rabinieri met mitrailleurs. Na het sein
'Okay' leidde een zwaarbewapend es
corte de rechtercommissaris van de
voordeur naar zijn geblindeerde auto.
Bij het passeren vanm de geparkeerde
Fiat werden de explosieven via de af
standsbediening tot ontploffing ge
bracht.
Na de oorverdovenbde klap leek de
Via Pepitone Federico herschapen in
een stukje Beiroet. Een zwartgrijze
wolk van puin en stof, gaten in het
wegdek, kleine branden, vensters aan
diggelen. Op de grond de verscheurde
lijken van Chinnici, twee bewakers en
de portier van het wooncomplex. Ne
gentien mensen in de straat worden
meer of minder ernstig gewond. Dat
alles 500 meter van de plek waar Chin-
nici's voorganger Terranova werd ver
moord. „Of ik schrik heb?", zei Chin
nici in zijn laatste interview. „Nee, ik
heb altijd een gewapend escorte, dat is
waar, maar ik weet dat zij te allen tijde
in staat zijn om me uit de weg te rui
men. Als het zover mocht komen, hoop
ik dat de mannen van mijn escorte on
gedeerd blijven."
Een man krijgt de maffia tot nu toe
niet te pakken. De chef van de pool,
Giovanni Falcone, de leerling van
Chinnici, die de meester overtreft. Al
zes jaar staat hij nummer één op de af-
schietlijst. Falcone heeft de georgani
seerde misdaad aangepakt bij zijn
Achilleshiel: het geld. Terwijl Chinnici
en Terranova nog een wat traditionele
kijk op de georganiserde misdaad had
den, ontdekte Falcone al snel het 'derde
niveau' van de maffia. Naast de ille
gale praktijken (eerste niveau) en de
ogenschijnlijk legale aktiviteiten
(tweede niveau), is er een derde niveau.
Het internationale wereldje van mach
tige industriëlen, bankiers en politici.
Het werelcüe bijv. van Lucio Gelli met
zijn geheime loge P2 of van Michele
Sindona, de invloedrijke bankier, die
de maffia-miljarden uit de heroïne
handel vakkundig door het internatio
nale bankcircuit sluisde en het geld
weer wit waste. De kapitalen werden
vervolgens vaak geïnvesteerd in de
bouw (tweede niveau).
Dank zij uitgebreide controles van
bankrekeningen, mogelijk geworden
door de Wet-La Torre, genoemd naar
een vermoord politicus, trof Falcone de
mafiosi hard in de portemonnee. Hij
begon de grote geldstromen door te
knippen. Miljarden aan geld en onroe
rend goed werden in beslag genomen.
Velen hebben de indruk dat met de
nieuwe aanpak van Falcone, Guar
notta en de andere leden van de pool,
voor het eerst echt werk is gemaakt
van de maffia-bestrijding op Sicilië.
Vantevoren was het toch vaak justi
tieel kruimelwerk.
Falcone, de troefkaart van het recht,
is de bestbewaakte man van het land.
In Palermo zijn 24 politie-mensen vrij
gemaakt voor zijn bescherming. De
buurt waar zijn verloofde woont, weet
precies wanneer de rechter-commissa-
ris op bezoek is. Dan is de hele wijk af
gezet en wordt iedereen die erin wil
van top tot teen gecontroleerd. Vakan
tie is er voor Falcone nauwelijks meer
bij. Een keer kon hij een paar weken
bivakkeren op een vrijwel onbewoond
eiland omdat daar een zwaarbewaakte
gevangenis is. De directeur was zo
vriendelijk hem onderdak te verlenen.
De fanatieke werker Falcone, die
zijn inspanningen ook ziet als een pos-
thuum eerbewijs aan zijn leermeester
Chinnici, maakt zich overigens weinig
illusies. Hij denkt niet erg oud te wor
den. De maffia vergeet immers niet en
vergeeft nog minder.
