UITBLAZEN
Er is leven na het sterfhuis
Ban rond politieke magiër Ronald Reagan gebroken
Muurkrant terug in Peking
even
Van den B
kritiek op
De goede
zoude tijd
ZES JAAR DURENDE 'HONEYMOON' IS TEN EINDE; KRITIEK BARST NU LOS
STUDENTEN DAGEN BEWIND UIT
JE STEM COIN
Bestrijding frai
WIM KOCK
dinsdag 6 januar11987
BjSOTÜM
ACHTERGROND
Ronald Reagan
DINSDAG 6 JANUARI
ENSCHEDE/ ROTTERI
ïoofdcommissaris P.D.
neentepolitie Enschede
/an de politie steeds ve
jigantische aantallen
imbtenaren.
•enzine en diesel
woensdag duurder
O
VAN de kerstkaarten
was er één die me
trof. Even maar en
heel toevallig. Het kwam
door een onderschrift.
Duizend keer lees je achte
loos over een dergelijk
tekstje heen, maar dan, de
1001ste keer, raakt zo'n
zin je. Het was een kaart van
Engelse vrienden. De repro-
duktie van een oud landhuis,
-sfilk jaar komt er zo'n kaart.
'"Telkens een ander landhuis en
3- altijd een uit de directe omge
ving van de plaats waar onze
vrienden wonen.
Ik verbaas me al lang niet
meer over de indrukwekkende
hoeveelheid lodges, halls en ma-
nors die heersen over de fraaie
landschappen waardoor de
oude, kleine industriekernen in
dit hoekje van Engeland van
elkaar worden gescheiden. El
ders zijn dergelijke paleizen
van huizen meestal gebouwd
door de adel, maar niet hier.
Hier behoorden' ze aan de
nieuwe rijken. De textielbaron
nen van de 18de of de 19de
eeuw.
Veel daarvan is nu schone
schijn geworden of zelfs min
der. Via het erfrecht heeft de
gemeenschap de rijkdommen
geleidelijk teruggevorderd.
Landerijen werden verkaveld.
Landhuizen werden kostschool
of bejaardenpension of raakten
in verval. Nu en dan wordt er
een gesloopt, meestal onder
protest van de plaatselijke
heemkundekring. Is zo'n ge
bouw van bijzondere waarde
dan heeft The National Trust er
zich waarschijnlijk over ont
fermd en kan men tegen beta
ling van enkele ponden zich
vergapen aan de vergane glorie
van de reeds lang tot stof weer
gekeerde meesters.
Het landhuis op de kerst
kaart staat in een wijds, gol
vend park. Op de voorgrond
grazen koeien en schapen. Het
bijschrift luidt: Buglawton Hall,
in de tijd dat het huis werd be
woond door Samuel Pearson,
eigenaar van een zijdefabriek.
_'Dat iemand, enkel door het fa
briceren van zijden kleding, zo
puissant rijk kon worden dat
hij een huis kon bewonen waar
bij paleis Het Loo een jachthut
lijkt!' In gedachten zie ik de
grauwe, nog altijd niet gesa
neerde uithoeken van het stadje
waar die zijdefabriek heeft ge
staan; sporen van Sarpuel Pear
sons good old days.
Dezelfde dag waarop ik die
kaart ontvang zif ik"te lezen in
The Kingdom by the Sea, het le
vendige verslag dat Paul The-
roux schreef over zijn rondreis
in de zomer van 1982 langs de
Britse kusten, 'met de wijzers
van de klok mee', deels te voet
en liftend en deels per open
baar vervoer. Voor wie dat niet
weten: Paul Theroux is een
Amerikaan en een suksesvol
schrijver; een van die benij
denswaardige, transatlantische
pendelaars, zijn tijd verdelend
tussen Cape Cod en Londen,
tussen nieuw- en oud-Engeland
dus.
In plaats van over de zee uit
te kijken, wat alle Britten doen
die naar de kust gaan, keek
Theroux landinwaarts en wat
hij zag (en hoorde!) vult een
van de kostelijkste reisboeken 5
die over 's werelds meest be-
schreven eiland ooit zijn ver- E
schenen. Af en toe maakt hij
een ommetje landinwaarts.
Soms gedreven door de nood-
zaak een ombegaanbaar stuk E
kustland te omcirkelen, soms E
ook door nieuwsgierigheid. Het S
is nieuwsgierigheid, verwekt E
door George Orwells The Road E
to Wigan Pier, die hem in Wi- 5
gan doet belanden. Orwell was
hier in 1936 om de sociale el-
lende te beschrijven waarin de E
industrie de mensheid had ge- E
dompeld.
Wigan heeft nu geen 'ver-
loederende' industriën meer,
noteert Paul Theroux. 'De bo-
dem is onder de stad weggeval- S
len.' Het is een stad zonder
werk; 'een ruïne leeg als Stone- E
henge'. Een van de bekendste
passages van The Road to Wi- 5
gan gaat over een jonge, onge-
veer 25-jarige vrouw, geknield
op de keien bezig met het ont-
stoppen van een afvoerpijp. Or- j|
well vangt haar blik op als hij E
in de trein langzaam langs haar
huisje rijdt. Het was de 'meest
lege en van alle hoop beroofde
blik die ik ooit zag', schreef Or-
well. 'Dit was niet het onbegre-
pen lijden van een dier. Zij wist E
maar al te goed wat haar over- 5
kwam en hoe uitzichtloos haar
lot was'.
1
Theroux vindt de huizenrij
vanwaar die vrouw in 1936 S
naar de trein van Orwell had
opgekeken. Sterker nog: hij E
vindt er een oude vrouw bezig
met het uithangen van haar
was. Theroux ldimt over het E
spoorweghek om haar aandacht
te trekken en een gesprek met
haar te beginnen. Het zal niet E
dezelfde vrouw zijn, dat zou te
gek wezen. Ze blijkt echter wel
precies de juiste leeftijd te heb-
ben en toen Orwell in Wigan 5
was had zij er al tien jaar ar-
beid in een confectiefabriek op- S
zitten. Ze is trots op haar ar-
beidzaam leven en denkt er met
plezier aan terug. Orwell heeft E
ze nooit gelezen. Ze werkte vijf-
tien jaar lang, tot ze trouwde,
va/t acht uur in de morgen tot E
half tien V'avorids. Op zaterdag
nauwelijks korter. „Dat zouden e
ze vandaiag de dag »niet doen E
wel?" zegt ze trots, „nee, ze
gaan liever in de ww!"
Wat zij zich herinnert van E
de jaren '30 in Wigan is iets van E
welvaart en gemeenschapszin;
kolenmijnen en textielfabrie- e
ken; werk voor iedereen die E
wilde en kansen om vooruit te
komen.
Wat voor streek wordt onze E
sociale bewogenheid hier gele-
verd en door wie? Door het ka-
pitaal? De literatuur? Of ge- jjj
woon door de roze geworden E
herinnering van een oude we- E
duwe? Of is het toch zo dat de
oude tijd met terugwerkende
kracht altijd goed wordt?
IHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIÜ
-»t
Ie
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, «01608-21550,
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
24,20 per maand; 69,75 per kwartaal of 271,00 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krent niet ontvangen10nze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties «076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
O Of-l Llof jQC1
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 pagina
Door Louis van de Geijn
HET was in de eerste
weken van 1982 en het
regende faillissementen
toen tenslotte ook Ogem
omviel. Het reusachtige
concern van bouwbe
drijven, industrieën en
handelsondernemingen
viel in stukken uiteen.
Levensvatbare onderdelen
van het concern, zo kondigde
de raad van bestuur op 25 ja
nuari van dat jaar aan, zou
den onder een nieuwe para
plu worden gebracht en
voortgezet.
Voor het beklagenswaar
dige samenraapsel dat dan
nog restte, zou uitstel van be
taling worden gevraagd. Ge
tracht zou worden uit de boe
del van dit 'sterfhuis' nog zo
veel mogelijk te verkopen, zo
luidde de toelichting op een
persconferentie. Ogem had
de primeur die vervolgens in
tal van varianten werd geko
pieerd. Heidemij, Gilda
(drop), Groen (drukkerijen),
Winkler den Boer (bakkerij-
machines) Eminent (orgels)
en MAB (bouw) zijn enkele
leerlingen uit de Ogem-
school.