Vorig jaar zomer werden twee hoge
Palermitaanse politie-functionarissen
door de maffia vermoord. Maar sinds
het begin van het proces, aanvang dit
jaar, heeft de maffia geen aanslagen
meer gepleegd. De bazen lijken te be
seffen dat moorden op magistraten
hun (recht)zaak geen goed zullen doen.
Het ziet er naar uit dat er momenteel
sprake is van een wapenstilstand. Even
wat rustiger ademhalen voor Falcone
en zijn rechters. Guarnotta: „Dar lijkt
het inderdaad op. Laten we hopen dat
het voortduurt."
Juist de beste ambtenaren van politie
en justitie voelen zich in hun strijd te
gen de maffia vaak alleen staan.
Rondom hen wordt het kouder, ze ra
ken in een isolement. De steun van de
superieuren begint af te brokkelen. Het
isolement was de laatste jaren in Pa
lermo maar al te vaak het voorportaal
van de dood. De doortastende prefect
van politie Alberto Dalla Chiesa, die in
1982 na honderd dagen in Palermo sa
men met zijn jonge vrouw stierf in de
kogelregen van de maffia, probeerde
de laatste weken wanhopig steun te
vinden bij politici in Rome. Maar hij
kreeg bij de christen-demokraten An-
dreotti en Rognoni nul op het rekest.
Volstrekt alleen gelaten wendde de
prefect zich in de ochtenduren van de
dag dat hij zou sterven zelfs tot de
Amerikaanse consul in Palermo. Dalla
Chiesa wilde dat de consul druk uitoe
fende op Rome om hem uitgebreidere
bevoegdheden te geven in de strijd te
gen de maffia. Het mocht allemaal niet
meer baten.
Guarnotta en zijn gebarricaderde
collega's voelen zich (nog) niet in een
isolement. „In sociale zin is er natuur
lijk sprake van een zeker isolement,
omdat je uit veiligheidsoverwegingen
niet meer kunt leven zoals voorheen.
Maar wat de bestrijding van de maffia
betreft geloof ik dat we toch langzaam
op de goede weg zijn. De burgers van
deze stad beseffen dat we met een
goede zaak bezig zijn. Zij zelf zullen er
niet meer van profiteren, maar wel
him kinderen. De bereidheid om de
omerta, de zwijgplicht, te doorbreken,
Een van de talloze Palermitaanse slachtoffers van de maffia, de 47-jarige in
dustrieel Pietro Patti, die in februari 1985 het slachtoffer van de maffia werd.
- FOTO'S ARCHIEF DE STEM
Tomaso Buscetta
neemt toe zowel bij mafiosi als bij bur
gers die ermee van doen hebben gekre
gen."
De vier rechters in de justitie-bunker
van Palermo verdienen veel bewonde
ring en respect. Maar buiten de bunker
vlot het niet al te best met de aanpak
van de georganiseerde misdaad. De
maffia-terreur heeft het justitiële ap
paraat onzeker gemaakt. De speciale
eenheid van de politie vcoor de bestrij
ding van de maffia heeft in drie jaar
tijds vijf chefs versleten. Niemand wil
kennelijk al te lang schietschijf voor de
maffia zijn. „De snelle wisselingen vin
den plaats om de mensen te bescher
men", zegt burgemeester Orlando.
Guarnotta spreekt van „preventie".
Met de snelle veranderingen werd
begonnen, nadat twee achtereenvol
gende chefs van de eenheid vermoord
waren. Vorig jaar zomer werd ook de
tweede man van de speciale eenheid,
.kennis.
Ninni Cassara, een van de beste poli
tie-mensen die de stad ooit gehad heeft,
vanuit een flat tegenover zijn huis on
der vuur genomen en gedood. Cassara's
opvolger is de 35-jarige Francesco Ac-
cordingo, vader van twee kleine kinde
ren. „Ik ben nu vijf jaar hier in Pa
lermo bij de speciale eenheid", vertelt
hij. „in die tijd heb ik meer dan 900 do
den gezien en ik heb gezocht naar 300
mensen die er verdwenen zijn. Alleen
in deze stad zijn meer mensen zonder
een spoor achter te laten in het niets
opgelost dan in Chili." Het snelle stui
vertje wisselen aan de top van zijn een
heid bestempelt Accordino als „nor
maal."