Het Ogem-model voor het
splitsen van een concern in
moeilijkheden is intussen als
'de sterfhuisconstructie' te
boek komen te staan. Een
term met negatieve lading,
en dat is in lang niet alle ge
vallen en alle opzichten even
terecht. Maar net zo goed als
de ongelukkige benaming
'reageerbuisbaby' niet meer
is weg te branden, zo leggen
ook bedrijfskundigen en ju
risten zich neer bij de term'
'sterfhuisconstructie'.
'Sterfhuisconstructies' is
dan ook de met frisse tegen
zin gekozen titel van een stu
die die drs. J. Th. Woelders
en mr. A.J. Woelders hebben
gewijd aan dit fenomeen. Nu
de economische stormen wat
zijn geluwd, lijkt de tijd rijp
voor een meditatief moment.
Woelders en Woelders had
den hun boek liever de titel
'Overlevingsconstructies'
meegegeven. Hun conclusie
luidt dan ook dat de sterf
huisconstructie voor alle be
trokken partijen meer voor-
dan nadelen kan hebben.
De sterfhuisconstructie
past het best op een concern
structuur, die bestaat uit een
houdstermaatschappij (hol
ding) met daaronder doch
terbedrijven en soms zelfs
kleindochters. Vaak zullen
die werkmaatschappijen uit
hoofde van zogenaamde fi
nanciële kruisverbanden
voor elkaar garant moeten
staan. Dat is voor de banken
een voorwaarde om nog geld
te lenen aan verliesgevende
onderdelen van een concern.
Om een sterhuisconstruc-
tie tot een goed einde te bren
gen, is het nodig dat die
kruisverbanden worden
doorgeknipt. De gezonde be
drijven moeten vrij gemaakt
worden van de schuldenlast
en de risico's van de arme tak
van de familie. In het geval
van Ogem zijn overigens wel
eens vraagtekens geplaatst
bij het tijdstip waarop de
bank kruislings zekerheden
bedong. Als dat gebeurt als
een onderneming al op in
storten staat (ook al is dat
dan nog niet algemeen be
kend) lijkt het veel op het
'leeghalen' van een bijna
failliet bedrijf. En dat is
strafbaar.
De bank (of, bij een grote
zaak, het consortium van
banken) richt vervolgens een
stichting op die een nieuwe
holding in het leven roept.
Bij Ogem heette deze stich
ting Vijverbos, naar het
adres (Vijverlaan) van ABN-
topman Langman. Bij de
Stokvis in Rotterdam, een van de OGEM-dochters die
afgestoten werd. - fotoanp
Heidemij gaf het firma-adres
(Lovinklaan) de naam aan de
stichting die een nieuwe hol
ding oprichtte.
Deze nieuwe houdster
maatschappij heeft geen
cent. Ze leent geld van de
bank(en) om de aandelen van
de gezonde bedrijven, die in
middels zijn losgeweekt uit
het oude concernverband,
over te nemen. De bepaling
van de prijs is, gegeven de
tijdsdruk en de onoverzichte
lijkheid in zo'n situatie,
meestal voorlopig. Zowel bij
Heidemij als bij Ogem gold
de afspraak dat na verloop
van enkele jaren een defini
tieve koopsom zou worden
vastgesteld door onafhanke
lijke deskundigen.
De voorlopige koopsom
vloeit onmiddellijk van de
oude holding, die nu het
sterfhuis is geworden, naar
de banken, ter aflossing van
(een gedeelte van) de schuld.
In financieel opzicht is het
wat de banken betreft dus tot
op zekere hoogte vestzak
broekzak. Met dit verschil
dat de vordering (deels) van
de wankele naar de kans
rijke tak van het concern is
overgeheveld.
Het lijkt er dus op dat de
constructie, ook al omdat hij
uit de koker van de banken
komt, er vooral op is gericht
andere belanghebbenden
(werknemers, fiscus, andere
schuldeisers) buitenspel te
zetten. Zo simpel ligt het ook
weer niet. De banken doen
immers wel afstand van de
kruislings verstrekte zeker
heden. Ze kunnen de eventu
eel nog achtergebleven
schulden van de zwakke
broeders niet meer verhalen
op de gezonde bedrijven. En
of ze het geld dat ze bij die
kansrijke concerndelen heb
ben ondergebracht, ooit terug
zien vloeien, blijft toch af
hankelijk van de bedrijfsre
sultaten. Het is al met al nog
geen uitgemaakte zaak of de
banken er met een sterfhuis
constructie beter uitspringen
dan met een normale 'uit
winning' van de bedongen
garanties.
Een sterfhuisconstructie
wordt in het diepste geheim
uitgedokterd door bankiers
en juristen. Ondernemings
raden en vakbonden krijgen
de uitkomst onder het motto
'slikken of stikken' op het
laatste moment op hun bord
je. Dat maakte deze formule
bij de vakbonden niet erg po
pulair. Het is toch al moeilijk
genoeg om mee te werken
aan collectieve ontslagen.
Het meedoen aan een keuze
tussen gezonde en min of
meer afgscrheven bedrijven,
dus tussen werknemers mét
en andere zónder perspectief,
is voor een vakorganisatie
haast te veel gevraagd. Te
meer omdat de nieuwe hol
ding niet meer kan worden
aangesproken voor afvloei
ingsregelingen en dergelijke.
Aanvankelijk bestond dan
ook verwarring over de hou
ding die de bonden tegenover
dit nieuwe verschijnsel
moesten aannemen. Zo liep
de Bouw- en Houtbond FNV
in de Heidemij zaak naar de
rechter, terwijl in andere ge
vallen de bonden juist een
warm pleidooi hielden voor
een sterfhuis-oplossing.
Een FNV-nota uit 1984
'Sterven en overleven', komi
tot de slotsom dat een sterf,
huisconstructie niet per
verwerpelijk hoeft te zijn,
„Zij kan op een gegeven
ogenblik een middel zijn om
te redden wat er nog te red
den valt". Het aanvaarden
van deze mogelijkheid ver-
eist wel dat de bonden en hun
kaders in de bedrijven meer
dan ooit op hun hoede zijn,
Als ondernemingen in moei.
lijkheden komen, moet dat in
een vroeg stadium worden
gesignaleerd. Dat kan ook als
men let op de omtrekkende
bewegingen (het uitbreiden
van kredietgaranties, juridi-
sche wijzigingen in hel
dienstverband en dergelijke)
die aan een opsplitsing
vooraf kunnen gaan.
Woelders en Woelders ko
men tot de slotsom dat de
sterfhuisconstructie juist
vanwege het belang van de
werkgelegenheid haar ver
diensten heeft. Uit de prak
tijk van Ogem en Heidemij is
ook wel gebleken dat zelfs de
sterfhuis-ondernemingen
voor een deel konden overle
ven en dat per saldo de ge
volgen voor de werkgelegen
heid nog meevielen.
Ook voor andere belang,
hebbenden, concluderen zij
heeft deze methode meer
voor- dan nadelen. Ook al
zitten er tal van haken en
ogen aan, die hier en daar
ook om aanpassing van de
wetgeving vragen. Maar al
met al is het een aantrekke
lijk alternatief voor de ge
bruikelijke sanering, de sur
seance van betaling of het
faillissement.
Ja, er is leven na het sterf
huis.
Sterfhuisconstructies,
drs. J.Th. Woelders en
mr. A.J. Woelders; deel 10 van de
serie Kluwer Bedrijfswijzers, uit
geverij Kluwer Deventer (prijs-
:f 30.-).
DEN HAAG (ANP) - Neder-
and ziet geen aanleiding zijn
unbassadeur in Suriname te
ug te roepen. Dit blijkt uit
•en verklaring die minister
/an den Broek van Buiten-
andse Zaken maandag heeft
litgegeven als reactie op de
-ecente Surinaamse nota
vaarin de vraag werd gesteld
het handhaven van de Ne-
lerlandse ambassadeur in Pa-
DoorJo Wijnen
DE Amerikaanse president Ro
nald Reagan is gisteren behan
deld voor een prostaatkwaal.