Toch moeten zowel Francesco Accor-
dingo, rechter Guarnotta als burge
meester Orlando toegeven dat al die
wisselingen niet bevorderlijk zijn voor
een goede aanpak. Nauwelijks zijn de
chefs ingewerkt of ze verdwijnen weer
naar veiliger oorden in de Toscane of
Piemont.
Ook de 'hoge commissaris' voor de
maffia-bestrijding heeft nog weinis
potten kunnen breken. Onmiddellijk
na de moord op Dalla Chiesa krees
deze 'commissaris' de bevoegdheden
die de arme prefect steeds onthouden
waren. Maar de twee commissarissen
die er sinds 1982 zijn geweest, zijn
voornamelijk opgevallen door uiterste
omzichtigheid. Carrière-makers die ii
het zicht van hun flinke pensioen geen
al te grote risico's meer wilden nemen.
En wie kan het hun eigenlijk kwalijk
nemen? „Persoonlijke moed en inzet'
zegt de weduwe Terranova, „zijn min
stens zo belangrijk als grote bevoegd
heden."
Daar komt nog bij dat in Palermo
600 politie-mensen constant met bewa-
kingswerk bezig zijn. Ze zijn dus ont-
trrokken aan het eigenlijke opspo
ringswerk. Wie een paar dagen in Pa
lermo is en van 's morgens tot 's avonds
de escortes met loeiende sirene ziet
waarmee de autoriteiten zich verplaat
sen, vraagt zich af wie hier wie j
De jagers voelen zich gejaagden.
Weg uit Palermo. Opstijgen vanaf hel
vliegveld Punta Raisi, dertig kilometer
buiten de stad, is even spannend. Punt;
Raisi geldt als een van de gevaarlijkste
luchthavens ter wereld. Mofiose specu
latie en politiek gekonkel hebben de
luchthaven op een plek gesitueerd
waar valwinden vanuit de bergen en
wind van zee voor uiterst verraderlijk
metereologische situaties kunnen zor
gen.
Een laatste blik op Palermo, inge
klemd tussen de bergen en de zee. Zon
der maffia zou het een schitterende
stad zijn. Maar alles doet hier aan de
misdaad denken. De haven met de
kleine scheepjes, een fraaie ansicht
kaart vanuit de lucht, werd door de
maffia-baas Philippo Marchese ge
bruikt om lijken van tegenstanders W
dumpen. Als zijn bakken met bijten»
zuur op waren, verdwenen de licha
men, verzwaard met cement, in de ha
ven.
Kan een Engelsman, een Duitser, eet
Nederlander, ooit de maffia en Sic®
begrijpen? Dat was de laatste vraat
die ik iedereen daar beneden stelde
Meestal viel er een vrij lange stilte
Dan steeds hetzelfde antwoord: Dat za1
heel moeilijk zijn."
WASHINGTON (UPI
;TR) - De Amerikaans
;enaat heeft met 88 tegen
itemmen officieel de in-
telling goedgekeurd var
>en speciale commissie di<
Jen onderzoek zal verrich
en naar het Iran-contra
[chandaal.
Ook het Huis van Afgevaar
ligden, de andere kamer vai
iet Congres, heeft gisteren eei
gelijksoortige commissie inge-
iteld.
De Speciale Commissie inzake d
PARIJS (ANP/AFP) -
Frankrijk is het toneel ge
worden van een kracht
proef tussen regering en
stakers, die kan uitlopen
op een politieke crisis.
Het spoorwegpersoneel,
dat al drie weken staakt,
besloot gisteren massaal
zijn actie voort te zetten.