Dat is het moeilijke begin van
een waarschijnlijk zeer moei
lijk jaar voor Ronald Reagan,
voor wie de leeftijd zwaar be
gint te tellen. Alle manhaftige
demonstraties yan vitaliteit en
kracht ten spijt, openbaren
zich langzamerhand allerlei
kwalen bij de bejaarde Ameri
kaanse leider die hem zijn slo
pende taak in het Witte Huis
bepaald niet zullen vergemak
kelijken.
Bovendien moet de president, in de
twee jaar die hem nog resten in het
Witte Huis, het puin van het Iran-
schandaal ruimen en tegelijkertijd
het pad zien te effenen voor een re
publikeinse kandidaat voor de presi
dentsverkiezingen van eind 1988.
Het Iran-schandaal heeft een aan
tal bijkomende problemen veroor
zaakt die het voor Reagan vrijwel
onmogelijk maken zich van de klap
pen, die hij gedurende de laatste we
ken opliep, te herstellen. Er is toene
mende kritiek op de wijze waarop hij
in oktober de Russische partijleider
Gorbatsjov toegemoet trad. In Wash
ington is nu vrijwel iedereen ervan
overtuigd dat Reagan in Reykjavik
volkomen in de fout is gegaan. Bo
vendien wordt - met een soort terug
werkende kracht - op tal van andere
fouten van de president gewezen.
'Tip' O'Neill, de vertrekkende
'speaker' van het Huis van Afge
vaardigden, heeft de afgelopen dagen
buitengewoon harde Woorden over
de president gesproken. Volgens
O'Neill heeft Reagan nooit echt greep
gehad op moeilijke vraagstukken.
Toen hij het Witte Huis betrad wist
hij niets van de Amerikaanse buiten
landse politiek. Dat is, volgens O'N
eill, altijd zo gebleven. „Hij doet
eigenlijk niets dan anekdotes vertel
len over wat hij allemaal als gouver
neur van Californië heeft meege
maakt", aldus O'Neill. Maar de ver
trekkende speaker liet ook een ander
verwijt horen. Hij zei: „Eigenlijk
heeft de Amerikaanse pers deze pre
sident een 'honeymoon' gegund die
zes jaar heeft geduurd".
O'Neill is het met talloze andere
Amerikanen eens die zeggen dat de
pers zich te veel en te lang heeft be
ziggehouden met het 'politiek feno
meen' dat Ronald Reagan zonder
twijfel is. Er is eindeloos gepraat
over Reagans verbale vaardigheden,
over zijn onverwoestbaar optimisme,
over de briljante manier waarop hij
tegenslagen naar zijn hand wist te
zetten, over zijn stijl, zijn grappen en
zijn gevatheid. Dat heeft een diep
gaande discussie over Reagans daden
belet. Om de een of andere reden kon
Ronald Reagan zich nagenoeg alles
permitteren. Hij kon blunders ma
ken, zich verspreken en openbare de
monstraties van onkunde geven. Hij
liep soms met zijn vergeetachtigheid
te koop. En hij leek soms veel meer te
houden van de ceremoniële, dan van
de eindeloos moeilijke en tijdrovende
bestuurlijke kant van het president
schap.
Tijdens veeleisende besprekingen
hield de president zich soms opmer
kelijk afzijdig. Mensen die Reagans
stijl en werkwijze kennen, zeggen
zelfs dat hij niet in staat is zich lang
op een onderwerp te concentreren.
Bovendien delegeert de president
graag en veel. Hij is, zoals veel Ame
rikanen zeggen, een soort part-time
president die per dag slechts een uur
of vier aan echt moeilijke vraagstuk
ken spendeert.
Gedurende de eerste vier jaar van
zijn presidentschap werd Reagan
omgeven door een groep zeer hard
werkende en doorgewinterde advi
seurs die de president als het ware
stuurde en hem voor allerlei politiek
onfortuin behoedde. Mannen als
Meese, Deaver en Baker hielden de
teugels strak. Ze waren bovendien
vertrouwd met Reagans stijl en
werkwijze. Maar zijn meest be
kwame helpers en medestanders
aanvaardden andere functies: Meese
werd minister van justitie, Baker
van financiën en Deaver begon een
public-relationsfirma.
De huidige chef van de Witte-
Huisstaf, Donald T. Regan, heeft te
weinig politiek gevoel om de presi
dent in het spoor te houden. De Dani-
loff-affaire, de vreemde gang van
zaken tijdens de topontmoeting in
IJsland en het zich als een inktvlek
uitbreidende Iran-schandaal hebben
bewezen dat Regan niet in staat is
een aanstormende crisis op de juiste
wijze te beheersen, waarschijnlijk
omdat hij de politieke implicaties er
van niet tijdig doorziet.
Intussen lijkt het Amerikaanse
publiek er zich nu over te verbazen
dat het altijd zo lankmoedig tegen
over president Reagan is geweest. In
de VS is de laatste weken zoiets als
een publieke schaamte zichtbaar ge,
worden over het feit dat zo gemakke
lijk is toegegeven aan Reagans ver
bale vaardigheden, aan diens vaak
inhoudsloze toespraken en aan diens
uitgekiende en overigens met verve
gebrachte persoonlijke stijl.
Het ziet er naar uit dat de Ameri
kaanse president niet meer echt be
dreigd kan worden door het Iran-
schandaal als zodanig. Maar hij
wordt nu bedreigd door wat dat
schandaal bij een groot publiek, bij
de congresleden en bij de pers heeft
losgemaakt. Daarom luidt de vraag Januari, gaa
of Reagan nog langer kan vertrou- uperbenzine
wen op de stijl die hem immens po-i°°g-
pulair maakte, die het grote Ameri
kaanse publiek het idee gaf dat de
natie met krachtige hand werd gere
geerd door een sterke man op wie
Amerika kon vertrouwen.
Het Iran-schandaal lijkt de poli
tieke magiër Ronald Reagan van zijn
toverstaf te hebben beroofd. Maar pagemaakt,
meer nog dan Reagan, lijkt Amerika
zelf nu met lege handen te staan.
Polil
Hij noemt als voorbeeli
Dienst, de Dierenbescherm
>n mogelijk straks een lan
«tie.
Hij zei dit maandag in zijn
ïieuwj aarstoespraak tot het
Snschedese korps. Naar zijn
nening zijn het allemaal uit-
ïollingen en verschralingen
ran de politietaak. IJzerman
rindt dat de centrale rol van
Ie algemene politie in de
landhaving van de rechtsorde
loor deze ontwikkelingen op
Ie tocht staat
Recente voorbeelden zijn
olgens de Enschedese hoofd-
ommissaris het kabinetsbe-
luit om de sterkte van de po-
itie met 2 procent te vermin
ieren en het aantal sociaal re-
hercheurs tegelijkertijd dras-
isch te verhogen. Ook de poli-
ieke discussie over het ge-
eeltelijk weghalen van de
reemdelingentaak bij de po
rie hoort volgens IJzerman in
iet rijije thuis.
De Enschedese hoofdcom-
nissaris vindt dat er naar de
olitie-organisatie veel meer
loet worden gekeken als naar
en bedrijf, dat concrete pro-
lukten en resultaten aflevert.
„De Eindhovense politie lost
veliswaar steeds meer zaken
p, maar door de alsmaar toe-
emende criminaliteit loopt
et oplossingspercentage ach-
tOTTERDAM (ANP) - Met
ngang van morgen, woensdag
januari, gaan de prijzen
en diesel
van
om-
Een liter super wordt 2 cent
uurder en komt bij de zelf-
ankstations op 157 cent. Die-
el stijgt 2,4 cent in prijs en
aat 91 cent per liter kosten, zo
maandag in Rotterdam be-
'Het leiderschap van de
(communistische) partij
stinkt',
'Marxisme en de vrij
heid van drukpers zijn
natuurlijke bondgeno
ten'.