Deze actie, die is overge
slagen naar andere secto
ren, stond aan het begin
van een sociale crisis.
Maar van beide kanten
stelt men zich zo hard op,
dat een politiek conflict
uitlopende op vervroegde
verkiezingen niet langer
uitgesloten is. De centrum
rechtse premier, Jacques
Chirac, gaf dit dinsdag toe,
maar zei tevens niet zullen
buigen voor de stakers,
daar zijn regering vast
houdt aan haar economi
sche beleid en haar streven
naar loonbeheersing en be
strijding van inflatie en
werkloosheid.
Hij beschuldigde de
communistisch georiën
teerde vakbond CGT ervan
het conflict te politiseren
en erop uit te zijn de rege
ring te destabiliseren en
ten val te brengen.
Het probleem voor de
conservatief Chirac, die in
maart aan de macht
kwam, is dat hij moet die
nen onder een socialisti
sche president, Francois
Mitterrand. Zo worden zij
gedwongen om samen het
land te leiden.
Chirac blijft de 'grote
verliezer' in deze zogehe
ten 'cohabitation'. Ook
bl
pe
ce
so
ge
pr
zi
in
34
ra
de
co
ni<
ze!
ke
w:
ve
pa
w<
Stc
do
m:
ter
wé
we
he
de
in
PI
Pa
gre
ni«
va
de:
cit
Fr
bic
toe
trs
en
on
ve:
he
ko
loo
ke:
BBEHMaili
AMSTERDAM (ANP) - Op de Amster-
amse effectenbeurs waren de inter-
ationale aandelen woensdag prijs
houdend tot beter in een overwegend
agere markt De stijging van de obli-
atiekoersen zette nog door, maar was
ninder sterk dan eerder deze week.
5ok de omvang van de handel was
binder dan dinsdag. Er werd een om-
■et behaald van ƒ936 miljoen, waarvan
tam ƒ350 miljoen in obligaties. Het
'ondement op de staatsleningen nam
wat verder af tot 6,25 procent
Do meest verhandelde aandelen
'aren Koninklijke Olie en Unilever.
Jo olies werden ƒ2,60 meer waard op
211,80 en Unilever ƒ1,50 op ƒ525. Ook
hilips en KLM waren beter, maar
tazo gaf zeer licht prijs. Akzo-topman
^udon zei woensdag in zijn nieuw-
aarstoespraak, dat zijn concern dit
aar de wind tegen kan krijgen bij een
'erdere daling van de dollarkoers en
tet niet langer optreden van het 'olie-
'rijsvoordeel'.
Hoogovens maakte met een koers-
Jtast van ƒ2,80 op ƒ42 het forse verlies
dinsdag meer dan goed. De top van
t staalconcern bracht woensdag een
rjr? tang gepland beleefdheids be
leid 8an beurs en ^n woordvoer-
r benadrukte dat niet gesproken is
I er de huidige gang van zaken binnen
onderneming. Vermoedelijk werd
P de beurs een voorschotje genomen
leJi btauwjaarstoespraak, die don-
iik~48 wordt uitgesproken en moge-
de belegger wat milder zal stem-
n over Hoogovens,
leid °ld werd opnieuw druk verhan-
niaar het supermarktconcern
r»
antonius
antonius
«ngr.o.l.v.
daniel
gasthuis
gasthuis
gasthuis
gasthuis
h°oghuys
m
Protihs
Wot*.,*
'V' Prou.hs
hoeJ
slee
Niji
stigi
niev
con
gaf.
I
gin*
ninj
ƒ13,
haa"
ten
tonj
op
C
nog
op
deld
Wol
Gev
naai
deze
E
pen
gen
Sche
Evei
niet
han<
dan
O
op
verg
aeneas
(oostb.)
(oostb.)
lourdes
de brouwer
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(tilburg)
(het)
klokkenberg
liduina
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)
('s-h'bosch)