'De beperkingen van het
Marxisme en het Ma-
oisme in de geschiedenis
worden steeds duidelij
ker'.
Dit zijn uitspraken op ille
gale muurkranten die vorige
week korte tijd te lezen wa
ren op de universiteit van
Peking. De muurkranten zijn
de meest gedurfde uitingen
van verzet tegen de commu
nistische orthodoxie en het
leiderschap van de partij, die
de afgelopen maand de kop
opstaken tijdens de studen
tendemonstraties voor meer
vrijheid en democratie op ten
minste 12 universiteiten ver
spreid over heel China.
China schafte het recht om
muurkranten op te hangen af
in 1980. Volgens de autoritei
ten getuigden niet-gesig-
neerde muurkranten van on
verantwoordelijk gedrag en
brachten zij schade toe aan
duizenden mensen tijdens de
chaotische periode van de
Culturele Revolutie (1966-
'76). In die door radicaal
links beheerste jaren waren
de muurkranten een gebrui
kelijke methode om mensen
anoniem te veroordelen. Het
Volksdagblad citeerde zon
dag een vooraanstaande ge
leerde, die verklaarde zeer
geleden te hebben nadat hij
destijds op een muurkrant
ten onrechte was beschuldigd
van het verbergen van tijd
bommen op een universiteit.
Vlak voor 1980 stonden de
autoriteiten bijna een jaar
lang toe dat dicht bij het cen
trum van Peking een muur
gebruikt werd voor het aan
brengen van muurkranten.
Maar voor het einde van 1979
verbood het bewind het ge
bruik van deze Muur van de
Democratie, kennelijk ge
schrokken van de vele kran
ten waarin democratie werd
geëist.
Niet-officiële muurkran
ten die nu op de Chinese uni
versiteitsterreinen opduiken,
worden snel verwijderd. Stu
denten zeggen dat zij zich op
muurkranten moeten uit
spreken omdat zij geen ander
middel tot beschikking heb
ben om uiting te geven aan
hun opvattingen. De media
staan onder strikte controle
van de partij.
Hieronder volgt een
bloemlezing uit de muur
kranten die, alle niet onder
tekend, de afgelopen dagen
werd opgehangen op de uni
versiteit van Peking. De stu
denten van deze universiteit
negeerden donderdag en
vrijdag tweemaal een verbod
om voor meer democratie te
demonstreren op het Tianan-
men-plein.
Op een van de muurkran
ten stond: „Het leiderschap
van de (communistische)
partij stinkt omdat de partij
de oren gesloten heeft voor
afwijkende meningen en om
dat haar optreden niet wordt
beperkt door het volk".
„Dictatuur door één partij
heeft de rechterlijke en wet
gevende macht, de buiten
landse politiek en de propa
ganda van het land gemono
poliseerd. Dit zal onvermij
delijk leiden tot dictatoriale
politiek. Als er geen groep is
die met vreedzame en wette
lijke middelen tegenwicht
biedt aan de almacht van de
partij, zal de democratie
slechts een nietszeggend
stukje papier zijn".
De officiële pers heeft de
afgelopen weken gezegd dat
verbetering van China's so
cialistische democratie alleen
tot stand kan worden ge
bracht onder leiding van de
partij. De Chinese leiders
hebben herhaaldelijk ver
klaard dat politieke hervor
mingen een essentieel ele
ment vormen van het partij-
beleid. Het Volksdagblad
deed vorige week ook een
aanval op de democratie in
de kapitalistische landen die,
zo schreef het, door de kapi
talistische klasse wordt ge
bruikt om anderen in be
dwang te houden en haar be
langen dient. Het blad
noemde de Verenigde Staten,
waar duizenden Chinezen
willen studeren, een geweld
dadige, ongelijke samenle
ving die geleid wordt door
een kleine minderheid die
zich gesteund weet door de
grote bedrijven.
Een muurkrant antwoord
de: „Sommigen zeggen dat
kapitalistische vrijheid nep-
vrijheid is de VS hebben de
nepvrijheid het communisme
al dan niet te steunen terwijl
wij een echte vrijheid hebben
die ons niet toestaat het com
munisme af te wijzen". „De
VS hebben een nepvrijheid
De prijzen van normale
inzine en van lpg (autogas)
lijven vooralsnog onveran-
erd.
Muurkranten in de goeie ouwe tijd.
die voorziet in persvrijheid
terwijl wij een echte vrijheid
hebben die persvrijheid ver
biedt. We hebben ook echte
vrijheid om in het geheim te
rapporteren aan de leidende
kaders".
Een andere muurkrant he
kelde de wat zij noemde bui
tensporige controle op publi-
katies. „Zonder de vrijheid
van drukpers zou er geen
Communistisch Manifest of
Das Kapital zijn. Marxisme
en de vrijheid van drukpers
zijn natuurlijke bondgeno
ten. We maken een muur
krant in grote letters omdat
dit de enige manier is om
onze meningen kenbaar te
maken. Sommige mensen
proberen nu deze kleine uit
laatklep te dichten en ons te
verstikken".
Een andere muurkrant
riep op tot een volledig
nieuwe verzameling theo
rieën over socialisme. „De
beperkingen van het Mar
xisme en Maolsme in de ge
schiedenis worden steeds
duidelijker. Vraag de be
jaarde bureaucraten wat de
weg naar socialisme is en zij
zullen het antwoord schuldig
blijven. Zij graven wellicht
wat marxistische klassieken
op en citeren woord voor
woord deze dode theorieën".
Volgens de muurkrant bete
kent de snelle ontwikkeling
van de samenleving en de
onvoorspelbaarheid van de
toekomst dat mensen de weg
naar het socialisme voortdu-
iET KABINET Lubbers maakt we
lastingdienst wordt fors uitgebi
ieer dan 500 nieuwe sociale reel
igelen zijn het gevolg van een ra
Je Stuurgroep Misbruik en Oneig
De leden van deze stuurgroep
lederiand 16 tot 21 miljard guide
'et onaanzienlijk deel van die foi
e taak van de 700 sociale recher
'mende jaren met een klein
ekken.
Nog voor de nieuwbakken fun
19e opdracht zijn begonnen, is
ibinetsplannen losgebarsten. V
-meentelijke sociale diensten he
i®r sceptisch uitgelaten over het
De bezwaren zijn van overweg
ristig getwijfeld aan de haalbaar
"d en tevens worden vraagteken
"en van de nieuw aan te stellei
'Hs de vrees geuit dat er voor
leurs geert zinnig werk zal zijn.
't een eenvoudiger wetgeving u
grootscheepse jacht op fraud*
ln het koor van kritikasters he
segd. Volgens de commissaris ve
arktpositie van de politie steeds
mtallen bijzondere opsporingsar
ert)aar dat de sterkte van de polil
le posme kan verzwkke lrr^16^1'1 tegelijkertijd het ar
van wat zehervormings" SrZlS ST
gezinde groep in de partijlei- Dp de maatre9elen de
ding noemde. „In de strijd oitiJlj, etsHe staan.
invloed tussen de hervormers Lr valt niet te ontkennen dat
en conservatieven zal de wegijl. ®eri deel voor eigen parochie
van de hervormingen moei- K Ministerie van Sociale Zaken z<
lij ker begaanbaar worden als g9en wanneer zonder meer aan
de kracht van de hervormers ^9aan.
wordt verzwakt. Wij zouden itr bestaat overigens geen twijfe
ons moeten keren tegen alkpPn'role op de naleving van de so<
behoudzuchtige krachten enjwg nooit zijn menselijk karakter
traditionele gezichtspunten, wi; n we straks één rechercheu
en handelen in de richting gchtigden. Het is niet denkbeeldig
crTt£"rm°™ngen en dem°fer,9 9aan opstellen. Met het 1
(RTR) P*®kivorming die over de uitker
versterkt. Dat mag in ieder g
r n|euwe fraudebestrijdingsplan.
- foto ap
rend moeten verkennen,
is geen bestaand socialisme
waaraan we ons moeten hou
den".
Een andere muurkrant
stelde dat de studentenbewe-
